Vieuwe wijk behoeft enkele
3 tientallen scholen
BOURJOIS
Voor sommige schooltypen
u moet behoefte van gehele
- streek worden berekend
Hart van Leiderdorp klopte
eens in woonhuis
IEITWE LEIDSCHE COURANT
3
ZATERDAG 23 OKTOBER 1958
r Leiderdorp in de Leidse agglomeratie (III)
UI
eö
O-
i het nii
lijven, n
(Jent te
ET BUREAU voor sociaal-economisch en stedebouwkundig Onderzoek,
dat met het oog op de nieuwe wijk in Leiderdorp een diepgaande studie
ver deze gemeente heeft gemaakt, meent, dat, hoewel het aantal bejaarden
gebied (65 jaar en ouder) nog lange tijd relatief klein zal
met deze groep bij het ontwerpen van de plannen toch rekening
worden gehouden. Dat de bejaardenhuisvesting voorlopig geen
xfnstig probleem zal vormen, blijkt uit het feit, dat in de straten met
>rfegend na-oorlogse woningen in november vorig jaar slechts 27 bejaarden
retoonden, ofwel 1,7 procent van het totale aantal personen in de nieuwe
tefoningen. In de straten met overwegend voor-oorlogse huizen woonden
ls|2 bejaarden, wat niet meer is dan 8 procent. Voor geheel Nederland be-
*Voeg het percentage op 31 december 1956 8,5 en het Centraal Bureau voor
Statistiek berekende het voor 1980 op ongeveer 11. In Leiderdorp zal het
olgens de gemaakte prognose in 1982 nog niet meer dan 4,2 bedragen
pi 1997 7,3. Het aantal bejaarden in 1997 werd op 2295 berekend.
djOp grond van reeds gedane onderzoe
kingen kan worden aangenomen, dat 8
efocent hiervan behoefte zal hebben aan
:ign speciale bejaardenwoning, dus 184
j prsonen. Ongeveer 15 procent van de
g paarden zal behoefte hebben aan een
^/nsiontehuis, 350 personen. Er zou dan
groot pensiontehui
300 i
i klein
50 i
kunnen worden gedacht. Ook zou
i reden van bestaan kunnen zijn voor
iln verpleegtehuis ten behoeve van 75
maarden. Het kan zijn, dat deze be
seften aan speciale bejaardenhuisves-
,k\g eerder zullen ontstaan dan wordt
irondersteld. Dat zal namelijk het ge-
Mi zijn wanneer bij bejaarden de wens
ïstaat om dichter bij hun kinderen in
Jfc nieuwe wijk te wonen en dit tot vesti-
"Ing van elders aanleiding geeft.
Woningtypen
'De onderzoekers hebben de conclusie
Jtrokken, dat de arbeidersgroep waar-
Uiijnlijk niet meer dan tweederden van
pt totaal zal uitmaken. Deze verhouding
[erd gevonden op grond van de bewo-
|ng der woningwetwoningen. Men zal
porlopig een percentage van 65 voor
rbeiderswoningen kunnen aanhouden.
Voor de in uitvoering zijnde Leidse
ijk Zuid-West werd het wenselijk ge-
Jhte percentage arbeiderswoningen van
I op 65 teruggebracht. Pas later zal
Jar kunnen blijken, of de voor mid-
mstandsbouw bestemde ruimte inde;
ls zodanig wordt gebruikt,
eze verhouding zullen in Leider-
rp ongeveer 4070 arbeiders- en 2200
jiddenstandswoningen nodig zijn. Het
ipport verwacht niet, dat het nodig is,
afzonderlijke buurt voor zeer wel-
istelden te ontwerpen. De tot de nieu-
middenstand behorende groepen, die
Ifch sinds 1945 in Leiderdorp hebben ge-
itigd, bestaan voornamelijk uit amb-
ren, employé's en- onderwijzer:
groot deel met lage tot middelma-
inkomens. De groep middenstands-
'oningen zal daarom naar welstandstype'
'einig gedifferentieerd behoeven te
Het verschil tussen arbeiders- en
liddenstandswoningen, voorzover blij-
t een verschil in huurwaarde en
iterlijk, moet verder van minder belang!
den geacht dan de ligging van de!
iningen van verschillend welstands-
e ten opzichte van elkaar. Speelt dit Ten aai
de dorpssamenleving een geringere I woningen
rol. in de meer stedelijke sfeer is het
karakter van de woonbuurt van
belang om de sociale rangstand tot
drukking te kunnen brengen, aldus de
samenstellers van het rapport.
