IDENBURG
Rapport van de commissie
iïfc
Wèvteia.
feldccf
„Een ieder weet dat we weerloos zijn. Als het ergste gebeurt, zullen we tot het
uiterste wederstand bieden. Dat kan en dat mag niet anders. Maar ik zal dat
doen zonder eenige illusie
GOUVERNEUR-GENERAAL IDENBURG over de verdediging van Indië aan DR. A. KUYPER.
„De Commissie moet eiken weg afloopen, welke naar bezuiniging voert'.
MINISTER VAN STAAT IDENBURG op 18 Sept. 1933 in de naar hem
Frits Knol dirigeert het Omroep
orkest. dat concerteert in de KRÓ-
serie ..Populaire klassieken" (7 40
uur) en werken van Weber en Ja-
naatsjek ten gehore brengt. Gijs
Karten is solist in het klarinetconcert
in f van Weber. Om 8.35
een feestelijke aflevering
amusementsprogramma „Tierelantijn
nen". dat dan voor de 75ste maal de
ether ingaat en daarna is er nog op
gewekte muziek tot 10.35 uur.
Bij de VARA is het weer „Plein
8 uur 13" met allerlei attracties en
van 9.45 uur af gevarieerde lichte
muziek.
TIPS
uit het buitenland
I Mr. H. J. Schölvinck opende
plechtig Studio III
Al wordt er sinds 24 december jj. naarstig gebruik gemaakt van de
nieuwe (televisie-) Studio III in Bussum, toch Is gistermiddag deze nieuwe
aanwinst nog eens officieel met een kleine plechtigheid letterlijk en figuur
lijk geopend.
Letterlijk doordat de wnd. regeringscommissaris mr. II. J. Schölvinck
R. G. A. Uöppener vertegenwoordigde met de sleutel de buitendeur
en figuurlijk door het uitspreken van twee redevoeringen. Want u
eet: zonder toespraken komt geen plechtigheid tot stand.
In Duitsland krijgt men carnaval U zult zich herinneren, dat Studio
1 in het hoofd: een groot program- III oorspronkelijk het wijkgebouw „El-
allerlei liedjes en muziek theto" van de Ned Hervormde kerk
wordt over de zender 309 m. 971 kHz
uitgezonden tussen 8 en 9.45 uur.
Brussel Vlaams geeft, van 8 uur
af, over de zender 324 m. amuse
mentsmuziek in verschillend, genre.
£ÊN van de nobelste figuren die de Anti-Revolutionaire Partij
heeft voortgebracht is A. W. F. Idenburg. Wie op de hoogte
wil komen met de verhoudingen
Partij gedurende de eerste helft der Twintigste Eeuw, zal
zich grondig hebben te oriënteren in de beginselen, arbeid en per- 1CVC11 ue
soonlijkheid van Idenburg. Man van schitterende staat van dienst op eerste gouverneur-generaais-benoeming
t beïnvloed bij een minister van kolo
niën. die wist dat het de moeite waard
naar Colijn te luisteren, en dat zou
aatste maal niet zijn!
Wanneer men bedenkt dat Colijn in
dat jaar in Nederland nog vrijwel on
bekend was, een Indisch kapitein, die
bij tijden eerbiedige maar zeer kundi
ge brieven zond aan zijn hoogste chef.
de minister van koloniën, met wie hij
op dat moment weinig anders dan zijn
beginselen en het Indische verleden ge
meen had, gevoelt men hóé bijzonder
het feit is dat de facto Colijn reeds
1909 Idenburg met vaste overtuiging
al^ de enige die op dat
se mogelijkheden te hebben aangege
ven. die hem geen van alle erg geluk-
-. k'g voorkomen, klinkt het in de brief
de Anti-Revolutionaire plots helder op: ,,Wie dan? Gij zelf!
idien het mogelijk is. En dat moet
ogelijk gemaakt worden".
