CtiRISTFLIJK
LADY ISABELLA
Zending in conflict met
Missie op Nieuw-Guinea
ordt God kleiner en
de wereld groter?
Easi Lynne
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Onderwijzers horen
niet bij C.N.V,
Aansluiting
zou zeer te
betreuren zijn
Ds. J. Overduin vraagt:
Eén uit vele oudejaar s-
overdenkingen
Als de geur van oliebollen ja
in de trapportalen en hallen van
huizen tegemoet slaat, staan de
kerkelijke bladen rol oudejaars-
overdenkinaen. Uit de veelheid
van artikelen kozen we een be
schouwing van ds. J. Overduin
«it Veenendaal uit ..Belijden ?n
Beleven" over geloof en tech
niek m 1958:
Er is een tijd geweest, waarin
men de vreemde conclusie trok:
hoe knapper de natuur in elkaar
blijkt te ritten des te dommer is
het ln de God der natuur te ge
loven. Hoe meer wij weten des te
minder moet Je geloven. Straks
zal de mens roveel weten, dat hij
met zijn weten God helemaal
weg-denkt.
Vreemde conclusies, ik zou zo
in mijn eenvoud juist het omge
keerde concluderen: hoe grootser
het werk Gods is des te groter is
God Zelf. Het jaar 1958
de wereld een extra inspanning
hebben volbracht om te werken
aan een toekomstig verkeer tussen
deze aarde en de maan en even
tueel andere planeten.
Er zijn gelovigen, die dit alles
met zorg gadeslaan en menen, dat
deze toekomstige macht van de
mens een bedreiging vormt voor
hun geloof. Ik sprak een jonge
man die in een geloofscrisis ver
keerde vanwege de enorme ont
dekkingen van het ..uitdijend heel
al". Een gesprek dat hij met een
ouderling gevoerd had, had het er
niet beter op gemaakt. Immers
genoemde ouderling beweerde: in
dien zal blijken, dat er levende
wezens ergens op een of andore
planeet gevonden worden, valt
mijn geloof weg. Vreselijk jam
mer. wanneer iemands geloof
moet rusten op het per se niet-
aanwezig-zijn van levende wezens
op een verre planeet.
Dat zelfde vreemde gevoel en
die zelfde vreemde conclusies be
heersten zowel onze twijfelaar als
onze gelovige ouderling. Weer die
geloofscrisis uit de vorige eeuw:
hoe machtiger de mens wordt
door zelfs een retourtje naar de
maan te kunnen nemen, des te
zieliger wordt de Schepper van he
mel en aarde.
Het ruime hemelrond
Wij zouden voor de tweede
maal willen zeggen: hoe machti
ger de mens wordt, des te groter
wordt voor ons besef God. Die
zulke beelddragers gemaakt heeft.
En
kantle naar de een of andere pla
neet zouden gaan. behoeft de kerk
geen uitverkoop wegens opheffing
zingen: ,,Het ruime hemelrond
vertelt met blijde mond Gods eer
en heerlijkheid". Heel het moge
lijke interplanetaire verkeer speelt
zich af in de hand van God. die
Zich in dit spel verlustigt, want
al dat geweldige gedoe blijft voor
Hem speelgoed.
Maar er zal niet alleen plaats
blijven voor het vervolg van
Psalm 19 ..des Herèn wet noch
tans verspreidt volmaakter glans,
terwijl zij 't hart bekeert", neen.
dit zal steeds urgenter en noodza
kelijker blijken. De wetenschap,
de techniek en de cultuur zullen
nooit Gods Woord overleven, zij
zullen integendeel de noodzakelijk
heid van Gods wet accentueren.
Wat is de mens. die machtiger
wordt, zonder God, Die de nood
zakelijke spelregels voor het leven
in Zijn Woord gegeven heeft? Een
dood-gevaarlijk mens. Wat is de
ruimte van de kosmos zonder het
liefde-gebod van Jezus Christus?
Niets anders dan een helse speel
ruimte van de duivel.
Huizinga heeft er op gewezen,
dat de nood der mensheid is: dc
technische vooruitgang, die niet
gepaard ging met een even snelle
zedelijke en geestelijke vooruit-
tang. maar eerder met een zede-
jke achteruitgang.
De actuele hijbei
De Bijbel wordt actueler dan
ooit. en behoeft werkelijk niet
naar het museum van oudheden
verwezen te worden. Een modern
schrijver zegt wel. dat wij drin
gend een andere en nieuwe God
nodig hebben, maar welke mode
afgod. die wij maken, kan de le
vende God evenaren? Wij hebben
Jezus Christus, de Zoon van de
levende God. niet achter de rug,
wij zijn amper aan Hem toe Het
atoomtijdperk maakt werkelijk de
boodschap van Christus niet over
bodig. het roept ln wanhoop om
het Évangelie.
Hoe knapper de mensheid
wordt, des te gevaarlijker voor de
leefbaarheid en de menselijkheid.
