CHRISTELIJK
Leidse studenten stellen
vragen aan kerkeraden
LADY ISABELLA
Ook de catechisatie
onder Gods gezag
Kernwapens geen oorlogs
maar defensiemiddel
Zaterdag! 't Zit er op A Alleen nog de melkfles omspoelen!
East Lynne
Een woord voor vandaag
Kanttekening
LUYGKS
Gevaar van de stroomlijn
is niet denkbeeldig
1
f^EEDS eerder besteedden wij
op deze plaats aandacht aan
de zeer instructieve artikelen,
welke proW. Kremer in De
Wekker. het orgaan van de
Christelijke Gereformeerde Ker
ken, over doel, nut en wezen
van de catechisatie schrijft.
Vandaag plaatsen wij zijn derde
artikel.
gezochte gelegenheden behoort
om daar zijn belangstelling te to
nen. BIJ vele Jongeren, vooral zo
In de puberteitsjaren. Is er een
it;l verzet. Soms krUgt men de
indruk dat de Jongeren door een
uitgesproken onverschillige hou
ding hun afkericheld willen tonen.
Een houding, die niet zelden be
smettend werkt op anderen, die
van huisuit nog wat meer inter
esse meebrachten. Ik zal niet be
weren. dat er achter deze bravour-
houding toch soms niet een open
akker ligt, die vatbaar ls voor
het zaad Gods. Moeilijk blijft het
echter voor menig catecheet om
deze jonge aanplant der kerk te
benaderen.
Hier nu dreigt het gevaar van
de stroomlijn.
Om ingang te vinden en belang
stelling te wekken gaat men soms
vragen; wat willen de jongelui
self het liefst? Men tracht dan de
catechese te maken naar de ca
techisant. Waar echter het eind
ia van de Inwilliging van dese
wensen. Is niet te zien. Hier wor
den de rollen omgekeerd.
Prof. v. Niftrik heeft er eens op
Sewezen. dat wie op deze wiize
e stroomlijn zoekt eigenlijk be
zig is de ergernis van de open
baring Gods weg te nemen. Ook
op de catechisatie, zo zei hij moet
doorklinken: Alzo spreekt de Hee-
re!
rustige robbedoezen van Jongens,
die hun streken vol houden tot
onder het oog van de dominee en
de ondoorgrondelijke bakvissen,
die stil of luid altijd stof tot la
chen hebben, zullen toch eens een
moment dat „Aleo spreekt da
Heere" moeten horen en daar
naar luisteren.
Er moet altijd iets van Gods
gezag tn dit werk van de kerk op
de catechisatie blijven doorstra
len. Profeten werken nu eenmaal
niet met begeerde en toegejuich
te schema's. Zij begeren echter
met in de woestijn te spreken; zij
willen gehoord worden. Viermaal
per zondag preken, zei onlangs
een catecheet, is soms niet zo
zwaar als een uur vijfentwintig
jongens catechiseren. Begrijpelijk.
Wie deze twee elementen begeert
vast te houden nl. te vertolken wat
de Heere zegt en daarvoor open
harten te vinden, heeft het van
daag niet makkelijk. En wie hier
5aat etroomlijren loopt de kans.
at niet hij de stroom leidt maar
de stroom hem meeneemt.
de dominee niet, maar Die toch
de God van de dominee en van
Piet en Annie wil zijn omdat Hij
ie. zoals Hij zegt dat Hij is.
Er wordt op de catechisatie niet
met de blokkendoos van de formu
le* gebouwd, waarbij wij alles
precies in elkaar passen. De le
vende God gast hier sprekon want
Hij heeft ons wat te zeggen.
Vanzelf komen wij hier op de
vraag; en de catechismus dan?
Spreekt die dan niet de taal van
de lfle eeuw? Inderdaad doet zij
dat evenals de belUdenis. Laat
er juist om te laten zien welk
een rUkdom en welk een geloofs
lied er in deze stoere woorden
verborgen ligt. Er ls geen enkel
bezwaar om daarvoor een om-
schrUvende toelichting te gebrui
ken. die deze stoere taal van de
kerk openbreekt en de verborgen
weelde der gedachten uitstalt.
Zeker, er moet op de catechisa
tie geleerd worden maar wat ge
leerd wordt wil verstaan
rijk
—i de kerk dat voor tUd
eeuwigheid onultputteUJke
dommen in zich draagt.
