Jlicutue feiltsctfe(Courant
lén nieuwe Franse frank
in plaats van 100 oude
f
C.N.V. wijst het kabinet
vijf dringende zaken
op
Arts brengt pokken van India
naar Heidelberg over
Sjelepin volgt
gen. Serof op
ongetje zoek
Inwisselbaarheid van het
pond sterling
In maart internationaal
verbod op kernproeven?
Rechtvaardig deel na de
bestedingsbeperking
VLIEGTUIGEN STORTTEN
NEER: 12 DODEN
Deense Koning
is
ziek
1
Ballon Kleine Wereld
D
geland in Venezuela
ZATERDAG 27 DECEMBER 1938
ADVERTENTIES: J 0-20 per millimeter
Familieberichten 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936
Negenendertigste jaargang no. 11449
HoofdredacteurOr. B. DIEMEB
CHRIST ELIJK-ISATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
,.5tantuastlch is ahcbleuen
myn hert in tegfienspoet"
H.M. de Koningin
Heilige onrust moet
r
ons drijven
Zie pagina 6
Devaluatie met 10 tot 15 procent?
In dit nummer
en kerstbülage
volgt (woensdag a.s.) een alweer
uitvoerig oudejaarsnummer.
Daaraan leggen w(j thans de laatste
hand. Tussen de bedrijven door (nu
door al dat extra werk in een extra
korte week het Zondagsblad nog
één keer moet vervallen) hebben
wij met vereende krachten enkele
extra pagina's voor u gereed ge
maakt.
Voor de vrouw is ook deze week
pagina 4 gereserveerd.
Pagina 7 biedt een reportage
over de afbraak vain de Expo in
Brussel net zo goed een groot
karwei als de opbouw.
0 Op pagina 9 een interview met
overste Venema over zijn expe
ditie op Nederlands Nieuw-
Guinea. Daar schrijft ook dr.
Dominicus over de sombere da
gen van december.
Aleksander Michailowitsj Sjelepin (40),
eerste secretaris van het cen-
nité der Sowjet-jeugdbeweging
omsomol, is benoemd tot hoofd van de
ussische staatsveiligheidsdienst als op-
Blger van generaal Serof, die twee we
en geleden van deze post ontheven werd.
elepin heeft een belangrijke rol gespeeld
j de voorbereiding van de onderwijs-
rming, die dezer dagen door de Op-
Sowjet is goedgekeurd. Ook heeft
ipnder de jongeren actie gevoerd tegen
„anti-partijgroep". Hij is in het af-
n jaar veel gezien met de partij-
s en staat op goede voet met
sjtsjef. Waarnemers geloven dat
weer in actieve dienst bij het leger
nu er niet over een nieuwe functie
r hem is gesproken.
Jacobus Petrus Fredericus Vonk, een
jarig Utrechts jongetje, is sinds woens-
agmiddag half twee spoorloos verdwe-
t kind woont aan de Oude Gracht,
emt niet aan dat het is verdron-
;t was woensdagmiddag zo druk
ings de Oude Gracht, dat hij onmogelijk
het water heeft kunnen
Het jongetje was gekleed in een bruin
erjasje met houten knopen en een
line capuchon, donkergrijze lange
roek. donkergrijze wollen trui. geel-
geruite blouse, witte wollen sok-
n bruine lage schoenen.
Deli vergroot belang
bij Am. Sumatra
De N.V. Delimaatschappij heeft nog
1.700 aandelen in de American Sumatra
Tobacco Comp. gekocht en bezit thans
117.010 aandelen of aanzienlijk meer
je helft van het kapitaal van 577.030
delen op 30 november.
T^ANDAAG waarschijnlijk zou het de dag zijn van wijziging van ver-
schillende Europese valuta en het inwisselbaar maken van deze va
luta. Het lange kerstweekeinde werd het meest gunstig geacht voor het
nemen van deze maatregelen. In Londen en Parijs zouden vandaag ver
moedelijk de volgende regeringsbesluiten worden afgekondigd:
Het pond sterling wordt verder
inwisselbaar gemaakt.
2. De tegenwoordige Franse frank
maakt plaats voor een „zware"
frank (ook wel De Gaulle-frank
genoemd), die honderd keer de
waarde zal hebben van de nu gel
dige frank.
