Jlieutue fnhsctfe GTourant
IB1I 1
Korter werktijden centraal
in texiel en de metaal
Grafici - zonder een c.a.o.-
krijgen uren niet cadeau
Bij de reclame voor T.V.
spreekt ook het geld
nog een woordje mee
Fagerholm is afgetreden
Sowjetunie nu tevreden?
Meer belasting
- tijdelijk - is
onvermijdelijk
Mooi cadeau van Sinterklaas:
velen vonden weer een baas
Franse socialisten in de knel
door partij van JacqSoustelle
Grote drie aan
*t confereren
„Men behoeft in Berlijn
niet ongerust te zijn"
VRIJDAG 5 DECEMBER 1958
BUREAUS- Steenstraat 37
Directie. Redactie. Abonnementen- t
Advertentie-afdeling Tel 31441.
ADVERTENTIES: 0-20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
'Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936
CHRISTELIJK NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„ftantvasticfj is ahebleuen
myn bert ia tcoljcnspoct"
Negenendertigste jaargang no. 11-132
Onze rijmelende zetter
zet uit chocoladeletter
koppen die in kreupeldichten
prijken boven de berichten.
Regeringsbesluit blijft nog wat uit
(Van onze sociaal-economische redactie)
TUSSEN de werkgevers- en werknemersorganisaties in de metaal
industrie is het gesprek gaande over een mogelijke verkorting van de
werktijd in deze bedrijfstak. De werknemers hebben voor de afsluiting
van de nieuwe c.a.o.'s (de oude lopen 1 januari af) als eis gesteld de ver
korting van de werktijd van 48 tot 45 uur, gespreid over een periode van
drie jaar.
In de textielindustrie, waar op het'
ogenblik een moeilijke economische
situatie heerst, hebben de werk
nemers voor de eerstvolgende nieuwe
c.a.o. afgezien van de invoering van
een werktijdverkorting, maar men
is het hier wel eens geworden met
de werkgevers over de instelling van
een commissie ter bestudering van
de mogelijkheid om te komen tot
werktijdverkorting. De textiel
industrie hoopt zo op verantwoorde
wijze een gezamenlijk standpunt te
vinden.
In de grafische bedrijfstak hebben dc
partijen elkaar echter niet kunnen vin
den, op het punt van de werktijdverkor
ting, zodat hier thans de onderhandelin
gen over een nieuwe CAO zijn gestaakt
De hoge salarissen
van Europa's
functionarissen
Het geschil tussen de raden van mini
»rs en de uitvoerende commissies va
iuratom en de Europese Economische Ge
meenschap over de begroting van de
ropese instellingen is geheel bijgelegd,
heeft de Westduitse minister van fi-
nciën, Etzel, gisteravond meegedeeld
Zoals bekend is, hebben de ministers on
langs de begrotingen voor de Europese
islellingen afgekeurd. Vooral werd be
vaar gemaakt tegen de te hoge sala-
ssen van de Europese functionarissen.
Minister Etzel deelde mee, dat het he
lemaal niet de bedoeling van de ministers
is geweest door een drastische verlaging
n het budget de activiteit van de com-
ssie te beperken. Wel hadden de mi-
iters bepaalde wijzigingen voorgesteld
i de begrotingen tegenover hun eigen
parlementen te kunnen verantwoorden
ten in een contractloze periode leeft.
werkgevers in de metaal hebben
zich bereid verklaard tot het gesprek,
echter met de restrictie, dat zij zich 'n de
finitief standpunt nog voorbehouden. Over
de eis van de werknemers tot werktijd
verkorting hebben zij dus nog geen stand
punt bekend gemaakt. De verwachting
bestaat, dat omstreeks half december de
werkgevers hun definitieve houding zul
len bepalen.
Het is nog een open vraag, of de
werkgevers in de metaal, in tegen
stelling tot die in de grafische be
drijfstak, wel bereid zullen zijn met
een CAO-voorstel voor werktijdver
korting bij het College van Rijksbe
middelaars te komen, nog voordat de
regering een standpunt bepaald heeft.
