4
m
Het vervoer in Leiden
Stadstram vervoerde in 1956
bijna 4 miljoen mensen
Amerikaanse
Leiden
vrouwen vonden
verrassend
De ontwikkeling van de
Leidse vervoersvraag
Met tariefsmanipulaties cliënt
men zeer voorzichtig te zijn
Géén gewoon laxeermiddel!
Natu-raLax
4^
Indonesische nationalisatie
brengt „onverkoopbaarheid
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
4
DONDERDAG 26 FEBRUARI 1959
Agenda voor Leiden
/iA
Net vormt, bij 3 maatschappijen
in exploitatie, geen eenheid
Donderdag
Foyer gehoorzaal, 8 uur. K. en O.-lezing
over merkwaardige dieren en mensen in
Australië.
Antoniuj-clubhuis, 7.30 uur: interscho-
laire culturele ontmoeting.
Zomerzorg, 7.15 uur:
C.H U spr. mr. K. de Vries, „Het chr.-
historische beginsel1 als opdracht en als
stuwkracht".
Geret. kerk vrijgemaakt) Herengracht,
8 uur: zangavond.
Schuttershof, tot 22 uur tentoonstelling
Ruys- kantoormachines.
Vrtjda
Schouwburg. 8 uur: Boekenweek, Jour
nalistencabaret met Pers-Vers.
Pieterskerk, 7.15 uur: avondgebed.
Stadsgehoorzaal (foyer), 8 uur: Cebuto-
reisfilms.
OEGSTGEEST, Het witte Huls, 8 uur:
Vereniging Gemeentebelang met films
over Afrika en het midden-Oosten.
Zaterdag
Gravensteen, 11 uur: opening strafrech
telijk en criminologisch Instituut aan de
rijksuniversiteit te Leiden.
Rijksmuseum natuurlijke historie. Lange
Raamstceg 2a. 2.15 uur: Kon. Ned. Natuur-
hist. Vereniging.! excursie naar de para-
Herv. jeugdhuis In de Moriaen, 8 uur:
L.J A -natuurbeschermingsavond.
Schouwburg, 8 uur: christelijke zang-
•pelclub Staalwijk e.o., operette-uitvoe
ring ter gelegenheid van het tienjarig
TN HET RAPPORT van het Verkeersinstituut over het openbare
U in Leiden wordt meegedeeld, dat in 1956 de stadstram niet minder
dan 3.945.462 reizigers heeft vervoerd. Met de buslijn S reisden 868.389
personen, met de buslijn K 804.125. Met de blauwe tram 450.000 en met
de gele tram 75.000 personen. De grote vervoersomvang op de stadstram-
lijn is te verklaren uit de belangrijke verbindingen die deze, in een na
genoeg rechte lijn en met een hoge frequentie, geeft, nl. van woonwijken
in Leiden en Oegstgeest met geheel het centrum, het station en twee zieken-
best
Geref. jeugdhuis. Breestraat 19, 8 uur:
C. Rijnsdorp voor jeugdverenigingen
Zondag
Luxor. 10.30 uur. bijzonder Kerkewerk
Hervormde Gemeente, prof. dr. A. A. van
Ruler over „Waarvoor leven wij?"
Films
Casino (7 en 9 15 uur, zaterdagmiddag
2.30 uur): Mevrouw komt niet thuis van
avond (18 jaar). Donderdag: 't Is feest
Lldo (2.30, 7 en 9.15 uur): Liane, de witte
•lavin (14 jaar).
Luxor (2.30 en 7.30 uur): De tieei gebo
den (alle leeftijden).
Rex (2.30, 7.15 en 9.15 uur): Onder de
mantel van de nacht (18 Jaar).
Trianon (2.30, 7 en 9.15 uur): De wraak
van Frankenstein (18 Jaar).
Apotheken
De avond- en nachtdienst wordt waar
genomen door apotheek Kok, Rapenburg
9. tclcf 24807. De apotheek Oegstgeest,
Wilhclminapark 8, telef. 26274, ia door
lopend geopend.
Musea, instituten, leeszalen e.d.