WEE de dominee die bang is
voor een gesprek. De herder
van de lammeren schrikke niet
als er eens een met een scherpe
opmerking of een grove ketterij
voor de dag komt. Laat hij veel
liever dolblij zijn dat er eens wat
gezegd wordt; het zal hem gele-
Senheld geven te laten merken
at hij het jonge hart verstaat
en dat de vragen die daarin op
komen gewone mensenvragen zijn.
En welk een prachtgelegenheid
iets
de
grootheid Gods te laten zien. die
ver uitrijst boven ons kleine den
ken. Misschien dat de dominee
en zijn jongens dan belden eens
stil worden voor Hem.
Mogelijk dat zo de dominee van
de preekstoel wat dichter bij de
robbedoezen van de catechisatie
komt te staan omdat ze samen
voor Gods aangezicht staan.
Een theorie hiervan geven
niet mogelijk. Om deze overwin
ning Gods op de catechisatie
kan wel gebeden en geworsteld
worden.
Later zegt dan misschien zo'n
roerige Jongen of zo'n giechelaar:
Ja. Heere, dat was ook al Uw
werk aan mij. En de soms moe
deloze dominee mocht daarvoor
toch het ..middel" zijn. En hij
weet het niet. Dat behoeft ook
niet. HIJ Is maar knech» en knech
ten weten niet alles.
zeggen dat op de
catechisatie de Jeugd moet
botsen op de starre, conservatie
ve. autoritaire dominee? Verre
van dat. Ook is zeker niet de do
minee op de catechisatie de man.
die allee weet en Immer een slui
tend antwoord bij de hand heeft.
Nog minder is hij de galmstem
uit de holle kerk, die waarheden
formules zijn op zijn tijd goed In
de theologie, maar de catechisa
tie ls er niet om het Jonge kerk
lid te leren de waarheid in for
mules mee te geven. De dominee
zal zelf eerst grondig moeten stu
deren en in de wonderen van Gods
rijke openbaring zich Inleven om
de catechisanten deze schatten
Gods in kleingeld mee te geven
en te laten zien wat zij vandaag
daarvoor kunnen kopen.
Geen stroomlijn maar ook geen
onbeweeglijk rotsblok slj de ka
rakteristiek van dit moeizaam
bedrijf. Het sal nodig zijn in ei
gentijdse taal en met Illustraties
uil het huidige leven Oods waar
heid levendig te maken. Schrift
en belijdenis leveren geen regels
als het rekenboekje van de Zwol
se schoolmeester Bartjens.
bovem gaat; wij raken daar aan
het mysterie van de levende God.
van Wie wij nooit alles weten, ook
V' JÉft W V W
Om cle eenheid der kerken
Uiting van verontrusting
over de verscheurdheid
"TEN AANTAL STUDENTEN aan de rijksuniversiteit te Leiden heeft aan de
Kerkeraden van de Ned. Herv. Gemeente, de Geref. Kerk, de Geref.
Kerk (vrijgemaakt) en de Chr. Geref. Kerk, alle te Leiden, brieven gezonden,
waarin een aantal concrete vragen wordt gesteld over de eenheid der kerken.
De studenten hebben aan hun schrijven het karakter van open brieven ge
geven. Zij menen, dat zij de gevoelens van vele christenen vertolken. De
briefschrijvers zijn acht Ned. Herv., twaalf Geref., vijf vrijgemaakt Geref. en
drie Chr. Geref. studenten.
In de aanhef der brieven wordt ge-B Acht u het voor de handhaving van
zegd, dat de studenten telkens in eni de waarheid en eenheid der kerk nood-
buiten hun kring het ernstige verlangen zakelijk, dat dienaren des Woords ge-
ontdekken naar de openbaarwording van bonden worden aan de vervanging*-
de eenheid der belijders van Christus. formule?
Door de vele discussies is hun gebleken, Acht u het zedelijk verantwoord
zeker concrete punten zijn,
die de gemeenschappelijke verkondiging
van de dood des Heren verhinderen.
Daarover willen zij als christen-studenten
gaarne klaarheid.
Uitspraak
Beroepingswerk
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: t« Bergum J. D. Spaling te
Workum, te Warfum J. van Dufiemen te
Oudega (Fr.).
Aangenomen: naar Boxem c.a. J. de
Bruin te Leeuwarden, die bedankte
Midsland (Terschelling); naar Usselmui.
dan (2e pred.pl.) G. Biesbroek te Kam-
er veen; aangenomen het beroep van het
read moderamen der classis Nijmegen
tot pred. voor buitengewone werkzaam
heden NeerboschstichtingS, dc Boer.
vlc. te Neerbosch.
Bedankt: voor toer. v. beroep naar
Benschop: G. Bitrbroek te Kamperveen.
