Franse toneelspeelsier Sauls dood VAN GOSPELSONG TOT MODERN JflZZLIED Vierluik WERD SCHRIJFSTER - EEN BEWEGING VAN BEWUSTE ON-ZIN Biografie van Caivijn ffff Verzen en gedachten T 1 J GELEZEN: Frédérique Hébrard debuteerde ZONDAGSBLAD ZATERDAG 3 JANUARI 1959 fRÊDËRlQUE HÉBRARD ii een jonge Franse toneel speelster, dochter van de con servator der Franse nationale musea tn Parjjs. Andre Cham- son. De naam Hébrard heeft zij overgenomen van haar over grootvader. Door de functie ran haar vader heeft Fréderique eigenlijk tot haar huwelijk me' de acteur-auteur Louis Veile schrijver van het toneelstuk .,A la Monnaie du Pape") nooit m een normale woning gewoond. Steeds waren het kastelen, o.m. in de zuidelijke vleugel van het Paleis van Versailles, in de vertrekken waar Lodewtjk XIV eens zijn ministers had ont vangen. Later woonde de familie in het grote kasteel Chambord en toen tijdens de oorlog de meesterwer ken uit het Museum du Louvre moesten worden ondergebracht, woonde de familie Chamson in het kasteel van Latryne aan de Dor- dogne. waar Frédérique in ont roering kon raken voor de tere. mistige landschappen van de 17-de eeuwsc Franse schilder Clau de Lorrain. Na de oorlog ging men terug naar Parijs, naar een nieuw verblijf tussen de Champs Klysées en de Place de la Con corde. Het was niets minder dan het Petit Palais, waarvan Frédé- rique's vader nog altijd Haar jeugd bracht ze kastelen door tember komt er toch zicht, keert de echte liefde terug- Heeft ze zich vergist, of....n Eenvoudig Frédérique Hébrard derlandse vertaling onder de titel September" verscheen bij Uitge verij W. P. van Stockum te Den Haag (vertaling W. Geerlink. 129 tor is. blz.is er ook tragiek, ongetwij- Fredérique had inmiddels niet Maar het uitzicht wordt niet Stil gezeten Haar schoolopleiding bedekt, er is ten slotte de zon. er werd bekroond met een graad in IS hel leven, er is de liefde. De- de filosofie En tevens studeer- 2e roman mist het pessimisme van de zij aan het conservatorium en bet werk van Frangoise Sagan. aan de toneelschool. Zeven jaar Kl 1S geloof in het leven en ge- geleden trouwde Frédérique. die '°of 'n de mensen. Een der laat- inmiddels een' grote carrière als s,e zinnen is: ..Ik kijk om mij actrice had gemaakt, met Louis been en bet verbaast me te ont- Velle. Zij heeft een dochtertje dekken, dat de dingen en de men- s jaar en bewoont met man scn trouw zijn aan de beloften die en kind nu eindelijk een ..gewoon' huis een driekamerwoning in het hartje van Parijs. Louis Vei le is als acteur verbonden aa Théitre Fontaine te Parijs. Nieuwe roem zij deden". Het het verhaal speelt zich in één maand af. in één maand dat er een knappe en opvallende Italiaan se filmster. Sandra Tiepola. een bezoek aan Parijs brengt voor de gala-première van haar film. Die Sandra schreef haar memoires en die werden vertaald door de uitgeven-auteur Francois. Deze Francois treedt op als een soort manager voor Sandra haar Parijse bezoek. En d. kent de schrijfster, heel gt.veiig en heel persoonlijk in de .!k"- vorm. de strijd van Francois' vrouw. De fasc.nerende Sandra en haar man moeten verliefd z in no elkaar. Ze is schilderes, maar ze kan niet meer schilderen. Ze is moeder, maar het kind laat ze tc PLOTSELING Is nu de naam van Frédérique Hébrard op een andere manier bekend geworden. Tussen haar huiselijke werkzaam heden en haar toneelspelen in vond ze tijd een korte roman te schrijven, onder de titel ..Le moir de Septembre Het manuscript liet ze lezen aan de bekende au teur en criticus Daniel Rops en die heeft het werk zo naar waar de weten te schatten, dat hij een nieuwe roem op de schouders van Frédérique Hébrard laadde De parfumfirma Carven heeft het boek bekroond met een half mil joen francs als ..een belletrisMscn werk. waarin een boeiend vrou wenkarakter is beschreven". Met die bekroning staat Frédérique Hébrard plotseling naast een Francoisc Sagan En eerlijk geiegd stellen we haar boven Francoise Sagan. In Francoise zien we altijd nog een 1 modeverschijnsel, dat geen blij- bleek vende waarde hei Jour Trtstesse" is noch literair tweede noch geestelijk waardevol. Het Is 1- «I np(rtil,,rn M|M va. D' "P™1 een ultslchtlose Jeugd, waarbij de »*rle Calvijn uitga weemoed een nieuwe vorm is tikelen die in de looj - .I.