Jlieume £rihsclje (üimrant
Comité wil zich niet
gewonnen geven
m
i r
Algerijnse delegatie
naar De Gaulle
TBC-onderzoek
gevaarlijk?
Montgomery schrijft in zijn memoires:
Wereldoorlog had veel eerder
afgelopen kunnen zijn
NIEUW KABINET-KARAMI
TELT SLECHTS 4 LEDEN
Foster Dulles: geen
pressie op Tsjang
Zijn broer met
dolk gestoken
WOENSDAG 15 OKTOBER 1958
BUREAUS: Steenstraat 37.
Directie. Redactie, Abonnementen- c
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936.
Negenendertigste jaargang no. 11388
CUR1STELIJK-NATIOISAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
0$tatthpflstid) is QbrWrvrn
myo b«ri ia legljensporf"
Muzikale
tele gram men
JUBILARISSEN
Zie pagina 3
Hoewel militairen gehoorzamen
Breuk tussen
Tunesië en
de V.A.R.
De Tunesische minister van buitenland
se zaken, dr. Sadok Mokkadem, heeft
gisteren gezegd dat zijn regering over
weegt de diplomatieke betrekkingen met
de Verenigde Arabische Republiek te
Terbreken. Zoals bekend, is de onenig
heid tussen de beide landen tot uiting
gekomen in een vergadering van de Ara
bische Liga. De Tunesische afgevaardigde
beschuldigde de V.A.R. ervan, zich teveel
te mengen in de binnenlandse aangele
genheden van de andere leden.
Tunesië, aldus minister Mokkadem, is
(toegetreden tot de Arabische Liga omdat
de regering dacht dat er veranderingen
jin de organisatie zouden kunnen komen
na de Iraakse opstand van juli.
i Tunesië is van plan wel lid te blijven
van de Liga, maar de huidige conferentie
niet bij te wonen. Het heeft de kwestie
jvan de inmenging van een lid-land in de
zaken van een ander lid voorgelegd aan
de Liga. die deze kwestie dient te rege
len. Doet zij dit niet dan kan Tunesië
alsnog zijn standpunt herzien.
Inmiddels heeft de politieke commissie
van de Arabische Liga voor de vierde
keer een beslissing over het verzoek van
de „Vrije Algerijnse regering", om twaalf
miljoen pond sterling ter ondersteuning
van haar strijd om onafhankelijkheid voor
Algerije, uitgesteld.
Voorts heeft de commissie de leden ge
adviseerd, diplomatieke stappen te doen
om de Franse druk op de in Europa wo
nende Algerijnen tegen te gaan met een
waarschuwing aan de regeringen in het
Westen, dat dit optreden nadelige invloed
(al hebben op de betrekkingen van de
Arabische landen met het Westen.
Dit besluit is ingegeven door het be-
aluit dat de Italiaanse regering gisteren
heeft genomen. Zij besloot de leider van
de „Vrije Algerijnse regering", Ferhat
Abbas, de toegang tot Italië te weigeren.
tm
De Amerikaanse negerzanger
Paul Robeson, die bekend staat
om zijn communistische sympa
thieën, bevindt zich ov het ogen
blik in Londen. Zondagavond
zong hij, staande achter een
fraai versierde lessenaar, uit
volle borst zijn liederen in de
St. Paul's kathedraal.
Senaatsverkiezingen
in Frankrijk
De Ffansc regering heeft gisteren be
sloten, in 1959 verkiezingen voor de Se-
houden.
na toren zullen een ambtstermijn
hebben van negen jaar, in plaats van zes
onder de Vierde Republiek. Het aantal
senatoren voor Algerije zal worden ver
hoogd. Over het totaal is nog geen be
slissing genomen.