Daarmee had Colijn in zijn lev
i eerste gouverneur-generai
politiek gebied, treft bij hem allereerst de gaafheid van zijn persoon
lijkheid. Zijn algemene ontwikkeling en de wijze waarop hij zich deze
verworven heeft, is één der schoonste vruchten van de persarbeid "inLut"
van dr. Abraham Kuyper; in Idenburg treedt een figuur in het annppr mpn
politieke leven naar voren die geheel gevormd is door Kuypers
Standaardartikelen en Herautbeschouwingen. Levenslang heeft Iden
burg een oprechte dankbaarheid getoond aan de leermeester, die hij
ils zijn geestelijke vader vereerde en liefhad. Desondanks had hij de begins']
moed Kuyper een enkele maal terecht te wijzen en te corrigeren in eEms<
diens kritiek op Heemskerk en De Waal Malefijt.
Aan het sterfbed van Kuyper
lijk Huis. Maar Idenburg kon op zijn
Idenburg een plaats in. bijna gelijk- beurt niet verjaren of jubileren, of al- ment de juiste Onderkoning
- t,»_n Buitenzorg.
zit tevens symboliek in de-
brief: al meer zou de besluitvaar-
daarover heeft dige Colijn de soms aarzelende, altijd
ernstig overwegende Idenburg de weg
familielid. En geen le leden van het Koninklijk Huis lieten de Troon
wonder. Kuypers laatste jaren zijn iets van zich horen,
eenzaam geweest. Deels omdat hij Men zegt wel eens dat vorsten
door fouten in de omgang de weinige dankbaar zijn. Maa:
Idenburg niet te klagen gehad
talentvolle jongeren in de partij
zich vervreemd had. deels ook omdat
hij de wet onderging dat een genie een-
zaam is en zeer alleen. Maar Idenburg vaderland weerkeert, valt het de Ko- Idenburg in alles trou'
bleef Kuyper. ook gedurende diens ningin ter audiëntie
laatste jaren,_ in de persoonlijke om- slecht Idenburg
gang trouw. Door de adel van zijn ka- hij rust behoeft, doch zij
niet Twee dagen later biedt de Koningin
haar Paleis He' -
den als verblijf
rakter was Idenburg in staat Kuypers deze in Nederland niet zal krijgen, ter
levensavond te verrijken met zijn
sprekken en correspondentie.
Als zovaak waren het ook hier .„.Jl JS
alleen bepaalde uitgesproken karakter- haar Paleis Het Loo
eigenschappen, die de vriendschap tus
sen deze oudere en joi
maakten eerder het
ontbreken bij Ider.burg van een zekere daa:
geprononceerdheid van karakter. Maar
't was alsof dit alles Idenburg eer ge
schikt maakte voor de persoonlijke om
gang met zeer uitgesproken karak
ters. Het zijn juist de sterke persoon
lijkheden die hem waarderen en niet
aflaten zijn advies en hulp
Colijn altijd de handelende. Iden-
hoezeer burg de bezinnende pool der partijlei-
dat hij ding vormde.
Opnieuw een brief
Colijn
enkele maanden premier
van net in mei 1933 opgetreden crisis
kabinet. toen hij op 23 augustus 1933
Idenburg de volgende haastig ge-
oor Idenburg er
rust te vinden. aaii iUK.loa u<_ VÖ1
aanvaardt schreven brief zond.
Amict.
hart vol dank.
pen, ook dan
al
Idenburg zich hoe vorstelijk
Vorstelijk gunstbewijs aan iemand die
zich levenslang dienaar der Kroon
wist! Dat wij ook dit voorbeeld van
fijn medegevoel van haar, die nog in
ons midden Is, niet vergeten, opdat wij
■nbggg J- jonger—
vertellen kunni
- de politiek terug trekt;
Kuyper, Lohman, Fabius, Colijn, en
niet in de laatste plaats Koningin Wil-
helmina.
Wat de Koningin aangaat, misschien
Wilhelmina kon zijn!
Koningin
haar meest vertrouwde raadsman ge
weest.
