Accountant gaf alleen
maar voorlichting
Veertigste R.A.I. gewijd
aan bedrijfsauto's
N.V. BERGER IS „GEHEIME DOCHTER"
Voor directeur van Van
Mierlo was dat nieuws
ruw?PUROL
Autobus gaat steeds meer de
aandacht vragen
van
Jazzliefhebber
beboet
N.J.K. gaat 75-jarig
bestaan vieren
s
VRIJDAG 30 JANUARI 1939
(Van een onzer redacteuren)
AMSTERDAM, donderdag
DE MAN, van wie heel Nederland zich in opperste verbazing heeft af
gevraagd: „Hoe is het mogelijk, dat hij er nooit iets van heeft ont
dekt?", toen bekend werd, dat Cornelis Robijn van H. een slordige twee
miljoen in zijn zakken had laten verdwijnen, is vandaag, als getuige, de
rechtbank tekst en uitleg komen geven: J. Dragt, 54 jaar, accountant en
tot voor kort hoofd van de interne accountantsdienst van N.V. Van Mierlo
te Breda. En daarbij is op de tijd niet gelet. Hij heeft het volle pond toe
gemeten gekregen. Ruim 3'£ uur heeft het horen van deze getuige geduurd,
bijna de gehele middagzitting heeft hij tot zijn beschikking gekregen om
de rechtbank haarfijn uiteen te zetten hoe hij zijn taak zag en met welke
moeilijkheden hij te kampen had. Zijn taak? Een bedrijfs-economisch voor
lichtende. Zijn moeilijkheden? Gebrek aan personeel, waardoor niet gedaan
kon worden wat moest worden gedaan.
AP DEZE TWEE punten komt hij
doorlopend terug. De president
itelt hem vragen, leest hem passages
,oor uit verklaringen afgelegd voor
de politie en voor de rechter-commis-
saris, haalt brieven aan en herinnert
aan gesprekken, verdiept zich met de
getuige-deskundige J. Brautigam, de
rijksaccountant, in de werkzaamhe
den, die van een accountant verwacht
mogen worden getuige accountant
Dragt zegt: „Ik heb gedaan wat ik
kon", en hij herhaalt dit telkens weer.
„Maar bent u dan van mening", roept
een van de rechters aan het slot van
het verhoor uit. „dat u niet gefaald
hebt? Alles wat u hebt gehoord is
toch vernietigend voor u?" Een ogen
blik aarzelt getuige. Dan zegt hij:
„Van echt falen ach. er zijn om
standigheden geweest. Natuurlijk had
ik meer aandacht aan de N.V. Berger
kunnen besteden, maar dan was er
minder aandacht geschonken aan an
dere kantoren
Direct nadat de middagzitit/ing is be
gonnen wordt getuige Dragt binnenge
roepen. Een lange, donkere man. met een
bruine bril op en gekleed in een bruin
pak. loopt, enigszins gebogen
woonte van veel lange mensen
groene tafel. Hij geeft vlot antwoord op
de vragen, die de president hem stelt. Ja.
hij was hoofd van de interne accountants
dienst van Van Mierlo en hij was belast
met het uitoefenen van controle op de
dochtermaatschappij te Amsterdam. Voor
deze controle had hij een schema opge
steld. dat zijn assistent C. M. C. M. Jacobs
moest volgen. In 1955 heeft hij dat schema
gewijzigd. Met de controle van de N.V
Berger was steeds Jacobs belast. „Als ik
tuimer in mijn personeel had gezeten,
zou ik wel eens een hulp aan Jacobs heb-
bi; toegevoegd of ccn ander naar Amster
dam hebben gestuurd", verklaart hij. De
cijfers, waarmee Jacobs naar Breda
kwam. werden de basis van het rapport,
dat hij. Dragt, aan de directie uitbracht.
