Mcuutc £eiJisrt)c Courant
Regering bezorgd over
vrijhandelszone
Nieuwe voorstellen
van Frankrijk
Volgend jaar economisch
herstel bestendigen
Verwoeste" bruggen
vertragen opmars
Motie over spijtoptanten
werd ingetrokken
Meisje iii Eminen gedood
bij militaire oefening
8ew
WOENSDAG 19 NOVEMBER 1958
BUREAUS: Steenstraat 37.
Directie. Redactie. Abonnementen-
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ADVERTENTIES: 0-20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936.
Negenendertigste jaargang
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-^ATIOISAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantuastlcfi Is ghfbleoea
triyn hert ia tcgljcnspotr
Reit
s was
onfortuinlijk
Zie pagina 4
Minister Zijlstra in Tweede Kamer:
Man vermoordde
pasgeborenen
De politie heeft dc 36-jarige loodgieter
G. C. S- uit de De Manstraat te Rotterdam
aangehouden, omdat hij op 13 november
r(jn pasgeboren kind door verstikking om
het leven zou hebben gebracht. De ont
steltenis bij de politie werd nog groter,
toen gisteren, verborgen op dc vliering
In de woning van de loodgieter, de in ver
regaande staat van ontbindings-verdro-
gingstoestand verkerende Ijjkje.s werden
ontdekt van nog drie pasgeboren kinderen,
•die S. volgens zijn zeggen op dezelfde
wijze van het leven zou hebben beroofd.
Dit zou gebeurd zijn in de jaren '51/'52.
'54 en '56.
Het onderzoek heeft uitgewezen, dat de
vader tot deze afschuwelijke daad is over-
m, omdat het kind als een last werd
beschouwd en derhalve ongewenst was.
Het echtpaar had reeds zes kinderen, van
'wie de jongste acht jaar is.
De 35-jarige echtgenote van de ver
dachte, die volgens de politie een belang
rijke rol in het drama moet hebben ge
speeld, ls eveneens aangehouden en in
t gesteld. Zij werd aan een voorlopig
verhoor onderworpen in een ziekenhuis,
waar zij ter verpleging waS opgenomen
Naar wij uit andere bron vernemen zou
deze zaak aan het rollen zijn gekomen,
toen zioh bij de geboorte van het laatste
kind complicaties zouden hebben voor
gedaan, waardoor opname van de vrouw
in een ziekenhuis noodzakelijk was
S. is Inmiddels voor de officier
(Van onze parlementaire redacteur)
TNDIEN DE VRIJHANDELSZONE definitief zou mislukken, dan kunnen,
naar ik niet hoop, maar wel vrees, spanningen in de E.E.G. niet uit
blijven. Daarvoor zijn de economische banden met de overige landen van
vrij Europa, en waarlijk niet alleen voor Nederland, te nauw", zo zei gister
avond de minister van economische zaken, prof. dr. J. Zijlstra, in de
Tweede Kamer, tijdens de verdediging van zijn beleid. Hij zei, dat de
regering de jongste ontwikkeling met bezorgdheid gadeslaat, maar Neder
land zal zijn E.E.G.-verplichtingen trouw en loyaal nakomen.
„Een terugdraaien van deze ontwikkeling willen wij niet."
Minister Zijlstra noemde de huidige
impasse een fase in de politieke worste
ling om de vrijhandelszone. Nederland zal
alles doen om deze zaak weer op gang te
krijgen. Ons doel is daarbij, zo vervolgde
de bewindsman, een vrijhandelszone te
bereiken waarin het buitentarief van de
E.E.G. voor onze andere O.EE.C.-partners
verdwijnt.
