RUYS Westeuropese oliesituatie loopt geen gevaar meer Mr. K. P. van der Mandele dienaar en bestevaer Olie en aardgas zijn voorlopig nog van grote betekenis Inkrimping van emigratie naar Nieuw-Zeeland Twee duels Plattelanders gaan het trouwst naar de stembus ®00G©000 Voortreffelijke controle op maximumsnelheid met elektronisch apparaat s WOENSDAG 17 DECEMBER 1958 BIJ NIEUWE CRISIS IN MIDDEN-OOSTEN (Van een onzer redacteuren) A/JEN HOORT wel eens de mening verkondigen, dat West-Europa voor zijn energiebehoefte niet in be langrijke mate van olie afhankelijk mag zijn, omdat dit produkt naar men dan zegt' overwegend uit het Midden-Oosten moet worden aan gevoerd en de politieke stabiliteit in dat gebied reden geeft te vrezen, dat de Europese voorziening wel eens in het gedrang zou kunnen komen, met alle ernstige consequen ties van dien. Ik meen, dat deze vrees thans geen reden van bestaan meer heeft. Ten tijde van de Suezcrisis is reeds gebleken, dat de olie-industrie in staat was op korte termijn haar produktie- en vervoerpa- troon zodanig te wijzigen, dat tijdig pe- troleumprodukten konden worden aan gevoerd. De situatie is op het ogenblik nog gunstiger, omdat thans buiten de Arabische landen olie op grote schaal wordt gewonnen in Perzië en op 't Wes telijk halfrond. En daarnaast zijn grote, nieuwe olievoorraden ontdekt in de Sa hara en in Canada, en ook in Europa worden steeds nieuwe velden gevonden Deze uitspraak is van de heer A. J Kuselbos, directeur van Esso Nederland N.V., met wie wij een onderhoud had den over de commerciële aspecten van de Nederlandse oliemarkt. En hij voeg de er nog aan toe: „De olie-industrie beschikt thans over een surplus aan tankschepen, en met de tankschepen, die op het ogenblik zijn opgelegd zou den bij een eventueel conflict op korte termijn grote voorraden olie uit Vene zuela en om de Kaap de Goede Hoop naar Europa kunnen worden vervoerd. Door alle olie-maatschappijen worden jaarlijks enorme bedragen aan explora- tiewerk besteed, juist ook om de onaf hankelijkheid van bepaalde gebieden tot een minimum te beperken. Dank zij het internationale karakter van de olie-indnstrie, behoeft mj., aldus de heer Kuselbos, niet te worden ge vreesd, dat de olievoorziening van West- Europa ooit geheel zou stagneren. Hoog stens zon enige aanpassing tijdens de vcrschakelingsperiode nodig kunnen Sprekende over de ontwikkeling van de nationale oliemarkt, vooral in de na oorlogse jaren, betoogde de heer Kusel- dat hoewel de toepassing van petro leum voor kook- en verlichtingsdoelein- terrein heeft verloren aan gas en elektriciteit, de laatste jaren echter een ke toename van het huishoudelijk gebruik is ontstaan door het op de markt komen van oliehaarden. De popu lariteit van petroleum, die voor deze kachels de technisch juiste brandstof is, aar zijn mening ook in de komende blijven groeien. Eveneens zal in de komende jaren het gebruik van pe troleum in straalvliegtuigen tot grote hoogte stijgen. Het verbruik van benzine heeft dat an petroleum overvleugeld. En naast de benzine wordt ook de gasolie, waar- Ghana De onafhankelijkheid, die menig Afri kaans gebied thans ten deel valt, schept vele soorten vreemde verplichtingen voor volkeren en leiders. De nieuwe Afrikaanse staten willen zich als voorbeeld stellen voor andere, nog niet onafhankelijke staten en zjj maken het zich hierbij niet gemakkelijk. Een land als Ghana be schouwt zichzelf gaarne als een politieke macht in Afrika en de jonge staat zijn geen kosten te zwaar om dit ideaal ver wezenlijkt te zien. Zoals men zich wel licht herinnert, kondigde