Sardienschool na enkele
uren verdwenen
KATWHK IS ZIJN SCHILDERS NIET VERGETEN
EEN MEISJE
AGENT-BEZORGER
Prinses Wilhelmina greep graag
naar penseel en tekenschrift
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
MAANDAG 25 AUGUSTUS 195ï<
Visserij golfjes
De Arend is veilig door Arie
Ouwehand binnengesleept
TN MISTIG WEER hebben de trawlers en trawlloggers van Katwijk en
-1 IJmuiden dit weekeinde om de Noord van 200 tot 175 manden schelvis,
makreel en haring per etmaal kunnen buitmaken De Katwijkse KW 153
Francina deed onder meer twee trekken voor 25 kantjes haring en 20
manden schelvis.' de Deining een trek voor 2 pakjes, meest schelvis en de
Postboy twee mooie trekken voor 120 manden schelvis en makreel. De
Curacao viste van een trek twee pakjes bijeen en de Haarlem van twee
trekken 50 kantjes haring en 30 manden schelvis. De loggers en kotters
op 't Zand vingen zaterdag iets meer en haalden toen 140 tot 80 manden
schelvis, gul en makreel scheep. Aan de westkust werden betere haring
vangsten gemeld Enige Scheveningse loggers gingen weer die kant uit
Uit Umuiden gingen zaterdag onder meer de Medan, Amsterdam en Elie
naar zee.
Ook vrijdag zijn de vangsten om de
Noord niet al te groot geweest Enige
trawlers, die aan de westkust van Ierland
waren geweest en daar een teleurstel-
ende haringvisserij meemaakten, stoom
den door de Ierse Zee zeshonderd mijl de
Noord in en verschenen ook bij de Vl
ei ngbank De dagvangsten waren bij gun-
itig weer vrijdag van 200 tot 175 manden
ichelvls. makreel en haring Zo deed de
xawler Postboy een trekje van 2 pak. de
golfstroom twee trekken voor 40 manden
taring en de Deining een trek voor even
eens 40 manden haring. In het Farndeep
nngen enkele trawlloggers van 60 tot
10 kantjes haring per etmaal. Op de kust
verd eindelijk Iets meer tong en schol
ievangen: van 150 tot 80 kg tong en
'oorts 15 tot 25 mandjes schol. Op het
'.and maakten de kotters en loggers vrfj-
lag nog 60 tot 40 manden schelvis en gu)
n voorts 60 tot 40 stuks kabeljauwen bult
>n Katwijkse kotter meldde een dag-
-angst van 250 manden schelvis en gul
daar dit was dan ook een hoge uitzonde-
ing.
Ook bij de boei P 5 leverde de visserij
oede resultaten op: 250 tot 200 kg tong
■er etmaal. Er werd vrijwel geen scho'
cheep gehaald.
Minder sardien
De voorspelling van de schippers van
e Onddorpse en Stcllendamse vloot, dat
e sardien, die donderdag In grote hoe-
eelheden op de kast voorkwam, ook
'eer binnen enige uren verdwenen kon
(jn. Is uitgekomen. Vrtjdag, toen de
eheepjes 's morgens vroeg weer nlt
Imniden vertrokken, werd de schoot sar-
len nog gevonden, maar de vangsten wa-
en slechts van 5 tot lt ton. Daar de Oud-
orpers en 8tellendammers elke vrtjdag-
liddag per bas van Scheveningen naar
nla reizen, om In het weekeinde In het
esln te stJn, werd de visserij vr|jdagmld-
ag gestaakt en werd de vangst In Sche
eningen verkocht. Maandagmorgen soa
ten opnieuw uit Scheveningen uitvaren
- Indien de weersomstandigheden gun-
J| waren om de sardienschool op te
Sleep binnen
De trawler Arie Ouwehand KW 122 li
iterdagmorgen te IJmuiden binnenge-
•pen met op sleeptouw de trawllogger
e Arend KW 7. Zoals gemeld, had De
rend op de visgronden op 240 mijl ten
oorden van IJmuiden een mankement
tn de voortstuwing opgelopen. De mo-
-r wilde alleen nog maar achteruit. Te
imuiden zal de oorzaak van het euvel
orden opgezocht, nadat aan de maan-
ipnarkt is gelost
Twee bezienswaardigheden
In de IJmuldense vishallen waren za-
rdagmorgen twee bezienswaardigheden
e Katwijkse vleetlogger KW 19 voerde
jor de eerste maal te IJmuiden een zee-
se aan. Het diertje woog ruim 150 kg.
as anderhalve meter lang en bra At
>or de firma A. van Gelder te IJmuiden
m bedrag van (31 op. De bemanning
in de logger trof de zeekoe het beste
vergelijken met een zeehond In de
»eht van donderdag op vrij dag onder de
rvgelse wal in de netten aan. Het dier
ierf bij het scheep komen van het net
e firma Van Gelder kreeg bij dit koopje
>k nog een haai cadeau, daar zich in
buik van de zeekoe een jonge haal
eek te bevinden.