Zelf ging hij altijd op 2 januari naar
Berger, dan nog eens in februari of in
maart en dan nog eens een dag in de
kop van het jaar. Nee, met verdachte
Van H. heeft hij weinig gesprekken ge
voerd. „Ik heb eens op een keer de op
merking tegen hem gemaakt, dat ik graag
de administratie mechanisch zou zien."
President: „Uw assistent Jacobs had
een tweejarige Mulo-opleiding. Daarnaast
hij, zoals hij heeft verklaard, in hel
van het praktijkdiploma boekhouden
en het diploma moderne bedrijfsorgani
satie. Nu schijnt het, dat voor accountant
meer vooropleiding wordt gevraagd dan
"ree jaar Mulo. Maar vond u de capaci-
iten van Jacobs wel voldoende om het
'#rk bij Berger te verrichten.
Geluige Dragt: „Ja, zeer zeker vol
doende. Jacobs is ccn snuffelaar, hü is
kritisch ingesteld en h(j heeft gevoel voor
details. Ik heb de directie wel eens voor-,
testeld meer mensen b(j de controle in
Ie schakelen, zij het ook in negatieve zin
«I. door te vragen enkele werkzaamheden
mogen afstoten, maar de directie is
d»ar nooit op ingegaan."
President: „Mr Van der Schriek (direc-.
•-ur van Van Mierlo) zegt van niets te
«ten."
Plotseling trek getuigg Dragt bleek
og .Mag ik even gaan zitten? Ik voel
niet goed." De president knikt en
W naar een stoel. Getuige Dragt drinkt
«n slokje water uit het glas. dat voor
n® op de tafel staat. Hij neemt plaats
nor de groene tafel, en hij zit op de-
"Mde, plaats, waar een dag tevoren Cor-
I H- was gezeten. Even ,nog
«mw hij achterover. Dan buigt hij zich
«er naar de president.
Geen onderzoek
president begint met het voorlezen
to een proces-verbaal, dat de rechter-
jomissaris bij het vooronderzoek heeft
gesteld. „Ik zag mijn taak bij Berger",
«heeft getuige Dragt verklaard, „als een
Wtormatorische voor mijn directie en de
'«weelhouders. Ten aanzien van Berger
oelde ik me niet als accountant, maar
een bedrijfs-economisch adviseur. De
sis. die u mij hebt voorgehouden", zo
it de verklaring verder, „heb ik zonder
wrbehoud voor akkoord getekend, maar
n accountantsonderzoek had ik daarop
r" ingeoefend. Bij de akkoordvarkla-
•j* ging ik uit van de juistheid van de
tie bij Berger."
w een mondelinge toelichting zegt hij
zag mijn taak dus als een bedrijfs-
«onomische. hoewel de indruk er was.
het onderzoek bij Berger een accoun-
«sonderzoek was." En kort daarop:
wilde geen verantwoordelijkheid dra-
*^die groter was dan die van mijn
ik wilde zover mogelijk
aan vanwege Van Mierlo zal geschieden"
Getuige Dragt: „Ik heb me nooit als
een accountant van Berger gevoeld. De
controle, die daar werd uitgeoefend, was
een minimum controle. Ik arken, dat ik
gecontroleerd heb. maar door beperkin
gen, o.m. ten aanzien van de sterkte van
mijn personeel, ben ik zover gegaan als
ik kon gaan."
President: „Ik heb het gevoel, dat dit
een woordenspel van u is. U zit hier ook
moeilijk. U bent ontslagen en u wordt
tuchtrechtelijk vervolgd door het Neder
lands Instituut van Accountants."
Een van de rechters: „Maar wat had t
nu gedaan als u de malversaties had ont
dekt?"
Getuige Dragt: „Dan had ik daarvan
onmiddellijk mijn directie op de hoogte
gesteld."
Niet te duur
2er komt het gesprek op het per
soneel. Dc uitbreiding zou door "mr. Vat
der Schriek zijn tegengehouden omdat,
althans zo zegt getuige Dragt. de,
tantsafdeling niet te duur mocht worden
Officier van Justitie: „Maar
schreef u dan niet in uw rapporten, dat
u als gevolg van te weinig mensen slechts
vage controls hebt kunnen uit
oefenen?"
