Ringtracé om stadscentrum
gaat door slechte panden
Mogelijk gevaar van demping
Rapenburg voorgoed afgewend:
andere grachten wèl dicht
ME UWE UEinSCHE COURANT
VRIJDAG 23 JANUARI 193
j parkeerplaats'
raad speciaal over het wegenschema voor de binnenstad (binnen de
singels) denkt, maar het zal haar zeker deugd hebben gedaan, dat de
ontwerpers het behoud van die monumenten hebben vooropgesteld, die
karakteristiek zijn voor de waarde van de binnenstad. Er is ook gelet op
gebouwen, welker culturele waarde ligt in enkele historische fragmenten.
Plaatselijke saneringen zijn ook in deze sectoren nodig, maar zij moeten
er tevens op gericht zijn, de structuur niet aan te tasten. Wie het wegen
schema voor het stadsgedeelte binnen de singels bestudeert, komt welis
waar tot de conclusie, dat hier zeer ingrijpende veranderingen worden
voorgesteld om Leiden uit zijn penibele verkeerstoestand op te trekken,
maar ook dat de samenstellers met verstandige zorg te werk zijn gegaan.
Haarlemmerstraat (8) en de Oude Rijn (9)
te zijn gepasseerd.
Via de Koornbrugsteeg (11) zet de ring
zich voort naar de verbrede Langebrug
(12), die wordt gevolgd tot aan de door
braak naar de Vrouwensteeg (13).
Voor een belangrijk deel loopt
deze binnenring door slechte panden.
De ontwerpers verhelen echter niet,
dat ook enkele kostbare doorbraken
nodig zullen zijn. De uitvoering van
deze route zal vanzelfsprekend in
fasen moeten geschieden.
Een groot deel van het plaatselijke en
Interlokale verkeer heeft het centrum
van de stad als bestemming Daar zijn d>'
winkelt, de kantoren en de openbare in-
Instelllngen en het parkeervraagstuk doei
zich dan ook diér het sterkst voelen. Nu
ia het een feit, dat dit centrum voor het
gemotoriseerde verkeer niet gemakkelijk
is; neem bijvoorbeeld de Haarlemmer
straat en de Breestraat. die toch op ge
brekkige wijze onderling zijn verbonden
Er is in het wegenschema een binnencity
ring om het hart van de stad ontworpen
die ook daarin zal voorzien Wij nodigen
de lezer uit, met ons de reeks cijfers op
deze kaart ,dle het nieuwe centrum van
de stad aangeeft, te volgen. Alvorens dit
te doen. geven wij voor een goede onen
tatie een verklaring van de letters.
A a de Pieterskerk;
B a Hooglandse kerk;
C a Stadhuis;
D a Burcht;
E ra Van der Werfpark;
F ra Universiteit;
G Kaasmarkt;
H a Beestenmarkt;
I a Marekerk;
J a Stadsgehoorzaal;
K a Doelenkazerne (links);
L' a Meelfabriek (rechts);
M a Molen De Valk (links boven).
Verbredingen
Van de Breestraat (1) ontstaat door
verbreding van de Vrouwensteeg (2) en
Kippenbrug (3) een verbinding met de
Haarlemmerstraat (4), vanwaar de city-
ring verder gaat langs de Vrouwenkerk-
koorstceg (5) naar de verbrede Clara
steeg (6) om daarna ln zuidelijke /ichting
om te bulgen naar het Burchtcomplex
(7) en de Burchtsteeg (10) na (tussen de
Jan Vossensteeg en de Schagensteeg) de
Brekers en bouwers
Bij een woningtelling en -on
derzoek in Leiden kwam vast
te staan, dat van de 6309 wo
ningen binnen de singels er
2998 in slechte toestand verke
ren. Dat is ongeveer 47 pro
cent. Deze wel bijzonder on
gunstige toestand maakt het de
brekers gemakkelijk; zij hoe
ven niet te treuren om het ver
lies van hele straten, ja, wijken.
Voor de bouwers ligt hier een
gigantisch probleem. Met dat
bouwen ligt het in Leiden im
mers toch al niet zo eenvou
dig.
