Jlieuwo £riJtóri)e (Courant
Raket op weg
naar de maan
Amerika vraagt een
permanent bestand
Ruimte bereikt in
vijf kwartier
Salarissen van
leraren gaan
niet omhoog
Gesprek in Genève over
onverwachte aanvallen
Geen verhoging melkprij s
m huidig stadium
Gestolen kunstschatten
nu alle gevonden
Een nieuw kabinet öf
de staat van beleg
ZATERDAG 11 OKTOBER 1958
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie Redactie, Abonnementen- bd
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ABONNEMENTEN 7.50 per kwartaal;
2.55 per maand: 0.59 per week
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936
Negenendertigste jaargang no. 11385
Hoofdredacteur: Dr. R. DIEMER
CHRIST ELI JK-N AT ION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
0$taahNistirt) is ql
piyo bei in tfoljf
hfWewn
irnsport"
VIER premières
op ÉÉN avond
Zie pagina 5
Een beeld dat ons vertrouwd
zijn, indien op de voor
grond tonnetjes haring ston
den. Maar het zijn granaten,
ze staan in de haven Ma-
koeng (Pescadores-eilanden)
gereed om ingeladen te worden
om naar Quemoy te worden
vervoerd.
bij het voorbereidend hoger en
middelbaar onderwijs, het kweek
school- en middelbaar nijverheids
onderwijs zullen niet worden ver
hoogd.
Dat heeft het ministerie van onder
wijs, kunsten en wetenschappen gisteren
meegedeeld, na de kwestie uitvoerig met
de betrokken'commissies voor georgani
seerd overleg besproken te hebben.
Het ministerie heeft deze beslissing
genomen op grond van het rapport, dat
door de interdepartementale commissie
is uitgebracht. Daaruit blijkt volgens
O., K. en W. dat de gemiddelde salaris
sen van de leraren, over de gehele loop
baan berekend, boven het gemiddelde
salaris liggen van de totale groep van
academisch gevormde ambtenaren. Daar
om bestaat er volgens het ministerie
geen aanleiding voor de verhoging van
de eindsalarissen van de leraren, zoals
bij K.B. van 13 mei 1957 aan de hogere
ambtenaren is toegekend.
Wel is de regering bereid, indien de
lerarenorganisaties dit wensen, over een
andere, niet tot hogere uitgaven leidende
opbouw van de lerarensalarissen te spre
ken, met behoud van de bestaande ver
houdingen tussen de beide gemiddelden.
De organisaties menen echter, dat in
dit verband een andere salarisopbouw
niet aan de orde is en dat de voortzet
ting van het overleg dus geen zin heeft.
De koersen in Wallstreet hebben gis
teren een nieuw hoogtepunt bereikt met
de grootste omzet voor deze maand en
een zo levendige handel, dat de tikker
vier malen achterop raakte. De winsten
wisselden van een tot drie dollar, en
waren voor sommige waarden zelfs meer
Enkele gunstige berichten voor metaal
aandelen waren de oorzaak.
Nationalisten gaan door met
versterken van Quemoy
F)E VERENIGDE STATEN hebben gisteren een beroep op communis-
tisch China gedaan om na zondag, wanneer de week van het staken
van het vuren afloopt, de vijandelijkheden in de Straat van Formosa niet
te hervatten. De Amerikaanse ambassadeur in Warschau, Jacob Beam,
heeft dit gisteren aan de ambassadeur van Peking, Wang Ping-Nan ge
vraagd, toen hij met hem de kwestie-Quemoy besprak.
Volgens berichten uit communistische
bron zouden de besprekingen tussen
communistisch China en de "Verenigde
Staten in Warschau iets vlotter ver
lopen vooral nadat de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken een
geheime boodschap van Peking zou
hebben ontvangen.
Volgens deze boodschap, doorgegeven
door Noorwegen, zouden de Chinese
communisten akkoord gaan met een
demilitarisering van de kusteilanden
en een beslissing over het lot van For
mosa willen uitstellen.
Deze berichten zijn echter door de pers
chef van het ministerie van Buiten
landse zaken, Lincoln White, pertinent
ontkend. „De Chinese communisten heb
ben ons door geen enkele bemiddelaar
een boodschap gezonden", zei White
De Chinezen eisen nog steeds, dat wij
Formosa ontruimen".
