Jlicutue £d?tsrt)e ÜTounutl
Spoedopdracht voor
professor Beel
Socialisten lopen weg uit de
Tweede Kamer
Breuk met Engeland
op het
nippertje voorkomen
BEJAARDEN
Maar de mogelijkheden
blij
ven zeer
gering
Hofstra wil de wetsontwerpen
niet meer verdedigen
Russisch piloot vindt
vermiste Belgen
Chroesjtsjef doet aanval
op „anti-partijgroep^
Mao stelt zich niet
meer herkiesbaar
DINSDAG 16 DECEMBER 1958
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie Redactie Abnnnei
Advertentie-afdeling Tel 31441.
ADVERTENTIES: 0-20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
"(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936
Negenendertigste jaargang no. 11441
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantoastfcfi is abfbleuen
iiiyn bert in tcohcnspocf
Centrum
Zie pagina 3
Aangezocht als informateur
(Van onze parlementaire redacteur)
CISTERAVOND heeft het kabinet der Koningin medegedeeld dat de
V7" minister van Staat, prof. dr. L. J. M. Beel is aangezocht als informateur
om te rapporteren over „mogelijkheden om op korte termijn tot een op
lossing van de ingetreden kabinetscrisis te geraken". Deze mededeling
was geen verrassing meer nadat gistermiddag was gebleken, dat de niet-
socialistische ministers niet bereid waren als „rompkabinet" aan te blijven
(dat dan eventueel vervroegde verkiezingen zou moeten uitschrijven) zonder
dat nogmaals nadrukkelijk is vastgesteld, dat er werkelijk geen ander
kabinet te formeren valt.
begon de dag met de voorzitters van
de A.R. en C.H. fractie, de heren Bruins
Slot en Tilanus, te ontvangen. Daarna
heeft hij een bijeenkomst gehad met het
merendeel van de niet-socialistische mi
nisters, die dus niet bereid waren zon
der meer aan te blijven, zonder dat
eerst is vastgesteld dat andere moge
lijkheden tot de vorming van een kabinet
uitgesloten zijn.
Boos weg
uit Kamer
Daar gaan ze dan, de socialis
ten en in hun kielzog de
communisten. Ze verlaten boos
hun zetels in de Tweede Kamer
om achter de schermen toe te
zien, hoe Kamervoorzitter Kor-
tenhorst ten slotte de vergade
ring moest schorsen, omdat het
vereiste quorum niet meer aan
wezig bleek te zijnZo is
het gistermiddag in ons demo
cratische land gegaan. Van
middag zouden de belasting
wetten opnieuw in behandeling
komen, nu zonder socialisten in
de Kamer, maar ook zonder
minister Hofstra. Het maakt
het er voor de kabinetsformatie
ook niet gemakkelijker op,
allemaal
NIEUW CONFLICT OM BELASTINGW ETTEN
Nu Is oud-mfnlster Beel met dit onder
soek belast, dat overigens niet veel t(jd
in beslag behoeft te nemen. In zijn op
dracht is trouwens veelbetekenend ver
meld dat er op korte termijn een oplos
sing gevonden moet worden. Prof Beel's
onderzoek zal da&rom niet lang behoeven
te duren, omdat de politieke mogelijk
heden inderdaad zeer gering zijn. Een
rechts kabinet met liberalen wordt mo
menteel door niemand begeerd. En, zoais
we gisteren reeds schreven, het zuiver
rechtse kabinet vindt in de kringen van
de K.V.P. op dit moment vrijwel geen
aanhang. Er kan dan ook maar weinig
anders overblijven dan het rompkabinet,
hetgeen zou impliceren, dat de demissio
naire socialistische ministers door H.M. de
Koningin eervol ontslag zal worden ver-
Het informateurschap van prof. Beel
zou zonder het Kamerdebat van giste
ren misschien nog iets meer betekenis
kunnen hebben, dan nu het geval is.
In politieke kringen was het gister
avond volkomen duidelijk dat de socia
listische ministers zich mateloos ge-
ergerd hebben aan het optreden van de
Kamermeerderheid. Voor deze bewinds
lieden is het spel nu wel volledig uit
gespeeld, hetgeen zou kunnen inhouden
dat het gehele demissionaire kabinet-
Drees niet meer in staat en bereid is
om eventueel vervroegde verkiezingen
uit te schrijven of de lopende zaken af
te doen. De gang van zaken, zoals die
zich gistermiddag in de Tweede Kamer
ontwikkelde, wees dan ook wel heel
duidelijk in de richting van het „romp-
kabinet". De huidige crisis stelt vele
staatsrechtsgeleerden voor problemen.
