CHRISTELIJK
LADY ISABELLA
„Onchristelijke dictatuur'*
op christelijke scholen"
V.U. wil gebouweniiood
spoedig opheffen
Puzzel
Een woord voor vandaag
Catechismus in moderne
Nederlandse „vertaling"
Ha, die woensdag A Kunnen we de melkfles weer omspoelen!
Kanttekening
Ds. A. J. R. Brussaard
lucht zijn gemoed
In Centraal Weekblad heeft
d* A J. R. Brussaard een nood
kreet laten horen, omdat z.i. „de
kerken hun vat op de jeugd ver
liezen. vooral door de onchriste
lijke dictatuur, uitgeoefend op
ome christelijke scholen". Dat
U du* een nogal ernstige be
schuldiging.
Prof. dr. J. Waterink, voor
zitter van de redactieraad, zegt
in een naschrift ran plan te zijn-
enige nabeschouwingen te wij
den aan dit belangrijke vraag
stuk. Ds. Brussaard zegt o.m.:
Onze zg. vrije school" is in
werkelijkheid een afschuwelijke ti
ran, een kennis-producerende ro
bot, die automatisch de fouten op
neemt en puur Intellectualistisch
..dommen" en .knappen" selec
teert. Het mag iets bijzonders he
ten. wanneer nog enigermate re
kening gehouden wordt met de
aard en de omstandigheden van
uw kind. Geen wonder, dat een be
langrijk deel van de leerlingen als
..mislukt" wordt uitgerangeerd.
Het enige, wat zij weten. is. dat
ze lui. stom en speels zijn. Ve
len van hen hebben een minder
waardigheidscomplex opgelopen,
waar de psychiater zijn krachten
op mag beproeven. De overige
leerlingen kunnen intussen, gewa
pend met een diploma, op hen
neerzien. Zij zijn gevormd voor
het grote leven. ja. tot welke mis
baksels eigenlijk? Heeft een der
gelijke ..kennis-pomperij" nog ieta
met
i te maken?
Ziehier de ontstellende verwe
reldlijking van onie scholen, die
beslist niet goed gemaakt kan
worden met een dagopening en
een uur godsdienstleer. De leer
ling aanvaardt het niet. wanneer
wij hem leggen, dat het geloof
het énige nodige Is. Althans aan
vaardt hij niet, dat wij het me
nen. Zolang de hele schoolprak
tijk van 's morgens vroeg tot 's
avonds laat alechU de kennis en
daarmee de promotie en een flink
Inkomen als het éne nodige aan
wijst, denkt hij terecht: klets
maar raak.
Ook bij de leraren, zelfs bij de
onbevoegden", ontbreekt het niet
aan de kennis. En toch zijn zij.
ook de ..onbevoegden", veelal on
bevoegd met het oog op de prak
tijk. De leraren, die notie hebben
van lesgeven, van werkelijk chris
telijke pedagogie, zijn met een
kaarsje te zoeken. Al minder
blijkt men dan ook in staat te
zijn de stof tijdens de schooluren
te verwerken. Het spook „huis
werk" neemt steeds afschrikwek
kender vormen aan en legt steeds
zwaarder druk op de gezinnen.
Zelfs schijnt een behoorlijk samen
spel In het corps, om tot een dra-
gelijkc verdeling van het huis
werk te komen, onmogelijk te
zijn. misschien wel, omdat ieder
zijn vak als „het" vak beschouwt.
Achter dit alles steekt een zon
de. die heel ons maatschappelijk
leven doortrekt en waaraan wij
ons niet hebben ontworsteld. Waar
om schakelen wij op onze scho
len het Evangelie al meer uit en
beijveren wij ons. om minstena
zulke overladen eenheldsproduk-
ten-van-kennis af te leveren als
de neutrale school?
Waarom durven wij hef niet
meer aan met het geloof, dat
slechts daar jonge mensen op ver
antwoorde wijze voor het leven
Efvormd kunnen worden, waar het
vangelie het hele onderwijs be-
Wat is nog het christelijke aan
een opleiding, waar het kind óf
keihard wordt uitgerangeerd óf
keihard wordt gedresseerd naar
het model: kennis is macht
Onbegrijpelijk la. dat onie ker
ken. schoolbesturen, ouders, zo
weinig protest aantekenen tegen
reilt en «ellt. WIJ ilen de ronde In
dit alles niet. We «len al evenmin,
hoe deze ongerechtigheid der va
deren wordt beaocht aan de kin
deren. Maar let u bij voorbeeld
eens op de mentaliteit van de
Jengd.