De Chinese communisten spelen op het
ogenblik op de conferentie in Warschau
kennelijk een hoog spel. Maar in hun
contacten met neutrale landen als In
dia en met Amerikaanse bondgenoten
als Noorwegen doen de Chinese com-
alsof zij een compromis na-
Op het ogenblik is het nog helemaal niet
zeker of de communisten gehoor zul
len geven aan de Amerikaanse oproep
en het vuur op Quemoy morgen niet
zullen hervatten.
De nationalisten houden met een nieuw
artilleriebombardement rekening. Zij
hebben gisteren dan ook een 5000 bur
gers van Quemoy naar Formosa ge-
evacueerd.
Aan de andere kant hebben de nationa
listen hun strijdkrachten op Quemoy
weer verder versterkt. Dit druist in
tegen de Amerikaanse politiek de
kusteilanden te demilitariseren.
Morgen zal de Amerikaanse minister van
defensie McElroy op Formosa aanko
men om de toestand met Tsjiang Kai-
sjek te bespreken.
DE AMERIKAANSE LUCHTMACHT heeft vanmorgen om 9.42 uur
Nederlandse tijd voor de tweede keer een „maanraket" gelanceerd.
Het projectiel dat 27 meter lang is en een instrumentarium van 38 kilo
in zjjn neus meevoert, maakte een goede start. De derde trap werd met
succes „gelost" en volgens de gegevens van de luchtmacht verliep de vlucht
voor zover men kon nagaan geheel naar wens.
Toch verwacht men niet dat de raket de maan zal bereiken en dit is
trouwens ook niet direct de bedoeling. Wanneer de reis geheel goed ver
loopt hetgeen in het begin van de middag nog niet kon worden be
oordeeld zal het projectiel binnen een afstand van 80.000 kilometer
van de maan komen en op die afstand om de planeet gaan cirkelen. De
maan is op het ogenblik 354.000 kilometer van de aarde verwijderd.
Onmiddellijk na de start werden Ame
rikaanse en Britse waarnemingsposten
van het lanceren in kennis gesteld. De
grootste radio-telescoop ter wereld, die
van Jodrell Bank. kwam direct in actie
om de raket op haar reis te volgen
De Amerikaanse luchtmacht maakte op
de lanceerbasis te Cape Canaveral be
kend dat, wanneer alles goed gaat, met
behulp van een infra-rood, televisie-achtig
apparaat, dat zich in de neus van de raket
bevindt, de eerste ruwe foto's var
voor de mensen onzichtbare zijde va
maan zullen worden ontvangen. Het duurt
2Vi dag voordat de raket haar baan om
de maan kan bereiken.
Het projectiel bestaat uit een „thor",
een ballistische raket voor middelgrote
afstand, die de eerste trap vormt. Een
aangepaste Vanguard dient als tweede
trap en een gemoderniseerde versie van
de Vanguard als derde trap. In de laatste
trap bevindt zich het instrumentarium.
Drie minuten was het projectiel onder
weg, toen door de internationale tclefoon-
en telegraafmaatschappU te Southampton
werd gemeld dat de eerste signalen van
de raket waren opgevangen.
DE VERENIGDE STATEN gaan ermee akkoord, dat de technische be
sprekingen over het voorkomen van een verrassingsaanval op tien
november in Genève beginnen. Dit heeft de Amerikaanse regering gisteren
meegedeeld in een nota, die te Moskou werd overhandigd. De Amerikanen
stellen voor, dat het westen vertegenwoordigd wordt door deskundigen
uit de V.S., Groot-Britannië, Frankrijk, Canada en Italië. Mogelijk kunnen
ook deskundigen uit andere westelijke landen aan de conferentie deel
nemen, aldus de nota.
deskundigen uit Rusland, Roemenië,
Tsjechoslowakije en Polen naar Ge
nève te zenden.
Het eerste doel van de bijeen
komst moet zijn, het bestuderen van
de methoden en voorwerpen van
onderzoek en het taxeren van de
resultaten, die door deze methoden
verkregen kunnen worden.
