cffristfujk
aspro
Hervormde synode sprak over
sport, spel en toto
LSD? ISABELLA
Dl
Onverschilligheid in
strijd met Bh'lie1
Dr. Lekkerkerker
hoogleraar
in Groningen
Een woord voor vandaag
Eigen organisatie voor
prot.-chr. boekverkopers
Easf Lynne
Prof. Dijk: Pas op voor
schijnvrome beweringen
DF- kerkelijke gebrokenheid
blijft voor duizenden mee
levende christenen een ernstig
probleem. Nog dezer dagen zei
prof. dr. mr. Diepenhorst tijdens
de februariconferentie van de
Oecumenische Jeugdraad daar
over behartenswaardige dingen.
Een andere gereformeerde
schrijver, prof. dr. K. Dijk
thans op reis door Zuid-Afrjka
schrijft in het Centraal
Weekblad over een ander aspect
van dit vraagstuk.
deeldheid op kerkelijk terrein
raken velen verlegen. Ze zien de
scheuringen ..in tal en last" toe
nemen; ze tellen in de gerefor
meerde gezindte al zeven groepen
en enkele op zichzelf staande ker
ken, zoals in Zeeland en Fries
land; ze hebben, en terecht, geen
vrijmoedigheid om aan de ker
ken buiten hun eigen kerk de wer
king en zegen des Geestes te ont
zeggen, en nu vragen ze: doet het
er eigenlijk wel toe. tot welke
kerk wij behoren, en zijn de „breu
ken" van 1834 en 1886 voor God
te verantwoorden?
wonderen, dat de kerkelijke on
verschilligheid toeneemt, en het
bijbels-kerkelijk besef wordt afge
stompt. Het is voor velen echt
.moeilijk om in die «llendige ver
deeldheid aan de eigen kerk vast
te houden. We begrijpen dit, maar
we kunnen tegelijk niet opzij gaan
voor een verdediging van die on
verschilligheid, welke vroeger en
nu streed met deze uitvlucht: het
zal aan de hemelpoort niet ge
vraagd worden tot welke kerk wij
behoord hebben; voor Gods rech
terstoel komt het er alleen op
aan of wij vrede hebben bij God
door Jezus Christus en in dat oor
deel doet het er niet toe of wij
luthers of gereformeerd of her
vormd kerklid geweest zijn. Op
deze grond nu praat men aller
lei onkerkelijkheid goed en be
schuldigt men ieder, die de gren
zen niet wil verdoezelen, van hard
heid, enghartigheid, farizeïsme en
eigengerechtigheid.
Onschriftu u rlijk
EEN dergelijke bewering heeft
e n schijn van vroomheid en
En ik moet toestem
dat
dit
is, alle
kerkelijke scheidingslijnen t
lijkc strepen zijn. Ja sterker nog.
indien het waar is, dat in de eeu
wigheid de Rechter geen rekening
houdt met wat wij met Zijn kerk
gedaan hebben, en indien niet ge
vraagd zal worden tot welke kerk
wij behoord hebben, is dit laatste
ook in de tijd absoluut onverschil
lig
Dan moeten wijzelf zo spoedig
mogelijk de kerkmuur afbreken;
dan is het aandringen op scherp
en belijnd kerkelijk besef niet in
overeenstemming met het oordeel
van de goddelijke Rechter.
En wat voor grond blijft er dan
nog over voor de Afscheiding en
de Doleantie, waarin Juist op de
voorgrond gesteld is, dat de kerk
vorm niet onverschillig is.
OTAAT het nu zo? Laat ik in de
eerste plaats opmerken, dat
ik ten aanzien van deze veelver
breide bedenking altijd erg ver
baasd ben over de precieze ken
nis. die de mensen hebben van
hetgeen de Rechter in de dag des
oordeels niet of wel zal vragen.
Ik zou wel eens willen weten hoe
men aan deze onthullingen komt.
In mijn bijbel lees ik van al zul
ke dingen niets en men kan bij
een zo ontzaglijk feit als het oor
deel toch niet afgaan op zijn ge
voel. Hier mag toch niet beslis
sen wat men zelf graag zou wil
len dat Christus zal vragen of zeg
gen Wij schrijven de Rechter niet
voor hoe Hij oordelen zal. maar
Hij legt zelf een maatstaf aan
waaraan heel ons leven onderwor
pen is. En ten tweede voeg ik
hieraan toe. dat men in deze lijn
heel het kerkelijk instituut om
ver kan werpen, want wanneer al
leen geoordeeld zal worden onze
houding tegenover Jezus en niets
VfAAR zo staat het niet. De be-
t doelde redenering is onschrif
tuurlijk. ZIJ Is In lijnrechte strijd
met wat Gods Woord zegt. Want
dnt Woord segt ons ln de eerste
plaats: ..Want God zal elke daad
doen komen in het gericht over»
het verborgene, hetzij goed, het
zij kwaad" (Prediker 12 14).
