CHRISTELIJK
LM ISABELLA
Wij geloven tocli niet
in geloofsartikelen
Geef per week een uur
godsdien stonderwij s
Een woord voor vandaag
Kanttekening
C.J.B.T.B. in Z.-Holland
bestaat kwart eeuw
East Lynne
Dr. H. Jonker vraagt:
Het geloof dal je en
waarmee je gelooft
In Hervormd Nederland" het
blad van de Nederlandse Her
vormde Kerk vervolgt dr. H.
Jonker zijn serie artikelen over
de belijdenis. De toekomstige
hoogleraar begint met een aan
tal vragen:
HET GELOOF kun je toch niet in
artikelen vastleggen? Geloven
in God is toch niet het opzeggen
van belijden,sart.kelen, het uit
spreken van dogmatuche termen?
Geloof ls toch een existentiële"
zaak. een verhouding tot God en
de naaste, een leven uit het
Woord midden m de wereld? Het
gaat toch niet om papieren leer
stellingen. maar om een levend
geloof uit de volheid van Chris
tus? De Waarheid is toch veel
meer dan een theoretische uiteen
zetting
Tot op zekere hoogte kan ik mij
al deze tegenwerpingen wel inden
ken. Ik zelf ben ooit geneigd een
het ware geloof is een Innerlijke
verhouding tot God. De Hcidél-
bergse Catechismus spreekt In
Zondag 7 over het geloof als ver
trouwen Dit alles wil ik graag
toegeven. Maar toch meen ik dat
wij nog niet alles gezegd hebben
van het ..ware geloof. De ffei-
delbergse Catechismus spreekt
ook over het geloof als oyer „eer.
stellig weten of kennis, waardoor
ik alles voor waarachtig houd.
wat God ons in Zijn Woord heeft
geopenbaard". Dat wil zeggen dat
het geloof ook een inhoud heeft
nl. die van de openbaring in
Gods Woord.
De christelijke dogmatici heb
ben dan ook vroeger reeds ..het
geloof' In tweeërlei zin onder
scheiden, nl. als het geloof dat Je
En nu kan het ene niet zonder
het andere. Nu moogt u de in
houd van het geloof als een „pa
pieren geloof niet verwerpen met
een beroep op de existentiële
spanning van het geloof. Evenmin
als men een Intellectualistische
aanvaarding van de inhoud VBn
het geloof zonder meer als vol
doende mag beschouwen. Beide
tijden moeten tot gelding komen.
De inhoud bepaalt de geloofsacte.
de geloofsacte bepaalt de inhoud.
Als u een van beide aspecten
laat schieten dan gaat er iets
scheef Geloof zonder inhoud is
een vage religieuze verhouding
lot Iets wat men als God aan
duidt. Dit geloof is ..leeg", vult
zichzelf vanuit het innerlijk zijn
van de mens of laat zich vullen
met ideeën uit andere religieuze
stromingen, want elk geloof heeft
een objectieve gestalte nodig en
zoekt zo n gestalte. Geloof ..zon
der inhoud" drijft ons naar de
veelzijdigheid van het religieus
humanisme. Wij zijn dan wel re
ligieus maar zeker niet „christge-
lovig".
het geloof gaan samen.
Door de innerlijke geloofser
varing zijn daarom de geloofsar
tikelen geen dorre intellectualisti
sche redeneringen, maar uitspra
ken van de geloofsontmoeting me»
God in Zijn Woord. Voor theore
tische beschouwingen geeft men
zijn leven niet. Maar wanneer de
geloofswaarheid één geworden is
met het innerlijke leven, kan men
niet meer leven in de loochening
van die waarheid. De schrijver
van de Nederlandse Geloofsbelij
denis Guido de Bres werd op 31
mei 1587 wegens zijn reformato
risch geloof aan de galg opgehan
gen. Hij bezegelde in een blijmoe
dig geloofsvertrouwen het refor
matorisch geloof met de martel-
Laten wij niet meer spreken
over dorre geloofsartikelen en pa
pieren leerstellingen. De 37 arti
kelen werden met bloed geschre-
'A v A
Prof. Beek tot onderwijzers:
(Van een onzer verslaggevers)
EEF in je eigen klas een uur per week godsdienstonderwijs. Doe
J het heel eenvoudig. Vertel de bijbelse verhalen, gebaseerd op de
gegevens van de letterlijke bijbeltekst. Probeer de schooljeugd niet
te bepreken en laat gerust de poging een bijbels verhaal zo stichtelijk
mogelijk op te dissen, achterwege." Deze raad gaf prof. dr. M. A.
