CHRISTFLIJK
LADY ISABELLA
Geestelijke barometer
en sociologie
Moderne mens heeft de zin
van de arbeid verloren
Landelijk J. en E. opende
nieuwe werkseizoen
Een woord voor vandaag
Kanttekening
East Lynne
Optimistisch geluid van
vrijzinnige zijde
tfOG alt\jd komtn er reacties
op de rede. die prof. dr.
W. Banning een paar maanden
geleden heeft gehouden voor
de jaarvergadering van de Ver-
eniging van Vrijzinnige Her
vormden te Assen over wat
men zou kunnen aanduiden als
de grenzen der kerk. voorol
naar aanleiding uan de laatste
synodale verklaring over de
belijdenis. In Kerk en Wereld,
het orgaan der vereniging,
maakt ds. A. Faber bezwaar
tegen bepaalde stellingen van
prof. Banning, die z.i. veel te
veel een sociologisch uitgangs
punt koot.
UANAf zijn eerste woorden liep
er een duidelijke rechte lijn
naar het einde toe. Wij zijn met
deze wijze van denken in onze kerk
steeds meer vertrouwd gemaakt.
Predikanten en kerkelijke leiding
In het algemeen hanteren ijverig
sociologisch materiaal en ontlenen
daarbij ook, als het te pas komt.
voorbeelden uit hedendaagse litera
tuur. om aan te tonen, dat onze we
reld ontstellend ontgeestelljkt is
en het nihilisme aan de deur staat
binnen te stappen.
Met een haast kinderlijke een
voud worden in dit verband de cij
fers van statistieken, zo b.v. de
volkstellingen, gehanteerd. Zelden
in de geschiedenis is het de geleer
den en de predikanten zo gemak
kelijk gemaakt om de geestelijke
barometer af te lezen. En zeer vér-
reikende conclusies worden er ge
trokken ten aanzien van de toe
komst van de kerk. Europa en
christendom. Men kan in onze kerk
gerust spreken van een ongeestelijk
pessimisme, dat steeds verder om
zich heen grijpt. Op grondslag t
lijke Nederlanders te lijf te gaan.
de kerkorde dient ertoe om de
interne problematiek der kerk te
zuiveren
Als wij dit nu eens nuchter be
kijken. dan moeten we er toch wel
degelijk op bedacht zijn of de Her
vormde Kerk nu langzamerhand
niet een loopje doet. Het zit feite
lijk zo glad in elkaar, de oorzaken
en de gevolgen zitten zo mooi aan
elkaar vast. dat wij feitelijk niet
de moeite meer behoeven te ne
men om de zaak nu eens zelfstandig
en minder emotioneel te over
wegen Zijn wfl niet hard op weg
om slachtoffer te worden van onze
sociologische statistieken en tabel
len, rn wat erger Is: Hebben w(j
ons door een gemakzuchtige wl)ze
van denken en preken niet afgeslo
ten voor het grote werk, dat Goda
Geeat In onze wereld doet?
da w J
laadt dra het verwijt op
hij een oppervlakkige geest is, die
het allemaal zo nauw niet neemt.
Het tegendeel kon echter wel eens
het geval zijn.
Wanneer onze kerk zó door zou
gaan zal zij zeker In een geestelijk
isolement geraken, omdat haar al
te vlotte beoordeling van de situa
tie pijnlijk zal worden doorzien. De
zwakke stee in de kerkelijke rede
nering is, dat het gelijk aan haar
kant is en zolang de kerken niet
bereid zijn hun eigen zekerheden
steeds discutabel te stellen zal zich
daar een historische nemesis over
voltrekken.
Tegenover de sociologische cij
fers. die als een machtig wapen
gehanteerd worden, moet men een
geestelijke taxatie van deze gege
vens durven stellen. Men zal eer
lijk moeten accepteren, dat daar
zoveel in verscholen ligt aan straf
oefening over da kerk zelf, dat
feitelijk gesproken het allemaal
nogal meevalt. Kort en goed komt
het erop neer, dat nu eenmaal op
het vlak van cijfers en tabellen
heel weinig waardervols aan gees
telijke steekhoudende conclusies
valt op te bouwen. Als we dat wel
deden moesten we bijv. juichen
over de politieke stemverliezen
het krachtenveld van de politieke
verschuivingen. En meer zeggen
we er niet van.
kerkelijkheid gezien te wor
den. In een bepaald levend krach
tenveld. Men kan ze o.m. slen als
een opleving van geestelijke be
wustwording. Banning mag met
recht van ons predikers vragen
om toch vooral sociaal bewogen
te prediken, maar ellleve: WU* mU
de tild aan In het verleden waarin
so bewogen sociaal en zo conacien-
tieus maatschappelijk geordend,
gedacht en geleefd werd alt de on-
Men kan deze uitspraak bestrij
den, uiteraard; maar men zal toch
open moeten staan voor het feit,
dat er een fantastische verbetering
ln de sociale verhoudingen is op
getreden; zo. dat naar iemand mij
zei, het nu de aangelegen taak der
kerken is geworden te wijzen op
andere dan de sociale factoren, bij
voorbeeld op de devotie, de mys
tiek. In de hartstocht van de vele
levensmogelijkheden zijn inder
daad devotie en mystiek lelijk in
het nauw geraakt.