Academisch Historisch Museum Rapen
burg 73; elke dag geopend van half 10
half 1, uitgezonderd op dinsdag en vrijdag
Hortus Botanicus Rapenburg: elke dag
geopend van 9 tot 12 en van 2 tot
uur (na 1 april tot 5 uur).
Geologisch en mlneralogisch musec
Garcnmarkt 1 b: elke dag geopend van
Gravesteen, Pieterskerkhof 6, Juridisch
Studiecentrum, elke dag te bezichtigen
tujjcn 9 cn 12.30 en 2 tot 5
de vakanties), concierge: Kolfmakersteeg
16 a
Prentenkabinet, Kloksteeg 23: elke dag
geopend
Rijksherbarium, Nonnensteeg 1: elke
dag geopend van 8.30 tot 12.30 en van 1
tot 4 uur (behalve zaterdagmiddag).
Rijksmuseum voor Oudheden, Rapen
burg 28: elke dag geopend van 10 tot 4
Archeologisch instituut, Rapenburg
elke dag geopend van 9 tot 12 en var
tot 5 uur (behalve zaterdagmiddag!
Bibliotheek universiteit. Rapenburg 74.
elke dag algemene studiezaal en uitleen
afdeling geopend van half 10 tot half 6,
op zaterdag tot 5 uur.
Academiegebouw, Rapenburg 73
dag geopend van 8.30 tot 12.30 en
tot 5.30 uur, behalve op zaterdagmiddag
Contactbureau voor afgestudeerden,
Rapenburg fi. op maandag, woensdag
vrijdag geopend van 10 tot 12.30 en va
Instituut voor culturele anthropologii
en sociologie van niet-westerse volken.
Eerste Binnenvestgracht 33 a: elke dag
geopend van 9 tot 12.30 en van 2 tot 5.30
uur. behalve zaterdagmiddag
Stedelijk museum De Lakenhal. Oude
Singel 28 elke dag geopend van 10 tot 4
Inlichtingcnkantoor V V.V., Steenstraat
1 b, elke dag geopend van 9 tot 5 uur. op
zaterdag tot 1 uur.
Leeszaal en bibliotheek Reuvens, Bree
straat 27 maandag en woensdag van 1
tot 5.30 en van 7 tot 9 uur; dinsdag en
donderdag van 1 tot 5 30 uur; vrijdag van
10 tot 5.30 en van 7 tot 9 uur; zaterdag
van 10 tot 5.30 uur.
Jeugdbibliotheek, leeszaal en bibliotheek
Reuvens. Plantage 6: maandag, dinsdag en
donderdag van 4 tot 5.30 u.. woensdag en
zaterdag van 12 tot 4.30 uur en vrijdag
(speciaal voor de grotere jeugd) van 6 30
tot 8 30 uur 's avonds.
(Deze opgaven gelden niet voor zon- en
feestdagen.)
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor Volkenkunde: „Wat
doe Je in de kou?" educatieve tentoonstel
ling over het leven van de Eskimo'i
Geopend tot en met 1 maart-
A -adem lege bouw. Rapenburg 73: expo
rt-a* over informele kunst, geopend tot
38 februari
Da Lakenhal, 10 tot 4 uur: la nloons te i-
De buslijnen verbinden woonwijken
met het station, het academisch zieken
huis en het diakonessenhtiis, een deel van
het centrum en ten slotte woonwijken
onderling. Beide lijnen vormen echter
samen nagenoeg één rlnglijn rond de sin
gels, elk met een uitloper naar een bui
tenwijk, waardoor deze wijken slechts in
één richting verbinding met de binnen
stad hebben; bovendien komen de lijnen
ilechts op één punt in het centrum, nl. bij
iet Kort Rapenburg.
De ..blauwe tram" heeft voor het stads-
■erkeer betekenis .omdat deze enkele
voonwijken een goede verbinding met
entrum en het station verschaft, welke
betekenis echter door de (voor stadsver-
er) lage frequentie beperkt blijft.