Beek uit Amsterdam gisteren aan enkele honderden, meest jonge,
onderwijzeressen en onderwijzers van openbare lagere scholen, op
een bijeenkomst in de aula van het gemeentemuseum in Den Haag.
Koud geloof
innerlijke levende geloofsacte
Is het andere uiterste Dan heb
ben wij te maken met een Intel
lectualistische aanvaarding van
de zuivere leer. zonder dat die
leer wortelt In ons concrete leven.
Men kan dan verstandelijk rede
neren over de Waarheid, over'
schrift en belijdenis zonder dat
deze Waarheid Gods concrete i
is. Wij
venspraktijk
mar kan dan
christen-zijn van deze mens. Hij
kan wel goed theologiseren en u
zeggen wat er aan de preek man
keert. maar zijn leven is geen le
vend getuigenis van Christus.
Van de religieuze humanist kan
nog een zekere warmte afstralen
en u kunt voor zijn mens-zijn eer
bied hebben. HIJ spreekt niet
meer dan wat hij zelf innerlijk
beleeft. Van de verstandelijke ge
lovige komt een kilte tot ons. zijn
Innerlijk mens-zijn Is niet met het
geloof verhonden, eigenlijk staat
hij Innerlijk bulten datgene wat
"VJ ATUURLIJK chargeer ik de
i' beide menstypen, maar ik gaf
de uiterste consequenties weer.
Warmte noch kilte kunnen ons af
brengen van wat Zondag 7 van
onze catechlsmtls in een schone
harmonie verbindt: Geloof Is zo
wel can stellig weten en kennis
alsook een vertrouwen. De objec
tiviteit en de existentialiteit van
Weten en vertrouwt
De kerstnaehtdlenatcommisale van 's-Her-
togenbosch zal geen kerstnachtdienst
houden. Het comité, dat samengesteld
U uit Hervormden en Gereformeerden,
achten het uit eerbied voor elkanders
overtuiging nog niet mogelUk om een
gezamenlijke dienst te belegden.
Advertentie
K ruis woord puzzel
Conferentie van
het IKOS
De bijeenkomst was belegd door de
Federatie Interkerkelijk Overleg in
Sohoolzaken (IKOS). Prof. Beek is lan
delijk voorzitter van het IKOS en hield
een lezing, getiteld „Het bijbelonderwijs
op de openbare school".
De hoogleraar schetste de geschiede
nis van de openbare school, die men'
vaak neutrale school noemt, maar die
een gemengde school is, waarop kinde
ren van welke godsdienstige gezindte
oók. toegang hebben. Hij concludeerde
voorts, dat na de laatste oorlog deze
scholen een steeds gemengder karakter
kregen, onder invloed van het algeme
ne streven de vele bestaande scheids
muren te doorbreken.
Geruime tijd stond prof. Beek stil bij
artikel 42 van de Lager-onderwijswct,
dat bepaalt dat de onderwijzer zich
dient te onthouden van die vormen in
het onderwijs, waardoor tekort wordt
gedaan aan de godsdienstige overtui
ging van anderen.
„Dit betekent niet", aldus prof. Beek.
„dat de onderwijzer zijn mond moet
houden over dingen, waarop het nu juist
in het leven aankomt, zoals men vaak
van confessionele zijde beweert. Bo
vendien bepaalt artikel 26 (wet var
1920) dat net is toegestaan op de ge
mengde scholen facultatief een uur per
week, binnen het lesrooster, les in gods
dienst te geven."
RESULTATEN
Waar nu op openbare scholen gods
dienstonderwijs gegeven wordt, volgt
90 procent van de leerlingen deze les
sen, zo ls gebleken. Maar lang niet op
alle scholen komt In iedere klas weke
lijks een godsdienstonderwijzer,
Van alle leerlingen die op een open
bare school gaan. krijgt globaal 30 pro
cent min of meer regelmatig godsdienst
onderwijs. zo deelde prof. Beek mee.
Hoeveel godsdienstonderwijzers no
dig zouden zijn, wanneer de mogelijk
heid die art. 06 van de l.o.-wet biedt,
ten volle zou worden uitgebuit, illus
treerde de hoogleraar met een voor
beeld uit Amsterdam. Wanneer op alle
o. I. scholen een uur per week per klas
les gegeven zou worden in godsdienst
onderwijs, dan zouden 80 onderwijzers
nodig zijn, die elk een rooster van 20
uren vóór hun rekening zouden moe-
Voor hc'. godsdienstonderwijs bestaat
veel belangstelling, zo vertelde prof.