Dit gevaar kan alleen bezworen
worden door de gehoorzaamheid
aan het oude Woord van God.
Alleen de liefde kan het leven
behoeden voor de duivelse ontaar
ding.
De kerk heeft heel wa» te ver
tellen aan de knappe mens en aan
de machtige volkeren, nl. dat er
voor de wereld geen dageraad
sal zijn. Indien sij zich niet be
keert tot de wet en de getuigenis,
tot Jezus Christus, die het nieuwe
Rijk van gerechtigheid en vrede
sticht. De kerk behoeft geen ex
cuus te vragen voor haar bestaan
als een bespottelijke overbodigheid.
Het verlossende woord
Dit is allemaal waar op één
voorwaarde, dat de kerk zich niet
belachelijk maakt door haar ka
rakter als verkondigster van het
pure Evangelie te verloochenen.
Hoe minder wij ons verliezen in
bijzaken en hoe meer wij het hart
van het Evangelie verstaan en
verkondigen des te meer kunnen
wij met gezag het verlossende
woord spreken.
Wij weten dat 1959 weer een
Jaar dichter komt bij het rijk van
de Antichrist, die op een ontzet
tende wijze het interplanetaire
verkeer zal weten uit te buiten tot
verwoesting. En toch mag ons dit
niet moedeloos of wanhopig ma
ken. Onze verlossing staat voor de
deur. Luther heeft eens gezegd,
dat het ongeloof altijd de schijn
der dingen ziet. Het is slechts
schijn dat God kleiner wordt in
een steeds grotere wereld, waar
in steeds groter menaen zich op
blazen. Het is slechts schijn dat
God afwezig is doordat de mens
zo nadrukkelijk alléén aanwezig
wil zijn.
Het geloof echter slet de ware
stand van zaken en heeft een fijn
gevoel voor proporties en afme
tingen. Het geloof ziet het zielige
van een mensheid, die zich zon
der God breed maakt tot verre
planeten. Het geloof ziet het
grootse en het overweldigende van
Gods geduld, wasrmede God Zich
in Zijn eigen wereldhnls door ver
laat beledigen.
de
van het Evangelie der liefdebr
ieven. De kerk zij een teken Gods
in deze wereld van de nieuwe he
mel en de nieuwe aarde, waarin
gerechtigheid en vrede wonen. Zo
worden wij geroepen voor dit
nieuwe jaar het echt-nieuwe van
Gods verzoenende en vernieuwen
de liefde in Christus te demon
streren. Dan wordt God groter in
het gans heelal.
V
Trieste ervaringen op onderwijsgebied
Missie loopt
zending voor
de voeten
Wereldraad steunde
landbouwers
Een groep van 500 Russisch-ortho-
doxe boeren heeft zich met steun van
de Wereldraad van Kerken in de
Braziliaanse staat Parana gevestigd.
Zij hebben zelf huizen gebouwd en
werken op 3000 ha die hun ter be
schikking zijn gesteld. De vluchte
lingen waren regelrecht uit China
gekomen, waar zy zich in 1919 en
1920 hadden gevestigd. In een afge
legen gebied van Noord-China hadden
zij hun bedrijf uitgeoefend, maar toen
in 1947 de Sowjets daar kwamen
werden vele mannen naar Siberië
overgebracht. Een paar jaar later
hebben de Chinezen de boerderijen
in beslag genomen. De achtergebleven
familieleden hebben toen de Wereld
raad van Kerken om steun verzocht i
om naar Zuid-Amerika te kunnen 1
emigreren. Met veel moeite kon de
wereldraad drie kolonies vestigen,
waar zich 90 families intussen hebben
gevestigd. Zowel de landbouw als de
Het is geen antipapisme, dat de
Zending in Nieuw-Guinea gedu
rende de laatste maanden in con
flict heeft gebracht met de Missie.
Er is in zendingskringen diep res
pect en grote bewondering voor
de Missie-arbeid in het algemeen,
en die in Nieuw-Guinea in het bij
zonder. Waar mogelijk, wordt ge
tracht om naast en zelfs met
elkaar te werken in eenzelfde
geestelijk ondernemen ten goede
van land en volk. Een praktisch
voorbeeld daarvan is de samen
werking te Hollandia t.a.v. de Bij
zondere H.B.S., hoezeer deze sa
menwerking door de drang der
omstandigheden en dus vrij nood
gedwongen is tot stand gekomen.
Over het algemeen genomen is sa
menwerking moeilijk vanwege het
r.k. kerkprincipe.
Maar ondanks het feit, dat de r.k.
kerk principieel geen andere kerk als
..Kerk" erkennen uil, blijft toch in de
levens- en arbeidswerkelijkheid de
noodzakelijkheid gewenst en geboden,
om met de ander rekening te houden
in co-existentie, en elkaar niet opzet
telijk en bewust voor de voeten te
gaan lopen.
