Jlieutuo £citecl)c GTouranl
Wapens voor Britse
burgers op Cyprus
Nagenoeg
alleen rechtse
kandidaten in Algerije
Daily Sketch: Foot door
Montgomery vervangen
Willem Ruys
Plan voor bemande raket
in de Ver. Staten
„Zeven
de
Provinciën"
Marineraad
in
Betovergrootmoeder (105) houdt
nakomeling ten doop
La tl lit
^%/l
m
Auto op I)oom: 2 doden,
3 gewonden bij Soest
MAANDAG 10 NOVEMBER 1958
BUREAUS Steenstraat 37
Directie Redactie. Abonnementen
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ADVERTENTIES: J 0-20 per millimeter
Familieberichten 0.18 per millimeter
'Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936
Directie: F. D1EMER
Dr. E. DIEMEB
CHRISTELIJKE AT ION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stanlvasttcf) Is ahfblturn
tnyn herl ia tcoticnspoct"
'jftcnspotT
Negenendertigste jaargang no. 11410
Voor SPORT
en wedstrijden
p men pagina 4y 6 en 7
Ongerustheid over Eoha-cicties
O
ALLE minnelijke Britse ingezetenen van Cyprus, ongeveer 500 in totaal,
zijn gisteren op het hoofdkwartier van de veiligheidstroepen van het
eiland ontboden om daar de nieuwe plannen te vernemen ter beëindiging
van de anti-Britse gewelddaden. De pro-Griekse verzetsbeweging Eoka
heeft sedert het begin van haar nieuwe offensief, vijf weken geleden, 24
Britten om het leven-gebracht, onder wie negen burgers. Er zullen nu aan
alle Brijse burgers op het eiland wapens worden verstrekt. Slechts de helft
van de mannen die op de vergadering aanwezig waren bleek echter bereid
te zijn, de wapens te accepteren.
De politie heeft de Britse burgers aartgeraden onnodige reizen over het
eiland te vermijden en steeds waakzaam te zijn. Alleen deze maand al zijn
vier Britten door Eoka-leden neergeschoten, terwijl zij op weg waren naar
hun werk, of daarvan terugkeerden.
veldmaarschalk sir Gerald Templer, in
dertijd Engelands „sterke man" op Ma-
lakka, eventueel tot militair gouverneur
De laaghartige overvallen van
Grieks-cypriotische rebellen hebben niet
alleen op het eiland zelf. maar oc'
Engeland een stroom van protesten opge
wekt- Verschillende dagbladen dringer
op het nemen van krachtige maatre
gelen ter bescherming van de Britse on
derdanen. Het rechtse dagblad Daily
Sketch stelt veldmaarschalk" Montgomery
als de man die een eind zou kunen
maken aan de geweidaden.
„Niemand van geringer grootte dan
Montgomery kan dit doen", aldus het
blad. „De methoden van sir Hugh
Foot hebben gefaald. Er moet een
drastische herziening komen van onze
gehele politiek voor Cyprus. Dit la
oorlog. Dit is mannenwerk."
Vervanging
„Als siT Hugh Foot er niet voor
zorgen dat aan de terreur met kracht
nd wordt gemaakt, dan moet hij plaats
maken voor iemand die dat wel kan.
Deze moordenaars moeten op medogen-
wijze worden uitgemoord. Dit is eer
opdracht voor de beroemdste vechter var
Groot-Britanme. veldmaarschalk Mont
gomery", zo schrijft de Daily Sketcjj ver-
Rupert Speir. een conservatief parle
mentslid. zal woensdag in het Lagerhuis
interpoleren over de toestand op Cyprus.
Hij zal de reegring vragen een aefinitie'
verzekering te geven, dat zij krachtiger
maatregelen zal nemen. Volgens Speir
moet aan de militaire autoriteiten op het
eiland alle noodzakelijke volmachten
worden gegeven, om orde en rust te her
stellen en een eind te maken aan de ge
weldpleging.
