CHRISTELIJK
LADY ISABELLA
Christelijk v.li.m.o. mist
principiële structuur
„Onderhoudende artikel 31 K.O.
verdwijnt als aanduiding
Eert woord voor vandaag
Kanttekening
Eerste kerk van poreus
beton in Nederland
D
hoofdpijn?
Easi Lynne
Kinderkopjes
Rovk VAN DE DAG
Scherpe kritiek van
prof. dr. J. Waterink
iN ryn tweede artikel in Cen
traal Weekblad gaat prof. dr.
J. Waterink nader in op hetgeen
ds. A. J. R. Bratsaard onlang»
schreef over het christelijk on
derwijl. Prof. Waterink schrijft:
L ia over de zin en de taak
van het v.h.m.o. Misschien kan
ik dit ook anders zeggen. Er
zijn betrekkelijk weinig mensen
bij het v.h.m.o.. die hun taak zien
als een opdracht Gods om jonge
mensen op te voeden in de vreze
des Heren en hun óók door de vak
kennis. die hun bijgebracht wordt,
te leiden in de kennis der Waar
heid. Nu moet men niet denken,
dat ik hiermee bedoel, dat de
biologie en de geschiedenis moe
ten eindigen in een preek. Maar
ik bedoel wel. dat de vakken van
tuuronderwije en ook het onder
wijs in de natuur- en scheikun
de. evenals het onderwijs in de
klassieken het ..ut cognoacant
te (opdat zij U kennen)" moe
ten dienen, zoals J. Woltjer het
reeds meer dan een halve eeuw
geleden uitsprak. En dat niet al
leen in die zin. dat de jonge men
sen kennis verkrijgen, maar ook
zo dat zij gevormd worden, per
soonlijk gevormd, als christen
jonge mensen.
Hier ligt een kloof in de kring
van het v.h.m.o. zelf. Er njn er.
die het v.h.m.0. dienen, die van
deze laatste opgave niets willen
weten. En onder dezen zijn er
weer. die zelf met geen mogelijk
heid begrijpen kunnen wat Je be
doelt als je spreekt over ..vor
ming door heel het onderwijs".
Dit Is de tragiek van ons chris
telijk v.h.m.o. Er Is geen princi
piële strnctuur gegroeid in dst on
derwijs. Ik bedoel heus niet daar
mee het werk van alle leraren te
bekritiseren. Ik ben overtuigd, dst
er heel wst lersren zijn bij het
v.h.m.o., die persoonlijk met hnn
vak zeer veel doen en die ook
de Jonge mensen opvoeden, die
ook principieel Inzicht geven In
de vraagstukken, die hun vsk be
treffen. Laten wij dit goed vast
stellen. opdat er geen misverstand
zij. Als iemand zou willen gene
raliseren In zijn kritiek dsn zon
hij font gsan.
Maar ik heb het over de ..ethos"
In het onderwijl. Dat is de alge
meen aanvaarde eenheidsstruc
tuur van geestelijke aard. Deze
ethos, deze christelijke ethos ont
breekt.
F" R zijn trouwen» duidelijke symp-
tomen die daarop wijzen. Er
worden bij ons christelijk v.h.m.o.
hier en daar boeken gebruikt, ook
voor vakken als geschiedenis, lite
ratuur, aardrijkskunde en biolo
gie, die zeer beslist niet geschre
ven zijn vanuit een christelijke le
vensvisie
Zo komen wij dan bij onj spre
ken over het chr. v.h.m o. in de
eerste plsats tot de conclusie, dat
er san de principiële opbouw van
dit onderwijs ieU ontbreekt. Al
mogen wij dan ook dankbaar con
stateren. dat in de laatste Jaren,
zeker ook onder invloed van het
Christelijk Paedagogisch Studie
centrum. enige kentering begint
te komen. Een kentering, die
misschien gunstig beïnvloed kan
worden door het feit. dat de aca
demici. die thans in opleiding
zijn aan de V U. positieve leiding
krijgen wat betreft de pedagogi
sche problematiek. Maar de wet
telijke bepalingen rijn van dien
aard, dat men slechts zeer gerin
ge aandacht voor de pedagogische
vraagstukken kan eisen.
MU is er nfet alleen de princi-
piële problematiek, maar ook
de technische. Wanneer men te
genwoordig klaagt, dat er zoveel
mankeert aan het v.h.m.o. in
het algemeen. dan hoort men
daarbij van de zijde van de
school in de regel de volgende
verklaringen omtrent de oorza
ken van de moeilijkheden. Men
zegt
a. wij krijgen te veel leerlingen
die ongeschikt zijn;
b. de bepalingen in de wet en de
koninklijke besluiten leggen ons
aan banden.
