Britse treilers binnen de verboden zone Jlieuiue jCri&scije (üiouront MOSKOU DREIGT PEKING TE HULP TE KOMEN Amerika en Engeland geven atoomgeheimen prijs Luchtmacht bestelt twaalf Friendships wis 1 hl ONDER BESCHERMING VAN DE MARINE IJslandse schepen en vliegtuigen actief „Scherts noch oorlog..." „Terreurcampagne pas in een beginstadium" Autobotsing twee doden ill! ii 1 MAANDAG 1 SEPTEMBER 1958 BUREAUS: Steenstraat 37. Directie, Redactie, Abonnementen- Advertentie-afdeling Tel. 31441. ADVERTENTIES: 0-20 per millimeter. Familieberichten 0.18 per millimeter. (Bij contract belangrijke korting.) Postrekening 58936. CUR1STELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken -itonhttstirfc U aMtarn myn »o teaqntspMt" Negenendertigste jaargang no. 11351 Doe-het-zelf met blaren Zie Bont en Bondig op pagina 5 Als een der laatste sprekers heeft de Duitse Amerikaan Wemher von Braun het woord gevoerd op het ruimtevaartcongres in Am sterdam. Onmiddellijk na zijn rede werd hij in een druk ge sprek gewikkeld met de Russi sche spoetnik-geleerde Sedov (links). TN DE AFGELOPEN NACHT, om twaalf uur, is de uitbreiding van de A IJslandse visserijzone van vier tot twaalf mijl van kracht geworden. Op dat ogenblik bevonden zich 50 Britse treilers, beschermd door een eskader van de Engelse marine zich binnen de door IJsland verboden zone. Inmid dels zijn zes IJslandse bewapende kustwachtvaartuigen uitgevaren om, met assistentie van twee vliegtuigen, schepen die binnen de verboden zone vis sen, op te sporen en maatregelen te nemen. Welke maatregelen dat zijn is niet bekend. Deze gespannen toestand is ontstaan, nadat alle pogingen om een oplos sing te vinden waren mislukt. Tot een werkelijke botsing tussen de Engelse en IJslandse schepen zal het vermoedelijk niet komen. De IJslanders heb ben opdracht gekregen niet te schieten en de schepen, die in overtreding zijn op een zwarte lijst te plaatsen. De Engelse vissers hebben instructie bij een eventueel optreden van de IJslanders slechts lijdelijk verzet te plegen. Het zal dus geen schertsoorlog worden in de IJslandse wateren. „Het is scherts, noch oorlog", zei de Engelse ambassadeur op IJsland, Andre Gilchrist, nadat bU gisteren op het laatste ogenblik nog had getracht met de IJsland- premier Jonasson tot een vergelijk te komen. „Het zou juister zijn", vervolgde ambassadeur Gilchrist, „te spreken van i vriendschappelijk geschil, dat ernstig is". Algerijnse rebellen dreigen: DE Algerijnse verzetsorganisatie F.L.N. heeft gisteren verklaard dat de aanslagen die de vorige week zijn gedaan op benzineopslagpiaatsen ia Frankrijk, slechts een eerste of fensief waren van een plan om de strijd voor de bevrijding van Algerije naar Franse bodem over te brengen. IDit werd gezegd in een te Kairo uit- DEN hevige autobotsing tussen een V-* Iraakse en een Duitse auto op de rijksweg Den BoschEindhoven, heeft zondagmorgen onder de ge meente Liempde twee doden geëist. De acht overige inzittenden van de wagens werden gewond, van enige levensgevaarlijk. De volkswagen uit Bagdad wilde andere auto inhalen en raakte daarbij I op de linkerweghelft. In de ochtendmist zag de bestuurster van de Iraakse wagen de tegemoetkomende Duitse Opel en in volle vaart vlogen de wagens op elkaar. De auto's werden aan kant geheel ingedrukt en de zijkanten scheurden open, waardoor verscheidene inzittenden werden weggeslingerd. An deren werden vastgeklemd in de wrak- (tukken. De duitse mevrouw Mittelman, moeder van de Iraakse bestuurster mevr. Bera- J nek—Mittelman, overleed ter plaatse, terwijl de bestuurster zelf zeer ernstig gewond in een Tilburgs ziekenhuis werd opgenomen, waar een hersenspecialist middellijk operatief ingreep. Ook de beide Nederlandse inzittenden Iraakse wagen, de gebroeders Hoppe uit Nijmegen werden ernstig gewond. Van de inzittenden van de Duitse wa gen kwam het dochtertje (3) van hei echtpaar Kamphausen uit Rheydt om he' leven. Voor het leven van haar vadei wordt gevreesd. Ook de verdere inzitten den, mej. I. Kamphausen (nichtje van echtpaar), haar verloofde U. Boysen en haar vriendin, mevr. Ipta-Schippers allen uit Rheijdt, werden zwaar 'gewond op het nichtje na, dat er vrij goed af- Onmiddellijk na het ongeluk arriveer den artsen, politiefunctionarissen en twee G.G.D.