Er ging geen verjaardag aan het Hof
voorbij, of Idenburg had zijn persoon
lijke gelukwensen gezonden, en menig
maal werd hij in een persoonlijke brief
bedankt door de leden van het Konink-
Idenburg en Colijn
Wie weet dat Kuyper eigenlijk vooral
ICenburg naast de oud# Lohman idenburg als zijn opvolger wenste, en
r mi™ cmc.n ao. tussen Kuyper en Colijn bij lange
na niet de genegenheid bestaan heeft,
die Kuyper met Idenburg verbond,
mono verstaat dat reeds daarom een bestu-
dering van de persoonlijke relatie tus-
ro hr"*f sen Idenburg en Colijn vóór 1920 van
groot belang is.
Men heeft wej eens gepoogd in po-
liticis een tegenstelling te instrue
ren tusren Colijn en Idenburg. Zulk
een poging bewijst dat men niet op de
hoogte is met de feiten, of dat men.
ook in het bezit van de feiten, niet in
staat is tot analyse van een geestelij
ke vriendschap van twee persoonlijkhe
den met verschillend karakter. Iden
burg en Cclijn nu hadden een geheel
verschillende karakterinstelling.
Colijn bezat en demonstreerde zijn
gehele leven in hoge mate, wat Iden
burg nimmer demonstreerde en ook wel
eens moeilijk opbracht: directe besluit
vaardigheid.
Niet dat Idenburg geen besluiten kon
Ik kom een zeer dringend
beroep op U doen. N.l. om voor
zitter te willen worden van een
door Defensie en mij in te stellen
commissie tot het ontwerpen
eener gewijzigde organisatie der
weermacht in Indië en Neder-
Het wordt geen commissie van
militaire of politieke kopstukken,
doch van ambtelijke perso
nen met uitzondering van Gene
raal Cramer, den onlangs afge
treden Indischen Legercomman
dant. De overige heeren zijn 2
officieren Nederlandsche Leger,
2 Marineofficieren, 2 ambtena
ren van Koloniën (Hardemhn en
Van Ginkel) en 1 van het Dept.
van Financiën.
De keuze is zóó genomen om
heeren te hebben die dag aan
dag geheel voor dit werk be
schikbaar z{jn. Mijn gedachten-
gang vindt ge in het hierbij-
gaand voorloopig ontwerp instal
latierede.
Gaarne t.a.t.
H. COLIJN
Idenburg verkeerde reeds in de le
vensperiode waaromtrent hij op 18
januari 1935 aan onze oud-hoofdredac
teur, de heer H. Diemer, schreef:
den loop der jaren ben ik ook
hun rapport zijn gereed gekomen als de- vroeg zich allerwcge in den lande af
i besloot direct één of het kabinet zulke drastische maat-
al per week te vergaderc
e verschilpunten speelden
rol In de vergaderin
regelen
missie-Idenburg
bonden geweest
18 september 1933 verklaarde Iden- binet om 13.000.000. op c
stukken heeft rekening te houden, doch stand te brengen!
nemen. Integendeel. Hij heeft voor heel verband metemijn leeftijd hoe lan-
zich slechts op het standpunt heeft W
stellen of een beoogde maatregel zon
der schade voor de doelstelling bezui-
moeilijke besluiten alléén gestaan.
wat opvalt is de zeldzame gaafheid van
zijn overwegingen. Maar Idenburg kon,
ook onder de moeilijkste omstandigh
den, eigenlijk eerst regeren, wanne«
hem zulks vcn hoger hand, en liefst
door de Koningin zelf, opgedragen
ger hoe meer buiten den politieken par
tijstrijd geraakt". Maar op de Depu-
tatenvergadering der Anti-Revolutionai-
re Partij van 9 maart 1933 had Iden-
wanneer burg Colijn als volgt toegesproken:
Generaal, wij willen sterk zijn in Gods
kracht. WIJ zullen volgen U'
als Wij weten, dat Uwe én onze hulp staat
des Heren. Hij
De Commissie stond
gelijke taak: millioenen moesten be
zuinigd worden op
sinds 1930 reeds
was. Moest men Nederland en Indië de billijkheid
inverdedigbaar maken dan ling, waarbij
Heel begrijpelijk oefende het „Alge-
leen Handelsblad" in zijn nummer van
februari 1934 enige kritiek uit op de
bezuiniging die volgens dit rap-
'TZf
de Huizerweg
terrein van de kerk en juist tegenover
Studio Irene staat.