TTET BEVEL van generaal De Gaulle aan de militairen in Algerije, om
zich niet langer in te laten met de politiek, heeft een storm van ver
ontwaardiging bij het comité voor openbaar welzijn voor Algerije en de
Sahara verwekt. In een rumoerige vergadering heeft het comité besloten,
de situatie als een noodtoestand te beschouwen en permanent in zitting te
blijven. Verder heeft men twee afgevaardigden naar De Gaulle gezonden,
om de pijnlijke verbazing van het comité kenbaar te maken. Op alle sub-
comité's werd een beroep gedaan, om eveneens hun afkeuring over het ver
plichte uittreden van de militairen uit te spreken.
Als opvolger van generaal Massu,
die een der voorzitters was en door
de nieuwe maatregelen van De
Gaulle met twaalf andere officieren
geen zitting meer heeft in het comité,
is Sid Cara gekozen. Cara, die een
mohammedaan is, staat bekend om
zijn sympathie voor de Franse kolo
nisten.
Het comité, dat werd opgericht na de
opstand in Algiers op 13 mei, gaf gister
avond een in krachtige bewoordingen ge
stelde bekendmaking uit. Daarin wordt
gezegd, dat de beslissing van generaal
De Gaulle is voorgeschreven docr de po
litieke partijen. Deze zouden bang zijn
voor de vaste wil van het comité, de po
litiek buiten de verkiezingen te houden
Rechtse leden van het comité riepen op
tot een algemene staking en massabeto
gingen voor het regeringsgeoouw
Gematigde elementen wezen- deze ideeën
echter van de hand, hoewel zij vreesden,
dat het bevel van De Gaulle ;n de ver
kiezingstijd zou kunnen leiden tot ge
welddaden en incidenten.
Iedere aanwijzing echter van een
nieuwe rebellie, zoals die op de der
tiende mei, ontbreekt. Wel is me
in rechtse kringen van overtuigd, dat
de maatregel van De Gaulle een
keerpunt betekent. Men beschouwt
zijn bevel aïs de eerste stap tot her
stel van het burgerlijk bestuur in
Algerije, dat sinds de meirevolte door
militairen werd uitgeoefend.
Pierre Mendès-France, de voormalige
Franse premier, die zich een krachtig
tegenstander van de nieuwe grondwet
heeft getoond, heeft de richtlijnen van
De Gaulle ditmaal met instemming be
groet. „Als de orders van De Gaulle
loyaal worden uitgevoerd," zegt Men
dès-France in een verklaring, „wordt wel
licht een weg naar ontspanning en vrede
geopend."
Vandaag komt het FTanse kabinet bij
een. om over de toestand in Algerije te
9preken. Generaal Salan, de Franse mili
taire commandant in Algiers, is uitge-
Het Tweede Kamerlid de heer Stok-
an heeft aan de minister van onderwijs,
kunsten en wetenschappen schriftelijk
gevraagd of de minister kennis heeft ge-
;n van de in Engeland en Amerika
gedane onderzoekingen inzake de mo
gelijke gevaren en nadelige gevolgen van
ioniserende straling bij het doorlichten
tijdens het onderzoek op tuberculose?
Vindt de minister in de resultaten van
deze onderzoekingen reeds voldoende
aanleiding om de bij de wet van 9 juli
1953 aan het onderwijzend personeel op
gelegde keuring op tuberculose van de
ademhalingsorganen andermaal in nadere
overweging te nemen?, vraagt de he.r
Stokman. Hel Kamerlid wil weten of de
minister de verzekering kan geven, dat
in ieder geval de betrokkenen indien
zij aanwijsbare nadelige gevolgen van
die straling zouden ondervinden daar
voor zoveel mogelijk schadeloos gesteld
zullen worden?
nodigd om aan dit gesprek deel te n«
Salan is op het ogenblik in Parijs in
band met het bazooka proces, waarii
als getuige werd gehoord.
