MOEDER
AAN BEIDE ZIJEEN VAN DE GRENS
ooooocf^
59
ifing
daar veelvuldig voor, dai jonge
1S inoeilyk iets m*uws mensen zich in geen enkel opzicht
te schrijven over haar, nuttjg maakten voor de maatschap
en zo pjj twee(je positieve daad was,
dat zij vanaf de dag van haar komst
in Nederland met landgenoten Ne
derlands sprak en alleen Nederlands,
belangrijke Door jjjt voorbeeld dwong zij de
uitgaande wereld in Den Haag de
gewoonte prijs te geven om zich
LT
I waar er al zoveel
I voortreffelijk over haar
L -L is geschreven. Ik heb de
gedenkboeken over haar
en die, waarin zij een
rol speelt, doorgebladerd
daarbij onder de indruk van het
veelzijdige beeld, dat ik er aantrof.
Deze beschrijvingen beginnen
steeds
l vreemde taal te be- leerde
mis over haar lippen. Maar binnen
was het zó gezellig, dat ik die uren
nooit zal vergeteri.
's Zondags verheugde ik mij op
het uurtje, dat zij op dezelfde plaats
mij de mooie verhalen uit de Bij
bel vertelde. Voor haar stond dan
een tafel met platen, die zij gebruik
te om deze verhalen nog sterker
laten leven. Onderwijl
dienen. Dank zij haar werd in korte
aak
gezang of
zelfsprekend meestal met het ogen- tljd hel Nederiands gangbare taal
in uitgaande kringe
Men kan zich het ogenblik niet
voor de geest halen, waarop de her
inneringen aan de ouders beginnen.
Zo vergaat het mij ook. Moeder, die
het druk had met de plichten die
op haar rustten als de vrouw van
mijn vader, vond toch altijd nog wel
een ogenblik om bij haar kleine kind
binnen te lopen en met mij te spe
len en om mi/ 's avonds er onder
te stoppen. Zij vond ook telkens een
gelegenheid om met mij naar bui
ten te gaan en op Het Loo ging ze
vaak met mij rijden in haar panier.
Moeder reed met de paarden, die
vader haar gegeven had. Ze had
twee schimmels, dit waren twee
arabieren, een span roodschimmels,
vossen van Tarbes en zwarte Zeven
burgers met witte blessen en witte
kousen, waarvan Virak heel oud
de lieveling van iedereen
was. Soms mocht ik, op haar knie
zittend. Virak en zijn metgezel men-
althans de teugels vasthouden.
een psalm. Later moest ik deze door
de week leren en 's zondags kunnen
opzeggen. Ik herinner mij nog, dat
ik toen leerde: „Op bergen en in da
len, ja overal is God."
Zij leerde mij 's avonds mijn kin
dergebedje en gaf mij later bijbels
onderwijs. Zij was het, die mij het
eerst in aanraking bracht met het ge
loof.
Op reis met haar in Kissingen
moest ik van buiten leren het vers
uit Gezang 182:
Jezus leeft! Hij is verrezen,
Jezus leeft in eeuwigheid!
Ik zal eeuwig by Hem wezen.
Dat heeft Hij mij toegezeid.
Eens zal ik als Hij verrijzen.
Juichend opstaan uit mijn graf.
En dien Heiland eeuwig prijzen
Die mij 't eeuwig leveji gaf.
een diep geloof,
gaf en haar nimmer be-
al het moeilijke waarvoor zij
te staan. Zij kon hierover
.oeilijk spreken; het was haar
haar huwelijk met vader;
soms vermelden zij ook iets uit de
maanden, die daaraan voorafgingen,
welke zij besteedde om diepgaande
en praktische kennis op te doen om
trent haar nieuwe volk en vaderland
en om de Nederlandse taal te leren.
Zij deed dit onder leiding van de
beer Beynen. Moeder onderhield tot
aan zijn dood vriendschapsbanden
met hem. Beynen herinner ik mij
goed uit mijn prille jaren.