Zo nodig 'zou de regering ook volgens
Speir een militaire gouverneur voor
eiland moeten benoemen. Men verwacht
in dit verband, dat Speir zal voorstellei
Overstappen voor
Nieuw-Guinea
De zevenendertig verstekelingen uit In
donesië. die zich aan boord bevinden van
de Johan van Oldebarnevelt, zullen on
derweg door de zorg van de gouverneur
van Nederlands Nifeuw-Guinea van boord
worden gehaald.
Zaterdagavond is de Johan van Olde
barnevelt uit Sydney vertrokken.
Voor het vertrek hadden de versteke
lir.gen door middel van een dagblad te
Sydney de Australische minister-presi
dent Menzies om asiel verzocht, daar zij
nog altijd vreesden dat zij te Djakarta
aan wal zouden worden gezet in plaat=
van in Nfeuw-Guinea.
(Advertent
Na vele jaren trouwe dierist
Gaat ome Willem Ruys
Als Indiêvaardermet
pensioen.
Met een nieuw plan naar huis.
Waar hij nu grondig wordt
herschoold
En gemoderniseerd
En straks tot Vaartuig 'van
Pleeier
Cum laude promoveert,
't Wordt een vacantie-
sprookjesschip,
bat óller oog bekoort:
Al wat er niet modern is, gaat
(Figuurlijk) over boord.
Zelfs 't oude tafelzilver gaat
Met wèlverdiend pensioen
En straks zal SOLA op de Ruys
Zijn gastheerplichten doen.
Ruim vier en veertig duizend
stuks
SOLA voert hij dan mee
Op zijn plezierreis om de aard
Over de wereldzee.
't Is op dat drijvende paleis
Der Koninklijke lijn
Dat SOLA ziah écht thuis
gevoelt
En op zijn plaats zal zijn.
De opgetogen passagiers
Vertellen later thuis
Van vorst'lijke vacantievreugd,
SOLA en Willem Ruys.
CLINGE DOORENBOS.
s te zii'
Cyprus te benoemen.
Speir verkliarde. het ermee ee
dat voor het vraagstuk Cyprus een poli
tieke oplossing moet worden gevonden
Maar hij meent dat men er in de eerste
plaats voor moet zorgen, dat er weer nor
male toestanden op het eiland heereen
Sir Hugh Foot, de gouverneur, heeft
in een radiotoespraak de Britse burgers
voor de gevaren die hen bedreigen ge
waarschuwd Hij verklaarde dat alle mo
gelijke maatregelen zullen worden geno
men om hen te beschermen. „Geen en
kele overweging, noch van ongemak voor
het publiek in het algemeen, noch van
kosten, noch van wat ook, zal ons ver
hinderen deze maatregelen uit te voe
ren," zei de gouverneur.
„Ook U staat in de frontlinie", zei hij
gisteren tot de Britse burgers.
„De voornaamste taak van de Britse
troepen zal zijn, U te beschermen".
Ook generaal-majoor Kenneth Darling,
de leider van de Britse operaties tegen
de Eoka, raadde dc Britse burgers aan
zich zo min mogelijk te verplaatsen en
waakzaam te zijn. Hij verklaarde dat het
léger bereid is, de Britten in het gebruik
van de pas ontvangen wapens te oefenen-
Volgens Darling wonen en werken er on
geveer 350 Britse burgers in de voor
naamste Cyprische steden.
Bomaanslag
In Nicosia zijn dit weekeinde weer eer
aantal Britse militairen om het leven ge
komen. Ten gevolge van een bomaanslag
op een R.A.F.-basis verloren twee man
schappen het leven en werden twee an
deren zwaar en vijf lichtgewond. Op
westelijk Cyprus zijn gisteren twee En
gelse militaire auto's in een hinderlaag
gereden, waarbij een soldaat sneuvelde
en een ander werd gewond.