Beroepen te Vroomshoop (toes.): J.
v. Winterswijk te Wieringermear.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Newmarket (Ont.). Cana
da. Chr. Ref. Church: D. N. Haber-
mehl te Wormer.
Bedankt voor Vroomshoop: (vac. J. v.
d. Staal), W. P. Ph. Pouwels te Wom-
mels.
CHRISTELIJKE OEREF. KERKEN
Beroepen te Schiedam: G. Bilkea te
Amsterdam-Zuid.
Bedankt voor Steenwijk: T. Brienen te
Mussel.
EVANG. LUTH. KERK
Drietal te Enkhuizen-Hoorn-Medem-
bltk: dr. H. J Jaanus te Rotterdam, G
Fafie te Amsterdam en C. Schroder te
Aan alle kerkeraden wordt als eerste
de volgende vraag gesteld: Stemt u ir
met de volgende algemene uitspraak:
„Wat wij zeggen, dat de zuivere
bediening des Woords en het zuive
re gebruik in de bediening der sacra
menten een pand en kenteken is, dat
wij die gemeenschap, waarin beide
aanwezig zijn, veilig als een ware
kerk kunnen aanvaarden, daarvan
gaat de betekenis zover, dat di<
kerk nooit verworpen mag worden,
zolang ze daarbij blijft, ook al ls ze
overigens vol van fouten. Ja zelfs zal
er in de bediening van de leer of der
sacramenten enige fout kunnen in
sluipen. zonder dat die ons van haar
gemeenschap behoort te vervreem
den. Want de hoofdstukken der
ware leer zijn niet alle van één ge
stalte. Sommige zijn zo noodzakelijk
om te weten, dat ze bij allen ontwij
felbaar vast moeten staan, als leer
stukken die de godsdienst eigen zijn.
Als daar zijn, dat er één God is. dat
Christus God is. en de Zoon Gods. dat
onze zaligheld gelegen is in Gods
barmhartigheid en dergelijke. Er zijn
andere, waarover tussen kerken ge
schil is, maar die toch de eenheid
des geloof niet verscheuren."
„Het Is ln de eerste plaats wel zaak.
dat wij in alles eensgezind zijn; maar
aangezien er niemand is, die niet door
enige nevel van onwetendheid om
huld ls. moeten wij óf geen kerk
overlaten, óf het misverstand ver
geven in die zaken, in welke men.
zonder de hoofdsom der religie te
schenden en zonder verlies der
zaligheid, onwetend mag zijn."
Herv. Gemeente
verduidelijkingen vonnissen te hand-
dan de reden
streep te halen door al de uit
spraken en vonnissen, die met het
conflict 1944 te maken hebben?
Zo niet, mogen
weten?
Bent u bereid de ambten te erkennen
van die Baptistenkerken, die de belij
denis van de Christus der Schriften ten
volle onderschrijven, en bent u bereid
de avondsmaalgemeenschap met die
kerken te zoeken?
ip deze vraag:
„_..rheld en eenheid der kerk nood
zakelijk, dat de predikanten verplicht
worden de leer van de veronderstelling
van wedergeboorte bh doop niet te leren
(art. 52 D.K.O., synode bepaling 3 (1893).
Lustrum Kamper studenten
Debat tussen
Dr. Bruins Slot
en Fedde Schurer
(Van een onzer verslaggevers)
Fides quaerit intellectum",
het studentencorps van de theolo
gische hogeschool van de Gere
formeerde Kerken t? Kampen,
heeft van woensdag tot en met
vrijdag haar negentiende lus
trum gevierd. Een culturele
avond en een diner besloten gis
teravond de festiviteiten, die
woensdag waren begonnen met
een officiële ontvangst van de se
naat van het corps op het stad
huis.
Aan deze ontvangst ging een specta
culaire tocht door het centrum van
Kampen vooraf. De leden van de senaat
hadden namelijk plaats genomen in
twee boerenwagens, die, getrokken
door tractoren en omringd door groe
nen met fakkels, onder grote belang
stelling fan de Kampener burgerij bij
hel raadhuis arriveerden. Daar werd
men welkom geheten door burge
meester dr. W. P. Berghuis en de
wethouders H. J. Broek en D. van Dijk
In een korte toespraak herinnerde dr.