.Ik vind in deze beschrijvingen van
moeder er geen die verder terug
grijpt en ook ik weet niet veel van
baar leven voordien. Slechts af en
toe sprak zij hierover. Haar ouder
lijk huis was bepaald verlicht te
noemen. Vooral, als men rekening
houdt met het feit, dat de kleine
hoven in Duitsland toen een halve
eeuw of meer ten achter waren bij
de gewone maatschappij. Dit thuis
was zijn tijd een slag voor. Groot
vader moet zeer belezen geweest
zijn en grootmoeder zou zeker, met
al haar gaven, op haar plaats ge
weest zijn te midden van een grote
omgeving, zou zeker daar een taak
hebben kunnen vervullen, die ener-
veelzjjdig-
n haar zou
hebben gevraagd.
Zij vervulde haar
plichten tegenover
haar volk in Wal
deck met toewij
ding en imagina
tie. Ja, zij was de
ziel van alles zo
lang haar gezond
heid dit toeliet.
Grote zorg be
steedde zij aan de
opvoeding en het
onderwijs van
haar kinderen, dat
huisonderwijs was.
Door omstandig
heden reisden mijn
grootouders veeL
Steeds gingen dan
de leraar en de
gouvernante mee.
Herhaaldelijk had het vertrek veel de achterkant van de daken
van een verhuizing, omdat de reis Molenstraat Tussen haar ram
maanden zou duren en naar ver- die dakprofielen was een hoge
schillende landen zou gaan. Men die een binnentuintje van het paleis delijk herinner ik mij onze gesprek-
stelle zich voor, hoeveel kansen tot begrensde. In dit tuintje stonden oude ken over de hoge eisen die zedelij-
ontwikkeling deze kinderen kregen; hoge bomen, waarin ontelbaar veel ke moed -stelt.
Deze rijtoeren hadden plaats op de
rustige en stille wegen van Het Loo. -IT i®' Z" 'aS t";
- 6 Bijbel en ging trouw naar de kerk
en naar het Avondmaal; beide heb
ben veel voor haar betekend. Zij was
met haar huwelijk van heler harte
Nederlands Hervormd geworden.
Zij stond open voor het goede,
voor het schone, het bereikte door
wetenschap en kunst en wist dit naar
waarde te schatten. Met haar groot
Spoedig kreeg ik
een vast uurtje,
waarin zij mij leer
de gebruik te ma
ken van naald en
draad, met ande
woorden
handwerkles Dat helder verstand viel het haar niet
moeilijk het gebeuren op ieder ge-
bied te volgen. Zij las veel.
Ik zie moeder voor mij als een
beeld van nederigheid en plichtsbe-
het raam met mij sef, als iemand, die niets van zich-
vlak rjaast haar zelf dacht en bij wie alles erop ge
en vertelde een "icht was te dienen. Zij heeft heel
mooi verhaal, ter- haar leven door gewerkt, was altijd
wijl mijn vingers bezig en toonde daarbij, dat zij veel
zich oefenden op zedelijke moed bezat.
Van kindsbeen af heb ik dagelijks
deze eigenschappen kunnen waar
nemen en van haar voorbeeld heb
Noordeinde Lagen ik veel geleerd. Toen ik iets ouder
in een vleugel, die was, dreef zij altijd de spot met
alleen uitzag op hoogmoed, ijdelheid en het zich
verhovaardigen of op iets laten voor
staan. Er is geen gesel zó striemend
als de spot vooral bij jongeren. Dui-
was altijd
lukkig uur;
dan in een gezel
lige armstoel
het stramien.
Dè kamers"'
moeder op
zo Vaak op reis en ouders,
steeds een open huis hielden en con
tact zochten en vonden met interes
sante mensen.
Natuurlijk hebben de kinderen niet
één leraar en gouvernante, gehad;
verschillende leraren werkten mee
aan hün opvoeding. Buiten hun ge
wone onderwijs volgden zij ook cur
sussen; verder lazen zij zelfstandig
graag en veel. Alle kinderen droegen
hot stempel van deze opvoeding en
hebben later daarvan de vruchten
geplukt. Met welke van hen men ook
samen was, altijd trad dit knap on
derlegd zijn en hun aangeboren cul
tuur aan de dag.
De begaafdheden van de dochters
zijn zeer verschillend geweest; de
een blonk uit in kennis en zin voor
wetenschap en siudie, de andere
weèr paarde een» helder verstand
aan zin voor doelmatigheid en een
>p de praktijk gerichte fantasie.
Reeds jong deden de dochters wat
vij nu maatschappelijk werk zouden
noemen. Ook werkten zij praktisch
in het huishouden mee.
