Amerika èn Rood-China
wensen
erleg
|lieuuie £riiiscl)c (üoumiil
ov
Opstand in Caracas
snel onderdrukt
Zomers weekeinde
eist droeve tol
Contact op ambassadeursniveau
ALGERIJNSE
TERREUR IN
FRANKRIJK
iteithm&tt'
Q<
Artillerie neemt yuemoy
opnieuw onder vuur
Expo-trein verloor bij
Zwijndrecht vijf wagons
Kassen gesneuveld door
stukken ijs van 5 cm
Ondernemend bruidspaar begaf
zich zwemmend naar de kerk
UI!
li
MAANDAG 8 SEPTEMBER 1938
BUREAUS: Steenstraat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen-
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ADVERTENTIES: 0-20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936.
CHRISTELIJKEATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Slanhwstirij s aheHfufii
piyn Q4r> in legfjeihspdcl"
Negenendertigste jaargang no. 11337
Sport en
wedstrijden
ZIE PAG. 4, S EN 6
Een Franse sergeant, met verlof thuis,
verd gisteren in Parijs, toen hij Liep te
wandelen met zijn vrouw en zijn vierjarig
loontje, door een Algerijn doodgeschoten.
De dader wist te ontkomen. Later werd in
Ie Franse hoofdstad nogmaals een sol-
laat door een Algerijn onder vuur geno-
nen. Hij werd zwaar gewond en overleed
n eert ziekenhuis. De dader ontsnapte
De Noordafrikanen hebben hun terreui
ju ook buiten Frankrijk gebracht. De
twitseree contraspionagedienst heeft
lichtingen ontvangen over voorgenomen
(anslagen op Franse gebouwen van diplo
matieke en consulaire diensten in hei
tand. Afdelingen van de Zwitserse politie,
gewapend met lichte machinegeweren,
bewaken sinds zaterdag de gebouwen.
Aan boord van de Franse passagiers-
boot President De Cazalet, die mei
passagiere uiit Marseille naar de Algerijnse
have Bone was vertrokken, heeft zich vrij
dag, kort na het vertrek uit Marseille,
ben ontploffing voorgedaan, waardoor
pwaaltf leden van de béSnanning en
passagier werden gewond. De ontploffing
Inoet vrijwel zeker worden toegeschreven
aan sabotage.
Zwarte Rirlder gereed
om aardsatelliet in
liaar baan te brengen
De Zwarte Ridder, een Britse raket met
een lengte van elf meter en een middel
lijn van één meter, is gisteravond
succes beproefd op het Australische
proefterrein van Woomera. Zonder veel
wijzigingen kan deze raket, volgens de
Engelse minister van bevoorrading, Jones,
worden gebruikt om een kunstmaan
haar baan te brengen.
DV
VERENIGDE STATEN en communistisch China hebben de
kennen gegeven met elkaar overleg te plegen over de gespannen
toestand in het Verre Oosten. De Amerikaanse ambassadeur in Warschau
heeft van Washington reeds opdracht gekregen in contact te treden met
zijn collega van rood-China in de Poolse hoofdstad.
Amerikanen beschermen konvooi
Een dag nadat de spanningen rond Formosa, door de bereidheid van
Peking en Washington om te praten, voor een groot deel naar het diplo
matieke vlak waren verlegd, voer gisteren een vloot van zes Amerikaanse
torpedoboot jagers de nieuwe Chinese twaalf mijlszone binnen. De oorlogs
bodems van de Ver. Staten beschermden een nationalistisch konvooi naar
het bedreigde Quemoy.
Peking protesteerde onmiddellijk
tegen deze Amerikaanse actie op
klaarlichte dag en beschuldigde MOulllStttie
Washington van een grove schen
ding van haar soevereiniteit.
Het toditdaitdef tot een gesprek tussen de
twee /landen is uitgegaan van commu
nistisch Chdna. In een radiorede stelde de
Chinese premier Tsjoe En-Lad voor, de
ambassadeursconferentie met de Verenig
de Staten te hervatten „teneinde de vrede
in het Verre-Oosten te bewaren".