--'tr
3. De pariteit van de „zware" frank
ten opzichte van het pond en de
dollar zal een devaluatie inhou
den van 10 tot 15 procent.
4. De nieuwe Franse frank zal in
wisselbaar worden gemaakt voor
bepaalde operaties in het gebied
van de Europese gemeenschappe
lijke markt en mogelijk ook voor
transacties met enkele andere
landen.
5. Deze maatregelen in Londen en
Washington gaan gepaard met
een opheffing van de Europese
Betalingsunie en een wijziging
van een gemeenschappelijke mot
netaire politiek voor alle zes lan
den van de Europese Economi
sche Gemeenschap.
De inwisselbaarheid van het pond zou
beperkt blijven tot niet-ingezetenen, dat
wil zeggen tot personen, wonend buiten
Enigeland en de andere delen van het
sterlinggebied. Technisch zou de wijzi
ging neerkomen op het eenmaken van
het huidige twee typen van de zogenaam
de non-resident sterling en van de twee
soortgelijke typen van de andere Euro
pese valuta.
Een volledige inwisselbaarheid van
het pond sterling is niet waarschijnlijk.
De Britse valutareserve zouden dit niet
kunnen verdragen.
Vermoedelijk heeft het bij geruchte
vernemen van het Engelse besluit de aan
leiding gevormd van de reeds te lang
uitgestelde hervorming van de Franse
frank. Voor de rest is het samenvallen
van het tijdstip van de inwisselbaarheid
van het pond sterling met dat van de
devaluatie van de frank zuiver toeval.
De reden van de financiële hervorming
in Frankrijk is de inflatie. De Franse
prijzen zijn te hoog geworden om
hoofd te kunnen bieden aan de buiten
landse concurrentie.
De kwestie is urgent geworden door
de start van de Europese gemeenschap
pelijke markt, omdat de buitenlandse
concurrentie in Frankrijk nu groter zal
worden.
De inflatie in Frankrijk is gedeeltelijk
veroorzaakt door de kosten van de strijd
in Algerije en door andere bijzondere
lasten. Bovendien heeft Frankrijk
voorkeur gegeven aan een zekere i
van inflatie om oen economische expan
sie te bereiken.
Akkoord
Maandag a.s. zou dc Europese Beta
lingsunie vervangen worden door
Europees monetair akkoord. Dit akkoord,
dat reeds drie jaren geleden werd gete
kend en geratificeerd, maar nog niet var
toepassing werd verklaard, werd in re
serve gehouden ter vervanging van d«
Europese Betalingsunie In geval men zot
terugkeren tot de Inwisselbaarheid van
de valuta.
Het grote verschil met de E.B.U. zal
zijn, dat volgens het nieuw© akkoord geen
automatische kredieten worden verstrekt.
Volgens het in 1955 beratkte akkoord
neemt elk deelnemend land de volgende
verplichtingen op zich.
Ieder land moet aan zijn medeleden
de marges meedelen, waarbuiten fluc
tuaties in de waarde van de munt niel
zullen worden toegelaten.
Ieder land moet binnen bepaalde
grenzen zijn valuta ter beschikking
stellen van ieder ander deelnemend
land, dat hierom vraagt.
Voor de deelnemende landen bestaat
de verplichting af te rekenen in Ameri
kaanse dollans, buiten de maandelijkse
regelingen om en Amerikaanse
lars té accepteren ter regeling van
vorderingen.
Hedenmorgen vroeg liep de Franse
kabinetszitting ten einde. Men meent, dat
morgenavond voor de radio en televisie
bekend zal worden gemaakt, wat er bc
Geen ongerustheid
voor gulden
Onze beursmedewerker schrijft,
lat men in Nederland geen onrust
barende gevolgen voor de Neder
Optimisme in Washington
Sow jetunie zou
eer aan zich
willen houden
PR BESTAAT een goede kans, zo
gelooft men in Washington,
dat tegen maart een internationale
overeenkomst over een gecontroleerd
verbod van karnproeven zal zijn ge
tekend. De Amerikaanse onderhan
delaars bij de besprekingen over dit
vraagstuk in Genève hebben het mi
nisterie van buitenlandse zaken mee
gedeeld, dat Rusland oprecht naar
staking der proeven en instelling van
oen controlestelsel schijnt te streven.