Moeder had als jong meisje veel
plezier in tekenen en schilderen en
kreeg daar ook les in. Enige oude
schetsboeken van haar bezit ik nog.
Zij had veel belangstelling voor
kunst en heeft tot op hoge leeftijd
getekend met de naald, waarmee
zij haar gevoel voor lijn tot uitdruk
king bracht. Zij tekende vooral veel
bloemen.
Dat zij jong voor haar jaren ont
wikkeld was, bewijst een brief die
ik bezit van toen zij ongeveer tien
jaar was. Dit is een brief met za
kelijke inhoud, geschreven in op
dracht van mijn grootmoeder.
Vanuit haar ouderlijk huis leerde
tij het praktische leven van alle
dag werkelijk kennen, aan welke
kennis zij later veel gehad heeft. Dit
had ze voor op mij, die, omdat ik
op grond van toen onwrikbare con
ventie in een kooi moest opgroeien,
als jongere niet de gelegenheid had
in aanraking te komen met het „ge
wone leven".
Arolsen, het slot en zijn omgeving,
hebben een eigen bekoring en Wal-
deck met zijn velden en uitgestrekte
bossen, zijn ravijnen, bergen en
glooiingen en zijn opwekkend kli
maat eveneens. Het landschap is ge
heel anders dan dat van Het Loo
maar van beide geldt, dat het eer
plekje is waaraan men zich hecht
Moeder begon haar optreden ir
Nederland met twee gelukkige ini
tiatieven De raad aanvaardend var
de heer Schimmelpenninck liet zv
rich alleen jongeren voorstellen, di'
een taak vervulden Hierdoor werk
te zij zuiverend in op de uitgaand'
kringen van die dagen. Het kwam
het offer en de
duiven 's winters beschutting zochten zelfverloochening die deze vraagt.
Zij behoort tot de gelukkigen, die
resultaten in grote stijl en een dbel
ogen, jlaar keken wij dus van grote allure bereikt hebben.
Zij heeft door haar zielkundig juist
aanvoelen van ons volk haar streven
geheel zien slagen om een toenade
ring te bewerken tussen volk en
kroon, en weer een reële wisselwer-
en ruime blik op king tussen beide tot stand te bren-
bergen gewend
Daarnaast was het haar gegeven
altijd tegenaan. Zo was onze blik ge
heel ingesloten en van de rest
de wereld zagen wij niets. Dat
wat voor moeder, die in Arolsen
uit haar hoge mansarde-raam
heerlijk
lucht en
kwam nimmer een woord van ge-
de welvaart en de voorspoed van
Nederland te helpen bevorderen. In
vele opzichten was het Nederlandse
volk gelukkig onder haar regent
schap. Men herinnere zich ook haar
grote belangstelling voor Oost- en
West-Indië, wpar juist toen zoveel
moest geschieden in het belang van
de volken zelf, wilden zij de vruch
ten plukken van veiligheid en rust en
van een zeker welvaartspeil. Met
haar ruime blik overzag zij de proble
men, die uit dit beleid voortsproten.
Voor het tijdperk van haar re
gentschap verwijs ik naar de gedenk
boeken, die dit uitvoerig hebben be
schreven.
Zij was een sterke persoonlijkheid
met grote wilskracht. Daarbij kwam
zy elkeen met haar aangeboren vrien
delijkheid en ..goodwill" tegemoet
en zij was steeds bereid in de goede
bedoelingen van anderen te geloven.
Zij was ook daarin reëel en even
wichtig. Zij had zo'n warm hart
voor haar medemensen. Er bestond
bij haar een volkomen natuurlijk
evenwicht tussen hart en verstand.
Zij genoot het persoonlijk vertrou
wen van zeer velen. Zij wist zich in
te denken in het leven en de be
hoeften van anderen, in het bij
zonder van misdeelden en zieken.
Zij zag als het ware vóór zich, hoe
hun leven het meest doelmatig in
gericht en ingedeeld zou kunnen wor
den, en had daardoor zelf een zeld
zaam talent voor zieken verplegen en
zieken begrijpen.
Zij bezat een bijzondere gave om
in eigen omgeving alles gezellig en
praktisch te schikken en in te de
len; al wat ze deed was weldoor
dacht en doelmatig. Mijn speelka
mer was daarvan een voorbeeld, ze
schikte of herschikte daarin alles ge
heel naar het gebruik dat ik ervan
maakte. Dit talent kwam velen ten
.goede bij de raad die zij gaf, als
deze gevraagd werd.