-wagens uit Tilburg, Den Bosch en Boxtel. Omwonenden en voor bijgangers verleenden de eerste hulp. De officier van justitie uit Den Bosch leidde met de rechter-commissaris 't onderzoek. N.V. Confectie-industrie Rocob-*. Nieuw bedrijf te Utrecht door burgemeester ge opend; gemeente Jutphaas gaf indertijd Rocobe toestemming tot fabrieksbouw, op andere plaats, waar gemeente Utrecht brug had geprojecteerd; op dié plaats begonnen fabrieksbouw was niet meer ongedaan te maken; dit was volgens burgemeester voorbeeld van kapitaalver- spllling door gebvek aan overleg tussen gemeenten. gegeven verklaring, waarin echter niets anders werd gezegd over vol gende „offensieven". De F.L.N. heeft, aldus de verklaring, beloofd alle uit de Sahara afkomstige olie in Frankrijk te vernietigen. De Algerijnse opstandelingen wensen alle investeringen mee de Fransen de rijkdommen van Algerije zonder de toestemming van een onafhankelijk Algerije exploiteren, waar deloos te maken. In Parijs werd de terreurcampagne voortgezet met het neerschieten van een jonge militair, bij een klein station van le metro. Een Algerijn haalde daar :aterdag plotseling een revolver te schijn en schoot de soldaat dood. De Algerijn wist te ontkomen. Even nadat de militair was neergescho- •n maakte het kabinet van premier De Gaulle bekend dat nieuwe maatregelen zijn goedgekeurd om een eind te maken de terreur. Hierover zijn geen bij zonderheden verstrekt. Pi neau Inmiddels heeft gisteren Christian Pineau, le socialist die ruim twee jaar ministei ran buitenlandse zaken in Frankrijk is geweest, verklaard, dat hij tegen de ont- werp-grondwet van De Gaulle zal slem- „Ik wil niet beweren dat de constitutie van 1946 goed was, maar die van 1: is slecht omdat zij een conflict schept ti sen de uitvoerende en de wetgevende macht. Tot hen die zeggen dat generaal De Gaulle, als hij president wordt, geen misbruik van zijn bevoegdheden maken, zeg ik dat een grondwet u schijnlijk een langer leven heeft dar man en dat de opvolgers wellicht de zoeking zullen hebben van persoonlijke macht", aldus Pineau. Op het moment, dat de IJslandse an 12 mijl van kracht werd, heeft de Engelse regering een officiële verklaring itgegeven, waarin wordt gezegd, dat En geland het geschil vermoedelijk aan d< Algemene Vergadering van de Verenigde Naties zal voorleggen. Duidelijk laat de Britse regering weten, dat zij het recht de Britse schepen in volle ze handhaven. Ook wordt verklaard, dat En geland de onderhandelingen met IJsland zal voortzetten. Deze verklaring van de Engelse rege ring wordt in verband gebracht met verzoek van de Deense regering tot bijeenkomst van de ministers van buiten landse zaken van de N.A.V.O.-landen compromis in het geschil te vinden. Een voor Engeland aanvaardbaar compro mis is het bekende voorstel, dat vorige week op het N_A.V.O.-hoofdkwartier is behandeld. Dit voorstel is echter door IJsland afgewezen. Amerikaans verzoek Gisteren liep het visserijgeschil tus sen Engeland en IJsland op een gegeven ogenblik zo hoog, dat de Amerikaanse regering zich geroepen voelde officieel bij de twee landen op „beheersing' te dringen. Zowel in Londen als Reyk javik heeft dit dringende Amerikaanse verzoek zijn uitwerking niet gemist, Verscheidene landen hebben inmiddels besloten de IJslandse zone van 12 mijl eerbiedigen. Zo hebben Zweden, Dene marken, Noorwegen, West-Duitsland, Rus land, België en Frankrijk hun vi schepen opdracht gegeven 12 mijl buiten de kust van IJsland te blijven in afwach ting van regeling van het geschil in N.A.V.O.