Berghuis eraan, hoe onlangs in de
pers is gediscussieerd over de vraag,
of het niet beter, zou zijn, de theolo
gische hogeschool naar Rotterdam over
te brengen. Alleen het feit reeds, dat
dit jaar zestien nieuwe studenten kon
den worden ingeschreven, bewijst het
bestaansrecht van de theologische
hogeschool in Kampen", zo meende
Aan de Herv. Gemeente worden ver
volgens de volgende vragen gesteld:
Wilt u zich terwllle van de eenheid
der christenheid binden aan de belijde
nis. dat Jezus Christus geboren is uit
de maagd Maria, in die zin. dat ieder
die dit niet belijdt in uw formatie van
het Heilig Avondmaal geweerd wordt?
Bent u bereid om plaatselijk als Her
vormde Gemeente een dergelijke be-
«llsslng te nemen, en zo niet, mogen
wij de reden weten?
I Acht u het mogelijk de godheid van
onze Heer Jezus Christus te belijden, in
de zin van de profetisch en aposto
lische boodschap, zonder de erkenning
van de maagdelijke geboorte?
i Als u dit niet mogelijk acht. bent Kampens burgemeeser,
u dan niet van oordeel, dat een plaatse
lijke kerk dan tegenover de Heer der
kerk hot recht mist, maar te wachten
op de een of andere synodale uitapraak
of beslissing, aangezien zo'n kerk dan
toch geen Kerk meer ls, maar een
podium of wel een lichaam, dat twee- die betrekking hebben op het verleden
•lachtig ls. in een zaBk. die funda- van de gereformeerde kerken en hun
menteel is voor onze zaligheid1 theologische hogeschool. Zo is er o.m. de
Bent u niet van oordeel, dat boven-: acte van afscheiding van ds. J. H. de
genoemde tweeslachtigheden voor God Cock te zien. Op de tentoonstelling ia
ook Mn plekje ingeruimd voor het he
den. Men kan daar de fiets bewonderen,
waarop prof. dr. G. Brillenburg Wurth
zich nog dagelijks naar de collagezaal
begeeft. Verder zijn er de „tentamen
schoenen" van prof. dr. G. M. de Har-
togh en de pijp van prof. dr. A. D. R.
Polman te bezichtigen. Donderdagavond
Donderdag werd o.m. een corpsverga
dering gehouden en was er een samen
komst met reünisten.-Ook werd er in de
Koornmarktspoort een tentoonstelling ge-
Andere kerken
Advertentie
Maar gekheid nu Urzij....: een schone melkfles hóórt erbijl
32.
Toen hij haar uitlegde dat haar vader er werke
lijk heel slecht aan toe waa. stond ze tenslotte op.
HU fluisterde haastig Mn paar woorden tot mevrouw
Ducie en leidde haar naar de deur.
Barbara flulaterde „Waar gaat hU met haar
Carlyle ging met haar me# naar huia. Bij het
rUtuig stond een andere lakei, die nog maar pas
in dienst was. Op een vraag van Isabella z«i hij.
dat haar vader erg geschreeuwd had en dat hij
waarschUnlljk wel tot de volgende ochtend zou
leven.
Ze gef een gil #n greep Cerlyle'a arm.
Deze stelde haar enigszins gerust.
Toen ze wegreden zat hij naast de koetsier.
„Is het werkelUk zo erg?" vroeg hij- ..Je moet
in ieder geval maar zo hard mogelUk rijden. Hoe
langer het duurt, hoe meer lady Isabella in span
ning ai t."
„Ze aal er morgen nog veel #rger aan to# zijn.
het arm# kind", was het antwoord. ..Ik ben nu vijf
tien Jaar in deze dienstbetrekking en ik hob haar
nog als klein kind gekend." Hij voegde dat er aan
toe als verontschuldiging voor lijn familiariteit.
„Is het werkelijk ernstig?"
„J#. mljnhe#r. IV heb in mijn leven tw#e geval
len van licht meegemaakt, en in een paar uur was
hrt afgelopen Ik hoorde toevallig van dokter Wain-
wright. dat hij dacht dat het naar het hart zou
trekken"
Carlyle trachtte «Ich nog vast »e houden aan
een strohalm.
„De graaf heeft eerder verschrikkelijke pijn ge
had."
„Je. mUnheer. dat weet ik. Maer deze keer ia
het Iets anders De vleermuizen kwamen niet tever
geefs Dat laatste iel de man op flulaterande
van
door ANN LUDLOW
..Dat is een teken dat altijd opgaat, mijnheer,
als er vleermuizen om het huis zijn. dsn betekent
dat de dood."
„Vleermuizen vliegen gewoonlijk 's avonds. Dat is
zo hun natuur", merkte Carlyle op. Hij keek de
oude koetsier aan en vroeg zich af of de man toch
minder rustig en zelfverzekerd was, dan WJ leek
maar ook zij konden geen enkele hoop meer geven.