-tdrn,rh»ft" >11 dt vo|r,nd „j|e„ ter gelegenheid van Bij Frédérique Hébrard ligt de geboortejaar van de*« laak gelukkig anders. In haar maar met een grote spanning be schreven. Ze heeft zich nergens psychologisch overtild. doch juist in de gewone dingen, in de gewo ne gesprekken, in de meest alle daagse gewoonten een karakter getekend zoals Francoise Sagan nog nooit gedaan heeft. Het is al les zo heel normaal, zo menselijk 7.0 gevoelig ook. Zonder kwasi- diepzinnigheid. zonder „high- brow"-gedachten. Als het vrouw tje over haar geluk denkt, doet ze dat heel ongecompliceerd: ..Wij tuisten dat we gelukkig waren, maar men kan niet dag in dag uit naar zijn kind, zijn hond. zijn huis en de man die men liefheeft blijven kijken eu alsmaar zeggen: ik ben ge lukkig. ik ben gelukkig Men went er aan en bovendien ..ik ben gelukkig, ik ben ge lukkig.-..". dat is een melo dietje dat slaperig maakt en dat men op de duur niet meer wil zingenTenminste niet meer wil zingen tot op een dag dat het kind ziek is. of dat de hond sterft, of dat het huis ver kocht wordt, of dat de man die men liefheeft zich niet meer over je hals buigt, 's avonds, bij de stenen tafel in de tuin Men ondergaat tijdens het le zen van deze korte roman een puurheid, die verfrissend werkt in het geheel der Franse letteren, tijdens Frédérique Hébrard kan op het toneel vrouwenfiguren lot leven brengen, als romancière kan ze een vrouwenkarakter ten voeten uit tekenen En zo natuurlijk als ze op het toneel is. zo natuurlijk s ze ook als schrijfster. Dat is haar grote verdienste. En dat heeft te voor op Francoise Sa- In Stedelijk Museum van Amsterdam Het begon in een café te Zürich (Van onze kunstredacteur) eerste wereldoorlog heeft niet alleen het maatschappelijk leven, maar ook de normale ontwikkelinfl van de kunst out- wricht. De meeste jonge kunstenaars uit Duitsland en Frankrijr Is Dada een kunstrichting ge weest? Beslist niet. men wilde juist geen kunst. Men wilde al leen maar spelen, als kwajon gens. Men wilde alles derij" paraplu militaire dienst en velen keerden niet terug. Duitse naaimachine op een operatieta- helemaal niet gek. Waar om ook? Waarom moest alles zo precies geordend zijn? De dadaïs tegen de overdachte was een artistieke ren de ELzasser Hans (Jean) anarchie, die de gezapigheid wak- Richard Hülsenbeck en de ker schudde, die bevrijdde van het esthetisme, dat de werkelijk heid bedekte. Men kan een stoel schilderen, accoord. Maar de In laatstgenoemde stoel moet niet ge-esthetiseerd Marcel Du- worden, doch het kunstwerk moet kunstenaars als August MackeFranz Mare en Wilhelm Morgne vielen als slachtoffers van deze massale moord, die oorlog heet. Enkele jonge kunstenaars, die in Zürich op neutraal gebied samenkwamen, werden door de oorlogswaanzin tot een cynisch- orde.""llêt nihilistische reactie opgewekt. Het .4rp. de Duitsers Hugo Ball e Roemenen Tristan Tzara en Marcel Janco. Parijs In het kleine café ..Meierei" in tiek karakter kreeg", de Spiegelgasse 1 te Zürich kwa- New York. men ze tot de oprichting van een stad was trc groep, die wilde breken met alle champs reeds begonnen met zijn worden geprofaniseerd. De revolu- conventie. met elke