Maar dat is niet het punt, waar
het up dit ogenblik om gaat. Het
gaat er nu om. dat wij durven los
te komen van een zeer exclusivis-
tisch bepaald patroon van kerke
lijk denken, dat lang niet zonder
gevaren van geestelijke gebor
neerdheid is.
Afval van de kerk is in deze
zienswijze een historisch loute
ringsproces, waarover wij geen tra
nen met tuiten moeten huilen. Wie
daartegenover durft stellen hoeveel
méér gewicht aan beslist kerkelijk
en gemeentelijk leven wij hebben
hoeveel intense theolo-
5 los gekomen, hoeveel offervaar
digheid en persoonlijke stellingna-
me in de gemeente nu wordt aan
getroffen, welnu: zulk een onaf
hankelijk beoordelaar van de si
tuatie kan zich oprecht verheugen
over het vele grote en nieuwe,
dat in onze tijd tot stand is geko-
Herv. Kerk is uitgetreden uit
een eeuw van vanzelfsprekendhe
den, die wij gelukkig hebben los
gelaten. Wij zijn de vrijheid inge
worpen. met alle risico's van dien.
En men kan met blijde verwonde
ring uitroepen: Hoe is het moge
lijk, dat temidden van zovele nieu
we moeilijkheden en mogelijkheden
ons land en onze kerk zich zo sterk
hebben kunnen handhaven en ver
nieuwen! Dit is een optimistisch
geluid, voorwaar, en helaas enigs
zins ongewoon. Maar het mag ge
hoord worden temidden van een
reeks van slogans, die nu in al te
grote mate het kerkelijk beeld be
palen. Het is juist deze onderwaar
dering van de situatie door de ker
ken. die vele jongeren doet vrezen,
dat de kerken onze moderne we
reld met kramp en onmacht tege
moet treden. De kerk klaagt ach
en wee over een percentje meer le
denverlies. De kerkelijke gemeen-
teberichten staan vol met jammer
klachten en zijn veelal zonder con
structieve aanpak. Men moet slcta
wel terdege bewust sUn. dat op
deze wijze men door eigen schuld
de jeugd vervreemdt, omdat deze
zelfkritiek niet constructief en niet
positief Is: ze Is alleen maar agres
sief en negatief. Ze treedt niet
vreesloos naar binnen ln de werke
lijke menselijke verhoudingen,
maar distantieert de kerk als een
beilskring apart.
Ds. Hilbers voor A.R. jongeren
Studieconferentie
te Driebergen
(Van een onzer verslaggevers)
„Samenrleven", zo luidde het
onderwerp van de landelijke stu
die-conferentie van de ARJOS, die
vorige week vrijdag en zaterdag
in het conferentieoord „Ons Cen
trum" te Driebergen werd gehou
den. Een viertal referenten, t.w.
ds. A. Hilbers, dr. G. J. Stapel
kamp, A. Borstlap en mej. J. van
Leeuwen, hadden verschillende as
pecten van het samen-leven be
licht in referaten, die tevoren in
brochure-vorm aan de conferentie
gangers waren toegezonden.
De voorzitter van de a.r. Tweede-Ka
merfractie. dr. J. A. H. J. S. Bruins
Slot, heeft tijdens de openingszitting de
ongeveer hoiderd a.r. jongeren toege
sproken.
De heer Bruins Slot herinnerde eraan,
dat prof. Oud vorige week in de Twee
de Kamer heeft betoogd, dat de A.R. de
jeugd niet meer vermag te pakken.
moest daar het mijne van hebben
daarom ben ik hier naar Driebergen
gekomen. Het verheugt mij bijzonder,
dat ik hier een groot gezelschap a.r.
jongeren aantreft, die in ieder geval
springlevend zijn en als zodanig de be
wering van prof. Oud logenstraffen",
aldus de a.r. fractieleider. Hij legde uit,
hoe hij vorige week in de Kamer naar
twee kanten had proberen te houwen.
Gezien de felle reactie van prof. Oud
in tweede instantie was het blijkbaar
raak geweest. Dr. Bruins Slot verweet
de V.V.D.-leider, da hij altijd tracht
de anti-revolutionairen voor te schrij
ven, hoe de a.r. politiek behoort te
zijn.
,,Oud", aldus spreker, „loopt maar
met de mantel van Colljn om en Ik heb
getracht hem die van de schouders te
trekken. Ik heb hem duidelijk gemaakt,
dat de a.r. noch met he liberale, noch
met het socialistische beginsel ook
maar iets te maken willen hebben.
