i Kerkdiensten voor Leiden en omgeving gfn (V P.B.O.-overleg voeren in een warnier klimaat Kan Rijksdeel Nederlander uitzetten Zon- en schaduwplekken in onze economie LARGO (31 ct Een lesje in liet Frans NIEUWE LEIDSCHE COURANT 7 ZATERDAG 11 OKTOBER 1958 Hoogland! 7 u ds Kloek (H Groot (H.A.), 5 u 10.30 u ds De Rui LEIDEN 'k: Pieterskerk: Kerk: 10 30 u t i dr Openenheimer; .uen Haag. dienst voor gerepatrieerden Herv. muloschool, Assemraat: 10 u ds Op- penheimer; Ver van vrijz.-Herv 10 30 i ds Hubeek: Eglise Wallonne: 10.30 u d; Cabanis. academisch ziekenhuis: 10 u ds Ottevanger: dlaconessenhuis 10.30 u ds Dt Wit: aula gymnasium. Jeugdkerk 10 u d( heer Lagerwerf; donderdagavond 7 u te. lagen, ds Kloek. Vest: 10 u Meyenfeldt; Herv. Maranathakerklluc Van den Berg, 5 u ds Pos te Haarlen Chr. Geref Kerk: 10 en 5 u ds Van Weele. „Het lied van de wijngaard" „Uw naam worde geheiligd." Geref. Gemeente: 10 en 5 u ds Molena Geref. Kerk (vrijgem.): 10 en 5 u ds LEIDERDORP tmeente: kerk: !0 i Snijders te Haart (Heilig Avondmaal). n 5 u ds Pettinga Schouten. 5 u ds 10.30 u ds Haa: hoogmis Van der bidstond, Evang. Christen-Gemeenschap: heer Veldkamp te Den Haag. 5 Dlkkes: dinsdag 8 u bidstond. Oud-Katholieke Kerk: 9 45 u woensdag 9 u heilige mis. Pinkstergemeente: 8 uur de hee Brugge te Den Haag. Leger des Heils: vanavond 7 u 8 u openluchtsamenkomst. Beestenn morgen: 10 u heillgingssamenkomst. broken altaren". 12 u zondagsschool: i openluchtsamenkomst Gangetje. 7.30 i wekkingssamenkomst. „Bijna bewogei Christen te zijn", diensten onder leiding van kapitein en mevrouw Schurink. Baptisten Gemeente: 10 en .30 u de heer Schouten. ALPHEN AAN DEN RIJN Herv Gemeeente: kerk Julianastraat- 9 vicaris Zagema. 10.30 u ds Bogers, 6.30 ds Lefeber; kapel Gouwsluls: 10 u ds Har maaijer; gebouw Jonathan- 6 30 u ds Hai maaijer; kapel Martha-stichting: 9 u heer Van Petegem. jeugddienst, 10.30 Oudsl- •onds) 7 u ds Heidlnga t Mej Geref Kerk. Zuidcrkerk; 10 Prins te Den Haag; Noorderkei u ds Mulder; aula chr. lyceur u ds Kersten te Bodegraven; 10 en 6.30 u ds Tom. In alle dl Chr. Geref. Kerk: 10 en 6 c Oud-Geref. Gemeente: 9 30 dienst: donderdag 7.15 u de len^enSH0A.r Geref. Kerk (vrijgem.): 10.45 en 4.45 u Visser te Utrecht. AARLANDERVEEN Herv. Gemeente: 10 u ds Boesenkool. u ds Bogers te Alphen aan den Rijn. Jei Geref. Kerk: 10 en 6.30 u ds Van Ho Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 u ds Smit te Soestdljk. TER AAR Herv. Gemeente. 9.30 u ds Van Soest Rijnsaterwoude. 6 30 u ds Verwey te Zevi hover •ref. Kerk: 10 en 6.30 u ds 1 BENTHUIZEN irv. Gemeente: 9.30 u ds Var /addlnxveen, 6 u ds Van Eijk. 6 u leesdienst. HILLEGOM Geref. Kerk: 10 en 5 u ds K Chr. Geref. Kerk- 10 en 5 u c HAZERSWOUDE Gemeente: 9.30 en 2.30 i ds Alers Geref. Kerk te Ri Geref. Kerk: 9.30 en 6 30 u ds V. d. Hout. HOOGMADE Herv. Gemeente: 10 u ds Roth. KOUDEKERK AAN DEN RIJN ite: 10 en 7 u ds Koerselman. en 7 u ds Zijlstra. DE KAAG Herv. Gemeente: 10 u ds Fokkema, 5 u ds Zwagerman. KATWIJK AAN DEN RIJN Herv Gemeente: dorpskerk: 9.30 u kan didaat Driebergen, 6 u kandidaat Nennle te Den Haag; Nieuwe Duinwegkerk: 930 u ds Makkenze: school Narcisstraat: 10.30 u de heer Vink te Katwijk aan Zee. Geref. Kerk: 9 30 en 5 u dr Vlijm te Zeist. KATWIJK AAN ZEE Herv. Gemeente Nieuwe Kerk: 10 u ds De Vos. 6 u ds Moerenl s Klüsei 5 u ds Offerings; z ïospitlui 6.45 u ds De Vol Geref. Kerk: 8.45 en 1030 u ds Pyimax 5 u ds Van Duinen te Wassenaar. Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 u ds P. d Jong Geref. Gemeente: 10 en 5 u leesdienst. Geref. Gemeente ln Nederland: 10 en u leesdienst DE INRIT r rthTii*iNWH ËSLJL Een linksgelegen inrit mag alleen worden ingereden Indien het overige verkeer hierdoor niet gehinderd wordt. Onlangs heeft de Hoge Raad beslist dat wanneer men een links gelegen inrit in wil rijden, men zich geheel aan de rechterzijde van de weg moet op stellen. Links voorsorteren is in zo'n geval dus verboden!!!! Is de rijbaan op een gegeven moment vrtJ van achteropkomend verkeer (óók lang zaam verkeer) dan kan naar links wor den overgestoken om de Inrit In te rtjden. Deze manoeure dient snel uitgevoerd te worden. Overigens meent de A.N.W.B. dat men er op drukke wegen of straten verstandig aan doet liever een blokje om te rijden om de Inrit aan de rechterzijde te krU- Chr. Geref. KerI e Amersfoort (H. Oud Geref Gemeente: 9.30 lienst; dinsdag 7.15 u ds De 1.30 u ds Eerland i de heer Blok Geref K< NOORD WIJK-BINNEN Herv. Gemeente: 10 en 7 u ds Van Dok (Heilig Avondmaal). Geref. Kerk: 9.30 en 3 den BerghstichtingM i burg. NOORDWIJK Herv. Gemeente: 10 (Heilig Avondmaal). chut, Rot mthuize 3.30 Cupedc er Wild- Geref. Kerk: 10 u ds Boun Van der Linde te Rijnsburg. NIEUWVEEN Herv, Gemeente: 9.30 en 6.30 Van den Hoek 11.15 u ds Cai Driebergen. Geref. Kc Herv, Gemec 9.30 en 6 30 u NOORDEN Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 u ds Genuit. NIEUWKOOP Herv. Gemeente 9 30 u ds De Jong. 6 u ds Stehouwer te Aljïhen aan den Ri; Geref- Kerk 9.30 u ds Speelman. 2.30 ds Boonstra te Woerden. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 u pri Van de Schuit te Utrecht. NOORDWIJKERHOUT Herv. Gemeente: 10 u <ls Smits. Herv. Gemeente vanavond 7 u avoi bed in zendingskapel; morgen Groen Willibrordkerk10 30 u wika De Vli jeugddienst. 7 u ds Callcnbach: Pauluskerk: 10 uprof, dr V^n Rüler te Utrecht; m sterdam ref. Kerk: i (H A.). Geref. Kerk (vrijger OUDE- EN Herv. Gemeente: 9.30 u ds Tabaks Den Haag. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 u ds Ko RIJNSBURG Herv. Gemeente: grote kerk: 10 u Gosliga. 5 u ds Groenewoud (H.A.); kerk: 10 u ds Groenewoud. 5 u ds te Amsterdam (jeugddienst). Geref. Kerk: Voorhouterweg: 9.3i Bijleveld. 5 u ds Bourns' te Noordw Zee: Rapenburg: 9.30 u ds Van der 5 u ds Post; Maranathakerk: 9.30 u 5 u ds Bijleveld Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 ds Ka: Geref. Kerk (vrijgem): '0 en i Brüning. RIJN8ATERWOUDE Herv. Gemeente: 2 u ds Van So Indien u de krant eens niet mocht ontvangen, kunt u tussen 6 en 7 u. "s avond» onze klachten- dienst hellen: telefoon no. 31441. Wij pogen dan alsnog u van dienst te zijn. Directie N.L.C Geref Kerk: 10 en 5 u ds Langeler. Geref. Kerk (vrijgem.): 10.15 u ds Brands te Oegstgeest. 3 u ds Breen te Katwijk. VOORSCHOTEN Herv Gemeente: dorp 10 u ds Saraber. 7 u ds Meverlng (H.A.): Rijndijk 10 u ds Mcyering; Hulp en Heil: 10 u ds Van Har. tingsveld te Maassluis. Geref. Kerk: 10 en 5 u Geref. Kerk (vrijgem.) Venetië te Wormerveer. VOORHOUT Herv. Gemeente. 10 u ds De Jong- WASSENAAR Herv. Gemeente: dorpekerk: 10 u ds We! seldijk te Den Haag. Den Boer (H.A.). 