„Maar Ik zeg u: van elk IJdel
woord dat de mensen spreken, zul
len zij rekenschap geven op de
dag des oordeels" (Mattheüs 12
361„Want wij moeten allen voor
de rechterstoel van Christus open
baar worden, opdat een leder weg-
drage, wat hij bi zijn lichaam
verricht heeft, naardat hij gedaan
heeft, hetzij goed, hetzij kwaad"
(2 Corinthiërs 5 10).
neer nu ieder werk in het gericht
zal worden gebracht, wanneer wij
van ieder ijdel woord rekenschap
moeten afleggen, zou dan niet be
oordeeld worden wat wij gedaan
hebben met de kerk van Chris
tus. en zou dan niet verantwoord
moeten worden het woord der be
lijdenis, dat in die kerk voor Gods
aangezicht als onder ede wordt
uitgesproken? Ik zeg niet, dat de
zaligheid enkel en alleen afhangt
van een bepaald kerklidmaat
schap, maar ik heb te geloven,
dat ook mijn werk als kerklid en
mijn woord als kerklid door de
Rechter van hemel en aarde zal
gericht worden.
Maatstaf
TNOCH er is meer. Datzelfde
kJ Woord zegt ons zeker niet wat
ons bij de hemelpoort precies zal
worden gevraagd. Maar het pre
dikt wel. dat buiten die poorten
zullen zijn de honden en de tove
naars. de hoereerders en de moor
denaars, de afgodendienaars en
ieder die de leugen liefheeft en
doet (Openbaring 22 15, verge
lijk Openbaring 21 27). Zou met
die leugen ook niet bedoeld zijn
de leugen ten opzichte van de
kerk des Heren? Zou buiten die
leugen vallen alle onwaarachtig
heid inzake Christus' kerk op aar
de? Moet men op andere terrei
nen de waarheid liefhebben, maar
mag op kerkelijk terrein ons ja
neen en ons neen ja zijn? Wat
is de maatstaf, waarnaar Chris
tus oordeelt? Toch Zijn evangelie,
het evangelie der zaligheid (Ro
meinen 2 16), dat ook zegt, hoe
de kerk van Christus zich hier op
aarde moet openbaren.
Hierover schrijf ik thans niet uit
voerig, maar ik wil er wel op wij
zen. dat de reformaties in de 16e
en 10e eeuw zich enkel en alleen
naar dit evangelie gericht heb-
Mits wij bij dit alles één ding
niet vergeten. Uitwendige zuiver
heid, hoe goed ook, Is niet genoeg.
Christus vraagt, dat wij levende
stenen bi'Zijn tempel, levende lid
maten van Zijn gemeente zijn, en
die vraag moet In onze ziel bran-
Als we alleen weten te roepen:
des Heren tempel zijn wij, zonder
dat de hartelijke liefde tot God
en Zijn Huis ons leven beheerst,
zijn we gelijk aan de Joden in Je-
remla's dagen, die prat gingen op
allerlei uitwendige voorrechten,
maar wier harten vol waren van
ongerechtigheid.
Wat Jezus ons precies bij de
hemelpoort zal vragen, zegt de
Schrift ons niet, maar zij zegt
wel. dat wij als levende brieven
van Christus openbaar worden, zo
dat Zijn naam en ook Zijn kerk
om onzentwil geëerd en geëerbie
digd worden.
Professoraat voor dr. A. F. N. Lekkerkerker
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Hedel en Poortvliet, A.
Muilwijk, kand. te Ameide.
Benoemd tot bijstand in het pastoraat
te Lettelbert en Enumatll, dr. J. H. Frie-
link, wetenschappelijk ambtenaar aan d<
universiteit te Groningen.
D*. W. H. Kelder te Utrecht is losge
maakt van zijn gemeente en van ztji
ambtsbediening.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Bergum (2e pred.pl.) H.
R. Zijlstra te Koudekerk aan de Rijn, te
Haamstede, C. M. Boerma, res
legerpredikant te Bergen op Zoom
Beroepen te Balk, H. Gilhuis, kand. te
Amsterdam.
EVANG. BROEDERGEM.
Beroepen te Zeist voor het werk onder
de Surinamers in Nederland. A. C. Prin
sen. secr. van het Zeister Zendingsge
nootschap.
