Jlicuure gtihsctyeGTouraitl STAATSGREEP IN IRAK Nieuw-Guinea moet van Nederland los voning in arrest, kroonprins en premier vermoord Jongen was elf uur alleen op zee Pro-Egyptische officieren stichten republiek Onrust in liet Westen ONZE SEIZOEN OPRUIMING Drie leiders van het koninkrijk Irak Kwestie is „zieke plek" in onze politiek Motorbootje overvaren Einde romance Margaretha- Douglas-Home Li til! 111* BULTHUIS- 4 "J pAANDAG 14 JULI 1958 ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter. Familieberichten 0.18 per millimeter. (Bij contract belangrijke korting.) Postrekening 58936 Zesenveertigste jaargang ntv 12796 CHRISTELIJKE ATIOIS AAL DAGBLAD Foor Leiden en Omstreken 0$tmhrtstirt) is abrWmti otyo bsrt in tegtjcmpset' Interview met Saeh Salam Zie pagina 9 EN GROEP OFFICIEREN van het Iraakse leger heeft vanmorgen het bewind van koning Feisal ivergeworpen. Premier Noeri es Said en kroonprins idocl Illah zijn vermoord en de Koning is vermoede- t gevangengenomen. Drie radiostations in het Nabije sten onderbraken hun programma's om het schok- nde nieuws te melden. De zenders van Bagdad. Da en Kairo meldden dat de legerkliek de macht n zich heeft getrokken uit sympathie voor de Ver gde Arabische republiek van president Nasser. Zij eft de „Eerste Iraakse republiek" uitgeroepen en ,de radio van de Iraakse republiek" (op de golf- igte van radio-Bagdad) worden geluidsbanden af gedraaid met leuzen als: „Lang leve de eenhcidsstrijd van het Arabische volk", „Lang leve Gamal Abdel Nasser, de held" en „Wij zijn uw volgelingen, o Nas ser". In vijftien communiqués liet de groep officieren de staatsgreep bekendmaken. Er is volgens die communiqués een „soevereine raad" gevormd van drie leden en een uit veertien personen bestaand kabi net, dat wordt geleid door generaal Abdel Karim Khazem. De raad en het kabinet zullen het land be sturen totdat een volksstemming heeft plaatsgevonden. In beide lichamen hebben zowel militairen als burgers zitting. In het Westen is het nieuws over de omverwerping van de monarchie >t grote ongerustheid ontvangen. Libanon zal straks de banden met het esten losser gaan maken en reeds voordat 't in dat land zover is, wendt ik het enige Arabische land dat zich door verdragen openlijk en ridisch heeft gebonden aan het Westen zich tot de neutralistische abische leider, Nasser. Wanneer de staatsgreep werkelijk de omvang eft, die men uit de radioberichten moet opmaken, zullen Engeland en andere leden van het Pact van Bagdad waarvan ook Irak lid is di moeten beraden over de vraag of militaire inmenging geboden is. In inden was vanmorgen de eerste reactie, dat wanneer het Westen nalaat wettige regering in Bagdad te hulp te komen, dit zo goed als zeker het ide betekent van zijn invloed in de gehele Arabische wereld. )e leden van het Pact van Bagdad niet automatisch verplicht elkaar geval van een aanval of revolutie lp te bieden, maar het verdrag t de geallieerden wel de verplich- g op, in een dergelijke situatie vol- ige hulpverlening onder ogen te die door het Westen nog steeds niet wo: den erkend. Het wordt tijd dat het We: ten deze fout hersteld". Ue tekenen wijzen erop dat het kom- t lang is voorbereid en dat het tijd- listig is gekozen. Vandaag zouden nelijk koning Feisal cn premier Noerl Said in Instanboel zijn voor een con- tie van de mohammedaanse leden het Pact van Bagdad. De sterke van de Arabische Unie die wordt ormd door Irak en Jordanië Nouri said, zou