Duizenden Leidenaars proefden
haring en wittebrood
In vergrijsde Waag herhaalde
de geschiedenis zich
Duizenden volgden koraalmuziek
op Steenschuur
Militair vertoon op de
Breestraat
ANES
MELKT LEIDSCHE COLT ANT
4
ZATERDAG 4 OKTOBER 1958
Zelfs de gulzigheid nas er...
GISTEREN driehonderdvierentachtig jaar geleden aten de Leidenaars
haring en wittebrood. En velen van hen namen dit voedsel door
honger gedreven zo gulzig tot zich, dat zij de avond van de bevrijdings
dag niet meer meemaakten. Gisteren driehonderdvierentachtig jaar later
werd opnieuw haring en wittebrood uitgedeeld en opnieuw was er gulzig
heid. Viêr schattige meiskes, Anneke en Nolleke van Paridon drie-en-
een-half jaar oud en Gemma en Rita van vier-en-een-half, hielden elk
een levensgroot wittebrood stevig in hun armpjes gekneld en gretig hap
pend waren de blanke bakkersprodukten weldra tot de helft teruggebracht.
Als dat niet het historisch meest verantwoorde ogenblik van de dag was,
dan weten wij het niet meer.
haring- en wlttebroodhalers In
groepsverband, waren een B.B.-groep,
waarvan dè leden de sptfs aan elkaar
doorgaven naar een karretje, dal
daarna In irlomf werd weggereden.
Fier
Burgemeester Van Kinschot deed
weer dapper mee. Onvervaard stap
te hij op de wiebelende plankentafel
met twee fier omhoog geheven
haringen gewillig te poseren voor de
flitsende fotografen, die hèt Leidse
plaatJe van dé dag schoten.
Toen was ook het ogenblik aan
gebroken om aan de met haring be
legde toast te beginnen, gevolgd door
koffie met krentenbollen. En de uit
delende dames werden evenmin ver
geten. Zij ontvingen elk uit handen
van de praeses collegii L.S.C., de
heer G. de Wilde, een flesje eau de
Cologne. ,.om de haringreuk te ver
drijven".
In het zonnetje buiten koesterden rich
honderden Leidenaars, die naar de Waag
waren gelokt door de vrolijke muziek
van drumband en Leids jeugdorkest Den
Burcht. De meisjes In hun frisrode uni
formen met warmwolien bontmutsen
maakten een bijzonder fleurige indruk.
De vier kinderen Paridon twee
tweelingen stjn vast 10 uit bed naar
de haring en wittebrood In de Waag
gehold; zo'n honger hadden de mid
delste peuters, dat se meteen hun
tandjes in het brood aetten. Maar dat
kan je dan nog beter doen dan in de
haringen, die wijselijk in oudere han
den waren terechtgekomen.
Uitzicht verbeterd
Het was een echt gezellige bedoening
in het Waaggebouw. De dames aan de
haringvaten prezen hun waar met lui
der stem en onvermoeid schepten zij de
lekkernij in potjes, pannetjes, slopen,
emmers, tassen, mandjes, Jute zakken,
zakdoeken, en zelfs in een hoge hoed.
die een Groningse afgevaardigde de da
mes zonder blikken of blozen voorhield
ffongi
er
Die Groningers waren in de beate stem.
ming. Zij voerden het hoogate woord er
ieder moest horen, dat ook tij een be
legering te verduren hebben gehad en dal
ook zij zijn ontzet, evengoed als de Lfei-|
denaars. Maar een Leid* comité-lid liet
zich door deze snoeverij niet uit het
(Advertentie)
Gezond
Voedzaam
Veilig
kentnefken de melk
melkproducten van
„WARMEVO"
Kinderen hebben ook belangstelling
Voor de tentoonstelling, die telken-
Jere op 3 oktober In het stedelijk mu
seum wordt gehouden van voorwer
pen. die betrekking hebben op het
beleg en ontiet van Leiden. Ze kijken
hier met solets als eerbiedige bewon
dering naar de hutspot. waarvan
wordt beweerd, dat dit de pot is. die
bij de schans Lammen Is gevonden.
Melkinrichting
cn Zuivelfabriek
veld slaan. „Och. mensen, waar hebben
jullie het eigenlijk over', zo sprak hij
bestraffend. „Wie hebben er nu hongei
geleden, jullie of wij?'' En de Alkmaar-
ders. die hun feest vijf dagen later vie
ren. knikten begrijpend en instemmend.
