Met de Nederlandse taal wordt slordig omgegaan Nederlandse sleper moest landingsvaartuig prijsgeven Vliegtuig landde in Newvorkse straat Schatgravers in Maastricht hleken roofridders te zijn Clir. Geref. jeugd begon liet vereiiigingsjaar Nederland oorzaak van ellende in Indonesië Deen nam drie runners over Schip verging met 64 man 5 MAANDAG 6 OKTOBER 1958 Godfried Bomans op taalcongres Taal zegen maar ook verlies (Van een onzer verslaggevers) TNE TAAL is het enige eigene, wat een volk heeft en zij dient daar om met eerbied' te worden behan deld. Het is jammer, dat wij met onze Nederlandse taalschat dikwijls zo slordig omgaan. Dit zei zaterdag de auteur Godfried Bomans op het tweede congres van het genootschap Onze Taal in het Kurhaus te Scheveningen, waar 't taalgebruik in de radio, de reclame en de pers ter spra ke werd gebracht. Hoewel hij van mening was dat de taal een grote zegen is, betekent zij, volgens hem, in zekere zin ook een verlies Woor den immers klemmen wijdere begrip pen in en beperken de mogelijkheden van het uitdrukken van gevoelens. Over de gapende kloof tussen de Ne derlandse schrijf- en spreektaal (een ver schil, dat in andere landen veel kleiner Ï6 dan in Nederland) sprekend zei Bo mans, dat deze is ontstaan in de 18de eeuw, de Franse tijd. Het „betere pu bliek" heeft 120 jaar lang Frans gespro ken, geschreven en gedacht. Omdat de taal geschapen wordt door Nederlands-Amerikaanse onderneming Opgericht is de Hart-Whiteman N.V. te Oudkarspel, gemeente Langedijk, voor kweken verduurzamen en verhandelen van groenten en fruit. Kapitaal 1000 aan delen van f 1000, waarvan 200 geplaatst en volgestort. Directeuren H. Har' en S. Whiteman (Verenigde Staten). V erbeeldingskracht Onlangs hebben wij een artikel ge- pluatst over de merkwaardige ontdek kingen van professor Northcote Parkin son. Hij heeft geconstateerd dat com missies die financiële kwesties moeten behandelen in enkele minuten klaar l zijn met de besprekingen over projec ten van vele miljoenen, maar eindeloze uren redeneren over een nieuwe fiet senstalling of over de vraag of er op kantoor gratis koffie geschonken mag worden. Een oorzaak voor het verschijn sel is dat er slechts weinig personen zijn die zich kunnen voorstellen wat een miljoen betekent en nog minder lie den die over dergelijke grote onder nemingen met verstand van zaken kun nen praten. De verbeelding schiet te kort. Als het echter over een paar gul den gaat, wordt het een ander geval, leder weet dan van wanten en wil het zijne er van zeggen. Vele journalisten die de atoomconferentie van Geneve hebben meegemaakt, hebben iets der gelijks kunnen constateren. De atoom geleerden maakten zich nogal eens druk terecht overigens over het indivi duele welzijn van hun collega's in een omgeving waar radioactieve stoffen kunnen ontsnappen, maar dezelfde he ren onberispelijke lieden bekom merden zich vaak weinig over de ver schrikkelijke gevolgen voor honderd duizenden mensen, die hun werk kan hebben. Ook op dit terrein is het de menselijke fantasie die tekort schiet. In een college ziet men een goed vriend of een braaf huisvader, maar als een verre stad in een ogenblik wordt ver nietigd, staat het voorstellingsvermogen machteloos. (Vrij Neder land) Chinees conflict De redevoering, die minister Dulles in de algemene vergadering der V.N. heeft gehouden, heeft een nieuw element ge bracht in de crisis in het Verre Oosten. Tot dusver hebben de Ver. Naties stilzwij gend de mening aanvaard, dat de strijd rond Formosa een Chinese binnenlandse aangelegenheid is. Dit is niet alleen het standpunt van Mao Tse Toeng, maar ook van Tsjang Kai Sjek. Thans doet minis ter Dulles in afwijking van zijn natio nalistische bondgenoten een poging de crisis tot een Uno-kwestie te maken. Hij beroept zich erop, dat de regering in Peking in de negen jaar van haar be staan nimmer gezag over Formosa