4
Jlieuuic £riJtëd\tlüóuranl
Felle aanklacht tegen
Indonesiës optreden
1
Algiers verwacht
overweldigend JA
Toch zal Nederland zijn
hulp voortzetten
VS-kunstmaan
is spoorloos
3
C
JSS
i«°
5 s 5
«►of
DIRECTEUR BACH NEEMT
ONTSLAG BIJ DE K.L.M.
p
Anti-communistische
staatsgreep in Birma
ja of nee
BON
ZATERDAG 27 SEPTEMBER 1958
BUREAUS: Steenstraat 37.
Directie. Redactie, Abonnementen- t
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ADVERTENTIES: J 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936
Negenendertigste jaargang no. 11374
Hoofdredacteur: Dr. B. DIE MER
CHR1STEL1JK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„$taahNi$tiri) is aheMmm
myo >n leaijcr.spoft"
Eigentijdse
SCHOONHEID
Zie pagina 3
Minister Luns voor Verenigde Naties:
TTET ONWETTIG OPTREDEN van de Indonesische regering jegens
mjjn land zou van ongunstige invloed kunnen zijn op andere in
ontwikkeling achtergebleven landen," aldus de Nederlandse minister van
buitenlandse zaken, nir. J. M. A. H. Luns gisteren in de algemene ver
gadering der Verenigde Naties, toen hij voor het forum der wereld over
de internationale toestand sprak.
Hij herinnerde aan de Nederlandse bij
drage tot instelling van het speciale fonds
voor steun aan onderontwikkelde gebie
den, dat begin volgend jaar zijn werk
zaamheden gaat beginnen. Maar, zo zei
de minister, het Indonesische optreden
brengt de opvatting van een collectieve
voorspoed in gevaar. „Toch heeft het on
recht, dat Indonesië ons heeft aangedaan
geen wijzigingen gebracht in ons stand
punt jegens de noodzaak van hulpver
lening aan in ontwikkeling achtergeble
ven gebieden. Het is echter duidelijk,
dat in internationaal evenals in nationaal
verband, geen economische samenwer
king mogelijk kan zijn zonder een mini
mum aan goed gezond vertrouwen".
Wandaden
In de loop van zijn betoog liet hij
duidelijk uitkomen, op welke grove
wijze Indonesië in het afgelopen jaar
het Nederlandse vertrouwen heeft
geschonden.
„Bijna 40.000 Nederlanders zijn gedwon
gen hun huizen in Indonesië te verlaten",
zei minister Duns. „Bezittingen ter waar
de van omstreeks vijf miljard gulden zijn
hun ontnomen, zonder betaling, belofte
van betaling of welke compensatie dan
ook. Door deze maatregelen tegen Neder
land en Nederlandse onderdanen is het
voor Nederlanders onmogelijk geworden,
in Indonesië te leven en werken. Ernstige
economische en financiële schade is Ne
derland door deze berovingen toege
bracht". Minister Luns zei verder, dat
alle verdragen met Nederland eenzijdig
zijn opgezegd en dat Indonesië in geen
enkel opzicht zijn verplichtingen meer
erkend. Hij wees erop, dat het Indone
sische optreden het wezen van het inter
nationale recht aantast en de vrede en
veiligheid ondermijnt.
„Voor het onrecht, dat binnen de ge
meenschap der naties is begaan, zijn vol
gens het handvest der Verenigde Naties
de landen gezamenlijk verantwoordelijk",
zo besloot de minister zijn toespraak.
Nederland is vrijdag met algemene
stemmen voor het jaar 1958'59 gekozen
als lid van de raad van goeverneurs
het internationale atoombureau. Zoals
bekend is te organisatie te Wenen bijeen.
Nederland krijgt de zetel van Italië, In
donesië en de Verenigde Arabische Repu
bliek werden herkozen.
