Jlieuwc (fouranl
besten houdt de deur op een kier
Japanners bemiddelen
achter de schermen
]hroesjtsjefs voorstel met
e^envoorstel beantwoord?
Hoessein verwacht
de Amerikanen
Hoe koning Feisal
werd vermoord
NOG GEEN TOPCONFERENTIE OVER MIDDEN-OOSTEN
Overleg NAVO-leden
Irak sluit verdrag met
Nassers republiek
Nieuwe acties
van rebellen
in Libanon
Toch olie per
luchtbrug
li
1)1!
fi
95a
MAAND*
AANDAC 21 JULI 1958
BUREAUS Steenstraat 37
Directie. Redactie. Abonnementen- t
Advertentie-afdeling Tel 31441.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(BIJ contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936
Zesenveertigste jaargang no. 12802
CtiRlSTELIJKJiATIONAAL DAGBLAD
Vow Leiden en Omstreken
„$tantastirb U ahdtoen
myo txrl ia tealjfnspott"
Redders zijn
op hun post
Zie pagina 5
ET VERRASSENDE VOORSTEL van de Russische
premier Chroesjtsjef, morgen in Genève een top-
nfcrentie over het Midden-Oosten te beginnen tussen
regeringsleiders van de Sowjetunie, de Ver. Staten,
igeland, Frankrijk, India en dr. Hammarskjöld, de
rretaris-generaal van de Ver. Naties, heeft over de
hele wereld een koortsachtige activiteit ontwikkeld,
imier Nehroe van India heeft reeds laten weten, dat
beschikbaar is, als de anderen er ook wat voor voe-
d. Dit laatste is evenwel niet het geval en de Verenig-
t Staten stellen reeds een tegenvoorstel op, dat vol
gens betrouwbare zegslieden te Washington inhoudt,
dat de spanning in het Midden-Oosten zal worden be
sproken binnen de Verenigde Naties inplaats van op
een spoedconferentie op het hoogste niveau. Een der
mogelijkheden is, dat een buitengewone zitting van de
Veiligheidsraad op hoog niveau wordt gehouden, bij te
wonen door regeringshoofden of ministers van buiten
landse zaken van elk land, dat lid is van de raad. In die
zitting zou de stelling van Chroesjtsjef behandeld kun
nen worden, dat de Brits-Amerikaanse actie in Libanon
en Jordanië de wereldvrede ernstig in gevaar brengt.
!Een andere mogelijkheid is, er op aan te dringen, dat de Verenigde Naties
iel een formule vinden voor het zenden van een internationale strijd
macht naar Libanon ter vervanging van de Amerikaanse troepen. Dit zou
rbonden worden met het voorstel, de problemen van het Midden-Oosten
i de agenda te plaatsen van een toekomstige topconferentie, indien de
tornaarden voor een dergelijke conferentie op bevredigende wijze kunnen
arden geregeld.
De definitieve vorm van het Amerikaanse antwoord zal pas worden vast-
steld na consultatie van de bondgenoten in de N.A.V.O.
In zijn boodschappen aan de regerings-
Iders en dr. Hammarskjöld zei Chroesj-
|ef, dat de Amerikaanse landing in
Ibanon en de Britse interventie in
irdanië de wereld tot een van de ern-
jgste momenten in de geschiedenis var
i mensheid hebben gebracht. Hij stelde
ior, te Genève bijeen te komen, maar
legde er aan toe, bereid te zijn, overal,
pt inbegrip van Washington te verga
pen, als Genève niet geschikt zou zijn.
Het belangrijkste is volgens hem, dat
bn geen tijd verloren laat gaan, „omdat
kanonnen al beginnen te schieten."
6 liet de waarschuwing horen, dat ook
Sowjetunie over atoom- en waterstof-
(mmen beschikt, alsmede over ballis-
iche projectielen van alle typen, waar-
ider intercontinentale.