Zoals bekend is heeft men reeds een
akkoord over vier artiekelen van een ont
werp verdrag herijkt tijdens de bespre
kingen, die in verband met de kerstdagen
tot begin januari zijn opgeschort.
Natuurlijk zijn er ook straks nog heel
wat moeilijkheden te overwinnen, ma«
een van de redenen tot optimisme noen
men het feit, dat Rusland gelooft d;
haar voorraad kernwapens ongeveer ge-
an die van Amerika en Engeland
De Sowjet-Unie zou in deze si-
ie eer voor zich willen opeisen,
dat zij het initiatief tot het sluiten van
akkoord heeft genomen. Het voor-
itruikelblok is thans nog de
kwestie van de nationaliteit var, het per
soneel, dat de controleposten in de werel
moet bemannen.
Rusland wenst dat de meeste inspei
teurs op zijn gebied Sowjet-onderdanen
zijn en dat er slechts enkele buitenlan
ders worden toegelaten, terwijl Engeland
en Amerika het ir.spectiestelsel graag ge
heel internationaal zouden willen zien.
Gromyko. de Russische minister va
buitenlandse zaken heeft voor de Oppei
ste Sowjet verklaard dat de Sowjet-Unie
ten alle tijde bereid is een akkoord te te
kenen en onvoorwaardelijk de proeven
met kernwapens te staken. De voorstel
len die het Westen In Genève heeft ge
daan over het controle-stelsel noemde hij
echter „absurd".
Hij zei dat de Sowjet-regering bereid
is in te stemmen met een beperkt aantal
kernproeven voor vreedzame doeleinden.
Rusland zou dan echter evenveel proe-
i-en moeten kunnen nemen als Amerika en
Engeland samen, aldus Gromyko. Hij zei
dat over het aantal te nemen proeven
van te voren overeenstemming moet
den bereikt.
landse gulden verwacht, wanneer het
tot een nieuwe muntoperatie ir
Frankrijk komt. Wel wijst hij er ech
ter op, dat na terugkeer van de rust
rondom de Franse frank het Franse
vluchtkapitaal Nederland waar
schijnlijk weer zal verlaten, waar
door de deviezenvoorraad zal afne
men. Blijkens de jongste weekstaat
van de Nederlandsche Bank was deze
met f 168 miljoen toegenomen, on
getwijfeld tengevolge van de vrees
voor nieuwe Franse devaluatie. Er
internationaal een vlucht uit de
Franse frank ontstaan, welke „hot
money" naar ons land deed vloeien.
De jongste gezant bij het Neder
landse hof, de heer Ngo Dinh
Luyen, die op 18 december zijn
geloofsbrieven als gezant van
Vietnam aan koningin Juliana
aanbood, is de gelukkige vader
van elf kinderen: tien dochters
en een zoon. De kleine Jean
Michel is nu twee maanden en
de tien zusjes staan hier vol be
wondering om vader en zoon ge
schaard in de residentie van de
gezant ie Londen. De heer Ngo
Dinh Luyen is namelijk ook am
bassadeur van Vietnam bij het
hof van St. James.
Rust op Cyprus
door bestand
De bevolking van Cyprus heeft voor c
erste keer in de afgelopen vijf jaar e«
redig kerstfeest gevierd. Nadat woensdag
door deverzetsorganisatie EOKA was aan
geboden alle acties te staken, zijn er geen
aanslagen meer gepleegd. Ook tijdens de
kerstdagen is een door kolonel Grivas
dertekend pamflet verspreid, waarin
permanente wapenstilstand wordt aange
boden, mits ook de Britten hun acties
>n. Duizenden jonge Griekse Cyprio-
vandelden de afgelopen dagen door
raten van Nicosia en vierden de op
heffing van de avondklok, welke hen
wekenlang had gedwongen thuis te
(Van onze sociaal-economische redactie)
IN EEN buitengewone vergadering
van de verbondsraad heeft het
Christelijk Nationaal Vakverbond
vijf punten urgent gesteld, die geen
uitstel kunnen lijden en dus ook door
het thans zittende kabinet in behan
deling genomen zullen moeten wor
den.