heeft uitgeoefend. En hij vergelijkt de toestand rond Formosa met die van Korea in 1950 Zijn redevoering maakt de indruk van een voorbereiding op een UN O-resolutie, die Peking en Taipeh moet gelasten het vui te staken. Het is de vraag, of de algemene vergadering, gezien haar samenstelling, een dergelijke resolutie ooit 2al aanvaar den. Maar zelfs als zij een bevel of een aan beveling om het vuren te staken zou geven, is het uiterst twijfelachtig of de beide partijen daaraan gehoor zullen geven. Misschien kunnen de Chinese nationalisten er onder Amerikaanse druk toe worden gebracht tijdelijk hun vtjan delijkheden op te geven. Maar de com munisten zullen zich beroepen op het binnenlandskarakter van de strtfd tevens op het feit, dat zij geen lid van V.N. zijn. Zo lijkt een succesvol ingrijpen van de UNO voorlopig onwaarschijnlijk, even onwaarschijnlijk als een succesvol resultaat van de Chinees-Amerikaanse besprekingen in Warschau. De enige macht ter wereld die in staat schijnt het geweld van Peking in te tomen, zijn de Amerikaanse strijdkrachten. Er zal 'Amerikaanse bevelhebbers heel u>at koel bloedigheid, voorzichtigheid en vastbe radenheid worden geëist om deze taak ponder em openlijke oorlog tot een goed Pinf* te 'eengen. (Da Kslkikrstt.) zijn. Het geeft grote voldoening wa de huid van het woord strak en om het begrip zit. INVLOEDEN Grote invloed op het taalgebruik de journalist hebben, aldus Bomans. In Engeland kent men „journalistieke van het taalgebruik", die erin z geslaagd bepaalde cliché-termen weg houden. Ongunstige invloed op het taalgebruik gaat volgens Bomans veel uit van de taalboekjes, die op school worden ge bruikt. Het zou geen overbodige luxe wanneer deze gemoderniseerd Over het taalgebruik in de radio sprak an van Herpen, hoofd van de afdeling Gesproken Woord van de Avro. Hij telde o.m., dat een radio- en t.v.- e uit België en Nederland plannen hebben voor een diepgaand ondi aar de zuiverheid van het taalgebruik i de radio. Dr. S. Elzinga, directeur van de stich ting reclameonderwijs belichtte het gebruik in de reclame, waarbij hij enkele aarschuwende woorden liet horen het hand over hand toenemende gebruik Engels-Amerikaanse woorden. Hoe wel deze „besmetting" niet altijd door goede Nederlandse omschrijving te ondervangen is, zal men alles moeten doen om vreemde invloeden op onze taal aar mogelijk te weren. Dikwijls hangt het gebruik van vreem de woorden samen met gewichtigdoe nerij, maar niet moet worden vergeten, dat juist het contact met het buitenland ia de uitvoer dit gebruik nodig maakt. In reclamekringen werkt thans >mmissie aan «le zuiverheid van de clamemetaal. FORUM Na de voordrachten was er een forum discussie, die werd bijgewoond door ster Cals. Verschillende vragenstel lers keerden zich tegen het veelvuldig gebruik van Engels in advertenties. Waarom bedient men zich van woorden oat, duster, maroon en oxblood, vroeg men. Mr. J. Derks vond dit niet heel erg, omdat het modewoorden be treft, die toch wel weer verdwijnen. De Amsterdamse hoogleraar prof. dr. G. W. Ovink was het daaimee niet eens. deze lagen van de bevolking en niet door „het gewone volk" is er toen een cuum ontstaan. De kloof is nog vei door de tachtigers, die het schrijvei een bezigheid van zeer verfijnde geesten beschouwden. Het taalgebruik door de schrijver bezigheid, aldus Bomans. i bezi ling noaig komt uit Rotterdam Gesmokkelde alcohol IJslandse politie vond blikken in zee Volgens de IJslandse politie is een partij alcohol, die men enige weken geleden op geniale wijze probeerde Reykjavik bin- te smokkelen, afkomstig uit Rotter- De flessen het geestrijke vocht werden stevig in blikken trommels ver pakt, door de smokkelaars in zee ge gooid, waar ze later door handlangers de bende in kleine bootjes uit het water opgevist werden. De dozen bleven, omdat ze met touwen aan elkaar gebon- waren, bij