De uitspraak van de heer Nederhorst
(soc.): „Liever geen vrijhandelszone dan
een slechte, achtte de bewindsman ge
vaarlijk. Natuurlijk is er een constructie
te bedenken die voor ons onaanvaardbaar
is. Dat zou zijn een vrijhandelszone met
een volstrekte autonomie t.a.v. het buiten
tarief en met een onvoldoende regeling
van het probleem van de oorsprong. Op
deze punten zijn de besprekingen ephter
t Vrijhandelszone-con flict
XJET FRANSE KABINET heeft gisteren tegenvoorstellen voor een vrij
handelszone uitgewerkt om de scherpe kantjes van het Westeuropese
economische conflict weg te nemen. De regering in Parijs heeft zich op
het standpunt geplaatst, dat de economische belangen van de landen buiten
de E.E.G. niet geschaad mogen worden en dat geen vergeldingsmaatregelen
tegen de E.E.G. mogen worden genomen. De zes landen van de Europese
Economische Gemeenschap zullen spoedig bijeenkomen om de nieuwe
Franse voorstellen te bespreken.
De Benelux-landen hebben gisteren 'n
belangrijke poging ondernomen om het
conflict uit de weg te ruimen. De drie
landen hebben namelijk het oude plan
om de tariefverlaging van 1 januari in
EEG-verband tot alle OEES- en even
tueel ook tot de GATT-landen uit te
breiden weer op tafel gebracht.
Over de nieuwe Franse tegenvoorstel
len is nog niets officieel meegedeeld. Wel
is zeker, dat de voorstellen een onrecht
vaardige quotadiscriminatie na 1 januari
tegenover de niet-EEG-landen willen
voorkomen. Volgens deskundigen be
staan er voor Frankrijk drie mogelijk
heden om uit de impasse te komen:
1. Frankrijk kan besluiten de OEES-
handel tot 75 procent weer vrij te ma
ken zoals het aanvankelijk volgens de
bepalingen van de OEES verplicht was.
Zoals bekend is, schortte Frankrijk in
juli 1957 alle maatregelen voor libe
ralisatie van de handel op. Sindsdien
zijn de Franse invoeren niet meer vrij
gemaakt, omdat de Franse betalings
balans voortdurend in moeilijkheden
verkeerde.
2. Frankrijk zou verder nog een belang
rijk gebaar van goede wil tegenover
de met bij de Europese markt aange
sloten landen kunnen maken. Zo zou
het voor deze landen de quota kunnen
verhogen van goederen, die nog nooit
zijn geliberaliseerd.
3. Ten slotte bestaat de mogelijkheid
en hiervoor voelen de OEES-landen het
meeste dat Frankrijk deze elf lan
den wat de invoer betreft gelijk stelt
met de EEG-partners. Dit komt dus
neer op het voorstel, dat de Benelux-
landen gisteren naar voren hebbèn ge
bracht
Handelsoorlog
Zoals de zaken er thans voorstaan zal
er in Europa geen handelsoorlog ont
staan. De beraadslagingen, die de En
gelse regering de laatste dagen met de
niet-leden van de EEG heeft gevoerd,
hebben duidelijk gemaakt, dat Londen
op weinig steun kan rekenen voor een
politiek van represailles.
Vooral de Scandinavische landen wil
len tot elke prijs een handelsoorlog ver
mijden en geven de voorkeur aan een
gemeenschappelijke Noordse markt. De
ze markt zou de zes landen van de EEG
niet onwelgevallig zijn. Intussen is
in Londen van mening, dat men eerst
een goed initiatief van Frankrijk kan
verwachten als de algemene verkiezin
gen op 30 november zijn gehouden.
In de omgeving van de Europese com
missie van de Europese economische ge
meenschap wordt de gang van zaken
ernstig betreurd. Men vraagt zich zelfs
af, waarom de leden van de commissie
min of meer buiten de onderhandelingen
zijn gehouden.
moeten komen. „Maar men moet niet
geten", aldus minister Zjjlstra, „dat het
er by de vrijhandelszone niet om gaat
wat wij ervoor moeten betalen, maai
wij krijgen."
Minister Zijlstra was het met de heer
Nederhorst eens dat Frankrijk van ouds
een protectionistisch land is. Hij hoopte
echter maar, dat deze mentaliteit niet
naar ons land zal overwaaien. Er is geen
sprake van. dat Frankrijk de gevolgen
van een.vrijhandelszone niet te boven zot
komen. Er is sprake van een overgangs
periode van 18 jaar. De Franse economie
heeft voor zijn herstel nodig: mor
evenwicht en open grenzen. De gesloten
grenzen zijn voor het overgrote deel ver
antwoordelijk voor de verstarringsver-
schijnselen in de Franse economie.