)p de voorgestelde topconferentie zou-
concrete aanbevelingen gedaan moe-
worden ter beëindiging van het
taire conflict in -het Midden-Oosten.
aanbevelingen zouden aan de Vei-
heidsraad voorgelegd moeten worden,
e zou kunnen bestuderen met deel-
ming van vertegenwoordigers der
abische landen.
In zijn boodschap aan premier Mac-
illan van ingeland zegt Chroesjtsjef.
wereld zich op de rand van een
litaire ramp bevindt, waardoor de ge-
ïgste zorgeloze stap tot onherstelbare
volgen kan lelden. In zijn brief aan
mier De Gaulle van Frankrijk schrijft
Russische dictator, verbaasd te zijn,
vooraanstaande Fransen zich gehaast
bben, hun solidariteit te betuigen met
aanvallen en zelfs getracht hebben
de kust van Libanon een oorlogszuch-
;e demonstratie te geven.
Reactie
President Eisenhower, die gisteren
Washington is teruggekeerd, na
orte tijd rust te hebben genoten op
ijn boerderij te Gettysburg, heeft
nmiddellijk een Amerikaanse top-
onferentie belegd over de boodschap
an Chroesjtsjef. Na afloop van die
espreking werd gezegd, dat het
merikaanse antwoord rustig en op-
ouwend zal zijn en het werk van de
'er. Naties zal steunen.
I Waarnemers meenden echter, dat
Imerika en Engeland het voorstel niet
funnen aanvaarden, omdat zij dan tevens
iun instemming zouden betuigen met de
lussische opvatting, dat de Amerikaanse
lulp aan Libanon en de Britse steun aan
Jordanië onuitgelokte agressie is.
In Britse officiële kringen wilde men
jog geen commentaar geven op de Rus
sische voorstellen. Premier Macmillan
wordt door de socialistische oppositie
krachtig onder druk gezet om de uitnodi
ging van Chroesjtsjef te aanvaarden.
Naar verluidt, zal Engeland 't plan in
huidige vorm van de hand wijzen, i
bereid zijn, de problemen van het Midden-
Oosten met de Sowjetunie te bespreken
op een conferentie op het niveau va
ministers van buitenlandse zaken, in
New York.
Het antwoord van premier De Gaulle
zal niet worden verzonden, voordat de
Veiligheidsraad, die vanavond in New
York zal bijeenkomen, een besluit heeft
genomen. De Gaulle brak zijn weekend-
bezoek aan zijn buitenverblijf af
keerde naar Parijs terug.
De Nederlandse regering heeft zich
van commentaar onthouden, omdat zij
het volgens een mededeling van dr. Drees
prematuur acht, nu reeds commentaar te
leveren op besprekingen, waarbij zij zelf
niet rechtstreeks betrokken zal zijn.
Nehroe
Premier Nehroe van India zeide
in zjjn antwoord aan Chroesjtsjef,
dankbaar tc zjjn voor de uitnodiging.
Naar zijn mening moet het niet moei
lijk zijn. een geschikte plaats en een
vroeg tijdstip voor de conferentie vast
te stellen.
In Moskou verklaarde maarschalk
Malinofsky. de minister van defensie, in
aanwezigheid van Chroesjtsjef, dat de
Russische piloten en alle andere strijd
krachten zeer waakzaam zullen zijn ter
verdediging van het socialistische moeder
land tegen zekere imperialistische landen,
die voortgaan met een. politiek van
voorbereiden van een nieuwe oorlog. Het
was gisteren de Dag van de Sowjet-
luchtmacht.
President Tito van Zuid-Slavië is op
eigen houtje bezig te bemiddelen in de
crisis in het Midden-Oosten. Hij heeft
brieven gezonden aan Nasser, de Bir-
maanse premier Oe Noe, de Griekse
premier Karamanlis, president Sukarno
van Indonesië, keizer Haile Selassie van
Ethiopië en de Zweedse premier Erlan-
der. Tito was Nassers gastheer, toen het
ws bekend werd over de opstand in
Irak en men gelooft in Belgrado, dat de
Zuidslavische president een belangrijke
rol heeft gespeeld in de haastige reis van
Nasser naar Moskou.
