Jlieuuie £rifcsrite (üóuranl
w: j
Geen vijandige overheersing
voor West-Berlijn
Latilif
AFWIJZENDE WESTELIJKE REACTIES:
i Tegenvoorstel na de komende
NAVO-conferende in Parijs?
Vier mensen kwamen om
in Den Helders haven
In West-Berlijn zegt men neen
tegen voorstellen van Moskou
Kernwapens voor de
meeste NA VO-landen
Eis van stuwadoors op
havenarbeiders ontzegd
VRIJDAG 28 NOVEMBER 1958
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie. Redactie. Abonnementen
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ADVERTENTIES: 0-20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936.
Directie: P. DIEMEB
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTEL!JK-NATIOISAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
Negenendertigste jaargang no. 11426
„5tantwasticfi is gbeMrvrn
niyn hert ia Ugtjenspoet"
Hoe zit 't
met de
BEBOUWING
Zie pagina 3
"1
i
Liliane jarig
België viert vandaag de ver
jaardag van prinses Liliane,
de gemalin van koning Leo
pold. De Prinses viert haar een
enveertigste verjaardag.
HET RUSSISCHE VOORSTEL om van West-Berlijn
een vrije, neutrale stad te maken en de toegangs-
0 wegen in handen van de Oostduitsers te geven, is in de
westelijke hoofdsteden koel en afwijzend ontvangen.
In Washington werd gisteravond een officiële verkla-
ring uitgegeven, waarin het Russische voorstel welis-
waar nog niet nadrukkelijk en formeel werd verwor
pen, maar waarin toch wel werd gezegd dat de Ameri-
kaanse regering er niet aan denkt, enige overeenkomst
met de Sowjetunie te sluiten, die tot gevolg zou hebben
dat de bevolking van West-Berlijn zou worden overge
laten aan vijandige overheersing.
Het ministerie van buitenlandse zaken in Washing
ton beloofde het Russische voorstel zorgvuldig te zullen
bestuderen, maar in bevoegde kringen maakte men
duidelijk dat het waarschijnlijk eind december
zal worden afgewezen.
Men verwacht in Washington dat de westelijke mo
gendheden een tegenvoorstel zullen doen en dat hier
voor de N.A.V.O.-conferentie, die vijftien december io
Parijs wordt gehouden, van grote betekenis zal zijn. In
N.A.V.O.-kringen werd voorspeld dat de westelijke
landen hun antwoordnota's pas na die conferentie zul
len verzenden.
TERWIJL deze eerste commentaren op de nieuwe Russische voorstellen
werden gegeven, verklaarde premier Chroesjtsjef in Moskou op een
persconferentie, die door meer dan honderd buitenlandse journalisten werd
j bijgewoond, dat Rusland door niets, en dan ook door niets, zich van de uit
voering van zijn plannen met Berlijn zal laten afbrengen. Het jongste voor
stel zou echter niet bedoeld zijn als een ultimatum aan het Westen.
Chroesjtsjef zei, de wereld te willen bevrijden van efen „kankergezwel".
In de loop van vandaag bereikten
ons de volgende afwijzende reacties
uit de westelijke hoofdsteden:
Ver. Staten
In Washington, waar men enigszins op-
i gelucht was, dat Chroesjtsjef een uit
stel van zes maanden heeft gegeven
gaf het ministerie van buitenlandse
zaken de volgende verklaring uit:
Amerika zal geen akkoord met Rus-
land sluiten, dat West-Berlijn aan een
i vijandige overheersing kan overgeven
De Verenigde Staten hebben zich met
Engeland en Frankrijk plechtig ver
antwoordelijk gesteld voor de veilig
heid van de westelijke sectoren van
I Berlijn. Twee en een kwart miljoen
i Westberlijners hebben op moedige
I wijze op deze vrijheid vertrouwd.
Engeland
Er zal onder geen enkele omstandigheid
sprake zijn van een terugtrekking van
de geallieerde troepen uit West-Ber
lijn en van een erkenning van Oost-
Duitsland, luidde het commentaar in
Londen. Het Russische voorstel is on
zin. Over Berlijn valt alleen te praten
i in het kader van de onderhandelingen
over de Duitse hereniging. Vergeten
mag niet worden, dat het hier om meer
dan twee miljoen mensen gaat.