de regering vorige maand aan, dat Ghana in 1975 een kunstmaan zal lanceren. Ofschoon het de vraag is, of wel ooit een Ghanaanse kunst maan het wereldruim zal doorklieven, moet men het niet denkbeeldig achten, dat de jpnge staat binnenkort de daad bij het woord zal voegen en fondsen beschikbaar zal stellen voor de opleiding ran ..kunst maanspecialisten". Een heel ander soort verplichtingen zijn het. die de bevolkinp van Oebangi Sjarl in Frans Equatoriaol Afrika van z{in leiders krijgt opgelegd Het gebied, dat op 1 december j.l. auto noom binnen de Franse gemeenschap werd, heeft vorige week zijn eerste wet ten ontvangen. Bepaald ingrijpende ver anderingen zullen zij teweegbrengen Niets doen en naakt lopen, tot heden in vele dorpen en nederzettingen gelief- koosde bezigheden van een zorgeloze be volking, zullen voortaan uit den boze zijn Een luiaard, gezond van lijf en leden, kan voor zijn niets-doen zes maanden celstraf krijgen. Ook het in geheel natuurlijke staat rondlopen zal voortaan strafbaar worden gesteld. President Barthelemp Boganda. die als een streng doch recht vaardig leider zijn volk snel tot een hogere trap «on beschavino. een jonge staat waardig, wil brengen, sprak bij het van kracht worden de' nieuwe wetten ..Het motto van ons land moet zijn: eenheid waardiaheid en werk Men verhoogt ttln waardigheid door gekleed te gaan." (Alg. Handelsblad). Weduwen en wezen De voorzieningen voor wedu\ wezen waren sterk verouderd D loze groepen waren meteen de i groeven Reeds lan\ roete aanaedmnm dat hieraan wat zou worden oedaan V on2e zijde is steeds gezegd deze "oorzt ning moet voorrang hebben Maar l bleek bijna, of minister Suurhoff het wetsontwerp niet eerder zou indienen dan in het gezicht van de verkiezingen vt I960 Nu hééft hij het ingediend. Hij wii dat het kabinet donderdag zou vallen, i heeft daarom donderdag alles voor i indiening in orde gemaakt en op die dag een persconferentie bijeengeroepen orr uiteen te zetten wat i(Jn wetsontwerj inhield Het is dus wel op het nipperti, geweest en men zon bijna durven ver onderstellen, dat de naderende crisis de irtdienino enigermate heeft bespoedigd En dal is een gelukkige zaak. (F Dagblad). van de toepassing ten behoeve scheepvaart, visserij, industrie, de die selmotor in het verkeer (het aantal die selmotoren verzevenvoudigde van tot 1958) en huisverwarming sterk steeg, steeds belangrijker. Inmiddels echter de gasolie weer voorbijgestreefd door de stookolie. Tal van industrieën scha kelen om economische redenen over steenkool op stookolie, anderzijds zijn er nieuwe industrieën gekomen w; beide brandstoffen kunnen worden ge bruikt. Voor dc komende jaren, aldus de heer Kuselbos, blijven olie en aardgas be langrijk. De totale energiebehoefte van Nederland bedroeg in 1958 een 29.3 mil joen standaard ton steenkool, in 1960 zal zij bedragen 32.4 en in 1965 naar schatting 37.6 miljoen standaard ton steenkool. Met ongeveer 13 miljoen ton per jaar is onze nationale kolenproduk- tie aan haar maximum capaciteit, zodat mede door gebrek aan waterkracht het duidelijk is, dat mede door gebrek aan waterkracht, olie cn een beperkte hoe veelheid aardgas het grootste aandeel zullen moeten leveren in de toename onze energiebehoefte. Kernenergie zal pas in 1965 een beperkte rol kunnen spelen. vice-minister-president van Nieuw- Zeeland, tevens minister van landbouw, Clarence F. Skinner, is vanmorgen in Den Haag gearriveerd op zijn driedaags bezoek aan Nederland. Naar verluidt zal hij onder meer emigratiebesprekingen :n met het commissariaat emigratie, nu er sprake is van