Hoog en laag
De hoge en lage bouw zijn ook
punt van onderzoek geweest. In begin
sel zijn étagewoningen minder geschikt
voor bejaarden, voor gezinnen met jonge
kinderen (jonger dan zes jaar) en voc
grote gezinnen (met 5 of meer kinderen
Op die basis moet het percentage eei
gezinswoningen zowel volgens de ui
komsten van de woningtelling van 19-
als van die van 1956 tenminste 52 van d
woningtelling van 1947 als van die va
1956 tenminste 52 zijn.
In Ï947 bestond de gehele woning
voorraad uit eengezinswoningen (938),
in 1956 waren er 1109 en 229 woningen
in meergezinshuizen. In de tussenlig
gende periode werden er dus 171 een
gezinswoningen en 229 flatwoningen
gebouwd, rsp. 43 en 57 procent. Houdt
men niet alleen rekening met de ge
zinssamenstelling voor wat leeftijd
en aantal betreft, maar ook met het
feit, dat tenminste 20 procent van de
mannelijke gezinshoofden, die zich
na de oorlog in een nieuwe woning
te Leiderdorp vestigden, uit een plat
telandsgemeente kwam, dan zou het
percentage eengezinswoningen niet
52 maar tenminste 62 moeten moeten
zijn. Voor de Leidse wijk Zuid-West
werd een percentage van 60 voor de
eengezinswoningen wenselijk gevon
den, maar het plan werd ontworpen
met een percentage van slechts 20.
Het verdient daarom volgens de rap
porteurs zeker aanbeveling, dit per
centage in een ander deel van de
Leidse agglomeratie op te voeren,
bijvoorbeeld tot 5. Laat men de be-
drijfs- en bejaardenwoningen in de
nieuwe wijk buiten beschouwing,
dan zullen er in de gehele gemeente
5245 eengezinswoningen en 2825 flats
moeten zijn. Buiten de nieuwe wijk
zullen deze aantallen respectievelijk
1440 en 360 zijn. zodat in de nieuwe
wijk 3805 eengezinswoningen en
2465 etagewoningen een plaats moe
ten vinden.
onderzoekers de volgende verdeling ge
wenst voor. Woningen met 2 slaapkamers
35 procent of 2195 huizen, woningen met
3 slaapkamers 45 procent of 2822, wo-
en met 4 slaapkamers 15 procent of
woningen met 5 slaapkamers 5 pro
cent of 313. In plaats van bijna 2200 wo
ningen met 2 slaapkamers is het voor
verdediging vatbaar, een deel daarvan
slechts met 1 slaapkamer te bouwen
(voor alleenstaanden en voor een deel
der pasgehuwden).
Onderwijs
Het percentage jongeren in Leiderdorp
zal lange tijd relatief groot blijven. Het
percentage 0- tot 14-jarigen zal pas na
1967 een daling vertonen De aantallen
leerlingen voor de verschillende vormen
van onderwijs zullen afnemen door wij
ziging in de leeftijdsopbouw.