Getuige Dragt: „Ik heb in de rapporten
gezet, dat ik de controle Met steunen op
de interne organisatie van de bedrijven.'
Officier: „Dat is heel iets anders. I
id moeten schrijven in de geest van
Mij worden alle middelen onthouden vooi
behoorlijke controle. Nu ligt ar ner
gens iets vast. Of durfde u het niet vast
leggen voor de heer Van der Schrieck?'
Getuige Dragt: „Ik was niet bang, maar
ik had wel respect voor hem."
Het rapport van de rechter-commls-
iris verder vervolgend leest de presi
dent: „Ik heb nooit bezwaar gemaakt
tegen de combinatie kassier-boekhouder.
Ik heb me wel verzet tegen de benoeming
Van H. tot procuratiehouder. Want
dat komt er op neer, dat ik dan wel 50
nodig zou hebben om de zaak te
controleren."
President: „Waarom die vijftig man?'
Getuige Dragt: ,3ij wijze van spreken
ttrtctie,
*wl<fent: „Dit lijkt me wel een bijzon-
verklaring voor een Niva-accoun-
Getuige-deskundige Brautigam vestigt
a° aandacht op. dat niet meer prècies
v®st te stellen wat nu de opdracht is
w!f'udie getuiÊc Dragl kreeg, toen hij
bij Van Mierlo in dienst trad. Er
echter een brief aan Berger geschre-
•aana ataat, dat „de controle voort-
Kas opnemen
Sprekend over de controle bij Berger
betoogt getuige Dragt, dat hij uitging van
de reële disposities, die op de dagstaten
stonden.
Getuige-deskundöge Brautigam:
dacht dat dit de realiteit was, maai
as het niet."
Getuige Dragt: „Ja, inderdaad."
Getuige-deskundige Brautigam:
?n goede kascontrole zou alles zijn uit
gekomen."
President: „Wat deed u feitelijk In Am
sterdam bij Berger op 2 januari?"
Getuige Dragt: „De stand van de kas
opnemen."
Zeer uitvoerig bespreekt de president
vervolgens met getuige Dragt de knoeie
rijen op de nota's, in de boeken en op
de dagafschriften.
President: „Het was bekend, dat de
boeken niet bij waren, het was ook be
kend, dat-er gewerkt werd met doorha
lingen. met correcties. En u heeft dat
geweten? Heeft uw assistent u dan
nooit gewaarschuwd?"
Getuige Dragt: „Nee, nooit"
President: „Dat komt omdat uw assis
tent dacht, dat u diie papderen en die boe
ken controleerde, en u dacht dus dat hij
het deed?"
Getuige Dragt: „Ik had het erg druk en
ik vertrouwde er op. dat Jacobs dia za
ken onder controle nam."
De assistent-accountant Jacobs wordt
Dor de groene tafel geroepen.
Getuige Dragt: „Had me dat toch ge
zegd. Je begrijpt toch wel. dat als je iets
goed had kunnen controleren dat ik
je dan mensen er bij had gegeven, waar
ze ook vandaan had moeten halen!"
Getuige Dragt tot president: „Als Ik
ooit zoiets had gezien, dan was ik er
bovenop gesprongen."
Officier van Just/itie tot getuige Dragt:
Handen en Li ppen
„Oontroleerde u Jacobs niet? Nam u
nooit steekproeven?"
Getuige Dragt: „Nee."
Getuige-deskundige Brautigam: „Maar
als een van uw assistenten nu wat ont
dekt, met wie moet hij zioh dan in ver
binding stellen?"
Getuige Dragt: „Eerst mat de betrokken
man en daarna met mij."
President, getuige Dragt een vervalste
nota tonend: „Wat zegt u hiervan?"
Getuige Dragt: ,,Hoe is het mogelijk.