De meest gangbare theorie is echter wel
dat formeel een formateur aangewezen
moet worden, die het rompkabinet een
officiële status zal geven.
Gezien het feit dat men m K.V.P.-
kring niet bereid is mede te werken aan
de formatie van een rechts kabinet, zal
het „rechtse-rompkabinet" wel niet an
ders kunnen doen dan vervroegde ver
kiezingen uitschrijven. Deze zullen niet
voor maart gehouden kunnen worden.
Minister Struycken heeft gisteren een
grote activiteit aan de dag gelegd. Hij
Voor de huidige niet-soc. ministers
zal dat een zware belasting betekenen,
omdat zij dan ook de portefeuilles van
de niet terugkerende socialistische mi
nisters zullen moeten beheren. Mocht
er voor een bepaald departement nog
een bewindsman moeten worden
getrokken, dan is deze bij voorbaat
Of eventuele vervroegde verkiezingen
vele problemen zullen oplossen is
ons hoogst twijfelachtig. Een andere op
lossing is weliswaar niet te vinden,
het staat nu reeds vast, dat bij de vol
gende formatie het gehele financiële,
economische en sociale beleid aan, de
orde moet komen. Daarbij hoeft 'men
alleen nog maar te denken aan het
huurprobleem, waarover in politieke en
maatschappelijke kringen geheel ver
schillend wordt gedacht. Wellicht geldt
ook in dit geval het bekende gezegde
komt tijd, komt raad.
(Van onze parlementsredactie)
DE VOORTZETTING van de behandeling der belastingvoorstellen, waar
op het vierde kabinet-Drees vorige week is gestruikeld, is gister
middag uitgelopen op een vertoning, die het karakter had van een rel.
De P.v.d.A.-fractie verliet namelijk demonstratief de vergaderzaal, toen
met 71 tegen 44 stemmen (de socialisten en de communisten warén tegen)
een voorstel van voorzitter Kortenhorst werd aangenomen om niet slechts
de wetsontwerpen betreffende de indirecte belastingen, maar ook die
betreffende de directe belastingen te behandelen.
Minister Hofstra had de Kamer vorige
week schriftelijk meegedeeld, dat hij het
wetsontwerp tot verlenging met inmid
dels één Jaar van de tijdelijke verhoging
van o.m. de omzetbelasting op sigaret
ten, televisietoestellen, motorrijwielen,
enz., gezien het urgente karakter ervan
wilde helpen afhandelen. Tot verdedi
ging van het minder-urgente wetsont
werp tot verlenging van de tijdelijke
verhoging van de vermogens- en ven
nootschapsbelasting en tot verlenging
van de voorzieningen betreffende de ver
vroegde afschrijving en de investerings
aftrek. was de bewindsman evenwel niet
bereid, omdat de mogelijkheid bestaat
deze wijzigingen terugwerkende kracht
te verlenen. De minister heeft dit stand
punt gehandhaafd. Hij deelde de Kamer
president voor de aanvang mee (in de
loop van de middag bevestigde hij dat
nog eens schriftelijk) niet in de verga
dering te zullen verschijnen war
beide wetsontwerpen, cn niet alleen
dat inzake de indirecte heffingen,
den worden behandeld. De socialistische
Kamerleden conformeerden zach met het
siandpunt van hun ministeriële partij
genoot en pakten hun spullen toen de
Kamer besloot wél het gehele complex
van beJastingvoorstellen te behandelen.
Minister Hofstra liet zich de gehele ver
gadering niet zien, maar volgde in de
ministerskamer de strijd vla de luidspre-
Gesprek over vrijhandelszone
mislukt
zijn gehouden over de verhouding tussen de Euromarkt en de vrij
handelszone zijn volledig mislukt. Tot na middernacht zijn de ministers
bijeen geweest. Er was een speciale vergadering nodig om een definitieve
breuk tussen Engeland en de zes landen van dc E.E.G. te voorkomen. Met
moeite wist men op het laatste ogenblik de afspraak te maken, dat de
ministers 15 januari van het volgende jaar weer zullen vergaderen om
nog eens te proberen een oplossing te vinden.
Wanneer de ministers dan de besprekinger op basis van de huidige
situatie zullen hervatten, is het zo goed als zeker dat een breuk onver
mijdelijk zal zijn. In kringen van de Nederlandse delegatie is men dan ook
van mening, dat alleen politiek overleg op hoog niveau een oplossing kan
brengen.