De hoge overheid geve Lei
den zoveel ruimte voor krotop
ruiming, dat er spoedig van een
revolutionaire schoonmaak kan
worden gesproken. Niet slechts
om een vlotte uitvoering van
het wegenschema, maar vooral
om het geluk van honderden
stadgenoten, die nog steeds
moeten huizen onder een lek
dak.
Het gebied tussen de Morsstraat (14,
linies boven) en de Eerste Binnenvest
gracht (15) is bij het stadscentrum ge
voegd,. waartoe naast de Steenstraat (16)
onk aan een verkeersontsluiting dooi
middel van een nieuwe brug over d<
Morssingel ten zuiden van de Morspoort
(17) is gedacht.
Injectiewegen
In totaal zijn zes „injectiewegen"
de cityidng (voor de begrenzing van deze
ring ziel men het slot van dit artikel)
de binmencity-ring ontworpen.
De erarste begint op de Lammerm
(18, linlfcs boven) en gaat via de nic
brug owr de Oude Vest ter hoogte
de Lakenhal (19) en het te saneren gebied
„De Camp" (20) naar het Vrouwenkerk
hof (5). .Deze weg is een voortzetting van
de weg fover het Schuttersveld langs de
de Lammer-
De nieuwe brug over de Oude Vest
(19) vervangt de tegenwoordige Turf-
marktsbrug. Het toelaten van het verkeer
over een bredere Turfmarktsbrug op de
zelfde plaats heeft, als de scheepvaart
door dev Oude Vest wordt gehandhaafd,
grote bezwaren in verband met een zeei
kostbare vergraving van de Beestenmarkt
(H) en een verbreding van de Turfmarkt,
waardoor ook parkeerruimte verloren
zon gaan. Een voordeel is ook, dat door
het nieuwe tracé het verkeer uit de
noordelijke richting niet op de Prinsesse-
kade (21) en het Kort Rapenburg (22)
is gericht en dat dus het verkeerski
punt Kort Rapenburg niet nog eens extra
wordt belast. De ontwerpers menen
het mogelijke gevaar van een demping
van het Rapenburg (23) hiermee voorgoed
is afgewend. Als de vaarweg wordt vei
legd naar de verbrede Korte Vliet (tui
sen Vliet en Rijn aan de kant van Vooi
schoten), kan de nieuwe brug over d
Oude Vest een vaste zijn.
De tweede injectie is de verbinding" va:
de Langegracht (24) langs de Volmolen
gracht (25) en de Jan Vossenbrug (26)
naar de Voldersgracht (27). Door sloping
van de westelijke wand van de Volders-
gracht kan hier een goede aansluiting op
de ringverbinding ontstaan.
AIS derde schakel in dit inwendige we
gennet wordt de verbrede Van der Werf-
straat (29) genoemd tussen de verbrede
Pelikaanstraat (28) (als onderdeel van de
noord-zuid-verbinding) en de omgeving
van de Jan Vossensteeg (30)
Wegen ais hel Kapenburg behoren vrij le blijven van zulk verkeer.
Niet alleem is het gevaarlijk voor voetgangers en fietsers, maar boven-
a dien hebben de huizen ervan te lijden.
De vierde weg gaat van de Hooigracht
li) via de Nieuwstraat (32) naar de
Burchtsteeg (10).
Weg door park
Bij de Jan van Houtkade (33, onder
aan) begint de vijfde injectieweg. On
geveer ter plaatse van de St. Jacobs-
gracht (34) buigt hij in noordelijke
richting en gaat hij door het Van der
Werfpark (E) naar de Langebrug (12).
Op deze weg sluit ook het doorge
trokken Levendal via een verbrede
Korte Raamsteeg (35) aan. Een nadeel
van deze projectie is de doorsnijding
van het Van der Werfpark, maar het
wordt als een voordeel gezien, dat de
fraaie omgeving van de Steenschuur
(36) en het Levendaal bij de Lode-
wijkskerk (37) niet behoeft te worden
aangetast en dat hierdoor het zeer
moeilijke verkeersknooppunt bij de
Hogewoerdsbrug (38) voor een onop
losbare verkeerscongestie wordt be
hoed.