Beek verder. Vooral ook onder ouders,
van de kerk vervreemd zijn. Uit
Amsterdam wist hij hiervoor weer il
lustraties: In een stadswijk, waar de
bevolking kerkelijk meelevend was.
volgde 80 procent van de kinderen de
(odsdienstlessen, in een totaal buiten-
erkcliik stadsdeel was dit 100 procent.
Fel hekelde prof. Beek de te ver
doorgevoerde geestelijke vrijheid en ver
draagzaamheid. Hierdoor is het in ons
land mogelijk dat op godsdienstig
bied de
den verkocht
uit Muiderberg hun
lijke
figuren als Lou
igen „kultus" kun-
uitbreiden. Het is een ongezond
geestelijk klimaat, waarin de jeugd op
groeit. Aan allerlei geestelijke infectie
staan de opgroeiende kinderen bloot en
juist de bijbelkennis kan hen voor deze
infecties behoeden.
Kennis van de Bijbel is voor de jeugd
verder nodig als onderdeel van de al-
{emene ontwikkeling. Immers vele
unstuitlngen zijn onbegrijpelijk zonder
kennis van de bijbelverhalen, zo stelde
prof. Beek. De diepe belangstelling
voor de mens, die uit de Bijbel spreekt,
is een argument van hoger orde. die
voor het geven van godsdienstonderwijs
op de openbare scholen pleit, zo maak
te de hoogleraar duidelijk.
De bijeenkomst werd bijgewoond door
de gemeentelijk inspecteur voor het on
derwijs in Den Haag, de heer J. Net
ten en enkele Haagse predikanten. De
wethouder van onderwijs had belang
stellende leerkrachten voor het bijwo
nen van de lezing vrijaf gegeven. Het
IKOS geeft cursussen in bijbel-kennis
aan onderwijzend personeel en maakte
met deze bijeenkomst hiervoor propa-
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Renkum (toez J. C. van
Hunnik te Kortenhoef; te Zeist (vac. dr.
M H BolkesteitT). D. Groeneboer te
Aalten.
Bedankt voor Nieuwlekkerland (Wijk-
gem. Dorp), J. C. Schuurman te Bles-
kensgraaf; voor Boven Hardinxveld. P
de Jong te Kootwijk.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Witmarsum, W. H, van
Halsenia, kand. te Zwolle.
Aangenomen naai Moordrecht. J. H.
Nawijn, kand. tc Katwijk aan Zee. die
bedankte voor Anna Jacobapolder. Hol-
werd (Fr.). Nieuwerbrug aan de R,jn
en Ten Post
Oecumenisch contact
in Zuid-Oost Azië
Mr. S. C. graaf van Randwijck, alge
meen secretaris van de Raad voor de
Zending der Nederlandse Hervormde
kerk, heeft van de Internationale Zi
dings-raad een uitnodiging ontvangen i
Juist vandaag is het toepasselijk het te overdenken: wat helt
kent toch het christen-zijn in de politiek? Hoe toch kan men
met de Bijbel open voor zich, het politieke steekspel" voereni
Of moet men ook hier constaterendat leer en leven wel vt
uit elkaar liggen? Dat er wel christelijke politieke partije
zijn, maar dat ze in de praktijk en in feite niet verschillen vt
andere politieke partijen?
Wat is christelijke politiek? Voor sommigen lijkt het et
vraag met onoplosbare moeilijkheden maar waarom toch
Wat is titu opdracht in dit leven? God lief te hebben bove
alles en uw naaste als uzelve ge kent dat antwoord. En r,
is dit de doelstelling van christelijke politiek: de inrichtk
van staat en maatschappij in die richting te stuwen, dat d
mens ruimte heeft om dat Goddelijk gebod te volbrengen. Bi
al het doen en laten in het staatkundig gebeuren zal di
christen-politicus zich moeten afvragen: „Gaan we dus doend
de goede richting uit?"
Het is goedkoop de neus op te halen voor „dat politieke spel
letje, waar we niet aan mee doen"! Maar het is een verzake
van een deel van de opdracht, die God de christen gegevt
heeft.'
EINDE VAN DE BREDE BASIS
gadering
Conferenci
ge
Malakka.