Premier Erlander heeft reeds laten
weten, dat hij met Chroesjtsjefs initiatief
instemt. De Poolse regering beschuldigde
Amerika en Engeland van gewapende
agressie. De Griekse regering weigerde
commentaar te leveren en Japanse woord-
De Britse „rode duivels", die de
vorige week van Cyprus naar
Jordanië werden overgebracht,
kunnen het uitstekend vinden
met de Jordaanse militairen, die
in het beroemde Arabische le
gioen geheel op Engelse manier
werden getraind.
voerders waren van oordeel, dat het
voorstel op een ongelegen ogenblik is ge
komen, nu in de Verenigde Naties pogin
gen worden gedaan, het probleem op te
lossen. De Zwitserse regering heeft alle
medewerking toegezegd om de conferen
tie te Genève doorgang te kunnen doen
vinden.
Communistisch China heeft laten
weten dat, als Amerika en Engeland
weigeren hun troepen uit Libanon en
Jordanië terug te trekken, de volken
der wereld.niets anders over blijft,
dan hen een ongenadige slag toe te
brengen.
Resolutie krijgt
steun van Lloyd
weekeinde achter de schermen
druk gewerkt om een compromis te
bereiken, waardoor de Ver. Staten in
de gelegenheid worden gesteld, hun
troepen uit Libanon terug te trek
ken. Japan, dat de leiding had bij
deze pogingen, heeft een ontwerp
resolutie opgesteld, waarin dë waar-
nemersgroep in Libanon wordt uit
genodigd, haar werk voort te zetten.
Aan secretaris-generaal Hammar
skjöld wordt gevraagd, daarnaast die
regelingen te treffen, welke hij met
het oog op de huidige omstandighe
den nodig acht ter verzekering van
de onschendbaarheid en politieke
onafhankelijkheid van Libanon, op-
wind in Irak hebben een pact
van wederzijdse bijstand gesloten
met de Egyptisch-Syrische Verenig
de Arabische republiek. Het behelst
de volgende punten:
1. bevestiging van de overeenkomsten
en pacten, waardoor beide staten gebon
den z|jn, bovenal van het Handvest van
de Arabische Liga cn van de verdragen
iet de Arabische landen;
2. bevestiging van de aankondiging van
beide landen, dat tussen hen de sterkste
banden bestaan tegenover de internatiO"
nale situatie cn dat zjj vastbesloten zijn,
lich als één man te verdedigen tegen elke
agressie tegen hen beiden of tegen een
hen. In dit geval zullen z|j onmiddel
lijk de vereiste stappen doen.
3. volledige samenwerking in de inter-
lationalc sfeer voor de handhaving van
de rechten van beide staten, plus actieve
bijdrage door beide aan de ondersteuning
het VN-Handvest en de vrede in het
Midden-Oosten en de gehele wereld;
4. het nemen van dringende praktische
laatrcgelen voor de bevordering van de
:onomische en culturele samenwerking
issen beide landen;
5. het plegen van voortdurend overleg
en het houden van besprekingen tussen
beide staten over alle zaken, die voor
*n van belang zijn.
Het pact werd zaterdag van bet balkon
in het 6taatepalei6 te Damascus bekend
gemaakt door president Na66er en een
Iraak6e delegatie van vier man. Deze
'erklaarde, dat de nieuwe Iraakse rege
ring de oliestroom naar het Westen niet
zal afsnijden. Nasser zeide op zijn beurt,
te garanderen, dat de olie zal blijven
stromen door de pijpleidingen op het ge
bied van de Verenigde Arabische repu
bliek.