De bedoeling is, dat hiervan een tech
nisch verslag wordt gemaakt, dat aan de
regeringen van de deelnemende landen
ter overweging kan worden aanbevolen.
De V.S. zijn verder van mening, dat
de besprekingen gehouden moeten a
den zonder rekening te houden met
standpunten van de beide regeringen
aanzien van de afbakening van de gebie
den. waarvoor de maatregelen moeten
gelden.
Hetzelfde standpunt nemen zij in ten
aanzien van de tijdsbepaling of onder
linge afhankelijkheid van de verschillen
de aspecten van de ontwapening Als
Rusland hiermee instemt, gaat de Ame
rikaanse regering ermee akkoord, om de
bijeenkomst te beginnen op de door de
Russen voorgestelde datum: tien nov.
Zoals bekend is het initiatief tot het
houden van besprekingen over het voor-
Koningin Juliana lieett gisteren een
bezoek gebracht aan het 150 jaar
bestaande Instituut tot onderwijs aan
blinden te Huizen om een deel van
de jubileumviering bij te wonen.
De commissaris der Koningin in
Noordholland, dr. M. J. Prinsen,
deelde mee. dat het Hare Majesteit
had behaagd het instituut het pre
dikaat „Koninklijk" te verlenen in
verband met het belangrijke werk.
dat er wordt gedaan De Koningin
stelde zich daarvan gisteren opnieuw
(zij bezocht het instituut al vaker)
op de hoogte en naast het bijwonen
van een gymnastiekles, volgde zij
ook de verrichtingen van vaardige
handen, die uit pitrxet allerlei voor
werpen maken. Een zangkoor zong
voor de Koningin een gedeelte uit
een cantate van Bach en een orkestje
speelde Oudhollandse dansen.
Dringend telegram aan regering
prijs voor melk.
In een telegram aan de ministerraad geven zij uiting aan deze bezorgd
heid en dringen zij er ten sterkste op aan, elke beslissing, die zou leiden
tot een verhoging van de melkprijs, in dit stadium aan te houden.
Deze boodschap aan de ministerraad is gestuurd naar aanleiding van de
maatregelen, die in overweging zijn en die tot gevolg kunnen hebben, dat
door de verhoging van de slijters of door andere oorzaken de melkprijs
omhoog zou gaan.
De vakcentralen wijzen er in hun telegram op. dat in het kader van de
adviesaanvragen van de S E R. het gehele vraagstuk van de consumenten
prijs voor melk in de beschouwingen zal worden betrokken.
Indien een beslissing van de ministerraad zou leiden tot een verhoging
van de bedoelde consumentenprijs, moeten de drie vakcentralen zich alle
vrijheid voorbehouden, aldus het telegram.
Belangrijk gesprek
te Willemstad
Minister Luns en regering
der Antillen
Bü het bezoek van minister mr. J. M. A.
H. Luns aan Willemstad is natuurlijk een
en ander ter sprake gekomen in verband
met de moeilijkheden tussen Nederland
en de Nederlandse Antillen, hoewel de
minister zeer bepaald niet speciaal daar
voor gekomen was. Hierdoor is een nuttig
inzicht verkregen in hetgeen leeft in de
regering der Antillen.
Minister Luns noemde de rol van de
Antillen en Suriname in het Nederlandse
buitenlandse beleid belangrijk en zij wor
den er steeds meer actief bij betrokken
De buitenlandse dienst tracht steeds meer
de consequenties uit het Statuut te ver
wezenlijken. al moet een en ander natuur
lijk langzaam groeien, aldus de minister.
Ook de conferentie van Nederlandse
diplomaten uit Latijns Amerika te Wil
lemstad noemde de minister buitenge
woon geslaagd. Het is de eerste maal. dat
deze in een Amerikaans rijksdeel gehou
den werd en hiermede is getoond dat het
buitenlands beleid een rijksbeleid ls. De
premiers van de Antillen en Suriname en
gouverneur drs. A. B Speekenbrink
woonden de conferentie bij. De volgende
conferentie zal in Suriname gehouden
worden.