Dit laatste is het, wat gebeurd is In
de loop van 1958, en waarover moei
lijkheden zijn ontstaan, en zelfs een
conflict.
Wanneer een Hollaindia-correspondent
bericht aan „Het Vrije Volk" (25 okto
ber!. dat van r.k. zijde vaak is gepro
testeerd tegen het beleid van een vorige
directeur van Culturele Zaken, toen de
ze een figuur was uit a.r. kring, en dat
nu met een r.k. directeur C.Z. de protes
ten op onderwijsgebied van de andere
kant komen, dan is dit bericht zakelijk
misleidend.
Het is een heel gewoon verschijnsel.
Teminabuan. terrein van de Doopsge
zinde Zendingsraad, waar per 1 sep
tember 1958 een leerkracht terugver
wacht werd. die helaas niet slaagde
voor de hoofdakte, zodat zijn terug
keer moest worden uitgesteld. En een
tweede weigering volgde voor de
Meisjes V.V.S. te Genjem, waar het
schoolhoofd op-regelmatige wijze een
halfjaar met verlof ging.
Na beide weigeringen werd een protest
ingezonden, omdat o.i. hierdoor onno
dig schade werd berokkend aan een
goede voortgang van het onderwijs,
wat vooral in het laatstgenoemde ge
val klemde, omdat daar twee jonge
onderwijzeressen met een goeroe de
ganse last van school en internaat
moesten dragen, hetgeen bij een volle
dige bezetting reeds zwaar genoeg is.
Hoezeer deze beslissingen door ons
schadelijk werden geacht voor scho
len en personeel, kan evenwel gezegd
worden, dat de directeur C.Z. in deze
gevallen zich beroepen kon op het for
mele recht der wettelijke bepalingen,
volgens welke hij dispensatie kon ver
lenen en weigeren.
Geen samenwerking
Het Rapport van de Parlementaire Mis
sie 1957 maakt melding van de klacht
over een gebrek aan samenwerking
tussen het gouvernement enerzijds.
Missie en Zending anderzijds.
noodzakelijkheid van een goede
menwerking vloeit duidelijk voort uit
de feitelUke situatie, dat in Nieuw-
Guinea vrijwel geheel het onderwijs
voor de autochtone bevolking in han
den is van Missie en Zending. Slechts
daar, waar zich een gemengde bevol
king bevindt met te weinig kinderen
om elke groepering een eigen school
te geven, kan het gouverncm
gen voor een openbare school.
Nu heeft bedoelde directeur C.Z. per 1
september 1958 een Openbare Dorps
school Hoen openen in de kampong Or-
moe Ketjil in het gebied Hollandia-
Nimboran. een kampong met protes
tantse bevolking, behorend tot
kinderen aangewe-
Chr. Kerk,
.zen waren op de dichtbij gelegen"
dingsschool van Ormoe Besar. Het
was en is gebruikelijk, zoals in het
afgelopen jaar enige malen geschied-
scholen waarschuwde, wanneer ergens
in het gebied der E.C.K. een kampong
om een school vroeg. Dan werd
wordt ernstig nagegaan of
wens van zulk een bev
den tegemoetgekomen.
Evenwel werd de voorbereiding en ope
ning van de Dorpsschool te Ormoe
Ketjil geheel zonder informatie en
overleg, achter onze rug om geregeld,
onder het voorwendsel dat de zending
bevolking kan
dat een protestantse directeur protesten1 !T u ii C. zenainf
op zijn tafel krijgt t.a.v. bepaalde maat- l®?*1 8®®" f£f™es had> hetge®n *»®t
rïacWn nt voornemens zowel van r k Juist was- Want per 1 september had-
regelen ot voornemen,, zowel van r.K. dm w# d„ (c£„d Mlf, no| enkel.
Bern
werk
enirtfs
NED. HERV. KERK
Beroepbaarstelling: Ds J Sierat, zen
dingspredikant van Hollandia, Nieuw-
Guinea. die met verlof (n Nederland ver
toeft is beroepbaar. Zijn adres is: Mors-
weg 130 te Leiden
GEREFORMEERDE KERKEN
Tweetal te Utrecht-Oost (5e pred.pl 1.
A. Broek te Groningen-Noord en J_Wil
schut te Zeist.
Beroepen te Ten Post (Gron.). W Ha
verkamp. kand. te Kampen, te Vollen-
hove-St. Jansklooster. H. J ten Brink te
Vriezenveen: te Groningen-West. D. Visch
te Emmen, die dit beroep ook aannam;
te Noordhorn (Fr H Tien te Nijkerk.
regel-- -
als protestantse zijde, en op gelijke wij-
een r.k. directeur van protestantse en
k. kant. Dat is normaal en behoort tot
sn gezonde beraadslaging en discussie.