De kotter UK 22 zorgde voor een twee-
i-een-halve meter lange steur, die wel
ta meer dan de zeekoe opleverde. Er
Nederlanders op
wereldexpositie
onderseheiden
Aan een aantal Nederlanders, die zich
•rdienstelljk hebben gemaakt voor de
tpo, zijn hoge Belgische onderscheidln-
•n toegekend Tijdens de pauze In het
ncerl dat het Residentie Orkest woens-
gavond beeft gegeven, ztjn de versier-
len behorende bij de onderscheiding van
ootofflcler tn de Kroonorde van de Bel-
»che Leeuw overhandigd aan mr H. F
n Walsem voorzitter van het algemeen
stuur van de Nederlandse afdeling op
werold'entoonstelllng.
Jhr. Ir F E. C Everts, adjunct-commls-
ris-generaal. ontving de versierselen
n commandeur in de Kroonorde, mr
Th E. graaf Van Lynden van Sanden-
irg. adviserend lid van het bestuur, ont-
ng eveneens de versierselen van groot-
flcier, terwijl mr H van Hoorn, hoofd
n de Nederlandse Inzending, de versler-
len van officier In de Kroonorde oot-
ÉS
Mededeling ta verder gedaan van dc
Igende onderscheidingen:
tot commandeur tn de Orde van Leopold
Tweede zijn benoemd mr G W baron
an der Feltz. dr J Hulsker en mr. H. v
el. thesaurier van het bestuur;
tot commandeur in de Kroonorde van
•lgié ia benoemd mr B J Geveka. mr
J Oyevaar de heer D J F de Man en
G J Lammert Mr L J F Wljsen-
ek werd benoemd tot officier in de
roonorde evenals de heer J K Kroon
De areh.'ecten zijn de volgende onder-
heldingen verleend dr J P Oud werd
noemd tot commandeur In de Orde van
«opold de Tweede Tot officier In de
roonorde van Be lgié werden benoemd
J. W C Boks. prof. Ir. J H van den
roek. J. B Bakecna. G. Th Rietveld. De
-er A Middelhoek werd benoemd tot
ld er la de Kroonorde.
werd door de groothandelaar P. Jonge-
)an f 4 per kg voor betaald en daar het
totaalgewicht van het beestje 159 kg was.
noteerde dit ene visje een bedrag van
f636 Schipper Brands van de UK 22
vertelde ons, dat h|J en de andere be
manningsleden nog hebben getracht de
steur In leven te houden. Twee dagen
lang is men hierin geslaagd, nadat het
lier dinsdag op de kust was verschalkt
Daarna ging de steur echter dood Ruim
tien jaar geleden heeft schipper Brands
ook een steur aangevoerd, echter van
geringere afmeting.
Haringaanvoer
De aanvoer gezouten haring heeft tot
en met 16 augustus bestaan uit 233924
kantjes. Vorig Jaar waren het tot die
datum 232.907 kantjes. De export was in
die periode van 1958 56.604 kantjes en in
het vorige jaar 42.308 kantjes.
Naar verluidt, zon de Nederlandse bond
van Harfnghandelaren saterdag een con
tract hebben afgesloten voor de levering
van 70.OM kantjes gesonten haring aan
Oost-Duitsland. Reeds eerder werd een
contract met Israël voor 22.000 kantjes
haring afgesloten.
Binnengesleept
De Katwijkse kotter KW 35 heeft zicb
vrijdag verdienstelijk kunnen maken
door een collega op sleeptouw te nemen
naar IJmuiden, die met een mankement
had te kampen op de visgronden vóór de
kust. Het betrof hier de IJmuldense kot
ter IJM 44. waarmee de KW 35 vrijdag
avond IJmuidens Vissershaven binnen
liep.
Ook de Ada VL 7. die donderdag aan
de grond zat bij Boulmer aan de Engelse
oostkust, is zaterdagmiddag te IJmuiden
binnengelopen. Vandaag zou het schip na
het lossen van de va tigs' in het dok gaan
om geïnspecteerd te worden onder de
waterlijn.
Wie
De zaterdagmarkt te IJmuiden werd
voorzien van 3800 kisten vis, waarbij
kisten tong, 950 schol, 325 haring, 1000
makreel. 250 schelvis, 180 wijting, 115
kabeljauw en gui en 50 koolvis Er waren
55 kotters van dc kust met platvis
afslag. De trawler KW 80 liep binnen
van een op 3 augustus begonnen reis en
besomde f19.000 voor 1250 kisten vis
waarbij 180 schelvis en 840 makreel
Voorts moesten nog 90 kantjes in Kat
wijk worden verkocht. De VL 199 was
binnen met 100 kisten haring. 50 makreel
en 200 diversen om f4800 te maken. Dit
schip zorgde ook nog voor 385 kantjes
gezouten haring. De KW 176 besomde
f 2400 v r 100 kisten diversen. Naar Kat
wijk gingen 300 kantjes.
Vandaag aan de markt
Voor de maandagmarkt te IJmuiden
verschenen zes trawlers en voorts een
tiental kotters en loggers vooral van
Katwijk met rondvis aan de markt
Voor de platvisaanvoer werd voor de
tweede beurt gezorgd door
gers en vierentwintig kotters.
Deze kus tv loot had als vangst 300 kis
ten tong. 1300 schol, 350 scheJvis, 50 gul.
210 stuks ijskabeljauwen. 120 kisten verse
haring en 175 kisten diversen.