De besprekingen, die de gehele dag
duurden, raakten in een volledige
impasse, toen de Engelse delegatie,
zoals men het uitdrukte, de blunder
van haar leven maakte door een rede
lijk compromis-voorstel van de zes
landen van de hand te wijzen.
Hiermee speelde Engeland in de kaart
van de nog altijd sterke oppositie in de
Franse delegatie. Van een van deze de
legatieleden is dan ook de opmerking-
„De overwinning is altijd te danken aan
de fouten van de tegenstanders."
Het was zo gegaan:
Document
In de loop van de middag was een
Brits voorstel om de maatregelen, die
de zes per 1 januari zullen nemen ter
uitvoering van het E.E.G.-verdrag, om
te buigen, aanleiding voor de delegaties
van de E.E.G.-landen om zich afzonder-
T ier poolvorsers gered
TAB vier vermiste Belgische Zuid-
4-' poolonderzoekers zijn terecht.
De Russische piloot Viktor Perof is
erin geslaagd de mannen te vinden.
Hij maakte een ski-landing in de
sneeuw, nam de uitgeputte mannen
aan boord en bracht hen naar de
Belgische bevoorradingspost Ko
ning Boudewijn".
De redding is vanmorgen bekendgemaakt
door het Russische persbureau Tass. De
Russische piloot was al lang naar de
Belgen op zoek. Vorige week moesten
zij een noodlanding maken op de ijs
vlakte van Antarctica en sindsdien wa
ren zij spoorloos.
Aanvankelijk was het zelfs onmogelijk,
't wrak van hun vliegtuig te vinden,
aangezien het gure weer een reddings
poging door de lucht verhinderde Eer
gisteren was het eindelijk zover dat
piloot Viktor Perof op onderzoek kon
gaan en hij vond het vliegtuigwrak 130
kilometer van de Belgische poolbasis.
'erof zette zijn Li-2 een Russische ver
sie van de Amerikaanse Douglas Dc-3
bij het wrak aan de grond en vond in
het vernielde Belgische vliegtuig een
briefje van de bemanning, die op weg
bleek te zijp naar de basis „Koning
let weei was aanzienlijk beter gewor
den, toen de Rus zijn speurtocht met
een arts en enkele assistenten aan
boord voortzette, maar het duurde
toch nog tot gisteravond voordat hij.
sporen van de Belgen vond. Zij bleken
lijk te beraden. Dit overleg had tot re
sultaat, dat in de voltallige vergadering
van de O.E.E S. een document op tafel
werd gelegd, dat in Engelse ogen echter
geen genade kon vinden. Het grote be
zwaar van de Engelsen was. dat de
nieuwe voorstellen de discriminatie tus
sen de zes en de elf landen niet ophief.
De zes landen waren over deze afwij
zing zeer gebelgd, juist omdat dit
stel dc mogelijkheid opende voo
derhandelingen over de vrijhandelszone
in multilateraal verband. Dit voorstel
betekende zo veel als de redding van
de O.E.E.S.
Engeland wees echter af en de Franse
minister van buitenlandse zaken, Couve
de Murville, was zo nijdig dat hij niet
verder wenste te onderhandelen onder
de druk. die de Britten uitoefenden met
hun eis tot onmiddellijke afschaffing van
de discriminatie.
De economische splitsing van Europa
Engeland had al met represaillemaat
regelen gedreigd leek een feit. Maar
om tien uur gisteravond besloten
ministers toch nqg een vergadering
beleggen, een vergadering die nog be-
Nwe Limericks inz. aan H Bootz - A'dam
Inz. Hr A v D Den Haag ontv. 1 fl. TIP
en 1 Lfl. Bootz' Oude Genever.
aanzienlijk van de juiste route naar de
Toen de sporen eenmaal waren gezien,
bleek hel eenvoudig de mannen zelf te
vinden Uit de lucht zijn sporen in de
sneeuw duidelijk zichtbaar Perof ont
dekte tegen de nacht dan ook een tent
en tegen de morgen kon hij de vier on
derzoekers vermoeid, maar (voor zover
bekend) gezond en wel aan boord ne-
De vier geredde mannen zijn: kapitein
Gaston de Gerlache, prins Antoine de
Ligne. Jacques Loodts en Charles
Hulshagen Het Belgische onderzoek
aan de Zuidpool heeft plaats in het
kader van het Internationale geofysi-
werd genoemd, dan het
Uitvoerig is in deze laatste vergader
ring weer gesproken over de zogenaam
de drie-procerts-regeling. Deze regeling
komt hierop neer, dat ondanks de con-
gentering de zes E.E.G.-landen onder
ling toch drie procent van een produkt,
de grenzen gesloten zijn, toe
laten in eigen land. Engeland eiste, dat
regeling niet alleen voor de zes.
voor alle zeventien landen van de
O.E.E.S. zou gelden. Frankrijk voelde
hier niets voor.