Fabriek aan S.O.K. door
rebellen verwoest
Opstandelingen hebben een overval ge
pleegd op een grote rubberonderneming
der Rubber-Cultuurmij Amsterdam in
Marbau aan Sumatra's Oostkust. Zl)
staken verschillende gebouwen in brand
en roofden geld en goederen De schade
wordt geschat op een half miljoen roe
piah's Regeringstroepen achtervolgden
de opstandelingen.
Op het moment van de lancering
de maan boven Cape Canaveral nog niet
opgegaan. De vlammen uit de derde trap
van het projectiel zetten de omgeving
in een hel licht Ongeveer 2% minuut
bleef het schijnsel van de onderste trap
zichtbaar tegen de heldere hemel.
Om elf uur Nederlandse tijd maakte de
luchtmacht bekend dat de raket zich
de atmosfeer van de aarde heeft i
trokken.
(Zie vervolg op pagina 11)
Een politieman in Keulen toont enige
kunstvoorwerpen, die waarschijnlijk
zijn: een ketting, welke volgens de
overlevering aan Michiel de Rugter
heeft toebehoord, een keten met pen
ning van kaptein Isbrand Gotske,
een beker van Comelis Schrijver
en een penning van Isaac Rockesen.
Alles gestolen uit het Amsterdamse
Rijksmuseum en nu weer terecht.
VAN DE SMELTKROES GERED
sterdam, mr. J. F. Hartsuiker,
heeft gisteren van Interpol uit Duits
land officieel het bericht gekregen,
dat de gestolen kunstschatten, die in
beslag genomen zijn, inderdaad uit
het Rijksmuseum in Amsterdam af
komstig zijn. Het identificeren var
de voorwerpen kostte blijkbaar nogal
enige moeite, want de kunstschatten
zijn reeds eerder in de week achter
haald.
Zodra de „Krlnvlnalpolizei" te Keulen
de kunstvoorwerpen niet meer nodig
heeft voor haar onderzoek naar vinger
afdrukken, zullen ze naar Amsterdam
worden teruggezonden, Immiddeis heeft de
Westduitse politie het zoeken naa
vermoedelijke dief voortgezet. De
naam van deze 40-jarige Keulenaar is
Bergk, maar hij schijnt vaak te opereren
onder de naam Lasalle. Deze aanduiding
komt ook voor op het paspoort, waa
de dief zich geïdentificeerd heeft, toen hij
bij een juwelier in .Keulen twee gouden
In Nieuw-Delhi
Minister Hofstra zet
puntjes op de i
Minister H. J. Hofstra heeft op de jaar
vergadering der Wereldbank te Nieuw-
Delhi verklaard het Amerikaanse voor
stel tot verhoging van het kapitaal alleen
te steunen, voor het ongestort gedeelte
van het kapitaal.
Dc uitbreiding van de mogelijkheid
meer kapitaal te krijgen, moet niet be
tekenen, dat de Wereldbank zou afwijken
van gezonde beginselen en normen.
ïnvesteTingskapitaal mag alleen gebruikt
worden voor de dringendste objecten
de leningen mogen de kredietwaardigheid
der leden niet te boven gaan. Zij moeten
In de hoogste mate bijdragen tot een
zonde internationale arbeidsverdeling
wereldhandel en niet voor bevordering
van de zelfgenoegzaamheid. De hoogte
der deelnemingen is meer bepaald r
de handelsomvang der landen dan r
hun nationaal inkomen en vermogen
te betalen. Daarom zouden wijzigingen
van de deelnemingen wel eens nodig kun
nen zijn. Wat de Amerikaanse plannen
voor een nieuw financieringsinstituut be
treft, wil dc minister Nederland niet bin
den, daar dit grondig bestudeerd moet
worden.
De deelnemers der conferentie hebben
zich Inmiddels ten gunste van een kapi
taalvergroting uitgesproken:
Ferhat Abbas wil
met Frankrijk
onderhandelen
Ferhat Abbas de premier van de Alge
rijnse regering in ballingschap heeft aan
geboden onderhandelingen met Frankrijk
te beginnen, om de politieke en militaire
voorwaarden voor een wapenstilstand te
bppalen. Hij deed dit aanbod ln El Moed-
jahid. het orgaan van het Algerijnse Be-
rijdingsfront.
