HET EVANGELIE
Aanval op Amerika
betekent zelfmoord
in
Turkiji
gaat
0
moeizaam voort
Onwetendheid en argwaan
bij het werk onder
de verstrooiden
NEDERLANDER WIL OUDE
WRAKKEN BERGEN
GERO
Doodstraf voor plegers
van Algerijnse sabotage?
U ROL
CRON1EK
■inas
Eisenhower op persconferentie:
DONDERDAG 2ft AUGUSTUS 1958
HOE is het in Turkije gesteld met de activiteiten van de kleine pro
testantse kerken en van de weinige evangelisten, diAhun taak in dit
land zijn trouw gebleven? Misschien is de geschiedenis, die ik hoorde over
de moeilijkheden en mogelijkheden van het werk onder de verstrooiden,
wel zeer illustratief. Hoewel Centraal-Turkije als honderd procent Moham
medaans te boek staat, maakte mijn zegsman, een evangelist, die de streek
bereisde, herhaaldelijk contact met mensen, die een christelijke achter
grond hadden. Maar in al die plaafsen, die hij bezocht, waren de christenen
buitengewoon onwetend. Eens, vertélde hij, bezocht ik een dorp waar een
kleine groep christenen juist bijeen was voor de begrafenis van de man, die
tientallen jaren hun geestelijke leider was geweest. Hij, de evangelist,
trof deze mensen aan terwijl ze bezig 'waren met in het oud-Armeens
gestelde Evangeliën en gebedenboeken te lezen. Ze hadden niet het flauw
ste idee wie de Schrift nu zou moeten vertalen en verklaren. Zij waren
maar vast begonnen met lezen in het oude boek, dat voor hen slechts magi
sche klanken opleverdeIk kwam hier werkelijk als een geroepene.
Ik.las hen voor uit de nieuwe Armeense vertaling van het Nieuwe Testa
ment en bad met hen. Nooit zal ik de dankbaarheid van deze mensen ver
geten.
In een ander dorp, zo vervolgdè mijn
zegsman, liep lk op straat, toen plotse
ling uit een boom een zware steèn voor
mijn voeten Viel. Ik keek rond en zag dat
een paar Jongetjes de daders waren; ze
probeerden zodoende hun' bal die in <}e
takken van de boom vastzat, omfdag te
krijgen. Ik gaf ze een standje en vroeg
hun namen. Het bleken Armeniërs té zijn
Ik zei hun, dat ik hun ouders een paar
boeken wilde laten zien. en dat ik hen
zelf graag een mooi verhaal zou vertellen
Zo togen we naar het huis van een van
hen, waar moeders en kinderen al gauw
naar mijn verkondiging zaten te luiste
ren. Toen ik sprak over Hisus Kristos (dé
Armeense vorm voor Jezus Christus) had
ik het gevoel dat ze de naam niet kenden
Ik vroeg de kinderen dan ook, of ze van
Hem wisten, maar zij antwoordden, dat ze
nooit van Hem hadden gehoord. De moe
ders echter wisten nog wel iets van Hem,
m^ar, zeiden ze, we hebben hier niemand
of» van Hem te ver^ellep^ep ons te,Qij<lnr-.
wqzen. Hoe kunnen wij dan
onderwijzen?
s kinder
Weinig protestanten
Deze verhalen zjjn typerend voor de
toestand van vele van de 30.000 Arme
niërs, die zich nog in Anatollë bevinden.
81echts ongeveer tien procent van hen zijn
protestant; de rest behoort krachtens ge
boorte grotendeels tot de nationale Gre
goriaanse kerk, die reeds in 301 staats
kerk der Armeniërs werd, en die in leer
en ritus in menig opzicht overeenkom!
met de Grieks-Orthodoxe Kerk. Ook de
s.g. Syrische Kerk reeds ten tijde van
de Jongste Christenheid ontstaan toont
veel verwantschap met de Orthodoxe.
Men vindt ze, nog enkele tienduizenden
zlclén sterk, in Zuidoost-Turkije, zeer on
wetend vaak van het Evangelie en niet
zelden verstoken van geestelijke leiding.
Hun bisschop werkt eohter goed met de
protestanten samen.