Van .e trawlervloot voerde de KW 122
Arie Ouwehand aan 1115 kisten
bij 310 schelvis. 700 makreel; de IJM 10
Maria Van Hattem 935 kisten vis, waarbij
440 kisten schelvis en 440 makreel; de
IJM 2 Herman 200 kisten vis. waarbij
120 haring en voorts 400 kleine kisten
haring; de VL 7 Ada 620 kisten vis,
waarbij 450 verse haring en 80 kabeljauw
en 50 wijting; de KW 81 500 kisten
waarbij 150 kabeljauw, 280 verse haring
en voorts 225 stuks stijve kabeljauwen
de VL 121 640 kisten vis. waarbij 450
verse ring en 90 wijting.
Bij de al genoemde Katwijkse logger-
vloot met rondvis waren de volgende
schepen: de KW 52 met 215 kisten, waar
bij '55 schelvis; de KW 134 met 270 kis
ten, waarbij 240 schelvis; de KW 161
140 kisten vis, waarbij 35 schelvis
voorts 600 stuks stijve kabeljauwen; de
KW 104 met 225 kisten vis. waarbij 170
schelvis; de KW 46 met 170 kisten
waarbij 100 schelvis; de KW 28 met 140
kiste.i vis. waarbij 80 schelvis; de KW 57
met 70 kisten schol en tong van de kust
en voorts de KW 10 met 155 kisten vis.
waarbij 180 schelvis.
(Advertentie)
DE AUTOMATIEK vraagt voor direct
voor haar Espresso ijsbar, leeftijd boven 18 jaar.
Aanm. dagelijks Princestraat 10. Katwijk aan Zee, Tel. 4360
De Nieuwe Leidsche Courant, vraagt voor haar Agent
schap te Lisse, een
Inlichtingen: Dhr. C. Boogerd. Narcissestraat 38, of
brieven Abonnementen afdeling, Steenstraat 37, Leiden
Nieuws van en voor Katwijk
Agenda gemeenteraad
Donderdagavond half acht komt de ge
meenteraad van Katwijk in openbare
vergadering bijeen. Op de agenda
onder meer d« volgende vooretellen:
verkoop grond aan de Rederijstraat;
gaan van geldleningen; vergoeding
directeur van gemeentewerken voor
ten behoeve van de dienst gebruiken van
eigen auto; krediet voor de aankoop van
in huur of huurkoop uitgeven elek
trische boilers; krediet voor bouw van
magazijn bij de brandweergarage,
het bezwaren der brandslangen wijzi
ging algemene politieverordening; sub
sidie aan de Dr. Van Voorthuysenstich-
ting te Leiden; subsidie aan de stichting
Christelijke Gezinszorg; wijziging ge
meentebegroting 1957 en 1958.
Burgerlijke stand
Geboren. Else Jacoba dv W H B Koele-
wijn en G J Meijr, Gerrit zv P Harteveld
en J v Duijvenboden, Marianne Astrid dv
W A Shamier en N M Habermehl, Robert
Benno zv Th G M v Rijswijck en M Th de
Rijk, Petronella dv P de Mol en J Rem-
melzwaal. Louisa Maria dv E Rutter er
A de Vreugd, Willem zv F Kuijt en H
Ouwehand, Johan Gerardus zv H. de
Jong en J Snijders. Nicolaas zv P C Ou
wehand en H D de Raaf, Jacoba dv M
v Duijvenbode en K v d Oever.
Ondetrouwd: A A v Zwet en K Wasse
naar, J v Roon en G C J Tuin.
Getrouwd: W Zwaan en W den Duik,
A v d Oever en M J v d Reijden, G Ver
meulen en W Zwanenburg, M v d Meij
en T v Dijk, B de Jong en N Krijgsman,
H G Kok en W v Asch.
Overleden W Haasnoot 62 j ev P Vervat
KATWIJK AAN DEN RIJN
V eilingoverziclit
Groenteveiling. Alleen het feit, dat
deze week weer een grote massa door
draaide. wijst erop, dat de toestand
niet op verbeterd is. Integendeel. Een
groot kwantum van de waspeen benadert
niet eens de kostprijs en de teelt va
produkt is dan ook een grote teleurstel
ling. Ook van vele andere produkten
komen de prijzen behoorlijk in het ge
drang. Zo draaide de derde soort bloem
kool geheel door. De eerste soort bracht
van f 24 tot f 36 per 100 op en de tweede
kwaliteit van f 10, minimumprijs, tot
hoogstens f 20, veel te laag om lonend
zijn. En dan te bedenken, dat er so:
55.000 tot 69.000 stuks werden aange
voerd.
Boepeen gaat alleen in de beste kwali-
dt voor redelijke prijzen van f 25 tot
30 per 100 bos van de hand; een groot
gedeelte brengt het echter niet verder
dan f 17 tot f 24 per 100 bos. De aanvoer
dit produkt varieerde van 5000 tot
bos per veilingdag. De waspeen zat
wel in de hoek waar de zwaarste klap
pen vielen. Het waren geen duizenden
kilo's die doordraaiden, maar tienduizen
den per dag. De aanvoer draaide om de
42.000 kg per dag. Ook van het produkt
sla bereikte een flink gedeelte de mini
mumprijs niet of maar net aan. dus rond
de f 3. Extra kwaliteit noteerde om de
f 5 per 100 kg. Ook met de bonen was
het mis. De prijs varieerde van f 26 tot
f 37 per 100 kg. Zelfs de beste kwaliteit
lag dus laag. Het sortiment was groot,
maar de prijzen lagen over de gehele
linie lager dan vorige week.
