Komt Sint-Nicolaas met een zak
vol hoela-hoepels
NEDERLAND HEEFT ZIJN DRAAI GEVONDEN
In Bussum werd zo'n 150
kilometer buis verwerkt
Collectanten gevraagd
voor Klaproosdag
fó^lVOROL
Arbeidstij d v erkorting
nu niet aan de orde
Economisch offensief van
Russisch-Chinees blok
Kruiskerkje
in herstel
n«h2dampo
RDTERSEPT
West-Duitsland herdacht
Rijks Kristalnacht
5
ZATERDAG 8 NOVEMBER 1938
(Van een onzer verslaggevers)
't Was meen ik in Leiden. In ieder geval was het in een van die plaatsen
langs de spoorlijn HaarlemDen Haag waar de huizen traditiegetrouw
met hun fraaiste gevel van de rails afgewend staan en men als reiziger
dus onwillekeurig een blik werpt in de meer of minder onderhouden tuin
tjes. In zijn vest en met mouwophouders stond op „het plaatsje" een huis-
vader-op-leeftijd en op heuphoogte draaide hij kalm en waardig drie meter
tuinslang. Niemand die hem daar zag staan, tussen zijn twee heggen. „Kijk
mam, een hoela-hoepel", zei een meisje in de coupé. Allemaal keken wij
naar de man in zijn vest en lachten, maar de man hoela-hoepte lustig door
omdat een trein een onpersoonlijk iets is en niemand hem kon zien.
de dan ook maar voor. het apparaa'
regelrecht terug te zenden naar hei
land waar het vandaan kwam: Ame
rika dat wij de hoela-hoepel
Ausrtalic danken, wist het blad blijk-
Nu geloof ik met dat in ons land al
hoela-hoepmarathons zijn gehouden,
maar de eerste wedstrijden hebben we
toch al gehad. Zo heeft de hoela-hoe
pel dan ook stormenderhand ons land
veroverd en volgens een hoela-hoepel-
fabrikant liggen voor hem alleen in
het uiterste zuiden en noorden van 't
land nog gebieden braak.
Dat
Oproep Oorlogsgra ven com i té
T/" LAPROOSDAG staat weer voor
-tV de deur en het Oorlogsgraven-
comité, dat de collecte organiseert,
.staat voor een ernstig tekort aan
coHectï^nten.
Zoals bekend is de collecte, die op
terdag 15 november valt, een symbool
van dankbaarheid voor onze duurgekoch
te vrijheid. Ruim 40.000 geallieerde solda
"ten lieten in ons land en vlak buiten de
grenzen het leven en duizenden van deze
gesneuvelden liggen in ons land begraven
Het doel van de collecte is, de familileden
van de gevallenen in staat te stellen, het
.graf van hun man, vader of zoon ït~
land te bezoeken.
Het Oorlogsgravencomité organiseert
geregeld pelgrimstochten-voor de familie
leden naar de graven, maar tienduizenden
hebben wegens gebrek aan geld deze nog
niet kunnen maken-. En dit gebrek
financiële middelen is in hoofdzaak te
wijten aan het tekort aan collectanten. In
'Amsterdam bijvoorbeeld, waar 1.000 col
lectanten nodig waren, gaven zich v
den jaar slechts 300 mensen op. Even be
droevend waren de resultaten in de
van ons land. De landelijke opbrengst
Compromisschool
De Friese Koerier (soc.) heeft met de
term compromisschool een kwalijk spel
letje bedreven. Het blad constateert, dat
er overal compromisscholen zijn. waar
aan Hervormden, Gereformeerden, Bap
tisten enz., medewerken. Christelijke
scholen met een interkerkelijk karakter
En het blad meent zelfs, dat onze redene
ringen consequent leiden tot een ver
werping ook van zulke compromisscholen.