inkrim ping van het aantal emigranten Nieuw-Zeeland. Destijds is komst gesloten, waarbij de Nieuw-Zee- landse regering de kosten van een be paald percentage van de 2000 jaarlijkse Let maar eens opl Als een gastvrouw vraagt: „thee, koffie of ...cacao?" is tien tegen één het ant- woordJa.goed idee cacao Gun dan Uw gasten het beste wat er is: van Houten emigranten naar Nieuw-Zeeland haar rekening nam. Het quotum van Nederlanders zou Nieuw-Zeeland thans willen verlagen. Minister otahwer werd gisteren op Schiphol door minister Suur hoff ontvangen. Hij zal ook een bezoek brengen aan de chemische bedrijven van de staatsmijnen te Geleen, omdat de Nd euw-Z ee 1 an dee regering overweegt een stikstoffabriek te stichten. Voorts is er belangstelling voor de Fokker-Friend- ship, waarom de minister de Fokkerfa-' brieken zal bezoeken en met een Friend ship zal vliegen. N.S. bestudeert vervoer radio actieve stoffen De Nederlandse Spoorwegen bestuderen momenteel de mogelijkheden voor de bouw van speciale voertuigen om radio actief materiaal te vervoeren. Deze wa gons moeten worden voorzien van zeer dikke wanden, zodat het gewicht aan zienlijk groter wordt dan van gewone wagons. Daarom is een stelsel van meer assen zeer noodzakelijk. Men verwacht dat in de toekomsit zeer vaak uranium- staven, die voor de kernsplitsing nodig zijn, vervoerd moeten worden. Op inter nationaal spoorwegniveau is reeds een studie gemaakt van het materiaal, dat voor het transport van splijtbare stoffen gebruikt moet worden. DAT IS NIET zo mooi. De ambassadeur van Mexico in Argentinië Francesco Agui- lar. heeft de Argentijnse volksvertegenwoordiger Augustin Araya via de pers uitge daagd tot een duel. Araya. zo ho ren we, heeft de uitnodiging aan vaard en Montevideo in Uruguay gekozen als arena, omdat daar duel leren nog is toegestaan. De moeilijkheden waren ontstaan naar aanleiding van een debat in de kamer van afgevaardigden, tij dens hetwelk Araya buitenlandse diplomaten in Buenos Aires, en Aguilar in het bijzonder, ervan be schuldigd had zich bezig te houden met smokkelaffaires. Aguilar nam dit niet en daagde zijn tegenstander uit op de sabel. Intussen is een ander duel tot een goed einde gekomen. U zult zich nog herinne ren, dat de Ita liaanse regerings ambtenaar Rena- to Marmirolli in augustus '57 lord Altrincham had uitgedaagd, omdat deze kritiek had uitgeoefend op het openbare optreden van koningin Elizabeth van Engeland, met name op haar wijze van spreken in het openbaar. Marmirolli achtte door deze kritiek alle monarchisten ter wereld beledigd. Lord Altrincham nam de uitdaging aan, doch ver langde een paraplu als wapen. Mar mirolli ging hiermee akkoord, doch zei, dat hij alleen op de paraplu zou gaan als koningin Elizabeth hem de hare wilde lenen. Maar nu is het geschil opgelost. Op de beroemde Spaanse trap ti Rome hebben de tegenstanders el kaar de hand gedrukt en besloten het verleden te begraven. Lord Altrincham was op de huwelijksreis toen hij Rome bezocht. Zijn jonge vrouw zal in de verzoening wel de hand hebben gehad, geloven we. Schrootaffaire Verboor van de heer L. Wonns De „Staatsanwalt" van de rechtbank t Dusseldorp, dr. Theis, zal 22 december naar Den Haag komen om de heer L. Worms te verhoren in verband met diens op 13 december 1957 ingediende aanklacht in de z.g. schrootaffaire tegen de Duitse onderneming „Hansa" te Dusseldorp. De Haagse officier van justitie, mr. dr. J. C. "iris, heeft de heer Worms, naar deze s mededeelt, hiervan in kennis gesteld hem bericht dat het verhoor in het ge bouw der Duitse ambassade zal plaats