Waarom geen concessies van Engeland
gevraagd? Daaraan zijn we niet toi
komen. In het beraad van de Zes landen
zijn echter wel concessies gedaan
Frankrijk. Hoewel dit niet helemaal zeker
is, had minister Zijlstra de indruk da
in het voornemen ligt de huidige impasse
„op hoog politiek niveau" te doorbreken.
Wat de enorme kolenvoorraad betreft
herinnerde minister Zijlstra aan de falen
de prognoses van de Hoge Autoriteit der
E.G.K.S. in het verleden. Zij hield reke
ning met een tekort gedurende 20
De bewindsman vreesde, dat men thans
weer heeft uitgerekend dat er gedurende
20 a 30 jaar overschotten zullen zijn. „In
dat geval maakt men dezelfde eenzijdige
fout", aldus prof. Zijlstra. Men verkijkt
zich dan op de omvang van de structurele
overvloed aan kolen.
Men zal het protouktie- en hert prijs
niveau aan de omstandigheden moeten
aanpassen. Maar de produktie is in 1958,
in een tijd van dalende conjunctuur, nog
gestegen vergeleken met 1957. En er is
slechts een aarzelend begin met een prijs
verlaging gemaakt. Als het vraehtenpeil
op de Atlantische Oceaan weer aantrekt
kunnen we weer in een concurrentie
positie komen. Hoe soepeler de prijspoli-
van de gemeenschap is, des te ge-
(Zie vervolg op pagina 4)
Oefening „Carillon'
Na vijf uur oponthoud eindelijk
op plaats van bestemming
r redacteuren)
TE VELDE, dinsdag
ERGENS IN NEDERLAND oefenen 30.000 militairen, maar waar zi allemaal pre
cies zitten is nog niet bekend. Althans, zo was de toestand gisteren in een
bepaalde legerplaats in het oosten van Nederland. Behalve een groep kwartier
makers was daar lang na het vastgestelde uur nog geen enkele eenheid op de plaats
van bestemming aangekomen. Vreemd was dit overigens niet. want in de loop van
de dag had een formatie straaljagers de Rijnbrug bij Arnhem en de IJsselbrug bij
Zutphen „onklaar" gemaakt. En dit bezorgde de kolonnes, die vanuit bet zuiden
oprukten natuurlijk het nodige oponthoud.
de Betuwe in, waarna ze bij Rhenen de
rivier overtrokken. Vandaar konden zij
Arnhem vanuit het westen binnenrijden
en vervolgden zij hun route over de
IJsselbrug bij Westervoorde
Het was intussen zeven uur geworden,
voor de eerste echelons het concentratie
gebied binnenreden. De laatste onderde
len bereikte het gebied een uur later en
dit betekende een achterstand van vijf
uur op het tijdschema. Maar de kwartier
makers hadden in die tijd niet stilgezeten.
In het beboste terrein hadden zij de plek
ken aangewezen, waar de troepen hun
tenten konden opslaan, wat dan ook on
middellijk na aankomst gebeurde.
Door het ensceneren van een dergelijke
tegenslag echter is de oefer.ing „Carillon"
volkomen afgestemd op wat er in werke
lijkheid zou kunnen gebeuren.
Ook een bij de bruggen opgestelde ver-
keerscontrolepost van de marechaussee
had met deze mogelijkheid rekening ge
houden. Lang voor de bruggen „onklaar"
raakten had men reeds een reserveroute
uitgestippeld. Deze voerde over de brug
bij Westervoort
optrokken en ci«
achter zich lieten,
middellijk daarna
geleid.