Uniecollecte
ïerpomp 308; Makkum
313.25. Oppenhuizen 98,50
KoUl
3,90; Twijze
Wnnswerd(dorp) 172; Wansv
ma rum 188.37;
rd a. d. Streek
B 60,78: Wijcke) 123; Zwaag
cstolndc 242.50. Assen 1483; Nw. Bulnei
1.50. Geesbrug 187,50; Hoogevcen 1480.60
leu.veroord 305.50; Nieuweroord 447; Zuid
Blokzijl 184.11:
«8.40;
;xel 516;
laghar
191.16 Totaal
166:
De hervormde synode heeft op
de tweede zittingsdag een nieuwe
hoogleraar gekozen voor de uni
versiteit van Groningen, die de
plaats van prof. Haitjema moet
innemen. Na het bedanken van de
rechtsvrijzinnige dr. J. M. de Jong
is nu benoemd dr. A. F. N. Lek
kerkerker van Utrecht. Tevens
werden op deze dag de rapporten
over „sport en spel" en over het
„kansspel en de voetbaltoto" be
sproken.
De synode begon haar zitting met een
gesprek over de wijziging in de rege
ling voor de predikantspensioenen. Zij
aanvaardde een wijziging waardoor
vrouwelijke predikanten de waarde van
de pensioenstortingen kunnen terugont
vangen en predikanten die vertrekken
naar emigratielanden hun pensioenaan
spraken in bepaalde gevallen kunnen
behouden.
Voor zy tot de verkiezing van dr.
Lekkerkerker overging droeg de synode
eerst dr. J. C. Hoekendijk op om de
geschiedenis van het apostolaat voor
hervormde studenten aan de universiteit
van Utrecht te doceren. Deze opdracht
geldt tot het einde van de cursus 1959/60,
en heeft tot doel de kerkelijke hoogle
raren te verlichten.
Sport en spel
De conferentie behandelde het ont-
werp-rapport over „kerk en sport",
ln het bijzijn o.a. van dr. A. A. van
Rhijn, voorzitter van de raad van ker
ken en samenleving, dr. S. Rozemond,
secretaris van de raad en dr. K. Rijs
dorp.
Dr. van Rhijn zei dat het rapport meer
een voorlichtend en minder een rich
tinggevend karakter heeft. Hij zei dat
uit onderzoek is gebleken dal 77 pro
cent van de kerkeraden geen enkele
belangstelling voor het sportleven
heeft. De sport, zo zei hij, heeft juist
in onze maatschappij grote betekenis.
Zij kan het tegenwicht zijn tegen het
heersend intellectualisme; zü helpt
karakter vormen, doet een beroep op
wilskracht, vraagt teamgeest en leiat
tot vrijheidsbeleving. Zij l
classificatieproces tegen en bevrijdt
menigeen van eenzaamheid.
Dr. Rijsdorp wees er op dat in
sportwereld een grote drang leeft
het antwoord op de vraag, waar
naar toe gaan. Hij meende dat de kerk
nog niet toe is aan de beantwoording
van deze vraag. Zy moet volgens hem
eerst de wereld van de sport kennen,
pastorale arbeid kan pas daarna ge
schieden. Er zijn ruim een miljoen ge
organiseerde sportbeoefenaars, aldus
dr. Rijsdorp. Bij de jeugdorganisaties,
15 procent van de leeftijdsgroep 8 tot
15 jaar omvattend, bereikt de sport 25
procent van deze groep.
De sportwereld staat voor de vraag wat
het vormend element in de jeugd-
oportclub moet zijn. Er is gevaar aai
de sport de richting van de show en
het zaken-doen gaat. Dr. Rijsdorp zag
ook krachten in de sportwereld die
dit tegen willen gaan. De kerk zal
daarbij moeten helpen. Een herderlijke
brief wordt pas belangrijk als sport
en kerk elkaar hebben leren kennen,
aldus was zijn oordeel.
Geen antwoord
Als lid van de commissie van rapport
si ouderling L. de Graaf, dat de plaats
an de kerk in het rapport niet voldoen-
e is aangewezen. „Wat zegt de kerk
tot de ouders? Wat moeten wij aanvan
gen met de sport zoals deze thans be
oefend wordt (bijvoorbeeld de sport op
zondag)? Men is niet klaar met te con
stateren dat men voeling met elkaar
wil houden", zo zei hij.
In de synode bestond de sterke aan
drang om na dit rapport, dat de situa
tie beschrijft, een aantal richtlijnen te
geven aan de ouders en jeugdleiders,
vooral ook met het oog op de zondag-
sport. Zou het ook niet juist zijn na te
gaan wat de functie van sport en spel
in het gemeenteleven is, zo werd ge
vraagd. Het jeugdwerk verplaatst zich
zo langzamerhand van het lokaal achter
de kerk naar het sportveld. Moet de
kerk niet meegaan?
Dr. Rtjsdocp zei op deze vragen, dat
de commissie geen opdracht had een
leidraad op te stellen. Het probleem
moest in het vizier komen. ,,Wij zijn
verantwoordelijk voor de gehele sport
wereld. niet alleen voor de eigen krmg.
De kerk zal verkeerd doen de sport
wereld met eisen tegemoet te treden.