Is het een wonder, dat de jon
gere typisch het beeld van de
overbelaste, geknechte mens ver
toont? Hil houdt zich onmiddellijk
op een afstand, zodra hij met het
„grote" leven in aanraking komt.
Want dat grote leven is in elk
opzicht „te". De maatschappij is
te ingewikkeld en vraagt té veel.
De krant ia té rauw en daarom
té verwarrend. De kerk spreekt
té gemakkelijk tè grote woorden
Op het gebied van het amusement
is tè veel aanbod. Het hele va
derlandse leven is tè bureaucra
tisch ingericht, legt tè veel druk
op het persoonlijk initiatief en op
de vrije meningsuiting. De kerke
lijke en culturele groepen zijn tè
verdeeld, om al het gescherm met
de eigen waarden en waarheden
serieus te nemen en daarachter
5een boze zelfhandhaving te ont-
ekken. Enzovoort.
Vandaar de wat cynische Jonge
re van deze tijd, die zich niet
gauw voor het één of ander laat
strikken, maar met een gezonde
oppervlakkigheid zijn eigen leven
tje leeft: die de hele politiek wel
gelooft, ja, op elk terrein een gro
te reserve toont, zodra wij erg
aan het prijzen slaan. Hij houdt er
sen nuchtere zakelijkheid op na.
die zich niet in beschouwingen
verliest, maar eerder de momen
tele kansen op succes uitbuit.
Zo kweken wij een verzakelijk
te jeugd, di# alle onbevangenheid
mist. maar wantrouwend staat,
zodra het om hogere Idealen gaat.
Ik stip maar aan. En natuur
lijk. Ik generaliseer Maar juist
in dit algemene beeld moet het
toch begrijpelijk zijn. dat de kerk
en haar jeugd niet bepaald kun
nen bogen op een Intensief weder-
tijds contact.
Tachtig k negentig procent van
anie Jongeren geniet voortgezet
onderwijs. Hierdoor wordt niet al
leen het gezinsleven tot een mi
nimum teruggevoerd, maar blijft
ook voor de kerk nog slechts een
examens, schoolavondjes, werkwe
ken. concerten, klaase-fulven en
dergelijke het toelaten, wordt nog
wel de catechisatie bezocht, ook
al met het nodige scepticisme en
iegge-en-achrUve: drie kwartier
De jeugdverenigingen, die zich
onder het opzicht van de kerke-
raad hebben gesteld, voeren een
nog armzaliger bestaan. De jon
gens en meisjes zien deze vereni
gingen als organisaties van de
oudere generatie en hebben er bij
gevolg weinig vertrouwen in. Bo
vendien staan zij in het dagelijks
leven al genoeg onder opzicht en
willen ook wel eens eigen wegen
volgen.
Ook de kerk zelf word. door de
Jongere als een geheel menselijke
organisatie gezien, vooral tenge
volge van de gedeeldheid der
christenen. De preek zegt hem
meestal weinig, noch naar vorm
noch naar inhoud. Gaat het om
een antwoord op zijn vragen, dan
laat de kerk hem voor zijn gevoel
in de kou staan. Of men maakt
zich er met een dooddoener van
af, óf men komt met een antiek
schema aandragen. - -
Achter al deze overdreven kri
tiek staat dikwijls een tekort aan
geestelijke leiding in het gezin.
Als ouders moeten wij maar niet
vergeten, dat wij onze kinderen
voortdurend onze problemen op de
zwakke schouders leggen. Wan
neer wij zelf niet met hart en
ziel deel uitmaken van de kerk;
wanneer wij al te vlot uitgaan en
duidelijk geldzuchtig zijn, dan
kweken wij bij onze Kinderen een
wereld van geestelijke en zedelij
ke anarchie. Van echt gezag kan
dan geen sprake meer zijn.
Rectoraat overgedragen
Rede van prof. dr.
G. H. A. Grosheide
De problemen, die de opstelling
van een spreidingsplan voor het ho
ger onderwijs wenselijk maken, zijn
ook voor de Vrije Universiteit
groot gewicht. Indien zij er prijs op
stelt, dat de kinderen van haar
geestverwanten eenparig haar poor
ten binnentreden dikwijls zelfs met
passeren van meer in de nabijheid
van hun woonplaats gelegen hoge
scholen, dan moet zij ook volledig In
staat zijn hen te ontvangen. Daartoe
moet ilj ln de toekomst de beschik
king hebben over voldoende gebou
wen, maar ook over voldoende do
centen, waarom het dringend nodig
is, dat meer dan tot dusver veelbelo
vende jonge mensen ln de gelegen
heid worden gesteld zich verder we
tenschappelijk te bekwamen.
Deze opmerkingen maakte vanmid
dag prof. dr. G. H. A. Grosheide FWzn.
in zijn rede bij de overdracht van het
rectordat van de V U. aan prof. dr. G.