dus,niet in het land zijn en rebellen zouden gemakkelijker hun g kunnen slaan. De reis naar Istan- tl ging echter niet door. Het gevolg volgens radio-Bagdad, dat èn Said èn kroonprins Abdoel Illah woedende menigte werden ver ird. Volgens de radio heeft de me- het lijk van de Prins aan stukken Vreselijke moord radio-omroep zei een „verheugende dedeling" te kunnen doen, daarna las het bericht over de vreselijke moord de Prins voor. Hij liet dit volgen door l aansporing aan de luisteraars om de aat op te gaan en te gaan kijken hoe >an de vijapd door de straten rdt gesleurd. roorts heeft radio-Damascus een op- p gericht tot de Irakezen die in Liba- aan de zijde van de regeringstroepen n de rebellen vechten, om zich nu de kant van de rebellen te scharen lieuwe regering van Irak heeft haai n toegezegd aan de Libanese „volks- veging", waarmee de rebellen worden loeld. ijn berichten, dat de revolutie i» irgeslagen naar Jordanië, doch zeker- d had men hieromtrent in het begin de middag nog niet. De telefoonver tding met Amman, de Jordaanse rfdstad, werd gestoord en in Londen chttc men vergeefs op een officiële dedeling. Brote opschudding heeft het nieuws uit ik teweeg gebracht in internationale (Advertentie) Dinsdag 15 juli 9 uur begint met 1000 den koopjes afdelingen BIJ HAARLEMMERSTRAAT 172—174—179 HERENSTRAAT 9 oliekringen. Men verwachtte dat op de Londense beurs de oliefondsen, vooral voor maatschappijen met belangen in Irak, zoals de British petroleum en de Roval Dutch-Shell, vandaag grote verlie zen zouden lijden. Lang verwacht Toch zijn de berichten uit Bagdad iriet overal met ontzetting ontvangen. Radio Moskou maakte slechts melding van een geslaagde staatsgreep, radio-Kairo kon slechts enthousiast zijn en in kringen van de opstandelingen in Libanon verwekte het nieuws grote vreugde. In de moham medaanse wijk van Beiroet vuurden op standelingen vreugdeschoten af. waar door een treffen ontstond met de troepen van de regering-Sjamoen. Rebellenleider Saeb Salam zei in Bei roet: „Dit is magnifiek. In verwachtte dit bericht al geruime tijd, het komt later dan wij hadden gedacht. U kunt hieruit duidelijk de gevoelens aflezen die in de Arabische wereld heersen, ge voelens van echt Arabisch nationalisme. KONING FEISAL OINDS de Britten koning Feisals grootvader na de eerste wereld oorlog op de Iraakse troon hebben geplaatst, was de zg. Hasjemitische dynastie loyaal pro-Engels. Dat gold ook voor de thans gearresteerde ko ning Feisal en zijn vermoorde oom. kroonprins Abdoel Illah. FEISAL II is 23 jaar oud, en reeds bijna twintig jaar koning van Irak boven dien sinds vorig jaar hoofd van de nieuwe federale staat van Irak en Jor danië. Hij is afstammeling van Moham med. werd opgeleid op Engelse kost scholen, terwijl zijn oom, Abdoel Illah. regent was. Men schrijft het ook aan diens (grote) invloed toe, dat de koning zich verloofde met de Egyptische prin ses Fazilet Zij vertoeft in Engeland ABDOEL ILLAH, de vermoorde kroon prins, was steeds de grote man naast zijn neef, koning Feisal. Hij was zelfs één van de energiekste en belangrijkste personen in het gehele Midden-Oosten. Zijn weinige vijanden bevonden zich voornamelijk in Egypte. Zijn moorde naars zijn pro-Nasser. NOERI ES SAID, de eveneens om het leven gebrachte premier van Irak, is lid geweest van de meeste van Iraks ruim 25 kabinetten in de afgelopen 27 jaar, waarvan veertien maal als eer ste minister. Werd na de eerste we reldoorlog