Met de a.r. valt in principieel opzicht
alleen te praten wanneer men met hen
gaat staan op het beginsel van de
Christus der Schriften. Alle andere be
ginselen zijn aan dit beginsel onderge
schikt".
Mijn iverh
In zijn (veel discussie uitlokkende) re
feraat over het onderwerp „Mijn werk"
belichtte ds. A. Hilbers. Chr. Geref.
predikant te Leeuwarden, de betekenis
deze tijd
hiertoe goede mogelijkheden. De beslis
singen blijven de bevoegdheid van de
ondernemer. De medezeggenschap
niet beperkt tot alleen sociale aangele
genheden, maar tot alles wat de bloei
van de onderneming en het welzijn van
alle ondernemingsgenoten raakt.
„Wat de menselijke betrekkingen be
treft. laten wij er voor waken de ware
bedoelingen van het onderlinge verkeer
in het bedrijfsleven te versluieren ach
ter de gespeelde gemoedelijkheid:
klopje op de schouder. Iedere arbeider
kijkt daar doorheen". Over de mense
lijke betrekkingen zou alleen zinvol ge
sproken moeten worden vanuit de bij
belse visie op de aarde en de bestem
ming van de mens en op het doel
alle menselijke samen-leven en samen
werken.
Mijn loon
Dr. G. J. Stapelkamp, secretaris
de Chr. Bouwvakpatroonsbond, sprak
over „Mijn loon". Hij veroordeelde
sterk centralistische loonpolitiek in
land. Aan de organisaties van werkge
vers en werknemers in de afzonderlij
ke bedrijfstakken wordt vrijwel elke
zeggenschap op het punt van de lonen
ontnomen. Op bepaalde punten is mis
schien een grotere coördinatie in de
loonvorming nodig dan voor de oorlog,
maar loonpolitiek van het ogenblik is al-
ierminst noodzakelijk, aldus dr. Stapel-
:amp.
Het zwaartepunt bij de loonvorming
moet liggen bij de bedrijfstak. Voor de
noodzakelijke coördinatie in de loonvor
ming tussen de bedrijfstakken onder
ling lijkt een permanent, daartoe spe
ciaal in het leven te roepen centraal
adviesorgaan van het bedrijfsleven zelf
bijv. een „looncommissie" uit de
S.E.R. voldoende. Aan de overheid
slechts de taak blijven, onder be
paalde omstandigheden van de bevoegd
heid tot het vaststellen van algemene
loonminima gebruik te maken. Verder
zou ze bevoegd zijn de door een grote
meerderheid van bedrijfsgenoten reeds
vrijwillig aanvaarde lonen en andere
arbeidsvoorwaarden algemeen verbin
dend te verklaren. Ook zou de over
heid, bij klaarblijkelijke strijdigheid van
c.a.o. of loonverordening met de wet of
algemeen belang, een vernietigingsrecht
mogen hanteren.
De vierde referent, mejuffrouw J. i
Leeuwen, maatschappelijk werkster
Rijswijk, behandelde de verhouding
mens tot mens in de maatschappij i
vandaag. De redding uit de gemassifi-
ceerde en vertechniseerde wereld
Onderwijzers naar
het C.N.V.?
De Protestants-Christelijke Onderwij
zersvereniging is zaterdag in buitenge
wone ledenvergadering te Utrecht bij
eengeweest om zich te bezinnen op d«
betekenis van een eventuele aansluiting
van de vereniging bij het C.N.V. De
definitieve beslissing over de aanslui
ting valt op 2 april van het volgend jaar
Voor het eerst zal dan op een huishou
delijke vergadering de aansluiting n
mens het bestuur worden voorgesteld.
De vergadering was zaterdag bezocht
door leden uit alle delen van het land.
Zowel voor- als tegenstanders van de
aansluiting hebben hun standpunt uit
eengezet. De organisatie telt op het ogen
blik 80 afdelingen met te zamen bijna
15.000 leden. De komende maanden zal
het bestuur nog een aantal regionale
vergaderingen uitschrijven ter voonlich-
ting van de leden. Ook op de afdelings
vergaderingen zal het bestuur zich. in
dien gewenst, laten vertegenwoordigen.
De kwestie van de aansluiting is bijna
zo oud als het CNV zelf. In het verleden
zijn al enkele malen rapporten samen
gesteld en proefstemmingen gehouden,
maar nog nooit eerder werd een officieel
voorstel tot aansluiting gedaan.
Ds. W. J. Meister
De cla»U Dordrecht der Geref. Kerken
zid
Meister t
te Overschie er
uit zijn ambt
lijke aard.
1de visie, die de Bij
bel op de arbeid heeft. De antieke bur-
was arbeidsschuw, liet het werk
slaven over en wijdde zich aan het
beschouwende leven. Het middeleeuws
katholicisme beschouwde het werk als
ascetisch middel tegen de zonden
jaf voor het overige ook de voor
keur aan het bespiegelende leven. De
Hervorming eerst keerde terug nar" J~
bijbelse waardering van de arbeid
goddelijke scheppingsorde. De arbeid
behoort tot ons mens-zijn, omdat zij
»n dienst aan de medemens is.