Door deze twee oorzaken, zo
zegt men, moeten wij veel te veel
ongeschikte leerlingen brengen
naar een peil. dat zij haast niet
kunnen bereiken.
Nu erken ik direct, dat het
feit, dat er ook verschillende on
geschikte leerlingen op schooi
zijn. de zaak moeilijker maakt.
Maar gelijk ik hoop aan te tonen
ligt daarin beslist niet de hoofd
oorzaak voor het feit, dat zoveel
leerlingen van het v.h.m.o. zuch
ten onder hun schooltaak.
Eveneens hoop ik aan te tonen,
dat het beslist niet juist is. dat
de eisen van wet en koninklijk
besluit werkelijk remmende in
vloed hebben op de goede gang
van zaken.
Ij Ik ben veel i
"9 oorsaak vai
in hoofdzaak ergens anders ligt.
Hoewel er voortreffelijke lersren
rijn bij het v.h.m.o.. leraren
over welke de jongelui dan ook
niet klagen, leraren voor wie xij
zich niet hoeven „dood te wer-
*5°"' Is er een zeker niet ge-
O zeker, zij kunnen wel orde
houden zij zijn knap genoeg in
hun vak. maar zij weten niet
hoe zij de dingen aan kinderen
moeten vertellen. Zij hebben het
nooit geleerd: er is een behoor
lijke kans. dat zij zelf nooit van
een goede leraar les gehad heb
ben. hoe zullen zij dan weten
hoe zU wel aan de Jongelui het
best de kennis, die deze verzame
len moeten, kunnen bijbren
gen. In geen enkel cultuurland in
het Westen laat men leraren los
op leerlingen, zonder dat die lera
ren voor hun leraarschap ge
vormd zijn. Tot voor een paar
jaar hebben wij dat wel gedaan
En wat wij er nu aan doen is
eigenlijk schandelijk weinig. Heus.
de leraren zijn knap genoeg,
maar hoe moeten zij de kennis,
die zij hebben, overdragen aan
twaalf- tot zestienjarigen?
Waarom moeten zij in de eer
ste klas op een andere manier ge
schiedenis vertellen dan in een
vierdeWat is de beste manier
om hun Franse en Latijnse woord
jes te leren' En om eens iets
heel belangrijks te noemen, wan-
neer zij een thema nakijken of
vertaalwerk (als zi) dat tenminste
doen en niet de Jongelui eikaars
werk laten nakijken, wat ook
voorkomt!) weten de leraren dan
wat de gemaakte fouten hun heb
ben te zeggen? Waarom maakt
een Jongen deze fouten' Waarom
komt een bepaalde fout achtmaal
in een klas van zesentwintig kin
deren voor' Als een leraar dit
niet kan begrijpen, dan doet hij
zijn werk minder goed dan een
§ewo"® arbeider. die achtmaal
dezelfde fout tegenkomt en denkt:
hoe komt dat'
Maar onze Nederlandse leraren
zijn voor zulk een onderzoek niet
eens gevormd Wij mogen hun
dus niet kwalijk nemen, dat zij
dit niet kunnen.
En het gevolg is. dat er nu les
wordtde leraar legt de
dingen, zo goed en 10 kwaad *.s
het gaat, uit hoe dat precies
moet heeft h(J nooit geleerd
en nu gaan de jongens en mels-
i" nsar huls met een hoop huis
werk.
Ik wil dan ook beginnen met
te zeggen, dat de eerste oorzaak
van de fouten, die wij In ons
v.h.m.o. signaleren, gelegen is
in de wijze, waarop de leraren
dit v.h.m.o. worden ge-
FR z(jn onder de leraren bij het
v.h.m.o. ook mannen en vrou
wen. die afkomstig zijn uit het
lager onderwijs. Via de middel
bare akte verkregen zij de be
voegdheid voor het v.h.m.o.; en
nu is het merkwaardig hoevelen
juist van déze mensen mij ge
zegd hebben, dat zij het onder
wijs aan de oudere leerlingen
prachtig werk vinden, maar dat
zij zo teleurgesteld zijn over het
feit. dat er zo weinig eenheid is
in pedagogisch-didactisch Inzicht
aan de school; en dat men (ook
al ij de groep leraren In vriend
schap een behoorlijke eenheid) zo
weinig belangstelling aantreft
bij vele leraren voor de vraag
hoe men deze jonge mensen nu
als christenen moet vormen.