Het lijngedeelte van de „gele'
tram" dat voor lokaal vervoer in
aanmerking komt, blijft binnen het
centrum, terwijl ook hier de lage
frequentie niet vervoerwervend
werkt. De uiterst geringe betekenis
die deze lijn voor het lokale vervoer
heeft, vormt een scherp contrast met
de grote plaats die hij in het stads
verkeer opeist, vooral aan het eind
punt in de Haarlemmerstraat, waar
de afwikkeling van het verkeer door
het rangeren wordt gestremd.
resultaten van een tweetal tellingen,
gehouden op donderdagmiddag 9 me
van 13 tot 18 uur) en vrijdagavond 10
nei 1957 (van 17 tot 22 uur), maken een
nalyse van het gebruik van de open-
are vervoermiddelen in Leiden mogelijk.
)aaruit blijkt o.a. de grote drukte bij de
Tellingen
Oude luister voor
oud hotel aan de
Breestraat
T EIDEN is niet direct overvoerd
VJ met gezellige restaurants en
lunchrooms en daarom moet het als
winst worden aangemerkt, dat
de volgende week in de Breestraat
nieuw restaurant-lunchroom
wordt geopend, waarin men een zeer
eigen sfeer zal aantreffen.
kkerij Van der Heijdi
stationshalten, die op alle lijnen de voor-
ïaamste zijn. Deze halten zijn niet alleen
'an betekenis voor de treinreizigers, doch
>ok voor de in het lokale vervoer over
kappende reizigers Bovendien vormen
:ij, wat de stadsbussenbetreft, de halten
-•oor het academisch ziekenhuis.
Zeer belangrijk blijkt ook de tram
halte bij het stadhuis te zijn. in belang
rijkheid gevolgd door die bij het Kort
Rapenburg. Op de buslijnen zijn verder
van betekenis de eindhalten en de
halten aan de Koninginnelaan.
Uit de resultaten van de avondtelling
blijkt, dat het vervoer des avonds veel
akker is en dat ook dan het station de
voornaamste halte blijft.
:ten vertoont het v
avonduren verder niet.
moeilijk. Ook aai
city en zelfs da:
gelijkheden van
beperkt. Voorts
een grote hinder
tussi
uid-w
de periferie van de
rbuiten, z(jn de mo-
noord-zuid-verkeer
vormt de Trekvliet
lis voor het verkeer
ladsuitbreiding in het
lad.
het
plaats dient
uit het oog te verliezen, dat in
stad als Leiden de behoefte aan o
baar personenvervoer beperkt is
kan blijken door vergelijking van
aantal ritten per inwoner per jaai
(1956) met dat van andere gemeenten
Tekortkom in gen
Men kan de tekortkomingen van
openbaar vervoer te Leiden als volgt
1. Verschèidene wijken missen een
goede verbinding met het stadscen
trum;
2. de tram heeft een stagnerende
invloed in de Haarlemmerstraat en
vooral bij het eindpunt aldaar;
3. het net vormt, bij drie verschil
lende maatschappijen in exploitatie
zijnde,, geen eenheid, hetgeen o.a.
blijkt uit het ontbreken van een
tarief voor overstappen tussen de
drie lijnengroepen.
Vertoont de bestaande vervoersvoor-
de mogelijkheden voor het openbare
vervoer ten zeerste beperkt. In het
centrum lopen d« belangrijke straten
(Breestraat en Haarlemmerstraat)
west-oost en Is het verkeer met het
I vertoont ae oe:
iziening tekortkomingen, een herziening
•dt ook noodzakelijk door de verdere
i de vervoers- uitbreiding van de stad. Een gunstige om
standigheid voor een zodanige herzie-
het stadsplan ning is het voornemen van de NZHVM
de tramlijnen in busdiensten om te
ten; tevens mag worden gehoopt op
•plaatsing van het huidige eindpunt
i de „gele tram" naar het Stations-
zufdei
i de
FRANSE COGNAC
7.95 per fles
plein
Maandag Johannes-Passion
in Leiden
Het Nederlands Madrigaalkoor, solisten
en léden van het Residentie-Orkest geven
maandagavond 8 uur in de Stadsgehoor
zaal een uitvoering van de Johannes-
Passion van J. S. Bach. Het geheel staat
onder leiding van Willem Mizee.