Er komen meer nota's ter tafel. Getuige
Dragt blijJct al-maar vertiaasd. „Het spijt
me. dat ik de gehele administratie
heb gezien." En hij herhaalt: „Had Ja
cobs mij maar gewaarschuwd", er
toevoegend: „Hij wist toch, dat ik achter
hem zou staan!"
Jaarverslagen
Nogmaals komt de figuur van mr.
der Schrieck ter sprake, en de vrees
iedereen voor hem koesterde. Uit een rap
port, opgesteld door de rechter-commis-
saris, leest de president: „Van der
Schrieck vervulde iedereen met angst,
zelfs Salm, een van dc directeuren van
Berger, was bang voör hem, behalve
wanneer h(j boos was".
Het verhoor duurt lang. Traag kruipen
de uren voorbij. Als de jaarverslagen
worden besproken merkt getuige Dragt
op: „De jaarverslagen gingen naai
commissarissen, maar meneer Van der
Schrieck wilde ze altijd van hen terug
hebben. Behalve van twee commissaris
sen: de directieleden van de Twentscho
President: „Over hen had hij ook niets
te zeggen."
(Zie vervolg pagina 7)
Luchtig
Licht verteerbaar
Lekker
product
Voor laatste maal in oude gebouw
te i
'AN 6 tot en met 15 februari wordt
Amsterdam de veertigste RAI-
tentoonstelling gehouden die gewijd
zal zijn aan bedrijfsautomobielen.
De voorzitter van de Tweede Kamer,
dr. L. G. Kortenhorst, zal deze eerste
internationale tentoonstelling op
autogebied van dit jaar openen. Naar
verwacht mag worden zal dit de
laatste expositie van bedrijfsauto
mobielen zijn, die in het bekende
R.A.I.-gebouw wordt gehouden. Er
is immers een nieuw complex in
aanbouw, waar aanmerkelijk meer
ruimte voor de exposanten en be
zoekers zal zijn.
TJET INTERNATIONALE karakter
van de R.A.I. 1959 blijkt uit de
deelneming van tien. verschillende
landen met tezamen 76 merken be
drijsauto's. aanhangwagens, opleg
gers en speciale voertuigen. Voorts
zijn er rond honderd exposanten var
auto-onderdelen enz. In een Neder'
lands Paviljoen zullen 25 van deze
toeleveringsbedrijven in het teken van
de Euromarkt exposeren.
i de bedrijfsaulomobielen is het
1 de autobus, die op de R.A.I. veel
aandacht voor zich zal opeisen. De auto-
ers neemt in het vervoerbestel
land een belangrijke plaats in.
Per jaar worden rond 624 miljoen pas
per bus vervoerd. Dit betekent,
dat per dag ruim 1,6 miljoen passagiers
bus gebruik maken. Van het
totale reizigersvervoer in Nederland per
tram en autobus neemt dit laatste
middel van vervoer 56 procent voor zijn
kening.
Alle Nederlandse autobussen leggen
;r jaar een afstand af van 370 miljoen
kilometer, dat is 1150 maal de afstand
irde—maan. Hoewel het aandeei van
de bus in het vervoerbestel groter wordt,
idervindt dit vervoermiddel toch con-
jrrentie van het privé-vervoermiddel
uto en bromfiets) en van de televisie,
e 's avonds veel mensen in huis houdt.
Nog meer bussen
Terwijl in 1957 het autobuspark uit
ongeveer 8000 wagens bestond, verwach
ten deskundigen een toeneming van het
aantal bussen tot bijna 12.000 in 1970.
Om te kunnen blijven wedijveren met
het privé-vervoermiddel streven de fabri
kanten ernaar het rijcomfort voor de
buspassagiers en bestuurders steeds te
vergroten. Zij trachten dit o.m. te be
reiken door toepassing van luchtvering,
automatische en half-automatische ver
snellingsbak en het servostuur. Hierdoor
vergt het draaien aan het stuurwiel min
der kracht en wordt de bus gemakkelij-
ONTWIKKELING VAN HET
BEDRIJFSAUTOPARK 1950-1957
kei manoeuvreerbaar. Dit komt de reis-
snelheid ten goede, hetgeen in het voor
deel van de passagiers is.
