Jlictuuc £cütsd)c (fourant Baggerwerk voor Europoort op Rozenburg begonnen „Kist ziet er vreselijk uit er gebeurt nog wat mee" I Eerste fase van aanleg liavencomplex gestart Alle echtparen op lijst van woningzoekenden Vuurgordijn bij eiland Quemoy Negerkinderen moeten worden toegelaten "ZATERDAG 13 SEPTEMBER 1938 BUREAUS: Steenstraat 37 Directie. Redactie. Abonnementen Advertentie-afdeling Tel 31441 ADVERTENTIES: J 0 20 per millimeter Familieberichten 0.18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting.) Postrekening 58936. Dr B. DIEMER LHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „StaitfVfts'irtJ is Qbeblwn jriyo bstl in l«afjenspocl" Ncgfnendertipte jaargang no. 11362 Katwijkse vissers in Whitby ZIE PAGINA 4 Koningin Juliana gaf vandaag het sein: BIJ HET KANAAL, dat het wijde land van Rozenburg in zijn smalste stuk doorsnijdt, gaf koningin Juliana vanmiddag om kwart over twaalf het sein om te beginnen met het baggerwerk voor Europoort. Op dat teken had de Sliedrechtse molenbaas Teunis de Bruin gespannen gewacht hij was het, die als eerste in het Rozenburgse land zijn machine in beweging bracht, die daarna als teerste brokken klei uit het land i ruimte te scheppen voor de mammoet-havens i de Het was het tweede historische teken, dat bij het kanaal gegeven werd, nadat minister-president dr. W. Drees enkele maanden geleden officieel het opruimingswerk startte door een massieve bunker te laten springen. Een vorstin en een pre mier: nadrukkelijker kon niet wor den aangegeven van welk een emi nent belang Europoort moet worden geacht. Er sloegen vlaggen in de wind en er juichten mensen, toen de landsvrouwe vanmorgen in een hofauto door Rotter dam en vervolgens door Rozenburg naar het kanaal reed. Dicht bij de plaats waar het baggerwerk zou beginnen was een tent opgericht om de vele officiële genodigden te ontvangen; onder hen de vertegenwoordigers van de gemeentebe sturen van Rotterdam en Rozenburg met aan het hoofd de burgemeesters, onder hen voorts de ministers mr. J. Algera en ir. H. B. J. Witte. Vóór de tent werden de vorstin bloe men aangeboden door het vierjarig dochtertje Cathrientje van Rozenburg's loco-secretaris Kreiter. In de tent was Bijna twee jaar geleden is het, dat op een van de hellingen van de Rotterdamsche Droogdok Mij de kiel werd gelegd voor het miljoenenschip s.s. Rotterdam dat vanmiddag te Rotterdam te water is gelaten door koningin Juliana. Meer dan honderd miljoen gul den heeft de bouw van dit 37.000 brt schip van de Holland-Amerika Lijn gekost en vele Nederlandse bedrijven en enkele buitenlandse hebben daarvoor orders uitge voerd. Het schip biedt plaats aan 1400 passagiers en een 750 koppen tel lende bemanning, die onderge bracht worden in ruime gerief lijke. hutten, voorzien van aircon ditioning. Dit is ook het geval met de open zwembad, ens bioscoop met Ten dienste va» eatie gesloten en een theater, 600 zitplaat- i de beman- taan twee proviandliften, voor het machine-kamer- persone.el, alsmede vier roltrap pen tussen keukens en eetzalen. De totale lengte van het schip be draagt 230 meter, de breedte 28,65 meter, de hoogte (kiel tot boven ste dek) 34 meter. Tijdens de bouw werkten soms meer dan duizend man in het schip, dat één grote werkplaats was. Een van de eetzalen was als schaftlokaal van 600 werklie den ingericht, een andere als kan toorruimte voor de bedrijfsleiding, terwijl elders ruimten als maga zijnen en werkplaatsen dienst deden. Onder in het schip was een tijdelijke spoorbaan aange legd voor het transport van zware machines. De foto toont de boeg van het gigantische s.s. Rotterdam. UNIFORME REGELING ONTWORPEN alle woningzoekende echtparen zonder uitzondering als zodanig wor den ingeschreven. Ook kostwinners, die elders wonen, maar binnen de gemeente werken, kunnen met in gang van deze datum op de lijst van woningzoekenden geplaatst worden. Deze beschikkingen heeft de minis- Hockey in Amstelveen België en Nederland samen aan kop Het zes-landen-hockeytoernool. dat in Amstelveen ter gelegenheid van het ju bileum van de