hebben. Garnalen blijven langer houdbaar De visserijbiologen van het Rijksinsti tuut voor visserijonderzoek hebben een beter middel gevonden om garnalen te Vroeger werd gebruik ge maakt van boorzuur, maar deze stof vol deed op den duur niet aan de hoge eisen chemische conserveermiddelen moeten beantwoorden. De bioloog R. Th. Roskam, die het onderzoekingswerk leid de, heeft ontdekt, dat benzoezuur een goed conserveermiddel heeft Gemengd met keukenzout geeft dit aan gepelde garnalen een zeer lange houdbaarheid. HIJ IS, zonder dat hij een formele titel bezit, onbetwist de eerste burger van Rotterdam, maar hij laat zich nooit als zodanig gelden. Het heeft hem integendeel nooit enige moeite gekost de man, wie formeel deze kwalificatie toekomt, alle ruimte te laten. Maar deze man heeft, toen hij voor de moeilijke beslissing werd gesteld of hij dit ambt zou aan vaarden, die beslissing niet genomen zonder eerst Van der Mandele te raadplegen. Aan deze door de Rotterdamse burgemeester mr. G. E. van Walsum in 1955 gegeven „situatieschets", welke sedertdien onveranderd is gebleven, is vandaag toegevoegd, dat mr. K. P. van der Mandele Rotter dams verdienstelijkste doctor honoris causa is. Hij promoveert met ere omdat hij zulk een groot promotor is. PIETER CALAND door de I ter-zee aan de kust ontvangen. HU Uvert Ongeluk Ambacht voor Hoge Raad Was de chauffeur van het busje dat ge ruime tijd geleden in Hendrik Ido Am bacht tegen een brugleuning botste, waardoor zes personen werden gedood in staat van verregaande staat van over vermoeidheid of was een andere omstan digheid de oorzaak van het ongeval. De STATISTIEK RAADSVERKIEZINGEN rjIT de statistiek van verkiezingen 1958 v de gemeentcraads- an het CBS blijkt, dat de deelneming aan de verkiezing bet grootst is geweest op het platteland (95,3 het aantal kiezers), terwijl die in de steden (94,2 pet) het laagst was. Ook wat het aantal uitgebrachte geldige stemmen betreft, blijven de steden ach ter bij het platteland, resp. verstedelijkt platteland (96,7 tegen 97,7 resp. 97.2 pet het aantal uitgebrachte stemmen), orzover betreft de op de onderschei politieke groeperingen uitgebrachte zijn de percentages vooi .d.A.. de VVD en de CPN het laagst op het platteland (resp. 18.5, 6 en 0,9 pet), wat hoger op het verstedelijkt plat- i het hoogst in de steden en met de grote steden (resp. 32.5, 17 en 6.5 pet). Voor de protestants-christelijke groeperingen doet zich het omgekeerde oor (platteland 30.5 pet tegen 14,2 de grote steden), k. groeperingen laten een afwij kend beeld zien. Zij hebben het grootste percentage verkregen in de verstedelijkte plattelandsgemeenten (42 pet) De speci fieke forensengemeenten vallen op door beeld het relatief hoge percentage stemmen (23,9 pet) uitgebracht op de VVD. Rond 33 pet van de nieuw gekozen raadsleden valt in de leeftijdsgroepen 50 —59 jaar, terwijl het aandeel van deze leeftijdsgroep in de totale bevolking van 2369 jaar rond 20 pet bedraagt. Rond 16 pet van de raadsleden is jonger dan 39 jaar en 3,6 pet 70 jaar en ouder. Rela tief blijkt Limburg de provincie te zijn, waar de meeste jonge raadsleden (van 23—39 jaar) zijn gekozen (21,7 pet), led?n van 70 jaar en ouder komen relatief het meest voor in de provincie Utrecht (5,1 pet). verdediger van de chauffeur, mr. B. Crandijean, wilde deze mogelijkheid van morgen voor de Hoge Raad niet uitslui ten. De chauffeur was in cassatie gegaan van het vonnis van het hof waarbij hij was veroordeeld tot zes maanden gevan genisstraf en een jaar ontzegging van de rijbevoegdheid. Zoals bekend was de chauffeur zeer