Straffen
Irak heeft besloten, de invoer van goe
deren uit het 6terlinggebied te beperken.
In het vervolg zal een vergunning nodig
zijn. Het nieuwe regiem heeft besloten
de onder het vorige bewind opgelegde
gevangenisstraffen met een vijfde te ver
minderen.
De Iraakse ambassades in Washington,
Londen en Bonn hebben zich achter het
nieuwe bewind in Bagdad geschaard. De
ambassadeur in de Ver. Staten heeft
daarna officieel medegedeeld, dat Irak
uit de Arabische unie met Jordanië is
getreden.
0 Een geheim radio-station, dat zich de
stem van Irak noemt, heeft aangekon
digd, dat strijdkrachten, trouw aan de
monarchie naar Bagdad oprukken.
0 Het Britee luchtmachtpersoneel en zijn
gezinnen op het vliegveld Habbanijah
in Irak verkeert in goede welstand.
0 Amerikaanse vliegtuigen staan in Tur
kije gereed om de Amerikanen, die Irak
wensen te verlaten, te
Een correspondent van Ass. Pres6
meldt uit Bagdad, dat de meeste mensen
in Irak enthousiast lijken te zijn over
de nieuwe republiek.
dat de Amerikaanse troepen uit dat
land kunnen vertrekken.
Bij zijn vertrek ui-t New York verklaar
de Selwyn Lloyd, de Britse minister van
buitenlandse zaken, dat Engeland steun
zal verlenen aan de Japanse resolutie,
dl'e de weg zou vrijmaken voor het terug
trekken van de Amerikaanse troepen.
Lloyd zeide voorts, dat er volledige
overeenstemming bestaat tussen de Ver.
Staten en Engeland over het Midden-
Oosten, ook ten aanzien van het voorstel
van Chroesjtsjef. De belangrijkste
clusie bij de besprekingen tussen Lloyd
en Dulles zou zijn geweest, dat een gewa
pend ingrijpen in Irak geen zin heeft.
Intussen zouden Amerika en Engeland
willen aandringen op aanvaarding va
Japanse resolutie en op een regeling
Jordanië, die de onafhankelijkheid er
schendbaarheid van dat land zou helpen
verzekeren.
De permanente vertegenwoordiger van
Libanon zal bij de Veiligheidsraad een ge
detailleerd rapport indienen over de om
vang van de gewapende infiltratie en de
wapensmokkelarij in zijn land. Dit rap
port zou moeten aantonen, dat de groep
waarnemers van de Ver. Naties te klein is.
Hij verklaarde, niet te weten, hoe lang
de buitenlandse strijdkrachten in Libanon
zouden moeten blijven, als de Japanse
resolutie wordt aangenomen. Het zou een
kwestie van dagen of weken kunnen zijn.
De Libanese vertegenwoordiger gaf toe,
dat geen van zijn landgenoten enthou
siast is over de aanwezigheid van de
Amerikaanse troepen, maar dit bejekent
niet, dat ze er tegen zijn. Zij zouaen er
van overtuigd zijn, dat de maatregel nood
zakelijk was.
In Katwijk aan Zee is zaterdag
de jaarlijkse bondsstranddag
gehouden van de Koninklijke
Nederlandse bond tot het red
den van drenkelingen. Ver
schillende reddingsmethoden
werden gedemonstreerd, waar
aan iedere toevallig aanwezige
kon deelnemen. Voor de
stranddag bestond veel belang
stelling. Hij bewees dat men
aan de Nederlandse kust ook
bij 't redden van drenkelingen
met zijn tijd meegaat en zijn
mannetje staat.
weer actie/. Zij hebben niet al
leen enkele Amerikaanse vliegtuigen
beschoten, maar rukken ook op naar
de hoofdweg tussen Beiroet en Da
mascus en zouden het dorp Ain
Zjalta, bijna 25 km ten zuidoosten
van de Libanese hoofdstad en enkele
kilometers van de hoofdweg, hebben
bereikt.