J De bemoeiing van de overheid ter
bevordering van de werkgelegenheid,
zal voort moeten gaan, vooral de be
strijding van de werkloosheid in het
noorden van het land moet als een
dringende opdracht beschouwd wor-
2 De verantwoordelijkheid voor de no
den van de weduwen en de wezen
gedoogt geen opschorting van de be
handeling van het thans aanhangig
gemaakte wetsontwerp. Invoering
van de nieuwe wet zal zo mogelijk op
1 oktober 1959 dienen te geschieden.
Het wetsontwerp ter verlenging van
de duurtetoeslag op de kinderbijslag
zal zeer spoedig moeten komen en de
voorbereiding van de wet voor een
Invaliditeitsverzekering mag niet uit
gesteld worden.
De bestrijding van het woningtekort
zal onverminderd voortgang moeten
vinden. Vooral geldt dit de bouw van
woningen, waarvan de huur door de
arbeiders kan worden opgebracht.
Het overleg over de vernieuwing van
ten einde lopende collectieve arbeids
overeenkomsten zal op normale wijze
moeten worden voortgezet. Van de
regering en de instanties, die nog met
het toezicht op de loonvorming zijn
belast, wordt verwacht, dat zij ver
nieuwde contracten met bekwame
spoed zullen bezien. Bij de beoorde
ling dient bedacht te worden, dat de
werknemers na de periode van be
stedingsbeperking aanspraak hebben
op een rechtvaardig deel van de ver
betering van bedrijfsuitkomsten. Wij
ziging van het unlformistische 6telsel
van loonvorming wordt dringend ge
boden geacht.
De verbondsraad van het C.N.V, re
kent op een voortgang in het onder
zoek naar de structuur en de rechts
vorming van de moderne onderne
ming. De een jaar geleden toegezeg
de adviesaanvrage door de regering
aan de Sociaal Economische Raad
nog niet verzonden. Het probleem
van de medeverantwoordelijkheid
de medezeggenschap van de arbei
ders in de onderneming, dient aange
pakt te worden.
Aan dit vijf punten tellende urgentie
program voegt de verbondsraad van het
C.N.V. nog toe, dat de christelijke vakbe
weging haar houding ook in de toekomst
niet zal laten beïnvloeden door de aard
van een zittend kabinet of door de poli
tieke richting, waartoe de minister van
soc. zaken en volksgezondheid behoort.
De chr- vakbeweging wenst, evenals
dit in het verleden h-"»t geval was, haar
oordeel zelfstandig te bepalen, zonder
zich te laten beïnvloeden door politieke
situaties.
Het C.N.V. heeft het niet juist geoor
deeld reeds tijdens de kabinetscrisis zijn
gevoelens tot uiting te brengen, omdat
dit de schijn zou hebben kunnen wekken
van een onoorbare bemoeiing van
maatschappelijke organisatie met eer
iitieke crisis-
De christelijke vakbeweging blijft be
reid mede te werken aan de tot stand-
koming van een verantwoorde oplossing
van het melk- en huursubsidicbeleid, zij
herhaalt echter de reeds gestelde voor
waarden. dat het gehele loon- en prijsbe
leid daarbij aan de orde zal moeten ko
men. Wat betreft het huurbeleid ver
wacht men dat het beraad In de S E R.
regering en Staten-Generaal, zoveel tijd
zal vergen, dat In eilk geval ln 1959 niet
gerekend zal behoeven te worden op
verhoging van de huren.
Als een els van rechtvaardigheid w
gesteld, dat de loon- en galaristrekken-
den in de voor 1959 verwachte toeneming
van het nationaal Inkomen zullen delen.
Het laten voortbestaan van het huidige
unlformistische loonstelscl wordt eer
belangrijkste oorzaken genoemd vai
vertraging ln het doen delen door d«
beider; ln de toegenomen welvaart.
Mist en regen tijdens Kerstdagen
DRIE vliegtuigongelukken, alle
veroorzaakt door het slechte
weer, hebben tijdens de Kerstdagen
aan twaalf mensen het leven gekost.
Vele tientallen werden gewond. Het
ernstigste ongeluk gebeurde bij
Christchurch, een plaatsje aan de
Engelse Zuidkust. Een grote vier
motorige Britannia van de BOAC
stortte daar tijdens een dichte mist
neer. Negen van de twaalf inzitten
den verloren het leven. De drie an
deren werden zwaar gewond.