Ten slotte gelukte het Carlyle, Lady Isabella uit
het vertrek te krijgen.
De doodsstrijd duurde de gehele nacht. Isabella
wilde telkens naar haar vader toe, maar Carlyle
mocht het niet toestaan. Toen Wj ten slotte zelf
ging kijken, was het al afgelopen.
HOOFDSTUK X
Beslag gelegd op het lichaam van de graaf
De gebeurtenissen volgden elkaar snel op.
De graaf stierf des vrijdags toen het dag begon
te worden. Het nleuws verspreidde zich vlug. Dat
is meestal het geval wanneer er iemand van hoge
adel sterft. Voordat de dag ten einde was, wisten
de mensen in Londen het. De volgende zaterdag
was het huis omringd door schuldeiser*. Sommigen
van hen waren luidruchtig, anderen zwegen, som
migen hadden grote sommen uitstaan, anderen klei
ne. Ten slotte besloten ze beslag te laten leggen op
het lichaam van de graaf tot zolang het geld be
taald
Ze hadden
slaagde. Tw«
„Ja.
GS
„Vleermuizen?" «el Carlyle verbaasd.
Juffrouw Mason stond in de bibliotheek
voor het open raam. Ik kwam bij haar staan, toen
ze me riep en ik heb no« nooit zoveel vleermuizen
bij alkaar gezien. Even Tater waren ze opeens al
lemaal weg. Geen vleermuis mMr te *len.r'
Toen ze ln het huis kwamen, vroeg Carlyle
direct hoe het stond Isabella atond naast hem.
„Is hij beter? Mag ik naar zijn kamer gaan?"
Indardaad was het iet# beter, dat wil zeggen, de
graaf was rustig an bewusteloos. Ze liep er haaetig
naar toe.
Carlyle hoorde Intussen, dat er niet de minste
hoop was
In de ziekenkamer begon de laatst* worsteling
van de grief. Er waren nog drie artsen gekomen,
weloverlegd plan. dat ook inderdaad
lanncn. beiden met een grote krom
me neus. traden naar voren uit de menigte voor
het huis. Ze keken scherp om zich heen en liepen
toen naar de achteringang, waar een bordje stond
„Voor boodschappen hier". Ze trokken bescheiden
aan de bel. Een keukenmeisje deed open.
„Is de kist al gekomen?" vroegen ze.
„De kist? Nee", antwoordde het meisje. ,,De bin-
nenkist is «r nog niet. Jones zei. dat hU zo tegen
negen uur zou komen, en het is nog geen echt."
„O, dan duurt het niet lang maer, want z«
zijn onderweg. Wij wilden naar de kamer van My-
lord gaan en alles in orde maken."
Het meisje riep de huisknecht. „Twee
van Jones, de begrafenisondernemer, mijnheel
kondigde ze aan ,,De binnenkist ig onderweg en
willen naar boven om allee klaar te maken."
was er voor de Kampense burgerij een
filmavond, tijdens welke de film ,„De
goede aarde" werd vertoond.
Oorlogsvraagstu k
Een hoogtepunt bereikte de lustrum
viering gistermiddag in de aula van de
hogeschool, waar twee tweede-kamer
leden, de a-r. fractieleider dr. J. A. II.
J. S. Bruins Slot en de socialist Fedde
Schurer, twee uur lang voor een aan
dachtig gehoor (waaronder burgerlijke en
militaire autoriteiten, vertegenwoordigers
van studentenorganisaties enz.) hebben
gedebatteerd over een vraagstuk, dat de
laatste tijd seer in de belangstelling van
de Kampense studenten heeft gestaan, nl.
ti oorlogsvraagstuk.
Het debat, dat ingeleid werd door de
praeses van het studentencorps, de heer
A. Dekker, en geleid werd door de presi
dent-curator van de theologische hoge
school da. J, H. Kuiper, stond op zeer
hoog niveau. Uiteraard werd voorname
lijk de vraag onder ogen gezien, of oor
logvoering met waterstof- en atoomwa
pen» nog wel geoorloofd I».
Dr. Bruins Slot. die het eerst aan het
woord kwam, stelde, dat atoombewape
ning ln deze tijd van koude oorlog, essen
tieel ls voor zelfhandhaving en zelfver
dediging van het westen tegen de Rus
sen, die zo'n enorme conventionele be
wapening hebben, dat slechts atoomwa
pens ze ervan kunnen weerhouden, dooi
te stoten naar de Atlantische Oceaan.
