CHRISTFUJK
LADY ISABELLA
„Gezelschappen" hadden
ook wel goede kanten
Het nationaal christelijk
schoolcongres gesloten
Pleidooi voor herziening
reglementen van N.V.'s
Werken in richting van
studentengemeenten
East Lynne
Puzzel
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Houden de hoofdzaken
ons echt teel bezig
yJOUDEN de hoofdzaken van
het koninkrijk Gods ons
teel voldoende bezigt vraagt
prof. dr. F. W. 'Grosheide zich
af m Behjden en Beleven. De
bejaarde hoogleraar is verheugd
over de oprichting van bvbel-
clubs en vindt dat de ..gezel
schappen" pan vroeger toch ook
we! goede kanten hadden Hij
constateert een zekere stilte in
het kerkelijk leven.
TN HET ALGEMEEN gesproken
1 is er na de Synode van Assen
een stilte gekomen in ons kerke
lijk Jeven. Nu is dat zeer zeker
na de meeste Synodes zo Er moet
dan uitgewerkt en toegepast wor
den. wat door de Generale Synode
is opgezet en besloten. Ik meen.
dat ne* met de stilte van Assen
wat anders staat. Zonder ik weer
de Kerkorde uit. die haar laatste
vorm nog moet ontvangen, dan Is
er niet zo heel veel. dat thans onze
kerken bezig houdt. Er zijn zorgen,
grote zorgen Hoe zal het in Indo
nesië gaan? Dr. Harrenstein spreekt
van zorg zendingsarbeiders ko
men naar Nederland terugi. maar
ook van grote zegeningen God
schenkt veel aan de inheemse ker
ken in Indonesië. Maar laten we
het maar eerlijk uitspreken: het
gaat ons vaak aan ons hart. dat
we zendingswerk, waaraan we Ja
ren hebben mogen meewerken, in
feite moeten prijsgeven en we
moeten dat omdat niet wij het
doen. maar omdat God het doen
moet en nog doet. Velen zijn daar
mee bezig.
zeer ten dele. De besprekingen
met de vrljgemaakten zijn helaas
vastgelopen, dat is een stilte die
we alleen maar kunnen betreuren.
En er is nog een stilte zij het van
een geheel ander karakter, die we
moeten betreuren.
Spreekt men met predikanten en
ouderlingen, dan hoort men tel
kens klachten over een stilstand
in het geestelijk leven. Dat boeit
velen niet meer. Men praat er niet
over. Soms nemen wereldse din-
fen de volle aandacht in beslag,
n andere gevallen is er een gees
telijk tobben, dat maar aanhoudt.
Het komt zo zelden tot de blijd
schap des geloofs. Er wordt van
alles en nog wat gedaan; er zijn
mensen, die hayd werken. Maar
bij het werken gaat het nog al eens
om de arbeid naar buiten, er wordt
In de kerk zelf veel te weinig ge
daan. Ik hoor nu en dan ontstel
lende cijfert over het tekort aan
ouderlingen en in verband daar
mede ann de grote aantallen broe
ders en zusters, leden van de ge
meente. die hoog nodig bearbei
ding nodig hebben
de kerk
den kunne'n dienen, slecht verkocht
worden. Ik hoor van een liefde
voor toespraken, en zelfs van^pre-
ken, die net
z^jn.
TT,"AT is hier te doen? Bij ons zelf
beginnen Het is een verblij
dend verschijnsel, dat er heel wat
Bijbelkringen worden opgericht, dat
er ook samenkomsten van buurt
genoten en wat dies meer zij. wor
den gehouden om te spreken over
de dingen van het geestelijk leven.
De gezelschappen uit vroeger da
gen hadden hun gevaren en be
zwaren. Ze dienden niet steeds de
zaak van het kerkelijk leven, oude
re mensen kunnen daarvan mee
spreken. Maar ze hadden toch ook
veel goeds ZIJ brachten in aanra
king met de dingen van het ko
ninkrijk Gods. en strekten tot be
vordering van den welstand van
het geestelijk leven. Daarom Is het
goed. om niet te zeggen noodza
kelijk. als er met vermijding van
de vroeger gebleken bezwaren,
weer iets in die richting geschiedt.