Zy moet beginnen met- luisteren. Het
open gesprek komt pas als wij de sport
niet meer beschouwen als
Geen principiële
uitspraak over
voetbaltoto
In de discussies stonden tegenover de
genen die de toto geheel afwijzen, ande
ren die ter vermijding van groter kwaad
zeer gematigde toelating aanvaardbaar
achten. Prof. P. Roscam Abbing consta
teerde dat de synode vrijwel eensgezind
is in onderkennen van het kwaad van
de goklust. Indien de overheid de toto
mogelijk maakt moeten de baten in de
vreemde wereld". De synode besloot overheidskas komen, meende hij.
de raad van kerk en samenleving De synode besloot het rapport ln han
dragen na te gaan wat met dit
raprort dient te gebeuren.
Tegen en toch voor toto
De conferentie behandelde ook het
ontwerp-rapport over het gokspel. Dr.
Van Rhijn wees op „de verlegenheid
der kerk" op dit punt. Dit geldt zowel
voor binnen- als voor het buitenland.
De voornaamste punten van dit rap
port zijn:
De kerk moet tegen de gevaren
van het gokken ernstig waarschuwen.
Gokken is Schadelijk voor de geeste
lijke volksgezondheid, brengt schade
aan het sociale leven en deformeert
het sportleven, dat vercommerciali-
seerd wordt.
Er is verschil tussen de taak van
de kerk en van de overheid. Wat de
kerk afwijst, kan de overheid niet
zonder meer verbieden.
Het rapport sluit zich aan bij de
situatie in Nederland. Er is een sterke
drang naar kansspelen. Verbod brengt
ongecontroleerde activiteiten en uit
wijken naar het buitenland voor dit
doel. De overheid wil thans blijkbaar
het kwaad kanaliseren. Dit dient ge
waardeerd te worden. Het rapport acht
dit het geringste kwaad. Het heeft geen
standpunt ingenomen over de vraag
of de kerkelijke organen voor haar
sociaal-culturele doeleinden de gelden
afkomstig uit de sportopbrengsten
moet aanvaarden.
Prof. dr. J. de Graaf, sprekend na-
ïens de commissie van rapport, meende
dat het uitgangspunt niet mag zijn het
compromis dat de overheid vindt om het
kwaad te kanaliseren. Het rapport zoals
het geformuleerd is, wekt volgens hem
misverstanden. Duidelijk moet worden
waarom de kerk moet spreken. Prof. De
Graaf pleitte ervoor, over voetbaltoto
te spreken in de zin van verwerven van
geld. van vërdeling van maatschappelijk
inkomen, van arbeid. De kerk distan-
zich van beoordeling over over.
heidsmaatregelen, waarschuwde hij.
Dr. S. Rozemond beantwoordde dat
en liever moest uitgaan van een theo
logische doordenking van het spel. Men
moet zich met de concrete overheids-
voorstellen bezig" houden, zei hij, bestu
dering van het hele probleem wijst op
het ogenblik „hoezeer wij in verlegen
heid verkeren". Sprekers standpunt
dat wettige toto slechts aanvaardbaar
indien de prijzen aanzienlijk lager
dan nu wordt voorgesteld.
Kwaad onderkend
Ds. P. J. F. Aalbers uit Middelburg
achtte het gevaar van het gokken groot,
vooral voor jongeren. Deze worden, zo
zei hij, aangegrepen door een verkeerde
mentaliteit tegenover scheppende arbeid.
Hij vroeg zich af of de kerk niet vooi
verbod van de toto's moet opkomen, al
thans ertegen moet waarschuwen.
stellen van de raad voor de kerk
de samenleving. ZU wilde in ieder ge
val uitspreken dat zy sportprUsvragen
een bedreiging voor de samenleving acht.
Het moderamen kan overwegen of zfj
haar standpunt aan gemeente, volk en
overheid bekend moet maken, aldus de
vergadering, waarmee zy de netelige
kwestie in de schoenen van het mode-
ramen schoof zonder tot een positieve
uitspraak te komen. Het kwaad werd on
derkend maar niet afgewend.
Dr. A. F. N. Lekkerkerker, de
nieuwbenoemde hoogleraar ,aan de
universiteit van Groningen zal dog
matiek, vaderlandse kerkgeschiedenis
kerkrecht gaan doceren. Deze
Utrechtse pastoor behoort tot de can-
fessionelen in de hervormde kerk en
is min of meer middenorthodox ge
oriënteerd, evenals prof. dr. Roscam
Abbing die enige tijd geleden in Gro
ningen hoogleraar werd.
hoogleraar interesseert
vragen van liturgische
aard. Hij is onder meer lid van de
brede redactie van ,,Kerk en Ere
dienst". van de „Raad van Eredienst",
van de Europese commissie voor ere
dienst van Faith and Order", van de
werkgroep ..Kerk en Prediking" en van
de commissie voor het dienstboek van
de hervormde kerk. Dit wil echter niet
zeggen dat Groningen een tweede prof.