Ik pioet mij verder bepérken tot de pro
testanten, maar dien voor de christelijke
groepen in Turkije nog de ongeveer 80.000
zielen tellende Grieks-Orthodoxe Kerk
te noemen Zij wordt gevormd door af
stammelingen van de oude Byzantijnen
en is, vooral na de vernieling van ruim
zèventig voornamelijk Griekse kerken in
september 1955, voornamelijk in Istanbul
geconcentreerd. Schrijvend over de posi
tie van het Protestantisme in het huidige
Turkije was het intussen nodig deze ker
ken te vermelden. Uit hun vaak zeer no
minale rijen kwamen en komen nog steeds
vele protestanten.
De lezer zal zloh Intussen afvragen hoe
de verhouding is van het protestantisme
tot de Moslims In Turkije en of de zending
onder hen dan nimmer tot resultaten
leidde.
Brede kloof
Uit een vorig artikel Is reeds duidelijk
geworden hoe breed de kloof was en
Is die de Ottomaanse Moslims ener-
en de Armeense en Griekse christenen
anderzijds verdeelde en verdeelt. Hoewèl
burgers van dezelfde staat waren hun ge
meenschappen volslagen gescheiden. De
minderheden bezaten een grote mate van
autonomie, hun geestelijke leiders droe
gen tegelijk een stuk burgerlijk gezag, zo-
als trouwens ook door de Moslim-Sheiks
een groot deal van het burgerlijk recht
.van hun gelovigen werd geregeld. Met het
opkomende en ten slotte triomferend
tlonalisme werd deze gehele structuur
vernietigd.
Daarbij blij ft de vraag bestaan,
bij de onwetende mama's der Moham
medanen toch niet het religieust motie
dé drijfveer was (oen in de eerste de.
cennnia van deze eéutu de pruwtlijki
massaslachtingen onder de christe net
plaatsvonden. Tol op vandaag is deze
vrnng tn Turkije zeer omstreden. Zl) is
bijzonder actueel, omdat ze zich weet
op de voorgrond drong, toen verdwaas
de massa's tientallen kerken in wlnm-
men deden opgaan Wie waren dteé
leiders en de plannenmakers van
■Fanatici
Ik heb deze vragen voorgelegd aan
Schillende personen, die krachtens hun
tientallen jaren lange ervaring jii dit land
geacht moeten worden de waarheid het
best te kunnen benaderen. Ik kreeg nogal
uiteenlopende antwoorden. Volgens de
een zouden fanatieke dorpelingen
hoofdrol hebben gespeeld; volgens de
ander zou de regering de hand in het spel
hebben gehad; weer een ander legde de
nadruk op het aandeel van de studenten
in de brandstichtingen.
Het lijkt me waarschijnlijk dat een
combinatie van deze antwoorden de reali
teit het best benadert. Zonder twijfel was
een naticmaal-politieke kwestie het
hete hangslot Cyprus de aanleiding.
Vast'staat, dat vele dorpelingen, dus fana-
'tiéke Moslims," ook "drr de branden inde
steden.een werkzaam aandeel hadden.
Zou het nu de nationalistisch, nog
altijd min of meer anti-religieus inge
stelde regering, zo onwelgevallig ge
weest z(jn, dat Moslim-groepen hun
onvoldaanheid juist afreageerden te
gen hen, die In het patroon van dé
moderne nationale Turkse staat nog
steeds zeer slecht passende elementen
zijn?
Elementen, die. zoals een zegsman
het uitdrukte, „zich nog steeds min of
meer autonoom voelen, verheven bo
ven de eigenlijke Turken" en die toals
een ander het zei „door hun handig
heid in de handel en het bedrijf, maar
ook in het smokkelen en andere duis
tere praktijken de wangunst en het
wantrouwen van velen oproepen."
Ongetwijfeld is ook naar het oordeel der
regering deze actie te ver 'gegaan, vooral
mêt het oog op de terugslag, die zij in
het buitenland ondervond. Hoe het zij,
zoveel is wel düldélljk, dat ook lm het mo
derne Turkije voor zeer velen de nationa-
liteiisconceptie nog zeer nauw met die
van de religie verbonden is. Een ver
schijnsel dat wij ln de andere landen van
het Nabije Oosten nog herhaaldelijk zul
len tegenkomen.
Het behoeft "weinig beloog dat deze
gehele complex-situatie ook vooi
uiterst belangrijke arbeid die het Bij
belgenootschap hier verricht, de groot
ste moeilijkheden schépt.
Vluchtelingen
De drie kleine Armeense kerken in
Istanbul b.v. bestaan voor een groot deel
uit leden, die gevlucht zijn voor vervol
gingen elders ln Turkije. Zo is er ook nog
«ren klblne Grieks-Protestantse groep.