Maar nu het gesprek alvast begonnen
is, bestaat er de mogelijkheid, dat
gedurende het gesprek het regerings
standpunt bekend wordt en de werk
gevers in dit geval wel bereid zullen
zijn de conclusie van het gesprek aan
het College voor te leggen. Het SER-
advies aan de regering over de werk
tijdverkorting is al bijna een half
Irt de textiel
De commissie die in de textielindustrie
de werktijdverkorting nader zal bestu
deren zal een subcommissie zijn van een
in te stellen commissie voor economische
aangelegenheden. Daar de werkgevers
de instelling van een bedrijfschap nog
steeds weigeren is men het eens gewor
den over de oprichting van een economi
sche commissie, waarin van werkgevers
zijde alle sectoren van de textielbedrijfs-
tak vertegenwoordigd zullen zijn; de drie
werknemersorganisaties krijgen zeven
vertegenwoordigers in de commissie. De
Christelijke Bond van Werknemers in
de Textiel- en Kledingbedrijven gelooft
dat de commissie nuttig werk zal kunnen
doen, hoewel men een bedrijfschap van
meer betekenis had geacht. Gehoopt
wordt dat het contact in
stimulerend zal werken ti
ring van een bedrijfschap
(Van onze parlementsredactie)
De zaak van de commerciële televisie vertoont niet alleen culturele,
maar ook economische facetten. In verband daarmee is onlangs ook advies
gevraagd aan het ministerie van economische zaken. Wanneer dit zijn
oordeel kenbaar zal hebben gemaakt, zal de regering binnen niet al te
lange tijd waarschijnlijk begin volgend jaar een beslissing nemen.
De Tweede Kamer zal daarvan op de hoogte worden gesteld door middel
van een nota, waarover dan kan worden gediscussieerd. De staatssecretaris
van o. k. en w., mr. Höppener, heeft dit gisteren in de Tweede Kamer mee
gedeeld tijdens de behandeling van de hem toevertrouwde afdeling van
de o.k.w.-begroting.
De bewindsman wees erop, dat met
name de vorm, waarin de commerciëla
televisie dan wel de TV-reclame t
worden gegoten, nogal wat beraad
eist. Het vraagstuk, waarover al heel
Finland zit in moeilijkheden:
LS EEN GEVOLG van de eco-
nomische druk van Rusland is
de Finse coalitie-regering gevallen.
Door het aftreden van vijf ministers
van de agrarische partij zag premier
Fagerholm zich genoodzaakt het
ontslag var zijn kabinet aan presi
dent Kekkonen aan te bieden. De
reden van het aftreden van de vijf
ministers is de steeds slechter wor
dende economische betrekkingen
met Rusland.
Sinds de vrij conservatieve regering
van premier Fagerholm 29 augustus aan
het bewind is gekomen, hebben de Rus
ten geweigerd met Finland zaken te
doen. De vastgestelde handelsbesprekin
gen werden uitgesteld. Een zeer belang
rijk verdrag over de visserij kwam Rus
land niet na.
Morsen in ons
ZONDAGSBLAD
EEN ONZER redacteuren is voor
een kort bezoek naar Berlijn
geweest en over zijn ervaringen in
deze stad vertelt hij morgen op de
voorpagina van ons Zondagsblad.
Daar leest u bovendien over dc
grote hoeveelheid kippen, die
wachten om gebraden en wel op
de feestdis te verschijnen.
Op pagina 2 vindt men een
kort verhaal, alsmede de rubriek
„Het leven bont en bondig".
Op Blad Zij werd uitvoerig aan
dacht besteed aan het interessante
en originele kookboek van de Ver
Tesselschade/Arbeid Adelt.
9 Op de pagina „Geestelijk Le
ven" wordt stilgestaan bij de plan
nen om te komen tot stichting van
een christelijk radiostation voor
geheel Europa en wij wijzen u spe
ciaal op de adhesiebetuigingen, die
daarvoor ook van u noodzakelijk
zijn.