Een steeds grotere vlucht nemen ook
de kleinere autobussen (1325 personen)
Een vrij groot aantal van dit type bus
sen wordt tentoongesteld. Als noviteit
brengt de Volvo een licht type buschas-
sis van 8500 kg.
Bij de grotere bussen voor lijndiensten
plaatsen. Op de R.A.I. zal een bus zijn
met 74 zitplaatsen, alsmede paleizen-op-
wielen voorzien van luxe-fauteuils, ta
feitjes, scemerlampjes, een ijskast, ba:
en toilet.
Op het gebied van de vrachtauto's
er in ons land rond 125.000 zijn,
opmars van de dieselmotor te
constateren, ook in de kleinere voertui
gen. De kleine dieselmotor is de grote
promotor voor de automatische transmis-
e. De kleine dieselmotoren kosten tegen-
oordig nog slechts 400 tot 500 gulden
duurder dan de even grote benzinemotor.
De vraag naar meer paardekrachten
lost men bij de dieselmotoren op meer
lucht in de cilinder te persen. Er wordt
dan tevens meer brandstof ingespoten
voor de verbranding. Op de R.AJ. zul
len enkele motoren met turbochargers te
zien zijn, een turbine werkend op de
uitlaatgassen, die een pomp aandrijft ter
verkrijging van de grotere hoeveelheid
lucht in de cilinders.
Ook bij vrachtauto's wordt veel aan
dacht besteed aan de verbetering van
de overbrenging en de versnellingsbak
Wat de luchtvering betreft, deze wordt
nu ook in het zware wegvervoer toege
past. Vooruit bij een kwetsbare lading
voldoen deze soort veren goed.
Het nieuwste materiaal voor het koets
werk is na aluminium het polyester glas
wol. Dit materiaal is stevig, corrosie be
stendig, licht en nagenoeg ongevoelig
voor lichte beschadigingen, omdat de
kleur door-en-door aanwezig is.
Van de combinatieauto's waarvan er
nu al ruim 15.000 in ons land lopen, zijn
op de R.A.I. meer dan 25 merken aan
wezig.
R.A.I.-functionarissen noemen de over
heid de constructeur van de bedrijfs
auto's. De reden hiervan is, dat het goe
derenvervoer ever de weg aan tal van
wettelijke normen is gebonden, zoals
lengte, breedte en hoogte van de vracht
auto's, de wiel- en asdruk en het ge
wicht. Het onderscheid tussen A- en B-
wegen brengt ook speciale eisen met
zich. Betreurd wordt, dat de eisen waar-
bedrijfsauto's moeten voldoen, in de
schillen.
Meer en
gebouwde r
gewicht te
gemaakt v;
de Euromarkt sterk
»er in zwang komen de in-
tor en de voorbesturing. Om
rinnen, wordt vee] gebruik
licht metaal
Verscheidene fabrieken van vrachtwa
gens brengen op de R.A.I. nienwe typen,
zoals D.A.F., Verheul, Standard, Fiat,
Hanomag, Borgward, Studebaker, Ford
Taunus, Bedford, Scania-Vabis.
Zoals reeds gezegd is ook op deze
R.A.I.-tentoonstelling weer vee! nii
op het gebied van onderdelen, acci
res. gereedschappen en garage-equipment
te zien. Nederland neemt op dit gebied
een belangrijke plaats in. Er heeft zelfs
export plaats.
Betwijfelde
waarheid
ANWB wil ook
reflectors
De achterkant van de fietsen is 's avonds
niet zichtbaar genoeg, zegt de ANWB in
een brief aan de minister van verkeer
en waterstaat. Veel ongevallen worden
veroorzaakt doordat het bij duisternis
achteropkomend verkeer de wielrijder
niet tijdig genoeg opmerkt.