Vele van deze mehëen constant bedreigd
als ze zich voelen, zien uit naar de moge
lijkheid te emigreren, en verkeren zo
doende niet bepaald In de Juiste gemoeda.
gesteldheid voor evangelisch werk. Tooh
hebben deze gemeenten, en ook de door
oen Amerikaans predikant geleide Union
Chltrch, nog wel contact met anderen, ook
met Moslims. De laatsten lopen eohter, fn-
dlèn zij christen willen worden en zich bij
een van deze kerken willen aansluiten,
het gevaar In een volstrekt isolement te
geraken. Uitgesloten door de eigen fami
lie. bedreigd met broodroof, maar ook
soms moeilijk of niet geaccepteerd door
hen, die hun een nieuw geestelijk en so
ciaal tehuis zouden moeten bieden.
Er zou veel te vertellen zijn over
de activiteit van deze kleine kerkge
meenschappen. Onder Hen neemt de
Evangelische Union Church een zeer
bijzondere plaats in rij verenigt niet
minder dan tien nationaliteiten en houdt
dienst in de kleine Nederlandse kapel,
die reeds in de 17e eeuw in do tuin
tuin wat nu hei Nederlandse consulaat
is, door de O./.C. werd gebouwd. Domi
nee Wil eg werkt er nok onder groepen
A rahische studenten uit Jordanië, Irak,
Israël en andere landen. Het i* alles
heel moeizaam werk, maar zo nu en dan
komt toch een enkeling naar het Chris
tendom over.
g* andere protestantse groepen heb-
in Istanbul kleine gemeenten ge
vormd. Verleden jaar kregen de Adven
tisten vergunning er hun eerste kerk te
bouwen Ook de Jehova's getuigen waren
de laatste Jaren actief. Zij werden.echter
vervolgd wegens het openbaar propage-
van hun geloof en enkelen hunner
werden uitgewezen. Het proces tegen hen
had echter ook voor de protestantse groe
pen een onaangename nasleep. Alle pre
dikanten en ook de medewerkers van het
Bijbelgenootschap werden aan langdurige
verhoren onderworpen, maar gelukkig
werden tegen hen geen maatregelen ge-
Dit brengt'my op het werk van het Bij
belgenootschap, dat in dit land met zijn
verdeelde en verstrooide groepjes chris-
i een centrale positie inneemt bij het
evangelisatiewerk. De protestanten in Is
tanbul, evenals dié van de weinige ge
meenten van de Evangelische Unie in
Zuid-Turkjje, werken uiteraard nauw met
het Genootschap samen, maar ook de Or
thodoxe- en Oosterse kerken tonen zich
niet onwelwillend
Het is een zegen, dat over 't geheel ge
zien dit werk ongestoord voort kan gaan.
Dat wil niet zeggen dat er geen inciden
tele moeilijkheden zijn. Enkele malen
werden tijdens hun laatste reizen in Ana-
tolië de colporteurs door de politie vast
gezet. Eenmaal mochten zij na eep lang
verhoor voortgaan met hun werk, de
andere keer werden zij zonder méér op
de trein gezet.
Goede ervaringen
Maar soms hebbên de colpórtéUrs óók
wonderlijke goede ervaringen. Een van d<
werkers in Istanbul vertelde mij het vol
gende: Op een dag passeerde ik in de
straat die ik bewerkte een maca
fabriek. Over 't algemeen zal men geen
colporteurs in zo'n bedrijf toelaten; i
de man blijkbaar een chef die b
deur stond, keek zo bars toen ik hem
■sprak, dat ik meende hier wel voltrekt
msloos te zijn. Ik bad in stilte, terwijl ik
de man mijn boeken toonde en meteen
was hij een en al belangstelling. Hij riep-
de bureauchef, en beiden koohten
Bijbel. Toen lieten ze mij rondgaan onder
de arbeiders en moedigden hep aan
minste een Evangelie te kopenj j»
Op deze wijze, al trekkend door dor
pen en steden, en ook werkend op dt
veerboten die de diensten op de Bos
porus onderhouden,verkopen dc col
porteurs leder jaar vele duizenden Bij
bels, Nieuwe Testamenten en Evange
liën. Verleden jaar zelfs ongeveer
21.000. Zij verkopen, al is het tegen een
nominale prijs, want gratis uitgifte zou
vallen onder de kwalificatie „religieu
ss propaganda en deze is bij de wet
terboden.