0 en 5 u ds Van Leidi ds Ottevanger ■ietkerk: 10.30 u ds Wiersma. ds Van Leeuwen te Amsterdam; Deyler hr<-r B.ikkcr i: 10 u ds Va: ds Faber (af- WOUBRUGGE I en 6.30 u ds Ov« 6.30 u dr Dronkt ZOETERWOUDE vicaris Hoogendljk. ZEVENHOVEN Herv Gemeente: 9.30 u ds V Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 u e Krommenie. i Van Dijk ZWAMMERDAM Herv. Gemeente: 10 en 6.30 u ds Van den Jroeck (H.A.). Geref. Kerk: 10 u ds Wagenaar. 6.30 u Is Van Hoek te Aarlanderveen- ZOETERMEER Herv Gemeente: 9 u ds Pietersma. II u Is Treure te Hillegersberg. 4 u ds Pieters- na. 6.30 u dB Lindenburg te Klundert. Geref. Kerk: 10 en 6.30 u ds Gerritsma. Geref. Kerk (vrjjgem.): 10 u ds Kamp- O BLOEMENDAAL 'vliet. 11.15 u ds Van 3.45 u ds Toornvliet 10 U 1? Voor de filatelisten De versplintering van Engeland ook in de postzegels "ü^EN BELANGSTELLENDE en trouwe lezer vroeg me waarom zo zelden in deze rubriek Amerikaanse zegels be sproken werden en misschien bebben andere lezers zich dat ook afgevraagd, juist omdat wel van tjjd tot tijd Rus sische uitgaven afgebeeld worden. Het antwoord is eenvoudig. Dit is niet in de eerste plaats een star firatelistlsche rubriek, die alleen voor de doorgewln- terde verzamelaars leesbaar moet zijn. Ik streef er naar en weet uit veler mededeling, dat ik er In geslaagd ben deze rubriek ook leesbaar en interes sant te houden voor niet-verzamelaars. die er geleidelijk verzamelaars door geworden zijn. Daarom neem Ik bij voorkeur die zegels, waarover w vertellen valt. die een actuele gebeur tenis of een voor allen Interessant her denken tot onderwerp hebben. Kortom: de postzegel als spiegel van bet wereld gebeuren. En nu is het ongeluk van de r in de egel i leeg Prof. Verrijn Stuart bij zijn installatie (Van onze sociaal-economische redactie.) A LS een van mijn belangrijkste taken zie ik, binnen de sfeer van het be- drijfslevcn en zijn publiekrechtelijke organen, de warmte van het kli maat, waarbinnen het overleg plaats vindt, wat op te voeren. Ik heb eerst echter nog behoefte aan een grondige terreinverkenning, voordat ik kan overgaan tot positievere uitingen op dit gebied, waartoe ik hoop in staat te zijn in een niet ver liggend later stadium. We beleven een kritieke tijd. Ei :s iets groots te verrichten en wij kunnen tezamen trachten dit te bereiken, althans te benaderen. Deze woorden sprak gisteren prof. dr. G. M. Verrijn Stuart ter gelegenheid van zijn installatie tot voorzitter van de Sociaal economische raad. Publiekrechtelijke organen kunnen, dit voor de deugdelijkheid en de waarde volle inhoud van de adviezen. De tripar tite samenstelling van de raad, de studie van speciale commissies, de invloed van de regeringsvertegenwoordigers en de documentatie, behoeden de adviezen voor een te sterke invloed van de meningen der maatschappelijke organisaties. Prof. Verrijn Stuart tekende onze tijd als een periode van toenadering tussen economische en sociale politiek, ook internationaal. Samen met het karakter van de samenstelling van de raad maakt dit constructief werk mogelijk op so- mits op de juiste wijze opgezet, aldus prof. Verrijn Stuart, een zeer nuttige functie het maatschappelijk leven vervullen, er de aarzeling die er de afgelopen en in het tot stand komen van p.b.