Jïicutuc geihsctft (ütwrant
Iketegenover China geen
politiek van toegeven
Mecanicien
weinig safe
We voelden ons
in de Mariners
Amsterdam-New York
anderhalf uur
in...
Ernstige poging om tot
gesprek te komen
„Er was vaak
iets kapot
„Magie"—,
Vandaag beslissing
in Little Rock
Een München brengt geen vrede99
VRIJDAG 12 SEPTEMBER 1958
BUREAUS: Steenstraat 37.
Directie. Redactie Abonnementen-
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936.
Negenendertigste jaargang no. 11361
CURISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden on Omstreken
pStonhttstirb is oheMewtt
etyo ia
ZENDEN Gsdeskundi gen
OEGSTGEEST
Zie pagina 9
TV7IJ ZIJN- GESTELD voor een ernstige situatie. Machtige en agres-
sieve krachten proberen nu hier en dan daar, waar de vrije wereld
verzwakt kan worden. De situatie is ernstig. Maar zij is geenszins wan
hopig of hopeloos. Er zal geen politiek van toegeven worden gevoerd.
Ik geloof, dat er geen oorlog zal komen.
Deze ernstige woorden sprak president Eisenhower van Amerika van
morgen voor de radio en televisie, enkele uren nadat de Chinese commu
nisten bij wijze van vergelding een record aantal granaten op Quemoy
en de nationalistische konvooien hadden afgeschoten.
Vastberaden klonk de stem van Eisen-1
hower, toen hy vervolgde:
„Landgenoten, de geschiedenis kan
zich herhalen, als wij weer werkeloos
zien wanneer de grote agressors gewa
pend geweld gebruiken om de kleine
en de zwakke landen te overmeesteren.
Een München in het westen van de
Stilde Oceaan kan ons geen vrede en
veiligheid brengen. Integendeel, het zou
de agressors aanmoedigen. Indien de
geschiedenis ons iets kan leren, dan is
het dit, dat een politiek van toegeven
een grote oorlog alleen maar waar
schijnlijker maakt".
Denkt premier Chroesjtsjef, van wie ik
pas een brief heb gekregen, misschien dat
wij Korea zijn vergeten, zei de Ameri
kaanse president verder.
Oproep
Uitvoerig ging Eisenhower in op de
situatie, die zich bij Quemoy heeft ont
wikkeld. En hij deed een dringend beroep
op de Chinese communisten de onderhan
delingen te beginnen, die een gunstig
resultaat kunnen hebben voor het be
waren van de vrede. Er moet een oplos
sing gevonden worden, die voor beide
partijen en ook voor nationalistisch China
aanvaardbaar is.
Eisenhower liet het niet bij deze op
roep alleen, maar maakte de machtheb
bers dra Peking duidelijk, dat de Verenigde
Starten bereid zijn met conorete voorstel
den te komen.
De President zette vervolgens de deur
voor de onderhandelingen wjjd open met
de volgende verklaring:
„Er zijn .maatregelen, die genomen
kunnen worden om te verzekeren dat de
(nationalistische) eilanden voor de
(Chinese) kust geen doorn in het oog
zullen zijn en de vrede zullen bedreigen.
Wij geloven, dat regelingen dringend
nodig zijn om een einde te maken aan
het kanonvuur en de weg te effenen
voor een vreedzame oplossing".
En de kwestie Formosa op de Ver. Sta
ten betrekkend, zei Eisenhower ten
slotte:
„Ik geef u de verzekering, dat ik geen
enkele Amerikaanse jongen zal vragen
alleen maar voor Quemoy te vechten.
Maar zij d-ie onze strijdkraohten vor
men, staan wel gereed voor de verde
diging van het beginsel, dat geen geweld
mag worden gebruikt voor agressieve
doeleinden. Een blijvende, rechtvaar
dige vrede hangt af van naleving van
dit beginsel. Als wij niet bereid zijn
dit beginsel te verdedigen zal de Ver
enigde Staten tragedie na tragedie
overkomen".
Namens de Engelse premier Macmillan
is gisteren in Londen meegedeeld, dat
Engeland geen enkele verplichting tegen-
Deze verklaring werd afgelegd om een
artikel van de journalist Randolph
Churchill in de Evening Standard tegen
te spreken.
De zoon van Sir Winston had geschre
ven. „Het is mij een groot genoegen de
wereld te berichten, dat Engeland de Ver
enigde Staten in het Verre Oosten zal
helpen".
Rood-China heeft gisteren weer
een ernstige waarschuwing tot Amc
rika gericht, omdat dit land zich bij
Quemoy weer schuldig heeft ge
maakt aan een „invasie" in het com
munistische luchtruim en zeegebied.