Het verzet der laatste maanden
evenwel is van andere aard. Het Is
mij ln Hollandia ten zeerste opge
vallen, hoe groot daar het respect
cn de waardering nog is voor die
bovenbedoelde a.r. directeur van
Culturele Zaken, juist ook van r.k.
zijde, waarbij vooraanstaande amb
tenaren inbegrepen zijn. En dat
juist vanwege diens integriteit, wel
ke boven alle verdenking verheven
was. Wat zijn de feiten?
Geen dispensatie
school (4e. 5e en 6e klas), waar uit
een wijd gebied de geselecteerde leer
lingen van de dorpsscholen (le. 2e en
3e klas lagere school) binnenkomen,
werken normaliter drie Europese leer
krachten en een inheemse goeroe. De
ze leerkrachten hebben een zware
taak. omdat zij vanwege het internaat
dag en nacht verantwoordelijk zijn
voor de hun toevertrouwde kinderen.
Voor al deze extra werkzaamheden
wordt geen enkele extra toelage gege
ven. zelfs niet in de vorm van vrij wo-
In geval van een vacature of verlof van
een Europese leerkracht was het tot
voor kort gebruikelijk, dat tijdelijk
een extra goeroe werd ingeschakeld,
waarvoor dispensatie werd verleend
door de directeur C.Z., die krachtens
directeur C.Z. kwam. Deze gaf
te kennen, dat hij het Nederlands als
voertaal zo drastisch wilde doorvoe
ren. liefst tot in de dorpsscholen toe.
dat hij voor een vervolgschool geen
tweede goeroe meer zou toestaan, hoe
tijdelijk dan ook. en zelfs niet voor
regelmatige verlofperiode.
meerd zendingspredikant
san de Theologische School 1
hoopt Nieuwjaarsdag weer n
sië te vertrekken.
hoogleraarl
Djakarta.!
uitlopen. De directeur C.Z. zette door
en weigerde de tijdelijke plaatsing van
een goeroe aan de Jongens V.V.S. te
wie nog geen em-
Tegenwerking
Deze handelwijze leidde tot een scherp
derde protest onder beschuldiging niet
slechts van gebrek aan samenwerking,
doch van duidelijke tegenwerking. Te
meer klemde dit protest, toen bleek,
dat aan deze Openbare Dorpsschool
een goeroe geplaatst was, die bij de
Zending ontslagen was wegens zeden
misdrijf.
Op 1 september 1958 startte de r.k. Mis
sie in Sentani, dichtbij Hollandia, een
ongesubsidieerde Lagere School B, d.i.
het type voor de autochtone bevol
king. Deze bevolking is in dat gebied
voor vrijwel 100 pet. protestant, en een
rechtmatige aanvraag voor een gesub
sidieerde L.S.B. van de zending lag
sedert najaar 1957 op de tafel van de
directeur C.Z.
Geen wonder, dat wij bij het horen van
dit plan onze zeer ernstige bezwaren
daartegen zijn gaan voorbrengen bij
de Apostolisch Vicaris van Hollandia
in aanwezigheid van de pater die on
der zijn sanctie dit plan uitvoerde. De
ze pater is pastoor te Ifar, waar hij
een heel kleine parochie heeft, terwijl
hij zijn overvloedige vrije tijd besteedt
door in civiel gekleed, zonder pas
toorshabijt. de kampongs in de omge
ving te bezoeken en de protestantse
bevolking vriendelijkheden te bewijzen
Na het mondelinge onderhoud werden
onze bezwaren ook op schrift ge
bracht, omdat hier het optreden van
de Missie evident unfair is. Wanneer
dan zulk een plan toch doorgevoerd
wordt, en achteraf blijkt, dat mede
werking van autoriteiten is verkregen,
Zinloze school
Het slot van deze trieste reeks U
opening per 1 september 1958 van een
gesubsidieerde Primaire Middelbi
School van de Missie in Hollandia-Bin-
nen. vlak in de buurt van de Zendings
P.M.S. in Kota Radja. Deze laatste.
98
De feiten stonden klaar en duidelijk voor haar: ze
had haar man opzettelijk in de steek gelaten, ze
had haar naam te grabbel gegooid, ze had het ge
bod Gods opzettelijk overtreden. En wat had ze er
bij gewonnen? Een uitgestotene, een paria was ze,
een van die vrouwen waar mannen medelijden mee
hebben, en waar vrouwen van terugdeinzen.
Ze dacht over haar toekomst na Ze had een paar
juwelen van baar moeder, ze zou er een jaar op
kunnen leven, dan moest ze iets anders soeken. Het
kind zou ze moeten uitbesteden.