Van der Leeuw zou krijgen, omdat dr.
Lekkerkerker zeker niet kan gelden als
een liturg, ook al schreef hij over de
„liturgische situatie in de Ned. Herv.
Kerk".
Dr. Lekkerkerker is van zeer ortho
doxe huize evenals trouwens prof. Ros
cam Abbing die uit een familie van
Kohlbruggianen stamt. Beiden echter
hebben een theologische middenweg
gezocht. Hij werd op 5 maart 1913 te
Hei en Boeicop (Z.H.) geboren, stu
deerde in Utrecht, promoveerde daar
in 1942. Hij diende de hervormde evan
gelisatie in Franeker, de kerk van
Noordlaren (Gr.), Loosduinen en sedert
1948 de Wijk Oog en Al in Utrecht.
De hoogleraar publiceerde o.a. een
dissertatie „Römer 7 und Römer 9 bei
Augustin", en enkele geschriften waar
onder ,,Is Rome anders geworden?"
„De reformatie in de crisis" en Ge
sprek over verzoening".
Paulus zegt niet alleen dat de mens geroepen wordt in
Tim. 19, maar dat we geroepen worden „naar zijn eigt
voornemen en genade". Het laatste woord laat zien dat Go i
ons niet roept, omdat wij zo goed gebeden hebben of 11
eerlijk leefden, of zo echt bekeerd werden. Zijn stem kor
tot ons enkel en alleen omdat Hij ons genadig wil zijn.
Maar God roept ons ook - naar zijn voornemen"dt
een doel. God redt ons niet, omdat Hij het zo zielig vin
dat wij naar de hel gaan, maar omdat Hij iets in ons ziet. R
wil ons in zijn koninkrijk gebruiken. God wil ons >gelukk j
maken, maar iemand die van de hel verlost is, heeft mr
geluk nog niet gevonden. Een mens is niet gelukkig, omdB
hem geen groot onheil is overkomen. Gelukkig is sleclm
de mens, die zijn plaats heeft gevonden in het geheel uf
Gods schepping en die daar de opdracht van God nj -
uitvoeren. r
Wat is die taak? We kunnen die vraag vaak heel dogmatic
juist beantwoorden„God verheerlijken", zeggen we da
Maar vaak zijn deze woorden slechts het vijgeblad, wan i
achter we ons willen verschuilen. Deze twee woorden kunne
zo algemeen zijn, dat ze inhoudloos zijn geworden. Trouwe St
helemaal een antwoord geven zij niet. God kunnen we all& jon
verheerlijken door zijn opdracht te vervullen. Hij heeft et c
taak voor u dit ogenblik. Weet u dat?
VOOR EEN TACHTIGJARIGE
Adve
d<MCl\
'ASPRO' tegen griep, verkoudheid, keelpijn
2 'ASPRO's -en,Utishtufeet! ft.'
(Van een onzer verslaggevers)
De protestants-christelijke boek
handelaren hebben besloten een
133
„Mevrouw Carlyle heeft eer
zij, terwijl een lieve glimlach --
derde. ..ZU heeft haar echtgenoot hartstochtelijk lief
en hij is het waard Zeker, haar lot is gelukkig,
maar zij mag toch niet verwachten, dat zij vrij
van leed zal blijven Mijnheer Carlyle heeft zijn
deel er van al gehad", besloot mevrouw Hare.
„Zo".
„Men heeft u zonder twijfel van zijn geschiedenis
op de hoogte gesteld. Zijn eerste vrouw is van
hem weggelopen, heeft huis en kinderen ln de steek
Selaten Voor het oog van de wereld heeft hij het
apper gedragen, maar ik weet dat het hem tot in
de ziel heeft getroffen. Zij was zijn eerste grote,
grote liefde."
„Zij!! Barbara niet?"
Op hetzelfde ogenblik, dat het woord Barbara haar
over de llpnen gekomen was. kwam lady Isabel tot
bezinning Zij was slechts madame Vine, de gouver
nante; wat moest mevrouw Hare wel denken van
haar gemeenzaamheid?
Ogenschijnlijk had mevrouw Hare er niets van
bemerkt, daartoe was zij te zeer verdiept n het
onderwerp van gesprek. ..Barbara1 sprak zij.
.neen. stellig niet. Indien zijn eerste liefde voor
Barbara geweest was. zou hij toen haar gekozen
hebben Zijn liefde was voor lady Isabel.
„Nu is die toch voor zijn echtgenote."