ideologie, strijd tegen de esthetica met zijn tie. die Dada ontketende, met iedere vorm van ambtenarij ..ready-mades" (gewone ge- natuurlijk toegespitst. Maar en met alle schijn-vroomheid. bruiksvoorwerpen. die Duchamps iets te bereiken moet Een naam voor die groep te vin- een nieuwe samenhang gaf en ze den was niet zo eenvoudig. In de dan etiquetteerde met het woord Dictionnaire Larousse prikten ze kunst), toen blindelings met een tanden stoker en kwamen bij het woord ..Dada. het Franse woord een houten speelgoedpaardie. hetzelfde pand opende Hugo Ball De Franse dichter Apollinair schreef in 1913 reeds: ..Men kan schilderij maken waarmee wil: met pijpen, met postze- Emmy Hennings gels. met post- en speelkaarten. heel erg gekke dingen ko- i. En die gekke dingen zijn in het Sted. Museum van Amster- Januari, en de katjes stuiven in hun vaas of het al voorjaar was. En het veulen hart verkent de ruimte, ruikt de geur van weegbree al en gras, richt zich op zijn pasgeboren benen wankel óp tegen de voorjaarswind, staat al stil onder een zoele regen: Moeder regen, regen drenk je kind Januari, hagel aan de ramen. Om een tak waaruit het stuifmeel sloeg Veulen hart, vouw weer je leden samen, veulen hart, het is nog veel te vroeg. LIDY VAN EIJSSELSTEIJN wasdoek, baret- "Voltaire". Ëen van de met kranten en met tapijtmer- merkwaardigste dingen in dat ken". De dadaïsten hebben geen Cabaret was het ..klank-gedicht" m;ddel ongebruikt gelaten (Lautgedicht), waarbij uitsluitend vocalen zegde. dus uitspraak te bewijzen. Ze heb- oen, zeer bewust, de grootste on zin voortgebracht, èn in de litera tuur. èn in de beeldende kunst. Ze brachten een verbastering van alle waarden, en schiepen eigen lijk een anti-kunst. Het Stedelijk Museum te Am sterdam heeft er een hele tentoon stelling van ingericht, tot 2 februari kunt zien. i te weten, hoe eens reageerden op Het toneelstuk over de Vlaam se arbeiders in een suikerfabriek in Noord-Frankrijk „Suiker", waarmee de jonge schrijver Hu- go Claus heel de toneelwereld ver- u bluft deed staan, is door uitgeve- En ook rii De Bezige Bij te Amsterdam Hans Arp zei: ..Het cynisme van de dadaïsten is een masker. De dadaïst lijdt onder de dol zinnige grootheidswaan van de mens. die met de wereldoorlog van 1914 begon. Uit de brij van staal, bloed en beenderen ont stond de monsterachtige, ge- llloci ^iKn ojij I mechaniseerde superverstands- de kunstenaars robot, die heden ten dage de verburgerlijking en grootheids leiding heeft. Dada geloofde waan. op een afgrijselijke nooit, gelooft niet en zal nooit en een van het snpervemtand geloeem Jw(£f „et „ihilist|sch Dada was en is en zal tegen de als eens Bert Brecht in Berlijr rationalisering van de wereld was met zijn toneelhervorming. zijn". Maar uit die reactie van de da- daïsten is er ten slotte toch ,,-el teUe„':"de*t»«l' „Suiker" van Hugo Claus als literaire pocket En de Franse dadaïst G. Ribe- iets gegroeid. Uit al die bijeen- mont-Dessaignes merkt heel geraapte onzin, uit al dat samen- scherp op: „Thans heeft men van voegen in één „schüderij" zigheid alleen door „Suiker"' de eerste tot de laatste pagina geboeid. Na lezing van dit stuk £*"6 ik de opvoering van het Rotterdams Toneel bekijken. Ton 1 van Hugo Claus is beeldend, dat men wat hij schrijft terstond als het ware voor ogen ziet. Lutz had i stuk- fff Dr. L. Praamsma Is een man korte uitgave". Deze woord e van Cmlvljn houdt. Opnieuw doen denken aan een pockeïbo' eek on« dit bij het leen van JJJJ' ^£11.