Deze vredelievende uitlating van de
communistische premier nam echter niet
weg, dat hij in dezelfde rede de agressjeve
politiek van de Verenigde Staten in de
felste bewoordingen hekelde en dat in
zijn land massale anti-Amerikaanse be
togingen werden gehouden.
De tijd van bezinning, die Tsjoe En-
Lai de nationalisten gunde is blijkbaar
reeds achter de rug, want vanmorgen
hervatte de Chinese artillerie haar be
schieting van Quemoy. Er was twee da
gen niet geschoten. Radio-Peking ver
klaarde dat het artillerievuur een ver
gelding is voor de voortdurende natio
nalistische bombardementen, waardoor
?n groot aantal burgers in de kuststre-
en om het leven zou zijn gekomen.
Vanmorgen is boven de Straat van
Formosa een luchtgevecht geleverd tus-
vliegtuigen van de nationalisten en
de communisten. Volgens berichten
uit nationalistische bron zijn vijf Migs
de communisten neergeschoten en
twee beschadigd. De nationalisten zou
den slechts één toestel verloren hebben
Snelle reactie
President Eisenhower, die gezien de
kritieke toestand zijn vakantie had onder
broken, reageerde evenwel verrassend
snel op het Chinese aanbod. Nadat de
President anderhalf uur met zijn advi
seurs had gesproken, maakte het Witte
Huis bekend, dat ook Amerika bereid Was
het overleg met rood-China te hervatten.
Zoals bekend is het gesprek tussen dc
ambassadeurs van Peking en Washing
ton in Genève door rood-China onlangs
afgebroken.
In de verklaring van het Witte Huis
wordt gezegd, dat Amerika geen overeen
komst zal aangaan, die haar bondgenoot,
nationalistisch China, zal benadelen.
De communistische premier heeft echter
in zijn rede, waarin hij Amerika tot
gesprek uitnodigde, verklaard, dat het
Chinese volk een onvervreemdbaar recht
op Formosa en de nationalistische eilan
den heeft. Veel kans op een akkoord be
staat er dus niet. Maar in ieder geval is
duidelijk, dat Peking van plan is haar
(Van een onzer verslaggevers)
EVEN NA HET PASSEREN van
het station Zwijndrecht is zon
dagavond de koppeling losgeraakt
van de trein waarmee honderden
Expo-bezoekers uit Brussel huis
waarts keerden.
Omstreeks kwart over tien werden de
bewoners van de nieuwe Laurensvliet-
wijk in Zwijndrecht opgeschrikt door
het snerpende geluid van remmende
wielen op de rails. Ongeveer vijf wa
gons van de lange trein waren los
geraakt van de rest.
Dank zij het beveiligingssysteem vielen
de remschoenen direct op de wielen
en vrijwel onmiddellijk kwam het ver
loren treindeel tot stilstand. De andere
wagons reden nog een vijftigtal meters
verder, voordat de trein tot stilstand
Terwijl men terstond begon met het ont
koppelen van de remblokken op de
wielen moest het frequente
keer op deze lijn doorgaan. De t
uit de richting Dordt werden
Leider Eoka dreigt
Iedere vermoorde
Griek wordt
gewroken
De leider van de Cyprische verzets
beweging Eoka heeft gisteren de wapen
stilstand die hij op vier augustus afkon
digde weer opgezegd. In een pamflet,
ondertekend door Dighenis. de schuil
naam van de leider, kolonel Grivas, werd
verklaard: voor iedere vermoorde Griek
zal op Cyprus een Engelsman stervet
„Wij hebben de vrede aangeboden'
schrijft Grivas. „maar onze vijand dacht
dat wij zwak waren en heeft ons gepro
voceerd". De afgelopen week heeft de
Eoka reeds een nieuwe reeks terreur
daden ingezet met overvallen en bom
aanslagen.
Op het ogenblik, dat Tsjoe En-Lad zijn
rede uitsprak werd het artilleriebombar
dement op Quemoy plotseling gestaakt.
Later op de dag werd door Peking een
verklaring uitgegeven, dat het rode leger
de nationalisten op Quemoy de gelegen
heid wilde geven zich te bezinnen.