Wat overigens in het huidige Turkije
al of niet gevaar oplevert is moeilijk pre
cies te zeggen. WIJ zagen al welke eigen
aardige situatie ip dit land is ontslaan nu
het sinds twaalf Jaar laten we zeggen
op weg is naar de democratie. Een mo
dernistische minderheid leidt er een me
rendeels zeer conservatief ingesteld boe
renvolk.
Niet democratisch...
Uit deze situatie en de pretentie, die de
elite in sterke mate heeft, volgt, dat de
regering niet zelden tot maatregelen over
gaat, die met de moors tische rechtsbegrip
pen moeilijk te rijmen zijn. Uit de tijd van
de dictatuur is nog menige wet blijven
bestaan, die ruimte laat voor allerlei wil
lekeur en ook nu zijn bepaalde wetten zó
vaag geredigeerd, dat ze zeer verschillen
de interpretaties mogelijk maken. Zo
wanneer het gaat om gebruik.van de reli
gie voor politieke- en persoonlijke macht.
Het sal u zijn opgevallen, dat in deze
artikelen geen enkele maal een naam
werd genoemd van een der personen
met wie ik sprak. Dat heeft zijn reden:
telkens weer werd mij_ gevraagd toch
vooral geen natten Ie' publiceren,
land heeft zijn perswetten. En menig
oppositieblad maakte in de afgelopen
Jaren kennis met haar weinig de-
cratische inhoud. Verschijningsverbo
den voor bladen, maar ook ontslagen
van functionarissen. dieakritiek op de
regering durven leveren, behoren niet
tot de zeldzaamheden. Nog zeer onlangs
werd een bekend hoogleraar op deze
grond van zijn leerstoel beroofd. Onder
het republikeins bewind hadden de de
mocraten echter hetzelfde te lijden
Er is weinig fantasie voor nodi^ o
te zien hoe onder deze omstandigheden het
bestaan van kleide religieuze tegelijk
min of meer nationale minderheden i
land gevaar loopt. Hoe licht worden zij
tot wrijfpaal-voor de machthebber». Grote
voorzichtigheid bij al het evangelische
"SJIo leven
protestanten
rorid-itëN
oude wereldzee 1
-verk is dus eerste vereiste. Dat wil niet
zeggen dat alle Tulken even onverdraag
zaam zijn. Vaak vindt degene, die een
persoonlijk getuigen:* geven wil. gehoor
Hiervan hoorde ik b.v. het volgende tref
fende staaltjej Een oude vrouw op weg
raar haar kinderen, in een van de oude
busjes die het vdrkocr door de wijde land
streken van Anatollë onderhoudên, maak
te van de gelegenheid gebruik een jonge
man naast zdc|i aan te spreken. Hij heette
Abdullah, dat.'is: slaaf van God. .Ik vroeg
hqm of hij wei' naar.die mooie naam leef
de en las herh cetr. passende psalm 1
vertelde de ou<}e.
Vlak daarop 'begaf de bus het (geen
zeldzaamheid lh Turkije!) en ölie pas
sagiers waren gedwongen langs de weg
een uur te wachten. Zodoende kon ik
mij tót hem alleen richten en wij spra
ken vrij over geestelijke dingen.
Ook de Moslims aijn zeker niet allen
onder één noemtft, te brengen. Velen be
horen alleen in ca»m tot dit geloof, om
dat ze de sociale' groep waarmee het iden
tiek wordt geacht, (pog) niet hebben vér-
laten. i y 'V-
„Richtingen"
Maar ook Onder de gelovige Mohamme
danen kent men verschillende „richtin
gen" en met natte In waardering voor het
christendom vertonen ze onderling aan
zienlijke verschillen. Hierover ten slotte
nog een. merkwaardig verhaal, mij gedaan
door een van de werkers van het Bijbel
genootschap. „Op een avond naderde ik
een Turk die op een café-terras naast een
van de grote moskees zat. De man hield
mij voo^ een Moslim en vroeg mij te gaan
zitten dm mat hem enkele vragen te be
spreken. Ik heb gisteravond, zo sprak hij,
een lange discussie gehad met enkele
vrienden. Het ging over de godsdienst. Ik
jrerdedigóe de mening, dat Jezus, Die door
de Koran ,,De geest van God" wordt ge
noemd, wel Gods Zoon moet zijn. Hij zal
immers op de dag ven het laatste oordeel
naar de aarde terugkeren; Hij moet wel
de grootste van alle profeten zijn. Som
mige van mijn vrienden wóren het ermee
eens, maar anderen meenden, dat Moham
med, die de laatste openbaring kreeg er
de meest omvattende", daarom de grootste
tnoet zijn onder de profeten. Wat denkt u
ervan? Het gesprek eindigde met een har
telijk gezamenlijk' gebéd, ondanks alle
omstanders.