Bij Eist bogen
:oen de straaljagers
verwoeste bruggen"
:rden de troepen on-
Dit is Jonathan Leaboa, advi
seur van Amelia Mantsebo
Seeiso, het voornaamste opper
hoofd van Basoetoland. Het
vreemde hoofddeksel, waar
onder hij gisteren in Londen
arriveerde, wordt in zijn land
alleen gedragen bij plechtige
gebeurtenissen. In dit geval zijn
dat blijkbaar de besprekingen in
Gemenebest-verband, waarvoor
hij in de Engelse hoofdstad ver
blijft, tezamen met zijn opper
hoofd Amelia Mantsebo Seeiso.
Vlucht per schip
over land....
De voorste helft van net 230 ton meten
de Oostduitse schip Kuner is gisteravond,
onder grote belangstelling van de inwo
ners van het Westduitse s'adje Gorleben,
over land naar het vrije Westen gebracht.
De andere helft volgt ovei enkele dagen.
De beide helften worden dan weer aan
elkaar bevestigd en een Oostduitse vluch
telingenfamilie heeft haar woning mee
genomen naar het Westen.
Het zit allemaal zo: de eigenaar van
het vaartuig bevond zich op de Elbe, in
West-Duitsland, en wenste daar te blij-
hij durfde echter niet verder te
i, omdat de Elbe bij Gorleben langs
de zonegrens stroomt en hij bang was
door de Oostduitsers te worden ingere
kend. Dank zij deskundige medewerking
is een oplossing gevonden.
Na toezegging minister:
(Van onze parlementaire redacteur)
DE HEER VAN DOORN (kath. v.), die verleden week dreigende taal
over het toelatingsbeleid van spijtoptanten had gesproken, diende
gistermiddag in de Tweede Kamer een nietszeggende motie over deze
kwestie in, die hij aan het einde van de avondvergadering weer ijlings
heelt ingetrokken. Deze motie was vrijwel in overeenstemming met de
toezeggingen die minister Samkalden verleden week han gedaan. Na de
herhaling van deze toezeggingen was er geen plaats mee- voor een vrij
slap voorstel van orde.
In deze motie zou de Kamer als haar
oordeel hebben uitgesproken dat t.a.v.
de maatschappelijke Nederlanders, en in
het bijzonder t.a.v. de spijtoptanten, een
zo ruim mogelijk toelatingsbeleid ge
voerd moet worden. De regering werd
in dit voorstel uitgenodigd om met dc
Kamercommissie voor repatriëring het
vraagstuk „van de maximale mogelijk
heden van toelating te bezien."
De minister zegde dit overleg nog
maals toe. Hij voegde daaraan toe dat
van een groepsgewijze toelating echter
geen sprake kan zijn. Bovendien zal op
dit ogenblik de toelating beperkt moe
ten blijven. Deze toelating zal ver
ruimd kunnen worden, naarmate meer
gerepatrieerden naar andere landen kun
nen emigreren.
De socialistische afgevaardigde, de
heer Vrolijk, was door deze motie „aan-
Dat
voorstellen, want de socialisten hadden
een uitvoerig toelatingsdebat gevraagd,
met alleen met de minister van justitie,
maar met alle betrokken bewindslieden
Dat was een heel ander geluid dan de
dreigende taal van dhr. v. Doorn (kath
v.). Dat debat komt nu toch Helaas
niet in het openbaar, maar in de be
sloten vergadering van de Kamercom
missie De heer Meulink (a r.) noemde
deze motie „een minimum". Naar zijn
mening wordt er te weinig aandacht
geschonken aan de morele kant
deze zaak Teveel wordt er gesproken
over de ge-
tingsbeieid
Nu het
weinig zin meer nogmaals uitvoerig
over de voetbalpool te discussiëren. Mi-
Aan de invalsweg van Rotter
dam, komende uit de richting
Den Haag, kan men deze bor
den lezen- Er ligt vreugde in
omdat er mensenlevens zijn
gespaard en er ligt stedelijke
trots in. Maar als men juist op
deze weg de automobilisten
rijden (verreweg de mees
ten rijden sneller dan 50 kilo
meter!) dan wordt men er zich
wel van bewust dat het nog
heel wat beter kan.