KATWIJK AAJS ZEE
De paden op
Ongeveer zeshonderd wandelliefheb
bers zijn zaterdag van het sportpark
Nieuw Zuid uit op pad gegaan. Er waren
drie route's uitgezet (tien. vijftien en
twintig kilometer), die voerden door de
mooiste gedeelten van Katwijk en om
geving.
De prijzen werden als volgt verdeeld
tien kilometer: 1. D.V.O. te Hillegom; 2.
S.K.R. te Katwijk aan den Rijn; 3. Ami-
citia te Katwijk aan Zee. Vijftien kilo-
SPORT EN WEDSTRIJDEN
Boys verloren met 0-2
van Waddinxveen
Waddinxveen heeft in de returnwed
strijd tegen de Boys met succes revanche
genomen. Twee weken geleden leden zij
op eigen terrein een 5—2 nederlaag. Er
was veel en goed samenspel bij de gas
ten. Dat hun overwinning niet groter
is geworden, moeten worden toegeschre
ven aan de achterhoede van de Boys.
Waddinxveen trapte af en nam al da
delijk het initiatief. Het ging niet zo erg
gemakkelijk, want spil Thor stond zijn
mannetje. Toch werden de Boys in hun
eigen helft teruggedrongen, maar de
schoten, die de Waddinxveense voorhoe
de afvuurde, waren onzuiver geplaatst.
De Boys deden soms zwakke pogingen
om het spel te verplaatsen, maar de
meter: 1. D.S.V. te Hillegom; 2. T.O.P.
te Noordwijk. Twintig kilometer: 1.
W.I.K. te Waddinxveen.
Zaterdag wordt opnieuw een wandel
tocht gehouden. Start: Tulpstraat, Kat
wijk aan den Rijn.
Zandzuiger gezonken
De zandzuiger lin de uitwatering is
verrast door het spuiwater van het ge
maal. Het gevaarte is gezonken en
verwacht, dat het door de opkomende
vloed zwaar zal worden beschadigd.
Hoog en laag water
Dinsdag: hoog water 1.56 en 14.24
laag water 10.04 en 22.23 uur.
LEZERS SCHRIJVEN ONS:
De Lammermarkt
Naar aanleiding van de door u geplaat
ste foto van de Lammermarkt wil ik u ei
even op attent maken, dat deze sloping
in twee etappes is geschied.
De percelen Lammermarkt 2 tot en me
26 alsmede het Wijkstraatje zijn reed:
vóór 1908 gesloopt en tot marktterrein
verklaard. Het juiste jaar van sloping
ook mij onbekend. De Tweede Binnei
vestgracht en de Korte Scheistraat, als
mede de percelen Lammermarkt 28 tot
met 48 (waarvan ik vele bewoners heb
gekend; verscheidenen van hen zijn nog
in leven) waren er in 1925 nog en
grotendeels nog bewoond. Op numnv
was het Leger des Heils gevestigd, op
nummer 30 de familie Ciere, die nu nog
aan de overzijde, in een slagerij, woont.
Dat dit gedeelte werd afgebroken, kan
ik mij nog goed heugen. Het juiste jaar
is mij ontgaan, maar naar ik meen
het omstreeks 1928-1930.
De naamsverwisseling van de Binnen
vestgrachten heeft plaats gevonden bij
het in gebruik nemen van het nieuwe
academisch ziekenhuis. Toen is ook het
standbeeld van Herman Boerhaave ver
plaatst naar de Oegstgeesterlaan, die toen
herdoopt is tot Boerhaavelaan. De Boer-
haavestraat is toen Eerste Binnenvest-
gracht geworden.
Leiden, C. Rol
Munnikenstraat 60
Rubriek Oud-Leiden
Ik wil u even meedelen, dat wij aan
de foto van de Lammermarkt als familie
veel genoegen hebben beleefd. Dat
geldt trouwens van de meeste foto's in
uw zeer gewaardeerde rubriek. Wij hopen
dan ook, dat de Nieuwe Leidsche mei
deze rubriek nog lange tijd voortgaat.
Het zal vele Leidenaars tot vreugde
A. de Lange
Kistkalveren
Wij namen kennis van het feit, dat de
heer De Veer het heeft betreurd zich
over onze strijd inzake kistkalveren eerst
zo onzakelijk te hebben uitgelaten. Het
verheugt ons, dat hij nu heeft erkend,
dat het door de regering strafbaar gestel
de en door ons zo ernstig gewraakte on
natuurlijke mesten van kalveren in don
kere hokken een exces is en dat hij
zelf gaat pleiten voor een betere huis
vesting en dat ook prof. Hoekstra,
als wij, voorschriften wenst.
Het is echter volkomen onwaar,
deze ernstige dierenkwellerij uitzonde
ring zou zijn. Het is integendeel een veel
voorkomend euvel, dat zeker niet tot
kele gevallen beperkt is, zoals de heer
De Veer ons nu wil doen geloven. Onze
langdurige praktijk leert ons helaas an
ders. Wij zijn dus nu waar wij wezen
moeten. Vast staat immers nu, dat het
onnatuurlijk mesten van jonge kalveren
zo van de moeder af, in donkere, nauwe,
harde kisten, zonder stro, hooi of een
sprietje groen, leidend tot anaemie, ten
slotte ook door de heer De Veer wordt
veroordeeld.