de Iraakse opperbevelheb- ber. Hij is 70 jaar oud geworden. Hij was een* eminent staatsman, die met sterke hand zijn land door vele stormen leidde. Perzië versterkt zijn grensposten Perzië heeft zijn posten langs de grens met Irak in allerijl versterkt, om illegale grensoverschrijding te voorkomen, zo is vanmorgen van regeringszijde in Teheran bekendgemaakt. Twee honderd man Per zische troepen zijn geposteerd bij de Iraakse ambassade in de hoofdstad. NOERI ES SAID man sinds veertig jaar Bij Vlissingen sloeg een zeiler overboord en verdronk EEN ONGEWOON HARDE STORM heeft gisteren een abrupt einde ge maakt aan de periode van zomers weer, die wij de afgelopen dagen hebben beleefd. Windstoten van soms meer dan 100 kilometer per uur brachten velen in moeilijkheden. Vooral zeilers ondervonden narigheid. Een van hen. de 39-jarige heer H. van Dam uit Souburg, gehuwd en vader van drie kinderen, verdronk. Een dertienjarige jongen, Japie Buwalda uit Holwerd, dreef naar zee met een plastic bootje en werd vanmorgen pas uitgeput teruggevonden. Verder ontstond op vele plaatsen grote materiële schade: bomen werden ontworteld, strandtentjes moesten het ontgelden, ruiten waaiden kapot en dakpannen vlogen in het rond. motor van het bootje afgeslagen, zodat men geen kans meer zag de heer Van Dam tegemoet te komen. Na een aanvankelijk vergeefse speurtocht werd later op de avond de Having door de Breskeiwe red dingboot naar Vlissingen gebracht. De heer Van Dam vertrok zaterdag met zijn zeilboot naar Terneuzen. De storm deed hem echter besluiten zijn boot daar te laten liggen en per andere gelegenheid naar huis terug te gaan. Met enkele vrien den ging hij naar Vlissingen met de Ha- ving. een omgebouwd vissersscheepje, eigendom van de heer Posthumus, leraar aan de Vlissingse zeevaartschool. Kort voor htm aankomst sloegen twee Inzit tenden overboord, onder wie de heer Van Dam. Een zeventienjarige leerling van de zeevaartschool wist weer op de Having terug te komen. Inmiddels was de Socialistische Wiardi Beekman stichting: T^EN COMMISSIE uit de Dr. Wiardi Beekman Stichting, het weten- schappelijk bureau van de Partij van de Arbeid, verklaart dat Neder lands Nieuw-Guinea zou moeten worden losgemaakt van Nederland, daar „bestendiging van de band tussen Nederland en Nieuw-Guinea noch in het belang van Nederland, noch in het belang van de Papoea's zou moeten worden geacht". In een voor publikatie verstrekte samenvatting van het rapport wordt betoogd, dat het beleid der Neder landse regering met betrekking tot Nederlands Nieuw-Guinea zich nu jarenlang zou kenmerken door een starheid, waardoor het vraagstuk van Nieuw-Guinea steeds meer een zieke plek in onze nationale en inter nationale politiek zou zijn. Uitgaande van dit standpunt dringt de commis sie aan op een spoedige ombuiging het regeringsbeleid en zij meent, dat het in het belang van Nederland zou zijn het vraagstuk als Nederlands probleem te liquideren. Als het kan In bepaalde omstandigheden adviseert de commissie de overdracht van de soevereiniteit aan Indonesië in overwe ging te nenfen. Ook acht de socialisti sche commissie het wenselijk ccn ini tiatief te nemen tot het vormen van een Melanesische staat, bij welke staat Nieuw-Guinea zich dan kan aansluiten. In het rapport wordt gesteld, dat de De laatste foto van de Muis Mia, die de vorige week een reis maakte per intercontinen tale raket en sinds die tijd wordt vermist. Het was de be