Ze dacht ook na over baar onberaden stap. Na
tuurlijk was die „omgang" van Carlyle met Bar
bara Hare sterk ovcrüieven. al wiat ze niet wat
ze van Sir Francis' laatste opmerking daaromtrent
moest denken. Ze had wraak willen nemen, en wat
was er van terechtgekomen? Ze zag ook in boe arm
har.r leven feitelijk van kind af was geweest en
hoe onverschillig Als ze er een enkele keer aan
5 «dacht had wat er na dit leven'sou komen en
at er aan leder mens rekenschap zou worden ge
vraagd. dan had ze die gedachten maar gauw ge
tracht af te leiden. Zoiets was geschikt voor een
doodsbed, dan kon men daar altijd nog aan den
ken. Ze wist nu dat het zo niet langer ging.
Ze ging naar een boek dat lang ongebruikt er
gens op een kastje gelegen had: de Bijbel. Ze had
'lai
i de ge
schiedenis van de overspelige vrouw
Jezus tegi
niet, ga I
rust boewei ze voelde
de was met haar
sr,
vrouw zichzelf nog opnieuw ziek sou maken met
zo lang wakker te blijven cn hoe Jammer het was
»»a* mijnheer direct weer weg moest!
van
door ANN LUDLOW
Isabella zei. dat ze wilde slapen.
Ze droomde. Ze was weer op East Lynne of
liever, het was weer zoals vroeger: ze was niet
weggeweest. Ze wandelde in de bloementuin met
haar man, terwijl de kinderen speelden op het
grasveld. Ze had hem een arm gegeven en hij ver
telde haar wat Ze wut later niet meer wat het
was. maar het ging over mynheer Dill en het kan
toor. en Carlyle lachte toen hij het vertelde. Toen
hoorde ze de kleine Archibald schreien. Op dat
ogenblik werd ze wakker het was haar laatste
kind, het kind van Francis. Ze gaf een kreet van
schrik en wis daarmee weer terug in Frankrijk en
ln haar droevige toestand, waaruit ze even in de
droom was weggezweefd
En ze had het zelf gewild.
EINDE EERSTE DEEL
Er was iets met Barbara. De mensen in West
Lynne spraken er over. dat ze ongetrouwd bleef,
ja erger, dat ze verschillende aanzoeken afwees.
Hoe was dat mogelijk? Ze was toch knap. ze be
hoorde tot de gegoeden, ze had kortom niets dat
op zijn onbehouwen
een jonge man zou kunnen afstoten. En toch werd
ze blijkbaar vergeten en veronachtzaamd. En
lat de volksmond nu eenmaal een reden moet heb
ben, bedachten de mensen een reden. Het moest
wel liggen aan het geval met haar broer. En. on
gelukkigerwijze, kwam dat verhaal mijnheer Hare
ter ore. Hij was erg gevoelig juist op dat punt.
de verdenking die op zijn zoon rustte verbitterde
zijn leven en dat men nu ook de ongehuwde staat
van zijn dochter daarmee in verband bracht, dat
maakte hem woest. Hij- zoi
dorp met al zijn inwoners
dan zoiets te verdragen.
Bij de thee begon hij er o
manier. Barbara schreide.
„Je doet het met opzet; om mij er mee dwars
te zitten", bulderde de heer Hare. ot hij sloeg met
zijn vuist op tafel, zodat de kopjes ervan rinkelden
„Nee. papa. dat is niet waar!" snikte Barbara.
„Waarom doe je het dèn?"
Barbara zweeg.
„Nee. hè" Nu kan ie niets zeggen. Nu neb je
niets in te brengen! Wat mankeert er aan Majoor
Thorn? Kom vertel het eens? Ik verwacht
woord."
..Ik houd niet van hem", zei Barbara met hape
rende stem.
„Je houdt wèl van hem! Je zit verhaaltjes te
vertellen. Je hebt altijd heel goed met hem ge-
Nlet als
„Niet als man!" herhaalde mijnheer Hare. ..Wel
heb ik ooit! Wie vraagt je van hem te houden als
man voordat je met hem getrouwd bent? Heb je
dat ooit gehoord, dat een jong meisje een man eerst
als ..man" moest begeren voordat ze met hem kon
trouwen?"
Barbara wist niet wat ze er van moest denken
en keek hulpeloos om zich heen.
(Wordt vervolgd)
De laatste tijd zijn er in de
pers telkens artikelen versche
nen over de moeilijke verhou
ding tussen zending en missie
op Nieuw-Guinea. Ds. H. A. C.
Hildering, die over ruime erva
ring beschikt, heeft voor ons
blad een artikel geschreven,
waarin hij uitvoerig ingaat op de
feiten zoals zij zich de laatste
maanden hebben afgespeeld. In
zijn artikel gebruikt de schrij
ver voor directeur van Cultu
rele Zaken de afkorting direc
teur C.Z. De afkorting P.M.S.
wordt gebruikt voor Primaire
Middelbare School en V.V.S.
voor Vervolgschool.
de eerste en oudste P.M.S. van Nieuw-
Guinea, heeft alle zin, omdat er vol
doende voedingsscholen ln de omge
ving zijn. Zulke voedingsscholen voor
een r.k. P-M.S. ontbreken in de omge
ving te enen male, omdat het nu een
maal een feit is, dat in wijde omgeving
de bevolking protestants is.