-?" m POCke[0°' zijn biografie over alvijn, die in band ingebonden uitgave m door Abel J. Herzberg Abel J. Herzberg. die als to- dit Bijbelgetrouw uit. Saul is de neelschrijver grote bekendheid innerlijk gespleten mens; Da- verwierf met zijn Herodes" vid daarentegen besloten in heeft thans bij de Arbeiderspers zichzelf, gelovend in zijn roeping, te Amsterdam als Boekvink een De -chrijver legt Saul de drama in zeven tonelen „Sauls woorden in de mond: dood" het licht doen Ook ik het goede wil, doe ik het doet deze Jood- kwade, en als ik vreugde druk bandomslag een zeer goed por- dit heek Calvijn. ter ook keurig, n.i. rn en ar- krijgt de lezer zeker van het Zijn geld. Het boek maakt duide- rrschijnen lijk dat we met dr. Praamsma. et 450ste die naar Canada emigreerde, een uitstekend schrijver hebben moe- reforma- ,cn afstaan prijs is ech- choloog. die ernst maa 5.50. al figuren, die hij in et tisch gewaad steekt, tonelen zijn achter getiteld: Op weg na; Gibea Saul: Slag b nogmaals Gibca Saul Endor en Gilboa De Bijbellezer die vrij goede Ne- In Gids voor orkestmuziek De organist, koordirigent, mu sicoloog. pedagoog en muziekcriti cus Arn Martens uit Nijmegen heeft in de Prisma-reeks van Uit geverij Het Spectrum te Utrecht stJk staccato-stijl beschrijft ar Praamsma op zeer boeiende wijze de levensgeschiedenis van de reus van Genève. Het boek dat nauwelijks driehonderd pagi na's telt. maar door de wat klei nere druk. een veelheid aan lees stof bevat, gaat uitvoering in op alle facetten van Calvijns leven en karakter. Praamsma s oordeel blijft nuchter, maar waar nodig verdedigt hij de reformator vurig. Vooral blijkt dit uit het hoofd- ultt. hieruit, dat de geschie- in Saul en David op de zicht gevolgd. Herzberg werkt wil. dan zijn het li ai verwek. Zo is mijn lot. mijn de bloed. Al wat ik aanraak, wordt drama- besmet als ware ik melaats of zeven aangestoken door de pest" Dit ivolgens is juist gezien. maar daar- Gilgal; mee alleen heeft men nog geen Azeka; toneelstuk. Door de veelheid van Engedi; onderwerpen is de dramatische •erking miniem. Voor het overige literair en psychologisch op- loffelijk werk. spel dat Sers en me', veelkleurige :cten belicht en met lov kers toegelicht wordt. De van de Notre-Dame. de Obelisk, het Louvre, het paleis der Pausen, de Aiguille du Midi, het leven in de diepten van de oceaan. Het wezen van de kunst is veranderd, het schouwspel van de kunst is zelf kunst geworden. Liever denk ik vriendschappelijk en broeder lijk terug aan Dada. vooral aan het Dada uit Parijs". Max Ernst, de Duitse schilder die ook door Dada beïnvloed werd. naar zijn mening over het dadaïsme ge vraagd, antwoordde: „Het is het voorrecht van Dada dat het jong gestorven is; In ieder geval heeft het een paar karakters ge smeed en duurzame vriendschap pen (in 't leven geroepen). En misschien heeft het een kleine bres geslagen in de muur van de domheid". Wat deed Dada Een toneelschrijver van het eer ste plan deze Claus: daarbij een s met een deernisvol hart. Hij sterke schijnwer- "krantenkmpsels. uit al die balda- veelkleurige lichtef- digheid van grote kunstenaars, is ioud-spea- het bewust zijn geboren dat het schrijft vanuit zijn hart en bemint andere" ook waarde kan hebben de mensen, die hij tekent, hoe i het gewone, een bewustzijn dat diepgevallen zij ook zijn. A [AAR wat deden de dadaïsten i'l nu eigenlijk? De beweging betrof alle terreinen van de kunst en was wellicht heel sterk literair beïnvloed. Na Zürich kwamen Keulen. Hannover, Berlijn (waar EV. G. de dada-beweging een sterk poli rechtbank Genèv. „Gids uitgegeven van 256 bladzijden pocket bookfor rn aa t Martens geeft daarin beschrijvingen van ongeveer 300 in ons land (hetzij in dc concertzaal, hetzij in ra- dio-uitzendingcn< gangba kestwerken. Het is altijd een „abstract" orkestwerk leek te verklaren zonder in tech nische termen te, vervallen. Er is dan eigenlijk rhaar zo weinig meer te verklaren Martens is er in geslaagd het alles zo