Noord-Zuid-Hollandsche Vervoer
Maatschappij N.V.
FREQUENTE LIJNDIENSTEN van Leiden uit naar Den
Haag, Haarlem (via de bollenstreek)Katwijk, Noord-
wijk, Noordwijkerhout, Leiderdorp en Oegstgeest.
DAGKAARTEN geldig op alle autobus- en tramlijnen
verkrijgbaar bij de conducteurs en chauffeurs a 3.50,
voor kinderen tot en met 9 jaar a 2.25.
Inlichtingen worden gaarne verstrekt door het hoofd
kantoor te Haarlem telefoon (02500)38940 en het
vervoerskantoor te Leiden, Stationsplein, telef. 22790.
LEIDEN is een aardig stadje; het meest verrassende is wel de univer
siteit". Dit was de eenparige mening van de negen-en-negentig leden
van de American Women-Club, afdeling Den Haag, die gistermiddag een
bezoek aan Leiden brachten. De meeste deelnemers aan de excursie waren
al eens in Leiden geweest, maar ofschoon wetend, dat de stad een
siteit heeft, hadden ze het gebouw nooit' kunnen vinden; een Amerikaanse
universiteit is immers zo geheel anders: dat is een deel van de stad.
ngekocht
ten restaureren. Hiermede krijgt dit
nd zijn oude beslemming terug, want
kele decennia geleden was in dit huis
hotel Levedag gevestigd. Nadien werd
het huis bezet door een filiaal van Fon-
gers, gevolgd door een meubelmagazijn.
Toen de firma Van der Heijden vorig
jaar oktober een begin maakte met de
restauratie, bleek het patriciërshuis veel
te hebben geleden. Onder leiding van d
Haagse binnenhuisarchitecte mejuffrou'
Mouton heeft men het interieur zovei
mogelijk in de oude toestand teruggi
brachtde oude schouw kon in zijn oo
spronkelljke pracht worden hersteld e
deuren, die kapot waren gezaagd, werden
deskundig gerep:
De volgende week donderdagmiddag
drie uur zal burgemeester mr. jhr. F. H.
van Kinschot de gereedgekomen bene
denverdieping, waar het restaurant en de
lunchroom zijn gevestigd, officieel ope-
En terwijl de activiteiten in de daar
achter gelegen keukens en het koffiebuf-
fet op volle toeren -zullen komen, zal aan
dc bovenverdieping worden verder ge.
DAAR DE vervoersvraag beslissend is voor de omvang van de vervoers
voorziening, dient nagegaan te worden hoe groot deze zal zijn tegen
de tijd, dat de tramlijnen uit de Leidse binnenstad zijn verdwenen, hetgeen
waarschijnlijk omstreeks 1965 het geval zal zijn. Toeneming van de ver
voersvraag is mogelijk door: a) toeneming van het inwonertal der agglo
meratie; b) stijging van het gemiddelde aantal ritten per inwoner per jaar.
De ontwikkeling van de bevolkingsgrootte gedurende het laatste decen
nium geelt een toeneming van het aantal inwoners der gemeente Leiden
met omstreeks 1 pet per jaar te zien. Voor Oegstgeest en Leiderdorp,
waarvan de inwoners in vrij sterke mate van het Leidse openbare vervoer
gebruik maken, geldt ongeveer het dubbele van dit percentage. Houdt
men rekening met de mogelijkheid van een snelle voltooiing van de wo
ningbouwplannen, die ruim 4000 woningen betreffen, dan mag voor Leide»
een snellere bevolkingstoeneming dan gedurende de laatste jaren als waar
schijnlijk worden aangenomen, zodat voor omstreeks 1965 met een stijging
van de totale bevolking van 10 pet rekening moet worden gehouden. Bij
gelijkblijvende vervoersbehoefte kan dan ook een 10 pet toeneming van
de vervoersvraag worden verwacht.