Kijk, zulke dingen zijn óók moge
lijk in Turkije. Zelfs bestaat er in
Istanbul een georganiseerd contact
tusseii christenen van allerlei kerken
en voornamelijk miystiek ingestel
de Moslims. Het is een van de
groepen die zich binnen de „Vrien
denkring van Christenen en Moham
medanen" heeft gevormd. Deze
1954 gestichte Vriendenkring is mo
menteel actief in het gehele Midden-
Oosten. Aan haar zal het volgende
artikel in deze serie aijn-gewijd.
Geeft Tafelbaai geheimen prijs?
Gouden realen op
zeebodem
ZAL DE TAFELBAAI eeuwen
oude schatten prijs geven?
Scheepswrakken met een kostbare
inhoud aan gouden realen en andere
begerenswaardige zaken sluimeren
al honderden jaren in het zand van
de diepblauwe Tafelbaai, dicht on
der de kust van Zuid-Afrika. Een
Nederlander, die een nauwkeurige
atudie van de situatie heeft ge
maakt, heeft het plan opgevat om
deze kostbaarheden aan de zee te
ontrukken.
een fabrikaat van standing
Gisteren kwam hij terug op Schiphol,
de heer W. van Wienen, specialist in het
bergen van moeilijk bereikbare wrakken,
en nu directeur wnn de onlangs opgerichte
Zuid-Afrikaanse bergingsmaatschappij.
Met een tas vol gedetailleerde plannen en
een hart vól optimisme, uuinl hij It nu
seker van ztfn zaak.
Een verblijf van enige weken heeft hij
gebruikt om in archieven te zoeken
ergeelde papieren, die hem in krullt-
ge oud-hollandse letter? bevéatigden
at hij in feite lang vut. Da nauw-
zurige ligging van een sóhip, dat onder
l vlag van dé Oost-Indische Compagnie
1694 op de gevaarlijke klippen va
elbaai zijn ondergang vond Seheeps-
pieren vond hij o.m. In het itadtarchltf
n Kaapstad. Het logboek loog er
h: er waren 17 kisten met gouden realen
in boord en nog veertien er van rusten
nder het zand van de baai.
Vooraanstaande Zuidafrikaners zoals de
oud-rijksarchivaris kolonel Graham Bo
tha, het parlementslid dr. A. H. Jonker,
de oud-burgemeester van Kaapstad,
de heer Woldemaras. zijn van de gloed
nieuwe bergingsmaatschappij resp. pre
sident-commissaris en commissarissen ge
worden. Zij hebben wel vertrouwen im
de ondernemingslust van de energieke
Nederlander.
Het wrak ligt 17 meier diep, maar dal
is voor de heer Van Wienen geen moei
lijkheid. Met een vliegtuig..uitgeruat met
verfijnde instrumenten, kan worden vast
gesteld of diep onder het saod van de
Tafelbaai nog wrakken met goud.
koper of Mn zich bevinden. Na e«n voor
lopige speurtocht gaven de Instrumenten
al de plaatsen aan van minatena drie
wrakken net tin en zeven vergane ache-
pen mét goud in het ruim.
Ruime perspectieven openen zich
de berglngadeakundige, die In oktober
een welberekende greep wil doen in de
grote bootamanaklat.
Schip aan Shell Tankers
overgedragen
Te Rotterdam ia gisteren de door de
Machinefabriek en Scheepswerf P. Smit
Jr. voor Shell Tanktra te 'a-Gravenhage
gebouwde 18.000 ton tanker Acllla over
gedragen. Deze ia da tweed# van
serie van vier. In totaal zijn er 14
dit type bij Nederlendae werven ln be
stelling. Shell Tanker» heeft nu
100.000 ton overschreden. De lengte
alles is 170.7 m., grootate breedte 21.1
m* holte tot bovendek 11,88 m., v
stuwing door Snilt/Burmelater en Waln
enkel werkende twectakt. direct omkeer
bare dieselmotor. De tewaterlating
Paler-Jezuïel Hernianus Kuding, i
sinds hegin jnli op de berg Soembing
Midden-Java vermist wordt, is naar m
lans aanneemt, omgekomen, aldus woi
lëdegedePld VaM kerkelijke zijde te D
arta. Hij was leraar aan de rooms-katho-
pke opleidingsschool voor priester
Djokjakarta, werd in 1915 in de provincie
Groningen geboren en kwam in 19Ï4 in
Nederlands-Indlë.