Nog één ding. Men moet geen
verkeerde indruk krijgen alsof
academici allemaal slechte peda-
die voortreffelijke opvoe
ders zijn, benevens uitstekende
vakmensen. Maar dat zijn dan
ook leraren, die wel het belang
ik sprak er reeds meermalen over.
die er niets van begrijpen en er
niet de minste belangstelling voor
hebben. Er zijn leraren die, ook
door de beste leiding van de school,
niet tot pedagogen kunnen worden
gevormd.
'ff fü'IUllI
De synode te Spakenburg
„De zich noemende Gereformeerde
Kerken veroorzaken verwarring"
juichten de verdwijning toe van de in
hun oren als een bespotting klinkende
distinctie „onderhoudende artikel 31
Wel meende ouderling H. Troosthelde
te Bilthoven. dat het simpel hanteren
van de na&m der kerken moeilijkheden
kon opleveren bij teatamentalre be
schikkingen, bij het openen van glroreke-
door ds. Van Tongeren gerustgesteld.
Deze vond, dat dan de naar hij zei
„zich noemende gereformeerde ker
ken" maar een postale aanduiding
moesten kiezen of haar naam verande-
Met algemene stemmen nam de sy
node vervolgens het besluit, uit de for
mulering waarvan wij het volgende
ENKELE weken geleden had
de generale synode van de
gereformeerde kerken
(ond. art. 31 k.o.) een verzoek
van de kerkeraad van Leeuwar
den tot weglating van de aandui
ding „onderhoudende artikel 31
k.o." besproken. De commissie,
die hierover rapporteerde, stelde
voor om niet op dit verzoek in te
gaan. De stemming wees echter
uit, dat de synode niet met de
commissie meeging.
Omdat men hierdoor alleen
een negatief resultaat bereikte,
dienden thans de predikanten H.
van Tongeren te Leeuwarden en
F. F. Pels te Huizum een nieuw
voorstel in, waarin met redenen
omkleed het besluit was gefor
muleerd om de bekende postale
aanduiding voortaan niet meer
te gebruiken.
Ds Van Tongeren heeft dit voorstel ter
synode toegelicht. In 1945 nam de voor
lopige synode van Enschede het zijns
Inziens ongelukkige besluit óm een pos
tale aanduiding te gaan voeren. Niet
omdat men de oude naam „Gerefor
meerde Kerken" losliet maar om ver
warring te voorkomen. Men had destijds
nog allerlei processen om kerkelijk"
goederen in het vooruitzicht, zodat het
van belang was om zich tc onderschei-
de andere kerkgemeenschap,
naam draagt.
kelijk i
Bovendien hadden beide kerken de
Dordtse Kerkenordening. „Alleen
maar", aldus ds. Van Tongeren, „die
andere kerken onderhielden de
niet. althans niet het belangrijke
tikel 31. In de kerkorde, die de andere
gemeenschap thans gaat invoeren,
artikel 31 veranderd en aangepast
aan de hiërarchische practijk der
veertiger jaren. Die andere gerefor
meerde kerken kunnen thans met.
recht zeggen, dat zij artikel 31 wêl\
onderhouden! Maar dat wekt dan
juist verwarring, omdat haar artikel
een ander is dan het ónze. Teneinde
deze verwarring te voorkomen, dientj
de postale aanduiding geheel en c-f
te verdwijnen".
Ds. Van Tongeren, die de nieuwe;
kerkorde van de gereformeerde ker-
ken in de hand hield, verklaarde dat
dit stuk op de scharnierpunten en in
de fundamenten veranderd was. Vol
gens hem bestaat daarover in de ge
reformeerde kerken een groeiende
verontrusting, niettegenstaande „het
narcoticum de mensen wordt inge
spoten. dat alles gelijk gebleven ls".
Dat bij het vervallen van de postale
aanduiding de mogelijkheid van vergis
sing niet is uitgesloten, gaf ds. Van
Tongeren toe. Hoe men dit plaatselijk
oplost moeten de kerken zelf maar be
palen. De synode geeft daarin geen vin
gerwijzing. omdat men anders van de
ene postale aanduiding in de andere zou
vervallen. Terwijl de kerken toch per
sisteren bij de oude naam ..De Gere
formeerde Kerken in Nederland".