Gaat men uit van een toekomstig in
wonertal van 31.300. dan zal er 1 kleu
terschool op ongeveer 1740 bewoners
nodig zijn. Het percentage rooms-katho-
In 1955 waren er 17 en in 1956 16
kinderen in Leiderdorp, die een
b.l.o.-school in Leiden bezochten. In
de toekomst is een aantal van 94 te
verwachten. In verband met een
wenselijke differentiatie binnen het
b.l.o., waarbij aan een scheiding van
het onderwijs voor debielen en im
becielen kan worden gedacht en aan
afzonderlijk onderwijs voor lichame
lijk gehandicapte kinderen en kinde
ren met leermoeilijkheden, dient de
behoefte voor de gehele Leidse ag
glomeratie te worden bepaald. Welk
schooltype in Leiderdorp een plaats
kan krijgen, dient later te worden
bepaald. Het lijkt voorlopig juist, 1
plaats voor een b.l.o.-school te reser
veren.
Ook de behoefte «an scholen voor
voortgezet onderwijs moet voor de ge
hele agglomeratie worden berekend. Bij
de toekomstige bevolkingsomvang zal
echter de stichting van een lagere tech
nische school en van een middelbare
school gerechtvaardigd kunnen zijn.
j lieken kan tot 30 oplopen
bij de jongere leeftijdsgroepen nog iets
I hoger ligt, zou het aantal rooms-katho-
lieke scholen op den duur wel tot een
derde van het totaal kunnen stijgen. Er
•uden dan 6 r.k. en 12 niet r.k. kleuter
scholen nodig zijn.
Er zal ook een verschuiving plaats
hebben van het prot.-christelijke naar
het neutrale onderwijs. Op het ogen
blik heeft men de beschikking over 1
prot. kleuterschool in het Zijlkwartier,
1 in het Doeskwartier, 1 neutrale en 1
r.k.
Gezien de
verhoudingen
bij het gewoc
procent van het
kunnen worden
U weet dikwijls bij intuïtie hèt belangrijkste moment te
kiezen. Vertel dan aan uw man, dat uw gedachten naar
een bontmantel uitgaan om voor vele winters lang een
volmaakte garderobe te bezitten.
En er zijn vijf gegronde redenen om uw bontmantel
bij Lampe te kopen
ervaring speelt bij bont de hoofdrol. Lampe heeft een
100-jarige bontervaring! er is bont en bont. Deskundige
voorlichting is bij Lampe gegarandeerd. Lampe brengt
uitsluitend nieuw bont (vers materiaal!). de grootste keuze
in nieuwe modellen en alle maten en...
de prijs zal u erg meevallen.
Leiderdorp gevonden
het aantal leerlingen
lager onderwijs op 93
aantal 6- tot 12-jarigen
gesteld. Voor het jaar
dat dan
komstige klassedeler van 33 en een ge
middeld aaDtal leerlingen per school van
200 zouden in totaal tenminste 19 scholen
nodig zijn ofwel 1 school op 1600 inwo
ners. Waarschijnlijk zijn dat 6 r.k. en 13
scholen van andere richting. Op het
ogenblik zijn beschikbaar: Zijl- zowel
als Doesbuurt 1 prot.. in het dorp 1 prot.,
1 openbare en 1 r.k.
V.G.L.O., L .L.O. c.n.
Het voortgezet lager onderwijs ge
niet in Leiderdorp weinig belangstelling
In de jaren 1955. 1956 en 1957 bezochten
resp. 22, 13 en 9 leerlingen een v.g.l.o<-
school in Leiden. Verhoging van de leer
plichtige leeftijd kan de belangstelling
doen stijgen, maar het verbinden van
schakelklassen aan scholen voor voort
gezet onderwijs (met name bij het tech
nische onderwijs) kan een tegengestelde
uitwerking hebben. Zou men uitgaan van
het belangstellingspercentage van 1955,
namelijk 7,6, dan kunnen er in 1997 130
leerlingen zijn. Houdt men rekening
met de gewoonlijk bestaande splitsing
naar richting, dan zou ten hoogste aan
twee scholen kunnen worden gedacht.
Al lijkt het onwaarschijnlijk, aldus hei
rapport, dat deze scholen beide tot stand
zullen komen, dan is het toch goed.
plaats voor 2 v.g.l.o.-scholen in reserve
te houden.