Kon. Ned. Hockeybond wordt gehouden, is gisteren voortgezet. In groep A speelden Duitsland en De nemarken een spannende wedstrijd. De Denen stonden bii rust met 10 voor, doch de Duitsers wisten daarna het ini tiatief in handen te nemen en tenslotte met 2—1 te winnen. In groep B kwamen België en Zwitser land tegen elkaar uit. Evenals eergiste ren tegen Nederland, leden de Zwitsers wederom een gevoelig verlies. Zij gingen met 30 ten onder, na met rust reeds met 20 te hebben achtergestaan De standen luiden: Geroep A1 en 2 België en Neder land 2 pt.; 3. Zwitserland 0 pt Groep B: 1. Duitsland 2 pt.; 2. en 3. Denemarken en Frankrijk 1 pt. Prof. Supomo overleden Prof. Raden Supomo, de vroeger* donesische ambassadeur te Londen, ls heden plotseling te Djakarta gestorven HIJ is 51 jaar geworden. Herhaalde malen heeft hij deelgenomen aan Nederlands- Indonesische besprekingen. Fraude voorkomen In een cel te Zürich zit thans de 26- jarige bankemployé David H. uit Haifa, zonder 200.000 dollar, die hij vergeefs probeerde in de wacht te slepen ten na dele van zijn werkgever, de Hollandse Bank Unie, kantoor Haifa. David H. werd door de Zwitserse recherche ge grepen, toen hij het geld van een Zwit serse bank wilde halen. De bankemployé misbruikte het ver trouwen, in hem gesteld als adjunct chef van de afdeling sleutelcontrole van de HBU te Haifa. In die functie was hij op de hoogte met de sleutelgetallen, waarmee grote bankinstellingen in ver schillende landen telegrafisch zaken doen. Tijdens zijn vakantie opende H. een rekening te Zürich. Door middel van de sleutelgetallen gaf hij na terugkomst in Haifa een bank in New York opdracht 0.000 dollar over te maken op de bankrekening in Zürich in opdracht de Nationale Bank van Israël. Een later stuurde hij via geheime codes bevestiging van de opdracht. In dit telegram zat een fout, York reclameerde in Haifa. De directie n de bank ontdekte daardoor de frau- en waarschuwde via Interpol de bank Zürich, waarheen David H. onder» is. Toen deze de bank binnenstapte, rekende de recherche hem in. Uit Ne derland vertrok daarop Haifa om na te gaan of H. medieplichti- gen heeft gehad en hoe het mogelijk geweest dat hij twee keer kort achter verlof kon ter van maatschappelijk werk uit gevaardigd om meer eenheid in het huisvestingsbeleid van de gemeen ten te brengen. Een andere belangrijke bepaling van dr. Klompé is, dat ook rekening zal wor den gehouden met de reeds in een an dere gemeente doorgebrachte wachttijd. Zij, die zich in een andere gemeente itigen kunnen nu desgevraagd een verklaring krijgen, waaruit blijkt, hoe lang zij reeds als woningzoekenden staan ingeschreven. In haar toelichtend schrijven aan de gemeentebesturen zegt minister Klompé, "at voor vele woninzoekenden een ver arde situatie is ontstaan door de zeer afwijkende voorschriften in de verschil lende gemeenten. Omdat echter de om standigheden in vele gemeenten niet veel van elkaar verschillen, twijfelen de wo ningzoekenden er vaak aan of hun be langen wel op de juiste wijze worden behartigd. Bovendien wordt in kringen van de gemeentelijke huisvesting behoefte ge voeld aan grotere overeenstemming in gedragslijn. De Koningin ie voornemens maandag aan te zitten aan een lunch ter gelegen heid van het congres van de Nederlandse Federatie voor Vluchtelingenhulp, dat in Amsterdam gehouden zal worden. Hr. Ms. fregat Piet Hein is giste ren uit Den Helder naar Nieuw- Guinea vertrokken onder bevel van kapitein luitenant-ter-zee J. Suurmondt. De reis gaat door het Suezkanaal via Gibraltar en het schip doet Palermo, Port Said, Suez, Aden, Colombo en Singapore aan. Toen het fregat de marinehaven van Den Helder verliet, zwaaiden vele handen van familieleden en vrienden de Jantjes een laatste vaarwel toe. een plaats ingeruimd voor de schop en de kruiwagen, die de prins van Oranje op 31 oktober 1866 gebruikte bij het ste- rste spade voor de Nieuwe Waterweg. Zij stonden er als een her innering aan een vroeger waterbouw kundig werk, dat Rotterdam en zijn achterland enorme welvaart bracht. Burgemeester J. C. Aschoff van