Mevrouw Hare lachte bijna. „Natuurlijk, had u
dan gewild, dat die met de dode begraven was. en
dan nog iemand, die hem bedrogen had?! Maar,
lieve, zQ was een allerliefste vrouw, die ongelukki
ge lady Isabel. Ik hield van haar en dat doe Ik
nog. ik kan er niets aan doen Anderen veroordeel
den haar. maar lk had medelijden. Zij pasten
goed bij elkaar, hij zo goed en edel, zij zo lieftallig
cn innemend
„En toch verliet zij hem en trok zich niets van
hem aan. bij al zijn goedheid en liefde!" riep de ar
me gouvernante uit. met een handgebaar, dat zeer
veel op een uiting van wanhoop geleek.
van
door ANN LUDLOW
„Ja. Het helpt niet om er over te praten, het is
en blijft een afschuwelijk thema. Hoe zij zulk een
echtgenoot, zulke kinderen in de steek kon laten,
was een raadsel voor velen, maar voor niemand
meer dan voor mij en mijn dochter. De misstap,
die haarzelf stellig in ellende moet hebben gestort,
leidde ik durf de gedachte bijna niet uitspreken
het zou als een triumferen kunnen klinken tot
het geluk van mijn kind, want het is vrij zeker,
dat Barbara nooit een ander zo had kunnen lief
hebben als mijnheer Carlyle."
„Denkt u. dat het haar in ellende heeft gestort?"
riep lady Isabel uit op een toon. die eerder bittere
spot uitdrukte dan iets anders
Mevrouw Hare was verbaasd over deze vraag
„Geen vrouw heeft ooit die stap genomen, zonder
dat dit de vreselijkste ellende voor haar met zich
meebracht", antwoordde zij. „Dat Is ook niet an
ders mogelijk. En lady Isabel was van nature er
toe aangelegd om wroeging over misstappen te ge
voelen. ja, die wroeging zelfs halverwege tegemoet
te komen. Het was alsof zij ln een droomtoestand
handelde, niet beseffend wat zij deed Die gedachte
is dikwijls bij mij opgekomen. Dat zij aan diepe
ellende en wroeging ten prooi geraakt is, dat weet
ik."
„Hoe bent u dat te weten gekomen? Hebt u
gehoord?" riep lady Isabel uit, met zulk een i
tigheid. dat die zeker gevaarlijk was geweest,
dien mevrouw Hare achterdocht had gevoeld. „Heeft
hij daarover gesproken, Francis Levison? Hoorde u
het van hem?"
Het leek. alsof mevrouw Hare. anders zo bemin
nelijk. heftig wilde uitvaren, want deze woorden be
ledigden haar gevoel en haar trots. Onmiddellijk
daarna echter was zij weer vriendelijk en zacht,
want, zo dacht zij, die arme bedroefde gouvernante
had stellig in onnadenkendheid gesproken.
„Ik weet niet, wat Sir Francis Levison nodig ge
vonden kan hebben te verklaren", zeide zij, „maar
gelegen-
i kunt
zeker van zijn, dat hem geen gelegen-
tot mij of enig ander familielid van mijnheer
lyle, ja, ik kan wel zeggen, tot welk eerbaar per
soon ook. Ik heb het -
hoord."
„Van lord Mount Severn!
En zij opende haar mond
lord Mount Severn ge-
herhaalde lady Isabel.
„JP. >m nog iets te zeggen,
man 'bedacht zich onmiddellijk.
„Hij is hier deze zomer op bezoek geweest; hy is
veertien dagen gebleven. Lady Isabel was de doch
ter van wijlen de graaf, dat wist u misschien niet.
Hij, lord Mount Severn, heeft mij in vertrouwen
verteld, dat hij lady Isabel had opgespoord, nadat
Levison. haar verlaten had; hij had
haar ziek en arm en door ellende verteerd aange
troffen in een afgelegen Frans stadje, vrijwel bezwij
kend van wroeging en berouw
„Kon het anders?" vroeg lady Isabel op strenge
Lieve. dat heb ik Immers al gezegd. Alleen al
de gedachte aan haar aan hun lot overgelaten kin
deren zou dat veroorzaakt hebben, om van andere
dingen niet te spreken. Er was in het buitenland
een baby geboren," voegde mevrouw Hare er aan
toe. terwijl zij haar stem liet dalen, „destijds nog
een zuigeling in de wieg. zo vertelde lord Mount
Severn; maar dat kind, dat spreekt vanzelf, kon
alleen maar schande en verdriet brengen
(Wordt vervolgd
eigen organisatie in het leven te
roepen ter behartiging van be
paalde specifiek protestantse be
langen. Zij blijven evenwel als
sectie deel uitmaken van de Ne
derlandse Boekverkopersbond,
waarin zij zich goed thuis gevoe
len.
De oprichting van een eigen organi
satie onder de naam Vereniging
Protestants Christelijke Boekverko
pers is uitsluitend geschied om or
ganisatorische redenen. Er zijn verschei
dene belangen, die de boekverkopers ge-
hebben met andere middenstan
ders en die daarom het beste vil
Nederlandse Christelijke Middenstands
bond kunnen worden behartigd.