Evangelisatie en werk onder de
jeugd zijn zeer noodzakelijk. Maar
laten we de opbouw van het eigen
kerkelijk leven niet vergeten. Als
dit gebeurt, als er in dit opzicht
stilte is. gaat het in het middelpunt
verkeerd en zullen de kwade ge
volgen niet uitblijven.
Er kan stilte zijn. die goed is
wanneer die stilte is geestelijke
rust. om zich bezig te houden met
de hoofdzaken. Ik vrees, dat het
ons daaraan wel eens gaat ontbre
ken of dat onze ogen daarvoor
niet afdoende geopend zijn. Laat
wat in de Schrift in het middel
punt staat ook bij ons de eerste
plaats innemen. Dan komen we
verder, want naar de beloften Gods.
zal Zijn hulp ons daar niet ont-
Ernst en spel
liggen dicht
hij elkaar
Zyn eerste indruk was. dat ernst en spel.
inspanning en ontspanning dicht bij el
kaar liggen. Zij horen ook tezamen: zoals
het speelkwartier en de humor in de klas
tot de integrerende onderdelen van het
onderwijs worden gerekend.
De Bijbel weet daarvan. Het klassieke
voorbeeld in het Oude Testament is
David, die bij de hoogst ernstige en
heilige zaak van het overbrengen der ark
spelend en huppelend zijn volk voorging.
In het Nieuwe Testament is het
Jezus Christus zelf. die het kinderspel
gadeslaat en in zijn onderwijs betrekt.
(Van een onzer verslaggevers)
AAN HET EINDE van het te Am-
A«.r<l.m «bondon driedaagse Natie- j DeTe7^;io7ie"UT«rd%"v'J,'rm^"g
naai Schoolcongres over spel en ont-1 van ernst en spel Augustinus kwam tot
spanning heeft prof. dr. G. P. van bekering door de zang van een spelend
Itterzon te 's-Gravenhage als 2e voor- kind. Luther voelde zich thuis in de
zitter een samenvattend slotwoord ge- krin8 va" zijn kinderen. Zijn onderwijs
sproken. Hij deed dit nadat de voorzit-P?arde hli aa" het leutig spel met de
ter. prof. dr. H. Smitskamp te Amster-Weinen. en speels is de brief aan zijn
d,m id enkele .innen haI verklaard, ft fSSf#
dat men vele ervaringen rijker is ge- tekent
worden. Prof. Smitskamp zeide ervan Wat prof. Van Itterzon in de tweede
te willen afzien om een nabeschouwing plaats had getroffen, was de omstandig-
te geven, zodat de congressisten niet te neid dat men door de inleiding van de
weten kwamen wat dc ervaringen van j hoofdreferent dr. L. de Klerk aanstonds
de voorzitter waren.
Wat dit betreft gaf de 2e voorzitter
een royalere maat. Ofschoon onlangs
van de kansel gescheiden handhaafde
prof. Van Itterzon de weleerwaarde
traditie om zijn toespraak in een drie
tal punten onder te verdelen.
Advertentie
die had er eerder moeten zjjn...
,»T.. ...c ...vangelie van Jezus
Christus. de boodschap van zonde
en genade, niet in het middepunt
plaatsen.
Nationalisatie heeft nergens ooit
hogere welvaart gebracht
De heer H. J. Bonda, Industrieel te Rotterdam, heeft op een zaterdag
middag te Utrecht gehouden landelijke bijeenkomst van de stichting Johannes
Althusius, gepleit voor een herziening van de reglementen op de naamloze
vennootschap. De heer Bonda. die sprak over „onze houding tegenover het
socialisme", acht het noodzakelijk voor de arbeiders de gelegenheid te schep
pen om met hun spaargeld en pensioenen deel te nemen in de N.V. De heer
Bonda verklaarde dat er thans meer dan zeven miljard aan spaargelden is ge
accumuleerd bij de spaarbanken, terwijl er ook nog vele miljarden zijn ge
ïnvesteerd In pensioenfondsen en levensverzekeringsmaatschappijen. Hij zou
daarom willen voorstellen de wet op de N.V. zodanig te veranderen, dat ar
beiders en hun pensioenfondsen met minder risico deel zouden kunnen nemen
aan het risicodragend kapitaal.
gebracht was bij hèt probleem: hoe ligt
de verhouding tussen bijbelse visie en
spel en ontspanning?