De iorloop hield maar niet op. Het
was een bonte optocht, die vrolijk
en welgemoed »Un rondgang door het
Waaggebouw maakte. Ouden van da
gen. ren peuter van twee op de rug
van zijn zusje, opgetogen jongetjes
met feestneuzen, een jolig LClds stel.
dat de vetdruipende haringen om
hooghoudend zingend de straat optrok,
tezamen bijna tienduizend. De enige
LS stenén reus keek burgemees-
ter Adriaenszoon van der Werf
uit naar de mensen, die de ingang
van zijn park passeerden. De ton
maakte van elk dauwdruppeltje op
Eijn door de jaren lieht-vergroende jas
een speldeknopje van licht. Hij zag
de vertrouwde gezichten van elk jaar
komen, maar ook enkele nieuwe
Leidenaars verzamelden zich aan
zijn voet. om met knraalmuslek de
viering van Leidens ontzet te begin
nen. Zijn blik gleed over de dirigent,
de heer Herman Stenz, die «inds drie
jaar de zang leidt, en over de twee
entwintig koperblazers van Concor
dia. In dc verte zag hij de militaire
autoriteiten naderen en daar ont
waarde hij ook «ijn nakomeling-in-
het ambt. jonkheer mr. F. H. van
Kinschot, vergezeld door «ijn echt
genote. die een boeket bloemen in
de Leidse kleuren droeg.
Het werd stil om hem heen, de diri
gent hief de arm, en even later klonken
de eerste tonen van de koraalmuziek.
Inmiddelds hadden honderden Leide
naars zich aan de overkant van het wa
ter, de Steenschuur, opgesteld. Onder de
zang groeiden de rijen nog aan. totdat
zelfs de toegang tot de Langebrug vol
ledig was versperd.
Langzaam en plechtig, of pittig en ge
scandeerd, al naar melodie en woorden
het vereisten, klonken de klanken in de
ijle ochtendlucht.
Na de hymne aan dé helden van
verzet en de bede om naar waarde te
schatten hetgeen door hun offers werd
verkregen, trad de heer H. P. Kwaad
gras naar voren om uit naam van de
zangers en de Leidse burgerij de bur
gemeester als eerste burger van Leiden
te verzoeken een krans te hechten aan
het beeld van zijn dappere voorganger.
De gewijzigde opstelling van de auto
riteiten. die voorheen vóór en ditmaal
naast het standbeeld van Vaq der Werf
Dat boerenmutiek onverwachte kunst
kan bevallen, bewees dete speler bij
de bruiloft van Kloris en Roosje, die
linkshandig weemoedige lonen aan
zijn viool wist te ontlokken.
tonden, zal velen die ieder jaar
de overkant van het water dé plechtig
heid meemaken, tevreden hebben ge
stemd, omdat het uitzicht aanmerkelijk
is verbeterd.
OF U HÜ 'N DUW
OF tl GOEDKOPER!
VIAPEHWOUDER
zofKF.onrE vuiPEM
COliKTlE HEEFT Ifl
EIKE PR'J»Kl*«Sf P
y^COEDI «ft VOO* U
VULPENKLINIEK
G WOLFSLAG
BREESTRAAT 145
Oud en jong leefde
mee met Petertje
KLASSIEK?, zei een dame tegen
iemand die naast haar stond, ze
hebben veel liever hadsjideboem-
diejé. Dit ,<ze" sloeg op de kinderen
die op het Stadhuisplein bijeen
gekomen waren om te kijken naar
het marionettenspel Hoe Petertje het
3-oktoberfeest viert. Het woord
klassiekdoelde blijkbaar op de
nogal zachte muziek waarmee
spel werd ingezet. Poppenkast
noemden we het vroeger. Toén was
het Jan Klaassen, de pantoffelheld,
die altijd klappen kreeg van Katrijn
die alles maar alleen moest opknap
pen. wat ze niet ndm.
De Jan Klaassens schijnen te zijn uit
gestorven. En die ouderwetse, lange,
smalle poppenkasten eveneens. De pop
penkast werd een miniatuur-theatertje
en de poppen werden met touwtjes
diend, waarmee ook op 3 oktober het
marionettenspel zijn intrede had gedaan
Maar wat hetzelfde bleef was het en
thousiasme van de kinderen. Dicht opeen
stonden ze tegen de kar van de speler*
aan. Ze riepen „ooooo...." en „ja
zochten ijverig naar een naam voo
weggeloppn hnndjp, dat dnor Petertje
naar zijn eigenaar werd teruggebracht.