Bestuur
Tijdens een maandag te Utrecht ge-
ïouden vergadering zijn de eerste stap-
genomen om tot oprichting van
eigen vereniging te komen. Het
voorlopig bestuur bestaat uit de heren
T. S. Lodder te Arnhem (voorzitter),
3rems (Boekhandel Kraal, Slotlaan.
Zeist) (secretaris) en Dekkers te Dor
drecht (penningmeester). Zaterdag 18
maart wordt een tweede vergadering te
Utrecht belegd om nader gestalte aan
de jonge vereniging te geven. Intussen
worden statuten gevormd, waarop men
coninklijke goedkeuring hoopt aan te
In kringen van protestantse boekhan
delaren verwacht men dat naar schat
ting 200 vakgenoten zich bij de orga
nisatie zullen aansluiten. Een soortge
lijke ontwikkeling heeft zich enige ja-
geleden voltrokken in rooms-katho-
dagen onzer jaren, lijk ingang, gehoor en straks
daarin zijn zeventig jaren, waardering vond zowel in de kringi oi
indien wij sterk zijn, van werkgevers als van werkneme «e
tachtig jaren: zo zegt het Beiden kon hij aanspreken als I
ons Psalm 90, dit gebed horende tot één bedrijfsgemet
van Mozes, de man Gods. schap. Beiden kon hij door
Het bereiken van de leeftijd van woorden overtuigen hoezeer zij ni
tachtig jaren mag dus voor de tegenover elkaar dienden te staa T|j'
mens gelden als een markant punt, doch hoe, integendeel, onder hi p<
een punt dat de gedachten even stil- een verbondenheid bestond die i i
zet. Het bereiken van deze leeftijd, het wezen van het bedrijf vow i
aldus wordt ons voorgehouden, is vloeide én die alleen nog mi
weggelegd voor de sterken onder werkelijkheid behoorde te wordtHor
ons. En zij is tot werkelijkheid gewo
Hieraan moeten wij denken, nu on- den, dank zij de onvermoeide
der de goede gunst van God op aanstekelijke bemoeiingen van i
vrijdag 13 dezer de heer H. Diemer nu tachtigjarige en van anderi
deze leeftijd bereiken mag, hij, met hem, tot werkelijkheid in Lri
wiens naam zovele jaren heeft ge- grafische wereld, die hiermee
staan aan het hoofd van deze krant. Vens moest worden tot eei
Het bijbelwoord zal niet in de laat- beeld voor zovele andere takki
ste plaats betrekking hebben op de Van bedrijf. Wanneer men in
sterken naar het lichaam; en dan grafische wereld eens uit elka
blijkt reeds, dat de heer H. Die- raakt en welke dreiging ligt y
mer zich ook rekenen mag te be- jn deze wereld van mensen mi f..e
horen-tot hen. Maar meer nog dan voor de hand? dan wordt h
een sterke naar het lichaam heb- ondervonden als een bij uitst te:
ben wij hem, op zo velerlei plaats, pijnlijke zaak, waarvan de besltkrr
in zo velerlei werkkring en in zo ve- diging niet mag worden geduld,
lerlei relatie, mogen leren kennen Het is de saambinding die de he ur
als een sterke naar de geest. h. Diemer steeds heeft nagestreel 'er
Er zijn redenen die ons een zekere het is de saamhorigheid
ingetogenheid voorschrijven wan- te allen tijde met zoveel kracfSt
neer wij op deze plaats een door heeft voorgestaan en bepleit. eic
dankbaarheid ingegeven woord over nu, het tó niet toevallig, doch het
hem op schrift stellen. Daar blijft veeleer natuurlijk en het is
ook het feit, dat het nog slechts Van de dingen die ons in deze i
twee jaar geleden is dat bij zijn gen oprecht dankbaar stemmen
afscheid van een zeer hoge functie dat het ditzelfde stempel is, datl
in het grafisch bedrijfsleven van op onze krant heeft gedrukt f
zovele zijden van waardering en die jaren waarin hij van zijn grl,t
hoogachting voor zijn persoon en gaven en belangrijke krachten o|di
zijn werk gebleken is. aan onze krant gegeven heeft.