Zoals bekend is in januari 1957
aanslag op hem gepleegd met een bazoo
ka (anti-tankgeschut) in Algiers, waarbij
zijn adjudant, kolonel Rodier. bet leven
verloor
De premier van de Algerijnse regering
in ballingschap, Ferhat Abbas, heeft tij
dens een interview in Tunis nogmaals
verklaard, dat zijn regering bereid is tot
„ieder soort gesprek" met Frankrijk. Hij
ontkende, dat hij de onafhankelijkheid
van Algerije als voorwaarde voor een
dergelijk gesprek gesteld had.
President Eisenhower was gisteren jarig. Op zijn 68ste jaar maakt
hij het best. Hij is geheel hersteld van zijn ziekte en heeft alle reden
zijn bekende brede glimlach te laten zien
Strategie van
Eisenhower zou
hebben gefaald
DE GEALLIEERDEN hadden de
oorlog reeds in 1944 kunnen
beëindigen inplaats van in mei 1945.
Dat schrijft veldmaarschalk Mont
gomery in het tweede deel van zijn
memoires, die in het weekblad Life
worden gepubliceerd.
Volgens Monty is deze vertraging
wijten aan het feit, dat de opvatttingen
van de Amerikanen en hemzelf over
te volgen strategie na de doorbaak
Normandië hemelsbreed verschilden.
Toen Parijs op 25 augustus 1944 viel,
•as het einde van de oorlog in zicht en
ijna binnen handbereik, zegt de maar
schalk. Maar de verscheidene fronten, die
toen naar de Rijn bewogen, waren
niet gecoördineerd.
FOUTEN
Het Duitse antwoord hierop was een
enkelvoudige en geconcentreerde tegen
stoot in de Ardennen. Volgens Montgo
mery volgde Eisenhower de strategie van
het brede front, waarbij alle legergroe
pen gelijktijdig optrokken. Deze strategie
faalde echter, omdat de bevoorrading
geen gelijke tred kon houden met de be
hoeften van zulk een breed optrekkend
Zelf had Montgomery een plan gereed
om na de geslaagde invasie in Normandië
met veertig divisies rechtstreeks door te
stoten naar het Roergebied en de Rijn
Libanese partijen zijn 't eens
Actiecomité '37 contra de minister
Het actie-comité 37 heeft gisteravond
In het Congresgebouw te Amsterdam ccn
protcstvcrgadcring gehouden, waarop zc»
«prekers hun afkeuring te kennen hebben
gegeven over het besluit de 37 versteke
lingen uit Indonesië naar hun land terug
i De meest bewogen toespraak was dde
van mevrouw T. Koster, presidente van
i 6e Jongerengroep „De jonge leeuwen",
die zich in haar rede tegen de minister
van justitie persoonlijk keerde. „De
minister zou de plaats waartoe hl' ge
kozen is, niet waard zijn, als het genomen
I besluit zijn opvatting van recht en demo-
De minister van buitenlandse zaken van
de republiek der Zuid-Mol ukken, ir. J.
A. Manusama, sprak tot slot zijn afkeu
ring uit over de gebeurtenissen rondom
de 37, waaronder verschillende Indisch»
Nederlanders.
Er werd een telegram verzonden aan
de minister van justitie, waarin met klem
wordt geprotesteerd tegen diens beslis
sing. Ook werd een telegram gestuurd
naar de 37 verstekelingen aan boord vai
de Johan van Oldenbarnevelt.
Protestbijeenkomst van
Door de eeuwen trouw
De stichting „Door de eeuwen trouw
heeft, zoals men weet een bijeenkom'
belegd, om te protesteren tegen de ui'
wijzing van zevenendertig verstekelingen.
Donderdag 16 oktober wordt in de grote
zaal van de Haagse Dierentuin een pro
testvergadering. met als sprekers mr. C.
Berkhouwer, lid van de Tweede Kamer,
mevrouw S. L. Lokollovan Heiningen,
de heer Job. van Hulzen, ds. Th. Schaf
ten uit Rotterdam, ir. J. A. Manusama en
enkele andere onder wie twee jongeren.