Verontrustend daarentegen was het be
richt uit Peking, dat daar de comrm
tische leiders, „een algemene mobilisatie
voor het Chinese volk" was geprocla
meerd voor de strijd tegen de Amerikaan
se imperialisten in het gebied van For-
Inmiddels heeft premier Nehroe
India partij gekozen voor communistisch
China. De Indiase premier verklaarde,
dat Formosa en de voor de Chinese kast
liggende eilanden ten slotte toch in han
den moeten komen van communistisch
China.
Het is duidelijk, dat een land onmogelijk
kan toestaan, dat eilanden vlak onder de
kust worden gebruikt als bases voor
aanval, zei Nehroe.
Hij
L vreedzame oplossing
lar kon toch niets
een dergelijke oplos-
verkeerd spoor langs de stilstaande
Expo-trein geleid.
De stemming onder de reizigers leed
kennelijk niet onder, want het spoor
wegpersoneel kreeg tal van welge
meende adviezen van de passagiers,
die uit de ramen de werkzaamheden
volgden. De trein die Amsterdan
bestemming had bleef anderhalf
staan en dit had tot gevolg dat tal
van reizigers hun woonplaatsen niet
meer konden bereiken.
Op de stations ontstond vanzelfsprekend
c voor het normale reizigersverkeer
i grote vertraging.
Het beveiligingssysteem van dt
weg bij de Heer Oudelandslaan was
door de stilstaande trein geblokkeerd
tengevolge waarvan de halve spoorbo
men steeds gesloten bleven.
Op de rijksweg, op welke het verkeer
onder Zwijndrecht wegens werkzaam
heden over één rijbaan wordt geleid,
ontstonden in de loop van de avond
eveneens tal van opstoppingen, vooral
omdat het bloemencorso te Zundert
extra belasting voor deze drukke ver
keersweg van en naar het zuiden
bracht.
het geschil,
dors doen dan v
song pleiten.
De Canadese premier Diefenbaker, die
reeds bij president Eisenhower heeft
gedrongen op een matiger houding in het
geschil, opperde zaterdag het denkbeeld
de kwestie aan de Verenigde Staten voor
te leggen.
Acheson
President Eisenhower heeft dit week
einde een felle aanval moeten verduren
van de vroegere Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken, Dean Acheson.
De Verenigde Staten schijnen versuft of
onverschillig naar een oorlog af te drij
ven, zei Acheson. De Amerikaanse rege
ring heeft zich door Tsjang KaiTsjek in
een toestand laten manoeuvreren, waar
over zij de controle heeft verloren.
Acheson gaf Eisenhower ten slotte de
raad, zich eens door koelhoofdüge vrien
den uit andere landen te laten voorlich-
Geheel tegengesteld was dc verklaring
van vice-president Richard Nixon,
er met klem op wees, dat het in het
flïct niet ging om Quemoy en Matsoe
alleen, maar om de positie van de vrije
wereld in Azië.
Ook generaal Curtis Le May, de
plv. chef van de Amerikaanse
luchtmacht, heeft zich naar For
mosa begeven, waar hij met poli
tieke en militaire leiders bespre
kingen zal voeren. De generaal
bestuurde zelf het toestel, waar
in hij op de foto plaatsneemt.
Onweer in oosten des lands
Boerderijen
HE
afgebrand
ET ONWEER in de nacht van
zaterdag op zondag blijkt voor
al in het oosten van ons land zeer
hevig geweest te zijn.
Boven Bennekom begon het vroeg in
de avond al te onweren, met bliksem
schichten, die secondenlang de omge
ving hel oplichten. Vlak daarna vielen
stukken ijs van ongeveer vijf
meter in het vierkant uit de lucht. Dit
duurde alpchts 20 minuten, maar vele
ruiten van kassen zijn in deze korte
periode gesneuveld. Een zware regenbui
zette later op de avond het hele dorp
binnen enkele minuten blank.