Wij hebben bezwaar tegen dit kwalijke
woordenspel. De term compromisschool
ts een term uit de nieuwe schoolstrijd,
en er wordt mee bedoeld een school,
waarmee zowel voorstanders van de
openbare, neutralistische school, als de
voorstanders van de christelijke school
zich kunnen verenigen. Die term moet
voor dat tj/pe scholen bewaard blijven
om niet nog meer verwarring te stichten.
Bovendien is het „compromis", dat de
Friese Koerier bü een school met inter
kerkelijk karakter meent te ontwaren,
heel anders dan dat tran de compromis
school, waar men het ja en het neen
tegenover de Bijbel wil samenbrengen
Want in elke school, waar men buigt
voor God en eerbiedig luistert naar Zijn
Woord, daar groeit een diepe eenheid
Ook als er kerkelijke verscheidenheden
z\jn. Een wondere en heerlijke eenheid,
omdat er, als het erop aankomt, maar
één stem blijft spreken, de stem van
Hem, Die de kinderen tot Zich wil laten
komen, omdat hunner het Koninkrijk is
(Friesch Dagblad).
V TANDPASTA
dan ontvangt li de besta, welke er I»
was dan ook slechts een bedrag
170.000 wat neerkomt op een offer
anderhalve cent per Nederlander
In schrille tegenstelling tot Nederland
staat Engeland, waar op Klaproosdag
(Poppy-day) de Engelsen per persoon ge
middeld ruim 5Q cent opbeeogen.
Het Oorlogsgravencomité .heeft dan ook
een dringende oproep uitgezonden, waar
in men de bevolking van Nederland aan
spoort, zich bij de plaatselijke comité's
aio collectant op te geven. Want pas met
een voldoend aantal collectanten kan men
de familieleden in de gelegenheid stellen
de graven, van de voor ons gesneuvelde
verwanten te bezoeken.
gisteren. Misschien heeft die man
zijn draai nu gevonden en hoelahoept
hij met de rest van Nederland midden
op straat. Het is goed mogelijk dat hij
naar het hoelahoep-kampioenschap van
Leiden of waar het dan ook was. Hij
zou dan op de tuinslang moeten met
de Amsterdamse kampioen-senioren. Ik
heb die geweldenaar gezien; waartoe
hij met dit speeltuig in staat is, grenst
aan het ongelofelijke. Hij maakt re
clame voor zijn eigen zaak, want hij
verkoopt hoela-hoepels, zoals Abe Len
stra voetbalschoenen verkoopt.
Een paar sveken geleden had ik er wer
kelijk geen idee van dat een hoepel
op deze manier zou kunnen worden ge
bruikt. Blijkbaar hadden trouwens de
speelgoed-deskundigen er ook geen idee
van, want die waren een jojo-campag
ne begonnen, om dit speeltuig weer in
de mode te brengen. Aanvankelijk had
den zij succes, maar toen kwam van
overzee de hoelahoepel. Men heeft mij
verteld dat hij een Australische ont
dekking is, overgenomen door de Ame
rikanen en trouw doorgegeven na«
westelijke bondgenoten.
EXCESSEN
Hoe het ook zij, hij heeft ons land in zijn
ronde greep en niet iedereen is daar
enthousiast over. In Engeland, waar de
hoelahoepcl overzee het eerst arriveer
de. hebben verschillende kranten zich
opgewonden over excessen. Nauwelijks
waren de hoelahoepcls namelijk aange
komen of er werd een hoela-hoepmara-
thon uitgevochten en een twaalfjarig
meiskc hoelahoepte zolang, tot zij be
zwijmd neerviel en met cognac weer
op toeren moest worden gebracht.
Een van de Engelse bladen zat de hoela-
hoepel blijkbaar heel hoog en het stel-
Werkgevers grafisch bedrijf
Verlenging van
oude
c.a.o.