Slechts drie
socialistische lijsten
VOOR DE VERKIEZINGEN, die van 28 tot 30 november in Algerije wor
den gehouden, zijn voor het overgrote deel lijsten van kandidaten in
gediend, die tot de uiterst rechtse groeperingen behoren. Vanmorgen wa
ren 50 lijsten geteld met een totaal van 174 kandidaten van wie 120 moham
medaan zijn. De meeste kandidaten, ook de mohammedanen, staan onder
invloed van de organisatie van comité's voor openbaar welzijn. Er was geen
enkele kandidaat bij, die de onafhankelijkheid van Algerije vraagt. Het zal
voor premier De Gaulle na de verkiezingen dan ook niet mogelijk zijn met
een bepaalde groep over de onafhankelijkheid van Algerije te onder
handelen.
Gezien dit resultaat van het indie
nen van de lijsten heeft de „Vrije
Algerijnse regering" zich gehaast de
Franse regering opnieuw onderhan-
studeren thans een ontwerp
vooj- de eerste bemande raket, die de
Verenigde Staten het luchtruim in
zxftlen schieten. In het vandaag ver
schijnende nummer van het Ameri
kaanse tijdschrift Missiles en Rockets
staat een beschrijving van het pro
jectiel, dië volgens de New York Ti
mes de meest gedetailleerde is, die
óóit is gepubliceerd.
Volgens het blad zou de 900 kg zware
kabine in de plaats komen van de neus-
kegel van een pormaal intercontinen
taal projectiel van het type Atlas, waar
mee reeds verscheidene proeven geno
men zijn. In deze kabine zou een mens
een reis van 2b uur door de ruimte
moeten maken, in een baan die prak
tisch cirkelvormig om de aarde loopt.
In het tijdschrift wordt gezegd, dat de
raketbouwers die het plan willen uit
voeren, uiterlijk voor 4 december hun
offertes moeten doen.
Het tijdschrift rept met geen woord over
de datum, waarop deze eerste be
mande raket gelanceerd zou moeten
worden'. Dat zal waarschijnlijk nog wel
een hele tijd duren en Amerika is trou
wens nog steeds bezig met de pogin
gen, een onbemande raket te lanceren,
die een baan om de maan moet gaan
Na drie mislukte pogingen van de lucht
macht is nu het woord aan het Ame
rikaanse leger. Dit heeft toestemming
gekregen twee schoten op de maan af
te vuren en de lancering van de eerste
raket zal vermoedelijk omstreeks 5 de
cember plaats hebben. De poging zal
worden ondernomen met een gecombi
neerde raket, waarbij een projectiel v&n
het type Jupiter als voornaamste gang
maker zal optreden.
delingen voor te stellen. „Premier De
Gaulle zal inzien", zei de minister
van voorlichting, Mohammed Yazid,
'voor de televisie, „dat hij beter met
ons rechtstreeks kan onderhande
len."
Yazid stelde weer voor, de besprekin
gen over de politieke en militaire voor
waarden voor een wapenstilstand op
neutraal terrein te voeren. Als er geen
oplossing wordt gevonden, dreigde hij,
zal de oorlog worden voortgezet en uit
gebreid. „We kunnen zowel Russische
als Amerikaanse wapens gebruiken".
Aanvankelijk zag het er slecht uit met
de komende verkiezingen in Algerije.
Gisteren, de laatste dag, waren nog maar
enkele lijsten ingediend. Vlak voor slui
tingstijd kwam echter nog een vijftig
lijsten uit de bus.
Het doel van De Gaulle was door mid
del van de verkiezingen in Algerije een
politieke elite naar voren te brengen,
wie hij over de toekomst van Al
gerije kon onderhandelen.
Op het ogenblik ziet het er echter naar
uit. dat de ongeveer 170 kandidaten niet
:presentatief zijn voor de Mohamme-
sanse inwoners van Algerije.
Alleen in de havenstad Philippeville
zijn drie lijsten ingediend, waarva
socialistische kandidaten niet direct
aansluiting van Algerije bij Frankrijk
jn.
De Algerijnse rebellenregering
heeft gisteren de Franse autoriteiten
ervan beschuldigd hun vertegen
woordiger in Bonn voor de Tunesi
sche ambassade neergeschoten te
hebben. Om op alles voorbereid te
zijn heeft de politie van Bonn wach
ten geplaatst voor de ambassades
van Tunesië, Marokko en de Ver-,
enigde Arabische Republiek.