Wie als westerse mogendheid geen a-
en h-bom aanvaardt, onderwerpt zich ui
feite aan de Russen
Naar de mening van dr. Bruins Slot
dient men de kwestie van de atoombe
wapening te zien vanuit de kernvraag:
Wat is het uitgangspunt voor de over
heidstaak? De Overheid is door God op
aarde gesteld om de vrijheid en de recht
vaardige samenleving van de burgers
mogelijk te maken. Daartoe draagt ze
het zwaard en dit zwaard moet adequaat
zijn aan de omstandigheden. Wanneer
men in het westen als overheid niet be
schikt over een adequate zwaardmacht
in deze tijd betekent dat: atoombewa
pening dan kan men geen overheid
zijn. Wij moeten, aldus de heer Bruins
Slot, het probleem van de atoombom niet
[eïsoleerd benaderen, d.w.z.: we moeten
iet niet loszien van de bedreiging van
de totalitaire staat.
Laat men als overheid deze anti-chris-
telijke staat over zich komen, stelt men
zich er niet tegen teweer met alle mid
delen (zelfs de ergste) waarover men be
schikt. dan verzaakt men de overheids
taak. Dan laat men een anti-christelijke
infectie toe. Het gevolg is, dat men zijn
kinderen niet meer in christelijke geest
kan opvoeden, dat men in feite dus niet
z'n doopbelofte kan nakomen. „Een over
heid, die dit toelaat door het bijltje er
bij neer te leggen, ls principieel fout",
aldus dr. Bruins Slot.
Zelfmoord
De heer Fedde Schurer, die zichzelf
niet als een gedegen pacifist wenste te
zien. betoogde dat het doel van de Over
heid is: het behoud van het grondgebied,
de vrijheid en het leven van de burgers.
Wie echter als Overheid dit doel tracht
e bereiken door middel van atoomwa-
iens, schiet er over heen, want het ge-
iruik van die wapens betekent zelfmoord
n zelfmoord is niet doeltreffend.
In conventionele oorlogen is zelden of
nooit tot de laatste druppel bloed gestre
den. Wanneer men zag, dat de verde
diging niet meer doeltreffend was, maar
uitliep op zelfmoord, dan stopte men
ermee (zoals in 1940 na het bombarde
ment van Rotterdam).
De heer Schurer vroeg in dit verband
zich af of de atoombewapening nu wer
kelijk wel het verlengde is van de over-
hedstaak van Romeinen 13.
Hij distancieerde zich van de leuze:
ever dood dan slaaf, wanneer deze ten
minste gebruikt wordt in verband metl
de atoombewapening. Wie zo'n kreet
aanheft, eigent zich het recht toe om
zelf te beoordelen wanneer het leven
de moeite waard is.
Het: liever dood dan slaaf, krijgt al
leen waarde tijdens een bezetting, bijv.
ten aanzien van de dienstneming in de
legers van de communistische staat. In
dat geval wordt van ons gevraagd om
persoonlijk sterk te staan. Er zijn
waarden, die wij niet met de A-bom.
maar alleen met onze eigen persoonlijk
heid kunnen verdedigen.
Weerloosheid wilde de heer Schurer
bepaald niet prediken en de ellende
van een communistische overheersing
onderschatte h\j niet. Maar hij vroeg
zich wel af, of de christenen niet dee
moedig moeten geloven, dat ook het
leven dat onder communistische leiding
staat in Gods hand is, geen macht ter
wereld is immers in staat zelfs de
poorten der hel kunnen dat niet
de gemeente van Christus te over
Gods geboden zijn zwaar voor wie ze niet doen wilmaar wie
God liefheeft, aanvaardt ze gaarne, omdat ze ons helpen de
goede weg te gaan. We behoeven niet al maar gebukt te gaan
onder de zware last van de wet, doch ons leven mag een over
winningsleven zijn. „Zijn geboden zijn niet zwaar", schrijft
Johannes in zijn eerste brief, „want al wat uit God geboren is,
overwint de wereld." Dat lijkt wel boud gesproken, maar het
is een wondere werkelijkheid.
Wie Gods gebod om in Christus te geloven, opvolgt, staat wel
midden in de str\jd, maar geen macht ter wereld, geen mens
of boze geest, kan hem dat geloof ontnemen kan verhinde
ren dat over heel de wereld de naam van Christus wordt be
leden kan de voortgang uan het Rijk tegenhouden. Daar
staat Christus borg voor. Zijn opstanding, z\jn overwinning,
mogen we morgen, zondag, weer vieren. Laten we er toch
eens echt blij om gijn.