De belangstelling voor het uitge
breid lager onderwijs is relatief groot
te noemen. Gezien deze tendens lijkt
het niet onredelijk, voor de toekomst
uit te gaan van een leerlingenaantal
gelijk aan 30 procent van het aantal
12- tot 16-jarigen. In 1997 zal dat dan
851 kunnen zijn Bij een gemiddeld
aantal leerlingen per school van on
geveer 90 zou men op 9 scholen moe
ten rekenen, waarvan 2 of 3 r.k. en
7 of 6 niet-r.k. In de toekomst kan op
1 u.l.o.-school op ongeveer 3500 in
woners worden gerekend.
In onze rubriek oud-Leiden van
vandaag vindt u een foto met het
vroegere gemeentehuis van Leider
dorp. Op déze plaat is de tegenwoor
dige toestand te zien. Dit raadhuis
dateert uit de dertiger jaren, maar
het is nu al aan alle kanten te klein.
„Gemeentewerken" vond al onderdak
aan de Bruggestraat en nog is het
nodig, dat op korte termijn het huis
van de burgemeester aan de Berken
kade b(j de secretarie wordt getrok
ken. De heer Van Diepeningen gaat
dan naar de Hoofdstraat.
Vandaag publiceren wij het
derde artikel over de functie
die Leiderdorp is toebedeeld
in hei grote verband van Lei
den en directe omgevingzo-
als dal in het structuurplan
is geconcretiseerd. Het Bu
reau voor sociaal-economisch
en stedebouwkundig Onder
soek heeft in opdracht van
het gemeentebestuur een bre
de en gedetailleerde studie
aan deze functie gewijd.
Hel aandeel van Leiderdorp
in de ontwikkeling van de
Leidse agglomeratie begint
zich al af Ie tekenen in het
plan ..Ter Me ij ei" dat binnen
afzienbare tijd in uitvoering
zal komen. Het artikel daar
over publiceerden wij donder
dag. Het tweede stond in de
krant van gisteren.
Bij de gezinsweek
Luxor-gesprek van morgen
over Ons liuis een thuis?
Zoals reeds gepubliceerd heeft de
commissie bijzonder Kerkewerk van de
Hervormde Gemeente besloten de voort
zetting van het gesprek over gebeds
genezing te houden op zondag 9 no-
In het kader van de gezinstveek zal
ndag gesproken
de
„Ons hui
Voor vele pasgehuwdi
aan voldoende
moedeloos te worden.
binnen en buiten de g<
begrip en misverstand bij ouderen. Tal
loze ouders tobben over hun kinderen
en zelf voelen zij zich ook dikwijl:
Dit alles mag
'raag naar de zii
'an gehuwden al
en knellende vi
net de beste bedoelingen
aten bij hun kinderen bereiken,
an vele jongeren, die zich in de
uderei
gelal
steek
inleidend programma zondagmor
gen zal een artistiek echtpaar, da
varing heeft op dat terrein, een ai
flitsen spelen, die regelrecht aar
praktijk zijn ontleend.
In het vraaggesprek zal de bijbelse
belichting van de vragen en puzzels, die
zijn uitgebeeld, uiteraard niet achter
wege blijven.
De bijeenkomst, die onder leiding
staat van dr. P. L. Schoonheim, begint
om half elf.
Zie vervolg stadsnieuws
op pagina 6 en 11
Kynologen hadden druk
bezochte vergadering
Voor de eerste maal in het nieuwe sa
zoen vergaderde de kynologenvereniging
Rijnland. De vergadering, die was belegd
in Zomerzorg, werd geopend door de i
zitter, dr. ir. P. C. Lindembergh. Br kon
den weer vele nieuwe leden worden In-
Voor de zeer druk bezochte vergade
ring, gaf de voorzitter reisindrukken uit
Afrika. Samen met zijn vrouw is hij daar
de afgelopen zomer geweest en hij heeft
aan dit werelddeel, dat boeit doordat het
nog zo onbekend is, vele mooie herinne
ringen, waarvan hij er enkele op foto'
heeft vastgelegd. Aan de hand van deze
dia's hield dr. Lindenbergh zijn causerie.