[VOG ALTIJD is er geen nieuwe c.a.o
voor het grafisch bedrijf, terwijl
de oude niet is verlengd. Reeds en
kele malen berichtten wij over deze
kwestie, waarbij met name de vraag
de arbeidstijdverkorting een rol
speelt. Het Drukkersweekblad van
vandaag bevat weer een artikel over
deze materie, waarin ook wordt in
gegaan op het standpunt van de werk
nemers. zoals dat in het Grafisch Or
gaan werd omschreven en waaraan
wij dezer dagen aandacht besteedden
In het Drukkersweekblad wordt nu
>.m. gezegd, dat men van werkgevers-
:ijde bereid is over arbeidstijdverkor-
ïng met de werknemersorganisaties te
praten (hetgeen al meermalen is ge
beurd) en samen te overwegen welke
laatregelcn getroffen zouden moeten
orden om de moeilijkheden, welke uit
eze verkorting voortvloeien, op te van-
rn of te beperken.
In de tweede plaats zijn de werkge-
bereid
gaan met de vastgelegde belofte om
verder over deze arbeidstijdverkorting
iderhandelon, zodra de regering de
mogelijkheid daartoe heeft geopend
Voorts willen de werkgevers zich onder
erpen aan het oordeel van een onpar
tijdige instantie, als er tussen de par
tijen in een later stadium geen overeen
stemming mogelijk zou blijken over het
raagstuk van de werktijdverkorting
Als de werknemers geen nieuwe c.a.o.
ensen (zonder concrete bepalingen
rer arbeidstijdverkorting) zijn de werk
gevers bereid de oude ongewijzigd te
verlengen voor b.v. zes maanden, aldus
het Drukkersweekblad.
De werkgevers in het grafisch bedrijf
betreuren het. aldus het artikel, dat
men vari werknemerszijde geen oog
heeft voor een aantal op zichzelf toch
wel sprekende feiten. In de eerste plaats
is niet bewezen, dat arbeidstijdverkor
ting geen vermindering van produktie
en geen stijging van kosten zal brengen:
het gemeenschappelijke onderzoek, dat
werd ingesteld, leverde dit bewijs
op. De twijfel in dit opzicht wordt
scherpt door het feit, dat andere pun
ten (b.v. weduwen- en wezen-verzeke
ring) in discussie zijn, punten, die mis
schien voorrang zullen moeten hebben
boven verkorting van de werktijd.
De beslissing over dit laatste ligt niet
bij de werkgevers of werknemers in het
grafisch bedrijf, maar bij de regering.
Voor de werkgevers en voor de werk
nemers is er dus een situatie met vele
onbekende factoren, die buiten hun
macht liggen. Hoe zou men dan van de
werkgevers mogen verwachten, dat zij
reeds definitieve beslissingen nemen, zo
lang die factoren onbekend zijn? En ze
ker mag men op grond van de situatie
nooit concluderende werkgevers voelen
niet voor het vanouds gepleegde, be-
drijfstakgewijze overleg, aldus het Druk
kersblad.
Ten slotte wordt opgemerkt, dat de
S.E.R. zijn advies aan de regering heelt
uitgebracht en dat over enkele weken
de Tweede Kamer de begroting van so
ciale zaken zal behandelen, waarbij
men ongetwijfeld over het standpunt
van de regering meer zal vernemen.
Het gaat dus voorshands slechts over
de vraag welke houding gedurende die
paar weken moet worden aangenomen.
Die fabrikant is de heer Ph. Krant uit
Bussum, tapijtenhandelaar van beroep
De heer Krant heeft namelijk de hoela
hoepel zien „aankomen" en hij heeft
zich onmidaellijk tot de Draka gewend
om buigbare stukken buis. Dat was het
begin. Sinds die tijd heeft de Draka
mijnheer Krant 150.000 meter buis ge
leverd en zo heeft de heer Kran'
me verzekerd er zou heel wat meer
kunnen worden verwerkt.