Rozen burg, die als eerste het woord voerde, op de noodzaak om Europoort als industrieel centrum te ontwikkelen om de groeiende bevolking van Nederland bestaansmogelijkheden te bie- VERANDERING oerig schetste hoofddirecteur J. A. C. Tillema van Gemeentewerken Rotter dam de veranderingen, die zich in het land van Rozenburg zullen voltrekken door de uitvoering van het Europoort plan. Een samenstel van krachten en tegenkrachten gaat plotseling een vol komen nieuwe structuur aannemen: havenbekkens, in directe verbin ding met de zee, eisen een nieuwe zoge- mde zout-zoet-balans van zee- c dijken, die eeuwenlang een zelfde beloop hadden, moeten worden verlegd; laaggelegen terreinen, tot dus- slechts dienstbaar aan de land bouw, moeten enkele meters worden op gehoogd om het vestigen van industrieën havenbedrijven mogelijk te ma Tezamen een gebied van vele honderden hectaren, waarop gioti ondernemingen uit binnen- en buitenland voor de ont wikkeling van hun activiteit reflecteren zij krijgen een nieuw aanzien. Voorts bepaalde de heer Tillema de aandacht tot de realisering van de ste fase van het Europoortproject. Deze fase speelt zich af, zei hij, ten westen van het spuikanaal door Rozenburg, waar op 11 juni begonnen is met het aan leggen van de havendljken om daarbin nen de grond te kunnen wegbaggeren en met het opwerpen van zogenaamde pers- kaden voor het opspuiten der terreinen Zie ook pagina 11 Sir Winston en Lady Churchill, gefotografeerd bij hun villa aan de Franse Rivièra. Het aantal geschenken dat zij gisteren, ter gelegenheid van hun vijftigjarig huwelijksfeest ontvingen, was zo overweldigend dat sir Win ston jaren nodig zou hebben, wanneer hij op alle moest rea geren Churchill ontving postzakken vol gelukwensen „Sir Winston en Lady Churchill zouden gaarne hun warme dank willen betuigen voor alle goede wen sen, die zij ter gelegenheid van hun gouden huwelijksfeest hebben ont vangen. Er zijn zoveel brieven bin nengekomen, dat het onmogelijk is, ze allemaal persoonlijk te beant woorden, maar de gedachte aan hen, die hebben geschreven, heeft Sir Winston en Lady Churchill veel ge noegen gedaan en zij zijn alle schrij vers zeer dankbaar." Dit is de boodschap, die het gouden echtpaar Churchill, naar alle kranten heeft gezonden. Winston en zijn vrouw Clementine na een blik geworpen te hebben op ele postzakken met brieven die zij aag ontvingen, tot de conclusie ge komen, dat zij een heel leven nodig zou den hebben om ze allemaal persoonlijk beantwoorden. Bij de lawine van gelukwensen, die isteren over villa Caponcina te Cap d'Ail an de Franse Rivièra kwam, waren te legrammen van koningin Elizabeth en an premier Macmillan namens de Britse ïgering en hemzelf. Alle kamers van de villa stonden vol iet kleurige bloemstukken en geschen en van allerlei aard, die door vrienden i bewonderaars van de oude aren gezonden. Churchills 8-jarige kleindochter Arabel la rende opgewonden van de ene kamer de andere en maakte zich verdien stelijk door de geschenken voor groot vader aan te brengen. Churchills paard Welsh Abbot heeft >k voor een geschenk op de bruiloft van jn baas gezorgd. Door de Portland han dicap te winnen op de renbaan van Don- caster won het dier voor zijn meester bedrag van bijna 35.000 gulden. Amcrika's economie herwon terrein De Amerikaanse Federal Reserve Board deelt mede. dat het horstell van de Ameri kaanse economie in augustus met toege nomen spoed is voortgezet en dat de in dustriële produktie met 2 procent steeg en meer dan de helft van het in de reces sie verloren terrein herwonnen is. De kustbattertJen v»n communistisch China hebben vanmorgen een uurlang een vuurgordijn gelegd op het landingsstrand van Quemoy. Volgens een bericht vsn de nationalisten werden meer dan 7.000 gra naten afgeschoten om landingen van vlieg tuigen of de aankomst van bevoorradings schepen te verhinderen. Een transportvliegtuig dat behalve voor raden ook een groep Journalisten naar Quemoy zou brengen, moest tijdens de be schieting dan ook hals over kop terug vliegen naar Formosa. In de loop van de nacht had