Ze vonden het ..gemeen" van de
kant, dat hij Pinda schopte, en ze v
allemaal voor enkele minuten Petertjes,
die vreemde' avonturen beleefden,
belangstelling. Er
i de
Vliegtuigen boven stadhuis
VOLGENS de door de commandant van het garnizoen 's-Gravenhage
onder welk garnizoen de te Leiden gelegerde militaire onderdelen
ressorteren uitgegeven order zou -,ter gelegenheid van de herdenking
van het beleg en ontzet van de stad Leiden een militaire mars met aan
sluitend défilé worden gehouden". Een dergelijk militair schouwspel ii
voor de toekijkende burger altijd aantrekkelijk. De jongere ziet een
gemeenschap die hem nog vreemd is, maar waarvan hij wellicht binnen
niet al te lange tijd deel zal uitmaken en de oudere denkt voor zover hij
eens Harer Majesteits wapenrok heeft gedragen terug aan zijn „rats,
kuch en bonen", terwijl dè man die nooit een geweer in handen had in
vele gevallen al die stoere jongens met een wat jaloers oog beziet. En de
jonge meisjes kijken natuurlijk helemaal hun ogen uit op al dit mannelijk
schoons.
Politie verzorgde
waardige reveille
f~\NDER alleszins ideale omstan-t
digheden heeft het Leidse Po-
litiemuziekgezelschap de feestdag e
ingezet met een reveille op het bor-
des van het stadhuis. Zelfs de zon r
deed al vriendelijke pogingen om op 1
dit vroege uur van deze mooie en d
rustige herfstochtend present te t
zijn, en mede daardoor waren al s
vele honderden Leidenaars onder 11
wie een groot aantal kinderen) op t,
en nabij het Stadhuisplein aanwezig 8
toen tegen zevenen het muziekge- t
zeischap de trappen naar het bordes n
beklom. b
Precies op de vastgestelde tijd d« S
laatste klokslag van zeven uur had net 11
geklonken zette de politie de reveille h
in met het Wilhelmus. Hierna werd
onder de bekwame leiding van directeur] n
Dick Anderson een acht punten tellendj
programma van gewijde muziek ten ge- p
hore gebracht, dat in grote stilte door li
de inmiddels in aantal nog belangrijk u
toegenomen belangstellenden werd aan-
gehoord. Achtereenvolgens werden ge- e
speeld Psalm 68, „Ga niet alleen door:
het leven", „Veilig in Jezus' armen", v
„Lied des geloofs", „Boven de starren",; d
„Wij leven vrij", „Bede voor het vader- j.
land" en een danklied.
Het is een waardig begin geworden var
deze 3-oktoberdag; we hebben respect
voor de politie, die dit begin op zulk
een uitstekende wijze voor baar rekenlni
nam. Vooral ook omdat na deze welwil
lend aangeboden muzikale prestaties een
overladen programma van lang niet al
tijd aanlokkelijke plichten lag té wacb-
ten.
Alle 3 oktober-foto's
van IS. van der Horst
Was het een wonder dat -de Breestraat
lang voor het défilé propvol Leidse feest
gangers stond en helemaal niet zo breed
leek als haar naam doet vermoeden?
Het weer was Leiden ditmaal bijzonder
goed gezind en dus werd het een parade
die klonk als een klok. Br namen onge
veer zes- tot zevenhonderd man aan deel
onder bevel van luitenant ter zee vlieger
der eerste klasse J. W. Canters. Het
défilé werd afgenomen door de terri
toriaal bevelhebber west, briga-de-gene-
raal van de generale staf G. Dijkstra, die
ziich daartoe had opgesteld op een
het stadhuisbordes aangebracht platform.
Bezijden dit platform stonden de burge
meester van Leiden, de rector magnificus
van de Leidse Universiteit, de senaat vat
het Leidsch Studenten-Corps, bestuur-
deren van de 3-October-Vereeniging, de
commissaris van politie, de inspecteur der
intendance brigade-generaal K. D. Schef-
fer, de commandanten van het mari
vliegkamp Valkenburg, het garnizoen
's-Gravenhage, het marine-opkomstcen
trum Voorschoten en vele andere mili
taire en burgerlijke autoriteiten.
De troepen
Het défilé werd voorafgegaan door de
Koninklijke Militaire Kapel onder leiding
van majoor R. van Yperen, waarna
detachement mariniers en een detache
ment vlootpersoneel van de Koninklijke
marine volgde.
Het daarna marcherende detachement
van de Leidse Studenten-Vereniging tot
vrijwillige oefening in de wapenhandel
„Pro Patria" marcheerde goed maar haé
het helemaal niet gemakkelijk. De stu
denten liepen echt „in het zonnetje": tus
sen de Koninklijke marine en het regi
ment „Van Heutsz". Aan mariniers
matrozen behoeven we op het gebied
defileren niets te leren en bij de man
van „Van Heutsz" zijn er heel wat
de nodige ervaring in Indonesië en Korea,
zoals hun eretekenen bewezen.