Op Formosa werd vanmorgen bekend
gemaakt dat tussen gisterochtend en van
ochtend zes uur bijna 60.000 granaten
door de communistische kustbatterijen
zijn afgeschoten op de Quemoy-eilanden.
Bij die beschieting zouden meer dan twin
tig nationalistische officieren en m
schappen om het leven zijn gekomen.
ZONDAGSBLAD
het ook voor de Ne
derlandse koopvaardij een grote
dag, toen in Ottawa prinses Mar
griet werd gedoopt. Morgen beleeft
die koopvaardij weer een dag van
grote importantie. Dan wordt nl.
de nieuwe Rotterdam van de
H.A.L. te water gelaten. Een onzer
redacteuren heeft een onderhoud
gehad met de heer C. J. Brouwer,
die destijds als koopvaardijofficier
peetoom was voor prinses Margriet,
In het Zondagsblad van morgen
wordt daarover in een boeiend
verhaal verteld.
O ONZE LEZERS zullen in de
dagkrant de rubriek „Het leven
bont en bondig" reeds hebben ge
mist. Die populaire hoek wordt nu
in het Zondagsblad uitgebreider
voortgezet.
O OP BLAD ZIJ wordt aandacht
gewijd aan mrs. Clementine Chur
chill, die vandaag 50 jaar geleden
in het huwelijk trad met haar
thans zo beroemde echtgenoot Sir
Winston.
0 OP DE PAGINA GEESTELIJK
LEVEN wordt verteld van een
Duitse immigrant die in de Ver
enigde Staten de rijkdom in geld
zocht maar een andere, betere rijk
dom vond.
0 IN HET CULTUREEL VEN
STER vindt men o.a. een artikel
van onze kunstredacteur over het
beroemde Halle Orchestra uit Man
chester, dat honderd jaar bestaat.
Per helikopter en vervolgens per vliegtuig reisde president Eisen
hower gisteren naar Washington, om zijn radio- en televisierede te
houden. Men ziet hem op de foto de helikopter verlaten. Half achter
hem verborgen staan zijn kleinkinderen Anne (rechts) en Susan.
De vier nationalistische schepen met
voorraden, die gisteren door het commu
nistische bombardement overhaast Que
moy moesrten verlaten, zijn naar de Pes-
cadoren teruggekeerd. Inmiddels heeft de
plaatsvervangende bevelhebber van het
nationalistische garnizoen op Quemoy,
luitenant-generaal Ko Jang-Fon, felle
kritiek geleverd op het feil dat de Ame
rikaanse oorlogsbodems de konvooien
naar Quemoy slechts begeleiden tot de
drie-mijl6zone (de oude grens van de
communistisch-chinese territoriale wa-
De generaal zei dat deze Amerikaanse
politiek veeleer een last dan een steun
voor hert garnizoen betekent. Volgens hem
is het noodzakelijk dat ook de Ameri
kaanse schepen de doie-mijlszone binnen
varen, omdat de nationalistische schepen
het vuur van het vaste land niet doeltref
fend kunnen beantwoorden.
Reactie op rede
van Eisenhower
Nationalistisch-Chinese leiders in Tai-
peh toonden zich vanmorgen teleurge
steld over Eisenhowers rede. Men merk
te op dat de president geen enkele
duidelijke verklaring heeft afgelegd over
de wijze waarop de Verenigde Staten
de nationalisten zullen helpen. Verder
zei men, er maar weinig hoop op te
hebben dat de besprekingen van Ame
rika en communistisch China op ambas
sadeursniveau zullen resulteren in een
afdoende wapenstilstand.
(Van een onzer verslaggevers)
WIJ VONDEN het rotkisten. Er
was nogal eens iets aan kapot.
Ze zijn lomp en traag, de motoren
zijn zwak en het mechanische
systeem deugde niet. We voelden ons
haast nooit safe in die dingen!"
Aldus heeft ons een gedemobili
seerde mecanicien van de M.L.D., die
onlangs terugkeerde uit tficuw-
Guinea, waar hij met deze toestellen
werkte, desgevraagd verklaard over
de Martin-Mariners, die de Marine
luchtvaartdienst op Nieuw-Guinea
en in Nederland in gebruik heeft en
Tienjarenplan van Lockheed
TNE LOCKHEEDFABRIEKEN wer-
ken aan een tienjarenplan om
geregelde passagiersvluchten tussen
"v N'I- in
anderhalf uur mogelijk te maken.