De zevende kunstmaan, die de Ameri
kaanse marine getracht heeft In haar
b^an te brengen, lijtot zioh op het ogen
blik (geheel verguld en in de vorm van
een basketbal) ergens in de ruimte te
bewegen. Maar niemand weet waar pre
cies de satelhet zich bevindt. Is zij in
haar baan, dan betekent dit, dat de ma
rine voor de tweede maal een geslaagde
lancering heeft gedaan. Is zij niet in haar
baan (wat heden ieder die hert weten kon
het meest waarschijnlijk voorkwam) dan
is het de zesde kunstmaan, die niet In
haar baan kon worden gebracht en welke
lancering door de marine mislukte.
De Britse minister van defensie van
daag terug uit de V.S. keek toe, toen
de kunstmaan gisteren met een Varvguard-
raket werd gelanceerd. Het was een ge
wijzigde en verbeterde drietrapsraket,
irvan men dacht dat het projectiel het
toch wel goed doen. De aan
gebrachte kunstmaan, die een doorsnede
heeft van een halve meter, woog 10 kg.
Haar voornaamste taak was middels foto-
elektrische oellen de beweging en
deling van wolkenformaties te metei
behoeve van meteorologische studies. Via
signalen zou de kunstmaan tijdig v
schuwen, als er zich een orkaan of tyfoon
aan het vormen zou zijn, een boodschap
van onschatbare waarde voor de scheep
vaart en luchtvaart. Nadat aan de Ame
rikaanse westkust en in Zuid-Afrika sei
nen waren opgevangen, hoorde men niets
meer van de satelliet.
O TH
tl
6 g
•§y
->2
OU
S "3
fi -3
«8
O :0
O 2 ®tj
»SH
Sue j
•C M TO
t- 2
N CS O g
.1 "O 'jl
TTET REFERENDUM over de Franse grondwet is gisteren in het in
AA staat van oorlog verkerende Algerije begonnen. In een gespannen
atmosfeer door de dodelijke dreiging van de rebellen zijn de Mohamme
danen naar de stembureaus gegaan om hun briefje met „Ja" of „Nee" erop
in de bus te laten glijden.
Maar het is vrijwel zeker, dat
verreweg de meeste Algerijnse Mo
hammedanen „Ja" zullen stemmen,
omdat het woord „Qui" hun prak-
ming voor generaal De Gaulle is;
omdat het woord „Oui" hen prak
tisch van elke muur tegemoet springt
en omdat zij eindelijk eens vrede
willen.
Vandaag konden de Franse
ten in Algiers dan ook voorspellen, dat
Algerije op een overweldigende v
„Ja" zal stemmen. En zij waren zee
vreden over de grote opkomst var
kiezers op het Algerijnse platteland,
danks het feit, dat het leven van
Mohammedanen door de rebellen is be-
Volksdaad
Terwijl dan onder de drukkendste o:
standieheden deze stemming gaande w:
de stemming, die door de rebellenp:
mier Abbas de grootste provocatie
de geschiedenis is genoemd, deed gene
raal De Gaulle voor de Franse radio e
televisie een bewogen en dringend bi
roep op zijn volk „Ja" te stemmen.
„De stemming van morgen", zo klonk
de stem van De Gaulle, „is een k
van leven en dood voor Frankrijk.
De volksstemming is een daad ui
volk. Het gaat niet alleen om een tekst,
maar om het lot van Frankrijk, dat moet
ontsnappen uit de verwarring va
tijdperk van het regime der partijen. Ik
leg dat lot van Frankrijk in uw handen.
mijn regering vragen u om massaal
ja te zeggen in naam van Frankrijk. Wij
moeten onze waardigheid tegenover de
wereld tonen en daarom is het belang
rijk, dat door iedereen wordt gestemd."
apende Franse soldaten op wacht. In
Loverdo, een bergstad omringd door
prikkeldraad en geschutsstellingen fouil
leerden zij alle mannen die het stemlo
kaal betraden.
Bijzonder precair was de toestand
Tizi Ouzoe. Vier uur na de opening 1
het stembureau hadden nog maar i
personen van dit 4800 inwoners tellende
dorp hun stem uitgebracht. Men was
weggebleven om zeker te zijn van het
leven. De vier, die wel hadden gestemd,
bleven in het stemlokaal onder bewaking
ran de Franse militairen, bang door de
■ebellen vermoord te worden.