Vele toeschouwers herkenden de
mannen met de zwarte inplaats van
de normale khaki das: wij zagen
bij het voorbijgaan van dit detache
ment heel wat hoeden die werden
afgenomen uit eerbied voor de in
verre landen geleverde prestaties.
Vervolgens kwamen de te Leiden ge
legerde koksschool en een detachement
van de Koninklijke luchtmacht, wa
het woord wa* aan de vliegtuigen:
jeugd
volwasi
gaten, dat ze de kindelijke staat
boven zijn gekomen en die geanimeerd
meegenoten van het poppenspel,
aan zoon* of dochterlief zo'n plezier
beleefde.
Op nog twee plaatsen ii dit spel op
gevoerd. bij de school Pastenrstraat en
op het Vijf-meiplein. Wat hel laatste be*
treft werd voor het eerst het nieuwe
Leiden in Zuid-West bij de ftMMlij».
heden betrokken.
(Advertentie)
VOOR
KOLEN en OLIE
patrouille Seahawk-straalgers en een
patrouille Grumman-onderzéeboot-bestrij-
ding6vliegtuigen van de marinelucht-
vaartdienst vlogen over.
De 929e afdeling lichte luchtdoelartil
lerie en een brandploeg van de luchtbasis
Ypenburg zorgden voor het gemotoriseer
de gedeelte, waarby de brandploeg met
haar vuurrode materiaal en de nogal op
vallende uitrusting zorgde voor een vro
lijke afsluiting in rood en wit, dus, hoe
wel zulks waarschijnlijk geen opzet was,
in de Leidse stadskleuren!
Ontvangst
Na afloop werden autoriteiten en geno
digden ontvangen in de officiers-mess
de Doelenkazerne, waar dr. F. J. Doornik
van de 3-October-Vereenlging met
kort en geestig woord de merkwaardige
rol van gast tevens gastheer vervulde,
welk woord op even innemende wijze
werd beantwoord door de commandant
van de koksschool, de hoogste in Leiden
geplaatste autoriteit van de Koninklijke
landmacht.
Deze ontvangst werd hoe kan het
andersI de Inleiding tot een allerge
noeglijkste hutspotmaaltijd en hij werd
éven onderbroken, voor het optreden
de Pipe Band of the Highland Light In-
fafttry, 1st Battallion, die op de binnen
plaats van de Doelcnkazernc ten behoeve
van de Nederlandse wapenbroeders et
concert gaf, dat een welverdiend applai
oogrite.
De lichte luchtdoelartillerie In het
défilé op de met zonlicht overgoten
Breestraat. Links de parade-Inspec
teur brig.-gen. G. DUkstra. rechts
een deel vnn de Koninklijke Militaire
Palen-rijkdom
A LS LEIDEN feest vier», wil het
niet lastig gevallen worden door
dringend verkeer. Per slot van reke
ning zo redeneert de ware Sleu
telstadbewoner reden er In 1574
ook geen auto's en als we alles op de
juiste wijze willen herdenken, dan
ook de auto's de stad uit.
Het eenvoudigste zou ztfn, de stads
poorten voor een dag dicht te spijke
ren. maar omdat dit ook weer narig
heid geeft en er bepaalde personen
zUn, die absoluut met hun auto de
stad in en uit moeten rijden, zijn er
slagbomen by de ingangen opgesteld,
die worden bewaakt door getrouwe
Wanneer men gisteravond laat langs
deze bomen zou zijn gewandeld, had
men een verkeerd idee gekregen van
de zwaarte dezer plicht. Want Lelden
weet al feestende toch de werkers te
bedenken.
Wy spraken een slagboomman, die
de eerste maanden geen koffie en
koek meer kon zien en als zUn vrouw
het waagt de eerste weken hutspot
op het menu te zetten, dreigen de
eerste moeiiykheden in zyn overi
gens zo gelukkig huwiyk los te bar
sten. Een andere stadsbewaarder had
het bygehouden; Zeventien kopjes
koffie, meneer, vertelde hy nog na
hijgend., twaalf stukken koek, drie
schyven cake en twee porties huts
pot, waarmede het halve Spaanse le
gerkamp gevoed had kunnen worden.
En naast de materiële welstand, die
zy gisteren hebben genoten, kwam
nog de geestêtyke rust, dtc zy deel
achtig werden. Toen half Leiden zich
hijgend een doortocht zocht over de
Turfmarkt naar het Schuttersveld,
stonden zij contemplatief by hun bo
men en hadden ruimschoots gelegen
heid de Udelheden dér wereld diep
zinnig te beschouwen.
SLUöEWNUivLBAIAyc»!