een ander vliegtuig voorraden uitgeworpen boven het eiland. Bij de Pe»c ado ren-eilanden, 160 kilo meter van Quemoy. worden volgeladen landingsvaartuigen gereed gehouden, om naar Quemoy te vertrekken zodra de sd- tiatie gunstig is. In de afgelopen twee dagen moesten echter twee konvooien onverrichterzake terugkeren. Grote scheepsramp in Indonesië In straat Soenda bij West-Java ls een veerboot vergaan. Hierbij kwamen 55 van de 60 opvarenden om het leven, aldus meldt Pia. FAUBUS SLUIT DE SCHOOL Amerikaanse Hooggerechtshof in Washington had beslist, dat ncgerleerlingen met ingang van maandag op de middelbare school van Little Rock moeten worden toe gelaten, heeft gouverneur Faubus van Arkansas besloten deze school te sluiten. Het wetsontwerp, dat hem tot deze daad machtigde, had hij kort na het vernemen van het be sluit van het Gerechtshof getekend. Gisteravond nog is door een advo caat in Little Rock aan de recht bank van de staat Arkansas een uit spraak verzocht, die deze wet als ongrondwettig veroordeelt. Later op Vliegtuigmaker schreef laatste brief (Van een onzer verslaggevers) P 27 AUGUSTUS schreef de korporaal-vliegtulgmaker Jan Bosma. 22 jaar oud wonend In het dorpje Boxum (Fr.), van Abadan uit aan z(jn ouders: „Mis schien kunnen we tegen het eind van de volgende week thuis z(Jn, hoewel ik er hoofd in heb. Jullie hoeven niet meer te schrijven. Als alles goed gaat, hoop ik op een gegeven moment wel weer voor de deur te staan." O" Dat moment ls niet gekomen. Met negen anderen stortte korporaal Bosma twaalf dagen nadat hij deze brief schreef neer met de oude Martin Mariner amfibie, waar hij en zijn collega's zoveel uren verbeten aan gewerkt hadden om hem In de best mogelijke conditie te bren- Hoe hard er gezwoegd werd en getobd en gesleuteld is in de gloeiende hitte op dat Perzische vliegveld spreekt duide lijk uit enkele andere zinsneden uit de brieven van deze mecanicien, die, naar ons van zeer betrouwbare zijde ver zekerd is, op den duur niet meer kon twijfelen aan het grote gevaar, dat vluchten met deze Mariners steeds weei meebrachten- „Wat ons werk betreft zijn we bijns klaar"- schreef hij. „Wp hebben drit keer proefgedraaid en alles zit er a op. Alleen hebben we een beetje te genslag met enkele zaken, het afstel len van enkele dingen en een paar elektrische moeilijkheden. Maar ni pen we dat deze week ook nog elkaar te krijgen Morgenavond wachten we de andere helft va: bemanning, vliegers, enzovoorts, moeten dan komen met een Mariner uit Holland, die op weg is naar Biak Die nemen nog enkele onderdelen mee, die we hier nog nodig hebben. Tegen het eind van de week hopen we d de eerste proefvlucht ondernomen hebben." Geen eer Jan Bosma komt uit de vele verhalen die we over hem hebben gehoord voren als een vrij stille, rustige Jon gen, met een enorme belangstelling voor de techniek van de luchtvaart. Op 18-jarige leeftijd kwam hij van Mulo en ging over in beroepsdienst bi) de MLD om daar als vliegtuigmaker In de acht jaar, die zijn contract bepaal de, de kennis te vergaren, die hij later in een burgerbetrekking nodig zou hebben. Twee jaar diende hij op Curacao. In no vember volgde hij te Hilversum een MLD kadercursus. In april werd hij bij het Mariners-squadron op Valken burg geplaatst. Hij was geen kanker pit geen zeurkous of een kletsmeijer. H(j vertelde thuis aanvankelijk enthou siast over de Mariners. Hij werd lang zamerhand geslotener over zUn w> Met moeite kregen zijn ouders si een verhaal te horen over het gi gebrek aan technisch personeel op Val kenburg, de over-uren, de lange werk dagen en de Mariners, de goden die gevallen waren toen hjj ontdekte wat vele anderen in zijn omgeving allang wisten, dat zelfs de beste ploeg meca niciens aan de vliegtuigen geen eer meer kon behalen. In een vertrouwelijke bul liet hij af en toen eens wat los tegenover zijn oom, die chef is in een groot garagebedrijf. Deze zei ons: ,-Het is moeilijk om na te vertellen wat hij precies gezegd heeft maar het kwam erop neer het volkomen onbetrouwbaar materieel vergaan en volslagen opgebruikt". .Het