Het Hengelose wederopbouwfeei
vijf dagen heeft geduurd, is geëindigd
met nieuwe verwoestingen. Tegen mid
dernacht ontlastte zich een tyevig onweer
boven de stad. Terwijl de vele duizenden
feestvierders zich naar huis spoedden
rukte de gehele Hengelose brandweer uit
om twee branden te blui
Op de weg naar Delden was een boom
door de bliksem getroffen, waardoor
twee hooibergen en een houtloods vli
De gehele oogst, een grote houtvoor-
raad en een aardappelrooimachine
den een prooi der vlammen. Op het
zelfde ogenblik sloeg de bliksem in een
boerderij aan de zuidkant van de stad
Het kapitale gebouw, dat door twee fami
lies met acht kinderen werd bewoond,
ging in vlammen op en van de inboedel
en de 25 opgeslagen vrachten hooi kon
niets worden gered. In beide gevallen
Amper gered
In Twello werd de sinds 1816 bestaande
boerderij „De Hofenk" door het hemel
vuur verwoest.
De pachter, de heer G. Haarman
zijn gezin van 10 personen kondei
bijgebouwen konden door de brandweer
orden gered.
Verder is in de gemeente Zelhem de
bliksem in een boerderij geslagep be
woond door de familie Wisselink. Vier
personen zijn door de brand dakloos ge-
In Megchelen, gemeente Gendringen,
ijn verschillende schuren door de blik-
:m getroffen, waardoor een belangrijk
gedeelte van de oogst verloren ging.
Menigte ging de
rebellen te lijf
GEWEERVUUR knetterde gisteren
in Caracas en zware tanks rol
den door de straten. Een groep offi
cieren en leerling-officieren van de
opleidingsschool der Venezolaanse
militaire politie was in opstand ge
komen tegen de regeringsjunta. In
alle vroegte maakten zij zich 's mor
gens meester van het ministerie var
defensie en bezetten de radiostations
van de stad. Daarna omsingelden zij
het witte regeringspaleis, doch lang
heeft dit alles niet geduurd.
Na verloop van enkele uren reeds maak
te een der juntaleden, kol. Quevedo. be
kend, dat de opstand was onderdrukt er
het leger en marine de regering trouw
waren gebleven. De opstandlingen maak
ten gebruik van de afwezigheid van het
hoofd der junta, schout-bij-nacht Larraza.
bal. die een inspectiereis door het oosten
van het land maakte.
De reactie van de burgerbevolking wi
echter zeer snel en scherp. Zodra het
nieuws van de opstand bekend werd.
trokken duizenden de straten ln om jacht
te maken op de rebellen, die voor de ra
dio hadden bweerd dat de regering var
Larrazabal een mislqkklng was.
Er ontstonden korte, maar felle gevech
ten tussen de menigte en de opstandelln
gen, die zich bij het regeringspaleis had
den verschanst. Regeringstroepen gingen
Inmiddels de opstandelingen te lijf, die
spoedig daarna het onderspit moesten
delven. Het aantal slachtoffers is niet
precies bekend, maar volgens geruchten
zouden er 40 doden en 200 gewonden zijn.
De radio riep de bevolking op bloed af te
staan voor de gewonden.
De voornaamste leiders van de opstand
zijn gevangen genomen. Een van hen, lui
tenant-kol. Hely, uras klandestien het land
binnengekomen, nadat hij in Juli
bannen was wegens een poging tot
Tien doden op
weg en water
weekeinde velen naar buiten
gelokt. Duizenden automobilisten
waren op de wegen en ontelbaar was
het aantal mensen, dat op of aan het
water verkoeling zocht. Daarbij heb
ben weg en water weer vele slacht
offers geëist.
In Alblasserdam is zaterdagmiddag de
18-jarige W. M. van der Perk verdronken
in de Graafstroom. De jongen, die niet
kon zwemmen, had ziich
de boot gebonden, waarin zijn twee broers
zaten. De riem schoot echter los en de
jongen verdween onder wter. Een boer,
die het ongeluk zag gebeuren sprong hem
na en bracht hem, op het droge,
een arts, samen met de verbandmeester
de Nederlandse Kabel fabriek,
amper het vege lijf redden. Een zeug tracht heeft de levensgeesten op te wek
en negen biggen kwamen in het vuur ken met een zogenaamde pul motor. Dit is
om. De schade was groot en slechts deeen apparaat, dat water uit de longen
taatsgreep onder leiding van generaal
Castro Leon. Enkele andere leiders heb
ben de wijk genomen naar de Mexicaanse
ambassade.
In Caracas en omstreken is thans een
avondklok ingesteld. De centrale der ver
enigde vakbonden heeft gisteravond een
massale demonstratie gegeven als teken
van solidariteit met de regering.