Zo is het al vele jaten geweest,
i zo moet het ook zijn: de vu-'
rige tinten van het bos in
herfsttooi, het gedempt wittp
licht van een mistige middag,
een jagermeester die met zijn
lange zweep de buit-beluste
meute in toom houdt, de jagers
i hun kleurigekledij, hun
paarden sturend door de dichte
bossages De St. Huber-
tusjacht, zoals die zaterdag ge
houden werd in Oud-Leusden.
Perzië wijst Russische
beschuldiging af
Perzië heeft zaterdag een Russische no
ta, waarin gezegd werd dat het land een
nieuw militair verdrag met de V.S. heeft
getekend, van de hand gewezen. Het ont
kende dat een dergelijk, tegen de Sowjet-
unie gericht verdrag, is getekend en dat
erover is onderhandeld.
Kind uit het vijfde geslacht
TN HET EEUWENOUDE Kloosterkerkje
van Ter Apel had gisteren een een
voudige en ontroerende plechtigheid
plaats. Met een stralend gezicht onder
haar witte muts heeft daar de 105 jaar
oude mevrouw H. SmitMeyeriing haar
achter-achterkleinzoon ten doop gehou
den. De dopeling, de drie maanden oude
Richard Rijkend Veldman uit Alblasscr-
dam, was met zijn ouders naar Ter Apel
gereisd om in de armen van zijn betover
grootmoeder de doop te kunnen ontvan
gen.
Een zachte herfstzon scheen door de
gebrandschilderde ramen en liet zijn licht
vallen over de stokoude, doch geestelijk
zeer heldere vrouw in haar invalide-
Op haar schoot zat de baby. die zonder
een kik te geven door ds H. van Nieu-
wenhuize. hervormd predikant in Kloos
terTer Apel, gedoopt werd. Uiteraard
was de belangstelling voor deze zeldzame
gebeurtenis zeer groot. Zo groot zelfs, dat
de dominee niet kon nalaten de aanwe
zigen eraan te herinneren, dat ook op de
overige zondagen van het jaar de kerk
deuren wijd open staan en dat er genoeg
plaatsen beschikbaar zijn
Tijdens de preek zat opoe Smit. zoals iagen h.iat nanden in
altijd doet als zij Ingespannen luistert, i /ij haai Iic;ng.--p li
met haar duimen te draaien. En rustig Van de vele film.
(Van een onzer redacteuren)
TNE STRANDING van Hr. Ms. Zeven
Provinciën in de vroege morgen
van 26 augustus is vandaag uitvoerig
in de Marineraad behandeld. Aan de
hand van getuigenverklaringen heb
ben de leden getracht zich een beeld
te vormen van de gang van zaken, die
ertoe heeft geleid, dat het niet meer
ten volle bestuurbaar schip bij het
binnenvaren van de haven van Den
Helder op de glooiing van de strek
dam van het Harssens-eiland liep. De
stranding, die ook buiten marinekrin
gen grote beroering heeft verwekt,
wierp destijds al direct de belangrijke
vraag op: ..Heeft de commandant
juist gehandeld om te trachten op
eigen kracht de thuishaven te berei
ken?"
De Zeven Provinciën had op 25 augus
tus de rede van Nieuwediep verlaten
voor een oefening buitengaats. Even voor
bij het Schulpengat werd een lek in de
flens van de hoofdstoomleiding geconsta
teerd en de tommandant, de kapitein-ter
zee M. J. Vos, gaf opdracht voor anker
te gaan. In de vroege morgen van 26
augustus besloot hij terug te keren naar
Den Helder. Door het uitvnllen van de
stuurboordmotor en dientengevolge ook
van de stuurboordschroef was het schip
uiteraard minder manoeuvreerbaar. Er
.werd teruggevaren alleen op bakboord-
motor. Om het schip in een rechte koers
te houden moest worden „tegengestuurd".
hetgeen geen groot bezwaar werd gevon
den. Wel kreeg het schip minder snelheid.