- organen is gebleken, maakte de nieuwe voorzitter zich niet bijzonder ongerust. De behoeften aan deze organen zijn nu eenmaal niet overal even groot, de inzich- ersehlllen en de weerstanden zijn ongelijk. Gedachten als zouden de adviezen van e raad op het sociaal en economisch be leid van de regering een te grote invloed hebben, wees spreker af. Ook mag men - regering niet kwalijk nemen. al6 overeenstemming met de wet ad- vraagt. Als deze adviezen ln feite belangrijke invloed uitoefenen, dan pleit De vraag of het mogelijk Is een Neder-1 inder uit een rijksdeel te zetten, wordt ehandeld voor de rechtbank te Amster- am. De heer J. R. A. Simoons, apothe ker, heeft namelijk in oktober 1957 een geding aanhangig gemaakt over zijn uit- tting in 1956 uit de Nederlandse An tillen, legen de gezaghebber van Curafao eer M. P. Corsira. tegen oud-gouver- mr. A. A. M. Struyckcn. thans mi nister van binnenlandse zaken in Ne derland, tegen de Nederlandse Antillen 3 de staat der Nederlanden. Hij werd in Suriname geboren, vestig- zich in 1942 in de Nederlandse Antil- n en was sinds 1948 apotheker-provisor te Willemstad. Op 27 maart 1956 kreeg hij aanzegging de Antillen te verlaten, om dat zijn verblijf in verband met de open bare orde. alha-ns het algemeen belang. wenselijk was. Op 29 augustus 1956 verliet hij de Antillen. vordert nietigverklaring van de aanzegging, verklaring, dat hij van rechts wege is toegelaten, herstel van vesti gingsvergunning met een dwangsom van 1000 per dag en schadevergoeding. Donderdag is in deze zaak gepleit. Zijn raadsman, mr. L. Hardenberg, zelde dat itzetting geen wettelijke basis had zuiv< daad i willekeur 1 Karami wil niet aftreden De Libanese premier Rasjid Karami heeft gistermorgen verklaard, dat in te genstelling tot hetgeen verwacht werd, iet van plan is zijn functie van pre- neer te leggen. Amsterdemsche Zee- en Brandassur; tie van 1820. Dividendvoorstel 11 (10 I resultaten geven voldoening; bruto-pre-1 l 4.39 (3.69) miljoen; bruto- bedrijfs- overschot f 717.642 1720.796); winst f 245.659 (179.597); technische reserves f 3,1 min., vrije reserves f 1,16 min., vol gestort kapitaal f 465.000. Hij bracht de bovengenoemde vraag of een Nederlander uit een rijksdeel kan worden gezet, ter sprake. zeióe dat de uitzetting een verzwaring van een straf vonnis was en dat er geen motief was gegeven. Eiser had te weinig tijd gehad zijn zaken te regelen. Raadsman van gedaagden, mr. D. J Veegens. plaatsvervangend landsadvo caat. noemde eisers Juridische-construc- tie niet houdbaar en zeide dat eiser pas in '53 definitieve toelating had verkregen voor de tijd .waarin hij met vereiste ver gunning 'zelfstandig en apotheek zou drijven. Eiser had dit zonder protest aan vaard. Duidelijk was. dat de uitzetting geschied was in verband met een straf zaak. Eiser had vijf maanden uitstel ge had om zijn zaken te regelen. De officier van Justitie zal op 25 no vember conclusie nemen. waarnemend voorzitter van de S.E.R. de heer T. J. Twijnstra, voorzitter het Verbond van Nederlandse Werk- •rs, schetste bij de aanvang vwi de openbare S.E.R.