O Het Cultureel Venster ten
slotte begint met een beschouwing
over het beeld van de Egyptische
koningin Nefertete, dat uitmunt
door grote schoonheid. Ook ovei
de componist Stravinsky is daai
een artikel opgenomen.
Ten slotte sneed Moskou de uit
voer naar Finland af. Als reden gaf
het Kremlin de onevenwichtige toe
stand van de handelsbalans op.
Opvallend was ook. dat de Russische
ambassadeur in Helsinki plotseling ver
trok. zonder het gebruikelijke afscheids
bezoek aan de Finse president te brengen
Rusland heeft deze economische druk
op Finland toegepast, omdat in het kabi
net van Fagerholm geen
waren opgenomen.
De regering van Fagerhol:
moeizame onderhandeling' n tot stand
was gekomen, telde vijf socialisten, vijf
agrariëërs, drie conservatieven,
van de Zweedse volkspartij en
van de Finse volkspartij.
De agrarische partij dringt nu
minder conservatief kabiet aan.
dit als enige mogelijkheid om de goede
betrekkingen Rusland herstellen
President Kekkonen, die inmiddels het
overleg met de partijen over een nieuw
kabinf is begonnen, heeft als eerste de
vodraitter van de communistische ka
merfractte uitgenodigd. De communisten
veroverden bij de verkiezingen in juli 50
van de 200 kamerzetels.
is geconfereerd en gediscussieerd, voor
al ook door het bedrijfsleven, is er de
laatste tijd niet eenvoudiger op geworden
In de eerstdaags in te dienen nota zal
sschien gedeeltelijk de inhoud
advies van de Radioraad kunnen worden
opgenomen, maar voor het ogenblik kon
staatssecretaris publikatie
advies niet toezeggen, omdat bij de
.hearings" te kennen was gegeven, dat
de verklaringen alleen voor de regering
de Radioraad waren bestemd. Open
baarmaking zou dus het vertrouwelijk
karakter schenden. Over de motie-
Romme tot publikatie van de adviezen
de colleges van bijstand en advies
beraadt de regering zich nog, aldus
Höppener.
Hij kon toezeggen, dat de memorie
antwoord over de Omroepwet waarschijn
lijk vóór eind Januari 1959 tegemoet kan
worden gezien. De concept-memorie
het gewijzigd ontwerp-Omroepwet zijn
thans bij de ministerraad. Ingaand op
vraag van ds. Van der Zaal (a.r.) zei de
staatssecretaris dat de regeringsuitzen
dingen via de radio voor een belangrijk
deel zullen kunnen verdwijnen,
de omroepverenigingen bereid zijn de
die uitzendingen ter sprake gebrachte
onderwerpen zelf en met eigen sprekers
te behandelen.
Tegenover het denkbeeld om vrijstelling
van kijkgeld te verlenen aan militaire
oorlogsslachtoffers stond de
taris sympathiek, maar een directe toe
zegging ter zake kon hij nog niet doen.
omdat eerst de consequenties van een
dergelijke stap onder het oog moeten
worden gezien. Aan de Radioraad be
loofde de bewindsman advies te zullen
vragen over het verstrekken
zendtijd aan de politieke partijen (voor
de verkiezingen van '60).
De berichten over spanningen
lijkheden in de televisiewereld noemde
mr. Höppener „overdreven". De
werking in de N.T.S. is in het algemeen
goed.
„Vol verwachting heeft ons
hartje geklopt voor het heerlijk
avondje dat weer is gekomen.
Maar oh, nu Zwarte Piet (arm
links) binnenkomt, wordt het
ons wel even angstig te moede.
Wat zou hij gaan doen, de roe
trekken of met pepernoten
strooien? Gelukkig maar, dat
vader zo dicht in de buurt is.