Met algemene
stemmen
Verschillende sprekers stelden redac
tiewijzigingen voor in de formulering
van het voorgestelde besluit. Zij allen
De general synode, overwegende:
1) dat de voorlopige generale synode
Enschede-1945 besloot „uitdruk-
de acta op te nemen, dat
ae naam onzer kerken is en blijft
De Gereformeerde Ker':en in Neder
land. zonder enige bijvoeging, en dat
de distinctie onderhoudende arti
kel 31 k.o. slechts een onder
scheidingsteken is om verwarring te
voorkomen, en dus in geen enkel op
zicht iets kan of mag prejudiceren"
2) dat het in dit besluit bedoelde
vaar van verwarring uitsluitend te
vrezen geacht werd in verband met
de naamsvoering der zich noemende
Gereformeerde Kerken;
3) dat de in sub 2 genoemde kerken
haar synode van Assen 1957-58 de
kerkenordening, die zij tot dan toe
vrijwel na.r de letter met de Gere
formeerde Kerken in Nederland ge
meen hadden. ingrijpend' hadden
gewijzigd en die aldus in overeen
stemming hebben gebracht met haar
hiërarchische uitleg en toepassing
daarvan in 1944 en volgende jaren.
hiërarchi-
waarbij ook artikel 31
sche inhoud kreeg;
'an oordeel
1) dat hierdoor het voortgaand gebruik
van de postale toevoeging enerzijds
zijn duidelijke zin verloren heeft, ter
wijl anderzijds daardoor nieuv
andersoortige verwarring kan
den gewekt, wijl daarin de suggestie
ligt. dat in de onder overwegende
sub 2 genoemde kerken nog altijd,
al ware het dan ook riechts naar de
letter, dezelfde kerkenordening als in
de Gereformeerde Kerken zou voort
bestaan;
2) dat voorts tegen de uitgesproken be
doeling van de voorlopige generale
synode van Enschede-1945 in en on
danks het besluit van de generale
synode van Amersfoort-1948 om er
bij de kerken op aan te dringen de
aanduiding .liet dan in bijzondere ge
vallen te gebruiken;
spreekt uit
1) dat de naam der kerken gebleven
en blijft De Gereformeerde Kerken
in Nederland;
2) de postale toevoeging achter
naam der kerken (onderhoudende
tikel 31 k. j niet meer geschikt te
achten als onderscheidingsteken;
3) aan de kerken en kerkelijke vergade
ringen aan te bevelen deze onder
scheiding niet meer te gebruiken en
in gevallen waarin verwarring is te
duchten, zelf middelen te zoeken om
deze te voorkomen en zulke middelen
allereerst te vinden in zo nauwkeurig
mogelijke aanduiding van adressen
Di-.sdag a.s. komt de synode opnieuw
te Spakenburg bijeen. Aan de avond
van die dag zal zij overgaan tot behan
deling van het rapport inzake de zoge-
samenspreking" (met de ge-
De Hemelse Vader staat met wijd geopende armen geret
om Zijn kinderen (Zijn verloren zonen) op te vangen. Dat geli
niet alleen aan het eind van hun leven al is het juist da
hun grote, hun enige troost maar elke dag. Wordt het get
tijd, dat we dat onze eenzame medemensen, die het gevoi
hebben, dat alles langzaam of snel kapot gaat, duidelijk pn
heren te maken? Als onze levensovertuiging dan maar ve\
gezeld gaat van een levenshouding, die onze woorden nti
logenstraft. Een houding, waaruit blijkt, dat we geen had
beter zijn dan die medemens, dat we evenals hij verlortj
zonen waren, die eigenlijk bij hun Vader niets anders in j
brengen hadden dan een beroep op Zijn barmhartigheid ej
genade. Wie dat beroep gedaan hebben, zijn immers geen vei
loren zonen meer. Zij zijn „eigendom van Christus" gewordei
en Christus noemt tegenover Zijn Vader hun naam en Zijri
in één adem. En een leven met Christus is een feest, waa
op den duur geen enkel verdriet tegenop kan!
WERKTIJDVERKORTING
Strijk- of kurkdroog
op commando met de
electrische wasdroger
In s-Hertogenbosch
Eigendom van de
Waalse gemeente
E NIEUWE Waalse kerk in
's-Hertogenbosch, die tijdens
een zondagmiddag a.s. om halfvïer
te houden dienst in gebruiik zal
worden genomen, is de eerste kerk
van poreus beton in Nederland. Zij
staat aan de Zuiderparkweg en is
binnen vier maanden gebouwd.
Poreus beton of gasbeton wordt
Zweden al veel gebruikt, ook voor gro
te gebouwen. In ons land worden de
gasbetonblokken vervaardigd in een fa
briek te Vuren aan de Waal. Zij wor
den gemaakt uit een betonmengsel. dat
door een chemische reactie poreus ge
maakt wordt. Het is licht van gewicht,
bestand tegen vuur en vorst, waterdicht
Verkoudheid?
In ons land zijn van het zendingsgebied
teruggekeerd mej. zuster B. Biersteker,
verpleegster op Soemba, dokter J. P.