elkaar drijven, wat het zoeken van de medewerker, vergemak kelijkte. De IJslandse politie, die een dergelijke smokkelpoging ontdekte, schakelde Inter- n. Het blijkt nu dat de alcohol uit Rotterdam afkomstig is en vandaar met •rachtauto's naar Hamburg getranspor teerd wordt Een telefoontje naar Rotter dam bleek voldoende te zijn om een ve partij spiritualiën op het smok- kelpad te brengen. Tot nog toe zijn al drie gevallen van alcoholsmokkel ont dekt Wij leven onder een terreur van ver onderstellingen van wat het publiek zou willen hebben, zo zei hij. Het is gewoon een machtskwestie, een ka rakterloos en laf taalgebruik, omdat men hoopt daarmee meer te verko lets dergelijks zag hij in de „ver schrikkelijke vulgariteit van de Hilver- sumse amusementsprogramma's", enige dat ons te doen staat is een verbloemde tegen-terreur te organise ren, aldus de hoogleraar. Aanhakende op de idee van Godfried Bomans om „taaicipiers" in te schakelen, pleitte hij voor het vormen van een groep, die het genadeloos hekelen van taalmisbruik en gebruik van onnodige vreemde woorden zou moeten bevorderen. Het formum stond onder leiding van prof. W. F. J. M. Krul en leden waren: prof. dr. mr. M. Rooy, mr. J. Derks, Jan van Herpen en Ary van Nierop. Het congres werd ook bijgewoond door de Vlaamse hoogleraar prof. dr. W. Pée van van de Vereniging voor Beschaafde Om gangstaal in België. Overtreding van gemeentelijke verordening T?EN VLIEGTUIG met een vleugel- -L-* wijdte van ongeveer dertien meter is zaterdagmorgen in de twin tig meter brede en drukke Amster dam-avenue te New York geland. De politie, die over deze manoeuvre helemaal niet te spreken was, wilde de piloot arresteren, maar de waag hals was spoorloos verdwenen toen men op de plaats van de landing arriveerde. De politie wiet niets beters te doen dan de vleugels van het vliegtuig te demon teren en de machine op een vrachtauto naar het bureau te brengen. Gisteren slaagde de Newyorkse politie er eindelijk in de piloot, die de perfecte Koraalzee over de Noordpool Het K.L.M.-vliegtuig Koraalzee, dat een proefvlucht Amsterdam—Tokio maakt, Is zaterdag geestdriftig in Anchorage (Alaska) ontvangen. Speciaal voor meteorologische waarnemingen door dr. Postma, directeur van het K.N.M.I. te Den Bilt, is het vliegtuig 24 uur in Alaska gebleven. Zaterdagmiddag om één uur vloog de Koraalzee over de Noordpool. Van Alaska gaat de tocht regelrecht naar de Japanse hoofdstad, zonder een tussen landing. Het toestel, dat zesendertig pas sagiers aan boord heeft, blijft twee dagen in Tokio en vliegt dan over de Noordpool naar Schiphol terug. De K.L.M. zal op 1 november een geregelde dienst via de Noordpool op Tokio openen. Tweemaal per week wordt de route van Tokio tot Nieuw-Guinea doorgetrokken. Vanmorgen om 8.44 uur Nederlandse tijd is de Koraalzee in Tokio aange- Samenwerking Porceleyne Fles en Nagtegaal Naar wij vernemen wordt een samen werking overwogen tussen de N.V. Ko ninklijke Delftsch-Aardewerkfabnek De Porceleyne Fles en de NV Gebi Nag tegaal te Gouda ten aanzien van vuur vaste materialen. Bende jongens opgeri old TNE MAASTRICHTSE POLITIE heeft in de afgelopen dagen een bende van ongeveer tien jongens, allemaal tussen de 12 en 16 jaar, op gerold. Ze hadden zich schuldig ge maakt aan inbraken en diefstallen. t was begonnen met romantische plannen om in De Werken, de 17e- en 18-eeuwse onderaardse vestinggangen aan de westzijde der stad, te gaan graven naar „schatten". Men had een zijgang van een hoofdgang ontdekt, welke kansen bood op interessante vondsten. De nodige werktuigen, houwelen, grote hamers enz., bemachtigden de knapen door inbraken in een magazijn van een bronwaterfabriek en in een keet op eén nabijgelegen voetbalterrein. Met veel moeite slaagden de schatgra vers erin een gemetselde muur in de ondergrondse zijgang te doorbreken, maar tot hun met geringe