Zo is gisteren op het platteland van
Algerije de vreemdste stemming in de
geschiedenis verlopeneen stemming,
•van de Mohammedanen vurig ho
pen, dat ze eindelijk vrede zal brengen.
Een oudere Mohammedaanse vrouw
•i„Wij willen vrede. Ik stem vo
ieder die mij vrede belooft. Wij willen
vredig leven, elke dag eten en onze
waardigheid gerespecteerd zien. Is dat
nu teveel gevraagd?"
En hiermede vertolkte zij de ge
voelens van de miljoenen Moham
medanen in het onrustige Algiers,
die gisteren en vandaag hun „Ja-
stem" uitbrachten of dit morgen nog
zullen doen.
„In belang van bedrijf en hemzelf
Afsluiting van indrukwekkende loopbaan
bij militaire en burgerluchtvaart
Temidden van haar medestu
denten wachtte H.K.H. prinses
Irene (bovenaan) gisteren
de gang van de Rijksuniver
siteit te Utrecht op haar instal
latie als lid van de Utrechtse
vrouwelijke studenten vereni
ging.
Droog en zonnig
(Van ome weerkundige medewerker)
Zo onstuimio de atmosfeer in de af
gelopen dagen was. zo rustij; zal het
weekeinde verlopen. De stormdepressic
is naar Rusland weggetrokken en een
hogedrukgebied, dat gisteren boucn En
geland lag, is er voor in de plaats ge
komen. Dit hogedrukgebied zal morgen
met het centrum juist ten oosten van
ons land zijn gelegen, waardoor de
zwakke wind naar zuid tot zuid-west
draait. Buien verwachten wij niet meer
cn ook morgen zal het ufij zonnip kun
nen zijn. De temperatuur wordt daar
bij ook weer iets aangenamer en kan
tot 16 a 18 graden celsius stijgen. Wan
neer dit hogedrukgebied met hetzelfde
tempo naar het oosten blijft trekken,
kan eerst maandag de bewolking uit
het westen weer wat gaan toenemen.
Warm blijft het nog in Spanje cn Italië,
waar ook gisteren het kwik tot onge
veer 30 graden celsius steeg.
Zonnige perioden
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Koude nacht en ochtend met
plaatselijk mist. Morsen
4- overdag zonnige perioden en
ongeveer dezelfde tempera-
f turen als vandaag. Aan van-
kelljk weinig wind. later
zwakke tot matige wind tus
sen oost en zuid.
(Opgemaakt om 11.15 uur.)
ZON EN MAAN
28 sept: zon op 6.34, onder 18.26; maan
op 18.31. onder 7.06. 29 sopt.: zon op 6-36.
onder 18.24; maan op 18.55. onder 8.00,
6 okt. L.K.
vluchtproduktic b(J de K.L.M-, op de
meest eervolle wijze ontslag verleend. Het
ontslag, dat dc héér Bach met Ingang
1 november is verleend, sluit voor
hem een grote staat van dienst in dc
luchtvaart af. Sinds mei 1955 had hij
de leiding van de vluchtproduktiegroep.
Als reden van zijn ontslag heeft de heer
Bach genoemd, dat hij tot de overtui
ging was gekomen, dat het neerleggen
zijn functie van directeur zowel in
het belang van de K.L.M. als van hem
zelf was.
De heer Bach zal worden opgevolgd In
zijn functie door de heer J. J. Mulder,
thans onderdirecteur.
logsdagen van mei 1940 werd hij neer
geschoten.
De heer Mulder bracht de bezettings
jaren in Nederland door, week begin
naar Engeland uit, was daar op
Croydon werkzaam bij 1316 Flight opera
tions en keerde op 1 juni 1946 als ge
zagvoerder bij de K.L.M. terug. Korte
tijd later werd hij hoofd van het vlieg
bedrijf en operationsmanager van de
K.L.M. te Djakarta.