C. Berkouwer. En de hoogleraar voeg
de eraan toe: „Nog belangrijker is, dat
iedereen met een gerust hart zijn zoon
of dochter de reis naar Amsterdam ziet
aanvaarden. Dit stelt eisen aan de uitin-
5en en gedragingen van de studenten,
ie geen gegronde reden tot bezorgd
heid mogen geven. Van de docenten
vraagt het. dat zft overwegen op welke
wijze door hen kan worden bevorderd,
dat voor de gedachten, die de achter
grond vormen van de stichting der Vrije
Universiteit, ook bij haar tegenwoordi-
K leerlingen bezieling wordt gewekt,
t is dan een onderdeel van l.et steeds
noodzakelijke zich bezinnen op de taak
en het bestaansrecht onzer hogeschool".
Tearn vorming"
Prof. Grosheide verklaarde voorts, dat
naar de mening van de senaat der V.L'.
de bij het onderwijs bestaande behoef
te aan „teamvorming" doeltreffender
kan worden opgevangen, door de mo
gelijkheid te openen één van de hoogle
raren met een coördinerende taak te
Zendingskerk ter
herdenking van
Piet Retief
Op de plaats waar 120 Jaar geleden
de voortrekker lei der Piet Hetief door
de Zoeloes werd vermoord gaan de
Nederduits Geref. Kerken van Trans
vaal en Natal een zendingskerk bouwen
als teken van welwillendheid der blan
ken tegenover de Zoeloes- De kerk zal
400 zitplaatsen hebben en de totale kos
ten zuilen 100.000 bedgagen De kerk
krijgt de vorm van een traditionele
Zoeloe-kraal.
Het derdde en laatste deel van net
journaal van de grondlegger van de
blanke nederzetting aan Kaao de Goede
Hoop. Jan van Riebeeck, :s dezer dager,
verschenen. Dit betekent het einde van
een lang en zorgvuldig werk door de
Van Riebeeck Vereniging.
Oplossing
van vorige
puzzel
belasten dan door de van minlsterléle
zijde voorgestelde instelling van een ca- j
tegorle van toegevoegde hoogleraren.
In het algemeen typeerde prof. Gros
heide het afgesloten jaar ?ls een jaar,
waarin de arbeid normaal voortgang
vond en de groei zich opnieuw geleide
lijk voortzette. Tct vijfmaal toe kwam
het droevige beridht binnen, dat één dei
leerlingen was heengegaan, door onge
val of door ziekte. Aan het einde van de
cursus wnrer in actieve die: t 53 gewo
ne hoogleraren. 14 buitengewone hoog
leraren en 12 lectoren. Deze getallen
zullen spoedig wijziging ondergaan door
er.kele benoemingen in de laatste maan-
Belangstelling
Met enige teleurstelling maakte
prof. Grosheide gewag van de zeer
geringe belangstelling van de zijde der
studenten voor de diesbijeenkomsten:
„Minder dan wel aan andere univer
siteiten schijnen onze leerlingen te
beseffen, dat men zich naar een der
gelijke plechtigheid begeeft niet in de
eerste plaats om te luisteren naar een
wetenschappelijk betoog, doch om te
tonen, dat men belangstelling heeft
voor en meeleeft met de universiteit,
waaraan meri studeert".
Uitvoerig stond de hoogleraar stil bij
het vraagstuk var de huisvesting. Ho
pelijk zal dit zijn volledige oplossing
hebber gevonden, wanneer alle plan
nen tot nieuwbouw tot verwezenlijking
zijn gekomen, maar in de zeker toch
niet afzienbare tijd, dat dit nog niet het
geval is, moet voortdurend worden ge
tracht door tijdelijke maatregelen in
de meest dringende behoeften te voor
zien. Naast het terrein waarop he'
academisc!. ziekenhuis verrijst, wordt
een aantal poliklinieken ingericht, waar
van de ingebruikneming binnenkort te
verwachten is. Druk wordt gewerkt aan
plannen voor de bouw van een groter en
moderner studentenhuis.
Voor de eerste maal werden inge
schreven 341 heren en 89 dames, totaal
430 studenten, dat is 8 minder dan in
de vorige cursus. Het totale aantal inge
schrevenen bedroeg thans 2432, onde:
wie 2049 heren en 383 dames, tegen 2259
in het vorige jaar. Buitenlandse studen
ten waren er 95; bovendien 11 uit Suri
name en de Antillen. Er vonden 24 pro
moties plaats, dat is één minder dan in
het topjaar 1954- 55. Onder de promo
vendi waren 6 buitenlanders.