Met goedvinden van de kerkeraad
kwamen de vele genodigden, o.w. over
heidspersonen en andere prominenten
op het gebied van televisie, alsmede
vertegenwoordigers van de omroepver
enigingen, de PTT en de gemeenten
Hilversum en Bussum. eerst samen in
het nieuwe kerklokaal. waar jhr. Th
Röell in zijn functie van secretaris van
het NTS-bestuur iedereen verwelkomde
en de eerste toespraak hield.
Hij herinnerde er nog eens aan,
hoe na de brand in studio Irene de
kerkeraad van de Ned. Hervormde
kerk onmiddellijk het wijkgebouw ter
beschikking stelde om al de volgen
de dag de uitzendingen weer moge
lijk te maken De NTS gebruikte El-
theto van - april tot oktober 1955 en
kon in april 1957 het gebouw huren
om er een blijvende studio van te
Dat de uitvoering van het plan een
paar maal stagneerde tengevolge van -
financiële moeilijkheden werd ook nog c.aUI0 r'
eens gememoreerd. antw. -----
Sport:
Maar nu Is er dan een nieuw studio- en.rts<
complex met een oppervlakte van ca.
225 m2 voor gebruik gereedgekomen en Radio
al Is dit een uitkomst, toch so zelde talitel
de heer Röell. kan het tijdstip waar- 15.45
op moet worden begonnen met de bouw
van nieuwe studio's in Hilversum, niet
te lang meer worden uitgesteld. Voor $DOrti
de nu beschikbare zendtijd kan men „rk
zich, als studio Vitus op 1 april weer 19.30
opengaat, kunnen redden, maar bij elke Nws;
nieuwe uitbreiding van de zendtijd zal Sr!P1
het ruimteprobleem zich weer doen gel-
den. Sport
Am us
..Het bouwen van geheel nieuwe stu
dio's zal pas een einde kunnen maken
%an onze zorgen op dit gebied en wij w
hopen vurig, dat de verwezenlijking Nws.'
van onze plannen met voortvarendheid 11.30
ter hand zal worden genomen 12.15
Hierop had mr. Schölvinck in zijn
rede wel iets te antwoorden. Ook hij
prees en complimenteerde de techni
sche dienst van de NTS voor de keuri
ge uitvoering van de technische werk- cussie;
zaamheden aan het nieuwe complex, Vespers
noemde deze dag een belangrijke in k'
de geschiedenis van de NTS, omdat jg-jJs
nu het huidige ruimteprobleem is op
gelost en wc ook al beschikken over
een bijna compleet zendernet zodat de
eerste opbouwperiode vrijwel is afge
sloten en toonde zich ingenomen met
de onstuimige groei van de televisie.
te) zelde hij: .De overheid is zeker
overtuigd van de noodzaak lot uitbrei
ding van de werkzaamheden van de
NTS, maar aeht kwaliteit belangrijker
dan kwantiteit. Dus blijft het van de
financiën en van het beschikbaar zijn
van talent afhankelijk, of er meer
zendtijd zal worden toegestaan. Daar
om, al blijven er natuurlijk nog wen-
gelijka op het NTS-bestuur af, moeien
we nu ons bepalen tot een ogenblik
stilstaan en met voldoening zien naar
dit nieuwe gebouw."