-zitting prof. Verrijn Stuart als een dynamische figuur, die een man is van de praktijk als van de wetenschap. De nieuwe r van de S.E.R. verenigt daardoor de eigenschappen in zich. die nodig zijn oor het presidium, namelijk de voor- ichting van de wetenschap en de erva ring van de praktijk van het bedrljtsle- inhoudsloos ais vrijwel alle Amerikaan se „culturele" uitingen. Maar deze keer wil ik met een Ameri kaanse zegel beginnen, dat verscheen in het kader van de Lincoln-herdenking. Afb. 1 is naar een oude prent, waarop de beroemde president afgebeeld tijdens zijn vermaarde debat met Dou glas op 27 aug. 1858. In totaal werden 7 openbare debatten gehouden in dat jaar, met als inzet de senatorsfunctie Douglas werd herkozen, maar de woor den van Lincoln hadden toch zoveel indruk nagelaten, dat hij 2 jaar later als president werd gekozen. Afb. 2 met aanhangsel i6 van R u 1 gewijd aan de 3e Spoetnik. Naas afbeelding, allen die de Expo bezochten nu beter bekend, wordt in het Rus sisch de verklarende tekst op een aan hangsel gegeven. Die luidt vertaald aldus: op de 15e mei 1958, in het kader van het Geophysisch jaar, is in d« Sowjetunde de 3e kunstmatige aard- satelliet gestart met een gewicht vao 1327 kg en tot een hoogte van 1880 km. Op afb, 3 viert Z u i d-K o r e a het tien jarig Juhileum van zijn Republiek. De voorstelling is duidelijk; het getal 10 gevormd uit hibiscus-bloemen. De invloed van Engeland, het eertijds zo machtige imperium taant zienderogen en koloniaal gebied na protectoraat moet prijsgegeven worden. Dat maant tot voorzichtigheid. Juist dezer dagen bleek weer dat de sultan van Koeweit zich op de Arabische Unie gaat rich ten. En deze machtige oldesheiks, onder Brits proteotoraat moeten dus vooral te vrind gehouden worden. Tot dusver golden voor deze olie-protectoraten Stabiele produktie Hoge werkloosheid Stijgende investeringen Stijgende besparingen Stijgende aandelen koersen Stabiele kosten van levensonderhoud (Door onze eeonom. medewerker.) IN DE V.S lijkt het thans weer var een leien dakje te gaan. De opti misten kloppen zich op de borst. In alle bedrijfstakken is er een opleving, de voorraden worden aangevuld, de staalproduktie is tot 65 °/o van de ca paciteit verhoogd. Gaat dit zo door, dan zal in het voorjaar van 1959 het niveau van 1956/57 weer bereikt worden. En by ons? Daar Is nog beslist gi plaats voor een daverend optimisme, Is er dan ook geen reden voor angst vrees. De tyd van neergang ligt gelukkig achter ons, maar vooruitgang over breed front wil nog maar niet lukke In Yelte moet die vooruitgang koi van de produktie. maar de cyfers c de eerste teven maanden (de laatst be kende) bewyzen, dat de gemiddelde dag- produktle In de industrie nog even hoog Is als In 1957. Beter lijkt het er voor te staan met de vesteringen Ook hier liggen wij nog wel achter bij het niveau van vorig jaai Kuwait en Bahrain de gewone Engelse zegels, met opdruk va landsnaam (afb. 10 en 13). Maar n men in plaats van de Koningin de kop pen dezer sultans in het zegelbeeld (afb. 11 en 12). Speculatie op hun ijdelheid en voorzichtig ontzien van hun eerzucht. Bedenkelijker nog Is de Interne versplin tering In het Britse moederland dii revolutionair tot uiting komt op de Jongste frankeerzegels van Enge land. Sinds 1840 steeds en vanzelf sprekend voor het hele rük dezelfde zegels, maar de tegenstellingen tussen Wales. Schotland en Noord-Ierland werden blijkbaar sterker en In het land van de traditie Is men noodgedwongen overgegaan tot differentiatie van de zegels voor elk landsdeel. Aparte zegels voor Wales (afh. 4). Schotland afb. 5, en Noord-Ierland afb. 6. allen door de plaatseiykc ontwerpers ge tekend en van eigen motieven voorzien: o.a. de draak voor Wales, de distel voor Schotland en de rode hand der O'Neills