te hou den. dat alle radio-luisteraars of concertbezoekers toch wel enig idee van de 300 werken krijgen, zonder zich te moeten vermoeien met technische begrippen. Voor af gaf Martens beknopte be schrijvingen van het orkest en de ben bij deze druk eigenlijk orkestmu/iek-vormcn. Een in- een vraagteken geplaatst n.l. bij structief boekje, ook voor uitvoe- de woorden van dc uitgever op Jc rende musici bandomslag: „Goedkope, onver- ndstapel veroordeeld werd. De bekende Duitse schrijver Stefan eigenlijk Zweig gaf Calvijn volledig de tuals schuld: ..Want niet de verblin- ng en de dwaling van zijn tijd bben Servet naar dc brandsta- enkel itiatief Dr Praamsma laat duide lijk zien. zonder in Calvijn ver afgoding te vervallen dat deze be schuldiging ^PREEKT men over het reli gieuze negerlied uit Ameri- i'aak alleen de ka. dan denkt de negro-spiritnals. Maar :ijn die negro-spiri- helemaal origineel, ze zijn een Noordamerikaanse negers hun melodieën leerde christelijke liederen van zending e alleen rituals zijn dan ook niet geheel vrij van blanke kenmerken. mengvorm, waarin de verbonden met de ge- i missie. De negro-spi- westerse invloeden en vaak ook oorspronkelijker vorm van het religieuze ne gerlied is de gospel. Men zou ïe 'CnÜkT. d' mod"n« male onjuist Het boek is m boek. want de u nmgen beslaan twintig pagina's Een uitvoerig gister verhoogt dc bruikbaarheid ken in de Ver. Staten het boek bovendien. We heb- den gezongen. De gospclsongs lees- Slnd«r'ld.'n nn"u kuim.r. als ze thans in de negerker- Onder redactie van Ton Nee lissen heeft uitgeverij Gottmer te Haarlem een tweede Vier luik uitgebracht, een galerij van eigentijdse Noord, en Zuid nederlandse dichters en dichte ressen. die In telkens vier door hun onderwerpen verbonden boekjes, een prozastukje schrij ven over thema's, die hun bevallen en eigenaardig zijn. Elk prozastukje wordt gevolgd tweede Vierluik bestaat bundeltjes „De dichter ei boortc". ingeleid door Harrn Laurey. „Dc dichter on het af scheid van de jeugd", ingeleid door Hans Andreus. ..De dichter en de ouderdom", ingeleid door Anton van Duinkerken en ..De dichter en dc dood", ingeleid door Jac. C Bloem Het is op nieuw een zeer waardevolle reeks geworden, waardevol voor ieder een. omdat elk dezer boekjes die pere gedachten bevat in proza- en versvorm, gedachten die ge heel van het binnenste dezer spontaan óf uit de wisselzang trossen predikant en gemeente, of uit de di recte improvisatie van de gospelzangeressen. De gos pelsongs worden namelijk meestal door vrouwen gezon gen en daarin wordt de ge meente opgewekt tot een christelijk leven. Het zijn pu re Evangelie-liederen, waarin de almacht van God wordt Met gospellied is op de echte jazz gebaseerd en heeft dus ook de kenmerken van het jazz-lied Wie de neger- zangeres Mahalia Jackson wel eens de gospelsongs heeft horen zingen, zal een haar zang hebben gehoord twee wezenselementen van Jit de de jazz-muziek. Er zijn ne- de ge- gerzangeressen d;e niets an ders wensen te zingen dan de gospelsongs. o.a. Mahalia Jackson. Dus beslist geen blues, de zgn. profane neger- liedcrcn. die veelal tragisch van aard zijn en geen uit zicht geven op een geopende met vier gospels, nl. „Look away in the heavenly land". ..Up above my head. I hear music". ..Milky white way" en ..Strange things happen every day" (45-toerenplaat 10 125 EPB". Ook hier is die enor me Swing op te merken, die deze gospelsongs juist zo volkomen mid den in het negerleven en het ne gerritme plaatst. Rosetta Tnarpe met haar nager Russell Morrison in Wash ington. Van die trouwdiénst is door BRUNSWICK een opname ge maakt. De dienst werd geleid door de negerpredikant ds. Samuel Kel- sey en men hoort de gehele ker kelijke ceremonie op de