Er stond die nacht een stveige wind.
maar van een harde wind of van een
storm was geen sprake. En toen plotse
ling gebeurde het onverwachte: de krui
ser strandde op de ver onder het water
doorlopende glooiing van het westelijke
havenhoofd. Door het afioppnde getij
zakte het schip steeds dieper in de
glooiing weg en het ging op den duur
zelfs een enigszins bellende stand aan-
Aanvankelijk leefde de marine in de
veronderstelling, dat de kruiser die
avond bij hoog water wel vlot zou ko
men. Dit gelukte echter niet. Eerst de
volgende morgen, nadat het schip olie en
munitie had gelost, gelukte het met de
kracht van vier sleepboten het uit zijn
benarde positie te bevrijden.
De Marineraad. die haar zitting hield
de Haagse Rolzaal, was als volgt sa
mengesteld mr. L. van Lookeren Cam
pagne. voorzitter, en leden commandeur
h.d. M. C. van Grondelle; kapitein-ter-zee
N. W. Sluyter; schout-bij-nacht C. R. N
Erkel. commandeur J. F. van Duim.
kapitein-ter-zee b.d. D. J
De luitenant-ter-zee I J. B. Genet, was
officier van navigatie aan boord van de
Zeven Provinolën. Hij verbelde, dat on
middellijk nadat de machinestoring was
geconstateerd de marine-autoriteiten tele
grafisch werd meegedeeld, dat de kruiser
naar binnen zou komen.
Mr. Van Looker en Campagne: „Als in
het telegram ook was vermeld, dat er
moeilijkheden waren met de machines,
zouden de autoriteiten dan niet in de
gelegenheid ztjn geweest maatregelen te
nemen, bijv. door het zenden van sleep
boten?"
ZIE VERVOLG PAGLNA 9
ZON EN MAAN
Dinsdag'll november: zon op 7.51 uur,
nder 16.56 uur. Maan op 7.51 uur. onder
Vliegboot zoek
op
oceaan
Schepen en vliegtuigen van verschillen
de nationaliteiten waren vanmorgen voor
de Portugese kust nog aan het zoeken
naar een vliegboot met 36 inzittenden, die
een noodlanding heeft moeten maken op
de Atlantische Oceaan. Meer dan twaalf
uur nadat het vliegtuig gisteren noodsei
nen uitzond, was nog geen spoor te be
kennen. De vermiste vliegboot is het
eigendom van de kort geleden opgerichte
Portugese maatschappij Artop.
Dc piloot van een K.L.M.-toestel. die van
zijn route van Brazilië naar Lissabon was
afgeweken om aan het opsporingswerk
deel te nemen, verklaarde vanmorgen
viocg bij aankomst in dc Portugese
hoofdstad dat de golven in het gebied
waar het toestel vermoedelijk is neerge
streken op zijn minst twee meter hoog
stonden.
Gisteren meldde een Amerikaans vlieg
tuig het vermiste toestel te hebben gezien
en er zelfs via de radio contact mee te
hebben gehad. Het zou op één motor track
er. de kust te bereiken. Geen enkel ander
liegtuig of schip" heeft echter contact
net de vliegboot gehad.
schuimrubber- matras
Alle soorten „UBICA" matrassen
uit voorraad leverbaar
V.V. Textielhandel ADR. v. OOT jr.
Breestraat 39 Lelden
Opklaringen
De Bilt verwacht tot i
«M Veranderlijke bewolking
en plaatselijk enkele buien.
maar morgen ook perioden
met zonneschijn. Zwakke tot
a matige, aan de kust aanvan-
m kclijk krachtige noordelijke
wind. Vannacht in het alge-
iets minder koud. Morgen overdag
ongeveer dezelfde temperaturen als van-
(Opgemaakt om 11.15 uur).