In 1952 keerde hij naar Nederland terug:
op 1 februari 1953 werd hij hoofd van
het vliegbedrijf der K.L.M. in Nederland.
Op 1 januari 1955 werd hij benoemd tot
plaatsvervangend hoofd van de vlucht
produktiegroep van de K-L.M.
Leven slooj
De heer Bach is op 1 oktober 1924 zijn
vliegerloopbaan begonnen te Soesterberg,
hij werd opgeleid tot waarnemer.
Nadat hij officier-waarnemer was gewor
den, volgde hij de opleiding tot vlieger.
In 1932 trad hij daar als verkeersvlie
ger in dienst bij de Koninklijke Neder-
landsch-Indische luchtvaartmaatschappij
Vervolgens ging hij over naar de K.L.M.
In 1935 werd de heer Bach invlieger
bij Koolhoven.
Na de capitulatie begon de heer Bach,
ie op 6 april 1905 te Rotterdam is ge
boren, aan de rijksuniversiteit te Utrecht
met de studie voor tandarts. H(j slaagde
het tandartsexamen en vestigde zich
in Den Haag.
Na de tweede wereldoorlog werd de
heer Bach belast met de organisatie
een rijksluchtvaartschool. Hij werd haar
eerste directeur.
In 1948 ging hij wer in militaire dienst,
waar hij in de rang van generaal-majoor.
vlieger directeur materieel luchtmacht
werd.
De heer Bach ging In 1955 terug
de burgerluchtvaart toen hij de leiding
kreeg van de vluchtproduktiegroep
de K.L.M.
J. J. Mulder
De nieuwe bedrijfsdirecteur, de heer
Jan Jacob Mulder, is op 1 Juni 1915 te
Noordwolde (Fr.) geboren.
In 1936 trad hij als vlieger bij de K-L.M
in dients. Bij de mobilisatie werd hij
ln werkelijke dienst geroepen: In de
Het
de
het referendum in het Franse moe
derland en de overzeese gebiedsdelen,
dat de premier van de Algerijnse rege
ring, Abbas, een krachtige poging deed
dc stemming te beïnvloeden.
„De voorlopige Algerijnse regering is
bereid met de Franse regering te onder
handelen", zo zei hij.
„Wij willen onverschillig op welk tijd
stip een vertegenwoordiger van de Fran
se regering ontvangen."
De eerste dag van het referendum in
Algerije maakte op de buitenlandse
waarnemers een trieste indruk. Er
zoveel, dat niet in overeenstemming
met de democratie. Daar was de intense
propaganda om „Ja" te stemmen, en het
ontbreken van een georganiseerde actie
tegen de grondwet.
Bij elk stembureau stonden zwaa
Leger neemt de
macht over
heeft het bestuur van zijn land
overgedragen aan de chef van de
generale staf, generaal Ne Win. De
premier heeft dit gedaan op aan
dringen van de oppositie, die meent
dat hij de communisten te veel con
cessies doet.
Reeds eerder in dit jaar hebben zich
moeilijkheden voorgedaan in Biitna. Het
is toen tot een regeringscrisis gekomen,
waarbij Oe Noe verweten werd, dat hij te
veel steun aan communistisch gezinde
partijgroeperingen verleende.
De inlichtingendienst van het Birmese
leger zegt nu te hebben ontdekt, dat
bepaalde politieke groepering" zioh
wapens heeft voorzien om alle oppositie
partijen te liquideren. De commu
zouden deze groepering steun willen ver
lenen. De nieuwe leider van 4e regering
ln Birma, Ne Win, is 48 Jaar en staat als
fel anti-communlstlsch bekend.
Ln de nieuwe regering van de generaai
zullen geen politieke partijen vertegen
woordigd zijn en de generaal neeft be
loofd, dat de strijdkrachten en de ambte
naren buiten de politiek gehouden zullen
Vraag deskundig advies
aan de juwelier-horloget
Japan geteisterd
door tyfoon
Een hevige wervelstorm, de tyfoon Ida,
heeft gisteren Japan getedstgrd en veel
slachtoffers gevergd. Br zijn 52 nw
omgekomen. 80 vermist en 72 gewond. Er
zijn een 80.000 daklozen en 34.000 huizen
staan in het water. Honderden huizen
zijn totaal verwoest.