De geloofsvisie van de Reformatie op
ons werk zijn wij in onze moderne tijd
kwijtgeraakt. Er is een vacuüm ont
staan: de zin van onze arbeid ontgaat
door de vertechnisering van ons
leven. De enige oplossing ligt in de
terugkeer tot de arbeidsethos J"
Bijbel.
Tijdens de discussies verzette ds. Hil
bers zich met kracht tegen elke twijfel
aan de noodzaak van zondagsrust.
„Wanneer de zondag geheel wordt op
geofferd aan de arbeid, dan is die ar
beid vervloekt", aldus ds. Hilbers.
Mijn baas
De secretaris van het Christelijk Na
tionaal Vakverbond, de heer A. Borst
lap. sprak over „Baas en knecht". Li
beralisme en socialisme, zo constateer
de spreker, hebben de juiste verhouding
tussen baas en knecht vertroebeld. Het
liberalisme sneed de band tussen de
mens en zijn werk door en degradeerde
de werkende mens tot een stuk machi
ne. Het marxisme maakte ten onrechte
van de belangentegenstelling tussen baas
en knecht een principiële tegenstelling
en stempelde de ondernemer tot de on
vermijdelijke vijand van de arbeider.
Hoe kunnen wij nu de wonden helen,
die liberalisme en marxisme hebben in
geslagen? De wet op de ondernemings
raden biedt, aldus de heer Borstlap,
Beroepingswerk
I NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
I Beroepen te 's Heer Hendrikskinderen:
kand. G. J. T. van Dijk te Meppel.
Benoemd tot hulppred. te Utrecht
(wijkgem. Mariena'aal)J. A. van Nie,
pred. te 's-Graveland; tot voorgan-
van de Herv. Evang. te Ruurlo: J.
Th. Roth, em. pred. en hulppredikant
Hoogmade.
Aangenomen naar Kreekstone Canada:
van Nie te Koudum; naar Muiderberg
(toez kand. N. J. M. Hoogendijk te
Zoeterwoude.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Oegstgeest: J. P. de Boer
te Rotterdam; te Maasdijk: K. Snoeij
te Dinteloord.
Beroepen te Groningen/West: L. Blij-
dorp te Aalten; te Steenwijk: C. Mak
Azn. te Roden.
Aangenomen naar De Glind: P. B.
Suurmond, laatstelijk pred. te Sorong op
Nieuw Guinea, die bedankte voor Ga
rijp en Gorredijk.
Bedankt voor Bleiswijk en Culemborg:
D. Bouwknegt te Wolfaartsdijk.
Examens: Aan de, b
Examens: Aan de Theologische Hoo-
geschool te Kampen zijn geslaagd
het kand. examen de heren Th. P.
Belzen te Arnemuiden, W. F. Bolt te
Groningen, J. H. Nawijn te Harderwijk.
J. Niemansverdriet te Barendrecht en
G. de Vries te Kampen. Aan de V.U.
te Amsterdam: de heren C. H. van der
Berg te Hilversum en P. Wamelink te
Apeldoorn (cum laude).
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt voor Moercapelle: K. de Gier
te 's-Gravenhage.
GEREF. KERKEN OND. ART. 31
Aangenomen naar Deventer: J. van
der Haagen te Stadskanaal.
Bedankt voor Sliedrecht: J. Keizer te
Brouwershaven.
Examens Geslaagd voor het kand.
examen aan de theol. hogeschool te Kam
pen: K. H. de Groot te Leeuwarden.
vandaag, is alleen te verwachten
het Christendom, dat de mens in de
eerste plaats ziet als mens, los vai
lerlei prestaties. De christenen moeten
zich o.m. gaan inzetten voor het soci
aal opvoedkundig werk. dat gericht moet
worden op de onderneming als de plaats
waar de strijd om de verantwoordelijk
heid van de mens en dus om zijn ziel
wordt gestreden, en ook op het gezin.
Gemeenschapsvorming, vormingswerk
voor volwassenen en gezinszorg enz.
zullen dan ook meer en meer de aan
dacht moeten hebben. Om te komen tot
een verantwoorde vrije-tijdsbesteding
zal een netwerk van christelijke orga
nisaties op allerlei gebied (film, toneel,
muziek, sport) moeten worden opge
trokken. De bestaande verenigingen zul
len hun werkwijze aan de veranderde
omstandigheden moeten aanpassen.
Aan het begin van de conferentie v
den ARJOS-leden enkele zg. rollenspelen
over de in de referaten behandelde
onderwerpen op.