De afspraak, die gisteravond laat
delijk werd gemaakt, was dat Engeland
beloofde geen tegenmaatregelen te zul-
onder voorwaarde, dat de zes
E.E.G.-landen de kwestie van de drie
procent nog eens zouden bekijken. Dat
was dan het povere resultaat van
hele dag vergaderen
Niet-rode Kamerleden
opgetrommeld
De Nederlandse niet-oocialisfcische Ka
merleden. die zitting hebben in het Euro
pese parlement te Straatsburg, werden
gisteren door hun fracties in allerijl te
ruggeroepen om vandaag in de Tweede
Kamer aanwezig te kunnen zijn
Dit bootje van de Ballastmiji
gaat dienst doen bij de Delta
werken. Het is een- roerpro-
pellerschip, dat een grote
wendbaarheid heeft bij hoge
snelheid. De 15 meter lange
boot kan binnen drie minuten
tot stilstand worden gebracht
en draait zonder moeite rond
zijn as, als het roer naar rechts
wordt gedrukt. Het bootje kan
15 man bevatten en dan 31 km
per uur lopen. Op de Braase-
mermeer en de Kagerplassen
zijn gistermiddag demonstra
ties gehouden door de bou
wers van Akerboom's scheeps-
en jachtwerf te Lisse. Er zijn
al dertig aanvragen uit binnen-
en buitenland.
Verslag zie pag. 9.
ker.
Heden herstemming
Ondanks de afwezigheid van minister
Hofstra en de P.v.d.A.-Icdcn (de dissi
dente communisten plus de orthodoxe
C.F.N.-er Borst trokken zich ook terug,
maar Paul de Groot'a volgeling Marcus
Bakker bleef zitten) werd toih tot stem
ming over 't ontwerp inzake dc directe be
lastingen overgegaan. De uitslag was: 70
stemmen vóór en 3 (de K.V.P.-ers Weiter
en Doynstee en de C.P.N.-er Bakker)
tegen, maar daar het vereiste quorum
niet aanwezig was, werd de stemming
ongeldig verklaard en besloot voorzitter
Kortenhorst de Kamer vanmiddag om één
unr bijeen te roepen voor herstemming.
Zjjn heden de gisteren afwezige liberalen
en leden van de rechterzijde present, dan
wordt het wetsontwerp aangenomen. De
moeilijkheden zl)n dan echter de wereld
nog niet uit, want minister Hofstra bioet
het door dc Kamei
nog ondertekenen en het vall
twijfelen, of hU dat zal doen.
Op het voorstel van dr. Kortenhorst
viel staatsrechtelijk niets aan te merken.
De Kamer is autonoom.; zij bepaalt zelf
standig haar agenda en is niet gebonden
aan een regeringsvoorstel. Zij kan dus
tegen de wil van de regering een wets
voorstel in behandeling nemen. Ook
wanneer de betrokken bewindsman niet
aanwezig wil zijn, kan de Kamer een ont
werp behandelen en er over stemmen.
De Kamerpresident wees ln dit verband
op de parallel met de initiatiefvoorstel
len, die door het parlement zelf worden
ingediend en niet door een minister, maar
gewoonlijk door de eerste voorsteller
worden verdedigd.
(Zie vervolg pagina 11)
Nu en dan regen
De Bilt verwacht tot mor-
Zwaarbewolkt met nu en
dan regen. Matige tot krach
tige wind in hoofdzaak tus
sen zuid en oost. Dezelfde
temperaturen als vandaag of
iets lagere.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
ZON EN MAAN
Woensdag 17 december: zon op 8.43
uur, onder 16.29 uur. Maan op 12.25 uur,
onder uur. Op 18 dec. E K.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Bordeaux
NNO
OZO
NNO
windstil
Z
ZZO
ZZW
zzw
OZO
ZZW
NNW
ZZO
zzw
Molotof en de aardappelteelt
dale zitting van het centrale
partijcomité begonnen. In zijn ope
ningsrede heeft premier Chroesjtsjef
uitvoerig gesproken over de grote
MAO TSE-TOENG zal zich niet
herkiesbaar stellen als presi
dent van communistisch China. Dit
heeft de minister van buitenlandse
zaken, Tsjen Yi, gisteren in Peking
meegedeeld aan leden van het Corps
diplomatique, aldus wordt van wel-
ngelichte zijde in de Chinese hoofd
stad vernomen.