Via het terrein van een Amerikaanse zen
dingsschool deden zij in Beiroet een aan
val op 't voornaamste regeringsgebouw,
waar regeringstroepen bezig waren,
prikkeldraadversperringen aan te leg
gen. De rebellen openden het vuur en
dieven de regeringstroepen terug. Zij
kwamen dicht genoeg bij het gebouw om
twee bommen op het binnenplein te kun
nen werpen. Een soldaat werd gewond.
De aangerichte schade is gering. In de
Amerikaanse school werden enige ruiten
gebroken. De rfebellen bevinden zich nog
op het terrein.
Een straaljager van de Amerikaanse ma
rine is op 25 km van Beiroet veronge
lukt. De piloot kwam om het leven. In
tussen zijn gisteren door de lucht onge
veer 1400 man Amerikaanse luchtlan
dingstroepen in Beiroet gearriveerd via
Adana in Turkije. Het lijkt waarschijn
lijk, dat uit Augsburg in Duitsland nog
1700 man zullen vertrekken om de Ame
rikaanse troepen in Libanon» te verster
ken. die nu meer dan 9000 man tellen.
Ook werd zwaar oorlogsmateriaal,
waaronder houwitsers van 105 mm
aangevoerd.
Er deden gisteren in Beiroet geruchten de
ronde, dat Russische MIG-straaljagers In
Syrië z|jn geland. De mogelijkheid be
staat. dat bier sprake Is van een misver
stand. omdat Syrië zelf over dergelijke
toestellen beschikt.
De Belgische consul-generaal Ouls de San
ls zaterdag In Libanon ter dood veroor
deeld wegens een poging, wapens uit
Syrië naar Libanon te smokkelen. De
San zal vermoedelijk in hoger beroep
gaan.
Volgens radio Kairo hebben Amerikaanse
troepen gevuurd op een Egyptisch pas
sagiersvliegtuig, dat in Beiroet wilde
landen. Het toestel was gedwongen naar
Kairo terug te keren.
Doodvonnissen. Van betrouwbare zijde
in Boedapest is vernomen dat zes jonge
mannen en vrouwen in Boedapest ter
dood zijn veroordeeld voor hun aandeel is
de opstand van 1956
weten, dat hij om Amerikaanse
troepen heeft gevraagd en verwacht,
dat deze naar Jordanië zullen komen
om hem te helpen bij de strijd om het
voortbestaan tegen Egypte en Syrië.
De jonge vorst zei voorts, al het
mogelijke te zullen doen om na de re
volte in Irak de Arabische unie te
herstellen. Hoessein was somber, toen
hij sprak over de dood van zijn neef,
koning Feisal. Hij verklaarde het zijn
heilige zending te achten, de Arabi
sche natie van overheersing te be
vrijden. Opnieuw maakte hij aan
spraak op het leiderschap van de Jor-
daans-Iraakse federatie.
Intussen werd in ambtelijke kringen i'
Washington vernomen, dat Amerika nog
steeds geen plannen heeft, troepen
Jordanië te zenden, nu daar Britse troepen
zijn geland
Wel heeft de Amerikaanse regering 7.5
miljoen dollar beschikbaar gesteld voor
hulp aan Jordanië bij de dagelijkse uitga-
De som was aanvankelijk bestemd
economische ontwikkeling, doch men
heeft er nu begrotingssteun van gemaakt.
Voorts hebben de Verenigde Staten vijl
liljoen dollar uitgetrokken voor het fi
nancieren van de aanvoer van olie door de
lucht naar Amman.