Een toestel zou dan u.et <ceer per
etmaal heen en weer kunnen vlie
gen, terwijl de passagier het gevoel
heeft, dat hij zich slechts langzaam
voortbeweegt op een hoogte van 22
kilometer.
De heer Hall L. Hibbard een der vlce-
presldenten van de Lockheedfabrieken te
Burbank in Californië. tevens hoofd van
het wetenschappelijk bureau der fabrie
ken, zeidc in een onderhoud, zich te kun
nen voorstellen, dat de luchtvaartmaat
schappijen ongerust zijn bU berichten, dat
over drie jaren een prototype van een
supersone-vcrkecrsvliegtuig gereed kan
komen, daar zij juist een grote vloot van
schroefturbine- of straalvliegtuigen ge
kocht en in bestelling hebben.
Als over tien jaar de supersone-vlieg-
tuigen van de produktielijn komen, kan
ïchter het financieringsvraagstuk van de
luchtrederijen opgelost zijn, daar het aan
tal vliegtuigen ndet behoeft te worden uit
gebreid. want men kan het supersone-
vliegtuig intensiever gebruiken dan het
straalvliegtuig, terwijl de operatiekosten
lager zullen zijn dan die van straalvlieg
tuigen en veel lager dan de modernste
toestellen met zuigermotoren. Lockheed
bouwt geen onrendabel toestel.
Een supersone-vliegtuig kan per etmaal
vier keer heen en weer vliegen en is dus
een hoger aanschaffingsbedrag waard.
j' Reeds zijn besprekingen gevoerd met
den. Voor hydraulische systemen, elek
trische geleidingen, koelsysteem var
stuurhut en kajuit zijn nieuwe veilig
heidsnormen nodig.
Wordt er financiële steun verstrekt, dan
kan Lockheed voorjaar 1959 beginnen met
de bouw van een prototype, dat ln drie
jaar gereed kan zijn. Voorjaar 1962 kaD
men de proefvluchten beginnen, die
jaar zullen duren. In 1965 kan men
slissen of men serieproduktie kan begin
nen. Eiind 1967 begin 1968 komen de eerste
serieprodukrten.
Mariner vervoerde
geen explosieven
De Nederlandse ambassadeur bij het
Perzische Hof, mr. W. J. G. Baron Ge
vers, heeft in Teheran nadrukkelijk ont
kend, dat het verongelukte marinetoestel
Mariner P 303 ontplofbare stoffen zou
hebben vervoerd op de reis van Nieuw-
Guinea naar Nederland. Een deel van de
Perzische pers had namelijk gemeld dat
verschillende machinegeweren waren ge
vonden in de buurt van het vliegtuig
wrak alsmede een niet ontplofte hand
granaat. De ambassadeur heeft de be
grafenis van de tien slachtoffers bijge-
Op de tenen getrapt. Indonesisch consu
laat te Hongkong heeft geklaagd over
schoolboekjes, die nog van NederlandB
Indië spreken, daar dit vernederend voor
Indonesië en Afrikaans-Aziatische landen.
waarvan er een, de P 303, eergisteren
bij Abadan verongelukte.
De mecanicien zed ons de P 303 te ken
nen en er meermalen in gevlogen rte heb
ben.
„Het toestel was al in Biak, toen ik
daar in 1957 aankwam", vertelt hij. „En
het had niet hert laagste nummer, maar
was wel de oudste van hert stol, dart daar
rondvloog. We wisten allemaal, dat hert
tweedehands machines waren, die in
Amerika waren aangekocht en we d
ons best die Mariners kwalitatief zo goed
mogelijk te houden. Maar dat lukte ndet".
Eerder gebruikt
„We hebben bijvoorbeeld corrosie-
schjjnselen by deze vliegtuigen aangetrof
fen", vertelt de mecanicien, „die volgens
ons per se niet veroorzaakt waren door
louter en alleen het gebruik op Nieuw-
Guinea. Dat moest dateren van vorige
vluchten in de tropen".
„Zijn de vliegeigenschappen van de
Mariners slecht", vroegen wij de meca
nicien?
„De vliegeigenschappen zijn niet sleohrt,
voorzover ik het heb meegemaakt en naar
men mij in die periode op Nieuw-Guinea
daarvan heeft verbeid".
Slechte motoren
„Wel was er veel last met de motoren.
Het zijn Pratt en Whltneys, op zichzelf
geen slechte motoren, maar dit type deug
de bepaald niet. vonden wij algemeen op
Nieuw-Guinea. Zij waren niet sterk ge
noeg, veeleer te zwak en het was kenne
lijk niet mogelijk er andere in te bouwen.