In het algemeen valt in het stadsver-I te lange tijd hersteld en de cijfers van d«
oer een, zij het zeer langzame, stijging laatste maanden van 1957 en de eerst*
an het jaarlijkse aantal ritten per in- van 1958 wijzen in die richting. Ander*
,-oner te constateren, hetgeen nauw sa-l verklaringen voor deze merkwaardige
e club, die bestaat uit de echtgenoten
vrouwelijke familieleden van Ame-ri-
nse zakenlieden en personeel van de
Amerikaanse ambassade in Nederland, telt
300 leden. Het voornaamste doel is het
beoefenen van liefdadigheid, waartoe in
hoofdzaak gerekend wordt het ontvangen
doen aanpassen van nieuw-aangekome-
opdat dezen niet verloren raken in
vreemde land. Voorts zorgen de dames
>r de opvoeding van de kinderen der
leden volgens Amerikaanse tradities, voor
het welzijn van hun personeel en contact
met de Nederlandse bevolking en 'voor
ontspanning en ontwikkeling van de
t dit laatste oogmerk was het uit
stapje naar Leiden georganiseerd en de
lof over de universiteit was daarom ook
zo prettig, dat het bestuur nu merkte,
dat het doel had getroffen.
De reis was geregeld ln samenwerking
met de Leidse V.V.V. Het gezelschap,
dat in drie autobussen reisde, maakte
van kwart voor tien tot elf uur een rond
rit langs de singels om kennis te m
met het oude Leiden. Daarna ging het
langs de Amerikaanse Industrieën in het
Vijf-Mei-kwartier en door de n-i<
itadswijken. Vervolgens bezochten de
dames de universiteit, waar ze werden
ontvangen door mr. F. L. Mulder,
taris van de commissie voor het Studium
Generale, die een uiteenzetting gaf vat
de geschiedenis, de traditie en de werk-
ijze van de universiteit.
Toen volgde een rondgang door de
niversiteitsgebouwen onder leiding
de studente mej. Ina van Hee, die werk
bij het Nederlands bureau
menhangt met de geleidelijke verhoging
van het gemiddelde welvaartspeil. Bo
vendien moeten, naarmate een stad groter
wordt, gemiddeld steeds grotere af:
den worden afgelegd, waardoor eerder
een beroep op het openbare vervoermid
del zal worden gedaan. Ook di
nomen verbetering van het net beoogt
het gebruik van het openbare
stimuleren.
Hier staat echter tegenover, dat de
concurrentie van de gemotoriseerde
vervoermiddelen, de auto's, de scooter
de bromfiets, steeds sterker wordt.
Laatste jaren
ling Wie was Vincent van Gogh? (tot 2
De Lakenhal, 10 tot 4 uur: tentoonstel
ling Schatten uit het Mauritshuis (tot
.1 maart).
Leids acad. hist museum, Rapenburg
73: tentoonstelling „Beeldende kunst van
cives", van 5 tot 20 februari, geopend
van 11 tot 5 uur (13 inzenders).
Universiteitsbibliotheek Rapenburg, op
werkdagen van 9-30 tot 5-30 uur: leven
en werken van Scaliger (tot en met 21
februari).
In hoeverre de verwachtingen om
de toekomstige vervoersomvang op de
feitelijke ontwikkeling kunnen worden
gebaseerd, moge blijken uit de ver\
ijfers van de laatste jaren.
Aantal vervoerde relzigci
stadstram bus
)53 3718 1893
1956
3945
1673
(X 1000)
5617
De cijfers schijnen niet op een geleide
lijke vervoersstijging te wijzen. Evenwe
dient in aanmerking te worden genomen
dat alleen de buslijnen een daling te ziei
geven, omdat gedurende deze jaren ii
hun dienstregeling verscheidene wijzi
gingen hebben plaats gehad, die overwe
gend een vermindering van de frequentie
inhielden, terwijl deze lijnen in verschil
lende opzichten te kort schieten. Op
tramlijn, waarvan de dienstregeling
genoeg niet werd gewijzigd, valt daa
tegen een vervoersstijging van gemiddeld
per jaar te constateren en 1
onaannemelijk, dat een dergelijke I
ming alleen voor deze lijn, en niet
het net als geheel, mogelijk zou zijn
Tarieven
Ook de ernstige daling die het ver
op de tramlijn in 1957 te zien gaf
10"» t.o.v. 1956), behoeft de verwachting
van een geleidelijke stijging niet te
spreken Deze daling kan grotendeels
worden toegeschreven aan de tariefs*
hoging, die in het begin van het j;
plaats had. Gewoonlijk wordt het gevolg
van een tariefsverhoging binnen n
ontwikkel:
opgespoord.