Tijdens het bezoek van de Zuidafri-
kaanse hoogleraar prof. di G. Dekker
aan de V.U. zijn besprekingen gevoerd
over een voorstel van de Potchefstroom-
se Universiteit vir Ohristelike Hoër On-
derwys, waaraaBTKljvferbondèn is, om
een nauwere samenwerking tussen de
beide instellingen, die op dezelfde grond
slag staan, tot stand te brengen.
Het Is te verwachten, dat als resul
taat van dit overleg ln de zomer van
1959 een hoogleraar van dc V.U. Pot-
chefstroom zal bezoeken en daarna 'n
het voorjaar ven 1960 een hoogleraar I 8, pi|,.
Beroepingswerk
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen te Ophemert: kand. J. D
Wuister te Leiden
Aangenomen naar Balk: J. Overduin te
Tjerkwerd.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Rotterdam-IJsselmonde:
H. v. d. Weij te Emmen (bij accl.); te
Culemborg: D. Bouwknegt te Wolfaarts-
dijk; te De Leek: (2e maal): U. Elgersma
te Nunspeet
Aangenomen naar Wijckel (Fr.): kand.
A. Groenewegen te 's-Gravenhage.
Tweetal te Bussum (vak.-J. L. van der
Wolf': S van Bekkum te Monster en L.
Rignalda te Borne.
CHRISTELIJKE GEREF. RBIW5KN
Beroepbaar. De classis der Chr.
Geref. Gemeenten in Nederland heeft
geëxamineerd en beroepbaar verklaard
op grond van artikel 8 k.o. de heer K.
van Twillert te Eemdijk (singuliere
gaven).
Ton voor protestants
paviljoen bijeen
De honderdduizend gulden, die van
Nederlandse zijde zou worden bijgedra-
voor het protestants paviljoen op de
in Brussel, is bijeen. Het bedrag is
België overgemaakt. Het Comité
Protestants Paviljoen Wereldtentoonstel
ling is dankbaar en verheugd, dat de
nu is en dat er inmiddels al n
ontvangen. Enkele maanden geleden
zag het er nog zorgelijk uit: er was toen
maar een kwart van het bedrag bij-
Het geld is niet slechts door de
kerken bijeengebracht, maar ook door
vele particulieren en allerlei firma's.
Zoals bekend wil men het paviljoen,
bestaande uit geprefabriceerd materiaal,
als oecumenisch centrum voor België be
houden. Het zal daartoe elders moeten
worden opgebouwd. Daarvoor is geld
nodig. Voor dat doel kwamen reeds heel
wat giften binnen. Bijdragen kunnen
worden gestort op girorekening 195859
ten name van het Comité Protestants
Paviljoen, Wassenaarseweg 159 te 's-Gra
venhage.
In Zürich zullen in de komende maanden
verschillende schoolgebouwen, ondanks
het gebiek aan schoolruimte in deze
stad, ter beschikking gesteld moeten
worden voor het inrichten van nood
woningen. Reeds meer dan driehonderd
gezinnen fruim 1400 personen) zijn ir
barakken met gemeenschappelijke keu
ken of in voor afbraak bestemde oudr
huizen ondergebracht. De woningnood,
ook elders in Zwitserland, wordt steeds
Als de Here Jezus in Galilea gepredikt he"ft. dat hij door de
Vader gezonden is als het brood des levens, keren velen uit
de menigte zich van Hem af. Zij willen wel Zijn wonderen
zien, doch niet Zijn woorden geloven. En dan stelt Jezus een
vraag, die een dictator, een volksmenner, nimmer stellen zal.
Hij vraagt twaalf vrienden. Zijn discipelen: „Gij wilt toch ook
niet weggaan?" Daarin klinkt warmte en liefde door. Jezus
verwacht blijkbaar, dat ze „neen" zullen zeggen. Maar Hij
wil het toch vragen, want Hij wil alleen vrijwillig gediend
worden. Diezelfde vraag stelt Jezus ons nog altijd. Niet dat
Hij ons graag kwijt wil integendeel maar Hij wil, dat
u het Hem zeggen zult, zoals Petrus: „Heer, tot wie zullen
wij heengaan? Gij zijt de Heilige Gods".
Advertentie
beroemde
geneesmiddelen
in 1 tablet
doen wonderen!