voor Ierland. Toen was men er nog niet, want de Kanaaleilan den: G e r n s e y (afb. 7), J e r s e y (afb. 8) en het eiland Man (afb. 9) die by geen van de drie rijksdelen behorei lustten deze regionale zegels niet! Zelfs moest er een nieuw watermerk ge- ereërd worden, In" plaats van het be staande: het monogram E 2 R (Ellza beth II, Reglna) omdat Schotland dit niet langer „nam", want zy zien Eliza beth II, alt de eerste Koningin Eliza beth van Schotland. Het nieuwe water merk bestaat neutraal uit kleine kroontjes zonder meer. i reeds lid i de S.E.R. de Benelux, de Prof. Verrijn Stuart het dagelijks bestuur van de commissies vo E.E.G. en de vrijhandelszone. De heei Twijnstra hoopte, dat prof Verrijn Stuart definitief niet gekozen had voor 'n In ternationale functie, die hem ongetwijfeld ook goed gelegen had. maar spreker was nog niet zeker van. Ook in het binnen- nd ligt op sociaal-economisch terrein »n stuk integratie te wachten. Gisteren is prof. dr. G. M. Verrijn Stuart (midden) geïnstal leerd als voorzitter van de Sociaal-economische raad. De vice-voorzitter, de heer T. J. Twijnstra overhandigt hem de hamer. Rechts de secretaris, drs. Hub. L. Jansen. heeft een aparte rokerskring! Dit kan Ik wel overslaan, want ik ken geen Frans en ik heb ook geen zin me de moeite te getroosten het te lezen. Toch zou deze overweging niet juist zyn. We hebben zoveel Franse woorden in onze moedertaal (belaas!) dat zo goed als niemand buiten enige kennis van Niet dat ik de kennis van het Frans ln het algemeen zo geweldig belangrijk vind voor de gewone man.- Integendeel. Ik vind Engels van veel grotere waarde, zeker tegenwoordig met het oog op de emigratie (daar hebt u al een Frans woord) naar bijna uitsluitend Engels spiekende landen. Hoe kwam ik nu zo plotseling op de ge dachte over dit onderwerp te schrijven? Door een artikel in „Vrouwengeluiden", overgenomen in de N.H.C, In dit artikel (alweer een Frans woord) vertelt mevr. Mackay-Katz iets over haar leven en ze zegt dan: ..Gelukkig, dat ik wat kleding betrof door mijn moeder ouderwets opgevoed, hoge boorden (zgn. ggêmpes) droeg en een protc hoed ophield, terwijl mijn haar er nooit af is geweest." Het gaat mij om het woord gyémpes Wie verantwoordelijk Is voor deze spel ling, kan ik niet uitmaken. Wel staat vast dat deze kant noch wal raakt en dat degene die ze bezigde, of het woord nooit had horen uitspreken of de regels voor de Franse uitspraak niet kendo. De Juiste spelling is namelijk g u i m p e. Nu zult u misschien zeggen: „Och, wat doet die spelling er eigenlijk toe?" Dit geldt echter niet voor het Frans. Want zoals het woord gespeld is. zou men moeten uitspreken (ongeveer) zjlmpe, Van Ommeren. Voorstel P. A. Merke- styn tegen 1 januari tot lid van de raad van beheer te benoemen; hy is thans di recteur van Phs. van Ommeren (Antwer pen) N.V. en zal als afgevaardigde be heerder van laatstgenoemd bedrijf be trokken blijven bij de leiding van de Belgische en Kongolese organisatie van Van Ommeren. terwijl het woord in werkelijkheid met een zachte k (eerste g van garage) wordt uitgesproken In mijn jeugd droegen de dames dit soort halskraag en ik herinner me dat n gimpje noemden, met de g van groot uitgesproken. Het merkwaardige van het woord is. dat het een voorbeeld mag heten vai overeenkoms* tussen de Romaans de Germaanse talen. Vroeger heb Ik