HET WEER ES EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
«2
Helsinki
il
II
,ni
windstil
zzw
WNW
Tj^EN onbesuisd autoritje van zes
vrolijke jonge mensen is zater
dagavond geëindigS met een tragisch
ongeluk te Soestduinen, dat twee van
hen het leven kostte en drie zwaa
verwondde
ongeluk gebeurde op de weg va:
Zeist naar Soest. Drie jongens uit Bur
Zeist hadden een partijtje biljar
van de Nederlandse en
Britse te-levisie. trok zij zich bij het uit
gaan van de kerk maar heel weinig aan.
Als eerste getuige werd gehoord dc
heer A. Hokker uit Sliedrecht. schipper
de baggermolen „Oostgeul", die ver
klaarde, dat hij met zijn molen in „nacht
positie" lag en dat zijn vaartuig twee bai-
had gehesen ten teken, dat er gepas
seerd kon worden. „Ik wist dat dc Zeven
Provinciën naar binnen zou komen, maar
er bestond voor mij geen aanleiding maat
regelen te nemen. Ik wist niet, dat dc
kruiser in moeilijkheden verkeerde, maar
had ik dat wel geweten, dan had ik toch
niets anders gedaan, dan tk nu heb gc-
gespeeld
moeiten c
tegen elf uur gingen ze die even thuis
brengen
De regen en de vochtige bladeren had
den het wegdek te Soestduinen glad ge
maakt en in een gevaarlijke bocht (bij
hte sanatorium Zonnegloren) slipte dr
zes jaar oude auto. die met vier mensen
achterin vermoedelijk reeds uit zijn ba
lans lag. Met flinke vaart vloog het
voertuig op een boom. De ravage was
verschrikkelijk, het letsel der inzittere
den nog erger
De 21-jarige Nellie van Dorrestein uit
Soest en de 19-jarige Peter de Wit uit
Zeist overleefden dc botsing niet. De 1R-
iarige Janny Beijersbcrgen uit Soest, de
19-jarige Jannie Verwoerd ook uit Soest
en de autobestuurder C .A. van Koeve
ringen uit Zeist liepen zware verwon
dingen op. Zij zijn allen in het ziekenhuis
De Lichtenberg te Amersfoort opgeno
men. De zesde inzittende, de 20-jarige
Jacques dc Ridder uit Bunnik, werd licht
gewond. Hij kreeg een shock en was zo
overstuur, - dat hij kort na de botsing
verdween en van Soestduinen naar zijn
ouderlijk huis in Bunnik liep. Het duur
de tot de volgende morgen zes uur voor
dat de Soester politie gereed was met
de hulpverlening, het voorlopig onder
zoek. het opsporen van de verdwenen in
zittende en het ruimen van het wrak.
Hoe hard de klap was aangekomen, was
de kapotte auto aan te zien: de portie
ren waren losgerukt en meters wegge
slingerd. de vloer van de auto was in
twee stukken gescheurd.
In Wassenaar
Op de rijksstraatweg van Den Haag
naar Amsterdam Is zaterdag te Den Deyl
onder Wassenaar de 17-jarige fietser Roe-
lof Ktaaa Zandbergen uit Oegstgeest om
het leven gekomen, toen hij geheel bul
ten zl|n schuld bij een botsing betrokken
raakte.
De 17-jarige jongen werd geraakt, toen
een vrachtauto door onbekende oorzaak
tegen een geparkeerde bestelauto botste
en samen mte deze het fietspad opschoof.
Het slachtoffer sloeg tegen de straat en
overleed later in de Ursula kliniek. De
eigenaar van de bestelauto, die appelen
uitlaadde, werd een eind meegesleurd
en liep een hersenschudding op. De be
stelauto werd totaal vernield De vracht
auto kwam in een tuin van een hotel tot
stilstand, na een hek te hebben vernield.
De chauffeur bleef ongedoerd. De Was
senaars» politie tel. 3333 verzoek
getuigen zich te melden.
In Coevordcn schepte een auto mevr.
FriensHessels, toen zij op de fiets bood-
ichappen deed De moeder van zesderen
overleed kort na het ongeluk.
De tweejarige Margreth Emming uit
Ter Apel is gistermiddag bij het spelen
het wandelpark in een gracht gevallen
verdronken