HERENIGING
geschonken aan de demonstra- wereld de verdeling van Duitslanft
tieve zitting, die de Westduitse wordt aanvaard. Terecht wordt men
bondsdag dezer dagen in Berlijn ontmoedigd door het feit, dat de
heeft gehouden om de aandacht van Duitse kwestie telkens door het ont-
de wereld te vestigen op het feit, dat staan van nieuwe crises aan de aan-
Duitsland ruim dertien jaar na de dacht van de grote mogendheden
capitulatie nog steeds verdeeld is. wordt onttrokken. En terecht wijst
Eenstemmig eisten de vijfhonderd af- men op de geestelijke nood van de
gevaardigden van de Grote Vier zelf- Duitsers, die achter het üzeren gor-
beschikkingsrecht voor Duitsland en dijn onder een voortdurend schrlk-
het herstel van de eenheid door een bewind leven. En misschien opnieuw
vrUe beslissing van zijn bevolking, met de moed der wanhoop ln op-
En bondskanselier Adenauer deed stand zullen komen,
een dramatisch beroep op de wereld, Alles wijst er op, dat de hereniging
niet te denken, dat het Westduitse in West-Duitsland spoedig weer het
volk van plan is. de scheiding als gesprek van de dag zal zijn. De bij
een voldongen feit te accepteren. eenkomst van de Bondsdag in Ber-
Dit alles is niet nieuw, maar het lijn en het beroep op de Grote Vier
krijgt meer betekenis tegen de poli- hebben velen in de Bondsrepubliek
tieke achtergrond van alles wat zich wakker geschud,
in West-Duitsland rondom de her- De gevolgen daarvan voor de inter-
eniging afspeelt. nationale politiek kunnen niet uit-
Zowel ln de C.D.U. van bondskan- blijven. Van nu af aan zal de West-
selier Adenauer als in de socialistl- duitse regering er meer dan ooit bij
sche partij zijn achter de^chermen de grote mogenheden op aandrin-
krachten aan het werk, dffe zoeken gen, mede te werken aan een oplos-
naar een weg om het Duitse vraag- sing van het Duitse probleem, ook
stuk opnieuw tot onderwerp van een al weet zij, dat de houding van de
internationaal gesprek te maken. Op Sowjetunie in dit opzicht niet erg
hun voorstel kwam de Bondsdag de- bemoedigend is.
zer dagen in Berlijn bijeen en zond De bondgenoten van West-Duits-
Adenauer nieuwe boodschappen aan land zullen er goed aan doen, posi-
de Grote Vier. tieve stappen te ondernemen om het
Terecht maakt men zich ln West- gecompliceerde Duitse probleem op
Duitsland zorgen over de vanzelf- te lossen.
VERDEELDHEID
UR ZIJN REEDS tekenen, die er op Ilelnemann heeft altijd het openen
wijzen, dat de Westduitse socia- van besprekingen met de Oostduitse
listen politieke munt willen slaan uit communisten gepropageerd. Aanvan-
de in Berlijn gedemonstreerde eens- kelijk werd aangenomen, dat de so-
gezindheid. Zij hebben nl. een voor- cialisten er in zouden slagen, hem te
stel in petto om een speciale instantie matigen, maar het tegendeel blijkt
voor de betrekkingen met het com
munistische regiem in Oost-Duits-
land in het leven te roepen. Deze
zou slechts gedeeltelijk aan het gezag
van de Westduitse regering onder
worpen moeten zijn.
Al vele jaren zijn de Westduitse so
cialisten uit partij-politieke
thans het geval te zijn. En zo dreigt
de verdeeldheid groter te worden
dan ooit geweest is.
Het ligt voor de hand, dat zowel de
Russen als de Oostduitsers van deze
verdeeldheid gebruik zullen maken
om de positie van bondskanselier
Adenauer te ondermijnen en de sa-
- .vuenauer ie uiiucs ingum «ju ut
pinten bereid teweest, hun politiek men„„kln Wes,.Dllitsland met
ten aanzien van de hereniging van de >nderf Eo ,an!len ,e be-
Duitsland zoveel mogelijk at moeilijken. Dit gevaar wordt zelts
men op do mogelijkheden, die de der socialistische bladen In
rdiin7he.rivÏr".ri.U,óg,r'Chl''e - <-
Ook thans tonen «ij «ich geneigd, te ue jjver van dr. Heinemann valt te
voldoen aan de Russische els, dat verklaren, als men weet, dat de be-
eerst de Duitsers aan beide «ijden volking van Oost-Duitsland groten-
van het ijzeren gordijn het met el- deels uit protestanten bestaat. Het
kaar eens moeten worden, voordat er vajt evenwel niet te ontkennen, dat
sprake kan zijn van een viermogend-
hedenakkoord over de hereniging.