Deze vergadering is het gevolg van de
vorig jaar gehouden conferentie te Pra-
pat op Sumatra, waar door een hon
derdtal afgevaardigden van kerken in
Zuid- en Oost-Azië, Australië en Nieuw
Zeeland werd besloten om aan de vel
schillende kerken in dit gebied een plan
voor te leggen om te komen tot een re
gionale oecumenische organisatie.
Jaarvergadering Prot.
Chr. kweekscholen
De algemene vergadering van de Ver
eniging van onderwijzend personeel aan
de Protestants-Christelijke kweekspho-
len zal op 29 december in „Esplanade"
te Utrecht worden gehouden.
In de middagvergadering zal de heer
C. van der Zwet, oud-bestuurslid van
de vereniging en wetenschappelijk me
dewerker aan het Christelijk Paedago-
gisch Studiecentrum te 's-Gravenhage.
een inleiding houden over de vraag hoe
de leraren aan kweekscholen positie
moeten kiezen ten opzichte van de vak
wetenschap en de didactiek.
Adv-
SIEMENS
DIVERSE TYPEN VAN F 100,— TOT F 350,—
Horizontaal: 1. adellijke titel. 5.
populier. 10. de gezamenlijke edelen.
12 einde. 13. muzieknoot. 14 bekend
Nederl. schilder, 17. water in Friesland.
18. vreemde munt, 20. lis. 21. lijkvaas.
22 onbekende (afki. 24. muzieknoot. 25.
putemmertje, 26. steenklomp, 28. boom.
30. scheikundig element tafk.32. ci-
lihdervormig voorwerp, 34. voorzetsel.
36. houten bakje. 38. rivier in Siberië,
39. snelrtt van een paard. 41
wrd 42. gem. in Gelderl 44
buis. 3. muzieknoot, 4. boom. 6. vrucht
je 7 voegwoord. 8 rivier in Duitsland,
zijtak Fuldn. 9 gem. in Groningen. 11.
veel te doen hebbende. 15. telwoord. 16.
vervoeging van een hulpwerkwoord. 19.
afzonderlijk. 21 te kennen geven. 23.
landtong. 24 bedcktbloeiende plant. 27.
akker. 29 algemeen ruilmiddel. 31.
lans. 33. kelner. 34 familielid. 35. meis
jesnaam. 37. vriendin (Fr.). 39. 1ste
Opleving vorige puzzle
1. hand. 2
9 ader. 10. nerf.
Prof. Zijlstra spreekt
op conferentie
oecumenische jeugd
raad
Op 7 en 8 februari 1959 zal te Amers
foort de jaarlijkse februari-conferentie
van de Oecumenische Jeugdraad in Ne
derland gehouden worden. Prof. dr.
J. Zijlstra, zal op deze conferentie
spreken over de verantwoordelijkheid
van de kerken in de Nederlandse sa
menleving.
Advertentie)
Still «trim
hier - du durt
leen Irusehen -
en Uw pijnen verdwijnen.
In vele gevallen van rheumatisehe pijnen
krijgt ons klimaat de schuld. Maar veel
eer is de oorzaak: onzuiver bloed. Begin
een bloedzuiverende kuur met Kruschen
en ge zult al na korte tijd de weldadige
gevolgen daarvan ondervinden. Naarmate
Kruschen de wat traag geworden bloed
zuiverende organen weer op gang brengt,
krijgen de pijnverwekkende onzuiver
heden geen kans meer zich vast te zetten,
niaar worden ze afgevoerd langs natuur
lijke weg
Feestelijke jaarvergadering te Delft
Leden van de afdeling Zuid-Hol-1 afstand waar te nemen,
land van de Cnr. Jonge Boeren enl Onder degenen, die hierna felicitaties
Tuinders Bond hebben woensdag In
een gecombineerde vergadering met
de Chr. Bond van Plattelandsmeisjes
In zaal Stadsdoelen te Delft op fees
telijke wijze het zilveren jubileum
gevierd. De ochtendbijeenkomst droeg
een officieel karakter. Een lange
rij van sprekers bood het bestuur
gelukwensen aan mét het jubileum
en de heer F. H. v. d. Wetering, lid
van de Tweede Kamer voor de
C.H.U., hield een interessante lezing
over .Oordeelvorming in een ver
warde wereld". Verder werd af
scheid genomen van het adviserend
bestuurslid, de heer A. Verburg uit
Vlaardingen, die wegens verhuizing
de afdeling gaat verlaten, 's Mid
dags werd het woord gevoerd door
ds. Okke Jager van Almelo.