De tijd is voorbij, aldus prof. Van
Itterzon. waarin men zei dat er vakken
zijn op school, waarmee de bijbelse visie
niets te maken heeft. Dit is ook duide-
gekomen in de sectie
vergaderingen. Is zonder -de bijbelse
visie eigenlijk enige wetenschap vrij?
Het derde punt van de slotrede gold
de nabespreking van het behandelde on
derwerp in engere kring. Bij de openings
zitting was de vraag wel gerezen of het
aangesneden vraagstuk niet op een te
hoog plan werd behandeld.
Zoals het vliegtuig in de lucht zijn
weg gaat zonder dat het enig verband
heeft met de ploegende boer op de
velden beneden dat vliegtuig en
omgekeerd zo zou men kunnen
vermoeden, dat de school in haar
dagelijkse gang niet in betrekking
staat met een op hoog niveau ge
voerde bespreking als deze.
Prof. Van Itterzon drukte de congres
sisten evenwel op het hart. dat het con
gres organisatorisch wel gesloten wordt,
maar niet naar zijn practische kant. De
vraag wat met het besprokene gedaan
moet worden behoort nu in de onderwijs.
vakpers nader te worden besproken.
Een zaak als deze is feitelijk overal
in de orde. De wereld, de jeugd wacht
op dat hier zeer duidelijke uitspraken
worden gedaan. Dat had ook mr. A. de
Roos als wethouder van onderwijs te
r eerder moeten «tjn...
Wetsontwerp in Polen
Burgerlijk huwelijk
alleen rechtsgeldig
In kringen van het Christelijk Na
tionaal Vakverbond toont men volgens
de heer Bonda voor een dergelijk aan
delenbezit grote belangstelling en men
is bezig met het uitwerken van een
Sroot plan, dat hierop betrekking
eeft.
Inplaats van nationalisatie en socia
lisatie zou ik initiatief en zelfwerk
zaamheid voor de arbeiders willen
nnotschapsrecht noodzakelijk acht.
Volgens de heer Bonda houdt een
kruipend socialisme evenals een krui
pende inflatie grote gevaren in voor de
ontwikkeling van de maatschappij. Hij
noemde dit verschijnsel ln onze tijd een
niet te miskennen dreiging.
Door een welvaartstaat ln het voor
uitzicht te stellen, weet men de massa
te lokken, zo zei hij. en hy bepleitte op
grond van de menselijke waardigheid
welvaart voor allen en een beter func
tioneren van het economisch bestel voor
een verregaande nationalisatie.
Nationalisatie heeft echter, naar de
overtuiging van de heer Bonda. nergens
ter wereld ooit hogere welvaart ge
bracht. uitgezonderd de nationalisatie
van de openbare nutsbedrijven, soals de
P.T.T.
De heer Bonda verklaarde, dat de
sociale wetgeving de macht
kapitalisme
etgeving de macht van nei
f in Nederland gebroken heeft.
In bepaald wordt. da', alleen burgerlijke
huwelijken rechtsgeldig zijn.
Het wetsontwerp voorziet tevens in
gevangeniss'.ra' of boete voor een pries
ter. die een kerkelijk huweltfk fluit zon
der zich eerst te he >n vergewist; dat
het bruidspaar reeds in het bezit is van
een door de overheid verstrekt trouw
boekje.
Ds. C. Steenstra
naar INederlancl Ngar menjno pan de heer Bonda
Ds. C. Steenstra, sedert 23 april 1939 miskent de Partij van de Ar beid met
predikant bij de Prot. kerk te Emmastad haar verdergaande nivellermgsge-
op Curagao. heeft zijn werk aldaar be-1 dacht de diepste scheppingsorde
eindigd om voorgoed naar Nederland
terug te keren Voor ds. Steenstra zijn
arbeid ln de West aanving was hij hulp- Advertentie
prediker te Zwolle HU is thans 50 laar
en kwam eerst op gevorderde leeftijd tot
het predikambt ln de afschcidsdlenst tc
Emmastad deelde de gouverneur, de heer
Speekenbrink. mede. dat de verdiensten
Nivellering
i de vertrekkende voorganger^ waren
erkend in zijn benoerr mgk
de orde van Oranje-Nas
Al gerookt? I
-MTTTIhjiL
die had er eerder moeten »t)n..
ieder mens is uniek in zijn capaci
teiten en karakter en het zou volge
de heer Bonda onjuist zijn te menen,
dat nivellering de ware vrijheid ei
het ware geluk zou brengen aan d<
mens met minder talenten, die eer
meerdere boven zich heeft.