Vooral over het Krugerpark wist de voor
zitter veel te vertellen. Het geheel gaf
een duidelijk' beeld van mensen, dieren
en planten uit het zwarte werelddeel. Tot
slot werden dia's vertoond van een
gehouden hondenrally in Duinrell. Deze
deden de spanning van dde dag herleven.
PARFUM
EAU DE COLOGNE
POUDRE
CREMES
SATIN FINISH
PARFUMS
PARIS
Tussen
de
bladzijden
Fortunella
LIDO. (2.30. 7 en 9.15 uur).»- Als de
Giulietta Masinafilm Fortunella begint,
ziet men deze kittige, altijd weer ver
rassende Italiaanse filmster als een ar
moedig vrouwtje de grote deur van de
vrouwengevangenis in Rome achter
zich toegooien als de rolprent ein
digt ziet men haar als een prinses ge
tooid, gekroond op een vorstelijke zetel
zitten (zij het van een reizende toneel
groep). Daartussen ligt het hartverove-
rende verhaal van een arm voddenkoop
vrouwtje, dat ervan droomde een prin-
Het is een ontroerend en tegelijk gees
tig, levenslustig verhaal, zoals er meer
zijn ontsproten aan het brein van
Giulietta's echtgenoot, de Italiaanse re
gisseur Frederico Fellini.
maal heeft hij de geschiedeni
geschreven, i
twee andere Italianen.
Correctie kerkdiensten
In de dienst van de Geref. Kerk
morgenochtend in de Zuiderkerk gaat
ds. De Boer voor; in de dienst om 11
uur in de (Herv.) Maranathakerk ds
Van der Linde van Den Haag. Dit in
tegenstelling tot wat ons per abuis
voor de kerkdienstenlijst was opge-
e rubriek oud-Leiden nemen
indaag eens een plaatje mee
van Leiderdorp. Deze dagen geniet
Leiderdorp in onze krant bijzondere
belangstelling in verband met be
langrijke plannen voor de uitoefe
ning van zijn functie in het verband
van de Leidse agglomeratie.
De prentbriefkaart, die de gemeen
tesecretaris van Leiderdorp, de heer
Hobo, voor ons uit het archief der
gemeente haalde, kan daarmee ook
in verband Worden gebracht. Het
huis links bestaat nog; het is de
woning van de burgemeester, die
binnen niet al te lange tijd bU de
zich sterk uitbreidende secretarie
wordt getrokken. De gemeente heeft
dienen.
De secretarie zit als het ware dage
lijks op uitbreiding van haar ruimte
te wachten. Op alle mogelijke en on
mogelijke manieren is getracht, het
gemeentelijke apparaat nog t« huis
vesten. maar men kan er eigenlijk
niet fatsoenlijk meer mee voor de
dag komen. En aangezien men dat
beslist wél kan met dat apparaat
zelf, is het te hopen, dat deze ver
groting spoedig haar beslag krijgt.
Dei
iefkaa
vóór
de burgemeester het
het woonhuis geweest van gemeen
tesecretaris A. C. Smit. die van 1867
tot 1881 deze functie bekleedde. Op
18 mei 1868 heeft de gemeente het
pand gekocht. In 1935 werd het tegen
woordige raadhuis In gebruik ge-
Langs het buis van de burgemeester
liep een laantje; dat heette het
Tielemanslaantje. Nu I* er de
Berkenkade en de snelle ontwikke
ling van nu en In de toekomst brengt
mee. dat het over niet eens zo lange
tijd meer een provinciale weg wordt
met een brug over de Rijn naar dr
Hoge Rijndijk.
De film is er niet minder om. Regis
seur Eduardo de Filippo heeft precies
begrepen in welk een luchtige toon hij
dit tragisch-komische verhaal van een
verstoorde illusie moest houden. De
Italianen tonen zich hier ware meesters
in het tot leven brengen van deze be
wogen wereld. Het leven is immers vaak
als een droom, maar het is tevens een
ervaring van goede dingen, van liefde
en vriendschap, die zo scherp afsteken
tegen de lelijke dingen; afgunst en be
rekening, ontrouw en verraad.