reeds eenmaal op deze overeenkomst di aandacht gevestigd Het Franse gnimpe is namelijk hetzelfde als ons woord wimpel. Dit beduidt thans vlaggetji maar in het oudere Nederlands had het de betekenis van sluier. Een gnimj wimpel was dus zoveel als een boezem sluier. die voor afzakken werd behoed door een paar baleintjes aan de hal- waaraan de rest van de gazen borstbe- dekking was vastgemaakt. Ger maanse talen, waar we telkens de over gang van de Romaanse (Franse) g In de Germaanse (Nederlandse. Engelse of Duitse) w zien. zijn de volgende. Guillaume wordt Willem (Eng. Wil liam) Merkwaardig Is dat in Zeeland nog de voornaam Glljam en de familie naam Glljamse bestaat. De mensen die deze naam dragen, zullen er waarschijn lijk geen idee van hebben dat ze dus elgeniyk WlUetnse heten. Het Franae guerre (oorlog) wordt ln het Engels war In het Zeeuws komt het woord ook nog in deze betekenis voor. Ala men in Zeeland zegt dat twee men- «en in de war zijn. dan betekent dit niet dat hun verstand gestoord is. maar dat ze ruzie hebben (een oorlog op kleine schaal dus) In het Nederlands vinden we deze vorm terug ln het werkwoord maar de deze week bekend gemsakte cij fers vertellen ona toch, dat de investerin gen van het bedryfsleven in het tweede kwartaal hoger zyn dan ln het eerste nl. respectleveiyk 1835 miljoen en 1634 miljoen. De invloed van de bestedingsbe perking is in het eerste kwartaal dus hei sterkst geweest; de ondernemers zien thans kennelijk weer mogelijkheden voor de toekomst. Een extrs prikkel kan er dan in de door de flacus weer toegestane investeringsaftrek ritten. Teleurstellend la ook het betrekkc- ïyk hoge peil van de werkloosheid, ook al sit daar een dalende tendens in. Nemen we de werkloosheid van aanvullende werken teiamen, dan was er eind juli, eind augustus en eind september 1957 een werkloos heid van 40.000 mensen. Eind juli 1958 was dit 83.000, eind augustus 78.000 en eind september 71.000. De bestedingen waren teruggeschroefd en wei in die ma-te, dat er nu een nieuw evenwicht met de middelen (s ontstaan, doch op een lager niveau, waar de vraag naar arbeidskrachten mlnde-r groot la dan een paar jaar geleden. Hierdoor hadden wij ook minder goederen uit het buitenland nodig, terwyi omgekeerd een groter deel van de produktie naar bet buitenland kon vloeien. Typisch vinden wij dit weerspiegeld ln de handelsbalans. In de eerste acht maanden van dit Jaar lag de totale in voer 17 pet beneden de invoer ln dezelfde periode van 1957. doch de uitvoer steeg met ongeveer 3 pet. En dit had weer gunstige gunstige gevolgen voor onze de viezenreserve. In het begin van deze week was deze opgeklommen tot 5039 miljoen, hetgeen bijna twee miljard meer is dan in de donkere dagen van september 1957. toen de aanval op de gulden achrikwelckenda lad aangenomen- Nu hebben wy die verbetering niet alleen aan de betere verhouding van in- en uitvoer te danken. Wij hebben kredieten uit het buitenland gehad, terwUl er ook nogal wat buiten lands geld Is blnnengevloeid door ver koop van Nederlandse effecten. De geldruimte. die kon ontstaan door n ruimer vloeiende devlezenbron. door terugbetalingen van kapitaal van Indo nesischs ondernemingen en enkele an dere oorzaken, was één van ds oorzaken voortdurend stijgende aandelen koersen. (Een andere oorzaak waa de da lende, doch Inmiddels stabiel blijvends