dat de dr
1957 konden niet worden
nen in aanmerking
te Leiden optredende
inderncmingen geen onderlinge
ilapcoupons (en gemeenschappelijke
abonnementen) kennen, is het duidelijk,
dat het tarief niet laag te noemen is. De
ctie van het publiek op de taricls-
hoging van 1957 houdt de waarschu
wing in, met manipulaties in dit opzicht
grote voorzichtigheid te betrachten.
zonder bezwaar ook bij werk bui
tenshuis gebruikt worden.
Natu-raLax is géén gewoon laxeer
middel, maar herstelt de natuurlijke
regelmaat, zodat U met een
gerust hart elke dag aan uw werk
kunt gaan, ook buitenshuis of op reis!
Leidse tuiniers gaan
binnenkort feesten
De Leidse tuiniere- en bloemisten-vei
enigirig Door eendracht Verbonden heeft
gisteravond in café Aniba haar jaa
gadering gehouden, onder leiding
:itter J. H. Smit. Secretaris J. Roman
bracht verslag uit van de verenigings-
activjteiten. Behalve tal van bloemen-
onden en onderlinge wedstrijden had-
n verscheidene besprekingen plaats op
het gebied van bloem- en plantve:
ging en het onderhoud van tuinen. Waar
nemend-penningmeester A. Hofman meld.
ien batig saldo van 141, terwijl
bovendien nog 111 in kas is als o
schot van de lustrumviering in 1954.
Bij de bestuursverkiezing werden de
»ren P. Helvensteyn, J. B. Korenhof
h. van Hooven herkozen. In de vacature
A. de Bruin koos men de heer H. Wage-
i. De heer Hofman zal in het vervolg
de financiën beheren.
De voorzitter van de lustrumcommissie,
de heer W. Dool, onthulde enkele facettenj
de ophanden zijnde lustrumviering.
Onder meer wordt een feestavond ge
houden in Den Burcht op 2 mei.
Na de pauze stelden de voorzitter
de heer De Pree in een vraag- en i
woordspel tal van kweekproblemen
de orde.
Opening bloembinderij
Vanavond om 6 uur opent da heer A.
Schilder de bloembinderij „Acacia" in
het pand Vijf-meiplein 32 alhier. In deze
wijk is dit de eerste zaak in zijn soort.
RIJNSBURG
Benoeming
Onze vroegere plaatsgenoot mr. J. M, A.
Collee is benoemd tot directeur van het
zuidelijk rayon van de Twentse Bank.
ochtendrondgang werd afgesloten met ee
koffiemaaltijd in „Nieuw-Minerva", was
de dames vol verrukking waren over h<
Om twee uur bracht men nog een be
zoek aan de Pieterskerk en het Pilgrim!
fathershuisje. Op hun wandeling door
Leiden toonden de dames ook g:
buitenlandse studentenbetrekkingen. De langstelling voor de antiquiteitenwinkels.
Zondagmorgengeaprek
Prof. dr. Van Ruler over
„Waarvoor leven wij?"
De commissie voor Bijzonder Kerke
werk van de Hervormde Gemeente te
Leiden heeft voor de zondagmorgenbij
eenkomsten in „Luxor" een aantal alge
meen bekende sprekers uitgenodigd.
Aanstaande zondagmorgen hoopt prof.
dT. A. A. van Ruler, bekend als radio
spreker. naar Leiden te komen.
Zijn inleiding op het vraaggesprek
draagt als titel: „Waarvoor leven wij?"
Deze vraag zal prof. Van Ruler van
verschillende kanten belichten. De bezoe
kers ontvangen, zoals gewoonlijk, gele
genheid schriftelijk vragen in te dienen.