West-Duitsland
De westelijke mogendheden zullen elk
voorstel verwerpen, dat West-Berlijn
i onverdedigbaar maakt, zo stelde bonds
kanselier Adenauer zijn landgenoten
j gerust.
„De bevolking van Berlijn kan er zeker
van zijn, dat wij, sajnenwerkend met
de westelijke mogendheden, alles
zullen doen om de veiligheid en de
onafhankelijke status van Berlijn, als
mede de vrijheid van verkeer tussen
i Berlijn en de Bondsrepubliek te hand-
I haven," aldus de Bondskanselier.
I Heel duidelijk was de reactie van de
I Westberlijnse burgemeester, Willy
j Brandt: „De Russische voorstellen zijn
onverdragelijk." De perschef van de
I Westduitse regering, Felix von Eek
hardt, bepaalde zich tot deze opmer
king- „Het Russische ultimatum heeft
een buitengewoon ernstige toestand
Geallieerde
merkten o;
We
dat
liet i
t-Berlijn
dachten
le Oost-
de stad aan de genade
Radio-Moskou zei gisteravond, de voor
stellen van Chroesjtsjef een waarlijk
democratische oplossing te vinden. Ver
werping van de voorstellen betekent,
dat de westelijke mogendheden West-
Berlijn willen handhaven als een basis
Onze correspondent in Bonn, die
de stemming in de Westduitse hoofd
stad peilde, seinde vanmorgeri het
volgende:
Het ls goed om eens tot de kern door
te dringen. De Russische voorstellen
draaien om twee punten, die niet met
zoveel woorden in de nota's aan de
westelijke landen staan.
Het is steeds het verbloemde streven
van Rusland geweest, in het bezit te
komen van heel Berlijn. Dit streven
is ook nu nog niet veranderd. Ook nu
nog wil Moskou Berlijn annexeren.
Dit is het eerste punt. Hieruit volgt het
tweede, dat Rusland de westelijke lan
den uit Berlijn wil verdrijven zonder
dat er geschoten wordt, zonder dat er
oorlog komt en zonder dat het atoom
bommen gaat legenen.
Rusland stelt nu een „vrije" stad voor.
Wanneer de westelijke drie dit plan
slikken, zouden de geallieerde troepen
100 km moeten worden teruggetrokken,
terwijl het rode leger aan de grenzen
van de „vrije" stad blijft. Om maar
niet te spreken over de eenheden van
het Oostduitse leger, die in Oost-Ber-
lijn zullen blijven.
Er zijn nog meer redenen, waarom dit
slimme Russische plannetje niet kan
doorgaan: het „bevrijden" van Wes-t
Berlijn scheurt dit deel van de stad
los van het economische achterland in
West-Europa en maakt het geheel af-
de verzorging uit het
wordt men aan Danzig
zo lang is goed
gegaan, maar dat toch een van de
oorzaken van de Tweede Wereldoorlog
is geworden
Ingaan op het Russische plan betekent,
dat Berlijn na korte of lange tijd ge
heel voor het Westen verloren gaat en
verdrinkt in de communistische oceaan.
Dan heeft Rusland haar zin. Want dan
is West-Berlijn geen doorn in het oog
en dolk in de zij meer.
Jt
De Oostenrijkse trainer Edi Rol
ler aan de maaltijd met zijn ski-
leerlinge prinses Irene. De Prin
ses heeft een paar dagen door
gebracht in het trainingskamp
waar het Oostenrijkse nationale
ski-team wordt opgeleid en hoe-
(Van een correspondent.)
EEN tragische vergissing heeft
vannacht aan vier mensen het
leven gekost. Zij hadden een gezel
lige avond aan boord van Hr. Ms.
kruiser De Ruijter meegemaakt en
begaven zich omstreeks één uur
ar huis, in het Renault je vai
-j. heer J. M. C. Steenaert, serge-
ant-geschutmaker-konstabel, die de
auto bestuurde.
De heer Steenaert en zijn echtgenote,
ïevrouw C. C. J. Steenaert-van
Bilt, mevrouw A. Vis-Kiers, echtgenote
an een collega van sergeant Steenaert
n een nichtje van mevrouw Vis,
N. Coster, kwamen bij het ongeluk
m het leven.