De geestelijke vader van het socia
listische plan is dr. Gustav Heine
mann, een vooraanstaande figuur uit
de Evangelische Klrche, die Inder-
ook de leiders van de C.D.U. zich het
lot van de Oostduitse bevolking aan
trekken.
Maar zij hebben tevens oog voor de
werkelijkheid. En die is, dat de Sow-
iWordt vervolgd) weldigen. Daarom i
tijd de C.D.U. van Adenauer vaarwel jetunie slechts met hereniging zal
heeft gezegd en thans in de socialls- instemmen, als zij zekerheid heieft,
tische partij een politiek onderdak
heeft gevonden.
dat het verlies yan Oost-Duitsland
ruimschoots wordt gecompenseerd.
KOST EN BAAT
DE Raad van Bestuur Bouwbedrijf produkten gtan maken die men ln
ls mei een groots plan op tafol het buitenlend graag wil hebben:"
gekomen betreffende de research: Ook hier dus: research,
jaarlijks zullen enkele miljoenenHet is geen geheim dat Nederlandlep
worden uitgegeven om de bouwnij- research van onder,
verheid tot de hoogst mogelijke graad zoek naar nieuwe methoden nieuwe
van produktivit.lt en efficiency op markten, nieuwe mogelijkheden, wel
te voeren eens wat ,aks is' Dat w
Een soortgelijk besluit komt dezer «e veel denken in de geest van: „Het
dagen in het Vissertjschap In he- goed, du, waarom gouden
handeling: men wil een bedrag van htl «oen? d"
bijna een miljoen bijeen brengen ,be1e"kel^, ""f"
voor een produktiviteitscentrum voor dlc »l" lu,den: "Het a"1)d
deze wijze goed gegaan waarom
zouden we het dan nu gaan veran
deren, nu we een beetje tegenslag
het visserijbedrijf,
Enigszins in hetzelfde vlak liggen de
woorden die de minister van land-
bouw gisteren sprak ln Groningen nebben,
naar aanleiding van de moeilijkheden „De kost gaat voor de baat uit", la
in de zuivel: „We moeten niet alleen een wijsheid waarbij onze voorouders
proberen die produkten in het bui- geleefd hebben. Het ls verblijdend
tenland te verkopen die we zelf dat wij die wijsheid opnieuw in
graag maken, maar we moeten die practijk gaan brengen.
Advertentie
PICC ALILL
SINDS\60/JAAR ONMISKENBAAR AAN Dg TOP
veel op paarden en wagens vertrou
wen. De wissel moet om: wij moeten
van het spoor af. dat kan leiden naar
de totale vernietiging van het mense
lijk geslacht. Er is een andere weg
dan die der atoombewapening: nl. het
wachten van het schepsel op de open
baring van de kinderen Gods.
Eenzijdig
In tweede Instantie betoogde de heer
Schurer, dat tot eenzijdige afschaffing
van kernwapens moet worden overge
gaan, wanneer internationaal overleg
over wederzijdse afschaffing niet mocht
slagen. De afschaffing zou z.l. ln drie
etappen kunnen geschieden: stopzetten
van de kernproeven, geen nieuwe voor
raden kernwapens meer aanleggen, ver
nietiging van de aanwezige voorraden
Het leger zou naar de mening van de
i wij niet te heer Schurer gereduceerd moeten
den tot een politieleger ter bedwinging
van binnenlandse onlusten en voor
grensbewaking. Nucleaire wapens en
raketbases moeten z.i. voor Nederland
taboe zijn.
Dr. Bruins Slot was van oordeel, dat
een eenzijdige ontwapenng, zoals de
heer Schurer die voorstaat, een Russi
sche bezetting tot gevolg zal hebben.
En dit betekent het einde van de wes
terse samenleving. De heer Schurer
daarentegen geloofde niet in een on
middellijke bezetting. De Sovjetunie
heeft, zo meende hij, geen belang bij een
oorlog.
Ds. Kuiper gaf aan het slot van het
debat een korte samenvatting. HU noem
de het zedelijk onverantwoord ook maar
één atoombom in voorraad te hebben,
wanneer niet tegelUk alle krachten wor
den Ingespannen voor de vrede. Een
nucleair wapen mag nooit een oorloge
middel, hoogstens een uiterst verdedi
gingsmiddel sUn.