Kuiper, arU op Soemba, met zijn gezin,
en de heer en mevrouw Popma, die het
onderwijs op Soemba dienden. Op 29;
september JL arriveerde ds, P. van Vliet I
met zijn gezin uit Purwokerto. 1
ses meter en is zeven meter hoog. De
bijgebouwen zijn 2Vz meter hoog. De ar
chitect heeft gestreefd naar een strakke
vormgeving, doch tevens naar eer
nenspel, dat de kerk zowel van binnen
als van buiten groter doet lijken dan
zij in werkelijkheid is. De achterwand
bestaat uit twee gescheiden muurhelf
ten, die niet in eikaars verlengde lig
gen en daardoor een bijzondere lichtval
mogelijk maken. Hierdoor heeft de
rechterhelft, dié grijs geschilderd
een donker accent.
Tegen deze rechter achterwand
staat de kansel en in de rechterhelft
van de kerk staan de banken voo
kerkgangers. De linker helft var
I kerk is leeg, hetgeen een grote r
tewerking geeft. Aan de wit geschil
derde linker achterwand hangt een
twee meter hoog kruis, dat afsteekt
tegen het van opzij invallende dag
licht. Hier staat ook de permanente
avondmaalstafel. Ondanks de onbekle
de wanden is de acoestiek in de kerk
De gemeente
Toen Frederik Hendrik in 1629 's-Her-
togenbosch innam, werd kort daarop de
Waalse Gemeente gesticht. Reeds eer
der waren er gevluchte Walen uit de
zuidelijke Nederlanden in deze Spaans
gezinde stad geweest, maar tot gemeen
tevorming is het toen uiteraard niet ge
komen. Reeds in 1636 kreeg de Waalse
gemeente haar beroemdste predikant,
de toen 37-jarige Samuel des Marets.
Later werd deze benoemd tot hoogle
raar in de theologie in Groningen:
De kerkdiensten werden destijds ge
houden in de St. Annakapel. Nadat de
ze was afgebroken, bouwde de Waalse
Gemeente in 1848 een eigen kerkgebouw
in neo-gotische stijl in de Verwerstraat,
ter plaatse waar toen het laatste hou
ten huis van 's-Hertogenbosch stond. In
1956 is deze kerk met de renaissance-
preekstoel overgegaan in handen van
de evangelisch Lutherse gemeente.
2 'ASPRO" o»UtWsveeb fa.
26.
Er waren veel te veel soorten wijn voor de jicht
van de graaf en ook te veel vlees. Bedienden lie
pen af en aan in hun keurige livrei En temidden
daarvan zaten zij: Carlyle. de graaf en zijn doch
ter. Niettegenstaande de treurige financiële omstan
digheden. had hij de pracht en praal van zijn huis
houding nooit verminderd. Het was een wonder hoe
hij het n»« zolang volhield. Het was nog een groter
wonder als hij het nog lang kon volhouden. Het
wal prettig, om daar te zijn. Het bedwelmde Car
lyle een beetje, maar hij waarschuwde zichzelf het
hoofd koel te houder
Isabella was naar de andere kamer gegaan en zat
daar wat te prakklzeren. Over haar moeder, die ze
op East Lvnne het laatst had gezien, over de las
tige jicht van haar vader, en over allee wat ze kort
geleden In Londen had beleefd Eén persoon was
niet uit haar gedachten, en als ze er langer was
gebleven zou ze harr rust rijn kwijtgeraakt. Het
wi| Francis Levison Mevrouw Vane was meer dan
achteloos geweest, dat ze hen zo vaak te zamen
bracht. Mevrouw waa koud en zelfzuchtig. Een slech
te vrouw En daarom kon het haar ook niet sche
len wat er van anderen terecht kwam.
Met een zucht ging Isabella overeind en verdreef
al die gedachten. Vader en mijnheer Carlyle kwa
men niet gauw theedrinken. Ze ging naar de plano
en zocht wat muziek.
De graaf had helemaal geen haast. HIJ had nooit
haast als hij bij de wijn zat. hoewel leder glas
was ais vergif voor zijn gestel. Plotseling zweeg Car
lyle. midden in een zin. en luisterde.
Zachte muziek bereikte zijn oor. het scheen vlak
bij te zUn. maar hij wist niet waar het vandaan
kwam. Torn hoorde hij ook ren zachte donkere
stem rn hij hield zijn «den in.
..Gezegend zij de God vi
zijn volk bezocht en gered
van
door ANN LUDLOW
Hij heeft een hoorn des heils opgericht: in het
huis van David. Zijn knecht."