De heer Steenaert moet zich bij het
wegrijden hebben vergist. Naar de Ma-
rinevoorlichtingsdienst, op gezag van de
Koninklijke marechaussee in Den Helder,
mededeelde, is de vergissing te wijten
de dichte mist, die de nieuwe ma
rinehaven van Den Helder omhulde
Langszij de kruiser9teiger, waarop de
zich bevond, liggen de kruisers De
Zeven Provinciën en De Ruyter. Door de
mist heeft de bestuurder waarschijnlijk
Kroonprins Akihito van Japan
en Mitsjiko Sjoda ontmoetten
elkaar voor het eerst op de ten
nisbaan, in augustus van het af
gelopen jaar. Die eerste kennis
making groeide uit tot een hech
te vriendschap en gisteren was
het zover dat het meisje met
haar ouders naar het keizerlijk
paleis reed om te worden voor
gesteld aan de keizerlijke fami
lie. Komend voorjaar zullen
Akihito en Mitsjika Sjoda zich
officieel verloven.
wel men daar dus beslist wel
iets gewend is, vertelde Koller
dat hij de grootste bewondering
heeft voor Irenes prestaties. „Zij
zou het tegen sterke tegenstand
sters kunnen opnemen".
„Wij in West-Berlijn zeggen neen
tegen het plan van Chroesjtsjef
onze stad in een neutrale vrije stad
te veranderen".
Dat was de reactie van Willy
Brandt, de burgemeester van West-
Berlijn op het Russische voorstel om
een gedemilitariseerde vrije stad
West-Berlijn tot stand te brengen.
In een speciale radioboodschap zei
Brandt, dat 't werkelijke doel van de Rus
sen is, West-Berlijn bij de Oostduitse re
publiek in te lijven. „Wij moeten ons niet
laten misleiden door de Sowjet-nota", zei
hij. „Deze betekent, dat eerst de gealli-
DE TIJD, dat raketten en kern
ladingen alleen maar in handen
van Amerikaanse troepen waren, is
voorbij. Ongeveer de helft van de
NAVO-landen heeft thans in een of
andere vorm atoom-uitrusting be
schikbaar en binnen drie tot zes
maanden zullen de meeste NAVO-
landen atoomuitrusting hebben.
Dit heeft de NAVO-opperbevelhebber,
generaal Nor stad gisteren verklaard. Wat
betreft organisatie en uitrusting is de
NAVO in snel tempo op weg naar een
geheel nieuw tijdperk, aldus de generaal.
Er zijn reeds troepen van verschillende
bij het Atlantische bondgenootschap aan
gesloten landen, die zijn of worden op
geleid in het gebruik van wapens die
kernladingen kunnen bevatten.
Het is wel ndet de bedoeling, dat alle
NAVO-troepen dit soort opleiding krij
gen, maar het programma zal worden
voortgezet tot de NAVO-strijdkrachten
de uitrusting bezitten, die zij nodig heb
ben voor hun taak. Deze is de verdediging
van de bevolking en het gebied van de
landen, die bij de organisatie zijn aan
gesloten.
Tegen 1963 zullen
honderd bataljons mi
gerust, tegen dertig
de plannen
raketten zijn uit-
dit ogenblik.
Generaal Norstad verklaarde voorts, dat
de NAVO-strijdkrachten in Midden-
Europa op het ogenblik ruim 21 divisies
omvatten Hier zullen nog vijf Westduitse
divisies bijkomen, terwijl Frankrijk heeft
beloofd de twee divisies, die het voor de
strijd in Noord-Afrika aan de NAVO heeft
onttrokken, weer onder NAVO-bevel te
plaatsen.
Hierdoor zou men In de buurt van de
voorgenomen strijdmacht van dertig
divisies komen In de Midden-europese
Een vrije stad in
de Sowjetzone
is niet vrij
eerde troepen uit West-Berlijn terugge
trokken moeten worden, terwijl de Rus
sische troepen om de stad blijven liggen.
Als dat gebeurt zal het niet lang duren,
of onze economische banden met West-
Duitsland zullen worden doorgesneden.