Daarna ging de sleutel officieel in
het slot en trad het grote gezelschap
door de vrolijk gekleurde hall de stu
dio binnen. Daar drentelde men tussen
de decors voor de uitzending van Do-
rus" die al klaar stonden en zag men
vele technische wonderen in werking.
Maar over het interieur van Studio III
hebben we u al alles verteld.
Programma voor zondag
0t v1>RO
10.00 V d Jeugd.
Boekbespr. 14.20
solist; 15.30 Dc vi-
Sporlrevue. VPRO*:
luisteraars: 17.15
sn v d V.P.R.O..
jeugd; 17 50 Nws,
18.30 Zigeuner-
>eppli
vs; 9.45 Gram; 9.55 Plechtig hoogmis.
30 Grain; 11.40 Kamerork cn soliste;
15 Apoloi
vs; 13.05
10 De Wadders
30 Viool en plano; 14.5*5
20 Expeditie naar Nieuw-C
sslc, 15.35 Instr sext; 16.00
iSDcrs. Convent van Kerkci
kerk.l NCRV:
Maa:
Programma voor maandag
7.10 Gym;
Gram; >.1«
#35 Watersi
13.20 Praatje t
port speciaal de marine diende te onder
gaan: ,,We staan hier voor een raad-
defensie. waarop sel. Met den besten wil ter wereld kun-
bezuinigd nen wij geen argumenten vinden voor lijn,
Finales voor het
Songfestival
Uit de 125 Nederlandse inzendingen
voor het Europese Songfestival zijn nu
8 liedjes gekozen, die worden uitge-
voerd op de nationale finale die op ber-, 14.00 Bas-baritnn
dinsdag 17 februari a s. wordt uitge- var mui; 16.oo Gram;
zonden in een NTS-programma. Zoals Maatschappelijk werk.
u weet. zullen de liedjes allemaal door v"d dr dvinder«**17 zs
twee zangers of zangeressen worden Min ^mn»; lg'.oo Nw
uitgevoerd, éénmaal begeleid door het uitz: De Zilvervloot:
Metropole Orkest en éénmaal door een
klein ensemble Op de avond zelf zal
een grote jury beslissen, welke artist S?„_p,'n";
met welk liedje naar het Songfestival j00j De^vlae in
in Cannes zal gaan. 5e sportman v h
Voor de uitvoering van de liedjes zonde jeugd, klan
zijn de volgende vocalisten uitgeno- Koersen van N«
digd: Corry Brokken, Greetje Kauf- 23.30—24.00 Gram.
feld, Christine Spierenburg, Mieke Tel-
kamp. Tonny van der Hulst. Bruce -
Low en John de Mol.
Op zaterdag 31 januari wordt, na het
Nederlandse programma, de Italiaanse
finale welke in San Remo wordt ge
houden. in Eurovisie uitgezonden.
Het Songfestival komt op woensdag
avond 11 maart in Eurovisie.
AVRO 7.00 Nw
Uverium II 29* m. NCRV: 7 00 Nv
S.O S.-ber; 7 10 Gram; 7.50 Een wool
r dc dag; 8.00 Nw>; 8.15 Sportults
i Gram; 9.00 V d zieken; 6.30 V
uw: 10.15 Theologische etherleergi
leded; 12.3J LJch-
Dat veroorzaakte wellicht tevens dat bekrachtige U. Wij
de lei-
Colijn ten allen tijde bereid
ding van zaken op zich te nemen, als zegeni
hij zulks in landsbelang achtte, terwijl
ta l..,—ministerschap
chten zullen U helpen, en de Hei
heil
Welnu, de generaal had in deze brief
'sproken, en ditmaal tot Idenburg. En
Idenburg accepteerde de opdracht, te
meer omdat hij verstond, dat hier met
name nationale belangen op het spel
stonden.