Beweging blijft voornamer dan organisatie
D
IT is een ietwat zakelijke ver
gadering, en dat brengt na
tuurlijk het gevaar met zich mee,
dat wij ons in organisatorische be-
lange ngaan verliezen. Laten wij
ons daarom nu en straks in het
kringwerk blijven realiseren, dat
de organen er slechts zijn om de
beweging zo goed mogelijk te doen
functioneren. Dat neemt niet weg,
dat dit „hulpwerk" ernstige aan
dacht verdient. Onze opdracht
blijft echter in de eerste plaats
een zoutend zout te zijn en niet
een perfecte organisatie te schep
pen."
Dit was de strekking van het wel
komstwoord. waarmee mej. J. P Koen,
de landelijke presidente van Jeugd en
Evingelie. j.l. zaterdagavond in Laren Iukkls is
h«* districtenconvent der vereniging van Kernraad
opende, waar de afgevaardigden der
districten samen met het landelijk be
stuur de plannen en mogelijkheden voor
het komend seizoen bespraken.
Het kampwerk van J. en E-, dat
steeds een belangrijk deel van het werk
uitmaakte, aizsi aan het begin van
een nieuwe fase Hoewel er nog steeds
grote belangstelling voor de vele zomer
kampen bestaat, blijkt in de praktijk,
dat de laatste jaren het aantal nlet-
kerkelijke deelnemers verhoudingsgewijs
vermindert. Diverse moeilijkheden staan
landelijke propaganda in de weg. daar
om zal nu het systeem worden toege-
Dat christenen onder elkaar waardering behoren te hebben
voor elkanders werk in dienst van de ene Heer, is een simpele
waarheid, maar in de praktyk schort het daar nog wel eens
aan. Enerzijds zijn er, die mismoedig denken: als ik maar eens
was als A., of als ïk maar eens zulke gaven had als B., dan was
ïk pas een goede christen. Anderzijds staan wij allemaal wei
eens aan de verleiding bloot te menen, dat we het wel zelf
kunnen opknappen en daarbij een ander niet nodig hebben.
Maar zo kan het niet. De Bijbel is op dat punt heel duidelijk.
Over .,het lichaam van Christus", zoals Paulus de kerk noemt
zegt hij, dat de voet ook tot het lichaam behoort al is hij de
hand niet, en dat omgekeerd het oog niet tot de hand kan
zeggen: „Ik heb u niet nodig". Dat is maar niet een kwestie
van menselijke verdraagzaamheid, maar de erkenning, dat het
in ons werk om Christus gaat, en dat Hij zowel hand, als voet
en oog en oor gebruiken wil wij mogen zelfs zeggen: nodig
heeft. Dat maakt ons bescheiden èn vrijmoedig.
STAGE EN STUGGE WERKER GING HEEN
TAE natuurlijke gesteldheid van ons doen.
land brengt het met zich, dat Dat er nochtans zo bijzonder veel is
wellicht meer dan elders ter wereld bereikt, dat wegen werden aange-
ten onzent de problemen van ver- legd en verbreed, dat bruggen in ge-
keer en van waterstaat zwaar zijn bruik konden worden genomen in
en de Inzet vergen van de volle per- groten getale, en dat er buitendien
soon. zo heel veel meer gebeurde het
Minister Algera heeft zulks ervaren, was zeker vooral ook te danken aan
Hij heeft zich, nu zes jaar geleden, de stage en stugge werker, daar aan
als bewindsman aan deze problemen het hoofd van het departement,
gezet, en hij is ermee doende ge- Alsof dit alles niet al meer dan ge
bleven zoals hij eraan was begon- noeg was voor de krachten van één
nen: als een stage en stugge wer- man, is daarbij gekomen, wel zeer
ker, wikkend en wegend, maar door- acuut geworden door de verschrik-
zettend als hij een besluit genomen kelijke watersnood, nog slechts en-
had, en in dit alles consciëntieus, kele maanden na het optreden van
ook in de schijnbaar feitelijke zaken de bewindsman, de dringende nood-
volop principieel en met een groot zaak van het Deltaplan. Minister Al-
besef van verantwoordelijkheid. gera is de man geweest, die het Del-
Reeds onder meer normale omstan- taplan beslissend op gang heeft ge-
digheden moet dit departement van bracht, het Deltaplan dat ingrijpt tot
wie het beheren vrijwel het onmoge- in schier alle sectoren van het le
lijke verlangen. In de jaren van het ven.
ministerschap van Algera moest bo- Het is nu wel voor ieder duidelijk
vendien de nasleep van de oorlog zich geworden, dat deze stage en stugge
nog in volle omvang doen gevoelen, werker teveel heeft gevergd van
De oorlog had èn de toeneming van zichzelf. Hij is genoopt geworden
het verkeer èn de uitbreiding van het terug te treden. Hij moge er zich van
wegennet ingrijpend afgeremd. Na overtuigd houden, dat er onder heel
de oorlog kon het verkeer zich met ons volk een klaar bewustzijn ls van
ongekende snelheid intensiveren, eerbied voor zijn gave persoon en van
maar aan de bouw van het wegennet dank voor al hetgeen hij in de jaren
werden daarmede eisen gesteld waar- van zijn ministerschap heeft ver-
aan in redelijkheid niet viel te vol- ripht.