Wij zouden dan afhankelijk worden van
het Sowjet-blok en deze oplossing kun
nen we niet aanvaarden". De burgemees
ter beloofde de vrije wereld, dat de ruim
2 miljoen bewoners van West-Berlijn zich
niet op een dwaalspoor zullen laten bren-
gedachte, die bij de bevolking van West-
Berlljn overheerst. De burgemeester
overweegt om in de komende dagen naai
Washington te gaan. Hij wil daar me1
president Eisenhower en andere topfigu
ren uit de Amerikaanse politieke wereld
de Berlijnse crisis bespreken.
De boodschap van Brandt volgde
middellijk op oen spoedbijeenkomst
de Berlijnse Senaat, waar men utivoerig
over de plannen van het Kremlin heeft
gesproken. „De bevolking van Berlijn
vertrouwt nu op zijn vrienden in de ge
hele wereld", verklaarde Brandt na af
loop van de vergadering. „In de komende
weken zal nie4 alleen het lot van
stad, maar het lot van het hele Duitse
volk op het spel staan".
Om te bewijzen, dat beide politieke
partijen in Amerika van mening zijn, dat
het westen niet uit Berlijn gezet mag
worden, zijn vijf leden van het Ameri
kaanse congres vandaag naar Berlijn ge
vlogen. Wayne Hays, leider van de dele
gatie en voorzitter van de subcommissie
van het Huis inzake operaties van het
ministerie van buitenlandse zaken vee-
klaarde, dat ook de democraten de maat
regelen van Dulles in deze ^westte zul
len steunen.
Mist gaf moeite
op Schiphol
In de avonduren van gisteren werd het
zicht op Schiphol wat beter 's mid
dags waren er enkele uitgaande vluch-
gecombineerd met 't gevolg, dat s
KLM-toestellen, die in Brussel stonden.
Amsterdam vertrokken. Ook in de
loop van de avond zijn nog verschelde-
toestellen op de thuishaven geland
Alleen het lijntoestel van Warschau was
vooravond uitgeweken naar Eelde.
de DC-6C een goede landing uit
voerde. De 29 passagiers vertrokken met
de bus naar Amsterdam. Veertien passa
giers van deze dienst gingen donderdag
avond laat met het KLM-toestel door
New York.
niet kunnen zien, welke kant hij moest
oprijden om aan de landzijde van de
steiger te komen.
Hierdoor kwam het dat om kwart
over een de wacht aan boord van de De
Ruyter tot zijn grote ontsteltenis zag hoe
de auto in de verkeerde richting ging.
Enkele ogenblikken later dook de Re
nault van de vier meter hoge steiger
in het tien meter diepe water van de
haven. Met behulp van kraanwagens en
sleepboten werd de auto weer op het
droge gehaald, maar voor de inzittenden
kwam deze hulp te laat. Men trof in de
auto drie lichamen aan, dat van mevr.
Steenaert werd enkele uren later op
korte afstand van de plaats des onheils
gevonden.
schuimrubber- matras
Alle soorten „CBICA" matrassen
uit voorraad leverbaar
N V. Textielhandel ADR. v. OOY Jr.
Breestraat 39 Leiden
IETS KOUDER
De Bilt verwacht tot mor-
genavond:
Overwegend droog en
zwaarbewolkt weer met hier
en daar tijdelijk mist. maar
ook enkele verspreid voor
komende opklaringen. Zwak
ke tot matige oostelijke
wind. Iets lagere tempera-
toren. (Opgemaakt 11.15 o.)
ZON EN MAAN
Zaterdag 29 november: zon op 8.22 u.,
ider 16.34 uur; maan op 1937 uur. on
der 1030 uur.