Zij zorgde er voor steeds op de
hoogte te zijn van de politieke en an
dere vraagstukken, die vader moest
behandelen dan wel bezighielden en
zo kon hij deze te allen tijde met
vrucht met haar bespreken. Ik was
toen te klein om te beseffen, hoe
veelomvattend en moeilijk de taak
moet zijn geweest, die op haar schou
ders rustte als echtgenote en Konin
gin. Zij heeft die meesterlijk vol
bracht, dankzij de gaven waarmee
God haar toegerust had.
Wanneer in de tegenwoordige tijd
in een gelukkig huwelijk er een
groot leeftijdsverschil tussen man en
vrouw bestaat, heb ik vaak gemerkt,
dat de jongste de eigen levenssfeer
in het huwelijk tot gelding brengt.
Zo was het niet bij mijn ouders.
Mijn moeder paste zich geheel aan
aan de levenssfeer van mijn vader,
die zijn leeftijd meebracht. De le
zer versta, welk een vrijwillig offer
zij ook hierin heeft gebracht. Voor
waar, zij heeft haar gehele leven vol
hard om nooit iets voor zichzelf te
vragen.
Als Regentes was haar parate ken
nis aangaande de Nederlandse
vraagstukken van groot nyt voor
haar. Zij nam mij al spoedig na
vaders overlijden in haar grote-men-
senvertrouwen en sprak mij wel
eens over haax moeilijkheden en
zorgen als Regentes. Zo kreeg ik
reeds jong een beeld van het optre
den van allerlei personen, indruk
ken die toen sterker waren dan ze
later zouden zijn geweest. Het zal
niemand verwonderen als ik schrijf
dat deze indrukken niet onverdeeld
gunstig waren en niet nagelaten heb
ben op mijn gedachtenleven en ge-
dachtenwereld in te werken.
Met het vertrouwen van moeder
was ik heel gelukkig. Maar wel was
het op deze leeftijd soms moeilijk
alles wat ik hoorde te verwerken.
Na mijn meerderjarig worden,
hetgeen haar aftreden als Regentes
meebracht, heeft deze sterke figuur
grote zelfbeheersing getoond bij
haar, in staatkundig opzicht, op de
achtergrond treden. Zij was toen
pas veertig jaar, dus in de volle
kracht van het leven. Met blijmoe
digheid heeft zij toet1» de positie in
genomen, die als weduwe van dé Ko
ning en moeder van de Koningin de
hare was. De plichten, die uit de
ze positie voortvloeiden, heeft Zij tot
haar dood zeer getrouw Vervuld.
Door een zo vast en onbeweeglijk
punt te zyn te midden van het le
ven van ons volk was tzij een steun
voor allen en alles, voor mijfri man
en mij en indirect ook voor ons
staatsbestel. Geef U behalve van die
stabiliteit rekenschap van haar gro
te eigenschappen en begaafdheden
en gij hebt het beeld van de latere
jaren van haar zijn onder ons volk.
Lang voor mijn huwelijk stond
haar plan vast om aan ons haar
thuis Het Loo, dat haar zo dierbaar
was, te laten alsook het Noordeinde
zij eveneens zoveel herin
neringen had, en als haar erfdéel
het landgoed Soestdijk te nemen.
Dit werd haar zomerverblijf. Het
"Voorhout, dat destijds toebehoorde
aan mijn tante van Saksen, de
zuster van mijn vader, had zij aan
gekocht voor winterverblijf. Hoezeer
zij zich ook vooraf ingedacht had
wat mijn huwelijk voor haar zou be
tekenen, toch kostte haar de schei
ding van mij veel overgave en moei
te.
Hier ben ik ver vooruitgelopen op
de chronologische volgorde en oyer
moeder schrijvend ben ik zelfs hier
en daar ten tonele verschenen. Nu
wil ik dan beginnen van mijn eer
ste kinderjaren te vertellen. Deze
herinneringen lezend zal de lezer ze
ker merken hoezeer mijn leven met
dat van moeder was samengevloch
ten, tot ik de vleugels ten volle uit
sloeg na mijn huwelijk.