Men eist echter ook. dat de regering
strenge maatregelen tegen de rebellen zal
nemen. Qp 30 november worden namelijk
algemene verkiezingen gehouden en zo
wel burgers als militairen zijn sinds de
verjaging van de gehate Perez Jiménez
zeer op hun hoede tegen pogingen de ver
kiezingen in de war te sturen.
Boelganins ster nu
geheel verdwenen
Nikolai Boelganin, de voormalige pre
mier van de Sowjetunie, is ontslagen ala
an het centrale comité der commu
nistische partij. Korte tijd geleden werd
Boelganin naar een plaats ver van Mos
kou gezonden cn nu is hij door zijn ont
slag als comitélid dus nog verder op de
achtergrond gewerkt.
Veroordeling in
Hongarije
Istvan Bibo, die deel heeft uitgemaakt
van de Hongaarse regering Nagy, is vol
gens berichten die in Wenen zijn ontvan
gen, dn een geheim proces veroordeeld
tot levenslange gevangenisstraf. Hij was
het enige lid van de regering Nagy, dat
in het parlementsgebouw te Boedapest
bleef, toen de Russische troepen de op
stand neersloegen.
Geen bom, maar kogel
uit de Middeleeuwen
Op het spoorwegemplacement te Den
Helder is zaterdag een grote ijzeren kogel
een doorsnede van bijna 50 cm opge
graven. Omdat men meende met een bom
uit de laatste wereldoorlog te doen te
hebben, werd de mijnoprulmingsdienst
gewaarschuwd, die na een voorzichtig
onderzoek vaststelde dat het voorwerp
kogel moet zijn, zoals in de Middel-x
ven werd gebruikt bij het beschieten
stadsmuren met een katapult.
't Water stond
anderhalve
meter hoog
EEN BRUIDSPAAR is zaterdag in
het Engelse stadje Wickford in
Essex, vergezeld van een getuige en
wat koorknapen naar de kerk ge
zwommen. Er zat niets anders op.
Door de zware regenval was het
kerkje in een meertje komen te lig
gen en er was geen (huwelijks)boot
aanwezig. Maar de plechtigheid
moest doorgaan
De student Philip Narbeth (24 jaar)
en Maureen Feiley (22), waren het
dernemende paar, dat zich niet do
anderhalve meter hoge water, dat rond
de kerk stond, van de wijs liet brengen.
De opgesloten geestelijkheid verwachtte
dat de plechtigheid niet door zou gaan.
Op het afgesproken uur kwam echter
een wonderlijke sjoet op de kerk afzwem
men. Voorop crawlden de bruidegom en
zijn broer John, de getuige. Daarachter
volgde de bruid Maureen in een oude
sweater en spijkerbroek. Zij zwom
schoolslag.
Haar vriendin kon haar tempo niet
bijhouden, want zij moest boven haar
hoofd de koffer met de bruidsjapon en
het pak van de bruidegom torsen De
optocht door het water werd besloten
U zou het niet zeggen, maar
deze kolkende en bruisende
binnenzee was kort geleden
nog de voornaamste parkeer
plaats van de Engelse plaats
Chelmsford. Tengevolge van
zware regen- en onweersbuien
trad een rivier buiten haar
oevers, waardoor een groot ge
bied onder water werd gezet.
door de koorknapen in keurige badpak
jes.
De natte bruiloftsgasten krabbelden
bij de kerk aan wal en droogden
kleedden zich in vol ornaat in het huis
van pater J. Collins.
De plechtigheid in de kerk verliep noi
maal Na de dienst keerden allen wee
naar het „vasteland" terug, zoals zij g<
zuigt en zuurstof er ln brengt. Hun pogin
gen mochten echter niet baten.
Ln Den Haag is zaterdag het 6-jarige
jongetje J. P. Th. Peks in de Troelstra-
kade verdronken. Het lichaampje is laat
in de avond opgedregd.
Na vele uren dreggen is zaterdag
avond uit het water van de Binnen Amstel
in Ouderkerk aan d? Amstel het lijkja
van het 2%-jartge meisje Sisi Busman op
gehaald. Het meisje, dat met haar moeder
in Ouderkerk logeerde, wérd al sinds 12
uur 's middags vermist. Het is vermoede
lijk bij het spelen te water geraakt
verdronken.