Je kunt nooit weten of die zak
niet open gaat
(Van
parlementsredactie)
Minister Hofstra betreurt het. dat
verschillende zijden in de Tweede Kamer
tegen de voorgestelde verlenging va
tijdelijke belastingverhogingen tot
denkingen worden aangevoerd naai
het voorlopig verslag van de Kamer
deze verhogingen is gebleken De bewinds
man wil er wel op wijzen, dat het uit
gavenniveau van het rijk niet alleen vooi
1959. maar ook voor 1960 een verlenging
van de tijdelijke belastingverhogingen
onvermijdelijk maakt. De ontwikkeling in
Indonesië stelt ook voor 1960 het rijk
voor belangrijke additionele uitgaven, met
name pensioenen en garantieuitkeringen,
en voor derving van middelen in de vorm
van rente en aflossing van schulden.
Voorts merkt de minister op, dat ook de
Instorting van de internationale zuivel'
markt een ongunstig effect op het over
heidsbudget heeft, een effect, dat zich it
verband met de langzame aanpassing vat
de agrarische structuur ndet tot 1959 zal
beperken.
MISSCHIEN GAAT DE U.N.R.
DE GAULLE ZELF OOK TE VER
DE LEIDERS van de Franse socia
listische partij hebben gisteren
hun ongerustheid uitgesproken over
de partij van Soustelle. Zij zijn bang,
dat de Unie van de nieuwe republiek
een te grote invloed op premier De
Gaulle zal gaan uitoefenen.
Het is niet onmogelijk, zei de
malige minister van binnenlandse zaken.
Jules Moch, dat Parijs ook een dertiende
mei zal meemaken, waardoor De Gaulle
door hen, die hij beslist niet als zijn
aanhangers beschouwt, naar rechts wordi
gedrongen.
En de voormalige minister van buiten
landse zaken, Christian Pineau, drong er
bij De Gaulle op aan, eindelijk zijn
standpunt over de Unie van de nieuwe
republiek kenbaar te maken. De pu
blieke opinie weet immers niet het ver
schil tussen de opvattingen van De
Gaulle en die van de mannen van de
dertiende mei De premier moet duide
lijk uitspreken dat zijn Algerijnse poli
tiek verschilt met die van de comités
an openbaar welzijn en van Soustelle
Guy Mollet, een van de ministers van
De Gaulle, zei ten slotte op het partij
congres, waar de socialisten hun neder
laag bespraken, dat hij ervan overtuigd
dat De Gaulle even weinig is inge
nen met de uitslagen van dc verkil
zingen als de socialisten.
Algerije
Dc socialisten hebben verder uitvoerig
de verkiezingen in Algerije besproken
Zij betreuren het, dat de instructie!
premier De Gaulle niet zijn opgevolgd.
Door pressie op de kiezers en onregel
matigheden hebben de Algerijnse
kiezingen niet aan de verwachtingen be
antwoord.
JQE situatie op de arbeidsmarkt is ver
beterd, aldus concludeert het minis
terie van sociale zaken, naar aanleiding
van het jongste werkloosheidscijfer. Wel
iswaar steeg het aantal werkloze man
nen van 59.270 tot 68.430, terwijl de ge
registreerde arbeidsreserve, die behalve
de werklozen ook de op aanvullende wer
ken geplaatsten omvat, toenam van
68.800 tot 81.000, maar deze stijging is,
gezien bet seizoen, normaal. Het trend-
cijfer (het voor normale seizoenschom
melingen gecorrigeerde cijfer van de ge
registreerde arbeidsreserve) vertoonde
dan ook een daling en wel van 90.000 tot
83.000.
De stijging der arbeidsreserve in de
landbouw, was geringer dan in andere
jaren, als gevolg van de gunstige weers-
itandigheden. Die in de bouwvakken
!l 2500 in de burgerlijke en utiliteits
bouw en met 1400 in de water-, spoor-
egenbouw) is geheel
schijnsel, mede doordat grondwerkers
de landbouw vrij kwamen.
De arbeidsreserve van metaalberwer-
ïrs is nauwelijks gestegen, dank zij de
opleving in sommige sectoren. De situa
tie op kleine scheepswerven en in giete
rijen is echter verre van rooskleurig.