nister Samkalden heeft nog eens her
haald, dat men rekening moet houden
met „een totoloos-tijdpcrk". De he
Van Dis (s.g.) hekelde de A.R.-min
ters. die het Kabinet niet aan zijn s
spraak hebben gehouden. De A.R.-n
nisters maken een voetbal voor de mee
derheid. maar de A.R.-Kamerled<
stemmen tegen. Dit bukken voor i
meerderheid kon de heer Van Dis
(zacht uitgedrukt) niet waarderen
heer Meulink (a.r.) daarentegen m
op dat niet primair de vraag in
geding komt of de minderheid de i
derheid de wil mag opleggen, maar
moet de voetbalpool toetsen aar
zedenwet van God.
Ook over het verstckelingenbeleid
viel niets nieuws meer te zeggen. Mi
nister Samkalden herhaalde nog
de „bijna ongeloofwaardige subtiliteit
van zijn redenering" Het was inder
daad allemaal zeer subtiel. Op
vraag van de heer V d. Wetering i
wie nu eigenlijk de 37 verstekelingen
in Nieuw-Guinea heeft toegelaten
woordde de bewindsmanhet daartoe
bevoegde gezag.
Een militair
)ond
'"TIJDENS DE oefening „Carillon" heeft
zich gisteravond een ongeluk
gedaan. Door een schot nlt naar men
nt een pistool werden aan de rand
de Emmerduincn te Emmen de acht
jarige Ida Havcrings en de militair J. van
Veggel getroffen. Het meisje werd gedood
de soldaat is in zeer ernstige toestand
in het ziekenhuis opgenomen.
ongeluk gebeurde omstreeks
ïur nabij de Hunenbaan te Emmen. Ml li-
ai ren die deelnamen aan de alarmoefe
ning „Carillon" hadden daar een wacht
post uitgezet, bestaande uit twee militai
ren. Men hoorde een schot en toen me
op af ging, kwam men een van c
twee militaire van de wachtpost tegen.
man was overstuur en uit zijn pistool
bleek een kogel afgevuurd te zijn. Bij de
wachtpost werd de gewonde soldaat Van
Veggel, die uit Vught afkomstig ia, ge
vonden. Een eind verder lag het meisje
Have-rings, dart in Emmen woonde. Zij
Was in het hoofd getroffen.
Het opgeluk zal, naar men volgens de
Legervoorli chtingsdienst wel moet aan-
n, zijn gebeurd met de kogel, die
Straaljager neer
in Duitsland
Piloot uit Wassenaar
om het leven
gekomen
Een Thunderstreak-straaljager van de
Koninklijke Luchtmacht is gisteren in
de buurt van de Duitse stad Donau-
Eschingen neergestort. De piloot, de 23-
jarige tweede luitenant-vlieger F. A.
Kathmann uit Wassenaar, kwam om het
leven.
Het vliegtuig was gistermorgen opge
stegen met nog een ander toestel van
hetzelfde type om oefenvluchten te ma-
boven Duits gebied. Om elf uur werd
contact tussen de beide piloten ver
broken omdat de radio van Kathmann
plotseling zweeg. De andere vlieger ging
daarna op onderzoek uit. echter zonder
resultaat. Benzinegebrek dwong hem
Nederland terug te vliegen. Pas
laat in de middag werd het wrak met
de verongelukte piloot gevonden. Het
neergestort in het heuvellandschap
15 km ten zuiden van Donau-
Eschingen. Een NAVO-commissie stelt
vandaag een onderzoek in naar de
van de ramp.
uirt het pistool van de ene wachtposrt ver
dwenen bleek. De gewonde militair droeg
een srtengun, die ongeladen was. Er wordt
rekening gehouden met de mogelijkheid
van een ricoehetschot, dat eerst de mili
tair en daarna hert meisje getroffen heeft.