De samenkomst begint om acht uur.
IN LIBANON is de afgelopen nacht
een nieuwe, vier man sterke re
gering gevormd en men hoopt dat
hierdoor nu een eind zal komen aan
de voortdurige bloedige onlusten.
Saeb Salam, een voormalig opstan
delingenleider, zei ervan overtuigd
te zijn dat de nieuwe regering de
moeilijkheden de baas zal worden.
De mohammedaan Karami even
eens een ex-opstandelingenleider
blijft premier.
dagen geleden heeft president
Spehab de elkaar bestrijdende partijen
opdracht gegeven binen 24 uur
flicten bij te leggen en overeenstemming
te bereiken over een nieuwe regering.
Wanneer dit niet zou gelukken, zou de
noodtoestand worden afgekondigd en
een militaire regering worden gevormd
De grootste vakbond in bet land had
voor vandaag een algemene staking af
gekondigd. zy is vannacht echter afge
last, nadat overeenstemming over de
nieuwe regering was bereikt.
In de nieuwe regering ls Karami be
halve premier minister van financiën,
economie, defensie en voorlichting. De
Falangistenleider Gemeyel Is vice-pre
mier en minister van openbare werken,
onderwijs, volksgezondheid en landbouw
Oweini, een van de leiders van het na
tionale front, dat tegen president SJa-
KANTOORMACHINES
KANTOORMEUBELEN
B reestraat 11
rebelleerde, is minister van buiten,
landse zaken, justitie en planvorming.
Edde, die steeds een bemiddelende rol
heeft gespeeld, beheert de portefeuilles
binnenlandse zaken, soviale zaken ei
P.T.T.
Vanmorgen heeft de regering een op
roep tot het volk gericht, om het werl
ïormaal te hervatten en de orde en rus
te herstellen, opdat de normale toe-
itanden In Libanon kunnen terugkeren.
Amerika veroordeelde
roof Nederlandse
eigendommen
De verenigde Staten hebben hun af
keuring te kennen gegeven over dc Inbe
slagneming van Nederlandse eigendom
men in Indonesië zonder schadevergoe
ding.
Dit werd medegedeeld, door de Neder
landse ambassadeur te Washington, dr.
J. H. van RoUen, nadat hy glsterei
uitvoerig onderhoud had gehad met de
Amerikaanse onderminister van bultei
landse zaken C. Burke Elbrlck. „Ik we
nu", zelde hy, ..dat dc Verenigde Staten
hierover duidelijk hun afkeuring hebben
te kennen gegeven".
Amerikaanse raket
naar Venus
De New York Times schreef gisteren
dat de Verenigde Staten waarschijnlijk
volgend jaar zullen proberen een raket
naar de omgeving van Venus te zenden.
Dit zou een van de twee operaties zijn
waarvoor de Amerikaanse luchtmacht
toestemming heeft gekregen, buiten de
drie echoten op de maan.
Ook generaal Omar Bradley had een
plan opgesteld voor een doorbraak naar
het hart van Duitsland. Volgens de maar
schalk heeft Eisenhower toen getracht
compromis te vinden, door de ver
schillende plannen in een frontaal offen-
ef te verenigen.
„Het trieste en tragische relaas van de
gebeurtenissen na Normandië kan wor
den samengevat in een fundamentele kri
tiek: de genomen beslissing, of deze nu
goed of slechts was, is nimmer uitge
voerd," schrijft de maarschalk.
We hebben ons niet over een breed
front naar de Rijn bewogen en daardoor
hebben we ons aan ontoelaatbare risico's
blootgesteld.
„De juiste ontwikkeling van de geal
lieerde strategie benoorden de Seine zal
wel een der grote controverses in
militaire geschiedenis worden," schrijft
de maarschalk. „Maar in laatste in
tie waren het de Duitsers, die voordeel
uit het verschil in opvatting trokken."