Itbltl dal U
I plezier Uw werk kunt doen I
Geref. synode (art. 31) wenst
Formulieren komen
ook aan de beurt
(Van een onzer verslaggevers)
jyjET 28 stemmen vóór en 4 tegen
heeft de generale synode van
de Geref. Kerken (onderh. art. 31
k.o.) besloten opdracht te geven,
aan speciaal daarvoor benoemde
deputaten, de Heidelbergse Cate
chismus over te zetten in heden
daags Nederlands. Aan de deputa-
Maar gekheid nu tarzij....: een schone melkfles hóórt erbijI
„Maar mevrouw Hare moest zich niet zo door
haar dromen in de war laten brengen", zei Car-
lyle. „Het is geen wonder dat ze droomt van de
moord, want ze zit er steeds maar aan te denken.
Maar ze moest de zaak eens wat van zich af zet
ten."
„Je weet hoe mama is. Natuurlijk moest ze dat.
maar ze kan 't niet. Papa vraagt steeds maar
waarom ze zo'n ochtend na zo'n droom zo beeft en
ziek is en mama zoekt allerhande uitvluchten, want
er mag met geen woord over de moord worden ge
sproken."
Carlyle knikt ernstig.
„Moeder denkt maar steeds dat Bethel er mee
te maken heeft en ik ben er zeker van dat dat
komt. omdat hij hier gisteren voorbijging. Ze denkt
niet dat hij 't gedaan heeft, maar dat hij er al
leen maar iets mee te maken heeft. Daarom
droomt ze ook van hem."
Terwijl ze spraken over de naam die het Jongste
kind van Barbara's zuster had gekregen, waren ze
bij het hek. Hij wilde naar buiten gaan. toen Bar
bara haar hand op zijn arm legde.
..Archibald**, zei ze zachtjes
„Ja. wat is er?"
„Ik heb je nog niet bedankt voor dit." Ze nam
de ketting in haar hand. „Ik kon heus niets zeg-
Sen zo gauw Je denkt toch zeker niet dat ik on.
ankbaar ben.''
„Ben Je mal. kind! Het is de moeite niet waard.
Wacht nu heb ik mijn beloning al."
„Welterusten. Barbara"
Hij had haar gekust op de wang. was met een
paar stappen het hek uit en wandelde lachend weg
„Nu zeg je zeker nooit meer dat ik je niets geef
zei hij. terwijl hij zijn hoofd nog eenmaal omdraaide
Als een vuur ging het door haar heen. haar hart
klopte hevig en het bloed steeg naar haar hoofd
Hij had haar nooit gekust, misschien vroeger eens,
in haar kinderjaren.
van
Easi Lynne
door ANN LUDLOW
Toen ze de kamer binnenkwam, straalde ze.
„Bel even om de lamp. Barbara, dan kun je aan
Je werk gaan. Maar de luiken moeten niet dicht
Ik kijk zo graag een beetje naar buiten, als het
licht is".
Barbara ging evenwel niet aan haar werk Ze
wilde blijkbaar ook maar liever zitten uitkijken,
want ze bleef in haar vensterbank.
„Zeg niet, dat ik je nooit wat geef", mompelde
se. Bedoelde hij de ketting of die zoen?
Archibald! Waarom zeg Je niet dat Je ma lief-
hebt!"
Carlyle had al Jaren omgang met de familie
Hare. Ze waren nog een beetje verwant. Als kind
had hij met de beide zusters Barbara en Anna ge
speeld Beurtelings plaagde en hielp hij ze alsof
het zusters van hem waren. Hij was het meest op
Anna gesteld, die was zacht en innemend als haar
moeder. Barbara had een sterke wil en dat bracht
haar wel eens in conflicten
De klok sloeg tien. Mevrouw Hare kreeg haar
brandy-and-water. een wijnglas voor tweederde ge
vuld. Ze meende dat ze daar niet ronder kon slapen
Het verdreef de nare gedachten, zei ze Toen Bar
bara het haar had gegeven, bleef ze. nog steeds
in dromenland, voor het venster staan. De lamp
stond achter haar, zodat haar silhouet duidelijk te
zien was vanaf de weg.
Ze zag zichzelf een ogenblik als mevrouw Carlyle.
Hij was voor haar niet slechts de enige vastheid in
haar leven, maar in de gehele omtrek werd hij ook
beschouwd als een uitstekende partij. Vele moeders
hoopten in stilte dat hij hun dochter zou vragen.
„Ik dacht altijd maar dat hij niets om me gaf.
Alles wat hij zei was voor tweeërlei uitleg vatbaar.
Maar nu! Als hij het nu maar zegt! Dat moet
toch
Plotseling werd de stroom van haar gedachten
onderbroken. Wat was dat daar aan het einde van
de laan" Er was geen wind. dus daar kon de be
weging die ze had opgemerkt, niet van komen. Het
stond er ook al een paar minuten, blijkbaar een
man. Maar wie? Toen meende ze dat ze een arm
zag die wenkte. Misschien leek het ook maar zo.