-ver band. De schipper van de Britse tredler Lord Splendor, die vrijdag naar Reykjavik is gebracht wegens vissen binnen de vier mijlszone, i6 zaterdag veroordeeld tot 16.000 gulden boete. Zijn netten en de ge vangen vis, ter waarde van 24.000 gulden, zijn verbeurd verklaard. Bovendien moet de schipper, die beroep heeft aangetekend, nog de proceskosten betalen. Nat. inkomen nam voortdurend toe TVEDERLANDS NATIONALE INKO- MEN is de laatste jaren voortdurend gestegen, ook vorig Jaar. Berekend vol gens nieuwe methoden van het Centraal bureau voor de statistiek bedroeg het nationale inkomen tegen factuurkosten, uitgedrukt in werkelijke prijzen in 1957 f 28.9 miljard tegen f 26.2 miljard in 1956 i f24.3 miljard in 1954. De netto-nationale bestedingen, c consumptieve bestedingen van gezinshuis houdingen en overheid, netto-investerin- n vaste activa van bedrijven en over heid, en toeneming van voorraden en on derhanden werk, beliepen in werkelijke prijzen in 1957 f 32.33 miljard, in 1956 f29.99 miljard, 1955 f 26.47 miljard, in stante prijzen (prijspeil 1953) f27,52—, 27.21— en 24.69 miljard. De cijfers der nationale rekeningen zijn geheel herzien ter verkrijging van geheel vergelijkbare gegevens en internationale aansluiting. De nieuwe reeksen verschil len niet onbelangrijk met de oude ten gevolge van definitieverschillen en statis tische verbeteringen. Volgens de nieuwe methode is de stij ging van het nationale inkomen ovei 1947/57 iets onderschat, evenals consump. tie bestedingen, doch de voorraadvorming overschot. Voor 1956 wordt 't eerste 3% hoger, de tweede worden 6 hoger. MÊÊ Een foto als een symbool: twee negerkindertjes, zittend op de trap die leidt naar het Amerikaanse opperste gerechtshof. Ze hebben hun rechten, deze kinderen het hof heeft dat zo bepaald. Maar de pro blemen zijn daarmee niet de wereld uit VERENIGDE STATEN GEWAARSCHUWD HET Russische partijblad Prawda heeft Amerika gewaarschuwd, dat Rusland communistisch China te hulp zal komen wanneer een gewa pend conflict om Formosa uitbreekt. „De bevrijding van Formosa", zo schrijft het blad, dat de mening van het Kremlin weergeeft, „is een bin nenlandse aangelegenheid van het Chinese volk. Rusland staat achter China bij de bevrijding van de eilan den." In Amerikaanse regeringskringen ge looft men, dat het de bedoeling van Pe king Is Amerika tot een oorlog In het Verre Oosten te dwingen. Mocht dat niet gelukken, dan sal Peking vermoedelijk zelf een oorlog beginnen. Op het ogen blik is het in Washington nog steeds niet zeker of president Eisenhower bevel zal geven tot militair Ingrijpen, wanneer de Chinese communisten de kustellanden Matsoe en Quemoy aanvallen. Engelse kenners van de situatie in het Verre Oosten zien de toestand nog steeds niet als alarmerend. „De situatie is ernstig, maar niet kritiek", is de gang bare mening in Londen. Men beschouwt ste atoomconferentie geopend die ooit is gehouden: 5000 geleerden uit 66 landen zullen zich beraden op het vreedzaam gebruik van de atoom energie. Amerika en Engeland heb ben zaterdag bekendgemaakt dat zij volledig de geheimhouding opheffen inzake de onderzoekingen naar be heerste kernfusie. Het onderzoek naar de mogelijkheden van de kern fusie zal vrij kunnen worden ver richt en alle gegevens kunnen zon der enig voorbehoud worden gepu bliceerd. Buitenlandse geleerden kunnen gaan werken aan de Britse en Amerikaanse in stituten, waar op dit gebied wordt ge- experimenteerd. Een deel van de appara- turen, die tot nu toe strikt geheim wa ren, is thans opgesteld op de wetenschap pelijke tentoonstelling, die in de Zwit- Onnodig wordt dubbel werk gedaan conferentiestad wordt gehouden er door de Ver. Naties is ingericht. Onder de titel „Atomen voor de Vrede' hebben de 327 geleerden uit 13 landen een tweede expositie gewijd aan de indus triële en commerciële toepassingen