verwondering kwamen ze terecht in de kelder van een woniing in het Cabergveld. Ze bemach tigden wat voor de hand lag, o.a. wijnen en versnaperingen, welke buit de jongen? gedurende enkele gezellige avonden sol daat maakten. Het gebeurde kwam na tuurlijk uit en de bekentenissen bij de recherche volgden spoedig. De jongens zijn voor een grooi deel van goeden huize. Ze zullen te zijner tijd voo kinderrechter komen. landing maakte, te arresteren. Het was de 28-jarige Thomas Fitzpatrick, die hetzelfde grapje in 1956 ook al eens had uitgehaald. Toen was hij in een drukke straat in Manhattan geland. Eerst ontkende Thomas Fitzpatrick, maar later zei hij, dat alles door de drank was gekomen. Vrijdagavond zat hij in een bar en vertelde, wat hij in had uitgehaald. Zijn onbekende toe hoorder wilde het niet geloven. Fitz patrick besloot het hem te bewijzen. Samen reden ze naar het vliegveld en stalen daar het vliegtuig. Even later Werd de keurige landing tussen de auto's in de Newyorkse straat gemaakt. Fitzpatrick is nu beschuldigd van dief stal envan overtreding van de ge meentelijke verordeningen. Een winkelier uit Turijn maakte in zijn auto een tochtje door de omgeving. In een bocht slipte hij, sloeg over de kop, draaide drie maal rond en kwam toen tot een halt op de vreemde wijze die de foto toont: als het ware vast geprikt - op een betonnen paal. Tot grote verbazing van de twee vrouwen, die juist in de tuin stonden te praten, klauterde de winkelier eruit en bleek hij niets te mankeren Nieuwe burgemeesters Benoemd tot burgemeester van Heeren karspel en Warmenhuizen de heer V. M. Nolet, met toekenning van gelijktijdig eervol ontslag als burgemeester van Ur- sem (NH); bot burgemeseter van Dwin- gelo mr. W. W. Hopperus Buma, thans adjunct-commies A ter gemeentesecreta rie van Smallingerlend; tot burgemeester van Diepenheim (Z.W. Twente) mr. M. J. A. S. Gerke, thans plv. secretaris van As6en. JONGERENAPPÈL IN JERUZALEMKERK DE JERUZALEMKERK aan het Pomonaplein in Den Haag was zaterdagmiddag stampvol met jonge mensen, want daar hielden de pro vinciale afdelingen van de Chr. Geref. meisjes- en jongelingsvereni gingen uit Zuid-Holland een groot appèl ter opening van het nieuwe verenigingsjaar. De voorzitter van de jongelingsafdeling, de heer Joh. van der Meiden uit Rotterdam, sprak het begroetingswoord en mr. C. J. Verplanke, burgemeester van 's-Gra- vendeel, hield een toespraak over het aan een regel uit het J.V.-Bondslied ontleende onderwerp „De Satan heeft nog klein respijt". In de korte tijd. die de Satan nog rest. tracht hij nog meer de mens te verlei den, aldus mr. Verplanke. De mens is ge- negid om zich in de massa te verschuilen Hier maakt de Satan gebruik van. God schiep de mens, maar de Satan de m Met zijn allen voelen wij ons veilig. De persoonlijke verantwoordelijkheid dwijnt en wordt op de collect viteit ge schoven. Wij kunnen overal, aidus spre ker, de crisis van het persoon.ijk verant woordelijkheidsbesef constateren Indien wij deze tijd goed analyseren zien we spoedig, dat vrijwel a..es in de colectiviteit, in de massa wordt opgeslokt De huidige reclame is een vorm van massaauggestic; dc mode. de techniek, de radio, de film en de spec>s. sane be vorderen de masapolitiek. terwill het uit zicht op de bestemming van ons werk vermindert. Ook in politiek opz.cht wordt de persoonlijke verantwoordelijkheid weg. gewerkt. Door het subsidiebele.d en door sociale verzekeringen neemt de staat de zorgen van de burgers weg, maar ook dc verantwoordelijkheid. Thans hebben w(J een Jeugd nodig, die niet direct met verwijten komt jegens kerk en overheid, maar die zich persoon lijk Inzet en bereid is het offer te bren gen. „Door alle collectiviteltswaanzin heen moeten wij zeggen." zo besloot mr Verplanke, „Amen Heer Jezus kom. Amen want Satans respijt komt ten ein de." Ook de tweede spreker, ds. M. Vlietstra uit Eemdijk, had een regel uit het J.V.