Het is tenslotte overbodig te zeggen,
dat de Nederlandse Vereniging van Die
renbescherming geen enkel bezwaar
heeft tegen het normale mesten onder
normale omstandigheden. De heer De
Veer moet ons standpunt dienaangaande
dus niet verkeerd gaan voorstellen, waar
door dierenbescherming ten onrechte ge
diskwalificeerd zou worden en waardoor
misverstanden zouden kunnen worden
gesuggereerd of opgeroepen, zodat ten
onrechte verwijdering zou kunnen ont
staan tussen ons en de veehouders, van
wie het merendeel zich zeker niet aan
het gewraakte euvel schuldig maakt. Wij
hebben sinds jaren de strijd aangebon
den tegen al wat onnatuurlijk en onbe
hoorlijk is jegens alle dieren. Daarom
dient dus ook het kistkalf in de door ons
bedoelde strafbaar gestelde vorm te ver
dwijnen.
Leiden Mr. Hngenholtz
Namen en hun geschiedenis (III)
Waddinxveense verdediging bleef hecht
Trouwens Post en Van der Maas waren
zaterdag niet in goede conditie.
Na een half uur spelen nam Waddinx
veen de leiding. Een aanval over link»
werd door de Waddinxveense linksbui.
ten met een hard schot afgewerkt. Toc^
kregen de gasten geen gelegenheid dtf'
voorsprong te vergroten. Er was moo|Ü
samenspel van de Boys voor rust, maatki
gelijk spel konden zij niet bereiken. Ng*
rust was het spel aan beide zijden mai|
tig. Aanvankelijk leek het alsof de Boy#'
wat beter gingen spelen. Jammer wa#<
het dat linksbuiten Van Pijlen praktisch
niet meer in het spel werd opgenomen. 1
Deze jonge speler, die steeds vrij spejl<
had, kon deze middag weinig uitrichtenl.
Juist voor het einde wist Waddinxveeue
de stand op te voeren tot 02. Hoe dge
Boys nog probeerden de eer te reddenju
zij kregen geen kans.
Reserve* i
Vooraf hadden de beide reserve-elftal.v
len elkaar de overwinning betwist. Hieij?
waren de rollen omgekeerd, want de1.
Boys dwongen hun gasten met 7—2 op def
knieën. Al gauw hadden de Boys
20 voorsprong en het
rust zelfs 4—1. Na rust maakte Pos
51, de gasten maakten er 5—2 vanl~
het slot van deze aardige wed\j
'5'
i 7—2.
Atletiekkampioenschappen
Ned. Chr. Atletiek-
bond organisator j;
De Ned. Chr. Atletiekbond zal za-^
terdag aanstaande in Rotterdanh-;
nationale atletiekkampioenschapperfe
organiseren. De Chr. turn- en atle-»c
tiekvereniging Tonaco uit de Maas^
stad zal als gastvrouwe optreden.
Reeds zijn inschrijvingen binnen-v
gekomen uit alle windstreken van
ons land, zodat een spannende strijd
en dus vanzelfsprekend goede atlfr-,
tiek te verwachten is. De wedstrijd
den beginnen zaterdagmiddag oma
Wedvluchten Het Oosten la
Wedvlucht van Noyon op zaterdag 24C
augustus; de duiven werden om 10.30 uu#?
met zuidwesten wind gelost. De eerst»1
duif bereikte zijn hok om 2 uur 51 min^"
40 sec. en maakte een snelheid van 1167,ld1-
meter per minuut, de laatste prijswinnaa#L
om 3.4.24 uur met een snelheid van 1113,531
meter per minuut.
De uitslag luidt: J G R Langhout l,1
J Roest 2, 6, J v Wezel 3, 10, 14, D SonJa
nega 4, S Schoeman 5, 7, B ter Beek 8,tr
11, 12, 13. K v d Berg 9, W de Haas 15,1
W de Wit 16, H v d Vecht 17.
Tevens hield deze vereniging een wed^'
vlucht van Roosendaal. De duiven wer£'
den om 1.30 uur gelost met westen wind)
De eerste duif bereikte zijn hok om 2 uur
37 min. en 50 sec. en maakte een snelh»id -
van 1030,77 meter per minuut, de lutita
prijswinnaar om 3.04.20 uuru met eenei
3.04.20
snelheid van 731,33 m per minuut.
De uitslag is: E v Hooff 1, K v d Berfc]
2, 13, 15, H v d Vecht 3, 22, 25, 31, D SonT
nega 4, 21, 23, S Schoeman 5, 7 27, J Roest
6, 9, 14, J den Dunne 8, 11, 16, 20. 29, ET
Flippo 10, 34, J v W ezel 12, 17, 19, A v HL
Reyde 18, J Verbaan 24, L Burgers 26L
Jan Marijt jr 28, B ter Beek 30, 32, A vf
Hemert 33, A v Gennig 35.