(Ontroerend en geestig).
Scant polo
LUXOR, (2.30, 7 en 9.15 uur). Ver
gelijkt men de film Scampolo met
Romy Schneider in de hoofdrol met
„Overschotje", het sociale blijspel van
Dario Niccodemi waarin Annie van Ees
indertijd triomfen vierde, dan valt de
film tegen. Wij geloven echter dat een
dergelijke vergelijking moeilijk is te
maken. De film heeft met het toneel
stuk slechts de naam en een heel klein
beetje van de strekking gemeen.
Hen speelt zich af in een zonnige en
fleurige omgeving, Romy heeft de sym
pathie en liefde van alle medebewoners
van haar dorp en als zij aan het eind
zuchtend constateert dat zij nu geen
„Scampolo", geen overschotje meer is,
kan de toeschouwer meevoelen met de
dorpsbewoners die hun „mascotje"
kwijt raken. Voorts bevat de film wel
enkele kostelijke trekjes humor: de
manier wsarop de horden autobustoeris
ten op de hak worden genomen en de
weergave van twee nerveuze minnaars
op een bankje, de een met een hart vol
hoop en de ander verslagen, zijn bijzon
der Bardig. Overigens moet men de
film vooral niet al te veel pretenties
toekennennergens gaat hij uit boven
een genoeglijk en onschuldig plaatjes-
kijken met een even gezellig verhaaltje
en veel „vaart' zit er niet in.
(Aardig voor dwepende meisket).
Maigret zet een val
CASINO: (2.30 uur. 7 uur en 9.15 uur).
Voor de tweede maal in enkele maanden
tijds heeft Maigret zijn val in Leiden ge
zet. De menselijke Jeen Gabln, die op
typisch Franse wijze dienaar van het
recht ia, moet ln de film de strijd aan
binden tegen een vrouwenmoordenaar.
Als geen ander land weten de Fransen
een detectivefilm spanning en vaart te
geven. Met beklemmende close ups voeren
zij naar climaxen, die steeds weer door
volgenden worden overtroffen.
De film is nogal openhartig en het ge
geven nogal precair, zodat het beslist niet
raadzaam is, dat jeugdigen zich er mee
bezig houden.
(Knappe detective rond dubieus ge
geven)
Zijn laatste kraak
REX (2.30. 7 en 9 15 uur). Een
Inbreker, berucht als safe-expert, wordt
in de oorlog uit de gevangenis gelaten,
om voor de geallieerden een geheim
document te bemachtigen. Het plan
lukt, maar de hoofdpersoon wordt ten
gevolge van zijn hebzucht op het laat
ste ogenblik toch nog doodgeschoten.
(Sensatie!.
Fanfare
TRIANON (230, 7 en 9.15 uur). In ons
blad van gisteren heeft Ev. Grolle de Ne
derlandse film Fanfare uitgebreid be
leerd en gecommen-
(Eindelbk
speelfilm)
behoorlijke Nederlandse
Leidse celvervanger
werd vrijgesproken
Het Haags Gerechtshof heeft een 36-
larige sloper uit Leiden vrijgesproken. Hij
was in eerste instantie veroordeeld tot
(en maand gevangenisstraf omdat hij een
aanneme' zou hebben geho.pen t
de i
arbij
wegens autorijden c
vloed van drank was veroordeeld tot zes
weken gevangenisstraf De sloper, die
hoopte werk te krijgen van de aannemer,
had zich in zijn plaats gemeld bij het
huis van bewaring en inj zat al tien
dagen voor het uitkwam dat men de ver
keerde man voor zich had.
Mr Strieker, de raadsman, had vrij
spraak bepleit omdat het ontkomen een
handeling inhoudt en de aannemer niets
had gedaan om te ontkomen Er was na
melijk van te voren geen afspraak ge
maakt tuisen sloper