plaat, waarbij dus ook het zingen van gospelsongs hoort (45-toerenplaat 10 141 EPB". Hier is het fel-ge- ritmeerde wisselgezang tussen pre dikant en gemeente, een ritme dat steeds meer wordt opgevoerd naarmate de gemeente in groter geestelijke extase komt. In dit op zicht kan men wel eens jaloers worden op de grote geestelijke overgave van de negers tijdens hun kerkdiensten, vergeleken met de lauwheid waarmee er in onze kerken vaak wordt gezongen. VIA NAALD €N PLAAï Ja. dat is Rita Reys ten voe ten uit als zangeres, zoals ze ook op de PHILIPS-plaat te horen is „The cool voice of Rita Reys" met begeleiding van de Wessel Ilcken Combo en de Jazz Messen gers "30 cm langspeelplaat B 08006 L). Velen zullen deze plaat mis schien niet zo goed verdragen. Hier is nu eens geen concessie gedaan aan goedkope effecten, maar wordt rasechte moderne jazz gebracht, volkomen improvi serend van karakter en in een haast experimentele stijl, zoals ook de moderne serieuze muziek kan zijn. Het volgen van deze jazz-muziek eist dus iets meer van de hoorder. Maar hij die er zich voor open weet te stellen, zal van de 12 nummers, die Rita Reys hier zingt, heel veel genie ten en ontdekken, dat jazz-muziek helemaal niet identiek is met mu zikale of erotische uitspattingen. CORN. BASOSKI. TN dan t t slot e Mnhalin het thema betreffen! dichters zijn opgekomen bloemlezinkje, dat berust op dc uitsluitend persoonlijke voorkeur lezen ontdekt van dc samensteller. Elke schrij ver opent aldus in proza en vers- keus een der vier „luikjrV op het thema, dat hem bezielt, cn aldus misschien op sich zelf Hel hart tot hart gaan. En bij het de dichtkunst het geestelijk goed van deze dich ters behoort, daar het experiment T uitgebracht son in de twee gospelsongs „He got the whole world in his hands en „Didn't it rain, o my Lord" gospcl-zangeres heeft onder- "45 toerenplaat 322 278 BF". Het scheiden is Sister Rosetta Tharpe zijn aangrijpende getuigenissen (geb. 1910). die in tal van neger van een waarachtig geloof in God. kerken in Amerika optreedt. Voor dat het expe- Die de gehele wereld in Zijn hand de oorlog is zij ook nog opgetre- Zijn hand heeft. Die iedereen nier in Zijn hand heeft ..He s got everybody here in his hands i opname van een ander soort jazz-zang. profane jazz-zang door een blanke zangeres, door de enige Neder landse jazz-vocaliste Rita Reys. In een artikel, dat Bibep eens aan Rita Reys wijdde, las ik een heel goede karakteristiek: klein, slank, vibrerend e negersan- als een Omspannen snaar. Ze 'hi/ipa neer staat bij de microfoon, de ogen >ngj. dicht, 't hoofd iets achterover en haar wat hese swingende stem de negerkerk schiet uit naar verre onver wachte hoogten. Ebt dan gol vend terug. Een stem met een grillige kracht. Het is of Rita nauwelijks meetelt, die stem volgt zijn eigen weg en zingt en zingt You'd be so nice to come home to puur erotisch. maar zonder de valse zwoelheid Mane Knight en met begeleiding het San- Price Trio maakte d,e best bet™M wordt, de roor BRUNSWICK een plaatje wejit viezigheid die da door- Kil <1 Reys. uier Philipsplaal ..The cool roue of Run Reys" fen duidelijk beuijs is i on de hoge eigenschappen tan de mo derne jazz. VOOR T Lindemans dochters, door Synnöve Christensen. Nederlands van C. van Esden. Uitgave Ad. M. C. Stok, Z.H. Uitgevers maatschappij, Den Haag. Wanheer de drie zusjes Lindeman na de dood van hun moeder or de armoede geplaatst zien, bewilligt de oudste, als offer, in een huwelijk met een bejaarde zeekapitein. Het offer vindt slechts betrekkelijke waardering. En ook voorts schijnt haar niet veel geluk beschoren. In knappe karaktertekeningen brengt het boek een stuk levensbeeld uit het Scandinavië aan het einde der achttiende eeuw. Het is