van de kernenergie. Onder de deelnemende landen bevinden zich o.m. Nederland, Oostenrijk, Zwitserland, Zweden, Argen tinië, Hongarije. De Sowjetunie had haar inschrijving ingetrokken. De Franse prof. Perrin keerde zich moreen in een openingstoespraak tegen het geheimhouden van wetenschappelijke resultaten. Regeringen moeten dikwijls vaststellen, dat hun zo angstvallig waarde geheimen grotendeels gelijk zijn aan die van andere landen. „Dit bewijs de dwaasheid van wetenschappelijke geheimhoudingen dient te leiden tot de bezinning hoe gevaarlijk dit is en hoeveel de mensheid er door verliest. Perrin drong er op aan. dat de onderont wikkelde landen niet zullen trachten hun industriële ontwikkeling door gebruik- iaking van kernenergie op te II Zij zijn er niet klaar voor, aldus Perrin, die meende dat de geïndustrialiseerde landen van West-Europa het best gebruik kunnen maken van atoomenergie. „Lan den als Rusland en Amerika hebben geen behoefte aan, want zij hebben nog conventionele hulpbronnen, die kunnen worden ontwikkeld." De secretaris-generaal van de y.N Dag Hammarskjöld, heeft vanmorgen eveneens de conferentie toegesproken „Wij gaan een nieuwe periode van ge wone commerciële geheimhouding in." President Eisenhower heeft de conferen tie toegesproken via een transatlantische radio-verbinding. (Zie vervolg pagina 6) De Amerikaanse atoomonder zeeboot Skate, gefotografeerd in het Poolijs tijdens de recente reis naar de Noordpool. Over enkele dagen zal de Skate een niet-officieel bezoek aan Den Helder brengen. d-e dreigementen van Peking als bluf. Het optreden van rood-Ohina wordt ge zien als een partij schaak, met toet doel de erkenning af te dwingen van de rege ring in Peking. In Londen twijfelt men er zelfs aan of Peking wel over voldoende mate riaal beschikt om een aanval op het zwaar verdedigde Quemoy te doen. Ondanks deze Engelse geruststelling hebben de Amerikanen him vloot In de Straat van Formosa weer aanzienlijk sterkt In marinekringen in Taipeh sprak men zelfs van de grootste vlootconcen- tratie, die ooit in de geschiedenis heeft plaats gehad. De vloot telt nu 60 oorlogsschepen. Een eskader straaljagers en enkele vracht vliegtuigen zullen zich vandaag bij de eenheden voegen. Deze week nog begin nen grote manoeuvres op zee en in de lucht, met de strijdkrachten van natio nalistisch China. Rustig* er Het arttlleriebombardement op Que moy is intussen wat tot bedaren geko men. Het nationalistische leger maakte gi6teren bekend, dat 30 communistische batterijen tijdens een bombardement twee uur vernietigd zijn. Luchtgevechten zijn er sinds vijf dagen niet geweest sedert woensdag is er op zee ook niet meer gevoohten. Radio-Peking laat echter nog steeds van zich horen. Zaterdagavond riep de communistische radio weer dat rood-China vast besloten is de eilanden Quemoy. Matsoe en Formosa te bevrUden. Alg. Waarborgmij-, Hypotheekbank voor Nederland en Hypotheekbank Nederland II. Aandeelhouders hebben sta tutenwijziging in verband met fusie met Utrechtsche Hypotheekbank goedgekeurd. Directeuren en commissarissen va Hyp. Bank werden in gelijke functie be noemd bij 3 genoemde maatschappijen. "TVE KONINKLIJKE LUCHTMACHT heeft twaalf Fokker-Friendships be steld, waarvan de bedoeling is, dat ze in het begin van 1960 in gebruik zullen wor den genomen. Met deze aanschaf is een bedrag gemoeid van 25 A 30 miljoen pul- den. De toestellen zullen dienen ter ver vanging van de thans in gebruik zijnde Dakota's. Zij zullen voornamelijk als vrachtvlieg tuigen worden gebruikt; twee worden echter ingericht voor manschappenvcr- voer. Onder dc afschaffing der Dakota's valt ook de zgn. regerlngs-Dakota, die dc koninklijke familie geregeld gebruikt voor haar buitenlandse reizen. Over de aanschaffing der Friendships is geruime tijd onderhandeld. Dank zij de medewerking der regering kan Fok ker nu het dieptepunt in zijn produktie- programma