Er bestaat bij de Zending geen enkel
bezwaar tegen een r.k. P.M.S. Integen
deel. die wordt de Missie van harte
gegund. De bedoeling was ook, dat die
P.M.S. in Merauke zou komen, heel
begrijpelijk, want daar in het zuiden
heeft de Missie tenminste een paar
voedingsscholen. Het meest bedenkelij
ke in deze affaire was weer, dat de
r.k. directeur C.Z. niet in openheid
handelde doch op een wijze die de
Gouverneur aanleiding gaf. hem met
verlof naar Nederland te doen gaan.
Steigeren
Wij zijn geen antipapisten. Na mijn
teru-gkeer hoorde ik de liedjes van
de Jezuïetenpater Ai-mé Duval, over
wie ik reeds gelezen had. Dan voel je
verbondenheid, iets van wat Abraham
Kuyper de j.unio mystica" noemde,
een verbondenheid die samenbrengt
bij kribbe en kruis en ons samen
doet loven en danken.
Maar wie kan redelijkerwijs het
de Zending euvel duiden, als zij gaat
steigeren, wanneer de Missie haar op
zo'n onfatsoenlijke manier voor de
voeten loopt. En dat terwijl er ruimte
genoeg is, ln de wereld en ook
in Nieuw-Guinea, voor beschikbare
energie in personen en geld van de
Missie. Indien de Missie deze ge
bruikt voor zulke onbetreden ruimte,
dan krijgt zij van zendingszijde de
oprechte en hartgrondige zegen-
mee.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Benoemd tot hoofd: aan de Hendrik
de Cockschool te Ulrum (afd. l.o.) de
heer E. J. van der Molen te Roodeschool;
2e Park Rozenburgschool te Rotterdam-
Kralingen de heer J. A. Van Benthem
te Rotterdam.
Oudejaarsdag.
Wie zichzelf een ogenblik rust durft gunnen, wie de moed
heeft terug te blikken op wat voorbijging en de ogen te richten
op wat voor ons ligt, die voelt zich overstroomd, door een zee j
van gedachten. Wat voorbij ging hoevelen zijn er wier vers
geslagen wonden nog niet eens zijn geheeld? Er is immers
niemand die terug durft te zien en durft te zeggen: „Zie, het
was zeer goed'" Wie eerlijk is zal moeten toegeven: „Wat in
ons leven onze trots was, is moeite en leed, want het gaat snel j
voorbij en wij vliegen heen
En de ogen richten op de toekomst wie durft het? Wie!
durft met volle overtuiging te zeggen dat de toekomst hem\
tegenlacht? Wie die serieus denkt, voelt niet soms plots èen|
haast verlammend gevoel van angst?
Maar waarom zouden we dit alles niet van ons afschudden
Waarom slechts voor- en achteruit blikken en niet omhoog
Want ook vandaag moogt ge dit vragen aan Uw Vader in dei
hemel, die een Hoorder is der gebeden:
„Verzadig ons in de morgenstond met Uw goedertierenheid,
opdat wij jubelen en ons verheugen al onze dagenDe
liefelijkheid van de Here onze God zij over ons, en bevestig
Gij het werk onzer handen over ons. Ja het werk onzer han
den, bevestig dat
ONZE AGRARISCHE BETEKENIS
T~\E industrialisatie van ons land een 350 miljoen. De zuivel leveit
heeft na de tweede wereldoorlog in het buitenland 744 miljoen
een zwaarder accent gekregen dan Wat moet de schatkist nu op df
ooit te voren. Dit was noödzakelijk enorme bedragen, die met elkaar'
om in de toekomst aan onze sterk de miljarden lopen, toeleggen?
groeiende bevolking voldoende werk- zuivel uitgezonderd zal dit voor 1
gelegenheid te kunnen bieden en lopende jaar ongeveer 75 milja
onze welvaart bovendien zo mogelijk z'Jn- Voor de vee- en vleesexpc
nog te kunnen verhogen. f 10 miljoen, voor de steun aan
De betekenis van het agrarisch be- verbouw van fabrieksaardappelen
drijfsleven is daardoor zo niet uitvoedergranen op de lichte grondt
het oog verloren dan toch bij velen circa 60 miljoen en dan nog enkt
op de achtergrond geraakt. De aan- miljoenen voor andere produkten i
dacht die bovendien de laatste jaren als de kool. Hierbij dient men zich
een bepaalde sector van het agra- realiseren, dat genoemde seotori
risch bedrijfsleven, namelijk de rui- behalve de belangrijke bijdrage I
vel, heeft gevraagd, bracht weliswaar de export ook voor een groot deel
het agrarisch bedrijfsleven meer in de binnenlandse behoefte voorzie*
de belangstelling, maar het was niet zodat de steunbedragen niet uitsli
bepaald de interesse die de onder- t®nd gezien
nemers in de agrarische bedrijfstak
ken bijzonder op prijs stelden. De brengst, maar daarbij dient nog
grote bedragen die de schatkist, via voegd te worden de over het algt
het Landbouw Egalisatie Fonds, op meen "«8 veel grotere binnenland»
de zuivel moest toeleggen en die de consumptie. Behalve dat een devi
oorzaak waren van deze interesse, ïenverbruikende import overbod
plaatsten de veehou
kwalijk licht.