Eurailpas
Als gevolg van een besluit,
dat de spoorwegen uit der
tien Europese landen geza
menlijk hebben genomen, is
momenteel in alle reisbureaus
van Noord-, Midden- en Zuid-
Amerika de „Eurailpas" ver
krijgbaar. Met ingang van 1
maart kan met deze pas een
onbeperkt gebruik worden ge
maakt van de spoorwegen in
België, Denemarken, Enge
land. Frankrijk. Italië,
Luxemburg. Nederland, Noor
wegen. Oostenrijk, Portugal.
West-Duitsland, Zweden en
Zwitserland. De geldigheid
van de pas is twee maanden,
de kosten 125 dollar of. omge
rekend ln Nederlands geld.
bijna 475.
De geldigheid kan iedere dag
Ingaan. Hiermede wil men het
reizen per trein door Ameri
kanen ln Europa bevorderen.
Derhalve behoeven de bezit
ters van een dergelijke nas In
D.- of F-trelnen, en zelfs in
TEE-treinen, geen toeslag te
betalen, terwijl zij gratis plaat
sen in treinen kunnen laten
reserveren. Voor kinderen van
410 jaar wordt voor een Eu
railpas de helft van de prijs
berekend. Voor een Ameri
kaan is de uiterste prijs, die
hij In het vr'je West-Furona
met uitzondering van Spanj»
voor een snoorreis heen en te
rug behoeft te betalen, dus
f 475 geworden.
Daarvoor kan hij dan twee
maanden lang overal heen.
Overal
Overal heen kunnen ook zij,
die dit jaar met de Ned. Reis
Vereniging op stap wensen te
gaan. Als eerste reisvereni-
gtng heeft de NRV haar va
kantiegids op onze tafel ge
legd en zoals immer is er ook
voor dit jaar weer keuze gr
noeg. Er zijn tTein-, auto- en
bootreizen en voorts jeugd- en
jongerenreizen, kampeer-,
wandel- en bergsportrelzen
naar zeer vele plaatsen
Dichtbij naar Wapenveld in
Gelderland en veraf naar San
Francisco aan de westkust
van Amerika En tenslotte zijn
er korte en lange reizen, rei
zen van onder de 50 en
van vér boven het tienvoudige
Met de caravan-bus wordt
..nagenoeg geheel Europa"
bezocht en er worden jeugdrei
zen „met onbekende bestem
ming" georganiseerd. En dus
mag worden geconcludeerd,
dat er weer veel keuze en va
riatie is in deze goed verzorg
de en vooral ook overzichtelij
ke vakantiegids.
Overwintering
Over een lange vakantie
gesproken: Wat dacht u van
4 oktober 1959 tot 10 april 1960?
Een reis van deze lengte
vonden we ln dc V.C.K.-vakan-
tiereizengids 1959, afkomstig
uit Amsterdam. En wel onder
de titel „Overwintering op
Mallorca". De reis wordt uit
gevoerd per vliegtuig van Am
sterdam naar Palma. Deze
„overwintcringsreis" kost bij
na 3.000
Extra treinen
in Duitsland,
alleen voor toeristen, doch
ook ten behoeve van de bezoe
kers aan de Evangelische
Kirchctitag, het congres van
de Duitse protestanten Dat
zal in juni worden gehouden
en de Duitse spoorwegdirectie
heeft thans reeds bekend ge
maakt, dat voor de opening
en direct na dc sluiting van
de Kirchenlag 150 extra trei
nen in alle richtingen zullen
worden ingelegd.
Grote schoonmaak
Er zal ook een Kerkendag
worden gehouden Iji de we
reldberoemde Westminster
Abdij in Londen. Echter pas
in 1965. Dan bestaat dit kerk
gebouw namelijk 900 jaar en
aangezien men de kerk dan
geheel „schoon" wil hebben,
is thans reeds met dc opera
tie „grote schoonmaak" be
gonnen. Er zit dan ook een
twee en een halve cm dikke
laag vuil op vele delen van het
Ofschoon veel
✓fvü
de werkzaamheden, de heer
S. E. Dykes Bower. de
grootste schoonmaak, die de
Abdij ooit heeft ondergaan.