eind 1959 zal voorgaande opdrachten hebben uitge voerd kunnen opheffen, iets men uiteraard zeer verheugd is. Ook in luchtmachtkringen heeft order met grote instemming begroet De Dakota's, die veelal uit de jaren direct na de oorlog, zijn langzamerhand der mate verouderd, dat zij niet meer passen in het schema van een moderne lucht macht. De Friendships daarentegen zijn uiterst moderne toestellen, die overal wereld grote belangstelling hebben. Men heeft orders uit Australië. Canada, Ame rika en verschillende luchtvaartmaat schappijen uit Europa en Azit. Auto met de Prins tegen een boom Vanochtend omstreeks acht uur is een auto, waarin prins Berntosrd op weg was naar' het kasteel Wermeloo in Overijssel, bij het inhalen van een paard en wagen tegen een boom gebotst en enigszins be schadigd. De Prins en zijn chauffeur mankeerden niets. De Prins zette de reis iet een andere auto utt Socstdijk voort Het ongeluk is gebeurd in de gemeen te Dlepenheim, waar de chauffeur bij het inhalen van een paard en wagen in een bocht, plotseling een tegenligger bemerk te en afremde. De rijkspolitie te Almelo heeft de zaak in onderzoek. Verjaardag van H.K.H. prinses Wilhelmina H.K.H. prinses Wilhelmina heeft gisteren in intieme kring in het land huis „Den Ruigenhoek" te Schevenin- gen haar 78ste verjaardag gevierd. Zomerse dagen (Van onze weerkundige medewerker). DE LAATSTE augustusdagen waren zomers, al bleef er gisteren hier in het westen nog langdurig bewolking anwezig. waardoor het minder warm d dan in het oostelijk deel van ons land. waar Twenthe 28 graden C. vo erde tegen ongeveer 20 gr. C. in Zuid- Holland. Ook vanmorgen meldde Vlis- ngen nog veel bewolking met mot regen, maar elders in ons land was de droge en warme lucht al doorgedrongen. Een gebied van hogeluchtdruk, waar we de gehele zomer al naar hadden uitge- heeft zich boven Scandinavië ont wikkeld waardoor de weerssituatie zo en stabiel is geworden. De eerste septemberdagen zullen warm en zonnig blijven, zodat het zomerweer in ons land beter genoemd kan worden dan tot nu het geval is geweest. TJET K.N.M.I. deelt mede: De gemid- delde temperatuur van de drie zo- ermaanden juni, juli en augustus be droeg te De Bilt 16J graden Celsius te gen 16,4 graden Celsius normaal. Het r het algemeen kouder dan in r van het vorige jaar. Het aantal dagen was te De Bilt elf tegen negentien normaal. Augustus leverde er hiervan vijf, de beide andere maanden elk drie. Van de 92 dagen die de drie en tellen, waren er 36 nog al warm. Het aantal uren zon bedroeg te De Bilt 537 tegen 615 normaal, het aantal uren regen 137 tegen 93 noi maal. Het ie rij wel overal in het land aan de natte kant geweest, hoewel minder dan in het vorige jaar. In het oosten was het het algemeen natter dan in het n. Op 52 dagen werd daarbij er gens onweer gehoord tegen op 47 dagen normaal. Gevangenen ontsnapt en weer gegrepen Tijdens de rust van een voetbalwed strijd op het terrein van de bijzondere ifgevangenis voor jongemannen te Zutphen zijn zaterdagmiddag twee pu pillen, W. en V. uit Amsterdam, ont vlucht. Zij klommen over een hoog hek met prikkeldraad en gingen er vandoor auto, bestuurd door een zwager i der vluchtelingen, die geruime de omgeving van de gevangenis had staan wachten. In snelle vaart reden zij in de richting Deventer. Er werd een achtervolging in gezet met een andere auto, doch men vluchtelingen uit het oog. De ontsnapten zijn zaterdagavond in Amsterdam aangehouden. Droog en zonnig .'jpi A m De Bilt verwacht tot mor genavond: - Droog en zonnig weer met Ijfi. «en matige lot krachtige wind tussen oost en zuidoost Iets lagere temperaturen. (Opgemaakt om 11.15 uur). ZON EN MAAN Dinsdag 2 september: zon op 5:52 uur. onder 1927 uur; maan op 20.51 uur. onder 10.19 uur. HET WEER IN EUROPA Rapporten hedenmorgen 7 uur

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1958 | | pagina 1