De soldaat met wiens pistool het schot
is gelost, heeft een shock en kon nog niet
worden gehoord. Hij is opgenomen in het
militair hospitaal in Assen. Het bivak is
inmiddels opgebroken en de troep is ver
der getrokken. Alleen zij, die na hert onge
luk de toestand hebben opgenomen, zijn
in Emmen achter gebleven
Looppas
Mocht door de vijandelijke „luchtaan
vallen" het laatste gedeelte niet al te vlot
zijn verlopen, het allereerste begin van
„Carillon" verlieD vlot genreg. Om kwart
voor zes 's morgens kwam het bevel tot
het begin van de oefenir.g van de ge
nerale staf en om acht uur was het kamp
Oirschot alles klaar om uit te rukken.
Om tien uur veertig kwam het bevel
door, om de mars naar het legenngsge-
bied aan te vangen.
Doch hier kwam de eerste kink al in
de kabel: een „luchtaanval" op het kamp
gooide roet in het eten. De hele kamp
bevolking, die uit 3500 mail bestond moest
zich met achterlating van alles en
gekleed zoals ze op dat ogenblik toevallig
was op tevoren aangewezen plaatsen,
twee kilometer buiten het kamp, in vei
ligheid stellen. En dat alles gebeurde in
dc looppaswat echter niet kon ver
hinderen, dat dc eerste onderdelen van
het 16e bataljon Limburgse Jagers pas om
11.40 uur de kazerne uit waren.
Z.K.H. de Prins der Nederlan
den heeft gisteren in zijn func
tie van inspecteur-generaal van
de Koninklijke Marine een in
formeel bezoek gebracht aan de
marine-inrichtingen in Den Hel
der. Geruime tijd vertoefde hij
bij de marine-navigatiedienst,
waar hij met belangstelling het
z.g. „plotten" volgde. Naast de
Prins kapitein-luitenant-ter-zee
W. Koolhaas, commandant van
het navigatiestation.
Een vroege, krachtige winterstorm
heeft de afgelopen twee dagen tien do
den geëist in de staten van het Ameri
kaanse midden-westen. Op sommige
plaatsen bereikte de storm de kracht
van een tornado. Te Alamosa in Colo
rado daalde de temperatuur tot 29
den onder nul. Plaatselijk ontstonden
overstromingen en werd het verkeer door
zware sneeuwval ontwricht.
Russisch plan in V.N.
Speciale commissie voor
de wereldruimte
DROOG WEER
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer met enkele ver-
sprelde opklaringen en bier
en daar mist. Overwegend
WÊÊS zwakke wind tussen oost en
zuidoost. Dezelfde of iets
'iry lagere lemperaturen.
W (Opgemaakt om 11.15 uur.)
Donderdag 20 november: zon op 8.07
ur, onder 16.43 uur. Maan op 14.J9 uur,
onder 1.45 uur. Op 28 november volle
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
TN NEW YORK heeft men gisteren
de indruk gekregen dat Rusland
bereid is mee te werken aan de op
lossing van de moeilijke kwestie van
het vreedzaam gebruik der wereld
ruimte. In een persoonlijk gesprek
met de Amerikaanse afgevaardigde
bij de Verenigde Naties, Cabot Lod
ge, heeft de Rus Zorin namelijk een
verrassend voorstel gedaan. Ver
strekkend is het Russische voorstel
niet, maar het geeft wel de richting
aan waarin de oplossing moet wor
den gezocht.
Volgens hert nieuwe Russische plan moet
een voorbereidende commissie, waarin
elf landen zitting hebben, zich beraden
op dit probleem. Later heeft Zorin zUn
plan bij de politieke commissie van de
Verenigde Naties ingediend. „Met dit
voorstel tracht Rusland een formulering
te vinden", zei hij, „die aanvaardbaar is
voor alle partijen". Hij noemde zijn plan
een belangrijke stap in de goede richting.
Voor dc indiening van dit voorstel kreeg
Zorin dc wind tegen van dc Britse afge
vaardigde Dixon, die felle kritiek leverde
op de Russische ontwerp-resolutie, waar
in een verbod van militair gebruik der
wereldruimte wordt gekoppeld aan op
heffing van militaire bases in het buiten
land.