En zo werd reeds op maandag 11
september de Commissie-Idenburg, in
het bijzijn van de minister van defen-
- .uuc. ii l- f«e. mr. dr. L. N. Deckers, geinstal-
maal kon zelfs dr. Kuyper Idenburg Ieerd
Idenburg bij ieder
dat hem werd aangeboden geaarzeld gesproke:
heeft, en het bijna als zijn zware lc-
vensgang zag steeds weer voor zulke
vragen gesteld te worden.
Ondanks het verzoek van de Konin
gin en het dringend oeroep van dr
Kuyper. weigert Idenburg in 1918 mi
nister-president te worden, omdat hij
zich niet kundig genoeg achte.
Colijn i
5,1 reeds het geval
Inmiddels stelde Idenburg
alles op de standpunten van generaal wordt geëischt"
zwakke Colijn. Uit een gesprek van Idenburg
met Colijn op 25 oktober 1933 tekende
Idenburg aan: „Voorts bleek dat niet
uitgewerkte voorstellen worden ver
wacht, doch suggesties, richtlijnen". In
de notulen van de volgende Commissie
vergadering van 9 november 1933 staat
daarna opgetekend: ..De Voorzitter wijst
er op, dat de Commissie in haar ver
slag alleen enkele richtlijnen zal kun
nen geven, zo ook t a v. het denkbeeld,
dat thans aan dc orde is; uitwerking
daarvan kan niet van de Commissie zich thans
Aordcn verlangd"
teruggrijpend op Colijns brief,
dergelijke verde- tekent Idenburg daarover aan op 25
""tarop october 1933: „Naar aanleiding
de noodzakelijke bezuiniging
sluitend van het personeel kan komen.
De sleutel van dit raadsel is gele- maar voorziet daarom evenals ik dat
gen in een Inzicht dat tegelijkertijd bij op het materieel zooveel moet worden
Idenburg baan brak, een in- besnoeid dat hetgeen te allen tijde in
1 in onze dagen niet nieuw Indlè disponibel zal zijn c!e kosten van
maar In die dagen wel. d° Marine (uit militair oogpunt) voor
Indië niet rechtvaardigt Hij wilde
De luchtmacht daarom dat wij tijdig met de mog»
het tegendeel overtuigen! Iden~
burg vreesde besluiten te moeten ne
men, die hij niet kundig kon overzien.
Daarbij kwam een licht gebrek aan
zelfvertrouwen, waaruit óns overigens
een karakterkenmerk blijkt, die zo wei
nigen bezitten als zo velen wénsen te
bezitten: oprechte nederigheid!
In de dagbladen trof men de op
dracht van deze Commissie als volgt
geformuleerd aan: een organisatie te
ontwerpen van de weermacht
Het rapport
derland
Reeds tegen het einde des ja;
met handhaving van hare tegenwoor
dige bedoelingen leiden kan tot aan
zienlijke besparingen zowel op dc
Rijksbegroting als op die van Neder-
Om dezelfde reden bedankte Idenburg lands Indië. Voorts een nieuwe rege-
Nederlands Indië, welke het rapport gereed. Op zaterdag 6 janu-
werd het achtereenvol)
lijkheid zouden rekenen dat wij de Ma-
Idenburg had als gouverneur-generaal rinc- afgezien van eenige middelen
eeds zwaar geleden onder „e feitelijke voor locale verdediging zouden moe-
mverdedigbaarheid van Indië. en vroeg ten opheffen en vervangen door een
thans af welk nut het had mil- luchtweermacht én raadde in verband
joenen aan de vloot in Indië te beste- daarmee dat wij ons tijdig in verbin
den, wanneer ons tóch het geld ont- ding zouden stellen met de chefs van
brak een vloot te bouwen die werkelijk den Marineluchtvaartdiensl. en dien van
effect zou res orteren. het leger, opdat wij zouden weten wat
n„ oori(orr. ia„, Tvan de luchtmacht kan worden ver-
h „m." JïïfiL* wacht en ook een denkbeeld omtrent
burg naar aanleiding van een gesprek de ^osten zouden ontvangen
Dr. H. Colijn als adjudant van
generaal Heutz in de jaren
rond de eeuwwisseling.