Het toenemende snelverkeer brengt een
groeiende onveiligheid van de wielrijder
met zich. Het witte achterspatbord, de
rode reflector en het rode achterlicht zijn
meer voldoende, aldus de ANWB.
Achterlicht en reflector worden gemak
kelijk beschadigd; het witte achterspat
bord is meestal met modder bespat. Het
is moeilijk te voorkomen, dat een draadje
lostrilt of een lampje doorbrandt. De fiet
sers, die in zo'n euvel geen erg heeft,
doemt 's avonds plotseling in het weg-
beeld op: een ongeval is dan vaak on
vermijdelijk.
In het belang van de fietsers vraagt de
ANWB de aandacht van de minister v<
de wettelijke regeling, die sinds 1956
Denemarken geldt. In deze „fietsende
natie" moet een fiets, behalve van een
achterlicht, ook voorzien zijn van reflec
terend materiaal dat, als de fiets rijdt,
in beweging is.
De ANWB is van oordeel dat een der
gelijke regeling ook voor ons land zeer
in het belang van de verkeersveiligheid
zou zijn.
Raad van Europa. Het
van de Raad van Europa heeft tijdens
zijn vergadering van deze week
Straatsburg de begroting van de raad
voor 1959 (bijna 9,5 miljoen gulden) goed
gekeurd.
EN HIER is Londen. Walter
Bruyninck. 26 jaar oud en
banketbakker uit België, die
in Engeland werkt, is ver
oordeeld tot een boete van
4500 gulden subs. 15 maanden gevan
genisstraf wegens het binnensmok
kelen van Amerikaanse grammo
foonplaten.
De aanklager beschreef Bruyninck
als een jazz-liefhebber, die zich ge
roepen gevoelde Britse jazz-liefheb-
bers \e helpen aan platen, waarom
zij smachten.
Bruyninck ver
telde. dat het
geld om de boete
te betalen uit
Mechelen moet
komen, van zijn
ouders. Voorlo
pig zit hij echter
in de gevangenis, in afwachting van
wat Mechelen doet.
Hoe de zaak in elkaar zit. is ook
al uit de doeken gedaan. De ban
ketbakker liet de Amerikaanse pla
ten naar België gekomen en vandaar
werden ze naar hem per post op
gezonden. Want te Dover en Londen-
Airport is ontduiking van de invoer
rechten geconstateerd.
T.V.
zendtijd voor
partijen
(Var
pa riemen tsredactie)
Aan democratische politieke partijen
en groeperingen, die in tenminste de
helft van het aantal kieskringen kandi
datenlijsten hebben ingediend, zal, in
dien zij dit wensen, gedurende de drie
weken die aan de op 12 maart te hou
den kamerverkiezingen voorafgaan, tele
visiezendtijd worden toegewezen. Dit
heeft de staatssecretaris van onderwijs,
kunsten en wetenschappen, mr. Höppe-
ner, meegedeeld in antwoord op schrif
telijke vragen van het Tweede Kamer
lid jkvr. Wttewaall van Stoetwegen
(C.H.). De bewindsman zal, naar uit
het antwoord blijkt, in overleg met de
radioraad nog een nadere regeling voor
de aan de partijen te verstrekken t.v.-
zendtijd treffen.
Het ministerie van onderwijs, kunsten
en wetenschappen heeft op het antwoord
van de staatssecretaris een nadere toelich
ting gegeven. Daarin wordt meegedeeld,
dat voor wat betreft de radio geduren
de genoemde periode van drie weken een
partij of groepering in de gelegenheid
zal worden gesteld per week een verkie
zingstoespraak van 15 minuten te hou
den. Dit vervangt de huidige regeling
voor politieke partijen.