DE PIJ BIJ DE PAAI
Advertentie
Lak 't «el! met NEDO-MEX Transparante klenrlak
Frodmt na
CeU-Bever
,_.i de Judakerk. een man
legemaakt in zijn leven. Toen hij de
wam. w-as Lady Isabella Juist aan
bleef bij hem staan om te zien hoe
hij hét deed. Ze was heel vriendelijk voor hem. zo
als altijd trouwens, en de arme muziekleraar kreeg
de moed om over zijn particuliere zaken te spreken.
Hij wilde de lady graag een klein verzoek doen. Zou
Lord Mount Severn de rol van beschermheer op zich
willen nemen van het concert dat .hij volgende week
wilde geven? Hij bloeide
voegde
slaagde.
hij het gezegd had
.dat hij het erg arm had. Als het
hij doorgaan Maar zo met. dan zou
hij uit het huis worden gezet. Ze zouden zijn meu
belen verkopen en hij had zeven kinderen......
Isabella was helemaal vertederd en ze zocht de
graaf op
..O papa. ik heb Je
Wil Je naar tjg
„Wel kindje.
..Je r
Lynne
groot verzoek
luis'teren?"
dat gebeurt niet
West
zijn
te horen fiedelen? Maar beate Ijabella
Ze vertelde hem alles wat ze zo Juist gehoord had.
„Zeven kinderen, papa' en als zijn concert niet
slaagt, dan moei hij zijn huis kwijt en op straat
zwenren. Het ls een kwestie van leven en dood
voor hem' Hij U heel erg trm!"
„Tk hen zelf ook arm", zei de graaf
Ik had ro'n medelijden met hem. toen hij het me
vertelde. Hij bloosde telkens en ik voelde, dat hu
er liever niet over sprak. Ik ben er zeker van dat
hij een eerlijk man ls."
..Wel neem maar kaartjes van hem voor een
Pond. er. geef ze aan het hogere personeel. Een
d°,I]o Cp»p*d«ac gaat hat niet om; begrijpt u dat
van
door ANN LUDLOW
niet? Als u en ik toezeggen, dat we komen, dan
komt heel West Lynne. dan loopt de zaal vol. Ze
Sa an dan omdat wij gaan. Dat zei hij. Als ze zou-
en denken, dat onze bedienden alleen maar gingen,
dan bleven ze vast weg. Denk u eens in. papa. dat
ze uw meubelen weghaalden! En één enkel concert
kan dat voorkomen. Doe het, voor één keer. Ik zal
het al mooi vinden al is er maar één viool en eén
tamboerijn."
.Je bent een bedelaarster en ik laat me er ook
nog door overhalen. Vooruit, zeg tegen de man. dat
u.l# Vnm.n t,,V»n 'r
„Vertel hel iedereen", iel re met tuur iedereen
die u ontmoet, als u denkt dat het zal helpen. Ik
zal al mijn vrienden vragen te komen."
Tn.n rnrlyle die avond kwam. was de graaf
e kamer uit. Isabella begon over het
niets in West Lynne onder bescherming „mn)l|li.,.rH
hrnhheen al zoveel eehoord van kr.,"fe" «ord?n gemobiliseerd.
Uit de waterschouw waar
convent besloten werd, bleek dat door
ogenblik de
Ce.r,Het is een waagstuk voor Kane", meende Carly-
le. „ik vrees, dat hij er alleen maar geld bij ver
liest en zichzelf nog meer in verlegenheid brengt.
..Waarom denkt u dat?" vroeg
..Omdat er niets in West Lynne
staat en de mensen hebben al zoveel gehoord
de moeilijkheden van mijnheer Kane, dat ze metj
veel verwachting meer van hem hebben. Als er
maar een vreemde kunstenaar kwam, met een naam
die ze niet kunnen uitspreken, dan vliegt heel West
Lynne er naar toe."
..Is hij zo heel erg arm?"
..Heel erg. ja. Hij verhongert bijna.
..Verhongert?" herhaalde Isabella, terwijl ze Car-
lyle met grote ogen aankeek, want ze dacht dat ze
het niet goed had verstaan. „Bedoelt u. dat hij niet
genoeg te eten krijgt?" ju»
..Brood krijgt hij misschien wel. maar verder met ten veraeeia, ter
veel bijzonders. Als organist bee" hij een salaris *dre8*en in het
past, dat bepaalde districten zich con
centreren op propaganda een hun toege
wezen aantal kampen, zoals het afge
lopen seizoen reeds gebeurde in Zuid-
Holland-Zuid, waar een reeks zeilkam
pen in Den Briel werd belegd. Verder
doet zich de mogelijkheid voor om
trainde kampstaven „uit te lenen"
vakantiecentra en jeugdhuizen, u
mee in principe reeds het afgelopen
jaar begonnen werd.