In zijn openingswoord releveerde de
voorzitter, de heer C. M. Vogelaar uit
Melissant. de oprichting van de Zuid
hollandse afdeling en legde hij de na
druk op de verantwoordelijke taak van
de leden, omdat zij straks het werk van
de ouderen moeten overnemen.
De heer v. d. Wetering stelde in zijn
toespraak, dat het de taak en de roe
ping van de mens is te komen tot oor
deelvorming en levenswijsheid. Ook wan
neer men zich aansluit bij een organi
satie spreekt men een bepaald oordeel
uit. Het Kamerlid waarschuwde voor
eenzijdige oordelen of vooroordelen, die
kunnen voortkomen uit het zich een
zaam votlcn in deze verwarde wereld.
Als voorwaarde voor een verantwoord
oordeel noemde de heer v. d. Wetering
de objectiviteit die de Christen moet
bezitten om de vraagstukken op een
lege
nboden, Devonden zich de heer G.
de Kruyf, oud-voorzitter, mej. A. Molle-
man. namens het bestuur van de
C.B.P.B. en mr. W. Aantjes. secre
taris van het hoofdbestuur.
Omdat het Tweede Kamerlid A, W.
Biewinga uit Garsthuizen verhinderd
was 's middags naar Delft te komen,
i ds. Okke Jager uitgenodigd te spre-
lichtte de voor- en
84
„Pret maken en zo kwam hij er even lelijk tus
sen te zitten Nieta bijzonders overigen». Zoleta ge
beurt met Jonge officieren wel meer." Ik vroeg
ook nog of hij som» te paard wegreed .Te
paard'" zei hij. „Niemand die gekker wa» op
paardrijden dan hij. Nu mijnheer Archibald, wat
denkt u' Het moet zowat In dezelfde tijd geweest
zijn als toen met die moord."
..Wat ik er van denk? zei Carlyle
..Dat het niemand ander» geweest kan zijn. Ik
ben er van overtuigd
Toen leunde hij achterover en begon zonder te
kijken naar de papieren die voor hem lagen, diep
ne te denken.
Het ging niet goed met de ..zaken" van kapitein
Levlson. Sir Peter kwam tot de ontdekking dat be
paalde geldsommen die bestemd waren om de
schuldeiser* te voldoen gediend hadden voor nieuwe
avonturen Sir Peter kon dat bedrog niet doör de
vinger» zien Kapitein Levison waa driemaal bij hem
geweest, in het gesloten rijtuig ven Carlyle. zodat
hij niet gezien kon worden Maar ten slotte scheen
er niets ander» op te zitten dan dat hij maar weer
Het Kanaal overstak. Sir Peter gaf hem drie che
ques ter waarde van honderd pond en zei. dat zijn
toelage gelijk zou blijven.
„Hoe ls het vandaag gegaan", vroeg Carlyle,
toen Levison van zijn laatste bezoek aan Sir Pe
ter terug kwam.
..Slecht", antwoorde kapitein Levison. „Ik kon
niet veel wijzer met hem worden Die menaen van de
oude tijd nemen overal de tijd voor."
Het was een leugen. Het wa* namelijk niet in
overeenstemming met zijn plannen om Ea*t Lynne
te verlaten, en als hij dc waarheid had verteld,
dan had hij weg moeten gaan. dan was er geen
enkele reden meer waarom hij zou blijven
Met Iaabella'a Jaloezie werd het ook ateeds erger.
van
daar ANN LUDLOW
Hoe kon het anders met de regelmatige bezoeken
van Barbara aan Carlyle en de insinuaties van ka
pitein Levison? Ze zag ze telkens weer samen en
die hadden er alle twee geen erg in. zo nam de
zaak die hun ter harte ging hen in beslag.
Toen dc familie Hare op zekere morgen aan
het ontbijt zat, kwam de brievenbesteller de laan
in. Barbara haastte zkh naar het venster en nam
de post aan.
..Maar één. Juffrouw", zei hij. ..voor u zelf."
..Van wie is-tie'" vroeg mijnheer Hare. toen ze
weer ging zitten Hij wilde altijd graag weten wat
er in de brieven stond, ook als ze niet- aan hem
gericht waren.