Voor de zesde weg moeten we op de
kaart naar de west-grens. Er is ter hoogte
van de vroegere zeevaartschool aan het
Noordeinde een brug gedacht over het
Galgewater (39). De kade langs het Gal
gewater (40) moet worden verbreed en
deze leidt dan via het Kort Rapenburg
(22), het eerste stukje van de Breestraat
en de Papengracht (41) naar de verbrede
Langebrug (12).
Het terrein van de Doelenkazerne (K)
is zeer geschikt voor de uitbreiding van
de universiteit (F). De bebouwing langs
Nonnensteeg (42) en Vijfde Binnenvest-
gracht (43) zal gesaneerd moeten worden
Om dit gebied voor het verkeer open
te leggen, is van de brug over het Galge
water (39) af een vrijwel rechtstreekse
verbinding gemaakt naar de Witte Singel
(46), ongeveer evenwijdig aan het Rapen
burg (23), langs de verbrede Rembrandt-
straat (44), de gedempte Doelengracht
(47), de gedempte Vijfde Binnenvest
gracht (43) en de Kaiserstraat (45).
De Groenhazengracht (48) heeft men
stedebouwkundige waarde toegekend cn
deze staat in het schema dan ook niet
als gedempt aangegeven.
Deze verbinding schept fraaie moge
lijkheden om de universiteit een nieuw
aanzicht te geven. Er is voldoende ruimte
voor parkeren en de hoofdgebouwen kuri-
neri een toegang aan de westzijde krijgen
Het universiteitsgebied is nog via een
nieuwe Paterbrug (49), de Witte Singel
(46) en de Groenhovenstraat (50) op de
grote cityring aangesloten.
Grachtenwijk
In het omvangrijke saneringsgebied
tussen de Middelstegracht (51) en de Ziji
Singel (52, geheel rechts) moet een af
doende verkeersontsluiting tot stand wor
den gebracht. Ontworpen is de verbin-
Eilaiulen van rust
Het gebied rondom Rapeni
burg en Pieterskerk is om zijn
bijzondere waarde als stéde-
schoon en om de rust in dit
oude stadsdeel zoveel m Ofirelij»
te bewaren, niet door nieuwt
verkeerswegen doorsneden. Al
leen aan de westelijke rand van
de binnenstad (evenwijdig aan
het Rapenburg) is een weg ont
worpen (Doelengracht en ver
der), die vooral de gebouiven
van de universiteit goed bereik
baar maakt. De omgeving van
de Hooglandse Kerkgracht
blijft een eiland van rust. De
noord-zuid-verbinding via dt
Hooigracht ontsluit een stads
gedeelte (omgeving Middelste
gracht en Uiterstegracht), waar
een zakenwijk tot ontwikkeling
zal komen.
ding Ir. Driessenstraat (53)—Oosterkï
straat (54), kruisend de Middelstegrai
Uiterstegracht, Vestestraat en He.i
gracht, en haaks daafop de gedenif
Waardgracht (55) met zijn doortrekt
gen naar de invalswegen.
Het deel tussen de Middelstegracht d
tot en met de Herengracht (56) is
stemd als zakenwijk en het gebied
oosten daarvan, tot de Zijlsingel (52),
een nieuwe woonwijk worden met *i
namelijk hoogbouw en openbare en
zondere gebouwen.
Vermelden wij nog, dat de Kot
Mare (57; bovenaan) in dit
niet behoeft te worden gedempt!
breedste grachten worden gehafi
haafd; de smalle verdwijnen bij:
alle. Verdere demping is ongewöi
zowel uit stedebouwkundig als
waterhuishoudkundig oogpunt
Zoals al opgemerkt, betreft het sch
van deze kaart de stad binnen de sin|!
De cityring (dikke lijnen) raakt linksI
venaan (grote kring) het viaduct
vangenlaan. Links naar beneden loopt
gedempte Trekvliet, die onderaan
komt bij de kruising met de Foreffi
weg (komende van de Haagweg), dn
de Witte Singel en de Jan van Houti»
(onderaan op de kaart{ aansluiting kn
met de Korevaarstraat (N). Het w
gaat dan omhoog en via St. JorissW
Watersteeg en Hooigracht naar de P"
kaanstraat (28). Bij de Langegracht
komen buigt het naar links af. waar
gedempte Langegracht en de Morssiï
de noord-grens vormen.