Terecht heeft prof. Zijlstra er op ge
wezen, dat een omvangrijke nationali
satie op den duur onvermijdelijk voert
tot een totalitaire staat. De heer Bonda
concludeerde dat nivellering indruist
tegen de menselijke natuur, daar
mens die iets presteert naar prestatie
beloond wil worden.
Ook economisch gezien zou nationa
lisatie volgens de heer Bonda geen nut
hebben omdat de prikkel tot rendabili
teit veel minder groot zou zijn wanneer
het bestaansrecht niet op het spel staat.
Kritiek
°P
C.N.V.
Tenslotte oefende de heer Bonda nog
enige kritiek uit op de voorzitter van
het Christelijk Nationaal Vakverbond,
de heer M. Ruppert, die pleit voor
gelijke rechten voor de arbeider in de
onderneming op grond van het feit. dat
de onderneming uit drie gelijkwaardige
delen, namelijk leidende en uitvoerende
arbeid en kapitaal bestaat. Deze moti
vering is naar de mening van de heer
Bonda onjuist. Omdat men voorbijgaat
aan de enorme risico's die de kapitaal
verschaffers dragen. Wanneer deze risi
co's. naast de zeer hoge belastingen, nos
vermeerderd zouden worden omdat de
plannen van de kapitaalverschaffers
dooricruist kunnen worden door de be
sturen van de vakverenigingen zal ei
geen animo meer zijn voor het stichten
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Amstelveen: (toez.) vooi
bijz. werkzaamheden: L. P. W. Groen
veld te Sluis, die dit beroep aannam;
beroepen te Weerselo (Ov.): W. J. v. d
Waai. kandidaat te Emmen; te Veghel
en Uden (toez.) vie. S. Brandsma te Tha-
men a. d. Amstel.
Aangenomen naar Eenrum: J. W.
Kate te Baflo, die bedankte voor Wilp
<Gld.).
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Ten Post: E. I. F. Nawyn
te Katwijk aan Zee.
Bedankt voor Schiedam (vac. G.
Brinkman): A. Broek te Groningen-
Noord.
Examen. Aan de Theologische Hoge
school te Kampen geslaagd voor het
kandidaatsexamen de heer W. Schenk
te Rotterdam.
Leger heeft 115
res. predikanten
Er zijn 115 predikanten als reserve-
legerpredikant onder de wapenen. Daar
van behoren er 53 tot de Ned. Herv.
Kerk, 45 tot de Geref. kerken, 5 tot de
Geref. Kerken (vrijgemaakt), tot de
Christelijke kerken, tot de Evang. Luth.
kerk en tot de Unie van Baptisten ge
meenten elk twee en 1 tot de Rem. Broe
derschap. Van de 53 Herv. predikanten is
er 1 werkzaam in Duitsland, 1 in Frank
en 1 in Suriname.
80e UNIECOLLECTE
■HHf
f 230.75; Marrum f 335.50 en f 341.10: Schar-
goutum f 418,02 en f 435.86; Tzum f 300
f—Wommels f 184.40 en f 176,40:
KABINET KAN VOORTGAAN (1)
f 943,10; Wierden f 1450 e
t 351 en f 327,25: Heteren f 489 e
in f 258,48; Linscho
f 421,50;
»n f 645,50
f 417,67:
f 487,50 en t 356
Rottterdam-Per
f 199,02 en f
f 36.849.85.
i f 261
f 488,50 en f 460.47;
1 1252,37, Ouddorp
Pijnacker f 1573 e
ia! f 39.578,15 -
Amsterdam tegen de congressisten ge
zegd.
Dezelfde problematiek, hier op een
onderwUscongres aan de orde gesteld,
speelt ook in het jeugdwerk. Maar elke
problematiek is tegelijkertijd een op
dracht, een roeping met een vraag. Zij
wordt actueel nu juist het ontwerp
.Mammonth-wet" voor het onderwijs is
verschenen.
Oecumenische raad van kerken
Wat is de zin van
handoplegging
Op de maandelijkse vergadering van
de Oecumenische raad van kerken in
Nederland, die zaterdag is gehouden,
hebben alle aangesloten kerken hun
instemming te kennen gegeven met
het instellen van een Oecumenische
contactcommissie voor universiteit*
werk.