Deze schriftelijke vragen dienen als uit
gangspunt voor het gesprek waarbij nieu
we vragen en opmerkingen uit de zaal
gesteld en gemaakt mogen worden.
De bijeenkomst begint om half elf en
eindigt omstreeks kwart voor twaalf.
De leiding van dit zondagmorgenge-
sprek berust bij dr. P. L. Schoonheim.
predikant voor Bijzonder Kerkewerk van
de Hervormde Gemeente te Leiden.
Professor Lemaire te Leiden
T7"OOR EEN UITGEBREID gezelschap juristen, notarissen en bestuurs-
ambtenaren heeft professor dr. W. L. G. Lemaire gisteravond in het
academiegebouw van de Leidse universiteit een beschouwing gehouden
over de juridische gevolgen, die de „onder-beheerstelling" en nationalisatie
door Indonesië van de Nederlandse bedrijven in dat land kunnen hebben
met betrekking tot het internationaal privaatrecht. De hoogleraar kwam
tot de conclusie, dat het niet wel mogelijk voor Indonesië zal zijn de
goederen van de geconfiskeerde ondernemingen op de buitenlandse markt
te brengen, wanneer de Nederlandse eigenaars een bewijsbare claim op
dergelijke goederen bij de rechter van een importerende staat zouden in
dienen. Professor Lemaire onderzocht eerst de rechtsgrond, die de „onder-
beheerstelling" in 1957 en de nationalisatiewet van 1958 als basis hebben.
Hij kwam tot de conclusie, dat de rechtsgrond, die de Indonesische regering
voor het eerste heeft pogen aan te wenden, wordt tegengesproken door de
juridische motieven, die zij voor de nationalisatiewet naar voren bracht.
die door de Nederlanders in Indonesië
tengevolge van de nationalisatie zijn ge-
Subsidie voor het
levenswerk van
Leidse bioloog
Dank zij een subsidie van het In
stituut voor Zuiver Wetenschappe
lijk Onderzoek zal de Leidse bioloog
professor dr. C. G. G. J. van Steenis
zijn levenswerk de bewerking ei
de uitgave van de „Flora Malesiana'
kunnen voortzetten.
In LEIDSE Burgerzaal
Burgemeester installeerde de
eerste jeugdnatuurwachters
RUIM VIERHONDERD Leidse schoolkinderen, voornamelijk uit de vijf
de klassen van 16 scholen in Leiden-zuid, zijp gistermiddag in de
Burgerzaal van het stadhuis geïnstalleerd als jeugdnatuurwacht. De bur
gemeester van Leiden, jhr. mr. F. H. van Kinschot, verrichtte als erevoor
zitter van het Leidse comité Jeugdnatuurwacht de installatie door van
elke school twee afgevaardigden het insigne op te spelden. De heer H.
Boogaard, rijksinspecteur voor het onderwijs te Leiden, heette de kinderen
welkom. In het kort wees hij hen op hun komende taak: het beschermen
van de natuur in al haar veelzijdigheid tegen vandalisme.
In een geestige toespraak herinnerde
de burgemeester de kinderen aan zijn
eigen jeugd toen men nog niert hoorde
van jeugdnatuurwaohten. Dierenbescher
ming en ANWB waren toen de organisa
ties. die contact zochten met de school
jeugd. De kinderen van 1959 krijgen ech
ter een andere taak.
Oppervlakkig bezien zouden sommigen
kunnen denken, dat deze jonge wachters
in Leiden overbodig zijn. Niets is echter
minder waar, aldus de burgemeester, die
de aandacht van de jongens en meisjes
vroeg voor de parken en singels Van Lei
den, waar terdege natuurechoon is te
vinden. Ook voor kwaadwillige Jeugd,
want jaarlijks wordt voor ongeveer
6.000 schade toegebracht aan de Leidse
parken. Hopelijk wordt dit nu anders.
Nadat de burgemeester de afgevaardig
den der scholen had geïnstalleerd, gaf de
heer Boogaard hun de eerste opdracht.