De wollen-stoffenindustne vertoonde
een gunstige ontwikkeling, dank zij het
vrij grote aantal nabestellingen. De kle
dingindustrie bleef redelijk op peil.
Wat het kantoorpersoneel betreft, is
er van enige verbetering sprake. Dank
zij de feestdagen kwam er meer handels-
personeel aan het werk.
Het meest steeg de werkloosheid in
de noordelijke provincies en Zeeland, ge
bieden die sterk agrarisch georiënteerd
zijn. De arbeidsmarkt
gunstigst in de drie westelijke provin
cies (Noordholland, Zuid-Holland
Utrecht).
Wat het kantoorpersoneel betreft, werd
de situatie iets beter. Het aanbod daalde
1140 tot 1060. De vraag steeg van 310
tot 400. De groep werkloze losse arbei
ders nam toe van 1270 tot 1400; de vraag
bleef gelijk op 530.
Het aantal werkloze minder geschikten
stijgt nog steeds: de afgelopen maand van
>90 tot 4250.
De totale geregistreerde arbeidsrei
liep op van 12.870 tot 13.210.
Faufani, oh strop,
kreeg de kous
op zijn kop
De Italiaanse premier, Fanfani, heeft
gisteravond de vertrouwenskwestie ge
steld, nadat de Kamer een uur voor dit
besluit voor de tweede maaMn één maand
een wetsontwerp had verworpen.
Met 314 tegen 263 stemmen keurde de
Kamer een amendement van de rechtse
oppositie goed, waarbij de benzineprijs
werd verlaagd. De premier zei, dat zijn
regering haar program gewetensvol had
uitgevoerd. Hij verzocht de afgevaardig
den een uitspraak te doen over de vraag
of zij zijn leiding goedkeuren. Het debat
hierover zou vanmiddag beginnen.
23.000 huizen
De werkloosheid In Zuid-Holland Is in
november meegevallen. Er was natuurlijk
wel enige (seizoen) stijging, maar e
goed was er een opleving te constateren.
Het aanbod in de bouwnijverheid liep op
van 1180 tot 1400, de vraag daalde van
770 tot 660 man. Dat het tot nu tor
gevallen is. blijkt ook wel uit de
wachting, dat er dit jaar In Zuid-Holland
23.000 huizen gereed komen, een onge
kend hoog getal.
In de metaalmijvertieiid nam het aanbod
af van 1990 tot 1830, de vraag van 2390 tot
2220 Er worden namelijk nog veel gespe
cialiseerd en gevraagd, zoals lassers. De
scheepsbouw leverde nog weinig moeilijk
heden op; voor het volgend jaar lijkt het
echter somberder.
De werkloosheid in dc landbouw moet
nog komen. Thans liep ze op var
tot 300 man.
Om de politiek te
coördineren
Dc regeringen van Engeland. Frankrijk
n de Verenigde Staten zijn besprekin
gen begonnen over de voorstellen vnn
premier De Gaulle, om de buitenlandse
politiek van de drie grote mogendheden
coördineren. De besprekingen hebben
a inleidend karakter. Andere betrok
ken regeringen zullen van het verloop
van het gesprek op de hoogte worden
gesteld.
Zoals gemeld, heeft premier De Gaulle
zijn voorstellen gedaan in persoonlijke
brieven aan Macmillan en Eisenhower.
De voorstellen van De Gaullc. zo werd
gisteravond nog eens in Parijs meege
deeld, betekenen geen wijziging van de
N.A.V.O,
Humphrey optimistisch
Even met Nikita eten
boosheid is dan
ras vergeten
De Amerikaanse senator Hubert
Humphrey heeft in een vraaggesprek dat
vandaag door radio-Moskou werd uitge
zonden meegedeeld dat zijn bijeenkomst
met premier Chroesjtsjef hem optimiv
tisch heeft gestemd over het totstandko-
en van een geslaagde overeenkomst tus-
n Oost en West, om een eind te maken
in de proeven met kernwapens.