De studentenpredikanten in totaal
30 zullen als lid worden aangewezen.
De mogelijkheid bestaat om ook studen
tenpredikanten van niet bij de Oecume
nische raad aangesloten kerken uit te no
digen. De vragen, waarvoor deze com
missie komt te staan zijn o.m. de nood
zaak tot oecumenische studentengemeen
ten te komen en de mogelijkheid van
bemoeienis met het gehele universitaire
leven.
Voorts stelde de raad de vraag aan
de orde. wat de zin van de handopleg
ging onder oecumenisch aspect is. Ds.
W. F Golterman, secretaris van de
raad. heeft een nota ingediend over de
bijbelse gegevens aangaande de hand
oplegging. Als konsekwenties ziet hij.
dat deelneming aan handoplegging be
hoort te geschieden door hen. die ge
roepen zijn om plaatsvervangend op
te treden voor gemeente of kerk.
Hij acht het wenselijk, dat de hand
oplegging behoort te gelden bij bevesti
ging in ieder ambt, dus niet alleen, zoals
in de Hervormde kerk, bij bevestiging
van een predikant. Als iemand ingeze
gend wordt voor een opdracht die zich
over meerdere kerken zal uitstrekken,
kan aan handoplegging deelgenomen
den door vertegenwoordigers van
kerken, die het ambt der zusterkerken
als zodanig erkennen. Na een bespreking
over deze zaken kwam de raad echter
niet tot een conclusie.
Op de vergadering brachten ds. W. G.
Overbosoh en mevrouw dr .H. E. S. Jacob,
als voorzitter en secretaresse van de Van
der Leeuwstichting rapport uit
werk van de stichting. De Van der
Leeuw-stichting is nauw geliëerd aan d(
Oecumenische raad, die haar in het le
ven riep. De belangrijkste gebeurtenis
in de laatste tijd is de kerkbouw-1
toonstelling. Deze trok ook in roo
katholieke kring grote aandacht en
aanleiding tot een voortgaand gesprek
met r.k.-kerkbouwautoriteiten.
aouden de arbeiders, die tweederde
van de directiezetels innemen, in feite
de kapitaalverschaffers kunnen
stemmen, zo zei de heer Bonda
Men wil zich het recht voorbehouden I
van verandering van directeur met als j
enige compensatie dat zij hem uitsluitend
aansprakelijk
Advertentie
AI gerookt?
"MTrTt h O
die had er eerder moeten ztjn...
50.
HOOFDSTUK XV
Thuiskomst
Juffrouw Carlyle was een vrouw, waar man op
aan kon. Ze verliet haar eigen huis en trok naar
East Lynne met Peter en twee van haar bedienden.
Ondanks de protesten van mijnheer Dill, ontaloeg rij
het pers neel dat Carlyle had aangenomen op één
man na Het moet gezegd worden, dat ze besefte dat
er op East Lynne meer personeel nodig was dan
ln haar eigen huls.
Op een vrijdagavond, ongeveer een maand na de
bruiloft, kwamen Carlyle en zijn vrouw thuis. Ze
werden verwacht en juffrouw Carlyle ging naar de
hal om ze te ontvangen Ze liep naar de vestibule en
stond boven aan de trap tussen de pilaren toen het
nette wagentje met vier postpaarden voor het huls
stil hield Juffrouw Carlyle drukte haar lippen vast
beraden op •-ikaar, toen re het zag Ze was gekleed
in donkere zijde en had een nieuwe muts op. Haar
boosheid was gezakt en ze had voldoende gezond ver
stand om te begrijpen, dat «e zich maar beter zo
veel mogelijk kon aanpassen. Carlyle kwam de trap
pen op met Isabella
JU hier. Cornelia' Dat is aardig? Hoe g»«t het?
Isabella, d t is mijn zuster
Ladv Isabella stak Juffrouw Carlyle haar hand toe,
die net even werd aangeraakt. ..Ik hoop dat alles
goed is?" zet ze hard
Carlyle ging naar het rijtuig om te zien of daar
nog lets was achtergebleven Juffrouw Carlyle ging
Isabella vóór naar ae eetkamer waar de tafel was
gedekt ,.U wilt misschien eerst naar boven gaan
m uw mantel uitdoen voor het eten. mevrouw? zei
ze op dezelfde harde toon.