verschenen in de Cultuurserie. Een aardig boekje voor kinderen van 48 jaar. Op vlotte wijze schetst de schrijver de gebeurtenissen van één dag uit het leven van een jongetje op het platteland. Het gezin waarin Jan-Kees als jongste een belangrijke plaats inneemt, is opvallend natuurlijk beschreven. Deze na tuurlijkheid doet beslist geen afbreuk aan de spanning van l~ klompen, slootjesspringen ende gevolgen! het verhaal De Weg o' en Van Ditm In deze roman beschrijft Paul Haimon de schreeuwende ar moede aan het einde van de 19de eeuw in Limburg, in welke periode vele arbeiders en kleine boeren naar de naburige Rijn streek werden gedreven om daar met het bakken van stenen en werken op het land in hun bestaan te voorzien. Op indrin gende wijze vertelt de schrijver over het leven van zo'n brik- kebakkersgemeenschap. Het is geen opwekkende roman. Er worden harde feiten in beschreven. Maar het is juist dc eerlijke weergave van de dikwijls mensonterende toestanden, die dit boek boeiend maakt. Oude Testament. Uitgave J. H. Kok N.V., Kampen. Deze waardevolle commentaar wordt met dit deel voortge zet op een wijze die geheel past bij de grootse opzet om een wetenschappelijk gefundeerde schriftgetrouwe verklaring te ge ven van het Oude Testament. Dr. J. Ridderbos toont weer zijn grote bekwaamheid er. ervaring als exegeet, die het voor de genoegen maken deze uitgebreide (ruim gedocumenteerde studie te raacf vaktheoloog 500 bladzijden bevattende) plegen. Dc vaste grond. Een toelichting op de Nederlandse Ge loofsbelijdenis. door dr. H. Kakcs. Uitgave Geref. Meisjes- bond en de Geref. Jongelingsbond. De aloude Nederlandse geloofsbelijdenis is rijk genoeg om tel kens opnieuw naar de eis des tijds voor de jeugd te worden verwerkt. Dit met toewijding geschreven boek is er voortref felijk in geslaagd om dit te doen voor nu. Het helpe veel jongelui, en ook ouderen, om deze belijdenis beter te leren verstaan. Ze zullen daar nooit spijt van hebben. Rusland in de branding, door John Gunther. Uitgave F. G. Kroonder Bussum. Een Inside-boek van John Gunther is als goede wijn. die n(er.k?h^ ht ?»eÜ" Er is. vriïw,!1 geen decl van de wereld. Gunther heeft er op zijn bekende grondige wijze rondge- i,?m Gj ?r *;en cven boeiend en gedocumenteerd, als hoïl Siir verhaal over te schrijven voor de ontelbaren, die T^hn rf.^ui" ■gedacht"1 OP z'jn reizen willen vergezellen. louDe^eenomnk' J' h heefti nU °°k de Sowietunie onder de loupe genomen en het resultaat mag er zijn. Het is geen wnrrfü^10 mGt s.tatistische gegevens doorspekt verhaal ge- - dif iJS'tt.ifJ" 'cvendl* b«ld het hedcndaajjse leven dit toch altijd nog mysterieuze land. getoetst aan talrijk» leurten.cow het verleden. boek van 526 bladzijden. Het :en vluchtige weergave van een met grote kennis van srhan rfTTIa'trijiü ucuü*ueiing van de communistische gemeen- i ^.J ,tljden! verschillende reizen uit persoonlijke waar- ïïïïk&r Jï? Tl tnne2' W5 Vw'"en d" bdck' di" bl"na het behnngateljlng aanbevelen We id idde" gebeurtenissen m „ei veneaei Gunther vertelt hiervan in is geen half werk. niet m; even vluchtige indrukken, ma zaken geschreven beoordeling 1 r de eis van hel Ds. P. isser: Ni.. u„ ,cr„ Bouwmeester: Voor de belijdeniseatechis; ven J. H. Kok. N.V.. Kampen. verbond, door ds. G- beide uitga- s°"e>ide ^fine boekjes behandelen in de vorm van een pSSs vs. ."W"* i wat catechisanten dienen Het tfe°v™tamirnteen gestencJldf u_,itgave voor'belïjdëniscateehisa- iri ïfoJ» railltairen en verdeelt de stof helder en duidelijk over 183 korte vragen en antwoorden. Het tweede rend en is uitvoeriger. Het geeft punten en aante~=.....«c catechisant. Beide boekjes zullen ieder

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | | pagina 14