hij. het de Jongen toestel in goede conditie te houdt maar het lukte nooit- Ze wisten, dat het vliegen met die tweedehands kisten levensgevaarlijk was. Er stonden regel matig Mariners voor een deel ontta keld, omdat andere machine* met hui onderdelen moesten worden opgelapt. Het ging Jan aan sl)n hart, dat hij e zijn colega's niets méér konden doei Toetsen, de buitenkant mooi hebbei och dat gaat best. Maar je moet nlt kijken hoe overal de corrosie heeft doorgevreten. Alles was zwak en breek baar. Jan was somber en moe de laat ste t(jd. Wij meenden dat dat tripje fn de laatste brief die Jan Bosma uit Abadan naar huis stuurde, gedateerd 4 september, schrijft hij o.a.: „Gister morgen heeft onze kist zijn eerste proef vlucht gemaakt. We tcaren o»n acht uui gestart, maar na een uur en tien minu ten moesten we weer landen vanwege het slechte zicht. Vanmorgen hebben we zoveel mogelijk alle gebreken, die zich bt; het vliegen openbaarden. hoipen. We hadden namelijk zware slijtage. De kist ziet er vreselijk uit. Alles is bruin nan de oite en Misschien dat we morgen of morgen de tweede vlucht maken. Dat moet dan twee uur en tien minuten wezen, dan olieueroersen en alles nop eens goed nakijken en dan kunnei misschien naar huis. Maar ik denk dat dat wel de volgende week zal wo Het zal in ieder geval geen plezierreisje worden, want als u»e eenmaal onderweg zijn met dit ding, dan zijn we zo niet thuis. En er zal onderwep hcu; u»el wat gebeuren. Maar enfin." De „brief vervolgt: Sr staan hier twee Mariners, want leden week vrijdagavond ls hier eentje uit Holland geland. Die ls op weg Singapore" Vervolgens schrijft Jan Bosma iets de manier, waarop de Mariners die op Valkenburg staan, naar Nieuw-Guinea worden overgevlogen. Dan gaat hij der mei „die Jongen uit Grouw zit op die kist. die hier vrijdag gekomen ia. Ze hadden een afgebroken uitlaat. De tap einden waren afgebroken en die moes ten uitgeboord worden" Naar wij van zeer betrouwbare zijde vernemen staat momenteel de Mariner van „die jongen uit Grouw" aan grond. Zijn uitlaat is opnieuw kapot. de avond overhandigde een sheriff gouverneur Faubus reeds een dag vaarding om voor de rechter te ver schijnen. K>r de zuidelijke staten van Amerika zo belangrijke besluit heeft hei Hooggerechtshof unaniem genomen. Door zijn uitspraak heeft hert Hof het besluit de rechtbank in IAttie Rock, de In tegratie twee en een half Jaar uit te stel len, vernietigd. Gezden de te verwachten onrust en on lusten in de zuidelijke Maten heeft presi dent Eisenhower een dringend beroep op alle Amerikanen gedaan zich te houden de uitspraken van hert Opperste Ge rechtshof. „Als men in Little Rock de jongste uitspraak van het Hof trotseert", waarschuwde Eisenhower, „zal er anar chie ontstaan". Mooi weekeinde (Van onze weerkundige medewerker) Opnieuw wordt er een fraai weekeinde tan de lanpe reeks toegevoegd. De baro neter staat ook in ons land hoog als ge volg van een sterk hogedrukgebied, dat van Schotland over onze omgeving de Balkan uitstrekt. Met de zwakke wind die langzaam van oost naar zuide lijke richtinp draait, wordt drogere lucht aangevoerd, waarin reeds vanmorgen vrijwel overal de wolkenvelden waren op- gelost. In de middag stijgt de temperatuur tot ongeveer 20 gr. C., zodat het voor sep tember opnieuw een nazomer-weekeinde wordt. Een zwak storingsfront boven Frankrijk, mef hier en daar een onweers bui, komt nop wel iets naar het noor den, maar zal ons morgen nog geen kwaad NAZOMF.RfEEER De Bilt verwacht tot morgenavond: Iet* warmer en overwegend sonnig, maar later van het zuidwesten uit meer bewol king, zwakke tot matige wind tussen oost en zuid. In de na nacht en vroege ochtend plaatselijk mist. ZON EN MAAN Zondag 14 zept.: zon op 6.11 uur, onder 18.58 uur; maan op 7.27 uur, onder 19.14 u. Maandag 15 sept.: zon op 6.13 uur, onder 18.57 uur; maan op 8.40 uur, onder 19.45 u. Op 20 september eerste kwartier. HET WEER IN EUROPA Rapporten hedenmorgen 7 uur 1 5 lil Parijs Bordeaux üreaoble liïi

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1958 | | pagina 1