.Het is Isabella, zei de graaf. „Ze heeft Iets bij
zonder liefelijks in haar stem. Ik denk dat het komt
omdat ze zo zacht zingt. Ik hou niet van dat ge
schreeuw. Houdt u van muziek?"
..Ze zeggen, dat ik geen gehoor
voor goede muziek", glimlachte Carlyle. „maar
rug. Ernstiger dan tevoren. Hij kon het landgoed
onmogelijk verlaten. En Carlyle zei. dat het hem
een genoegen zou zijn, wanneer hij inderdaad nog
een tijd bleef, zolang als dat nodig mocht blijken.
De graaf was er heel dankbaar voor, hij hoopte
weer gauw op de been te zijn.
Maar dat gebeurde niet. De jicht kwam
FNIGE tijd geleden is in West- mate gebruik gemaakt van de ni(
Duitsland een enquête gehouden gelijkheid tot werktijdverkorting,
naar de gevolgen van een kortere Een zeer belangrijk motief van st
arbeidstijd voor de produktie. Vol- ciale aard is hierbij geweest, dat i
gens deze enquête heeft de werktijd- voorkomen werd dat het totale weri
verkorting over het algemeen geen loosheidscijfer nog aanzienlijk hog.
nadelige invloed, en in sommige ge- EOu worden. Voor nog honderde
vallen zelfs een gunstige, op de om- werknemers meer zou heb spot
vang van de produktie. van de werkloosheid werkelljkhei
Hierbij zij opgemerkt, dat een ge- geworden zijn, wanneer de werkg»
stegen produktie niet altijd een ge- Vers niet de mogelijkheid van werk
stegen produktiviteit behoeft te be- tijdverkorting hadden aangegrepei
tekenen. Een feit is echter, dat deze Daarnaast heeft waarschijnlijk nm
enquête heeft aangetoond dat er lit
de bedrijven nog bepaalde produk-
tiereserves bestaan die geactiveerd aanhouden
kunnen worden. Binnenkort zal een sen>
bedrijfseconomisch motief
speeld, namelijk het op deze wij»
akbekwame mee
kunnd
uitgewerkt resultaat van de beschikken bij een gunstige wendin,
Westduitse enquête worden gepubli
ceerd.
In ons land zijn, voor zover ons be
kend, dergelijke onderzoekingen nog
niet gedaan. Wel is in een groot aan
tal bedrijven werktijdverkorting toe
gepast, geen werktijdverkorting
op de duur te komen tot een v
korting van de normale arbeidsweek
tot 45 of 40 uur, maar een noodge
dwongen werktijdverkorting tenge-
v°'« J" arbeidstijd ..1 hi.r een vrrhogi,
genheidssituatie. Omstreek, maart de prortuktlvluit hebbe„ late
de economische situatie.
De werkgevers hebben een belan|
rijke ervaring opgedaan met ee
verkorting van de arbeidstijd, ct
naar ons gevoelen is deze ervarin
voor een belangrijk deel gunstig g<
weest. Het zou ons niet verwonderej
vele gevallen de verkoi
ting van de arbeidstijd niet rech
evenredig is geweest met het verllt
aan produktie De verkorting van d
van dit jaar zijn er werktijdverkor
tingen toegestaan, die, wanneer men
de nietgewerkte uren optelde,
zien.
Deze onder bijzondere omstandq
10.000 theoretische heden geboren vorm van arbeid!
werklozen extra veroorzaakten. verkorting heeft zo een belangrij
In de Nederlandse bedrijven die te sociaal en tevens een bedrljfseconc
kampen kregen met een gebrek aan misch doel gediend, en bovendie
orders tengevolge van de bestedings
beperking en de aamelende con
junctuur ls dus in wel
ruime sociaal-economische aangelegenheid.
MINDER JUISTE FINANCIERING
TNE grote animo die men van werk-
geverszijde getoond heeft voor dacht gevraagd
de verkorting van de werktijd onder de ondernemers
druk van de werkgelegenheidssitu-
Indertijd hebben wij reeds aan
r de suggestit
de werknemer
de inkomstenderving te laten ver
atie is op sociale gronden bijzonder goeden, die deze lijden tengevolgi
lofwaardig geweest. Het verheugt
ons dat de houding van de werkge- geld- e
vers niet anders is geweest, en wij draagt
de werktijdverkorting. De wacht
werkloosheidsuitkering bt
lelijk 80 pet. van het looi
spreken gaarne de v
in de toekomst onder gelijke omstan
digheden eenzelfde standpunt zal in
nemen.
s uit, dat men dat gederfd wordt. De resterend
20 pot. of een deel ervan zou opgi
vangen kunnen worden door de on
dernemers.