Zeker is daarom, dat onze
generatie de eerste zal zijn
sinds 600 jaar, dlc de prachti
ge Abdij zal kunnen zien zo
als de bouwers hem hebben
bedoeld. Overigens: men zoekt
nu heel Engeland af naar
eikenbomen, die lang genoeg
zijn om de ruim elf meter ho
ge palen te vervangen, welke
a's *teun moeten dienen voor
het dak. Veel van het origine
le houtwerk van de Abdij
blijkt door houtwormen ge
heel vernield te zijn.
/.wits»
Lang
„niet
is. ligt
Veel langer den de schoon
maak in de Westminster Ab
dij duurt, studeerde Georg
Adolph Succow uit Jena aan
de universiteit in Heidelberg.
In deze stad wordt thans zijn
graf nu als bezienswaardig
heid aan toeristen getoond
Het graf staat bekend als dat
van de „eeuwige student" Dat
is Succow ongetwijfeld ge
weest. Op 21-jarige leeftijd
kwam hij naar de universiteit
en kort na zijn komst stierf
een oom van hem, die hem in
zijn testament een behoorlijk
jaargeld had toebedacht. zo
lang hij aan de universiteit
zou staan ingeschreven Aan
gezien de toelage ophield, zo
dra Succow student-af zou zijn,
bleef hij maar studeren: twee
geneeskunde, wijsbegeerte.
•uurwetenschappen, scheikun
de en geschiedenis gevolgd
Daarna stierf hij in het „har-
waarmedc de Abdij in vroe
gere dagen werd verlieht. Hel
Is volgens de opzichter var
toeristencentrum
Gstaad. waar koningin Juliana
momenteel haar wlntervakan-
llc doorbrengt. laat thans
aldaar door een architect uit
Bern het grootste particuliere
chalet ter plaatse bouwen,
zijn chalet, dat daarop thans
in aanbouw Is, zal 12 kamers
tellen, die alle met ultra-mo
derne badkamers zijn verbon
den. Behalve vier kamers
woonkamer, een werk' en een
studeerkamer voor de vorst Is
er ook een modern Ingerich
te keuken en een ski-berg
plaats. Een onderaardse gang
zal het chalet verbinden
met hotel Gstaad-Palace.
Het chalet. waarmede men
volgende maand gereed hoopt
te komen, kost naar .schatting
een miljoen Zwitserse francs
of ongeveer 900.000...
Jaartal 1815
De provinciale diensten van
de Belgische provincie Bra
bant hebben een geheel nieuw
systeem van richtingaanwij
zers aangebracht bij de be
langrijkste historische plaat
sen in en rond Waterloo, waar
Napoleon op 18 juni 1815 be
slissend werd verslagen door
de Engelsen ond.ee Wellington,
de Pruisen onder Blucher en
de Nederlanders onder de
Prins van Oranje. Het sys
teem is thans gereed geko
men. Alle plaatsaanduidingen
dragen het jaartal 1815.
VOOR U GELEZEN
Gelijk ook wij vergeven.
door Nelly van Dljk-llaa.
t'ltgave J. H. Kok N.V.,
Kampen.
Van de vele boeken dlc
Nelly van Dijk-Has heeft
geschreven is dit met het
beste. Men zou zich een ori
gineler inhoud mogen wen
sen. Erg waarschijnlijk is
ook niet alles wal dit boek
ons wil doen geloven.
„De doop in bet pasto-
15
ds.
i de
Billsi
Pr
Theologische Hand
's. I Itg. Rorken-
m N.V., 's-Graven-
hage.
Zoals de titel al zegt wil
dit boekje geen dogmati-
het zet zich dan ook niet
af tegen de volwasscndoop
om kinderdoop te verdedi
gen, of tegen onderdo,npc-
Het
enging 1
ondc.
erp
wordt practisch bclic
de schrijver plaa't dc
doop midden in de kerk
,en het gezin, al lijkt het
on» dat hij wel eci.- wat
erg gemakkelijk over be
paalde theologisch* pro
blemen heenstapt.
Wijze vrouw, door Mary
Baardman- Fitgave J. II.
Kok N.V., Kampen.
Dit bock handelt over
een Jonge verloskundige.
Als zij ondanks de rodael-
praatjes van de dorpsbewo
ners met grote moeite een
praktijk heeft opgebouwd,
verklaart een jonge predi
kant haar zijn liefde. Voor
het meisje, de hoofdfiguur
uit deze gevoelige roman,
s het moeilijk om haar
werk op te geven,