Dank u. Ik zal graag naar mUn kamer gaan.
maar Ik behoef geen eten meer. We hebben al ge
dineerd".
van
door ANN LUDLOW
„Wat kan ik u dan laten aanbieden?"
.]Thee aLstublieft. ik ben dorstig."
..Thee!" riep juffrouw Carlyle. ..Ik denk dat ze zo
laat geen kokend water meer hebben U doet van
nacht geen oog dicht mevrouw, als u om elf uur
nog thee drinkt"
O. welnu, laat dan maar." antwoordde lady Isa
bella. ..Het doet er ook niet toe. Ik wil u geen on
nodige drukte bezorgen."
Juffrouw Carlyle ging de kkmerjJ.it
te doen waarvoor
In de hal botste ze tegen Marvel op. Geen van
beiden sprak een woord maar ze keken elkaar woest
aan Marvel had zich heel deftig gekleed, met para
sol en voile. En intussen zat lady Isabella in de
kamer en barstte ln tranen uit Een dergelijke aan
komst had ze niet verwacht in haar eigen huis. Het
was allemaal even koud en naar.
Carlyle kwam binnen en zag haar zo zitten.
„Isabella!" zei hij verbaasd, terwijl hij naar haar
toesnelde ..Schat, wat scheelt je?"
..Ik ben moe. denk ik." antwoordde ze zacht,
toen ik binnenkwam moest ik plotseling aan papa
dei ken Ik zou graag naar mijn kamers gaan Archi
bald. maar ik weet niet welke het zijn."
Carlyle wist het ook niet. maar juffrouw Carlyle
zeilde weer naar binnen. ..De beste kamer," zei
..naast de bibliotheek." Zij wilde ze mevrouw t
even wijzen."
Carlyle deed dat liever zelf en bood haar zijn a
aan. Ze trok haar voile voor haar gezicht toen
juffrouw Carlyle voorbij gingen.
De kaarsen brandden niet en de kamer zag er
koud en ongezellig uit. ..De zaak staat hier blijk
baar op z'n kop." merkte Carlyle op. ..ik denk dat
het personeel mijn brief verkeerd begrepen heeft en
dat ze ons niet vóór morgenavond verwachtten."
..Archibald." zei ze. terwijl ze haar muts afzette,
..ik voel mc heel erg moe en.en.een beetje
verdrietig. Mag ik vanavond wel op mijn kamer
blijven en niet meer beneden komen?"
Hij keek haar aan en lachte. ..Mag! zei je? Ben
je vergeten dat je nu eindelijk in je eigen huis bent
Ik hoop dat het een huis van geluk voor je zal
zijn schat, ik zal proberen het ervan ti
Ze leunde tegen hem aan en snikte. HU sloeg zijn
arm om haar heen en kuste haar nu en dan. Hij
wilde haar zo graag troosten maar ze gaf zich zo
moeilijk. Isabella hield eigenlijk nog niet van hem,
maar ze hoopte dag en nacht dat ze de weg tot
zijn hart zou vinden, want ze wist dat hij het ver
diende.
Ze hoorden Marvel's stem. Isabella ging naar de
wastafel en waste haar gezicht. Het kon naar niet
schelen dat Marvel, die Juist zo'n beetje vanuit de
hoogte orders gaf over een koffer die naar binnen
werd gesjouwd haar tranen
Elke tijd heeft zijn modewoorden: ze duiden begrippen
waarover veel gepraat en veel gestreden wordt in woord en
geschrift. Iedereen kent die woorden wel: verschraling van hel
geestelijk leven, saecularisatievermaterialisering, massif icatiet
afijn: geleerde woorden voor een feit dat men ook met heel
ronde woorden kan aanduiden. Het feit dat de moderne Neder
landse mens zich weinig meer bekommert om God en Zijt
gebod.
Het is geen nieuw verschijnsel. Ge behoeft uw bijbel maai
open te slaan en ge komt in vele episoden van het bestaar\
van het volk Israël precies hetzelfde tegen. In het boek
Richteren bijvoorbeeld vindt ge telkens en telkens weer die
zelfde onheilspellende zin: Maar de Israëlieten deden
opnieuw wat kwaad is in de ogen des Heren
Waarom toch? Wat bewoog de Israëlieten om zich telkenj
weer van God af te wenden terwijl Gods zegeningen in hut
volksbestaan toch zo overduidelijk warenWat beweegt in
iedere tijd de mens, dat hij zich zo heel erg gemakkelijk ertot
laat brengen God de rug toe te keren?