Het verdient echter i
een wordt gemaakt, komt bijna een der
van onze totale deviezeninkomsfe
onze me- ult de agrarische sector.
ning aanbeveling ook eens aandacht °<>k onze zuivel hoort hierbij. Et
te vragen voor de grote positieve bedrag van 300 miljoen produce!
betekenis van het Nederlandse agra- tensubsidie voor de melk is vet
rische bedrijfsleven en voor de be- maa*" tegen de achtergrond van et
langrijke bijdrage, die deze sector melkproduktie van 6 miljard kg p
naast de industrie levert voor de Jaar, die voor het grootste gedeel
Nederlandse export.
in het binnenland wordt gecons
Eerst enige cijfers. Over de eerste meerd, is het nog de vraag of hi
drie kwartalen van dit jaar bedroeg nationaal-economisch van een verli
het aandeel van de agrarische sector psproken kan worden, al zal all
in onze totale uitvoer 31,9%, bijna
een derde gedeelte dus. Dit percen
tage vertegenwoordigde een export
waarde van 2,8 miljard.
Over het vorige jaar exporteerde de rische bedrijfssector
sector pluimvee en eieren voor een de totale cijfers
waarde van 520 miljoen, zonder ééi
cent overheidssubsidie. De sierteelt geen andere
leverde 277 miljoen op en de tuin- worden, dan dat me
bouw bracht 428 miljoen aan de- heeft met een voor
vlezen in kas. Aan vee en vlees werd
vorig jaar voor 565 miljoen uitge- misbare bedrijfstak, die alle
voerd en aan akkerbouwprodukten verdient.
In het werk gesteld moeten wordi
om de last voor de schatkist zovf
mogelijk te verminderen.
Overzien we echter de gehele agr
letten w<
produktie,
brengst, export en subsidie dan
conclusie getrokki
hier te doi
nze nations
welvaart hoogst belangrijke en
Voorzitter T. van Efferink:
(Van een onzer verslaggevers)
OP DE te Utrecht gehouden
algemene vergadering van
de in 1955 opgerichte Vereniging
van Christelijke Onderwijzers,
heeft de voorzitter, de heer T. van
Efferink te Katwijk aan Zee zich
krachtig gekeerd tegen de aan
sluiting van onderwijzers bij het
Christelijk Nationaal Vakverbond.
Bij de Ver. van Chr. Onderwijzers
is dit niet aan de orde, maar wel
bij de zusterorganisatie, de Prot.
Chr. Onderwijzersvereniging. De
P.C.O.V. overweegt de aansluiting
althans. Zij zal hierover in 1960
een beslissing nemen.
Vooral om drie redenen zei de heer
Van Efferink het te betreuren,
neer de collega's van de P.C.O.V.
den besluiten hun organisatie in te
voegen bij het C.N.V.
In de eerste plaats nemen de onder
wijzers een geheel eigensoortige posi
tie in. Zij zijn wel werknemers ten
opzichte van de schoolbesturen. Even
als de besturen in feite de werkgevers
der onderwijzers zijn. Maar evenmin
als men de schoolbesturen moet op
wekken om zich bij de werkgevers
organisatie te voegen, moet men van
de onderwijzers verlangen, dat zij deel
gaan uitmaken van de werknemers
organisatie. Want al bestaat er een
verhouding werkgevers/werknemers,
ieder voelt dat deze verhouding An
ders ligt dan in de zin zoals de vak
beweging haar verstaat.
Prof. dr. K. Dijk heeft de onderwij
zers eens met de predikanten vergele
ken. wat hun positie ten aanzien van
werkgevers betreft. De heer Van Effe
rink meende, dat dit juist gezien was.
Ook predikanten horen "in het C.N.V.
niet thuis.
Het mes snijdt overigens aan twee
zijden, zei de heer Van Efferink. Net
zomin als wij iets met het C.N.V. te
maken hebben, heeft het C.N.V. iets te
maken met onze scholen.
Dat bemoeizucht met de scholen ver
wacht kan worden, bleek volgens hem
uit de stukken. In het enige jaren gele
den uitgegeven sociaal-economisch pro
gram van het C.N.V. wil deze vakbewe
ging de p.b.o.-gedachte ook realiseren
het onderwijs. De scholen zouden her
zien moeten worden. De onderwijzers be
hoorden medezeggenschap in het bestuur
der scholen te krijgen, enz. Wij gunnen
het C.N.V. zijn verknochtheid aan de
p.b.o., riep de heer Van Efferink uit,
maar hopen dat de p.b.o. nooit in de
school wordt verwezenlijkt.