„Hij is van Anna papa", antwoordde Barbara en
legde hem naast haar bord.
maak je hem niet open, dan kun je
«f.hr((ft
thee inschen-
LJET is gegaan zoals het lag in de
lijn der verwachtingen: het kabinet
ls gevallen omdat het is uiteengeval
len. Daarmee is, naar het zich laat
aanzien, een einde gekomen aan de
brede basis zoals wij deze een lange
reeks van jaren hebben gekend.
Wij behoren tot degenen die van
oordeel zijn flat de brede basis voor
ons land van betekenis en van waar
de is geweest. Men behoeft daarbij
slechts te denken aan de arbeidsvre-
de zoals deze bij ons in heel deze
periode heeft bestaan en die werke
lijk uniek was in de wereld.
Wij behoren niet tot degenen die
van oordeel waren dat onder deze
brede basis de socialisten een over
matige invloed uitoefenden. Integen
deel, de nu ingetreden crisis is
er om te bewijzen dat het anders was.
De socialistische ministers zijn heen
gegaan omdat, vootal naar het oor
deel van hun partijgangers, hun in
vloed te gering was en zij hun spe
cifiek socialistische wensen niet kon
den doorzetten.
De brede basis had voor ons land
haar betekenis en haar waarde. Trou
wens, wie ook in protestants-
christelijke kring de voorkeur wil
len geven aan een kabinet op smalle
of smallere basis, moesten erkennen
dat in al deze jaren die mogelijkheid
er niet in heeft gezeten. Zal zij er
thans wel ln zitten? Men moet het
wel aannemen.
Want de socialisten zijn uit het
kabinet getreden. Over de motieven
die hen daarbij hebben geleid of
juister gezegd: hen daartoe hebben
gedrongen, indien al niet gedwongen
hebben wij gisteren op deze zelf
de plaats al iets gezegd. Onbehagen
in socialistische kring was geworden
tot een onmiskenbare druk van de
socialistische fractie op de socialis
tische ministers. De zeven eisen van
de heer Burger waren van een on
ontkoombare duidelijkheid. Niet lang
hebben de socialistische ministers
aan deze druk weerstand geboden.
Het afscheid gisteren in de Tweede
Kamer is nog éen moeizame aangi.
legenheid geworden. Het ging daarb;
duidelijk om het stellen van de vei
antwoordelijkheden voor de sltuatii
die geschapen stond te worden. Tt
vens klonk er nu en dan al zoiets li
een verkiesingsredevoering op.
„uidelijk was dat de woordvoerda
uit de kringen der rechtse parttya
het de socialistische ministers nii
moeilijk hebben willen maken, h
motie van de heer Romme had into
gendeel alsnog alle kenmerken a
eigenschappen van een reddingsstot
na de verlenging van de tijdelijke kt
lastingen met één jaar de bereidva
klaring om vooral tijdig het gesprtl
te voeren over de noodzaak van eet
nieuwe verlenging.
Men mocht aan de socialistische nl
nisters inderdaad de vraag steilst
moet het nu zo? Maar het bleek b
derdaad zo te moeten. Te moeten u
raelijk ingevolge de wens van de
rialistische fractie.
Wat deze fractie van haar zijde M
als oplossing uit de moeilijkhede»
voorstelde, was niet meer dan e»i
schijnoplossing. Zij bleek, indien t*
verlenging met twee jaar beslotei
zou worden, de mogelijkheid te willti
opperen van een eventuele verkor
ting binnen die termijn door rnldd
van een „algemene maatregel vu
bestuur". Met andere woorden: dooi
middel van een machtiging die aan dt
regering zou worden verleend,
recht is daarop geantwoord, dat zuil
een ..machtigingswetgeving" in h»
algemeen reeds een onwenselijke tl
voor Nederland bovendien andw
dan in Frankrijk een volkome
onnodige wijze van wetgeven is.
Neen, de socialistische ministe
moesten heen on wens van de
rialistische fractie, en onder des
omstandigheden was het een dubbt
kwalijke zaak dat de woordvoerde
uit de socialistische fractie de anderi
partijen die aanhangers in het kabl
net hadden van woordbreuk had bo
ticht. Hi.i kon met deze ergerlijke bt-
schiildiging eigen bedoelingen ooi
In het geheel niet verbloemen.
WAT ZAL ER NU GEBEUREN
een klein dichtgevouwen stukje papier uit, op haar
schoot. Gelukkig, heel gelukkig zat mijnheer Hare
Iulst op dat ogenblik met zijn neus in zijn koffie-
op. zodat hij het niet zag. Maar haar moeder
zag het.