lange tijd aohter elkaar werkzaam geweest om zijn verdiensten op te schroeven en zou het ongeluk naar het oordeel van rechtbank en hof te wijten zijn geweest aan oververmoeidheid. De raadsman van de chauffeur voerde van morgen aan dat men geen gebruik had mogen maken van de verklaring van de chauffeur als bewijs dat hij geen aan wijsbare oorzaak kon opgeven voor het feit dat hij met de auto van de weg ge raakt was. De chauffeur heeft namelijk ook verklaard dat hij zich van het hele ongeval niets kon herinneren. Voorts had mr. Crandjean bezwaren tegen he* bewijs uit het ongerijmde van het O.M.: er is geen aanwijsbare oorzaak, dus moet het geweten worden aan onoplettendheid. Als mogelijke oorzaken van het ongeval gaf mr. Crandjean aan: verblinding door de opgaande zon of door een tegenligger, een oneffenheid in de weg of mogelijke afleiding door een overstekend dier. Ook achtte hij het niet uitgesloten dat chauffeur een flauwte heeft gekregen der het rijden. De procureur-generaal op 6 januari conclusie nemen. kantoormachines Vandaag eredoctor Economische hogeschool QROEF Nieuwe Waterweg een pad zee, mr. „K P." stuwde Rotterdam breder vlucht. Hij stond in de voorste rij van mannen, die een in de oorlog lam geslagen stad nieuwe vleugels hebben gegeven. Gelijk zijn Rotterdam is ook hij „sterker door strijd" geworden en er zijn weinig Rotterdammers in wie het leven zo krachtig bruist als in deze 78-jarige ,ziel" van een wereldstad. Faam en gezag Met de promotie eert de Nederlandsche Economische Hoogeschool een nationale figuur. Een man aan wie Nederland op economisch terrein zeer veel verschul digd is. In de bijna 21 jaren dat hij leiding geeft aan de Rotterdamse Kamer van Koophandel heeft hij de stem van die Kamer internationale faam bezorgd en gezag gevestigd tot in de hoogste supra nationale organen. Van wat een erc-ambt was. maakte r. Van der Mandele zijn hoofdberoep. En daaraan had hij nog niet voldoende Zijn rusteloze geest zocht meer. Hij was ij toen in een kapot gebeukte stad nieuw leven moest worden geblazen Daohten anderen er nog aan hoe ze ooit het puin zouden kunnen ruimen, hij sti muleerde reeds tot wederopbouw. Hij maakte plannen en wist tot uitvoeren te overreden. Plannen voor het herstel van de havens, plannen voor het nieuwe hart dat die stad moest krijgen. brengt de Unie van RUnkamcrs tot I cn pakt de RUnvaartproblcmcn aan. a h(j verneemt van plannen voor een eigen luchthaven, telefoneert li(| binnen «wartier een miljoen bU elkaar. Maar hU behoort mede tot degenen die het >lslc vertrouwen hebben In het slagen tn Europoort. Ook daar zet h(j z(ji houders onder. Rotterdam zal reuzen de vestiging van zware industrie binnen Rotterdams grenzen; de door de Staalstudlestiohting opgedragen ontwer pen kunnen nu ieder ogenblik in de open baarheid verschUncn. Met deze toch reeds hoogst belangrijke zaken wenst mr. Van der Mandele zijn taak niet te begrenzen. Een gezonde maatschappij eist meer dan economische ontwikkeling ook al is deze reeds boven het plaatselijke en soms wel boven het landelijke belang uitgestegen. Een samenleving leeft niet uitsluitend op zakelijkheid. Het peil van de weten schap behoort tot de voornaamste facto ren. Dus ook daar stimuleren als presl- denit-ourator van de economische hoge school. Met vele anderen hoopt hij de dag te mogen beleven, dat Rotterdam universiteitsstad zal zijn. Mr. Van der Mandele werkt er aan als lid van de ad viescommissie inzake het hoger onderwijs In het curatorium van de Stichting Boymans^van Beuningen draagt mr. Van der Mandele er toe bij, dat Rotterdam