En wat de rechten van de onderwij
zers aangaat, die staan vast. Trouwens
in elke school met de bijbel zal altijd
de groene tafel voor gemeenschappelijk
overleg tussen besturen en onderwijzers
klaar staan.
Verzakelijking
In de tweede plaats verzette de voor
zitter zich tegen aansluiting bij het
C.N.V., omdat deze vakorganisatie in
haar program verlenging van de leer
plicht tot zestien jaar vraagt. Hierin
staat het C.N.V. niet alleen, want al
wat zich progressief noemt, bepleit deze
leerplichtverlenging. De heer Van Ef
ferink zag hierin een onaanvaardbare
overschatting van de macht van de wet
gever. Voor hen, die niet leren kunnen,
zou verlenging van de leerplicht een
soort vrijheidsberoving zijn.
school in
Ten derde achtte de heer Van Effe
rink de politieke invloed, die de vakbe
weging zich in toenemende mate toe
eigent. een overwegend bezwaar. Het
C.N.V'. heeft in zijn jongste verbonds-j vo'ksgezondheid.
raadsvergadering uitgesproken, dat het
zich niet wil laten beïnvloeden door de
politieke overtuiging der ministers. Al-
dus treedt men In politlcis op, zonder
de grondvragen uit te spreken.
Hier wordt een verzakelijking openbaar,
die in hoge mate verontrustend Is, daar
zij het levensbeginsel van de politiek
tolken, die gelukkig bij duizenden
lega's nog leeft.
Aan het slot van zijn openingsrei
noemde de heer Van Efferink de voe
gestelde ontwerpwet inzake het voortg
zet onderwijs. Hij meende, dat in
ontwerp de belangen van het chrlsl
lijk voortgezet onderwijs op he
staan. De behartiging van deze belai
gen is in het parlement aan de chri
lelijke politieke partijen volledig to
vertrouwd. Daarom wenste hij deze p»
tijen een goede verkiezingsuitslag toe
Mr, Roosje
Deze laatste woorden gaven het II
der Tweede Kamer, mr. A. B. Roosje:
aanleiding om namens de a.r.-fract
een van waardering getuigende
spraak tot de vergadering te houden.
Dat in een vergadering van een c'
telljke organisatie op het belang
verkiezingen wordt gewezen, hoort
niet zo vaak meer. Toch was er
tijd, waarin men nauw verband zag tui
sen onderwijs en christelijke politie!
Onderwijzers vervulden politieke spreel
beurten, en dan ging het anders toe da
op de makke vergaderingen van tegel
woordig: er werden tafels onderstebovt
geworpen en men hoorde glasgerinkt
In de situatie van heden valt er
onderwijzers minder interesse v
politiek te bespeuren. Dit weerspiege
zich in de afvaardiging ter staten-g
raai. Na het verdwijnen van prof.
L. W. G. Scholten is mr. Roosjen ai
enige onderwijsman achtergebleven i
de a.r - Tweede Kamerfractie. De he«
Roosjen verklaarde het te betreurei
dat voorstanders van het christelijke
derwijs partij kunnen kiezen voor
niet-christelijke partij; het leek hem
onmogelijke houding.
De vergadering hield zich nadien bt
zig met huishoudelijke zaken. De vei
eniging telt ruim tweehonderd leden
Men hoopte op contact, zelfs op een fu
sie met de Vereniging van Geref. (vrij
gemaakte) Onderwijzers, maar hierva!
niets gekomen.
Tot bestuursleden van de verenigin
koos men de heren Y. Jacobs te Scht
veningen en K. Kalkhoven te Zwolle
Dr. Joh. van der Spek te 's-Graven
hage. oud geneesheer-directeur
Maasoord te Poortugaal sprak
middagvergadering over de taak i
hand met de geestelijk!
daarbij op
De heer Van Efferink
de ironie, dat de P.C.O.V. die bij haar
oprichting de christelijke politiek buiten
haar verenigingsleven wilde houden, nu
door aansluiting bij het C.N.V. eisend
dwingend in politieke vragen zou
tan meespreken.
Daarom hoopte de heer Van Efferink
3 een duidelijk neen van de P.C.O.V.
tegen het C.N.V. Hij zei ervan over
tuigd te zijn, hierdoor een stem te ver-
Liever in de lesauto
dan op de kansel
Een dorpspredikant uit de om
geving van de Deense stad Aarhui
moest voor een lege kerk preken, om
dat zijn gemeente er bezwaar tegen
bad. dat hij naast zijn predikambt au-
tor-jlessen gaf. Die twee functies kun
nen niet samengaan, zo meenden de
lidmaten van zijn kerk. De predikant
heeft, voor de keuze gesteld, de voor
keur gegeven aan de lesauto boven de
kansel.