„Barbara, je liet iets vallen."
Barbara had het wel gezien en pakte het heimelijk
op. voorzichtig glurend of de anderen het niet za
gen Toen boog ze zich over de brief. Mevrouw Hare
herhaalde wat ze gezegd had.
„Zeg. er viel iets np Je achoot. geloof lk."
„Hoor je niet dat Je moeder je wat vraagt, meis
je?" kwam mijnheer Hare. „wat heb Je laten val-
Barbara stond op met een rood gezicht, van de
warmte blijkbaar, en schudde haar rok. ,,Er is niets,
vader. Kijk maar. Ik zou het niet weten." En ter
wijl ze ging zitten, kon ze haar moeder nog even
een stille wenk geven, zodat die er niet weer over j
begon. Barbara las de brief uit en legde hem toen
geopend op tafel, zodat de anderen ook van de in
houd kennis zouden kunnen nemen.
Mijnheer pakte hem het eerst. Dat deed hij altijd, j
Toen smeet hij hem brommend weer op tafel. „Hm!
Staat niet veel in. Dat is trouwens altijd al zo ge
weest met Anna's brieven. Die schrijft nooit wereld- i
schokkende gebeurtenissen. Net alsof het een mensj
interesseert of de baby's een kort of een lang jak i
aan hebben Ik wil nog wel een kop koffie. Barbara!"!
Toen hij klaar was met zijn ontbijt, slenterde hij
de tuin in. Mevrouw Hare richtte zich tot Barbara
„Wat betekende dat met dat knipoogje van je. En|
wat viel er op je schoot? Ik dacht, dat het uit Anna'?
brief viel."
„Ja, mama, het viel Inderdaad uit Anna's brief I
U weet hoe vader ia, hij moet altijd alles weten. I
daarom schrijft Anns mij de dingen die ze alleen!
voor mij of voor u en mij bestemd heeft, op een
apart stukje papier. Ik denk dat er zo'n briefje uit-
tUL" (Wordt vervolgd)
ders dankzij de techniek hebben gekre
gen. als nadeel het gevaar, dat de ma
chines de mensen dwingen hun eigen
schappen over te nemen. „Er is veel
vooruitstrevend werk gedaan voor chr.
vakorganisaties, maar we zijn nog lang
niet klaar", aldus ds. Jager. „Wc moe
ten waken tegen een verdergaande
overheidsbemoeiing. Als Christenen
moeten we protesteren tegen algehele
inschakeling van de mens in het pro-
duktie-proces. Alles is tegenwoordig mid
del geworden, er is geen doel meer."
Geneesmiddel
Een tweede nadeel van de mechani
satie vond da. Jager de verminderde
belangstelling voor geestelijke en gods
dienstige zaken. Alles Is vanzelfsprekend
geworden. „Het ls dc taak van de plat
telandsbevolking, die dagelijks midden
In de natuur leeft, de mensen van de
ze tijd tc leren zich te verwonderen
over de dingen rondom hen heen. Te
gen geestelijke vermoeidheid van d<
mens bestaat maar één geneesmiddel
de verbazing voor wat leeft en groeit
In de natuur. In plaats van te zeggen
„Ik sta er naar te kijken", moeten we
kunnen zeggen „Ik sta er van te klj-
Aan het middagprogramma verleen
de medewerking het ensemble „Vrij en
Blij" o.l.v. Wessel Dekker. Gelukwensen
werden nog aangeboden door burge
meester D de Loor .ar, Delft en mej.
M. Dijkshoorn, namens de afdeling Zuid-
Holland van de C B.P.B. Ook de bur
gemeester van Maasland de heer F. J.
Groot Enzerink. woonde de middagver
gadering bij.
Het slotwoord werd gesproken door
ds. C. A van Harten, Ned. Herv. predi
kant te Delft.
DE HAARDOLIE
mei het hoogste rendement
j^U door het heengaan van de
socialistische ministers het ka
binet is uiteengevallen, dringt de
vraag zich op, wat er thans dient te
geschieden.
Want land en volk moeten geregeerd
worden. Er-zijn zelfs enkele voorzie
ningen die op korte termijn getrof
fen dienen te worden. Zulks geldt
niet in. de laatste plaats de belasting
wetgeving die aanhangig was en.tot
het verschil van opvatting omtrent de
verlengingstermijn heeft gevoerd.