Er zwaaide iets. Het was een hoed, zoals de boe
renknechten ze plachten te dragen.
Ze ging naar de bel. Daar zag "ze het weer.
Iemand zwaaide nadrukkelijk. Haar eerste gedachte
was, het personeel te waarschuwen, maar er was
iets dat haar er van weerhield. Toen ging ze naar
buiten. Niet voor niets was ze Barbara Hare.
„Mama!" zei ze, toen ze wieer in de kamer kwam
met haar shawl. „Ik ga even naar de weg, kijken
of papa er aan komt.
Mevrouw Hare antwoordde niet. Ze was ln ge
dachten met iets heel anders bezig, zoals zwakke
mensen dat soms hebben en ze ging er helemaal
in op.
Barbara sloot zachties de deur en liep naar de
vestibule. Ze aarzelde even toen stapte ze moe
dig naar buiten. De man wenkte opnieuw.
Ze wist nog steeds niet wat ze er van moest den
ken. maar onbewust dacht ze aan dat kwaad, dat on
geluk waarvan haar moeder had gedroomd.
(Wordt vervolgd)
ten is verzocht om een jaar vóór
de volgende generale synode het
resultaat van hun arbeid aan de
kerken toe te zenden, en zo mo
gelijk ook proeven aan te bieden
van een gemoderniseerde tekst van
andere formulieren.
De generale synode van Enschede
(1955) had reeds deputaten benoemd,
die een onderzoek moesten instellen
„naar de uitvoerbaarheid, in deze tijd,
van de taak. aan de kerken een ont
werp aan te bieden voor een vast te
stellen tekst in hedendaags Nederlands
van de drie formulieren van enigheid
en van de liturgische formulieren".
Dit thans herbenoemde deputaat-
schap gevormd door de heren prof. L.
Doekes, dr. J. Bosoh, ds. J. Kamphuis,
dr. H H. Mulder, prof. C. Veen-hof en
ds. G Visee, rapporteerde aan de te
Spakenburg zittende synode, dat het
overbrengen van de formulieren in he
dendaags Nederlands uitvoerbaar moet
worden geacht.
De commissie ter synode, die bij
monde van ds. P. Lok te IJmuiden over
het deputatenrapport advies uitbracht,
meende dat de deputaten ten opzichte
van de Catechismus met recht van uit
voerbaarheid hadden gewaagd. Immers,
hun rapport ging vergezeld van een
proeve van modernisering, namelijk van
zondag 28 H.C.
Bepaalde oud-Nederlandse woorden
(zoals „vermanen" in de zin van „le
ren") zijn veranderd, terwijl ae sterk
aan de klassieken herinnerende zins
constructie veel meer Nederlands is
geworden.
Gereserveerder
Ten aanzien van de Ned. Geloofsbe
lijdenis staat het Iets anders. Deputaten
sloten wel een proeve van de eerste
zes artikelen hij, maar dit leek de com
missie toch le weinig om te kunnen
zeggen of modernisering van de taal
der N.G.B. uitvoerbaar Is.
Een derde proeve van de deputaten
betrof het doopsformuller. Dienaangaan
de was de commissie nog gereserveerder.
Haars inziens is niet aangetoond dat dit
formulier zodanig overgezet kan worden,
dat het aan duidelijkheid wint zonder
verlies van de rijkdom naar ziin Inhoud.
Binnen vijf jaar zou de Catechismus
in ontwerp gereed moeten zijn en aan
de kerken toegezonden, waarna de sy
node van over zes jaar de definitieve
tekst kan vaststellen.
Verschillende synodeleden maakten
bezwaar tegen deze termijn. Zij wil
den liever op de volgende synode een
ontwerp aangeboden zien. Want zoals
ds P. K. Keizer van Groningen zei
van allereerst belang is, dat de Cate
chismus door onze jongens en meisjes
gemakkelijker begrepen en geleerd kan
VOOR EEN OUD-COLLEGA
TN de naar omvang niet onbelang
rijke maar naar aantal kleine we
reld van de christelijke dagbladen in
ons land heeft zich een wisseling van
personen voltrokken.
De verkiezing van wethouders is niet
zonder meer voorbijgegaan aan onze
collega E. van Ruller, de hoofdredac
teur van de Nieuwe Provinciale Gro
ninger Courant. Integendeel, de Gro
ningse vroede vaderen hadden een
vermoeden gekregen van de bestuur
lijke gaven die in onze collega
moeten steken. Over zijn beginsel
vastheid waren zij al sinds lang niet
in het onzekere. Uit deze treffende
combinatie is nu zijn benoeming tot
wethouder voortgevloeid.