Noble afgetreden
Raad van State.
Men zal zich afvragen hoe Idenburg
dan wel het gouverneur-generaalschap
heeft kunnen aanvaarden, dat bekend
stond als het hoogste, zwaarste en
meest verantwoordelijke ambt dat in
die jaren bestond. Allereerst valt op te
merken, dat het hier arbeid betrof, die
Idenburg èn als oud-Indischgast èn als
oud-minister van koloniën tamelijk be-
Maar wanneer men de vraag
stelt, hoe het mogelijk is dat Idenburg
zich heeft laten benoemen door het ka
binet-Heemskerk. waarin hij zelf zitting
had dan luidt het simpele antwoord:
dat een jong militair hem hiertoe in
persoonlijke briefwisseling bijna ge
sommeerd had, een jong militair die
in feite zijn eerste schreden nog plaat
sen moest op het pad der politiek,
die reeds lang wist wat de
De 50-jarige minister van staat bij het
Britse ministerie van buitenlandse za
ken Allan Noble is vrijdag om persoon-1 nister in dit geval moest besluiten,
lijke redenen afgetreden Vanuit Soekaboemi schreef de nog
In regeringskringen te Lontfen werd geen veertigjarige kapitein H. Colijn
vernomen, dat hij zal worden opgevolgd j op 8 maart 1909 aan de minister van
door de 43-jarige John Profumo, thans j koloniën Idenburg een brief over de
onderminister. I opvolging van Van Heutz. En na diver-
ritieme weermiddelen 1
tingen van Nederland
Indië.
Na de installatierede van minis
ter Colijn en het antwoord erop
van voorzitter Idenburg deelde mi
nister Colijn in besloten vergade
ring nog enkele vertrouwelijke fei
ten mee: bij haar optreden vond
het kabinet een tekort van
300.000.000. Vla drastische bezuini
ging wilde het kabinet dit tekort
verminderen tot 30.000.000. Op de
Indische begroting stond voor dc ge
wone dienst reeds een tekort van
100.000.000. Daarbij stond de sui
kercultuur er slecht voor; men
achtte deze voor twee derde ver
loren. Daarom wees dr. Colijn erop
dat bezuiniging bereikt móést wor
den, onder andere door verlaging
van salarissen en pensioenen bij le-
De werkzaamheden
Er rijn weinig Staatscommissies die
de Generale Staf. A. J.
quière, over wie Idenburg twee dagen
ii de begro- tevoren aan de ministers Colijn en Dee-
Nederlands kers hac* geschrcven: „den veelom
wijlT
met iemand dc volgende aantekening
„kwam bij mij de vraag op of nu
door bezuiniging er een achijnvlootje Ln aldus IS het thans Vijf en
kwam, 't niet beter was de^zcegaande twintig jaar geleden dat ook onze
>eU u bt.ttd.n .in eeo'tauVtoM". hoogste regeringsautoriteiten
Het ls in dit verband merkwaardig gingen verstaan welke een emi-
rj'oEtobi" «S! ##n'bri#t*',VnSd.nburg nen"; hetekc",S de luchtmacht
nspannenden arbeid schrijft, van de volgende inhoud: zou kunnen krijgen in een vol-
beperkten tijd gebonden Amice.
- die door het lid-secretaris di>
missie, don gep. kolonel van den Ge
nerale Staf van het Ned. Ind. Leger
A. J. C. Jonquière is verricht".
De regering bestudeerde het rapport
met de bedoeling het eerst over een
maand te publiceren, maar via Indi
sche kanalen lekten diverse gegevens
uit Op 14 februari 1934 zal minister
Colijn aan gouverneur-generaal jhr. mr
B. C de Jonge schrijven: „Aan Uw
kant heeft de zeef gaten als een vuist,
ik denk b.v. aan het rapport Idenburg"
En zo kon het gebeuren dat de „Haag-
«che Post'reods over het rapport in
discussie trad. eer het publiek was.
iets wat door het „Algemeen Handels
blad", dat in alles minister Colijn
steunde, werd afgewezen.