Onder de gemeente Eist bij Nijmegen
is gisteren de 28-jarige musicus Jan de
Goeij verdronken. Hij heeft zich waar
schijnlijk te ver ln de rivier gewaagd
is door de stroom meegesleurd.
De 13-jarige S. Bouwmeester udt
Noordwij korhout reed gistermiddag met
zijn fiets tegen een autobus aan. Tijdens
het vervoer naar het ziekenhuis te Leiden
is hij aan zijn verwondingen overleden.
Ln het Westeraiekenhuis te Rotterdam
is gisteren de 74-jarige W. Loohuis uit
VLaarddngen overleden. De man, die doof
is, stak zaterdag bij IJsselmonde de rijks
weg RotterdamDordrecht over en werd
door een personenauto aangereden.
Doordat hij plotseling van richting
veranderde werd gisteren in Stadskanaal
de 69-jarige wielrijder H. Trip uit dc
Drouwendrcmond door een personenauto
aangereden. Hij was op slag dood.
De 28-jarige havenarbeider L. Ligten-
berg uit Amsterdam is gistermiddag om
het leven gekomen, toen zijn bromfiets
omviel op het moment dat een autobus
voorbij reed. Zijn stuur bleef bij het pas
seren aan een stuur van een rijwiel haken
Hij kwam precies onder het achterwiel
van de bus terecht en was op slag dood.
Gisteren is ook het eerste verkeers
slachtoffer op de nieuwe Schellingwou-
derbrug in Amsterdam gevallen. Het was
de 58-jarige fabrieksarbeider J. de Haas
uit Z.O. Boemster, die als duopassagier op
de motorfiets van zijn 25-jarige buurman
B. Lugt meereed. Deze laatste reed tegen
eer\ gesloten brugboom op, na eerst een
stilstaande auto geschampt te hebben. De
heer De Haas overleed ter plaatse.
n Zwols ziekenhuis overleed gis
te Den de 24-jarige J. Thiemessen uit Loe-
nen (Veluwe) die vier weken geleden te
Apeldoorn met zijn motor over de kop
sloeg en daarbij een schedelbawsfraciuur
opliep.
Jongen gedood door
elektrische stroom
De 18-jarige M. Rothoff uit Velden,
die met enige vrienden in een garage
auto's waste is door elektrische str
gedood. Terwijl de vloer bedekt was
water, raakte hij de leiding van
lamp aan. Hij kreeg een schok en c
leed enige ogenblikken later. Even
voren had de garagehouder hem nog op
het gevaar gewezen.
Te Hengelo (Gld.) in de buurtschap
Bekveld is zaterdag de 68-jarige land
bouwer H. S. L. van de hooizolder ge
vallen. Hij was op slag dood.
■BS»
Veeblefs
8INNENVERINGBED
hel besle bed
ooM gemaald j|(||
iïJflSs*
BUIIG
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Wisselend bewolkt met en
kele buien en dezelfde of
mieta lagere temperaturen dan
vandaag. Matige tot krach
tige. langs de kust t|Jdelt)k
wellicht harde wind, aan
vankelijk tussen zuidwest en
west, tater tussen west en
noordwest. (Opgemaakt om 11.15 uur.)
Dinsdag 9 sept. zon op 6.03 uur, onder
19.11 uur. Maan op 01.05 uur. onder 16.36
uur. Op 13 sept. nieuwe maan.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
!s!
1
t!
11
li
Stockholm
::2:
wzw
20 0
24 0
Kopenh
rw! bew.
zw J
21 0
Londen
onbc»
ZW 4
20 0
Brussel
ZZW 3
24 0
PsrlJ»
h"S£:
WZW 2
23 0
ürenobe
bslf bew'
wiodMi:
27 0
Berlijn
reienbu:
O ZO 2
30 21
vtuochen
rw bew
OZO 1
27 4'
(feaKs
7»' ba*!
"223
17 0
ir£.
oobe»
half be»
ZO 4
14 0
2* 1
Allien
licht be»
half bew
ZZW
0
.3 0
M sllorca
t™£w.
N 4
z z