Er zijn bepaalde mogelijkheden. Wel
licht zal H.M. de Koningin het ka
binet vragen, in afwachting van
de nieuwe formatie, de lopende
zaken te blijven behartigen. Daarbij
zijn weer onderscheiden formulerin
gen mogelijk, van nauwer of van
wijder strekking.
Niet aan te nemen is dat men van de
socialistische minister van financiën
zal verlangen de belastingwetgeving
door te voeren op een wijze als door
hem bestreden. Daarom zal mogelijk
een ander bewindsman reeds spoedig
worden belast met de waarneming
(ad Interim) van dit departement.
De andere socialistische ministers
zouden voorshands kunnen aanblij
ven. Echter, nu wel duidelijk ls dat
de nlet-socialistische ministers niet
aan heengaan denken, kan men den
ken aan een reeds op korte termijn
te verwezenlijken ..rompkabinet", be.
staande dus uit de aanblijvende niet-
socialistiscbe ministers, eventueel met
aanvullingen uit de rechtse partijen of
uit de kring van louter deskundigen.
Zal men ook de liberalen aantrek
ken? Het ls nog een open vraag. Het
is bovendien een vraag, of zij bereid
zullen blijken zich te laten aantrek
ken.
Onze indruk is, dat de heer Oud een
oppositionele houding niet ondienstig
lijkt. Een totaal vrijblijvende houding
Jegens het rompkabinet zal hem de
gelegenheid bieden vaderlijk te be
amen wat hij toejuicht en even va
derlijk te vermanen om wat hij af
keurt. In deze houding kan hij iets
zien voor de verkiezingen van 1960.
De verkiezingen van 1960. Echter, ln
het bijzonder van rooms-katholieke
kant wordt reeds aangedrongen op
ileuwe verkiezingen, zo spoedig mo
gelijk te houden. Eerst daarna, i
meent men, kan weer met zin beke-
ken worden welke mogelijkheden ei
voor samenwerking zijn.
In rooms-katholieke kring ziet ran
ook thans de mogelijkheden voor is
menwerking naar het schijnt tame
lijk beperkt. Er was een zekere ge
hechtheid ontstaan aan de samenwer
king met de socialisten, daartegen
over was er jegens de liberalen nogil
distantie gegroeid. Men zal daar, w
ls onze indruk, aan de breuk met dt
socialisten nog even moeten wennen
Wij voor ons zouden toch wel eert
onbevangen nagegaan willen ziet
welke mogelijkheden er zijn. Dat
mogelijkheden zijn, lijkt ons onmfe
kenbaar. Er was een kabinet en tt
was een kabinetsprogram. Dat de so
cialistische ministers er nu om hel
misschien wat te oneerbiedig te zej-
gen de brui aan gegeven hebben,
moot niet op rekening van het -
immers ook door hen aanvaarde -
program worden geschreven, maar
op rekening van de door hun partij
genoten op hen uitgeoefende druk.
Het program zelf kan voor de andere
bewindslieden, die straks eventueel
In een rompkabinet hun minister
schap voortzetten, van waarde en val
kracht blijven. De socialisten zullen
straks dit program wel gaan bestrij
den. maar nog in 1956 vonden «ij hel
blijkbaar voldoende bruikbaar.
Dit rompkabinet met zulk een pro
gram is een reële mogelijkheid. Ten
slotte is het nog pas in 1956 geweelt
dat ons volk zich bij verkiezingen
heeft uitgesproken, en over nof
slechts anderhalf jaar zullen de vol
gende verkiezingen er reeds kunnen
zijn. Ook verkiezingen behoren nu
eenmaal een zeker normaal ritme t»
vertonen. Eerst (Henen naar ons oor
deel toch wel méér voor de hand lil-
rende mogelijkheden te worden on
derzocht. en zulks met de ernst welk»
de situatie van he» ogenblik vereist
"etgeen natuurlllk niet wegneemt
daf men. zoals wij eisteren reedl
'♦"Iden, in het bilzonrter on de nar-
"(bureau* en b'nnen de partllen «elf
verstandig zal doen eveneens met dt
moeelHkheid van vervroerde verkie
zingen wat meer dan normaal reke
ning te houden.
de Moi
Tsjecho»lowak(je *Un tot een avond-
maalsconient gekomen. Binnenkort zul
len de eerste wederzijdse avondmaals
vieringen gehouden worden.
•aart vo<
i staat t
ion derde bjj tn de kosten
lening toe voor nog een
derde. Er zullen in de stad nog U
kerken gebouwd moeten worden.