Groningen heeft zo een bekwaam
wethouder gekregen, de christelijke
pers heeft een verdienstelijk en toe
gewijd journalist verloren. „Het doet
toch ergens even pijn", aldus schreef
hij ons in het spraakgebruik van
deze tijd, en wij willen het aanne
men. Hij moge het van ons aanne
men: ook ons doet het ergens even
pijn.
Ook het belijden van hetzelfde be
ginsel maakt nochtans verschil in
toon mogelijk, Zouden we het jour
nalistieke werk van onze thans oud
collega willen typeren, dan zouden
we willen vaststellen dat het vooral
iets had van een profetische allure.
Hij getuigde en verkondigde, en wij
zijn in gemoede van oordeel dat in
de beoefening van de christelijke
journalistiek dit getuigen en ver
kondigen niet kan worden gemist.
Daarnaast waren er zijn wekelijkse
brieven naar achteraf is gebleken
zo'n 540 in getal. Hij slaagde er voor
treffelijk in, in deze brieven een wat
gemoedelijker toon te leggen, wat
overigens ook weer volkomen bij
zijn wezen paste.
Mogen we even onbescheiden zijn,
dan willen we wel even verklappen:
Van Ruller kwam ook journalistiek
uit het goede nest dat ook ons ver
trouwd is. Na zijn omvangrijke ar
beid in de illegaliteit en in de ille
gale pers is hij in Groningen be
land, en het behoeft geen betoog
dat hij ook daar een goede ingang
heeft gevonden.
Van dit laatste levert zijn benoeming
tot wethouder wel een zeer overtui
gend bewijs. We zullen ln deze be
noeming, zij het node, moeten berus
ten. En zijn opvolger, de heer H. W.
van den Brink, zij van onze voort
durende sympathie voor de christe
lijke pers daar in het Noorden over
tuigd.
OM GEMEENTELIJKE GRENZEN
UET wetsontwerp tot verwijding
van de gemeentegrenzen van
Dordrecht is blijkbaar het eerste in
een reeks van wetsontwerpen van de
zelfde soort, waarvan de andere even
eens zijn tegemoet te zien
Zij zullen alle betrekking hebben op
oude steden, die, om haar beperkte
oppervlak, om haar binnensteden
die om sanering roepen, om haar
voortgaande bevolkingsaanwas en om
haar tekort tevens pan industrieter
rein, uitbreiding van gebied behoeven.
Het geldt Dordrecht, het geldt even
eens steden als Deventer, Meppel,
Vlissingen, Haarlem, Gouda, Delft.
Geval voor geval zal daarbij naar op
lossingen moeten worden gezocht. Een
botsing van waarden lijkt daarbij
veelal onvermijdelijk.
Zo ook is het geval van de Dordtse
uitbreiding. De behoefte van Dor
drecht in dit opzicht is onmiskenbaar.
Even begrijpelijk is het verzet van
de levenskrachtige gemeente Dub
beldam om zich door de stad te laten
annexeren. Hier is de oplossing in
deze richting gezocht, dat de gemeen
te Dubbeldam aan Dordrecht grond
zal moeten afstaan, maar dat Dub-
DE DERTIENDE
TAE dertiende jaarlijkse zitting van
U de Algemene Vergadering der
Verenigde Naties, die gisteren te
New York is begonnen, kan wel eens
de belangrijkste blijken tc worden,
die totdusver werd gehouden. Twee
wereldproblemen, het Middenoosten
en het Verre Oosten, zullen er uitvoe
rig behandeld worden en waarschijn
lijk alle andere vraagstukken die ter
sprake worden gebracht overschadu-
Wat het Middenoosten betreft zijn
de vooruitzichten niet bijzonder gun
stig. De reis van secretaris-generaal
Hammarskjoeld, waarover aan het
eind van deze maand verslag zal wor
den uitgebracht, was geen succes, en
het is de vraag, of dr. Ralph Bunche.
de plaatsvervangende secretaris-ge
neraal. op korte termijn nog succes
zal weten te bereiken, dat als basis
kan dienen voor het voortgezette
overleg in de VN-Assemblee.
Eerder lijkt het waarschijnlijk, dat
de problemen van het Verre Oosten
het meest de aandacht van de gedele
geerden zullen vragen. De sUuatie
in dat deel van de wereld is %nge-
volge van de dreigende houding van
communistisch China veel explosie-
beldam als zelfstandige gemeente be
houden blijft.
Het is een oplossing bij een botsing
van waarden. Bij kwesties als deze
plegen de zaken gevoelig te liggen.
Een wijs en bedachtzaam beleid is
dan geboden, een beleid dat onver
mijdelijk zal- gaan in de richting van
het compromis.