Het toestel was opgestegen van London
Airport voor een oefemvhicht. De red
dingswerkzaamheden werden zeer be
moeilijkt doordat het terrein waar het
vliegtuig terecht kwam, zeer slecht be
gaanbaar was. Brandweerlieden slaagden
er met moeite ln nog vier mensen levend
uit het fel brandende wrak te slepen. Een
van hen overleed korte tijd later. In een
stromende regen is tijdens de start op het
vliegveld van Salisbury in Rhodesia een
DC-6 van de Franse Union Aeromaritime
de Transport verongelukt. Drie vaj
zeventig inzittenden kwamen om
leven. Ongeveer twin-tig mensen liepen
verwondingen op. Geen van de gewonden
veékecrt in levensgevaar. Pas vele
na de ramp was het juiste aantal slacht
offers bekend, omdat de bemanning
het vliegtuig na de ramp de passagiers
opdracht hadden gegeven zich snel te ver
spreiden, daar men vreesde voor een ont
ploffing.
Op het nippertje z(Jn In Wenen
Kerstavond vierentwintig mensen aar
dood ontsnapt toen het vliegtuig waai
in zaten, 2,5 km voor dc landingsbaan
brandend neerstortte. Zonder zich de t(jd
gunnen nog wat kleren mee te n<
vlogen de passagiers en de zeskopplge
bemanning naar buiten. In allerijl zocht
een goed heenkomen over de mod
derige grond.
De laatste man was nog maar na
lijks uit het toestel, toen het met hevige
knallen uit elkaar spatte. Brokken metaal
floten door de lucht en vielen als een
hagelbui tussen de hevig verschrikte pas
sagiers. Toen het geweld voorbij wa6,
bleek dat slechits vier mensen verwondin
gen hadden opgelopen. Van twee hunner
is de toestand ernstig maar niet levens
gevaarlijk. Het vliegtuig een toestel
Air France was op weg
München naar Wenen. De juiste oorzaak
van het ongeluk is niet bekend, maar ei
is alle reden om aan te nemen dat hel
slechte zich een van de voornaamste fac-
Tijdens Kerst in
V.S. 415 doden
In de Verenigde Staten zijn gedurende
de Kerstdagen 415 mensen ten gevolge van
ongelukken om het lev en gekomen. Ver
keersongelukken op de druk bereden we
gen kostten 310 personen het leven, bij
branden kwamen 63 mensen om en 42
werden het slachtoffer van andere onge
lukken. Nor noodt eerder is het aantal
verongelukten tijdens Kerstdagen zo hoog
geweest ta de Ver. Staten, al» than6.
IN HEIDELBERG is een kleine pok
kenepidemie uitgebroken, die de
dienst volksgezondheid heeft genood
zaakt reeds de Eerste Kerstdag een
begin te maken met de inenting van
de bevolking. Tpt nu toe zijn acht
patiënten in het ziekenhuis opgeno
men.
Het hoofd van de Amerikaanse open
bare gezondheidsdienst in Washington,
dr. Burncy, heeft inmiddels strenge maat
regelen getroffen. De Amerikaanse qua
rantainediensten in West-Europa en di*
op de vliegvelden en havens m Amenn*
hebben opdracht gekregen nauwkeuriger
Inenting van
bevolking
begonnen
dan ooit toe te zien. dat de gevaarlijke
ziekte zich niet uitbreidt.
Vooral tegenwoordig met de snelle
verbindingen, zei dr. Burney, moet men
zeer voorzichtig zijn met besmettelijke
'lekten.
De pokken, die sinds het begin va
verplichte inenting in 1874 in Duitsland
vrijwel uitgeroeid zijn, zijn nog geen
week geleden door een arts. die uit India
terugkeerde, overgebracht. Hij heeft de
besmetting 26 november in Madras op
gelopen. Toen de arts zich ziek begon te
voelen hij meende griep te hebben
is hij per vliegtuig naar Duitsland ge
reisd. Het toestel heeft Ceylon, Genève
en Ziirich aangedaan. Passagiers, die in
het vliegtuig in contact hebben gestaan
met de arts, zijn verder naar Amster
dam gereisd.