Kampioen jonge duiven: 1 J v Wezel^
pnt, 2 D Sonnega 667 pnt, 3 B ter
T7"ORIGE MAAL stonden wij stil bij de tijd, waarin de bommen nog van
het Katwijkse strand vertrokken, zowel ter visserij als ter vracht
vaart, en waarheen nog steeds enkele veelzeggende straatnamen in het
zeedorp wijzen. Dat lijstje was echter onvolledig, want de voor-oorlogse
Katwijkse plattegrond kende nog een Vuurbaakspad en een Vuurtoren-
straat, de huidige daarentegen een Vuurbaakplein en een Vuur
baakstraat Waar ze aan herinneren, is vandaag nog voor iedereen
zonder meer duidelijk: aan de korte, gedrongen, vierkante vuurtoren, die
eerlang de vissers van het zeedorp de weg naar huis wees.
Wij willen echter binnen het raam van deze artikelen hieraan niet
voorbijgaan, zonder te herhalen, wat wij in ons „Rondom de oude Rijn
mond" schreven (p. 62 v.) met betrekking tot dit vuurbaken: „De tegen
woordige vuurtoren werd in 1605 opgetrokken, ter vervanging van een
meer zeewaarts gelegen soortgenoot, die ten prooi dreigde te vallen aan
de opdringende en ondermijnende zee. In later tijden verwisselde deze
wachter die oorspronkelijk vlak-afgedekt was, omdat hij oudtijds
een hout- of kolenvuur moest torsen enige malen van dakbedekking.
Het beheer berustte bij de boetmeesters en werd gefinancierd uit „over
de stierluiden van seeschuiten omgeslagen tydpayen", later door een
heffing op de visafslag; het uitsterven der bomschuiten betekende, dat
voorgoed het toenmalige olielicht werd gedoofd."
Van jonge datum is la het zeedorp ech
ter de naam Seinpoststraat (voorheen
Weth. Meerburgstraat). De seinpost of
semafoor vonden we vor het eerst ver
meld in een brief van Katwijks burge
meester uit januari 1814 aan de Admi
raal-commandant en Directeur der Hol-
landsche Marine bij het Departement
Rotterdam, waarin wordt verhaald, ...„dat
Geheel in het begin der Jongstleden ver
andering van zaken (- de bevrijding van
het Franse Juk) eenlghe Ingezeetenen van
Scheveningen naar Hier Gekoomen Zijn
twee a drie Gewapende Lieden wel
ke Zonder my daar van te hebben ken
nis Gegeeven alles van de Seinpost heb
ben weggehaaldt. Vervolgens zyn er we
lwee a drie dagen daarna des mor
gens heel vroeg andere gekoomen welke
de Paal hebben afgezaagt, het Huisje is
insgelijks afgebrooken, dit alles is Ge
beurd des Nagts of 's morgens heel
vroeg." Op oude, vergeelde foto's kan
men echter nog een latere plaatsvervan
ger van de gesloopte seinmast terugvin
den op het duin bexuiden de Oude Kerk,
waar later de W. Beukelszoonstraat te
vinden was. Dit selntoestel met toe bobo-
ren van de storm waarschuwingsdienst
werd ln 1900 wegens uitbreiding der be
bouwing verplaatst.
Schildersnamen
Tooropstraat. De meesten van ons ken-
Toorop voornamelijk van zijn fijn-
gelijnde tekeningen met de ijle figuren
gezichten, de Toorop uit de tijd van
1890. toen hij zich naar het symbolis
me keerde onder invloed van Maeterlinck
en Verhaeren, en de Toorop, die na zijn
overgang tot het Rooms-Katholicisme in
1905 de vernieuwer van de kunst der
nieuw-aangehangen Kerk zou worden.
Maar er is ook ander werk van hem be
kend: de forsgelijnde portretten „van de
Katwijkse Calvinisten", zoals Hammacher
ze noemde in de ..Kunstgeschiedenis der
Nederlanden" en de om hun kleuren op
merkelijke crayon tekeningen, zoals ik er
destijds één vond in „De Keet" van wijlen
architect Jesse: een Katwijks meisje, over
de onderdeur turend naar een visser, die
naar zee gaat; en dit alles in korte o
je, blauwe en gele streepjes op papier
gebracht (1904).
Wist U, dat het op 20 december
a.s. juist een eeuw geleden zal zijn,
dat deze Jean Theodoor Toorop als
zoon van een gouvernementsambte
naar in Poerworedjo op Java het
levenslicht aanschouwde? Dat hij
van 1890 tot 1892 in Katwijk woonde,
waar de als „Charley" Toorop be
kende dochter werd geboren, die
later als schilderes de voetsporen
van haar vader zou drukken?
De Zuid
„De Zuid" Is wat ruimer gesorteerd ln
schildersnamen. Daar valt onze aandacht
allereerst op de straat, genoemd naar
Bernard us Johannes Blommers, die 30
januari 1845 in Den Haag werd geboren,
aan het Scheveningse strand kennis
maakte met Israels, onder wiens invloed
hij zich ontwikkelde tot een schilder van
boeren- en vissersinterieurs, alsmede van
duin- en zeegezichten, waarin de figuur
hoofdzaak is. Weliswaar was Schevenin
gen zijn voornaamste werkterrein, maar
daarnaast verbleef hij tijdelijk ook in
Katwijk aan Zee zowel als in Brabant.