Dit weekeinde zijn de Amerikanen be
gonnen met het overvliegen van olie voor
Jordanië met grote Globemasters. Nu Sa-
nedi-Arabië heeft geweigerd toe te staan,
dat Amerikaanse vliegtuigen olie van Bah
rein aan de Perzische Golf naar Jordanië
brengen, brengt men de olie van een Ame
rikaans bevoorradingsschip, dat voor Bei
roet ligt via een luchtbrug over Israël naar
het land van koning Hoessein. De vluch
ten zullen worden voortgezet, totdat de
eerste tanker in de haven van Akaba (het
meest zuidelijke punt van Jordanië) aan
komt, waarschijnlijk uit Aden.
Bevrijdingsfront
Een radio-station, dat zich de Jordaanse
volksradio noemt en dat naar men in Is
raël meent uit Syrië uitzendt, heeft giste
ren de vorming bekendgemaakt van het
Jordaanse nationale bevrijdingsfront. Dii
front heeft in een telegram aan de Veilig
heidsraad de ontruiming van Jordanië
door Engeland geëist.
De geruchten, als zou generaal Glubb,
de vroegere commandant van het Jordaan
se Arabische Legioen, naar het Midden
oosten vertrekken, zijn gisteren in Londen
officieel tegengesproken.
Feisal, die de vreselijke konings
moord meemaakte en wist te ontko
men, heeft dit weekeinde in Londen
zijn relaas gedaan. Koning Feisal,
kroonprins Abdoel Illah en andere
leden van de koninklijke familie van
Irak, aldus zijn verhaal, zijn gedood
door een salvo uit een machine
pistool.
De koning werd onmiddellijk getroffen
en even later viel de kroonprins dwars
over hem heen. Het derde slachtoffer
was de bejaarde moedfer van prins Abdoel
Illah, zij viel met de koran vastgeklemd
in haar armen. Men liet de lijken liggen
in een reusachtige plas bloed, aldus de
ooggetuige.
De man verklaarde dat iedereen in het
paleis nog sliep toen de opstand maan
dagmorgen begon. Kroonprins Abdoel
Illah ontdekte bij het verlaten van zijn
slaapkamer In pyjama dat het paleis
omsingeld was door opstandelingen.
Hij bleef rustig tot men hem had mee
gedeeld dat er een opstand was uitgebro
ken. Hij rende toen naar de radio en
stemde het toestel af op radio-Bagdad.
Het radiostation zond mededelingen van
de rebellen uit. Toen Abdoel Illah deze
hoorde, sloeg hij met zijn hand tegen zijn
hoofd. Hij gaf zijn dienaren onmiddellijk
opdracht de witte vlag uit te hangen op
het paleis.
Toen men hiermee bezig was. werd
koning Feisal wakker en ging naar be
neden. Granaten uit mortieren troffen het
paleis. Plotseling kwam een kapitein van
het opstandelingenleger binnen en ging
naar de jonge koning. In de algemene
Verolme ln Brazilië. De scheepsbouwer
C. Verolme heeft van de Braziliaanse
ontwikkelingsbank goedkeuring gekregen
op zijn plan voor de bouw van een
scheepswerf.
verwarring liepen de andere leden van
de koninklijke familie, o.w. de echtge
note en zuster van de kroonprins, en een
achttal dienstmeisjes op hen toe.
De kapitein beval het gezelschap zich
buiten het paleis op te stellen en vroeg
de slachtoffers of zij nog een of andere
wens hadden. De kroonprins antwoordde
ontkennend. Hierop vuurde de kapitein
met zijn machinepistool en doodde hen
allen.
De ooggetuige verklaarde dat alle ver
halen over een vechtende of tegenstand
biedende kroonprins onjuist zijn
EISKELE BVIEN
De Bilt verwacht tot morgen-
t avond:
Koel weer met veel bewol
king en enkele buien. Matige
tot krachtige wind tussen
zuidwest en noordwest, maar
in het noorden van het land
tijdelijk zwakke en veranderlijke wind.
ZON EN MAAN
22 juli: zon op 4.46, onder 20.46, maan
op 12.08. onder 23.10 uur.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Midrid
Msdorca