De echtgenote van de arts heeft hem
tot Ceylon vergezeld en is vandaar naai
Napels gereisd. Het is niet bekend of zt
ook ziek is en waar ze zich bevindt.
Snelheidslimiet van
80 km in België
Op alle wegen ln België behalve op
de autosnelwegen zal op zaterdagen cn
zondagen, benevens op alle wettelijke
feestdagen en de daaraan voorafgaande
dag. een algemene maximum snelheid van
80 km gelden. Deze maximum-snelheids
bepaling is op deze dagen van kraoht van
middags vijf uur tot 's nachts één uur.
Autosnelwegen zijn in België kenbaar
gemaakt door oen wit bord met rode rand
daarin een zwarte letter A.
De 59-jarige koning Frederik van
Denemarken is gisteren met een am
bulance-vliegtuig van zijn jachtvcr-
blijf in Trend op Jutland naar
Kopenhagen teruggekeerd. Hij heeft
zware kou opgelopen en een van
zijn longen is aangedaan.
In het ziekenhuis
van Farsoe is de Ko
ning röntgenologisch
onderzocht, waarna
hem werd geadvi
seerd zo spoedig mo
gelijk naar dc hoofd-
stad terug te keren
om rust te nomen. In
een medisch bulle
tin wordt gezegd dat
de ziekte van de Ko
ning niet kwaadaar
dig is, maar dat hij
nog wel enige weken
het bed zal moeten houden.
De Nieuwjaarsreceptie aan het hof Is
afgelost Men heeft echter wel hoop, dat
de vorst zijn traditionele Nieuwjaarsrede
kam houden. Koningin Ingrid en de drie
prinsessen zouden vandaag uit Trend naar
Kopenhagen terugkeren.
Fa D. Kret en Zn.
Zacht met regen
beide Kerstdagen In on* land zacht cn
bijzonder rustig bleven. Eerst gisteren in
dc late middag bereikte ons een regen-
gebied dat een periode van onbestendig
depressieweer Inluidt. Dc depressie die
vanmorgen bij Schotland lag, trekt via
dc Noordzee naar Denemarken en brengt
ns behalve regen ook een krachtige
tot harde zuidwestelijke wind. Daarmee
wordt zeer zachte lucht aangevoerd, waar
in de temperatuur tot ruim 10 gr. C. zal
stijgen. Ook de laatste zondag van het
jaar zal onbestendig weer te zien geven,
tijdelijk nog enige regen, maar voor
dc tijd van het jaar hoge temperaturen.
een witte Kerst was dit jaar alleen
ir sprake In een groot deel van Zweden
In de randstaten.
Zacht weer
De Bilt verwacht tot mor
genavond:
Zacht weer met hier cn
daar enige regen, maar ook
tijdelijke opklaringen. Matige
tot krachtige wind tussen
noordwest en zuidwest.
(Opgemaakt om 10.15 uur).
ZON EN MAAN
28 december. Zon op 8.48 uur, onder
16.35 uur. Maan op 19.37 uur. onder 9 48 u.
29 december. Zon op 8.49 uur, onder
16.36 uur. Maan op 20.48 u„ onder 10.20 u.
2 januari laatste kwartier.
HET WEER IN ElTtOPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Helsinki
Stockholm
Oslo
Kopenh.
Grenoble
Nice
B.-rlljn
ZZW 8
ZZW 3
windstil
windstil
NN~W 3
windstil
ONO 2
windstil
windstil
ZZW A
o
E BRITSE BALLON De Kleine Wereld met drie mannen en een vrouw aan
boord, die als eersten op de wind de Atlantische oceaan zijn overgestoken, sUn
gisteravond geland In Venezuela. De ballonvaarders z(Jn ongedeerd terecht gekomen
b(j de ollehaven Pedernales ongeveer 450 km van Caracra. De vlucht beeft twee
weken geduurd en de bedoeling was geweest In West-Inöië te landen. De ballon heeft
ongeveer de koers gevolgd van de derde reis van Columbus, met dien verstande dat
het vaartuig tegen het einde van de reis Iets afdreef door passaatwinden. De laatste
week was er geen radiocontact meer met de ballen.