Hij behoorde tot de kopers van percelen
grond tussen Oude Kerk en Vuurbaaks
pad in 1903 en 1904; zijn huis met het
naar het zuiden gerichte front met over-
bouwde veranda juist aan de Ingang van
de vooroorlogse naar hem genoemde
straat zulen velen zich nog wel herinne
ren. Een blijvende herinnering herbergt
Katwijk aan Zee in zijn Oude Kerk, waar
een gebrandschilderd glas is geplaatst
van een vissersvrouw naar een ontwerp
van Blommers.
Afgaande op het voorgaande is er dus
alles voor te zeggen, dat in de directe
omgeving van de Blommersstraat de
Jozef Israëlsweg werd geprojecteerd, als
een gedachtenis aan de in 1824 in Gro
ningen uit een Joodse familie geboren
schilder. Zijn opleiding genoot hij in Am
sterdam aan de Academie voor Beeldende
Kunsten, waarna hij met een studiegenoot
een tijdlang de academie in Parijs be
zocht, daarbij onder zeer behoeftige om
standigheden levend. Opmerkelijk ls
voorts de grote ommekeer in zijn werk,
die vrucht was van een uit gezondheids-
oogpunt noodzakelijk geworden verblijf
in de badplaats Zandvoort, in 1855. Dóór
werd Israels eerst geleidelijk zichzelf,
ook al leefde aanvankelijk de ouderwetse
retoriek zich nog uit in de titels, die hij
zijn schilderijen meegaf en die een knie
val voor de smaak van zijn dagen inhiel
den. Het luidruchtige, bonte pathos werd
overwonnen, om plaats te maken voor
levende poëzie.
De zee had Israels in haar greep ge
kregen: in 1856 vinden we de schil
der, die later de hoofdman van de
Haagse School wordt genoemd, terng
aan bet Noordzeestrand, maar nu in
Katwijk aan Zee voor een verblijf,
dat tegelijk de ontspanning en de stu
die moest dienen. Ook aan een ver
blijf In Katwijk herinnert z|jn In 1881
gereedgekomen ..Naaischool In Kat
wijk". want van tijd tot tijd her
nieuwde hij de kennismaking met het
kleine vissersdorp op de grens van
dnlnen en zee bewesten Lelden. Eén
van zijn grote verdiensten was. dat
h(j In z|jn schilderijen, waaronder het
altkjjken naar een schip vanaf de
dnlnen en het %peten van kinderen
aan het strand, leto wist weer te
I a zijn figuren
Nieuwe naam
Een nieuwe naam in het herrezen Kat
wijk aan Zee van na de oorlog draagt de
Tadamastraat- Evenals Toorop en Zoete
lief Tromp aanschouwde Fokko Tadama
het levenslicht ln „de Oost", en wel in
Bandar op Sumatra, in 1871. Na leerling
te zijn geweest aan de academie
Amsterdam, ontwikkelde hij zich vooral
als landschapschilder en graficus. Het
terrein van zijn werkzaamheden liet zich
eerst vinden ln Egmond, maar van 1907
tot 1916 vinden we het sehlldersechtpaar
Tadama ln Katwijk. Later vestigde Ta
dama zich in Seattle, in de Verenigde
Staten.
Schildersechtpaar schreven we zojuist.
En niet ten onrechte, want Thomine
Groeneveld, met wie Tadama toen zl
drieëntwintig was in 1894 huwde, han
teerde als leerlinge van W. A. van Ko
nijnenburg al evenzeer het penseel er
zette diverse strandgezichten op het doek
in de Katwijkse episode. Een doekje
voorstelende een strandgezicht met een
bomschuit, werd drie jaar geleden nog
geëxposeerd op de tentoonstelling „Schil
ders in Katwijk", initiatief van de Kat
wijkse Oudheidkamercommissie.
Koningin Wilhelmina
In de onmiddellijke omgeving van
Blommersstraat, Tadamastraat en
Israëlsweg treffen we de Konin
ginneweg aan. Ongetwijfeld ge-
„planned" op grond van zijn verloop
in het verlengde van de Prince
straat. Toch heeft de aanwezigheid
van de Koninginneweg tussen de
schildersstraten zonder dót wel zin,
als we bedenken, hoe ook Prinses
Wilhelmina in de tijd, dat zij nog
Koningin Wilhelmina was, al gaarne
naar penseel en palet, dan wel sim
pelweg naar de tekenstift greep.
Juist zoals Herman Mees haar por
tret schilderde in 1937.
Dr. P. H. Ritter schreef in het
Gedenkboek De Gouden Kroon
(1948) over deze zijde van haar acti
viteiten: „Daartegenover vertonen
haar schilderijen een teder betasten,
een oplettend en nederig volgen der
natuurgegevens, eerder een zich ver
dromen in het landschap dan een
sterk accentueren der objecten. Men
zou, zonder deze kunst in details te
ontleden, menen, dat zij ver van een
Breitner en dicht bij een Mauve
staat. Er valt een getemperdheid
waar te nemen in het coloriet, een
vervaging soms van de contouren,
een bekoorlijke schuchterheid, die
ons een verassend nieuw aspect
toont van het innerlijke leven dezer
koninklijke vrouw."
Ook heeft zij eens deze kunst-gave ge
steld ln dienst van een stuk barmhartig-
heidswerk. Naast mij liggen vier brief
kaarten, elk vertonende een simpele pot
loodschets. Achterop lezen we: ,Ten bate
van de nagelaten betrekkingen der vis-
schere van Katwijk, Noordwijk en Sche
veningen, omgekomen in den oorlogstijd".