rente). Het algemene ANP-lndexcyfer voor aandelen steeg sedert Januari van 168 tot 220, 'dus met 1/3. Maar er stroomt ook geld naar ds spaarbanken. By de ryksposUpaarbank, de algemene spaarbanken en da boeren- ibankcn te zamen, werd In de eerste aanden 417 miljoen gespaard, tegen 92 miljoen In geheel 1957 en 397 mil joen In geheel 1956. In september Is het van hetzelfde laken een pak geweest, go als uit diverse cyfers (de totalen zyn nog niet bekend) biykt. De kosten van levensonderhoud blijven stabiel, met een zekers neiging tot dalen, als wij tenminste afgaan op de laatste cijfers van 15 augustus Jl. Diezelfde ten dens vinden wU trouwens ook terug in de groothandelsprijzen en ds prijzen op de wereldgrondstoffenmsrkt. De hoop la alleen in de eerste pleats van de mi nister van economische zaken dst dia Lagere grondstoffenprijzen in de eind- prijzen worden doorberekend. De cijfers van het verbruik zijn niet up to date. Baseren wij ons op het ver bruik per hoofd der bevolking in hoe veelheid. dan was er ln Juni een daling van 4 pet en in Juld een stUglng van 1 pet, allee ten opzichte van dezelfde maand van het vorig Jaar. Als wij ten slotte nog naar dividenden kijken, dan blijkt ln de eerste 9 maanden van dit Jaar door ongeveer 210 onderne mingen hetzelfde dividend «ls ln 1957 te zOn gegeven; een kleine 120 ondernemin gen gaven minder en bijna 90 onderne mingen gaven meer dividend. Al met al zijn er dus zonnige plek ken te zien maar de schaduwkanten zijn nog niet verdwenen. werre. At zowel verwarring als twist se Nederlands bestaat ook nog het woord kon betekenen. ufra dat in onze taal wafel wordt. Zo Is er ook Gallië en Wales; gant (handschoen) en het Nederlandse want. Het Frana- Nederlandse garantie wordt waarborg. Vroeger beduidde waren op zijn hoede zijn, vandaar ook nog ons waarschuwen, wat zeggen wil: iemand laten zien dat hij op zijn hoede moet wezen (vgl. waar- sch o u wen) De eigennaam Guy, die we bijv. aan treffen ln een der gedichten van Beets (Guy de Vlaming) wordt bij ons Vltua. Het verschil tussen v en w waa vroeger niet zo scherp als nu. autler wordt Wouter of Walter en een guépe heet ln onzs taal een wesp. De dames spreken soma van lesrwaren of kleren die gegaufreerd zijn. Dit betekent met wafelvormlge figuren erop geperst. Ten slotte hebben we nog de Franae uit drukking en g u 1 s e de. Dit heet by ons: bU wijn van. EBRUIKEN we veel Franse woorden? Zeer veel. Hel boekje „Taalzuivering" van hct Alg. Ned. Verbond geeft er on geveer 1200 met de vertaling. Dit zyn woorden, die geregeld ln kranten en In 't gesprek voorkomen. Men ziet dua dat het wel wenseiyk ia te weten hoe men ze uitspreekt Ten slotte nog een opmerking over het tekentje dat men onder repu plaatst. Dit heet cédille. Het lijkt op een 5. maar waa oorspronkelijk een z. Dit teken wordt geregeld verkeerd ge bruikt door mensen die de dienst ervan niet kennen Deze is: van een harde c (- k) een zachts c (- t) te maken En aangezien een c slechts als k wordt uit gesproken voor a. o. u of voor een medeklinker, kan de cédllla dus alleen jen of andere reden de k-klank In een «-klank moet veranderen. Wit dua een C plaatst voor een e, 1 of y toont daar mee aan dat hU de dienst van dt cédllls niet kent. In het middeleeuw-1 En hiermee eindigt da Franse Isa.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1958 | | pagina 7