Voor wat betreft de televisie zul
len gedurende genoemde termijn per
week 7 minuten worden toegekend. De
televisiezendtijd zal uitsluitend mogen
worden aangewend voor een z.g. life-
uitzending van gesproken woord, dus
voor een redevoering of een samenspraak
(beelden, foto's e.d. «zullen niet op het
scherm mogen worden gebracht). Het
thans voor televisie zendtijd beschikbare
aantal uren zal in bovengenoemde pe
riode worden uitgebreid met de tijd be
nodigd voor deze politieke uitzendingen.
Dee zendschema's zullen zo spoedig
mogelijk worden gepubliceerd.
Daarna zal een nieuwe uiteraard weder
om voorlopige, regeling gelden, welke re
kening zal houden met een mogelijk ge
wijzigde samenstelling van de nieuwe
Tweede Kamer.
Nederlander vermist
in Turkije
Een Nederlandse technicus en vier
Turkse arbeiders worden in Turkije ver
mist. Men vermoedt, dat zij in de Golf
van Edremit verdronken zijn. De Neder
lander werd geïdentificeerd als Antonius
Gerardus Croone. Hij werkte aan een
havenproject. De vijf mannen vertrokken
in een roeiboot om peilingen te verrich
ten en keerden gisteravond niet terug.
Men is gaan zoeken doch heeft geen spoor
van hen kunnen ontdekken.
ASPRO' tegen griep, eer!oudheid, keelpijn
2'ASPRO"^.. U&ntwxb fX.'
Abraham Kuyper
was een van de
voorzitters
JAE NEDERLANDSE Journalisten-
kring, de oudste en grootste van
de drie in federatie samenwerkende
kringen, bestaat 75 jaar. Zaterdag 7
februari zal dit feit op plechtige wijze
worden herdacht in een bijeenkomst
van de kringraad op het Muiderslot
De voorzitter, mr. Maarten Vrolijk,
spreekt dan een herdenkingsrede uit
Deze historische bijeenkomst heefi
plaats op historische grond. Hier im
mers, tijdens een gecostumeerd festijn
van Nederlandse journalisten in de
zomer van 1883, ontsproot de gedachte
een Nederlandse Journalistenkring op
te richten. Op 1 februari 1884 werden
de plannen bekroond met de konink
lijke goedkeuring van de statuten van
de N.J K
ln dc eerste jaren droeg de NJK *terk
het karakter van een gczelligheidtvere-
niging. De leiding berustte bij directeu
ren en hoofdredacteuren. Rond 1900 werd
de Kring gereorganiseerd en werd het
behartigen van de vakbelangen als pr>
maire taak gesteld. Onder leiding van de
nieuwe voorzitter, dr. Abraham Kuyper,
die enkele jaren later minister-president
werd, kwam een statutenwijziging daar
toe tot stand. De dagbladdirecteuren, die
buitengewoon lid (zonder 6temrecht) van
de NJK konden zijn, stichtten enkele
jaren later een eigen organisatie.
Uit het midden van de NJK kwamen
in de loop der jaren de Katholieke Ne
derlandse Journalistenkring en de Pro
testants-Christelijke Journalistenkring
voort. Deze drie kringen vormden in fe
deratief verband een raad van tucht,
die zich onder leiding van prof. dr. J.
A van Hamel en andere vooraanstaande
juristen gezag wist te verwerven.
Er zijn thans in ons land een 2300
journalisten. Ruim 88 procent is vrijwil
lig aangesloten bij een van de drie krin
gen. De NJK telt ongeveer 1200 leden
Ter ere van het jubileum Heeft de
NJK een geïllustreerd bied „Zonder em
bargo" in een oplaag van 10.000 exem
plaren uitgegeven Op ernstige en humo
ristische wijze worden de verschillende
facetten van hei journalistieke beroep
belicht. Ook wordt een pocketboek uit
gegeven getiteld „75 jaar :n het nieuws
- kroniek van de NJK 1884—1959". De
schrijver is dr. Nico Kramer (parlemen*
Uir redacteurJ,