Eerst op maandag 19 februari. Juist
toen ook Nederland opgeschrokken wer
ioor de noodlottige dood van koning
Albert van België, werd het rapport
publiek gemaakt, en kon men verne-
welke bezuinigingsmaatregelen de
gende oorlog. En al is het ze niet
Dezer dagen ontving de Regee- gelukt daarmee Indië te be
ring een telegram van onzen houden, het doorbreken van dit
consul-generaal te Sydney dat jnzjcht is van voldoende beteke-
Nieuw-Zeeland tot onmiddel-
lij k e aanzienlijk, „„.terkinj nls om als historisch ge-
tan de luchtvloot zou overgaan, beuren te worden genoteerd, ook
Dit is wel kenmerkend voor de al werd deze gedachte in het
nieuwere opvattingen die zich op officiële Commissierapport slechts
voorzichtige suggestie
beweging groeiend om niet alle 6estela.
aandacht bij de Vloot te bepalen r
Het zal misschien nuttig zxjn En tot slot- ook h,er b'«ek
ook eens onder de ogen te zien ',oe mannen van verschillend
of een deel der Vloot niet nutti- karakter, maar van karakter,
ger ware tc vervangen ioor hel elkaar kunnen aanvullen en met
(maritieme) Inch,wapen elkander samenwerken, wanneer
t.t. zij wérkelijk bezield zijn van
H. COLIJN hoge idealen en van een diep
rustig mense'Ük plichtsbesef, ook jegens
,n rv>. elkanders levenstaak!
15 PoUtlekapel; 13.45 Grnr
hoolradlo: 14.35 Gevar prngr,
a) ern; 16.0(1 BIJbelove
- - 17.15 V d
Jeugd: 17.30 Gram: 17.40 Beuraht-r; J7.45
Regerlngaultz; Rijksdelen Overzee Beoefe
nlng van natuurwetenschappen In de Ne
derlandse Antillen, door M van Veldho-
tnkb; 21.10 Con-
i Mozar
KV^r*
Jro Andante ma adaglu. Rondo Ter
I Menuetto Rudolf JGepac. fagot. M
~*pav, lagot. Mo-
Orkest olv. Ernst M/rzendorfer.
2. Concert voor vlooi en orkest nr 7 In
Allegro maestoso. An-
nuegro. Arthur Grumlaux.
Wiener Symphonlkcr olv. Bernhard
KV 271a JPI
>ndo. Allegro Arthur
mphontker ol
*1 Symphonle
KV 338: Allegi
illogrn vlv
-KV 409. Ausiiu
Phllharmonlsch Orkeat van Berlijn olv.
Igor Markcvltch IT Joseph Haydn. 1
Concert voor cembalo en orkest In d er
t Vivace Un poco adagio. Rondo all 'Un-
cembafo ~brkeite,r° d" W F'rr"- Hpm,r-
ra lil" rranr Lltachauer 2 Symphonle
nr 92 In g gr i Oxford l Adagio -
Allegro splrltoso. Ad.iglo Menuetto - Al-
legretto Presto Pbriharmonl.rh Orkeat
-ov.. „c Twee dagen later vindt m. .uewg -
hard gewerkt hebben en zo snel met Commisaie-Idenburg voorstelde. Men gesprek plaats tussen Idenburg en Co- elkanders levenstaak!
vanavond
i het NTS-journaal begint
I Direct i._
de VARA met dc quiz „Je neemt c.
wat van mee" Aansluitend babbelt
Karin Kraaykamp met
diens experlmen-
omroeps
Tom Dlssevelt c
electrontsche amusements-
de liefhebbers komt
muziek uWÊIÊÊ
om 9.25 uur Tom Manders weer als
„Dorua" met nieuwe avonturen.
TE1.EVISIE VOOR MAANDAG
AVRO 29 20 Bui