In het boek Richteren vindt ge de les der geschiedenis. Hei
heeft zin samen die les te lezen.
DE
SOCIALISTISCHE fractievoor- sultaat geworden van maandenlange
i de Tweede Kamer, mr. moeilijke en moeizame onderhande-
heeft vorige week ver- lingen tussen informateurs, fornro-
klaard, dat zijn fractie zich niet teurs en fractievoorzitters.
gebonden voelt aan het kabi
netsprogram.
Bijzonder indrukwekkend was deze
uitspraak niet, omdat de socialisten
reeds eerder blijk hebben gegeven,
zich van dit program te willen los
maken, namelijk tijdens de algeme-
politieke beschouwingen, toen de-
Zo dreigen deze programs lijvige
boekdelen te worden, in plaats van
een korte duidelijke omschrijving
van enkele hoofdzaken in onze lands-
politiek. Het is nu eenmaal een
eigenschap van een al te gedetail
leerd kabinetsprogram, dat het geen
oog kan hebben voor de ontwikkeling
zelfde fractievoorzitter zijn motie der tijden.
voorzichtig gesteld, maar uit de toe- Guinea gevoerd zien omdat er zich
lichting bleek duidelijk, dat de socia-
r zijn mening in de wereld nieu-
listische Tweede-Kamerfractie een we ontwikkelingen hebben voorge
daan. En als het gaat om de wijzl
ging van de Wet Vervreemding
Landbouwgronden, dan zeggen
hun beurt de voorstanders van hel
parlement talloze discussies ge- amendement-Biewenga eveneens,
voerd over de vraag, of een bepaal- dat de tijden zijn veranderd.
andere politiek ten aanzien van
Nieuw-Guinea wil voeren dan in 1956
was overeengekomen.
In de laatste jaren zijn er in
de maatregel van de regering of e
politici te staan
voorstel van de Kamer wel in voor d, problemen die in 1956 In be.
Hieruit kan men r
trekken, namelijk dat sinds de be
vrijding de kabinetsprograms in fei
te niet meer deugen. Zij zijn het re-
r één conclusie dat het huidige kabinetsprogram
vrucht is van de onbehagelijke poli
tieke situatie, zoals deze uit de ver
kiezingen van 1956 resulteerde.
KABINET KAN VOORTGAAN (2)
UET BOVENSTAANDE neemt niet fracties die geestverwanten in hei
AA weg, dat de verklaring-van de so- kabinet hebben zich reeds lange tijd
cialistische fractievoorzitter opval- niet gebonden voelen. We hebben no
lend was. eenmaal niet te maken met een par-
De heer Burger heeft in 1956 dit ka- lementair, doch met een extra-parle-
binet geformeerd. Daarom was het mentair kabinet; een deel van
begrijpelijk, dat hij toen verklaarde Kamer wil het althans zo zien.
zich aan het kabinetsprogram ge- Deze formele staatsrechtelijke
bonden te achten. derscheiding wordt echter steed
Van deze verklaring heeft hij zich belangrijk. De socialism
nu losgemaakt. Maar tn wezen Tan huis u,t de" onderscheiding
stond de socialistische fractie reeds me' f°ed' Maar ook de Hb"ale «k
lang vrij van dit kabinet, omdat de |><>all"'l«kld« Pr°t Oud heeft mes
andere „regeringsfracties" tot nu toe dan aa» deze formet
hadden nagelaten dit kabinet harte- staatsrechtelijke onderscheiding nig
lijk te bejegenen, hoewel zij er ,"aard' b"ht«n. Hij is i<
geestverwanten ln hebben. opvattüig toegedaan, dat de Kamtl
vrijwel onder iedere omstandigheii
Prof. Romme heeft het een nood- tegenover een kabinet vrij staat,
kabinet genoemd en daarmee op ui- Prof. Romme heeft getoond deze óp
terst duidelijke wijze het extra-par- vatting misschien niet formeel maai
lementaire karakter aangetoond. De wel praktisch te huldigen. Bij he
a.r. fractie en de meerderheid van optreden van het vorige kabinet
de c.h. fractie hebben in strijd Drees in 1952, hebben de socialist!
met het kabinetsprogram, waaraan sche en a.r. fractie-voorzitters, dl
zij zich trouwens als zodanig niet heren Burger en Schouten, zich ge
gebonden achten bij de debatten bonden verklaard aan het kabineti
de huurblokkering het lot van program, omdat het kabinet
dit kabinet op het spel gezet.
parlementair karakter droeg. Prol
Men kan zich daarom ook afvragen, Romme daarentegen wenste zie
vrij tegenover dat kabinet op te ste
len, en daarover heeft hij toen vee
binetsprogram, waaraan de andere te horen gekregen.