Op 4 december laatste kwartier.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
I tl
Éi
„■o ti
"ti
cSf a
Znï
i
8
H t»
z3
Helsinki
geh bew
WNW fi
1
6
Oslo
mist
windstil
3
1
Aberdeen
goh hew
w| ndstil
9
0
Adam
geil bew
NO 4
9
1
motregen
NO 2
windstil
2
03
02
3renoble
geh bew
NO l
ONO 2
6
0
ïerltjn
zw bew
ONO 2
4
0
MUnchen
motregen
windstil
1
4
Genève
geh bew
N 1
4
0
geh bew
ZO 7
4
0 1
Rome
half bew
ONO 4
30
0
Madrid
geh bew
N 2
13
02
Algiers
regen
w 7
15
21
Nieuw geding om
slepersperson eel
De president van de Amsterdamse
rechtbank zal zaterdagmorgen uitspraak
doen in het kort geding, dat de scheep
vaartvereniging Noord om dezelfde
redenen en met dezelfde eisen als ln
Rotterdam aanhangig heeft gemaakt
tegen de Nederlandse bond van vervi
personeel (NVV) en de R.-K. bond
transportarbeiders St. Bonifacius. Giste
ren werden daartoe de pleidooien ge
houden.
Als de door de IT F aangekondigde boy-
oot van 1 tot en met 4 december schade
zal berokkenen aan een schip, dat be
hoort tot hei scheepvaartbedrijf van dt
Griekse reder Niarchos, dan zal gerech
telijk een eis tot schadevergoeding
den ingediend, althans als dit mogelijk
het land, waar het schip geboycot
is, heeft gisteren ln Rotterdam een ver
tegenwoordiger van Niarchos op een
persconferentie medegedeeld.
Vanmorgen om elf uur, een uur nadat
de president uitspraak deed. diende in
Rotterdam een tweede geding tusaen
nerzijds de Raad van Bestuur voor de
Scheepvaart en anderzijds de Centrale
Zeevarenden ter Koopvaardij en Vis
serij (NVV). welke organisatie het per
soneel van de sleepboten van Wijsmuller
in IJmuiden, die lid zijn van de centrale,
heeft opgewekt de „goedkope-vlagsche-
te boycotten. De raad van bestuur
verzoekt de president de Centrale van
Zeevarenden te bevelen deze opwekking
ln te trekken op straffe van een dwang-
van f 100.000 voor Iedere dag dat
gedaagde ln gebreke blijft. De president
zal.. uitspraak doen.
Kort geding goedkope vlagschepen
DE PRESIDENT van de rechtbank
te Rotterdam, mr. J. G. L. Reu-
der, heeft vanmorgen in het kort ge
ding, dat dinsdagmiddag voor hem
diende en aanhangig was gemaakt
door de scheepvaartvereniging Zuid
tegen de Nederlandse Bond van Ver
voerpersoneel, aangesloten bij het
N.V.V., en de Nederlandse R.K. bond
van transportarbeiders St. Bonifa
cius, de scheepvaartvereniging Zuid
haar vordering ontzegd.
Deize werknemersorganisaties hadden
gehoor gegeven aan de oproep van de
TF om de „goedkope-vlag-schepen",
an 1 tot en met 4 december te boycotten
De vordering van de scheepvaartsver-
eruging was de gedaagden te bevelen
binnen 24 uur na het vonnis van de pre
sident de aan hun leden en andere ha
venarbeiders gedane aanzegging tot sta
king in te trokken en hun leden mede
te delen, dat het aanbod de volledige
financiële consequenties van deze actie
dragen ls ingetrokken en zich te ont
houden van elke financiële steun aan
hun leden en de andere havenarbeiders
Dit alles op straffe van een dwangsom
f 100.000 voor Iedere dag dat gedaag
den ln gebreke blijven.
Mr. W. Schadee. optredend voor de
scheepvaartverelging Zuid, zei na af
loop, onmiddellijk tegen dit vonnis appèl
hof.
In het vonnis wordt gezegd, dat no
door werknemersorganisaties In Interna
tionaal verband een grootseheepse actie
is opgezet om dit misbruik te signaleren
en te bestrijden, van de arbeiders-leden
van deze organisaties niet kan worden
gevergd, dat i(j door het verrlrhten van
bepaalde arbeid deze actie zouden tegen
werken, mits de voormelde actie op re
delijke en verantwoorde w(|ze wordt uit
gevoerd.
Uitverkoop begint op
15 januari
De eerstkomende uitverkoopperiode
begint op hetzelfde tijdstip als vorig
jaar, namelijk 15 januari en duurt tot
met 2 februari.
r—Org. handgeknoopte
Perzische tafelkleden
vanaf 78,
BULTHUIS
BOTERMARKT 23