De toenmalige chef-staf van de weste
lijke Duitse strijdkrachten, generaal Blu-
ritt, heeft naar aanleiding van de
publikaties verklaard, dat de Duitse le
gerleiding verrast was toen de geallieer
den hun offensief afremden, niet wetend
dat de bevoorrading van het brede front
in gebreke bleef. Hierdoor kregen de
Duitsers een adempauze, die hen de kans
bood het Ardennen-offensief te lanceren.
De Verenigde Staten zijn niet van
plan, er bij Tsjang Kai-Tsjek op aan
te dringen dat hij de sterkte van zijn
troepen op Quamoy vermindert. Al
dus verklaarde gisteren minister Dul
les op zijn wekelijkse persconferen
tie. Hij voegde eraan toe: „Er wor
den nu op Formosa echter bespre
kingen gevoerd over de meest doel
matige opstelling der nationalistisch-
chinese strijdkrachten. Aan deze be
sprekingen wordt onder andere deel
genomen door de Amerikaanse mi
nister van landsverdediging McÈlroy.
Peking heeft duidelijk gemaakt," al
dus de minister, „dat het er op de eerste
plaats op uit is een wig te drijven tussen
de Verenigde Staten en nationalistisch
China. De Verenigde Staten moeten zeer
voorzichtig handelen om de communisten
niet in de kaart te spelen."
Dulles vervolgde: „De Verenigde Sta
ten zijn er niet voor, dc eilanden Que-
moy en Matsoe aan de communisten over
te geven. De Amerikaanse regering ver
welkomt de verlenging met twee weken
van het bestand dat de Chinese commu
nisten hebben afgekondigd, doch zij be
schouwt de thans ontstane situatie niet
als een zeer betrouwbare wa pens ta ls tand s-
overeenkomst."
„Indien deze toil tot «tand zou komen,
zou dat de toestand vanzelfsprekend aan
zienlijk wijzigen," aldus de Amerikaanse
Verklaring
In een officiële verklaring, die hij bij
het begin van zijn persconferentie voor
las, zei Dulles onder meer: „Uit de ver
klaring van Peking over de verlenging
van het voor Straat van Formosa afge
kondigde bestand blijkt zonneklaar, dat
communistisch China veel meer wil dan
zijn gezag te vestigen over de kusteilan-
den. Het eigenlijk doel is Formosa en de
status der kusteilanden wordt als een
zaak van weinig belang behandeld."
„Het voornaamste thema van de com-
Gisteravond is een reeds zo lang be
staande familievete tussen de gebroeders
S. te Oosseld-Doctinchem zo hoog opge
lopen, dat H. S. die bij zijn veder op be
zoek was, door zijn broer, J. S., met een
dolk werd aangevallen. Hij kreeg een steek
in de borst ter hoogte van de hartstreek,
raa hij eT in slaagde weg te vluchten
bij de buren hulp te halen. Hij werd
r het algemeen ziekenhuis te Doefcin-
chem vervoerd, waar bleek, dat de ver
wonding niet zo ernstig was als zich eerst
liet aanzien. Het slachtoffer had veel
bloed verloren, maar de dolk was afge
schampt op een van de ribben.
J. S. werd in verzekerde bewaring ge
steld en zal donderdag worden voorge
leid.
Met spanning kijkt burgemeester
mr. G. A. Bontekoe van Ooster-
wolde toe, hoe minister mej. dr.
M. Klompé geknield een gordi
aanse knoop ontwart. De minis
ter heeft gisteren in het Friese
dorp een bejaardencentrum ge
opend door het hijsen van de
vlag. Deze plechtigheid had nog
al wat voeten in de aarde. Het
touw was zo strak om de vlagge-
mast gewonden, dat de minister
het niet los kon krijgen. Met de
hulp van een ijlings toegescho
ten bestuurslid slaagde mej.