- bondslled genomen „Grijp moed, wenkt de sterke Held". Ds. W. de Joode. Chr. Geref. predikant in Den Haag-zuid. hield een opwekkend slotwoord, waarna de bijeenkomst enthousiaste samenzang, begeield door d» heer J. van Putten, orgel en Wim Harden. bol4 trompet, de met mej C. Hesselink. sopraan, voor de zeer gewaardeerde zikale omlijsting zorgden, werd besloten. Academische examens AMSTERDAM, V.U- 6 oktober Gedaagd voor kaod. ex geneeskunde: mej. B H Biei Gasthuizen; C Blok. Rotter dam; mej. E P rich. Delft; mei C Herstel, Haarlem (cum l P C Hoornstra. Hoofddorp; J C Kense jr.. Am sterdam; W G C Kok, Kerkrade; mej. P A Ki ken. Badhoevedorp; L C vaa Otterlo. Amsterda Kaod. theologie: C H v d Berg. Hilve Wamelink. Apeldoorn (cum lande) KAMPEN. 4 oktober Aan de theologische Hogeschool (Broederwcg) voor kond.; K H de Leeuwarden. Groot. Emma ka de UI t Prof. Verku yl en prof. v. d. Straaten Directe overdracht van Nw.-Guinea kan alleen oplossing brengen Indonesië tot een vergelijk kunnen komen. De zaak is niet nopeloos, al den sommigen dit. Nederland zal. wan- het met Indonesië tot een gesprek wil komen, moeten beginnen met de er- ing van de aanspraak, die Indonesië op Nieuw-Guinea doet. We zullen ten aanzien van ons beleid radicaal overstag loeten gaan". Tot deze uitspraken kwamen prof. C. an der Straaten en prof. dr. J. A. Ver- kuyl, toen zij zaterdagmiddag in een te Amsterdam gehouden congres van de Vereniging Nederland-Indonesië over het door de voorzitter, ds. W, Fijn van Draat nge kondigde Nieuw-Guinea-probleem spraken In zijn openingswoord had ds. Fijn van raat de aanwezigen niet in de onzeker heid gelaten hoe hij over het probleem dacht „We gebruiken dc Papoea's als ruilmiddel, in Nederland wordt niet ge regeerd, maar gereageerd", zo zei hij. Oorlogssituatie Prof. Van der Straaten was van me ning. dat Nederland ten opzichte van In- nesië eigenlijk in een oorlogssituatie gekomen. „Wij hebben de ontwikkeling n het Indonesisch nationalisme, dat sinds het begin van deze eeuw aan de deur klopt, niet willen zien", aldus spr., die moest erkennen, dat Nederland in voormalig Ned. Indië toch wel iets groots verricht had. „Maar het was inge kapseld in een verlicht despotisme. Wij hebben veel voor het Indonesische volk willen doen. maar niets door dit volk wil len laten doen", aldus spr., die vervol gens betoogde, dat de twee militaire ac es na 1945 de allergrootste vergissingen in Nederlandse zijde waren geweest. Prof. Van der Straaten geloofde, dat en in ons land niets heeft geleerd, want thans is er weer een wetsontwerp inge diend, waardoor het mogelijk zal zijn. dat de Nederlandse soldaten naar Nieuw- Guinea gezonden zullen kunnen worden „Na de souvereiniteitsoverdracht kreeg Indonesië veel, doch één ding niet. De economische macht bleef in handen het Nederlandse bedrijfsleven. In de ciaal-economische sfeer bleven de oude tegenstellingen bestaan, die een uitlaat klep vonden op politiek terrein. Nedei land zelf creëerde het Nieuw-Guinea-pro bleem", aldus spr. „;Wanneer Nederland en Indonesië gezamenlijk een oplossing hadden gevonden, dan was het verleden iaar niet tot een uitbarsting gekomen. Wij zullen als Nederlands volk ons niet helemaal van Indonesië moeten afwen den, maar moeten luisteren naar wat In donesië wil", aldus spr. „Het gaat in In donesië niet tegen de Nederlander als mens, maar tegen de laatste resten van een vroegere economische en politieke macht. Het probleem zal alleen kunnen worden opgelost op basis van een ge meenschappelijk idee. Dit gemeenschap pelijk idee kan alleen bestaan, wanne men vrij is van buitenlandse invloedi en vroegere economische en politieke machten", zo besloot spr. „Zo kan en mag het niet langer gaan. Er zal een verzoening tussen Indonesië en Nederland moeten komen. Een zoening, die een confrontatie is met en Gods geboden", zo begon prof. Ver- kuyl zijn betoog. „Wederzijds zullen wij onze collectieve schuld moeten erkennen Onze verhouding tot Indonesië zal dc toetssteen moeten zijn van onze verhou ding tot de andere Aziatische volken. We zullen alles op alles moeten zetten om tot een nieuw begin te komen. Bij de R.T C.