Humphrey, die inmiddels weer op weg
naar huis, verklaarde lange tijd met
Chroesjtsjef over de atoombewapening en
andere wereldproblemen te hebben ge
sproken.
Gisteravond verbleef de Amerikaanse
•nator enige tijd in Oslo, waar hij er in
•n rede bij het Westen op aandrong, de
economische strijd aan te binden met de
Sowjetunie „Op dit gebied hebben zij
ons de oorlog verklaard. Chroesjtsjef mag
het concurrentie noemen, het is een vol
ledige oorlog", aldus Humphrey.
Zou goede Sint teel komen
nu hij 9t iveer zo lelijk vindt?
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vrij veel bewolking met
enkele verspreid voorkomen
de buien. Ztnakke tot ma
li ge, aan de kust tijdelijke
krachtige noordwestelijke
wind. Ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
Zie de maan schijnt door de bomen
6 december: Zon 8.5116.30. Maan 2.43
14.05. Op 10 december N.M.
HET WEER EN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
S 8
9 1
z 5 s
1
él
li
jU
ÏZx S
1
Helsinki
Stockholm
Oslo
tleht bew
onbew
WNW 4
W 5
NW 5
-3
0
Kopenh
Aberdeen
regenbui
regen
WNW 6
ZZW 8
windstil
NNW 3
WZW 1
3
4
6
2
1
0 1
O
P*rd"
■Nlee°ble
rw bew
onbew
rw bew
zw bew
N 2
NNO 3
O 4
NNW 6
-0
5
2
0
0
0
0
Herlijn
frankfori
goh bew
WZW 8
ZW 4
W 2
-3
00
0
Geneve
g°onbew
N 2
O 2
ZW 2
windstil
-6
-10
-11
0
0
0
Rome
Ajaccio
Madrid
Mallorca
Algiers
regen
zw bew
geh bew
half bew
mist
NNO 2
NNO 2
ZO 3
N 4
WZW 1
5
5
9
7
20
0
0
VERSCHILLENDE staatslieden uit
het westelijke kamp hebben
gisteren verklaringen over de situa
tie in Berlijn afgelegd. Duncan San
dys, de Britse minister van defensie,
heeft in het Lagerhuis als zijn me
ning uitgesproken, dat het Kremlin
niet van plan is een wereldoorlog
over de kwestie-Berlijn uit te lok
ken.
Hij baseerde zijn mening vooral op de
grote vergeldingskracht van het Ame
rikaanse leger en op het feit, dat de
Russen tegen elke prijs een botsing zou
den willen voorkomen.
Selwyn Ldoyd, de Britse minister van
buitenlandse zaken zei dat de tijd rijp
is voor een volledige bespreking va»
de kwestie-Duitsland tussen de Sowjet
unie en de westelijke geallieerden.
Wij geloven niet dat er de geringste
kans bestaat dat een zogenaamd vrij
Berlijn werkelijk vrij zal blijven", al
dus Lloyd. De enige oplossing voor
Berlijn le volgens hem het tot de hoofd
stad van een vrij en herenigd Duits
land te maken.
John Foeter DulJcs, de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken, zei dat
Rusland «hans Weet-Berlijn bedreigt
omdat het in 't defensief Is gedreven
door de inspirerende demonstraties van
het kunnen der vrije burgers ln die
stad. Hij verzekerde de vrije bevolking,
dat de Amerikaanse politiek erop is
gericht, communistisch gebruik van ge
weld of bedreiging te voorkomen.
Dr. Adenauer, die gisteren voor een be
zoek van tiwec dagen In Wcst-Berlljn is
aangekomen, verklaarde dat de wes
terse geallieerden voet bij stuk zullen
houden wat betreft hun aanspraken op
vrije toegang tot West-Borlijn Hij zei
ln Berlijn gekomen te zijn om de ruim
twee miljoen vrije burgers gerust te
'tellen en ze te tonen, dat het West-
Duitse volk en zijn regering vastbesloten
achter ze staat. WIJ zullen samen met
onze bondgenoten erin slagen de
toestand meester te worden, aldus
Adenauer.