Voorlichting
Een heel ander facet van het prakti
sche werk vormt de functie van de
Kernraad in het grote J. en E.-gehecl.
Een Kernraad, die opnieuw zijn plaats
moet gaan vinden, zowel ln het vormings
werk als in het gesprek met andere
jeugdorganisaties. Daarnaast ligt het
feit, dat binnen Vle kerkmuren, zelfs on
der gerenommeerde predikanten, vaak
de vreemdste misverstanden heersen,om
trent opzet en werkwijze der bestaande
jeugdevangelisatles. Een Juiste voorllch-
llchting daaromtrent is uiterst urgent,
welke echter veel tijd en geld kost. Ge-
mogelijkheid het werk
landelijke propaganda
raad sterker te coördineren, waarvloor
ook op dit punt efficiënter werken moge
lijk wordt.
Ook het maandblad, dat vorig Jaar
volledig werd vernieuwd, kwam ter
sprake. De redactie zal ernaar streven
het blad meer aan te passen
eisen die het kringwerk stelt, dan tot
nu toe het geval is. Zo zullen er in de
loop van het jaar verschillende extra
nummers verschijnen, gewijd aan be
paalde onderwerpen, die telkens een
actueel probleem objectief van verschil
lende zjjden belichten. Daarnaast zal
het ook een beeld gaan geven
er op het moment in de vereniging leeft.
De grote abonnementenactie, die dit
jaar gehouden werd,, leverde
duizend nieuwe abonnees op.
Champagne
Het is echter jammer, dat hoewel
reeds aan zeer veel aanvragen vooi
graties abonnementen voldaan werd, eer
nog groter aantal (waaronder die var
een 5-tal sanatoria voor 150 stuks) on
geldelijke redenen voorlopig moet blij
ven liggen.
Een oplossing voor dit probleem lijkt
gevonden te zjjn in het organiseren van
een grote landelijke abonnementencam
pagne tijdens de „Week van het Maand
blad", van 16 tot en met 22 november
rerkgroepen
TJET protestants-christelijk onder- schil, wanneer men deze opzet ver
wijs ls ten onsent steeds geba- gelijkt met de protestantse,
seerd geweest op de gedachte, dat Bij de protestanten komt de rege-
aan de ouders een seer belangrijke ling typisch „van onderen op";
invloed op het onderwijs moet wor- ook bij de nieuwe r.k. Schoolraad
den toegestaan. Deze opvatting ligt echter zullen, naar uitdrukkelijk
in de woorden „de school aan de wordt medegedeeld, de leden wor-
ouders". den benoemd door het episcopaat;
Het mag tot voldoening strekken, dit laatste ge(clt niet slechts de
dat deze opvatting ook bij het niet- vertegenwoordigers van de kerk,
protestants-christelijk onderwijs het geldt evengoed die van het on-
meer en meer als juist wordt er- derwijs en van de ouders,
kend. Bij het openbaar onderwijs Een ander punt van onderscheid
wordt het ontbreken van die invloed hangt hiermee samen. In de r.k.
als een gemis gevoeld; naast de schoolinspecties sullen dus voor
protestants-christelijke scholen ko- taan eveneens de leken worden in-
men er steeds meer bijzondere geschakeld. Maar die inspecties
scholen. En wie kennis neemt van zelf krijgen een belangrijker taak.
de r.k. pers weet, hoe ook daar het Wij vermoeden zo, dat dit laatste
streven is om meer dan tot dusver de zelfstandigheid van de afzonder
de ouders bij het onderwijs te be- Hjke scholen en dus ook de in
trekken. vloed der ouders op die afzonderlij-
Bij het r.k. onderwijs is men nu, scholen ten goede zal komen,
met goedkeuring van de geestelijk- Het heeft er zo nog veel van, dat
heid, gekomen tot een opzet, waarin met de ene hand wordt genomen
men aan deze gedachte van meer wat met de andere wordt gegeven.
Invloed door de ouders op het onder- En belde zijn het de handen van
half i
r komen kijken.'
vloog weer naar mijnheer Kane, haar ogen
straalden. Ze sprak zach'., als altijd, maar haar stem
was warm van voldoening.
..Ik kar. u vertellen, dat papa heeft toegestemd.
Hij neemt vier kaartje* en wij komen allebei."
De tranen kwamen mijnheer Kane in de ogen. Isa
bella was er niet helemaal zeker van. dat de hare
helemaal droog waren. Hij was lang en mager,
roet smalle vingers en een nek als var, een vogel.
Hij stamelde woorden van dank en vroeg nog of hij
bet opei.baar mocht maken, dat zij kwamen.
het gehele land de activiteiten
steeds uitbreiden en dat naast he:
spronkelljke kringwerk allerhande
nieuwe werkmogelijkheden worden ge
zocht; dit uit zich zowel in gezamenlijk
optreden met andere organisaties in de
grote steden als in plaatselijke acties
in kleinere gemeenten.