doeling, dat het muisje en neuskegel van het projectiel behouden in de oceaan terecht zouden komen, 't Is de Ameri kaanse luchtmacht echter niet gelukt de kegel te vinden. Za terdag heeft zij haar speurwerk gestaakt. Internationale aspecten van het probleem Nieuw-Guinea de andere facetten vraagstuk verre in betekenis overtreffen De onzekerheid van de toekomstige po!t tieke ontwikkeling van Indonesië heeft echter de mogelijkheden om 'een analyse te geven van deze internationale aspecten onvermijdelijk verkleind. Voor de toekomstige ontwikkeling in Indonesië worden drie mogelijkheden dersoheiden: 1. In Indonesië blijft een grote mate politieke instabiliteit en onzekerheid bestaan. 2. Een communistisch, of door ten overheerst, bewind zal zijn gezag over de Indonesische archipel vestigen 3. Een democratisch, niet door anti-wes terse ressentimenten beheerst regimi ziet kans zijn gezag in geheel Indone sië te doen gelden en de politieke sta biliteit in het land te herstellen. Alleen in het laatste geval acht de com missie het wenselijk de overdracht de soevereiniteit aan Indonesië in c weging te nemen. Geen V.IS. De commissie van het wetenschap pelijk bureau van de P.v.d.A. acht het niet wenselijk Nieuw-Guinea onder het trustschapstelsel van de Verenigde Naties te plaatsen. Een oplossing in deze geest is niet moge lijk, omdat een groot aantal mogend heden de eis van Indonesië de soeve reiniteit over te nemen steunen. Als oplossing, die de commissie zelf als niet meer dan een richtsnoer beschouwt, wordt de mogelijkheid van oriëntering op Drie man verdronken Bij Dordrecht is zondagmiddag op de Merwede een motorbootje over varen door een Hamburgs tankschip, de Marion. Het bootje, de Jobi, was een pas gebouwd plezierscheepje, aan boord waarvan zich bevonden: de 55-jarige havenarbeider J. van Tilborg, diens broer, de 50-jarige schippersknecht M. van Tilborg en de 47-jarige monteur C. Willebroord- se, alle drie uit Dordrecht. Zij kwa len om het leven. Men was de rivier naar Papendrecht overgestoken om daar de heer M. van Til borg aan boord t« nemen. Bij het terug- ?n kwam men parallel te liggen met Ie Marion. Vermoedelijk ontstond toen "n defect aan de stuurinrichting van de ^bi waardoor deze schuin voor de iarion kwam en werd overvaren. Het •ootje sloeg aan splinters en de inzitten den verdronken. Hun stoffelijke resten zijn nog niet gevonden. 't zuiden van de Stille Oceaan aanbevolen De weg daarheen zal moeten worden ge baand door samenwerking van de mo gendheden, die bij dit gebied territoriaal betrokken zijn. Met deze samenwerking Is reeds in 1947 een begin gemaakt door het scheppen van een permanent orgaan voor overleg: de South Pacific Commis sion De mogelijkheden om tot versterking er intensivering van deze samenwerking te komen moeten zeker worden onderzocht. Een Nederlands iniliatief m deze rich ting zal bepaald niet zonder kansen zijn, zo meent de Wiardi Beekman Stichting. Het Is nu nog moeilijk te zeggen tot welke staatkundige structuur een derge lijke samenwerking zal kunnen leiden. Maar, aldus het rapport, de mogelijkheid van een Melanesische staatsvorming r stellig niet worden uitgesloten. De commissie onder voorzitterschap dr. P. J. A. Idenburg was als volgt sar gesteld: mr M van der Stoel (secretarial, prof. mr. F. M. baron van Asbeck. rr graaf van Randwtjck. mr A. M Joekes, J de Kadt. dr. P J Koets, dr. A. Mulder, dr. C. L. Patijn, drs. A. de