Aangenomen althans dat een redelijk
compromis mogelijk is; voor wat be
treft Dordrecht en Dubbeldam lijkt
dit, althans voor dit ogenblik, het ge
val. Zal dit zo kunnen zijn in al de
gevallen van dezelfde soort die zich
nog komen aandienen?
In dit alles ligt overigens de aanwij
zing hoezeer de gemeentelijke vra
gen actuele vragen zijn, vragen die
wellicht zelfs nog aan actualiteit
winnen.
Wij leven te dezen aanzien nog in
gedachtengangen die dateren van een
eeuw her, waarvan vele nog altijd
zinrijk zijn, doeh die aanpassing be
hoeven aan nieuwe verhoudingen.
Moge daarbij, met een openstaan voor
de eisen van deze tijd, veel behouden
kunnen worden aan waarden van bur
gerzin en van gezonde traditie.
ver dan die in het Middenoosten.
Men moet aannemen, dat deze toe
stand heel bewust aan de vooravond
van de dertiende zitting van de VN-
Assemblee in het leven is geroepen
om voor vertegenwoordigers van
communistisch China de toegang tot
de organen van de Verenigde Naties
te kunnen forceren.
Het zal de Verenigde Staten dit
jaar niet meevallen, voldoende steun
te vinden om rood China uit de Ver.
Naties te weren. De voorstanders
van toelating van vertegenwoordi
gers van het regiem van Peking wor
den ieder jaar talrijker en de anti
communistische politiek van de Ver.
Staten verliest niet alleen in het Mid
denoosten, maar ook in het Verre
Oosten steeds meer steun.
Het is dan ook niet uitgesloten, dat
deze dertiende zitting een historisch
karakter krijgt door de intrede van
communistisch China in de Verenig
de Naties, waardoor het Sowjetblok
een tweede permanente zetel in de
Veiligheidsraad zou krijgen. De on
derhandelingen, die thans in War
schau aan de gang zijn, zullen wel
licht van beslissende invloed op het
besluit van de Assemblee zijn.
er een amendement Van ds. H. Velt-
man te Zeist die wenste dat bij de ant
woorden van de Cateohismus ook een
korte samenvatting van de vragen zou
komen. Het gebeurt zo vaak dat cate
chisanten wèl de antwoorden kennen,
maar de vragen niet onthouden. Dit
amendement werd echter verworpen,
daar de tekst anders te lang zou- wor
den.
r de
Het synodebesluit om een jaar
volgende svnode het alsdan bereikte re
sultaat op tafel te hebben (bij de kerke
raden). houdt niet ln dat de Catechis
mus compleet gemoderniseerd in ont
werp gereed ligt. De synode begrijpt
best. dat overzetting In hedendaags
Nederlands een grondige voorbereiding
vraagt.
Daar ook de liturgische formulieren
door hun veelvuldig gebruik in de
praktijk om herziening vragen, kregen
deputaten het verzoek erbij om te pro
beren van de meest gebruikte formu
lieren een gemoderniseerde versie te
maken
Rectoraatsoverdracht
te Apeldoorn
Na vermelding van de lotgevallen der
school zal de aftredende rector, prof.
J. Hovius. op dinsdag 23 september in
de aula van de theologische school te
Apeldoorn het rectoraat van de theo
logische school der Chr. Geref kerken
overdragen aan zijn opvolger, prof. W.
Comité 1618/19 wendt
zich opnieuw tot de
Hervormde synode
Het comité 1618/19 van belijdende lid
maten der Ned. Herv. Kerk deelt mede
een laatste verzoek te hebben gericht
tot het moderamen der generale synode
om ten spoedigste tot consolidatie van
art. 10 inzake de belijdenis en ordinance
11 inzake de leertucht ovei te gaan.
Stappen door de synode in juni gedaan
met betrekking tot de beroepbaarstel
ling van de vrouw in alle ambten wij-
zen, aldus het comité, op een groot on
recht. dat het traditionele Hervormd-
Gereformeerd karakter, ondanks vele
beloften van behoud van het presbyte-
riaal karakter in nauwe aansluiting aan
Emden. Wezel en Dordt. steeds meer
wordt aangedaan, tot grote ontevreden-
heid van het legitieme deel der Herv.
Kerk.
Het comité eist thans, aldus het ver-
zoek, daden van de Hervormde synode,
uitrangeren van de vrijzinnigen en in
trekken van het genomen besluit iet
openstelling van de ambten voor de
vrouw. Het comité verwacht thans een 1
positiel antwoord zonder omslag.
Het ligt in de bedoeling van het co-
mÏIL Z0 deelL het mede' b*J mgebreke
blijven van de synode de legitieme
groepen tot juridische daden aan te