Deze bestaat in een opstel- en tekenwed
strijd. Ieder onderwerp, dat met de na
tuur, deze instaUatiemiddag of de eerder
gehouden f-ilmbijeenkomst verband houdt,
kan worden gekozen voor het maken
een tekening of een opstel. Vóór 10 m
moet een en ander zijn ingeleverd op de
eigen school.
Nadat de kinderen een bracta-tóe hadden
ontvangen en de heer C. Voorhoeve, di
recteur der landelijke stichting Jeugd
natuurwacht, de kinderen op hun plich
ten had gewezen en op de mogelijkheid
om een abonnement te nemen op het
maandblad De Jeugdna-tuurwacbter, werd
een tweetal films vertoond. „Het Bijster-
land van de Veluwegemaakt door de
bekende cineast Herman van der Horst,
en een film over een eekhoorntje.
In 1957 werd immers gesproken van
m „bescherming tegen de spontane
volksbeweging", die nooit spontaan is ge-
daar Soekarno deze op 18 novem
ber 1957 met overigens schraal succes
•rde.
Toen de „dreiging" was afgenomen
bleek Indonesië niet bereid tot terug
gave aan de rechtmatige eigenaars
ia het parlement werd een natio
nalisatiewet in het leven geroepen,
die de onrechtmatige daad van een
jaar daarvoor rechtmatig diende te
maken. Volgens het Indonesische
recht mag echter alleen dan tot na
tionalisatie worden overgegaan, wan
neer ten tijde van oorlog of oorlogs
dreiging het algemeen belang dit
vereist. Noch in 1957, noch in 1958
was er sprake van enige oorlog of
oorlogsdreiging.
Drie gebreken
Beziet men de Indonesische handelingen
ten opzichte van de Nederlandse bedrij
ven aldaar in het kader van het inter
nationaal volkenrecht, dan komen hui
juridische gebreken nog veel sterker aar
het licht. De nationalisatie is sledhts ge
richt tegen een bepaalde groep, hetgeen
strijdig is met het volkenrechtelijk prin
cipe van non-discriminatie; de national:
sa tie heeft ten doel een politiek doel te
bereiken het „bevrijden"
Guinea; de nationalisatie is afgekondigd
zonder vastomlijnde schaderegeling!
kend te maken deze zullen „bij
ringsmaatregelen worden bekendgemaakt
en mogen de staatskas niet belasten, nooh
aanleiding worden tot een kapitaalsvlucht.
Deze drie elementen van de Indo
nesische nationalisatiewet maken
haar juridisch onaanvaardbaar voor
de landen, die het internationale
volkenrecht aanvaarden. Hierdoor
treedt automatisch het internationaal
privaatrecht in werking, wanneer
een rechter in een land buiten Indo
nesië krijgt te beslissen over een
claim op goederen, afkomstig van
door Indonesië geconfiskeerd bedrijf.
Indonesië kan eventueel pogen ii
paalde landen aanwezige organisati
bewegen zijn produkten op de markt te
brengen, maar deze bereidheid aal niet
van lange duur zijn, daar een dergelijke
verkooporganisatie aansprakelijk kan
worden gesteld voor bepaalde verliezen.
ACADEMISCHE EXAMENS
LEIDEN. 25 februari Rijksuniversiteit
ex psychologie
ujiang te Leiden: vooi
ïrkunde: de heer H F F
Knaap ie Leiden.
gemeentelijke universiteit te Amsterdam
is, bezig met het samenstellen va
Flora over de plantengroei van het Ma-
ieise gebied. Hoewel men over voel vak
litteratuur van de Maleise flora beschikt,
mist men nog een naar volledigheid
te| strevend standaardwerk.
Met medewerking van vele buitenlandse
instituten is professor Van Steends thans
aan het vierde deel van de Flora bezig;
als werkcentrum geldit het rijksherba
rium aan de Leidse Nonnensteeg, w
directeur, professor dr. H. J. Lam, grote
gastvrijheid en medewerking verleent
aan de kleine vaste staf van professor
Van Steenis.
Men schat, dat het nog ten minste 25
en ten hoogste 50 jaar zal duren, voordat
de gehele Flora gereed zal zijn.