Zeven van de negen neger
studenten, die vorig jaar ondetr
de bescherming van parachu
tisten de middelbare school in
Little Rock bezochten, hebben
een studiebeurs van duizend
dollar gekregen. De beurs
werd vérstrekt door een in
stelling die zich het lot van
negerleerlingen aantrekt.
Weer explosies
DE FRANSE REGERING is niet
van plan de daders van de ter
reuraanslagen op benzinedepots en
olieraffinaderijen- met zachte hand
an te pakken.
De burgerlijke gerechtelijke instantie
die het onderzoek instelde naar de oor
zaken van de branden in de benzinetanks
te Mouripdane bij Marseille, heeft de zaak
overgedragen aan de militaire overheid.
Dat gebeurde op grond van een artikel
in het wetboek van strafrecht, dat betrek
king heeft op sabotage, gepleegd ten aan-
van installaties, die voor de verdedi
ging van de burgerbevolking kunnen wor
den gebruikt. Zij, die aan die sabotage
schuldig worden bevonden, kunnen de
doodstraf krijgen.
De aanslagen ht uaen m g niet op. Een
leider van het Algerijnse nationale bevrtj-
dingsfront heeft in Kairo gezegd, dat de
aanvallen om de Franse economie en
militelre kracht te verzwakken zullen
worden voortgezet, maar dat de Franse
burgers zullen worden geepaard
Vanmorgen werd te Rouaan opnieuw
n benzIneopslmgplaaU In brand gesto
ken. Maar de politie was paraat en het
bleef bU vier tanks, die explodeerden. Na
een half uur wu men het vuur meester.
Huidgenezing
En puistjes verdrogen door Purolpoeder
Koninklijk gezin
in het Atomium
Ouk gisteren heeft de Koninklijke le-
mllie weer vele afdelingen van de Expo
bezocht. De Koningin en prinses Manjae
gingen gezamenlijk op weg, de drfé Prin
sessen zochten haar eigen weg en prins
Bernhard ging per auto naar het Osse-
gempark. Na een wandeling door de lom
merrijke lanén van het park bezocht hij
verscheidene paviljoens, o.m. dat van Ni
caragua. In het winkelcentrum kocht au
i een nieuwe aansteker, omdat zijn
i exemplaar niet al te beat function-
neerde. Bij een juwelier deed hij vervol-
;ns snel enige inkopen.
De leden van de koninklijke familie
wamen tegen het middaguur bij het
tomium waar zij in de bovenste bol
genoten van het uitzicht over Brussel.
Na de lunch te hebben gebruikt in Stuy-
•enberg, ging het Koninklijk gezin, in
kleine groepjes verdeeld, weer het Expo-
terrein op. De Koningin bezocht d.m. het
paviljoen van het vervoer, waar zij veel
aandacht besteedde aan de luchtvaart-
afdeling.
'a Avonda dineerden de vorstelijke be
zoekers óp het Belvedère, waarna zij
naar Vrolijk België gingen.
Het koninklijk gezin is vanmorgen om
half twaalf per vliegtuig op Soesterberg
gearriveerd.
Wordt de roomboter te
goedkoop verkocht
(Van onze soclaal-economdeohe redactie.)
„Sinds enige tijd wordt onze aandacht
getrokken door een verontrustende ont
wikkeling die zich voordoet ta.v. het ar
tikel verae boter van exportkwaliteit
voorzien van exportzegel, dat bepaalde
bedrijven als lokartikel zijn gaan gebrui
ken. Thana wordt deze boter op zeer vele
plaatsen reeds voor 79 cent per pakje aan
de consumenten afgeleverd."
Het produktschap zuivel besloot in zijn
openbare vergadering, het bedrijfschap
detailhandel in melk en melk- en zulvel-
produkten, dat dit geechrcvcn heeft, eerst
te vragen om nadere feitelijke gegevens
alvorens over te gaan tot het nemen van
maatregelen die de problemen zouden
kunnen oplossen. De vaststelling van de
roomboterprijzen is een zaak die buiten
de competentie van het Produktschap
velt, eventueel te nemen maatregelen
zouden dus op ander gebied moeten
liggen.