Wanneer wij de bedrijfseconomische Hiervan is evenwel niets gekomen
kant van de zaak bezien, valt op, dat De Federatie van Werkgeversval
er voor vele ondernemers ook op verenigingen in de sector grootmt
economische gronden een voorkeur taal wimpelde een dergelijk voorst»
bestaan heeft voor werktijdverkor- al onmiddellijk af. Inderdaad moe
ting boven ontslag. Vakbekwaam erkend worden, dat een dergelijk
suppletie wel de werknemers tei
goede komt, maar geen correctie i
toch volledig vat bleef houden op op de uitkering van gelden, medi
deze mensen. Onder gunstiger con- om niet-sociale motieven, uit d(
juncturele omstandigheden zou men wachtgeld- en werkloosheidsfondsen
deze mensen onmiddellijk weer vol- Om hieraan tegemoet te komen lijk
ledig kunnen aantrekken.
Voorts willen wij ook niet
hoofd zien de factor van de produk-
het
het juister, dat de ondernemers 1
de 80 pet. gederfd loon, die de so
ciale fondsen uitkeren, een deel
tiviteit. Naar ons gevoelen zullen hun rekening nemen. De omvanj
van dit deel zou nog nader beziet
moeten worden, maar zij mag it
geen geval zo groot zijn, dat bij di
ondernemers de voorkeur voor werk
vele werknemers, die verkort
ken, een naar verhouding grotere
prestatie leveren dan
„full-timers" zijn.
Bedrijfseconomisch bezien zal men tijdverkorting boven ontslag,
niet kunnen ontkennen, dat deze dit mogelijk is, zou verdwijnen.
werktijdverkorting vele Wij menen, dat met een dergelijk»
Beroeping» werk
NED. HERVORMDE KERK
Aangenomen naar Bergschenhoek: A.
an Eijk te Benthuizen.
Bedankt voor Wijk bij Heusden: W. H.
an Kooten te Hasselt.
GEREFORMEERDE KERKEN
de jicht I Bedankt voor Rotterdam-IJsselmonde:
ging. Hij behoefde wel niet" naar bed, maar hij H. van der Wejj te Emmen; voor Win-
kon toch zijn kamer niet verlaten. Het duurde tot schoten: P. B. Suurmond. laatstelijk pre-
oktober eer hij weer wat beter werd. Verschillende dikant te Sorong. Nieuw-Guinea.
families uit de omgeving hadden hun bezoeken ge-I Benoemd tot hulpprediker te Daarle:
bracht. Carlyle evenwel kwam vaker dan alle an- p. D. Kuiper, laatstelijk miss. predikant
..Ze zeggen, dat ik geen gehoor noch smaak heb
>or goede muziek". *-*- fiMfi
dit vind Ik prachtig.'
,,Die piano staat tegen de muur en er U maar
een dun schot tussen", antwoordde de graaf. „Isa
bella heeft helemaal niet in de gaten dat ze ons een
genoegen doet."
En zo was het ook. Ze zong het ene lied na het
andere En Carlyle zat daar en dronk de klanken
In. en h:j vergat helemaal dat het intussen avond
werd.
HOOFDSTUK VIII
Het concert ven mijnheer Kane
deren De graaf was erg op hem gesteld,
ergerde zich wanneer de advocaat eens
verhinderd was.
„Ik kan niet op visite gaan. ik vind het heel mooi
van Carlyle. dat hij hier telkens komt om mij wat
op te vrolijken", zei de graaf.
„Heel mooi. papa. Ik vind hem heel aardig."
..Ik zou niemand weten op wie ik zo gesteld ben",
beaamde de graaf.
Diezelfde avond was Carlyle er weer en op een
gegeven ogenblik vroeg hij Isabella om nog wat te
zingen.
„Ik wil het wel doen. papa, als u het goed
vindt", zei ze. „maar de piano is zo vals. dat het
helemaal niet mooi klinkt. Is er niemand in West
Lynne die onze piano zou kunnen stemmen, mijn
heer Carlyle?"
„Zeker. Kane zou het wel kunnen doen. Zal ik
hem morgen sturen?"
Israël, want hij heeft
te Djakarta, die deze benoeming ook
nam; hij bedankte voor Linschoten.
GEREFORMERDE GEMEENTEN
Bedankt voor Dordrecht: M. Blok te
Rijssen.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Nieuwpoort: J. Keuning te
Barendrecht.
BAPTISTEN GEMEENTEN
Beroepen te Musselkanaal: W. Veenstra
te Treebeek.