De Bussumse tapijtenhandelaar heeft in
eens twintig tot veertig mensen in
dienst meest jongelui die de op
drie meter lengte gesneden stukken
buis aan de uiteinden over een beuken
klosje persen en op een hoop rollen
Iedere dag verschijnen er vrachtauto's
om nieuwe voorraad af te halen voor
groothandels en warenhuizen in Am
sterdam, Rotterdam. Tilburg
GEEN PLASTIC
Omdat plastic-buizen voor de hoela-hoe
pel minder geschikt zijn plastic is
gemakkelijk breekbaar en al verschil
lende keren zijn daar ongelukken mee
gebeurd blaast de Draka voor de
hoepels buizen van polyvinylchloride,
een soepel materiaal. De meest
rante hoela-hoepelbuis heeft een door
snee van zestien millimeter.
De hoepels gaan düs onder andere
verschillende grote warenhuizen t
zijn er al die een speciaal podium heb
ben gereserveerd voor hoelahoepel-
shows. Iedereen mag op dat podiurr
kunsten vertonen. De verkoper doet het
voor en komt handen te kort. „Gaat
het zo mee, mevrouw?" En omdat hij
moeilijk in te pakken is, neemt
vrouw de hoela-hoepel over de schou
der.
Ik heb de Bussumse tapijtenhandelaar
Krant, toch wel een expert op het ge
bied van de hoela-hoepel, gevraagd
naar .de levensduur van de rage. Wel
volgens hem haalt zij de Sint-Nicolaas-
tijd, maar dan is het ook voor eens
en voor altijd voorbij. De lol van het
hoela-hoepelen het op de heup hou
den leert u in vijf minuten en is beslist
niet moeilijker dan touwtje springt
zal al gauw verdwenen zijn.
Ook als sportartikel voor corpulente
mensen behoeft men geloof ik niet veel
van de hoepel te verwachten. Zoals
het nu overal op straat ziet is bet
hoelahoepclen een kinderspel, dat
gezond kan zijn als bokspringen, tollen
en „ouderwets" hoepelen.
T.W.E.E.D.E. K.A.M.E.R.K.L.A.S.S.E.
Amerikaanse onderminister Dillon
dringt aan op maatregelen
DE VERENIGDE STATEN en de|tei van economische aangelegenheden bi.
gehele vrije westerse wereld ^^.t^.TertUerf'^r
moeten zich bewust worden van het
economische offensief, dat het Rus
sische en Chinese blok begonnen is
tegen de economisch achtergebleven
gebieden in Afrika, het Midden-Oos
ten, Azië en Zuid-Amerika.
Dit heeft de Am
onderminis
ZETHAMETAn-v.
i
vlaardingen
VIER BURGEMEESTERS
GAAN MET PENSIOEN
Per 1 december hebben vier burge
meesters eervol ontslag gekregen daar
zij dc pensioengerechtigde leeftijd heb
ben bereikt. Het zijn de heren H Sik-
kens (Gasselte), mr. E J. J. M. Bloemen
(Helvoirt), H. B. A. Kaufman (Borne)
Warnaar Waddinxveen)
Op 1 oktober 90.000
huizen in aanbouw
Volgens het C.B.S. zijn in september
7630 woningen voltooid, waarvan in Zuid-
Holland (zonder Den Haag en Rotter
dam) 1250. in Den Haag 400 en in Rotter
dam 450. Vorig jaar september waren deze
cijfers resp. 7910. 1310. 140 en 240.
In de eerste negen maanden van 1958
kwamen er 64.000 woningen gereed, tegen
62.240 in de eerste drie kwartalen van
1957. In Zuid-Holland (weer zcmder de
twee grootste steden) warer dat er resp.
10.840 en 8990, in Den Haag 2360 en 1800.
i Rotterdam 4540 en 2960.
Gerekend tot oktober werden sedert de
bevrijding 660.560 nieuwe huizen opgele
verd. In september 1958 werden 8030 wo
ningen in aanbouw genomen, in septem
ber 1957 6210. In de eerste negen maan
den van dit jaar werd begonnen met
de bouw van 64.240 woningen, in de over-
eenkomstige periode van 1957 met 68.930.