Wat het mechanische systeem betreft
dit slaat op het landingsgestel daaraan
hadden we voortdurend wat te repareren'
„By ons op Biak golden de Mariner
in het algemeen als een mislukt type
vliegtuig. De Mariners moesten de Cata-
lina's vervangen, maar haalden het niet
by die vliegboten. De Mariners zyn
compliceerder van uitrusting en al dat
ingewikkelde gedoe geeft meer kans op
fouten en storingen. Je zou kunnen stel
len, dat als alles goed werkte en voldeed,
het prachtkisten zyn, maar alles werkte
helaas noot goed".
Personeelsgebrek
Ten slotte vroegen we waarom hert niet
lukte om de Mariners in de allerbeste toe
stand te houden. „Er ls geen personeel
genoeg", was het antwoord. „De tech
nische dienst van de M.L.D. leed er
(Advertentie)
Tapijten
voor het betere
noderne interieur
EEN NIEUW
C.V.T. product
met een bijzonder
praktische weeftechniek
140 x 200 151.
170 x 240 230.—
APARTE KLEUREN
BULTHUIS
BOTERMARKT 23
Het bamboe gordijn rond Rood
China is zo mogelijk nog hech
ter dan het ijzeren gordijn, en
maar zelden bereiken foto's de
vrije wereld. Deze foto is door
de Chinezen vrijgegeven, ken
nelijk als instrument in de
koude oorlog: demonstraties in
Peking van studenten ter
ondersteuning van Mao's
standpunt inzake Formosa en
Quemoy. Alles „spontaan ge
organiseerd"
RUSTIG WEER
De Bilt verwacht tot mor
genavond:
Droog weer met zonnige
perloden. Weinig wind en
iets hogere middagtempera-
turen. In de nacht hier en
daar mist. (Opgemaakt om
11J5 nar).
ZON EN MAAN
Zaterdag 13 september: zon op 6.10 uur,
onder 19.02 uur. Maan op 6.05 uur, onder
18.44 uur. Nieuwe i
perste Amerikaanse gerechts
hof werken vandaag aan een beslis
sing, die miljoenen negers en blan
ken in het zuiden zal raken en de
koers zal beïnvloeden van de rassen
integratie op de openbare scholen.
Het gaat erom of bevel zal worden
gegeven tot onmiddellijke hervatting
van de gemengde klassen op de mid
delbare school van Little Rock, of
dat een uitstel van 2Vz jaar zal wor
den verleend, zoals door het school
bestuur is verzocht.
Om vijf uur vanmiddag zou hot ga-
rechtshof bijeenkomen en er zijn aan-
wijzingen, dat vanavond de beslissing zal
vallen. De reutere zouden een definitieve
beslissing kunnen uitstellen, doch zullen
dit vermoedelijk ndet doen, omdat maan
dag de nieuwe cursus op de school begint
Het hoofd van de politie in Little Rock
heeft gisteren verklaard dat hogere po
litiebeambten uit de staat Arkansas en
van bulten in de stad zijn aangekomen,
die de autoriteiten in Ldttle Rock behulp
zaam zullen zyn, wanneer bun diensten
worden verlangd bU enig integratie-
verschil.
De toestand in de stad ziet er, volgens
ooggetuigen, veel gevaariykcr uit dao
verleden jaar. Het verzet tegen de se
gregatie van de middelbare school Is wer
kelijk massaal geworden. De oorzaken
van dit verzet zouden vooral zyn:
1. De spectaculaire overwinning by de
voorverkiezingen In juli van gouver
neur Orval Faubus. Hij kreeg 70 pro
cent van het totale aantal stommen.
Twee gerespecteerde en bekwame
tegenstanders konden zelfs geen voet
aan de grond krijgen ln hun eigen
2. De ordeverstoringen elders In Arkan
sas. Verleden Jaar liet de middelbars
school ln van Buren 24 negerleerllngcn
toe nu hebben zich er 13 terugge
trokken vanwege het vereert van ds
Manke leerlingen.
3. In Ozark zaten op de middelbar*
school ln de lente negcrleerllngen, zU
hebben nu het advies gekregen niet
meer terug te komen.
4. Verleden Jaar kon men de leiders van
de segregatie hier moeilijk bereiken
en zij waren zeer voorzichtig met hun
woorden. De afgevaardigden van d«
n a a c p (nationaal genootschap tot
behartiging van de belangen van
kleurlingen) daarentegen spraken vrij
uit. Op het ogenblik ls Juist het tegen
overgestelde het geval.
5 Het schoolbestuur van Little Rock dat
verleden Jaar het Integratieplan In
diende en dit ln werking stelde, vraagt
nu een uitstel van 30 maanden.