Ds. E. Pot overleden
In de leeftijd van 57 Jaar is te Haar
lem overleden ds. E. Pot, emeritus pre
dikant der Ned. Herv. Kerk. De thans
overledene, die in 1901 geboren is. aan-
vaardde op 21 maart 1926 het predi-
H«1 ,t.«. «U hit u niet 1JVM1 mo«U u Hit K«nt»air>bt te Opinde In Frieilind. In
til wj met veel helpen, wint het la een oud d.n« vertrok hll ^„r „eino (Overlliell.
Als we hier langer blijven, dan moet ik papa om
een nieuwe vragen."
Lady Isabella had er geen Idee van dat de piano
al van Carlyle was en niet van haar. De graaf hoest
te en keek naar zijn gast.
(Wordt vervolgd)
vorm
ondernemers economisch voordeel
opleverde en bovendien kon nog
enig ondernemersrisico afgewenteld
worden.
Afgewenteld waarop? Op de fond
sen van de wachtgeld- en werkloos
heidsverzekering. Dat er zo ruim
schoots gebruik gemaakt wordt van
de werktijdverkorting achten wij
volledig juist. Wij stipten dit hier
boven reeds aan. Maar wij vragen
ons af, of het juist is, dat, gelet op
financiering van de werktijdverkor
ting het bedrijfsleven recht wordt
gedaan en daarnaast de sociale fond
sen de bestemming krijgen, waar
voor zij bedoeld zijn-
Men zal er oog voor moeten heb
ben, dat, wanneer er zich in de toe
komst een langdurige periode van
ernstige werkloosheid zou voordoen,
aan de wachtgeld- en werkloosheids
fondsen zware eisen zullen worden
gesteld. Een te ruim gebruik van d»
de economische motieven, die hier gelden in een tijd van beperkter»
naast de sociale spelen, deze werk- behoeften zou voor de toekomst dt
tijdverkorting geheel gefinancierd moeilijkheden aanzienlijk kunnen
wordt via de Werkloosheidswet. vergroten.
1929 vertrok hij naar Heino (Overijsel).
in 1940 naar Oldenzaal en op 4 mei 1947
naar Haarlem. Om gezondheidsredenen
was hem op 1 mei van dit jaar ver
vroegd emeritaat verleend
Maandagmorgen
Twee predikanten
jubileren
Ds. P v. d, Wal te Zèist. emeritus
predikant dei Ned. Herv. Kerk. viert
vandaag zijn 45-jarige ambtsbediening.
De jubilaris werd in augustus 1885 te
Workum geboren en studeerde te Leiden.
Hij werd in 1913 kandidaat in Noord-
Brabant en aanvaardde op 5 oktober van
dat jaar te Jelsum het predikambt. Hij
diende de gemeenten van Wormer, Neede,
Tilburg en Idaard. waar hij in 1952 met
emeritaat ging. Ds. v. d. Wal was reserve-1
legerpredikant. lid van de generale sy-
node en lid van het hoofdbestuur van
de Vrijz. Zondagsscholen.
Ds. A. C. H Vollenweider. emeritus
predikant der Ned. Herv. Kerk. woon-^
achtig te Zeist, viert maandag a.s. zijn
veertigjarig ambtsjubileum. Hij werd 23
december 1883 te Oud-Beijerland gebo
ren. Hij studeerde aan de rijksuniversi
teit te Utrecht en werd op 6 oktober 1918
door ds. J. Vermeulen van Mijnsheren-
land te Stavoren in het ambt bevestigd.
Hij diende de gemeenten van Cubaard,
Birdaard. Joure en Nieuwerkerk a. d.
IJssel. waar hij 31 december 1948 met
emeritaat ging. Daarna was hij nog hulp
prediker te Overlangbroek en te Zeist.
i half elf zal in de
Babyderm Haarwater (Haar-
ei-tonic) legt reeds in de ieugd de
de begrafenis zal vol-
Grote kerk een rouwdienst worden ge- gen op de begraafplaats Westerveld.
„Yoga" (ondertitel: het geheim van
een gezond en harmonisch leven) is de
titel van een boek, dat dokter Rama
Polderman schreef over de Yoga the
rapie. Dokter Polderman laat duidelijk
uitkomen, dat deze therapie, die in de
Oosterse wereld veel wordt toegepast,
ook voor de Westerse mens van het
grootste belang is. Yoga biedt uitkomst
uit de nerveuze spanningen van onze
tijd en komt de laatste jaren steeds
meer in de belangstelling.
Het boek. dat als standaardwerk kan
worden aangemerkt in Nederland, be
steedt uitvoerige aandacht aan de wijza
van handelen om tot een beter en har
monisch leven te komen.