Daaronder bevindt zich, naast een schets
van een vissersbom op zee, de vuurtoren
van Scheveningen en boetsters op het
Scheveningse wantveld, óók een tekening
van de Katwijkse vuurbaak, met terzijde
enkele daken van huizen en de markante
spits van de Nieuwe Kerk. Zij is gesig
neerd „W 1919" en eronder is geschreven
..Hulde aan de omgekomen visschers
19141919 ..Zij zijn daar waar nacht
noch nevel is".
Daarnaast is Katwijk aan Zee
verbonden met ons Vorstenhuis door het
verblijf van onze huidige Koningin op
de villa 't Waerle aan de Noordboulevard
gedurende haar studietijd aan de Leidse
universiteit (19271930). Geen wonder
dan ook, dat we nabij het raadhuis het
hele huidige koninklijke gezin vernoemd
vinden in een aldaar gelegen straten-
complex.
Stengelin
Ten slotte draagt nog één van Katwijks
traten de naam van de in 1852 te Lyon
lit Zwitserse ouders geboren landschap-,
:ee-, portret- en dierenschilder Alphonsi
Stengelin, die sedert 1876 welhaast jaar
lijks ons land bezocht om te schilderen
de omstreken van Dordrecht, Drenthe,
Katwijk en De Kaag. Van 1882 tot 1902
woonde hij in Katwijk, en het Katwijks
gemeentebestuur had de goede gedachte
de schilder bij zijn 80ste verjaardag
gelukwenstelegram te doen toekomen in
zijn Zwitserse woonplaats.
~~i staat er aan de Stengelinstraat nog
een huisje, dat alle kentekenen
atelier draagt, maar of het iets
Stengelin heeft te maken, kunnen oude
Kat wij kers ons misschien wel uit de doe
ken doen. De gemeente Katwijk is eige-
»se van een doekje van Stengelin.
dat bomschuiten op het strand voorstelt.
Het werk van de Franse schilder draagt
de kenmerken van beïnvloeding door dc
landschapschilders Van Goyen en Ruys-
dael.
Al zijn hiermee de schildersstraten van
Katwijk uitgeput, het aantal schilders,
dat ln Katwijk korter of langer verbleef
et „vereeuwigde" is hiermee nog
geenszins uitgeput, zoals we in een vol
gend artikel nog hopen aan te tonen.
W. A. Poort.
Beek 666,9 pnt.
MANCHESTER UNITED
TREKT ZICH TERUG
Manchester United heeft besloten zelfz
een einde te maken aan het geharrewar
tussen de Football Association en do
League over het al dan niet deelnemeu'r
van dit team aan de competitie om dn!l'
Europese voetbalbeker.
De Mancunians hebben meegedeeld. datlS
zij zich terugtrekken uit deze bekercom*.:
petitie.
Nieuwe wereldrecords
snelwandelen
Tijdens wedstrijden in Moskou z|jn ver*1]
scheidene wereldrecords ln het snelwan-
delen verbeterd. De Rus Anatoly Vedya-^
kow liep de 30 km in 2 uur 19 min. en"
43 sec., een ruime verbetering van het1-''
oude record dat met een tijd van 2 uur11
20 min. en 40.2 reeds op z|jn naam stond."
Over de 20 mijl deed hij 2 uur 31 min.'1
33 sec., eveneens een nieuw wereldrecord. n
Over de 50 km verbeterde zijn landge
noot Sergej Lobanow het wereldrecord
van de Tsjech Moe en bracht het op 4 uur
16 min. 8.6 sec. De 30 mijl passeerde hij.
in 4 uur 7 min. 11 sec., ook een nieuw1
wereldrecord.
Uiteraard betekenen al deze verbete
ringen ook nieuwe Europese records.
IJshockey
Hokij zoekt nieuwe
vaste bespeler
Zoals te verwachten was stelt de N V.
Haagse Overdekte Kunstijsbaan HokyS
alles in het werk om bij de nadering van*
het nieuwe seizoen het bestaande ijs-j
hockeygeschil tussen IJ.H.C. en de Ne- n
derlandse IJshockeybond te doorbreken.
Door het bondsroyement van IJ.H.C., t
de vaste bespeler van de kunstijsbaan, t
is men er nu noodgedwongen toe over- f
gegaan een nieuwe vaste bespeler voor^
de baan te zoeken, zulks in verband met t
de komende competitie om de West- j
Europa-Cup.
Er worden thans derhalve door de Hoky
ernstige pogingen in het werk gesteld r
komen tot oprichting van een
nieuwe ijshockeyclub. Deze plannen hoopt
in de komende weken rond te krij- f
gen. I
De opening van de baan is vastgesteld
op 29 oktober. Mevrouw "Hierese Mager-
Wittmann is voor het komende seizoen
aangesteld tot eerste instructrice kunst
rijden en ijsdansen.
LISSE
Vertrek schoolhoofd
De heer T. Scholte gaat 1 november
zijn taak als hoofd van de christelijk-
nationale school beëindigen in verband
met zijn benoeming in Amersfoort. Het
bestuur van de chr. school zal per I
1959 trachten een opvolger te
benoemen.