Het land is thans in veertien distric
ten verdeeld, terwijl het aantal contact-
adressen in het buitenland zich uit-
daar wat: breidt.
irrnnw en.l Tijdens het convent werden enkele
Ik nieuwe bestuursleden gekozen, zodat het
:t." landelijk bestuur er momenteel als
De'volgt uitziet, mej. J. P. Koen, Eindho-
In haar ven. presidente; C. v. d. Veere. Den
onwetendheid, of hoe moest Haag, alg. adjunct; mej J Melles, Gar-
helemaal niet aan ge-denierslaan 8. Apeldoorn, secr.esse; H.
or te zetten, terwijl ze I Schelhaas. Den Haag, penningmeester;
West Lynne komen lo- C L. Ridder, Rotterdam, kernblad; mej.
de pia- A. C Zegers. Rotterdam, alg.propaganda-
tag die I raad; mej. H. Kingma. Sncek. kernraad;
in.g ge-I T v. d. Does. Utrecht, kampzaken: B
had het niet1 Broeren, Den Haag, maandblad. Het
1 adres van het centraal bureau blijft
(Worut vervolgd; Beekstraat 5, Apeldoorn.
dertig Pond en dan geeft hij hier
lessen. Maar hij moet zorgen voor zijn vrouv
kinderen en dan komt hij zelf vaak te kort.
weet, dat hij niet eens weet hoe vlees sma;
Niet genoeg te eten' Nooit vlees geproefd'
woorden maakten In Isabella iete T-
zorgdoosheid.
dacht, hem"1een maaltijd voor_te zetten, terwijl
genoeg hadden. Hij was
pen en terug, had een uur nodig gehad v<
no. en moest toen weer terug, met een
rammelde van de honger. Het was zo eenvouo.g ge
weest om één woord te zeggen en
gedaan.
„Wat is
wijs tegemoet wil komen.
Als toporgaan voor het r.k. onder
wijs In Nederland met uitzon
dering voorlopig van het r.k. hoger
onderwijs komt er een nieuwe
r.k. Schoolraad. Hierin zullen kerk,
het episcopaat.
De r-k. pers schrijft nu: het episco
paat draagt taken over. Kennis
neming van de nieuwe opzet biedt
echter ook deze indruk: het episco
paat houdt de touwtjes in handen.
onderwijs en ouders gelijkelijk ver- De geestelijkheid houdt beslissend
tegenwoordigd zijn. Deze school- de vinger in de pap; om hij het
raad krijgt als adviescollege een beeld te blijven zouden we kunnen
Contactraad naast zich. Bovendien zeggen: de geestelijkheid houdt de
zullen er léken ingeschakeld wor- PU bij de paal.
den in de schoolinspecties. En daarom menen we te mogen
Een waardevol element in deze op- stellen: voor een regeling van het
zet vergeleken ook bij de tot dus- onderwijs, waarbij de ouders wezen-
ver bestaande situatie onder onze lijk betrokken zijn, is bij het pro-
r.k. medeburgers is de ruimere testants-christelijke niet maar het
inschakeling van de ouders. Er beste Initiatief geweest, doch ls tot
blijft niettemin een belangrijk ver- op heden ook de beste uitwerking.
EEN ZET VAN PEKING
T TIT het feit dat de Chinese commu- beurt beweren, dat de stap van Pe-
nisten hebben laten weten, een king het gevolg is van de krachtige
week lang het artilleriebombarde- houding, die de Amerikanen tot dus-
ment in de Straat van Formosa te ver hebben aangenomen.
zullen staken blijkt opnieuw, dat zij
niet van plan zijn met militaire mid
delen een beslissing te forceren. Eer-
noch het ander ls juist. De
Chinese communisten, die de hui
dige situatie zeer bewust in het leven
aan zijn kant heeft.
zijn de twee voornaamste partijen de
De nict-officiële wapenstilstand in de Verenigde Staten en nationalistisch
Formosa stelt de elkaa» China geworden. Boven de bespre-
vuren hebben gestaakt, zonder met dreirinc
de Amerikanen een wapenstilstand te zal
sluiten. De Verenigde Staten
tionalistisch China kunnen op hun kans.
n Peking, dat de strild
hervat als geen gebruik
wordt gemaakt van de thans geboden
Bisschop George Bell
Dr. George Kennedy Bell. de Angli
caanse bisschop, die grote bekendheid
verwierf in zijn strijd tegen het fascisme
en de atoom oom, is vrijdag in de leef
tijd van 75 jaar overleden. Hij is zes
maanden ziek geweest en vervulde zijn
ambt tot vorig jaar.
Voor en tijdens de tweede wereldoor
log verzette hij zich krachtig tegen het
uitte ate»
In 1937 werd hij door wijlen Julius
Streicher fel aangevallen. Het jaar daar
op kwam het antwoord van dr. Bell:
zeventig Duitse geestelijken en hun
familieleden werden door hem naar
Engeland gehaald. Hij was voorts een
verwoed voorvechter van een verbod
voor atoomwapens.