ook cultureel naar het voorste plan komt. Daarnaast doet hij veel goed werk voor het Instituut Stad en Landschap van Zuid-Holland en voor de stichting Het Zuid-Hollands Landschap. Op hoogtij dagen verschijnen Mariniers en Mari nierskapel in gala; de naam Van der Mandele is er aan verbonden. Ook aan de steun die op het sociale terrein en dat van de volksontwikkeling wordt geboden door de Stichting Volksrecht. Er is nog zoveel meer waaraan hij zijn krachten heeft gegeven: woningbouw, re creatie, verwezenlijking van hotelplan nen, het monument voor de gevallenen, Historisch Museuim, bloemencorso, Ahoy', alsook aan het uitdragen van Rotterdams naam op menigerlei terrein. Vast en zeker zijn verscheidene functies ongenoemd gebleven. Maar mr. Van der Mandele is er de man niet naar om daar over te vallen. En omdat hij nog immer eenvoud kenmerk van het ware acht, mogen we volstaan met to venmeldan, dat hij vanwege zijn verdiensten drager is van vole hoge onderscheidingen. Slechts bij zeer bijzondere plechtigheden zal hU de versierselen dragen. Een daarvan is Prinsjesdeg, wanneer hij zich als kamer heer in buitengewone dienst met de hoog sten in den lande schaart rondom do troon van Hare Majesteit de Koningin. Dienaar van een vorstin, bestevaer van zUn Rotterdam zal hU blijven zolang hem dc kracht daartoe wordt gegeven. Dat hem vandaag dc mantel der ere om de schouders Is gelegd, beschouwt h(j onge twijfeld als een hoogtepunt in zUn leven. Maar „K. P." wordt te zeer gedreven door arbeidsdrift om er langer dan een dag by te verwijlen. Echt smullen f ECHTE GELDERSE Haagse kantonrechter van mening Vinding politie te I! assenaar (Van een onzer verslaggevers) „pEN VOORTREFFELIJKE controle op de handhaving van de maximum snelheid" noemde gistermiddag de kaï tonrechter van Den Haag een nieui elektronisch apparaat van de Wassenaa se verkeerspolitie. De eerste drie mi dat apparaat geconstateerde overtredu gen werden door hem berecht „Mede door de controle van de Delftse hoogle raar in klepto-techniek prof. dr. Schou ten ben ik van mening, dat dit appa raat voortreffelijk bewijsmateriaal kan De kantonrechter sprak vervolgens de hoop uit, dat de drie overtreders, die bij verstek werden veroordeeld tot lichte geldboeten, geen beroep zullen aanteke nen tegen het vonnis Met ingang van het nieuwe jaar kan de Wassenaarde politie dan effectief met het nieuwe apparaat optreden tegen overtreders van dc maxi mumsnelheid. Het apparaa: uitgedacht door de Waz en uitgevoerd door en kele technici, geeft zeer nauwkeurig, met slechts minieme afwijkingen ten gunste van de overtreder, de snelheid aan van elk passerend voertuig. Het ia een soort elektronisch brein, onderge bracht in een eenvoudig kastje met knup- pen, lampen en een wijzerplaat. Aan deze elektronische snelheidsmeter zitten twee dunne kabeltjes, die op een onderlinge afstand van twee meter dwars over de rijbaan worden gespannen. Het apparaat krijgt van deZc kabeltje* im pulsen van elk passerend voertuig Het elektronisch brein berekent dan met grote nauwkeurigheid dc snelheid van het voertuig. Dc officier van Justitie zei in zijn re quisitoir, dat het toestel, voor zover be kend, uniek in de wereld is en betrouw baarder dan het in Amerika gebruikte radarapparaat. Een dame, die 56 km per uur reed, werd veroordeeld tot elf gulden boete, subsidiair vier dagen, de Tweede over treder kreeg dertien gulden of twee lagen cn een automobilist, die het het allerbont.-' maakte, kreeg twintig gul den subsidiair vier dagen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1958 | | pagina 5