Op een persconferentie kondigde hij
verder aan. dat een aantal Franse solda
ten, die door de Algerijnse rebellen ge
vangen genomen zijn. binnenkort am
nestie zullen krijgen.
De Algerijnen zeggen, dat zij een twin
tigtal Franse soldaten gevangen houden.
Het Franse ministerie van buitenlandse
<aken deelde echter mee. dat er ongeveer
200 Franse soldaten in handen van de
rebellen zijn.
penningen had ingeruild tegen een met
briljanten bezette ring.
Deze juwelier verkocht de twee pennin
gen aan een goudsmid, maar waarschuwde
onmiddellijk de politie, toen h« ln de
krant las, dat andere stukken van het be
roemde De Ruyter-colller als gestolen
voorwerpen in Duitsland gevonden waren.
De Duitse politie kon door snel hande
len de twee gouden medaillons nog Juist
uit de smeltkroes redden. Hiermee w;
gehele kunstschat uit het Rijksmuseum in
veiligheid gebracht.
De gestolen voorwerpen uit andere
sea is de politie echter nog 6teeds niet
op het spoor,
Waarom de een wel en
de ander niet
Het lid van de Tweede Kamer W.
Andriessen (kath. v.) heeft aan de
nister van volkshuisvesting en bouwnij
verheid gevraagd of hij wil mededelen
welke beweegredenen hebben gegolden
om de toewijzing van voorkeurswonin
gen te beperken tot ambtenaren in de
van de ambtenarenwet, waardoor wel
een leraar aan een rijkskweekschool
toewijzing van een dergelijke woning in
aanmerking komt, maar niet een leraar
aan een r.k. kweekschool.
Ministerraad K.S.G.
De ministerraad van de Europese Ge
meenschap voor kolen en staal zal in een
speciale vergadering het probleem van
de stijgende kolenvoorraden bespreken.
In welke richting men een oplossing
voor dit probleem zal zoeken is nog niet
zeker. Maar in ieder geval zal de oplos
sing niet in een beperking van de pro-
duktie gezocht worden, omdat de ge
meenschap op lange termijn nog altijd op
een vergroting van de kolenenergie blijft
aangewezen.
Nieuw plan voor
Franse frank
Belangrijke stap naar
in tvissel baarh eid
Dc Franae regering en de Bank van
Frankrijk overwegen volgens gewoonlijk
welingelichte bankkrlngen te Parijs een
herziening van de deviezenbepallngen,
namelijk verdwijning van het deviezen-
bureau en invoering van een „financiële
frank" als een belangrijke stap naar do
inwisselbaarheid van de frank.
De financiële frank zou niet dienen
voor lopende handelstransacties maar
voor: 1. aan- en verkoop van Franse en
buitenlandse effecten en van Franse ef
fecten door niert-ingezetenen; 2. dividend-
betalingen; 3. verkooo van buitenlandss
bankbiljetten; 4. goudaankopen door niet-
mgezetenen; 5. deviezen toewijzingen voor
Franse ingezetenen voor buitenlandse rei
zen. De financiële frank zal op de Parijs#
wisselmarkt verhandeld worden.
Men hoopt hierdoor de omloop van de
frank op de wereldmarkt te vergroten,
doch sommigen vrezen hiervan druk op
de wisselkoers en menen, dat een grotere
deviezenvoorraad nodig zal zijn om de
speculatie in bedwang te houden.
Deze kringen verklaren verder, dat
er onderhandeld wordt met Weet-
Duitsland over hulpkredieten over
eenkomstig het verdrag van de Euro-
markt Frankrijk zou dan in staat zijn
een deel van de handel vrij te maken
en het vrijmakingspercentage voor de
Organisatie voor de Europese Econo
mische Samenwerking weer op 75 te
brengen, terwijl voorts de contingen
ten groter kunnen worden en dc in
voerrechten op 1 januari met 10 pro
cent kunnen worden verlaagd.
President Eisenhower beeft minister
Dulles aangewezen als zijn vertegenwoor
diger bij de begrafenis van paus Pius XII
in Rome. Dulles, dae niet rooms-katholiek
is, zal alleen de voornaamste plechtig
heid bijwonen.