Ruij-ter, prof. dr. Lr. W. Schermerhorn, N. Stuflkens, P. van 't Veer en W. Wlerda. Prinses Margaretha van Zweden heeft haar vriend, Robin Douglas- Home, opgebeld en hem verteld dat zij thans geen verloving met hem wenst. Deze verklaring van het Zweedse hof heeft een einde gemaakt aan de vele geruchten over het einde uan de romance tussen de Prinses en de edelman-barpianist, die de ronde deden sinds de vorige week werd bekendgemaakt dat Douglas- Home niet naar Stockholm zou gaan. Een woordvoerder van het Zweedse hof deelde mee, dat de verloving voor onbe paalde tijd is uitgesteld en dat het Jong» paar nu zelf de beslissing over een vol gende stap moet nemen. De zegsman gaf echter geen antwoord op de vraag of ds jongste ontwikkeling het einde van de ro mance betekent. Men verwacht In Stock holm echter dat het telefoongesprek het laatste contact is geweest tussen de jonge lui. De Britse pers bracht het nieuws van morgen In grote koppen Bijna alle bladen verdiepten zich in bespiegelingen of het nu werkelijk „uit" Is of niet Twee bladen. Daily Herald en The Sketch hadden reed» een verklaring voor de houding van dr Prinses: zij verkeert in twijfel over haar eigen gevoelens, omdat er een tweede aan bidder is opgedoken, de 32-jarige Zweeds* •ristocraat Hans Ulrich van der Esch Angstige nacht Sinds gisteravond zeven uur werd de 13-jarige Japie Buwalda vermist. De jon gen was met een plasticbootje van Hol werd zeewaarts gedreven. De opsporingspogingen hadden aanvan kelijk geen resultaat, maar de heren Louwduincn uit Holwerd en Kleinendorst hielden vol en wisten met een oude mo- torvlet de jongen In zijn plastic bootje te vinden. Zij namen hem aan boord, ter wijl men aan de wal nu ook over hen in ongerustheid verkeerde. Tegen de ochtend stegen twee Avengers van het marine vliegkamp Valkenburg op, waarmee men om zes uur de vlet ontdekte. De vliegers leidden toen de Dr. Van Rietschoten, de reddingboot van Ameland, naar de plaats waar zij de boot hadden ontdekt, zodat een half uur later alle leed geleden was. Boerderijhranden Op de Loosdrechtse plassen sloegen tientallen zeilboten om In Woubrugge brak gisteravond brand uit in de boerderij van de heer D. Kwa- kernaak. Hoewel het plaatselijke brand weerkorps met dat uit Hoogmade het door de krachtige wind aangewakkerde vuur met zeven stralen bestreed, werd toch de gehele boerderij (inclusief stal en overvolle hooiberg) een prooi der vlam men. Kortsluiting heeft vermoedelijk de brand doen ontstaan. In Maasbree sloeg de bliksem in een boerderij. Verschillende varkens kwamen ln de vlammen om. In Roggel brandde eveneens een boerderij af en in Meerselo werd een schuur vernield door het vuur. Ook het Mariacongres in Nijmegen on dervond hinder van de storm. De ijzeren stellage van de adtaar-achterwand in het Kelkensbosch stortte in en im Heemstede zakte een circustent in elkaar. De avond voorstelling werd afgelast. Op kampeer terreinen werden eveneens tenten ver- De Bilt verwacht tot morgenavond: Perioden met zonneschijn en op de meeste plaatsen droog weer. Overwegend matige wind tussen west en zuid. Vannacht tamelijk koude, morgenmiddag iets hogere temperaturen dan vandaag. (Opgemaakt om 11.15 uur). ZON EN MAAN Dinsdag 15 juli: Zon op 4.37, onder 20.55; Maan op 2.39, onder 18.42. HET WEER EN EUROPA Rapporten hedenmorgen 7 uur Woninginrichting vitrage karpetten gordijnstoffen botermarkt 23 telefoon 20854

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1958 | | pagina 1