Doordat er in september met meer hui-
in werd begonnen dan in die maand ge-
:ed kwamen, steeg het uitvoerings-
veau. Op 1 oktober warer er daardoor
90.120 woningen in aanbouw.
Rechtsvervolging tegeii
ontvoerders van
student Leuben
De hoofdredacteur van het studenten
weekblad Propria Cures, die een kritisch
artikel over de overleden paus had ge
schreven. is inderdaad door leden v<
R K. studentenvereniging Sanctus Ver-
gilius uit Delft mishandeld. Bovendien
werd hem een tonsuur geknipt De Delftee
politie heeft meegedeeld, dat deze feiten
zijn vast komen te staan na het verhoor
»n de ontvoerders van Leuben.
De betrokken studenten zijn thans op
»n na gehoord en als het onderzoek vol
ledig is afgesloten, zal aan de officier
•an justitie in Den Haag een proces
erbaai worden toegezonden. De moge
lijkheid is niet uitgesloten, dat tegen dc
rJt. studenten een gerechtelijke ve:
gtng zal worden Ingesteld.
ding van zijn bezoeken, die hij de afge
lopen maanden aan verscheidene vs
economisch achtergebleven landen heeft
heid en
deel
i er meer dan ooit van over
ijn, dat de toekomstige veilig-
t welzijn van de V.S. voor een
goede verstand
houding met de verdrukte en hongerige
masa's in deze gebieden.
Onze eigen toekomst zal bete
kerd zijn, wanneer deze volken eèn vast
en bestendig maatschappelijk bestel
een hoger levensniveau verkrijgen,
dien deze opkomende landen echter één
i het
Dillon stelde een aantal maatregel!
voor om daadwerkelijk steun te verlenen
aan de achtergebleven gebieden:
uitbreiding van de door het Interna
tionale ontwikkelingsfonds en dc Ex
port-import bank te verstrekken le
ningen, waarbij de middelen van het
eerstgenoemde fonds met 300 miljoen
dollar worden verhoogd tot 1 miljard;
voortzetting van de pogingen om de
internationale handelsbarrières te doen
verdwijnen;
het aanmoedigen van de landen in de
niet-communistische wereld om hun
eigen hulpprogramma's uit te breiden
het vormen van regionale groeperin
gen ter oplossing van de problemen,
zaols dit door het reeds voorgestelde
Interamerikaanse instituut voor ont
wikkeling zal geschieden.
HET KLEINSTE Gothische
kruiskerkje. dat Nederland
rijk is, wordt dank zij tijdig
ingrijpen voor algehele on
dergang behoed, zo hebben
we gelezen. Het ligt midden tussen
het geboomte van het 19e eeuwse
fort Blauwkapel bij Utrecht. Het da
teert uit het midden van de 15e eeuw
en het meet slechts 21.50 bij 15 me
ter, bij een torenhoogte van 17 meter.
Honderden jaren
achtereen werden
in he t kerkje
diensten gehou
den. De Hervorm
de gemeente van
Maartensdijk had
het tot 1941 in
gebruik, maar de Duitsers maakten
daaraan een eind. Het werd een op
slagplaats en na de oorlog lieten de
Canadezen het zo, omdat het intus
sen dermate had geleden dat het ais
kerkruimte toch onbruikbaar was
Reworden. En ook later, werd niet
meer aan herstel gedacht, omdat do
meeste leden van de Hervormde ge
meente, die hier eertijds kerkten,
naar het naburige Groenekan waren
verhuisd en daar een nieuw kerkge
bouw hadden laten bouwen.