R'damse raad blaast
uitzichttoren om
De 115 meter hoge uitzichttoren, die het
bezoek aan de in 1960 tn Rotterdam te
houden Internationale tuinbouwtentoon
stelling had kunnen stimuleren, zal niet
worden gebouwd. Althans niet m
clële steun van de gemeente. W:
raadsleden enthousiast vóór het
van achttien miljoen guldrn nm de Ver
zameling Van Beunlngen In bezit te krij
gen. fel kwamen zij in deze laatste ver
gaderlng van de oude raad tegenover el
kaar Ie slaan om één miljoen gulden. Ni
langdurige discussies, die niet vrij warei
van séntiment en pathos, werd hel vooi
stel van B. en W mei 23 legen 1H slem-
men verworpen. De A.Refractie
in haar geheel vonr. die van de c
nisten er tegen; de andere partijen
verdeeld.
Cen Algerijn is door agenten neergescho
ten. In Parijs is een soldaat, die een
tUlion van de Métro bewaakte, met ren
revolver tn a(jn rog geacboten. HU werd
zwaar gewond.
Ook gewond werden enkele agenten,
die Algerijnen visiteerden en daarbij wer
den aangevallen. De Parljse politie heeft t
gisteravond tweeduizend Algerijnen naar
het Velodrome d'Hiver gebracht voor een
idontiiteitscontrole.
Generaal De Gaulle ia gisteren bij zijn
aankomst in Algiers hartelijk toegejuicht -
door de Algerijnse bevolking. Hij werd
ontvangen door generaal Raoul Salan, de
'burgerlijke on militaire leider van Al
gerije, en door Jacques Massu, de para-
chutistengeneraal. die De Gaulle in hel
zadel hielpen. Vandaag houdt De Gaulla
verblijf in het zomerpaleis om er plaat
selijke autoriteiten en notabelen te ont
vangen. ter verkrijging van een beeld van
de 9ituatie in Algerije.
Finse en Poolse schepen
voor Indonesië
De Indonesische minister van scheep
vaart Nazir heeft gisteren te Djakarta
bekend gemaakt, dat Indonesië onder-
handelingen voert over de aankoop van
drie Finse achepen op een Amerikaans
krediet van f 21.7 miljoen. De Verenigde
Staten hebben zich reeds eerder verbon-
den een schip uit Finland te betalen in
Finse marken, terwijl Indonesië zou te-
rugbetalen in roepiah's. Deze laatste
transactie geschiedt voor een bedrag van
f 6,4 min.
Uit Warschau wordt gemeld dat 11 van
de 24 schepen, die Polen aan Indonesië
zou leveren te Szczecin gebouwd zullen
worden. De bouw zal in 1959 beginnen en i
moet in 1961 gereed zijn. Zeven van deze
schepen zullen 2300 ton elk meten. r
Nazir heeft voorts medegedeeld, dat hij
met de Japanse regering tot overeenstem-"
ming is gekomen betreffende de boqijr.
van werven in Indonesië door een ge
mengd Japans-Indonesisch bedrijf. De
regering bestudeert thans de zaak. f
Maramis bij mr. Luns
De Indonesische zaakgelastigde, de heer t
M. Maramis, -heeft gistermiddag op zijn i
verzoek een onderhoud van 35 minuten f
gehad met de minister van buitenlandse
zaken, mr. M. J. A. H. Luns. De heer
Maramla zal morgen via Dusseldorp naar F
Djakarta vertrekken vóór overleg met de
Indonesische minister van buitenlandse
zaken, dr. Soebandrio. Volgens een
woordvoerder van de diplomatieke ver-
tcgenwoordiging van Indonesië te Den
Haag werd het gesprek tussen beide di-
plomaten gevoerd „in zeer vriendelijke j
sfeer". Het was een algemene gedachten-
wisseling over de Nederlands-Indonesi
sche verhouding.
llill1
Bouw-c.a.o.
Hel bericht, dat de c.a.o. In de boute--
nijvethetd met ingang uart I september
voor alle bouwwerken zal gelden en de
in de c.a.o, vervatte regeling der arbeids
voorwaarden dus dient te worden toege
past op alle onder handen zijnde werken,
door dc intrekking van de nog lopende
dispensaties, is een aanwijzing, dat de be
trokken autoriteiten de nieuwe regeling
met kracht uillla» doorzetten. Zolang er
Immers nop een verschil bestond tussen
nieuwe en oude werken, was de kans op
en de mogelijkheid van ongecontroleerde
„premies" groot en bovendien bestond de
psychologische ongewenste toestand wan
i'crschiltcn In loonsysteem op naburige-
werken. Dé Intrekking t-an de lopende
dispensaties is een nog duidelijker aan
wijzing dan een simpele bindcndverkla-
ring van de c.a.o. zou zijn geweest. Het
Is derhalve ernst met de uitvoering en de
nakoming van de regeling der arbeids
voorwaarden toals die uit het overleg tus
sen de bona fide werkgeversen werk
nemersorganisaties is tot stand gekomen.