Zonnig weekeinde
(Van onze weerkundige medewerker)
1/AN EIND JULI af hebben wij nog niet
ander* dan over het algemeen droge
en zeer zonnige zondagen gehad. Ook
morgen lijkt het hier weer op. De zachte
lucht met veel bevolking werd in de afga
lopen nacht naar het oosten verdreven,
hetgeen met enige regen en plaatselijk
onweer gepaard ging. De temperatuur
steeg gisteren nog tot 18 en in het zuid
oosten van on* land tot 20 graden C. Maar
wij zijn nu in belangrijk koudere lucht
gekomen. Een hogedrukgebied trekt van
de Azoren naar West-Europa, waardoor
het weer opnieuw een zonnig karakter
heeft gekregen. Ook de komende zondag
zal daarom inderdaad een zon-zondag
zijn. De aangevoerde lucht i* nog uiat
onstabiel, zodat er vooral boven zee nog
enkele buien tot ontwikkeling kunnen
komen, waarvan men in de kustprovincie*
nog iet» mee kan krijgen.
Koude, nacht
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Zonnige perioden, maar
voornamelijk In de kust-
provincies ook enkele ver-
spreid voorkomende buien.
Zwakke tot matige, overdag
tot krachtig toenemende
zuldweateiUke wind. Koude
nacht. Overdag ongeveer dezelfde tempe
raturen als vandaag.
ZON EN MAAN
Zondag 12 oktober: zon op 658. onder
17.54 uur. Maan op 6.17, onder 17 40 uur.
Maandag 13 oktober: zon op 7.00, onder
17.52 uur. Maan op 7.41, onder 18.13 uur.
Zondag nieuwe maan.
Sjehab zet partijen voor keuze:
TAE HOOP op een spoedige oplos-
sing voor de nu al vijf maanden
durende strijd in Libanon verdween
gisteren, toen men er niet in slaagde
een militair kabinet te vormen. Ge
wapende demonstranten liepen door
de Bastawijk in Beiroet, eisend dat
premier Karami in functie zou blij
ven, omdat zij vreesden dat het ont
slag van de premier een ex-rebellen
leider hen zou beroven van de
vruchten van hun staking en verzet
Onder druk van deze demonstranten
beloofde Karami in functie te zullen
blijven.
Karami had aanvankelijk besloten af
treden om de weg vrij te maken voor
en militair kkbinct, dat misschien ein
delijk de onlusten het hoofd zou kunneo
bieden. Zowel president Sjehab als Ka-
rami's volgelingen verwierpen echter de
vorming van een militaire regering.
Aan de andere kant van de politieke
haag weigerden ook de volgelingen van
ex-president Sjamoen, een dergelijk be
te aanvaarden. Zij eisten in plaats
iran een coalitieregering of een neu
traal civiel kabinet. Inmiddels heeft de
militante Falangistenpartij, die èn tegen
Karami èn tegen Sjehab is, een algemene
staking afgekondigd.
De golf van ontvoeringen en moorden
tussen de twee partijen Raat inmiddels
door. De Falangisten maakten gisteren
bekend dat ten minste zeventig personen
in twee dagen tijd zijn ontvoerd, doch
dat velen reeds zijn vrijgelaten. In Bei
roet werden gisteren twee personen ge
dood en drie gewond bij gevechten.
Ultimatum
Gisteravond heeft Karami in het mi
nisterie van defensie een onderhoud ge
had met de leider van de Falangisten,
Pierre Gcmeyal. De President schijnt da
beide partijleiders te hebben opgedragen
het eens te worden over de vorming van
een nieuw kabinet. Wanneer zij daarin
niet zouden slagen, zou Sjehab de staat
van beleg afkondigen. Het eerste gesprek
leidde echter niet tot een resultaat.
Een woordvoerder van de Falangisten
deelde mee, dat zijn partij Karami te
verstaan heeft gegeven dat een nieuw
kabinet óf geheel neutraal óf een coalitie
kabinet moet zijn, waarin zeven vertegen
woordigers van beide partijen zitting
hebben. Vermoedelijk zouden Karami en
Gemeyal elkaar vandaag weer ontmoeten.