-overeenkomst hebben wij kardinale fouten gemaakt, die voort sproten uit de zucht om het oude int- perialisme te handhaven", aldus spr., die in dit verband wees op het feit, dat Nieuw-Guinea buiten de overdracht gehouden. Volgens prof. Verkuyl zoi donesië op historische en etnologische gronden aanspraak op Nieuw-Guinea kunnen maken. „Nederland heeft de schuld van de huidige toestand", aldus spr., die ver klaarde het in dit opzicht volkomen eens te zijn met „zijn vriend Maarten de Niet". Door de houding vin Ne derland heeft Indonesië zich laten verleiden tot handelingen, die geen enkele godsdienstige en ethische rechtvaardiging hadden en die dui zenden Indonesiërs met een branden de schaamte hebben vervuld", aldus porf. Verkuyl. die een fundamentele wijziging van de Nederlandse Nieuw- Guineapolitlek bepleitte. „Het is toch te dwaas, dat bij een even tueel gesprek tussen Nederland en Indo. esië over de casus belli gezwegen ordt", aldus spr., die dankbaar was oor het rapport van de Dr. Wiardi Beck- ian-stichting, alhoewel hij het niet eens as met de opvatting in dit rapport, dHt hans nog niet tot overdracht van Nieuw- Guinea kan worden overgegaan. Tenslotte meende spr.. dat ons land on rie gronden thans reeds tot overdracht in Nieuw-Guinea zal moeten overgaan Om culturele redenen. In het belang van bevolking van Nieuw-Guinea en om dat Nieuw-Guinea dan ook werkelijk een buitenpost van Azië kan worden. „Na de overdracht zal Nederland een deel van het geld, dat thans aan Nieuw-Guinea wordt besteed, alsnog voor hetzelfde doel beschikbaar moeten stellen, terwijl van- lfsDrekend de zending en missie hun arbeid zullen moeten kunnen voortzetten Dit laatste zal nog effectiever kunnen ge schieden. wanneer men de steun kriict van de Indonesische Raad van Kerken" CH-er iverd wethouder zonder de steun van zijn eigen fractie De gemeenteraad van Putten (Vel.) zal donderdagavond voor de tweede maal binnen een maand wethouders gaan kie zen. De op 2 september benoemde web houders L. v. d. Brink (c.h.) en H. Aal ten (s.g.p.) hebben beiden voor hun functie bedankt. De heer Aalten (de 70 al gepasseerd) heeft plotseling om ge zondheidsredenen bedankt, terwijl de heer V. d. Brink zijn functie ter beschik king stelde na onenigheid met zijn frac tie. De heer v. d. Brink was namelijk met 8 van de 15 stemmen tot wethouder gekozen, tegen de zin van zijn eigen tellende fractie in... D |E SLEEPBOOT Noordzee van L. Smit Co's Internationale Sleepdienst heeft in een zware storm ter hoogte van Kaap Sint Vincent een landingsvaartuig moeten prijs geven. De Noordzee was met een sleepboot en het landingsvaartuig onderweg van Casablanca naar Sable d'Orlongs (Frankrijk). Aan boord van het landingsvaartuig waren drie runners, die door het Deense schip Nelos zijn overgenomen Zij zijn in Lissabon aan land gezet. Het weer was volgens een telegram van de kapitein „beestachtig slecht", waardoor de sleep boot aan de tros in grote moeilijkheden was gekomen en het landingsvaartuig mei de drie runners dreigde te kapseizen. Per radio vroeg daarom de gezagvoer der van de Noordzee hulp aan het Deen se schip, dat na veel moeilijkheden er in slaagde dc mannen over te nemen. De runners waren nog maar kort san boord van de Deen. toen bet landingsvaartuig kapseisde. Gelukkig bleef het drijven, dat de hoop het later te kunnen bergen nog niet Is vervlogen. Om de sleepboot aan de tros niet in ge vaar te brengen, besloot de gezagvoerder van de Noordzee de haven van Cadiz bin nen te lopen. In de nacht van vrijdag op zaterdag kwam bet daar binnen Toen het weer