De regering geeft thans blijk wan cën'
krachtige houding. Slechts langs deze
weg kan men de naleving der c.a o. rot een
realiteit maken. Regering en justitie staan
daartoe sterke middelen ten dienste. Zo
I^LK LAND, dat zo dwaas is de
Verenigde Staten mei kernwa
pens aan te vallen, zal zelf vernietigd
worden, heeft president Eisenhower
van Amerika gisteren op zijn weke-
ijkse persconferentie gezegd. De Pre
sident geloofde niet, dat de Verenig
de Staten door een eerste harde klap
verslagen zouden kunnen worden,
juist omdat Amerika over zulk een
enorme kracht beschikt om hard
terug te slaan.
President Elterihower zag de sitiiati*
|in het Midden-Oosten gunstiger in dan
een maand geleden. De behandeling van
de moeilijkheden in het Midden-Oosten
door de Algemene Vergadering van
Verenigde Naties heefl cen goede ali
fcer geschapen. De vooruil richten op
regeling van de vrede voor een 11
periode zijn beter dan ooil, zo mei
dé Amérlkaanoa president.
BEGRIP
Interessant was de verklaring
Eisenhower, dat hij bereid is om sai
met Chroesjtsjef zijn handtekening
zetten ondér een stuk, wasrtn beloofd
wordt zich niet te mengen in de binnen
landse aangelegenheden van andere lan
den „Maar", zei de president, „een
moeten we het dan eens worden over hu
begrip „binnenlandse aangelegenheden
Want Hongarije heeft geleerd, dat Mosko
wat dat betreft toch wel vreemde opva
tingen is toegedaan".
economisch délict. zelfs tot sluiting wan
een bedrijf worden overgegaan. Hopelijk
tal het niet tot dergelijke scherpe maat
regelen behoeven te komen en zullen met
name tn Amsterdam de betrokken arbei
ders inden, dat een optreden als dat
waaraan zij de laatste jaren gewend
waren niet geduld kan tworden (A l.g.
Handelsblad.)
Controle
Sommige mensen menen nog aliijd, dat
er met belastinggeld twordf gesmeten In
werkelijkheid hebben de strenge rappo/-
len Vart de Rekenkamer daar een eind aan
gemaakt. Na de oorlog frheen het eerst,
alsof np dit gebied vreemde en onge
wenste praktijken gingen groeien. Maar
d# Rekenkamer was onrrrblddetitJk Sn
rij beeft een machtig wapen. Zij zet alle
kwade dingen dia tij ontdekt in «en open
baar rapport, iedereen kan het lezen, met
oetaI en bijzonderheden. Het gevolg Ie,
dat de jongste verslaoen wan de Algemene
Rekenkamer eaala stukken sijn geworden.
Er zitten geen sensationele gevallen meth
In. Het Is de vraag, of zulk een cotitroU.
mit de openbaarheid der rapporten, ook
niet np onder terrein nuttig zou kunnen
zijn. Als tan onafhankelijk lichaam als de
Algemene Rekenkamer ook eens zou
mogen gaan speuren in dc rekeningen wöri
prowncicn en grote gemeenten, dan zou zij
waarschijnlijk nuttige aanwijzingen kun
nen geven (De controle van de Reken
kamer op dc provinciale rekening heeft
een formeel karakter en heeft voor dti
beloog geen uiaarded Bijv. over de voor
deligste manier van ralzen. Waarbb zo'n
controle-orgaan zou kunnen voorrekent*
hoeveel een rels met de trein voordeliger
kan ztjn dan die mef een auto en rragé^
zou kunnen stellen over het doel wan ver
schillende orate reiten. Met gecommen
tarieerde openbaarmaking wan de ant
woorden Wij oeloven niet, dot de begro
tingscommissies uit de raad dat kunnên
doen, of dat de statenleden kunnen ut*--
roeken waar ln de provinciale huishou-
ding de zuinigheid te wensen overlaat.
(Frlesch Dagblad.)
de cassette gratis bij aankoop complete inhoud!