Maar ook hier en nu mogen wij Aan ons, zijn opvolgers, om hi
niet zwijgen. Al ware het, omdat de tevens zijn navolgers te zijn. ff !et
man die in zo grote verscheidenheid doen zich in het leven van de m( r
van bezigheid en werkkring een ve- geen machten aan ons voor, die
teraan zowel als een voortrekker Is 0p uit zijn om verwijdering tewe
geweest, mede op onze krant zijn te brengen tussen hetgeen één dit p''
stempel heeft gedrukt. de te zijn. Hoe vaak en hoe spc
Vergeten wij het niet: ons goede dig staan wij niet tegenover elki
land heeft een veelheid aan bladen in plaats van naast elkaar. Het k
en aan kranten en samen vormen echter ook vandaag nog anders,
zij een rijkdom waarover men zich Hierboven doelden wij op het ini
als volk verheugen mag; maar elk heim van de invloed en het gen
hunner heeft zijn eigen karakter, door de heer H. Diemer geoeft D
zijn eigen aard, zijn eigen sfeer, op hen onder wie gevaar v (n
Elké krant heeft haar eigen per- uiteenwijken helaas niet denkbe |ai
soonlijkheid, als iets waarop zij bij dig is. Het is duidelijk, dat acblfw
uitstek zuinig is en als een kostbaar dit geheim een dieper geheim li
bezit: gen moest. Wij menen van
Wanneer de heer H. Diemer op on- pere geheim iets te mogen lei
ze krant een stempel heeft gedrukt, in diezelfde Psalm 90 waarin t
dat hetzelfde stempel zijn zoals dat uw knechten openbaar worden,
gedrukt werd op heel zijn werk en Een prachtig woord ook dat. ff
op al zijn arbeid. neer wij geen vrede kunnen hebb od
Wij menen het te mogen aandui- met de onvrede op de wereld, 4
den als het stempel van de saam- is het omdat in ons de liefde r
binding, van het bijeenbrengen van Christus werkt als een dwinge»
hetgeen bijeen behoort, en van het en dringende macht. En
wegnemen van hindernissen die op van die liefde van Christus op<
het bijeenkomen belemmerend zou- baar geworden is, die het k
den kunnen inwerken. Wij hebben niet anders werkt zolang hem I
het optreden van de heer H. Die- leven en de gelegenheid geschonk
mer altiid gekenmerkt gezien door wordt, ook al wordt hij tachtig ji u
een irenische trek; zijn spreken en en ouder,
handelen was bemiddelend, overre- Dan mag men in de avond
dend en overtuigend meer dan over- leven ook dit gebed bidden van iCJ
rompelend. zes, deze man Gods: de lieflijkbi q
Zo is hij in heel zijn leven van van den Here, onzen God, zij ot
noeste arbeid en van nimmer af- ons, en bevestigt Gij het werk ow x
latende werklust bezig geweest, en handen over ons, ja, het werk
daar lag, dunkt ons, ook het geheim zet handen bevestig dat.
van het wondere feit, dat hij gelijke-
CHURCH TIMES EN K.L.M.
£)E „Church Times", het gezagheb- waarin Nederland een wereldmat
bende Engelse kerkelijke week- was met wereldwijde belangen,
blad, bevat ook commentaren op de De Engelse afwijzing van het
Engelse binnen- en buitenlandse po- derlandse verzoek steunt volg«<l
wat het blad „Church Times" op logische oti 01
Iitiek. Interessant
schrijft over de Britse afwijzing
het Nederlandse verzoek om twee
landingen per week voor de K.L.M.
te Singapore.
Het blad merkt op, dat deze kwes- een kwestie
wegingen. Maar in de politiek i|
er belangrijker zaken dan de logki
en volgens het blad behoorden
Engelsen te bedenken dat dit mf M
tie voor de Engelsen misschien
weinig belang is, voor de Nederlan
ders daarentegen des te meer. De
Nederlanders zijn bijzonder trots op
hun nationale luchtlijn, en de Ne-
i politiek dan
economie
Het blad besluit zijn beschouw
met op te merken, dat de Ned
landers gerekend mogen worden
de trouwste vrienden van Engell
derlandse gevoelens gaan te meer in Europa. Het acht het bijzond
de K.L.M. uit sinds deze, al
dus het Engelse blad, bijna het eni
ge overgeblevene is uit de dagen
onverstandig, hen teleur te steOAj
en te vervreemden wanneer i
nerlei noodzaak toe is.
lieke kring. Ongeveer 100 r.k. boekver
kopers hebben eveneens om dergelijke
redenen een eigen vereniging opge
richt. De jonge protestantse organisatie
zal niet in federatief verband, maar als
sectie van de „grote" boekverkopers
bond bestaan.
In deze 51 jaar oude organisatie zijn
de verhoudingen zeer goed. In het be
stuur hebben altijd protestantse leden
zitting, waarvan sommigen meermalen
als voorzitter of vice-voorzitter. De be
hartiging van de algemene economische
belangen zal ook in de toekomst via
deze bond blijven geschieden. In de uit
geverswereld bestaat een dergelijke si
tuatie. De protestants-christelijke uitge-
•8 zijn als sectie lid van de alge-
ne uitgeversbond.
H. Diemer
80 jaar
Aan diegenen die de heer b-
Diemer zouden willen feliciteren
met zijn tachtigste verjaardag op
vrijdag 13 dezer wordt, zo ver
nemen wij, daartoe gaarne de
gelegenheid gegeven van 15.3#
tot 17.30 uur in de Kralingse
Sociëteit. Waterloostraat hoek
Oudedijk, te Rotterdam-Oost.
i!