zaterdag wat opgeklaard was, voer de Noordzee uit om het gekapseisde vaar tuig terug te vinden Men vermoedt da. i- Noordzee te zijner tijd de dr e runner» in de Portugese hoofdstad za oppikken Vele andere schepen zijn eveneens in moeilijkheden geraatkt. Vooral vissers schepen hebben veel schade opgelopen Vele verloren hun netten. In Portuga heelt de storm veel ontreddering ge bracht. Rivieren traden buiten hun oevers en grote overstromingen maak'en het ver keer onmogelijk. Kabinetscrisis In het tweede gedeelte van de bijeen komst stelde prof dr Wertheim. dat een •ventuele bespreking tussen Nederland »n Indonesië niet zal kunnen uitgaan van de huidige regering. „Alle Nederlandse belangen zullen moeten wijken voor een nieuwe Aziatische politiek", aldus prof. Wertheim. die een kabinetscrisis in dit verband geen ramp zou achten. Verder bepleitte hij een druk op het zakenleven met behulp van de V.V.D. en een uit spraak van hoogleraren en andere voor- aanstaande Nederlanders om aandrang uit te oefenen op een radicale wijziging van de Nederlandse Nieuw-Guineapoli- tiek. „Berde sprekers hebben zich waar dige propagandisten van Soekarno getoond" zo reageerde dr. Nikijuluw. ..Hitler zei ook één volk, één staat. Men heeft de zaak eenzijdig belicht. De Ambonezen, die als eersten zen ding op Nieuw Guinea hebben be dreven, hebben de beide sprekers vergeten", aldus dr. Nikijuluw, die ten slotte onthulde, dat een adres over het Ambonezenvraagstuk aan de synode der Ned. Hervormde kerk als een politiek stuk was afgehan deld. Beide sprekers kregen hierna ge legenheid him standpunt nader toe te lichten. UIT HOINARA, Salomonseilan den (Brits) komt het bericht dat tussen 10 en 18 juli het 300 ton metende patrouille- en handelsvaartuig Melane- sian op een reis tussen twee van de Salomonseilanden zonder aanwijs bare oorzaak met man en muis is vergaan. De 64 opvarenden moeten zijn verdronken. Toen destijds de eerste berichten over het plotseling verdwijnen van dit schip de autoriteiten bereikten, werd onmiddellijk een commissie benoemd, die een onderzoek naar de ramp moest instellen. Er gingen ge ruchten dat zich aan boord een ont ploffing had voorgedaan. Later werd verteld dat dit niet waar kon zijn. Wat dus BELICHT BERICHT blijft is, dat een schip op een vas te vaarroute is verdwenen. In weerwil van alle veiligheidsmaat regelen, die te genwoordig voor schepen verplicht zijn, is een schip niet op de plaats van bestemming aangekomen. De ge schiedenis van de scheepvaart toont aan. dat dit niet het enige schip is. waarvan men nooit meer iets heeft gehoord. Het is nog niet zo heel lang geleden, dat het aantal schepen dat spoorloos verdween, werd geschat op een twee- a driehonderd, grote en kleine, die uitvoeren maar de eerst volgende aanloophaven niet bereik ten. Duizende zeelieden hebben op on verklaarbare wijze hun graf in de golven gevonden. Wat zich op het laatste ogenblik aan boord van die schepen heeft afgespeeld, is nooit bekend geworden. Met het schip ver dween het geheim in de diepte en de zee heeft het geheim nooit prijs gegeven. Vooral na de tweede wereldoorlog is het beveiligingssysteem op de zeeën belangrijk versterkt. Op vaste punten op de wereldzeeën liggen sleepboten die onmiddellijk uitvaren om hulp te verlenen als een schip in nood is De radiotelefonie en de rn- diotelegrafie bewijzen daarbij grote diensten De berichten die de sche pen aan stations doorgeven, maken 'iet mogelijk van uur tot uur hun «osltie vast te stellen De zee is veiliger geworden en eheepsrampen met grote verliezen aan mensenlevens, gaan gelukkig tot de uitzonderingen behoren. Maar af en toe komt nog het bericht dat een schip op de onmetelijke zee spoor loos is verdwenen. De Melanesian verliet de thuishaven en sindsdien is nooit meer iets van haar vernomen^

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1958 | | pagina 5