En zo stonden de resten van een
kostbaar erfgoed te vergaan. Toen
werd het ontdekt en dat was in 1951
door de heer F. W. van Gulick, .üie
er na veel onderhandelen eigenaar
van werd voor de somma van. 1
Met de Nederlandse Christelijke
Aannemers- cn Patroonsbond en de
Nederlandse Christelijke Bond van
Werknemers in de Hout- cn Bouw
nijverheid heeft hij nu de Stichting
Blauwkapel opgericht met het doel
het unieke kerkje te gaan restaure
ren. Dezer dagen is de aannemers
firma G. van Eist uit Scherpenzeél
die eerder het herstel verzorgde vrin
de grote toren van de Hervormde
kerk in zijn woonplaats en van de
Sabelpoort in Arnhem, met de res
tauratie begonnen. Verwacht wordt
dat de restauratie een jaar in beslag
zal nemen. De kosten worden geschat
op ongeveer een ton.
k|Ai|C verkouden
het gezonde gebaar:
voor mond- en keelontsmetting
Lang en slecht
kort en
9V
Bondskanselier adenauer
heeft beloofd zo veel mogelijk
de materiële verliezen van de Jood
se slachtoffers van de nazivervolging
te zullen vergoeden. Hij schreef dat
in een brief, die werd gepubliceerd
ter gelegenheid van do herdenking
van de Rijks Kristalnacht, waarbij
Inbrekerscomplot
voor rechtbank
,,De verdachten trokken als roofridders
het land door. Ze pleegden een reeks in
braken en werden toevallig bij de 50ste
gesnapt Hun inbreken werd een regelma
tig handwerk, van hittere noodzaak was
>n sprake". In deze bewoordingen liet
officier van justitie bij He Amsterdam
rechtbank zich gisteren uit over de
iktijken van de tien verdachten, die
terecht stonden wegens eon groot aantal
inbraken, voornamelijk in mei van dit
laar gepleegd Het was cn soort „clan"
die het land door reisde e.i in vele plaat
inbraken pleegde Een van hen. de
21-jarige K D., zorgde vcor een auto.
zaarmee zij de plaatsen van de misdrij
en bezochten en de gestolen goederen
ervoerden. Hij zou in 19 gevallen zijn
nedewerking hebben verkend. De offi-
ier eiste twee jaar jeugdgevangenis met
aftrek van voorarrest tegen hem. in te
genstelling met de andere medeplich-
ligen. die straffen variërend van I'4 tot
2V, jaar tegen zich hoorden eisen
Door dakramen, vloeren en zelfs door
:n muur, waarin zij met behulp van een
dommekracht een gat hadden geforceerd,
drongen zij in groepjes binnen in waren
huizen en winkels Hondeiden polshor
loges. rollen damesmantclstof. bandrecor
ders en spaarbankboekjes behoorden tot
hun buit Veel inbraken werden in Am
sterdam gepleegd, maar ook o.a. Eemnes.
Woudenberg en Doorn kregen nachtelijke
bezoeken
Zonder uitzondering bekenden alle ver
dachten de feiten, die in de dagvaarding
n vermeld. Agressiviteit was bij
geen van hen te bespeuren.
Uitspraak 21 november
20 jaar geleden de terreur tegen de
Joodse bevolkingsgroep in het Derde
Rijk werd begonnen.
Een golf van anti-semitisme sloeg toén
over Duitsland: honderden JoodAe vin-
kris. huizen en synagoges werden geplnn-
aerd en in brand gestoken.
Adenauer schreef aan de Joodse cen
trale raad, dat dc regering met grote
droefheid terugdenkt aan dc gebeurtenis
sen van die nacht. „Iedereen weet, dat
het onmogelijk is, het lijden dat de na-
t ionaal-socialisten de Jooose gelovigen
hebben aangedaan, ongedaan te maken".
Voordat Hitler in 1933 ue macht over
nam, woonden er 600.000 Joden in Duits
land. Nu wordt hun aantal geschat op
3(1.000. waarvan 2.500 in Oost-Duitsland.
Meer dan de helft van de vooroorlogse
Joodse bevolking wist naar het buiten
land te ontkomen. De naar schatting
180.000 achtergebleven Joden werden bijna
allen gedood.
De Joodse gemeenschap in Wenen heeft
zich er over beklaagd, daj aanplakbil
jetten. waarop een bijeenkomst werd aan
gekondigd ter herdenking van de Rijks
Kristalnacht, werden