Klompé er ten slotte in „de
knoop door te hakken".
munistische verklaring is de aanhouden
de herhaling, dat de Verenigde Staten
hun bondgenootschap met nationalistisch
China moeten verbreken en hun troepen
op Formosa moeten terugtrekken. Doch
de Verenigde Staten zullen hun verdrag
de (nationalistische) Chinese repu
bliek getrouwelijk naleven."
j menen bovendien, dat dit verdrag
niet slechts een tussen regeringen geslo
ten overeenkomst is, doch dat het ccn
belichaming is van de verlangens van
alle Chinezen, die vrij willen zijn.".
Overschatting
een toelichting op het bovenstaande
oster Dulles, dat naar zijn mening
het belang van het vraagstuk van een
ermindering der sterkte van de nationa-
listlsch-Chinese troepen op de kusteilan-
den enigszin» ia overjehat.
Hij verklaarde ook te menen, dat de
meeste Amerikaanse bondgenoten „en
feite alle, waarmee ik hierover van
gedachten heb gewisseld" het volledig
zijn geweest met het standpunt, dat
de Verenigde Staten met betrekking tot
de kustealanden hebben ingenomen en
dat werd geschraagd door kracht en vast
beslotenheid, om niet te wijken voor
communistische eisen en dreigementen.
Luchtmacht voor
opstandelingen
in Indonesië
Het Indonesische nationalistische par-
tijblad Suluh Indonesia te Djakarta heeft
heden de beschuldiging geuit, dat de
Amerikaanse kolonel Higgins een schuil-
zou verlenen aan de minister van
binnenlandse zaken der tegenregering,
kolonel Dahlan Djambek. Higgins zou
ook de Amerikaanse vlieger Lawrence
Allan Pope hebben overgeplaatst, voor
dat deze later in een vliegtuig van de
opstandelingen werd neergeschoten.
Voorts meldt Suluh Indonesia dat op
de luchtbasis Clark 27 opstandelingen
tot vlieger of leden van vliegtuigheman-
ningen zouden worden opgeleid en dat
op deze zelfde basis B-29 en B-26 bom
menwerpers alsmede enkele Mustang
gevechtsvliegtuigen van de opstandelin
gen zouden staan.
Twee weken geleden heeft het hoofd
an de inlichtingendienst der Indonesi
sche luchtmacht reeds verklaard, dat de
opstandelingen nog steeds vliegers en
andere bemanningsleden laten opleiden
in verschillende landen, o.a. Formosa
Volgens zijn schatting zouden de opstan
delingen nog over zestien vliegtuigen be
schikken, waaronder vier B-29 bommen
werpers op een basis in hel buitenland.
Ir., die geen ir.
was, veroordeeld
De 33-jarige B. B. zonder vaste woon-
of verblijfplaats is vanmorgen door de
rechtbank te Rotterdam wegens oplich
ting, meermalen gepleegd, veroordeeld
jaar gevangenisstraf met aftrek,
drie maanden voorwaardelijk
met drie jaar proeftijd.
Hij had zich gedurende de laatste jaren
•genover zijn medemensen voorgedaan
als ingenieur bij een Amerikaans concern
leende dan geld van hen dat hij nooit
terugbetaalde. Ook tegenover zijn oudera
echtgenote had B. dit weten vol te
houden.
was twee Jaar met aftrek. De
rechtbank zei rekening gehouden te heb-
en met het psychiatrisch rapport dat
ver verdachte was uitgebracht
Westelijke tvincl
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Af en toe sonneschijn en
slechts hier en daar ren hui.
voornamelijk in het noorden
van het land. Weinig ver
andering in temperatuur.
Matige tot krachtige, langs
dc kust af en toe harde wes
telijke wind.
ZON EN MAAN
Donderdak 18 oktober: Zon op 7.05,
onder 17.46; Maan op 11.30, onder 20.27.
19 okt. eerste kwartier.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
wzw
ONO