KABINET KAN VOORTGAAN (3)
11. heel dun gebak
13. Christel, nakomeling. 5
Egypten a ren
19. regenboogvlies
AL KAN men dus de onderscheiding raerhand gewend geraakt aan
tussen parlementaire en extra- tieke tegenstand en aan een slecht r
parlementaire kabinetten formeel naam in de publieke opinie, zal r
handhaven, ln de dagelijkse politie- tl* verder kunnen werken. Als
ke praktijk wordt zij steeds minder tekenen niet bedriegen, zal het
interessant. jggo met enige eer kunnen aftredel
Dit geldt vooral wanneer men in Het zal dan namelijk in staat zij
de omstandigheid verkeert dat er &ew®est. het gehele program va e
voor het bestaande kabinet geen al- wet£eving, zoals tijdens de formatie
ternatief is, dat er dus in feite geen overeengekomen, af te werken. Di a
ander kabinet mogelijk is. Dit laat- zou, ge,et °°k °P tegenstand, eï o
ste is thans ook het geval; tijdens Prestatie mogen heten. De ,,reg 11
de jongste algemene politieke be- rinKsfracties" zouden er goed ai'<
schouwingen heeft de heer Bruins doen' zich dit te realiseren wannei
Slot het nog eens aangetoond.
Daarom zal de verklaring van de so
cialistische fractievoorzitter aan de
politieke situatie ook niet veel ver-
de partijen zich gaan opmakt
voor de verkiezingsstrijd.
Daarnaast zal, ook al weer als e
tekenen niet bedriegen, dit kabin n
anderen. Waarschijnlijk zullen de K^fe,en mo**n worden als tt
socialisten een wat kritischer poli- ?e w®n,n^ouw,
tiek gaan voeren, vooral ten aanzien ?e stoot heeft
van Nieuw-Guinea en de defensie.
Maar dat wil nog niet zeggen, dat
zij een crisis zullen forceren. Daar
voor is nog altijd het meest doel-
het'l'Tt WaP" dh" de5avouere"- naarmate dMiUrkl"ual'le"la 1
W,S meVLTr^Cn 'S
daar veel lust in zullen hebben.
ven ln de leniging van de wonin
nood.
Zo zal dan waarschijnlijk wedero r
de stelregel worden bevestigd, i
een kabinet steviger in het zadel
Het huidige kabinet-Drees, langza- richten.
geleverd zijn, dat een politiek
kabinet nog grote daden kan ve
De Kleine Kerk van de Hervormde
Gemeente Zierikzee. ook Gasthuiskeik
genoemd, is vele jaren buiten gebruik
geweest wegens grondige restauratie
Het kerkgebouw is nu gereed gekomen
en zal op vrijdag 14 november weer
gebruik gesteld worden Uitwendig
het gebouw niet veranderd, maar
wendig zyn vele verbeteringen en v
fraaiingen aangebracht. Te zijner lyó
komt er nog een nieuw orgel. De kerk
voogdij besloot de zitplaatsen niet weer
te verhuren, maar over te gaan tot het
stelsel van vrye plaatsen.
Advertentie
die had er eerder moeten zjjn
Al eerookt?
K.N.L.C.-vergadering
Prof. dr. J. Tinbergen, hoogleraar
de Nederlandsche Economische Hoogt;
school te Rotterdam, zal op de jaarliji
se algemene vergadering van het Kol
Ned. Landbouw Comité woensdag 26 M
vember in ..Esplanade" te Utrecht, spri
ken over ..de positie van de Europel
landbouw in de wereldeconomie". Pro
Tinbergen houdt deze lezing tijdens i
middagvergadering, die te half drie d<w
ir. C S. Knottnerus, voorzitter
KNLC, geopend zal worden.