Mao's ambtstermijn loopt dit jaar af. De
president zou geheel uit eigen beweging
tot dit besluit zijn gekomen en het partij
bestuur zou er zich de vorige week woen;
dag mee akkoord hebben verklaard. Mao
Tse-Toeng blijft voorzitter van de com
munistische partij en zal zich geheel wij
den aan de leiding van de partij- en de
staatspolitiek.
Lincoln White, de perschef van het
Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken heeft gisteren een ver
klaring afgelegd naar aanleiding van
het op handen zijnde aftreden van de
communistiscb-chinese president.
White wees erop. dat Mao weliswaai
zal aftreden als president, doch dal zijn
macht daardoor niet minder behoeft te
worden Hij behoudt tenslotte het voorzit-
i-terschap van het oentrale partijcomité en
andere partijfuncties, die veel belangrijker
zijn.
Men heeft in Washington, aldus Lincoln
White, dan ook de indruk dat Mao inder
daad geheel uit vrije wil aftreedt en niet
onder druk van buiten. Hij voegde eraan
tóe dat de neiging bestaat, aan te nemen
dat Mao Tse-Toeng het noodzakelijk heeft
gevonden, als president af te treden om
zich geheel aan zijn partijfuncties te kun-
Dle partüfunctles wegen ongetwijfeld
zwaarder, aangezien de partij doende is
door uitbreiding en perfectionering van
het communestelsel, zijn greep op het
Chinese volk te verstevigen.
Er Is nog geen enkele bevestiging van
de berichten dat generaal Tsjoe Teh Mao
opvolgt als president, maar politieke
waarnemers in Washington achten dit de
meest waarschijnlijke gang van zaken,
aldus White.
successen van de Russische landbouw
en daar meteen een felle aanval op
de „anti-partijgroep" aan gekoppeld.
Chroesjtsjef beschuldigde deze groep
van ex-leiders, gevormd door Malenkof,
Molotof. Boelganin, Ka ga now its j en SJepi-
lof, ervan, direct verantwoordelijk te zijn
voor de belangrijke tekortkomingen die
de landbouw tn de Sowjetunle tot voor
kort vertoonde.
In westerse kringen was het vooral deze
aanval op de afgezette leiders die de aan
dacht trok. Zij bekroont een campagne
in de Russische pers tegen de groep af.
valligcn, die het vorige Jaar uit 't zadel
werd gelicht.
Chroesjtsjetf beweerde dat de antf-
partijgroep heeft getracht zijn landbouw-
plannen grondig in de war te sturen, doch
dat hun pogingen „roemloos mislukten".
Nochtans stelde hij de groep verantwoor
delijk voor de moeilijke toestand die in
1953 op het gebied van de landbouw heeft
bestaan. Ex-premier Malenkof werd met
name aangeklaagd wegens misleiding van
de partij om eigen fouten te verhullen.
De Russische premier en partijleider
die het dus om onbekende redenen nodig
vond *Un vroegere rivmien een flinke veeg
uit de pan te geven somde verschil
lende punten op, die vroeger door do
anti-partijgroep zouden zijn tegengewerkt.
Zo blijkt nu dat Molotof zich als minister
van buitenlandse zaken ook bezighield
met kwesties op het gebied van aard
appelteelt
„Door Molotofs optreden zijn de collec
tieve boerderijen aan do rand van de
afgrond gebracht en de politieke gevoelens
van de boeren in de coöperaties nadelig
beïnvloed", aldus Chroesjtsjef.
In zijn rede ^>rak de premier niet over
de ontslagen politiechef Iwan Sorof.
F-venmin deelde hij mee, of soms nieuwe
maatregelen zullen worden genomen tegen
de antl_partijgroep.
De officier van justitie bij de recht
bank te Maastricht heeft vandaag vier
gevangenisstraf gevorderd tegen de
36-jarige darmbewerker J. W. van V. uit
's-Hertogenboseh, die verdacht wordt van
poging tot inbraak.
man was met een handlanger op
zondag 14 september ges: naleerd door
juwelier te Heerlen, toen hij bezig
het sleutelgat van de deur van dc
woning van de juwelier tc forceren.