In opdracht van de Japanse raad
de veiligheid ter zee kozen bij de nade
ring van de tyfoon alle grote buitenland
se vracht- en passagiersschepen ln de
havcn6 van Tokio en Jokobama zee. Ten
gevolge van de slagregens, die de tyfoon
vooraf gingen, stijgt het waterpeil in
rivieren en kanalen snel. Grote overs
mingen worden verwacht; huisvrou'
is aangeraden blikken voedsel en drink
water in voorraad te nemen. De wervel
storm, met een snelheid van 130 km por
Het leger heeft de macht in handen ge- uur# aue verbindingen ontwricht
nomen om -do ordo en n»t .n Blnn. tel Kh doe„ D.
bewaren en om er op toe te zien dat de
democratie niet sterft" aldus een bekend- 9torm 'A"ordt de hevigste sedert 24 Jaar
making van het leger. I genoemd.
r\E VERKOPERS die dagelijks in hun winkel met het
kopend publiek te maken hebben, kunnen u er
alles van vertellen: hoe moeilijk sommige mensen hun
keuze kunnen bepalen. Dames die 67 hoedjes te voor
schijn laten halen, ze alle oppassen en dan ten slotte
de zaak verlaten met de mededeling dat er „geen keus"
is, zijn dan misschien uitzonderingen, maar dan toch
geen zeldzame uitzonderingen. Rekening houdend met
deze menselijke zwakheid heeft president De Gaulle
het zijn Fransen gemakkelijk gemaakt. Qui Non".
Ja of nee, een andere keuze is er niet. Hij dwingt om
te kiezen. Deed hij het anders, dan zou de ene Fransman
een beetje zus willen en de ander een beetje zo
en het resultaat zou een chaos zijn.
Zo stellen wij u de zaak niet voor. De lezers van een
krant hebben invloed op die krant de lezers van
onze bladen weten dat de redactie denkt en schrijft in
hun geest en dat hun opmerkingen altijd evenzovele
punten zijn van ernstige overweging. Daaraan vooraf
is echter iets anders gegaan. U, onze lezers, hebt
een keuze gemaakt op het ogenblik dat u zich op een
van onze bladen abonneerde. Op dat moment hebt u
ja gezegd tegen de christelijke pers. Allerlei overwe
gingen hebben daarbij wellicht een rol gespeeld. De
snelle berichtgeving in ons blad. de reportages en be
schouwingen, die zorgvuldig op het dagelijks gebeuren
worden afgestemd, de marktberichten wellicht of de
scheepvaartrubriek. Maar beslissend is toch uiteinde
lijk de sfeer van een krant. En in die sfeer voelt u
zich thuis.
Ga nu een stap verder en realiseer u dat anderen
misschien nog nooit voor die keuze zijn gesteld: vóór of
tegen de christelijke pers. Dat er nog duizenden gezinnen
zijn die „zo maar" een krant lezen. Zet die nu eens voor
de vraag: ja of nee, terwille van die gezinnen zelf.
Want de krant is niet „zo maar iets". Van een krant
gaat een dwingende invloed uit.
En dwingt nu uzelf ook. Die bon hieronder heeft al
vele malen op deze zelfde plaats gestaan. Zeg nu ja of
nee. Niet langer uitstellen, wat u al zo lang van plan waa.
En kUk naar dat plaatsje op de muur waar de kalender
straks komt te hangen, die u als blijk van waardering
voor uw werk ontvangt. Een kalender die het bewijs
blijft dat u gekozen hebt
Nieuwe Leidsche Courant
De Rotterdammer
Nieuwe Haagsche Courant
Dordtach Dagblad
teder die zich nu abonneert ontvangt de krant 14 dage* gratis.
Doorhalen wat niet gewenst wordt.
s werd aangebracht door
Deze bon kan ats brief worden gezonden i
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
Steenstraat 37, Lelden. Telefoon 31441.