CHRISTELIJK
■Ti
Ridderbos over verklaring
Hervormde Kerk
Is de wereld verloren of verlost
Prof. De Gaay fortman: Leven
wij uit de verwachting
Vier promoties aan de
Vrije Universiteit
Lutherse bisschop Dibelius
sprak tot Anglicanen
Eert woord voor vandaag
Kanttekenin
avarjne
Duidelijk en duister
Als eerste in een waar
schijnlijk lange rij van niet
hervormde theologen heeft prof
Herman Ridderbos zich in het
„Gereformeerde (tyn.j Week
blad" gisteren uitgelotei» over de
hervormde synodeverklarmg. d'e
n.a.v. de discussie Buskes-De
Wilde werd uitgegeven. De gere
formeerde professor schreef:
Aan niemand, die deze uitvoe
rige vertogen heeft gevolgd, kon
het ontgaan, dat hier metterdaad
de fundamenten der kerk in het
geding waren en dat. indien ooit.
thans de oprechtheid en ernst
zou moeten blijken van wat in
de K O der Hert' kerk over ie
fundamenten der kerk gezegd is.
Door dit uit te spreken heeft de
Ned. Herv. Synode naar onze me
ning op een zeer belangrijke en
positieve w.)ze stelling genomen
in de grote vraag, die in de dis
cussie Buskes-De Wilde aan de
orde was gekomen of nl. aan de
persoon en het werk van Jezus
van Nazareth absolute betekenis
moet worden toegekend. Met na
me door d. uitspraak van dr. de
Wilde af te wijzen, dat Jezus ge
storven. "hrlstus echter opgewekt
is, en eze zelfs een miskenning
van het geheimenis der verkondi-
------ aantasting van de
apostelen noemen, heeft zij.
over haér standpunt ten aanzien
van een voor een bepaald deel
der hervormde vrijzinnigheid zeer
kenmerkende beschouwing geen
twijfel laten bestaan.
Daarom zijn wij oprecht ver
heugd. dat de Herv. Synode al
thans In dit fundamentele stuk van
het christelijk belijden een duide
lijk geluld heeft laten horen en
niet geschroomd heeft de aan
tasting ervsn onomwonden bij
haar naam te noemen.
Wiet zo verheugd i« prof. Rid
derbos over punt 5 waarin werd
uitgesproken: De belijdenisge
schriften stellen ons in een
ruimte, die zo ruim mogelijk is,
omdat zij slechts begrensd is door
de afwijzing van die dwalingen,
die het werk des Geettes weer
streven.
Het is duidelijk, dat hier minder
ronduit en met meer reserve ge
sproken wordt dan in de bovenge-
heen en weer gesproken is. zodat
wat verkliérd had willen zijn,
voor de niet Ingewijden wel wat
duister blijft.
Van belang is o.m.. dat naar
haar mening de theologie vril is.
het institutair ker-
van de jynode haar roeping
vrijheid, als zij buiten het gezag
van het Woord haar positie kiest
en zich niet laat binden aan het
haar van God gegeven voorwerp.
Vu'
wat In S' BBI
de veel omstreden passages over
de belijdenis In art. X gezegd
wordt. Dit wordt thans zo uitge-
dat enerzijds afgewezen
confessie
ting en uitleg v
aan de kerk gege
Deze nadere uitlegging van art.
X is stellig niet zonder belang.
Men kan. wanneer men enkel
wantrouwen koestert zeggen dat
het ons niet veel verder brengt,
omdat geest- en hoofdzaak-formu
les ;n ce geschiedenis der kerk
nooit veel uitgewerkt hebben.
Toch kan men. als men de
woorden neemt voor wat ze waard
zijn en zg leest in het licht van
de discussie Buskes-De Wilde,
m moeilijk anders zeggen, dan
dat de Synode de betekenis van
de belijdenis meer heeft willen
henadrukken dan relativeren.
..Geen wettische gebondenheid aan
dc woorden kan en mag toch
niet betekenen, dat men disnoods
ook de in de woorden uitgedrukte
zaken om hals kan brengen. „De
fundamenten der kerk, zoals deze
ons in de oelijdenisgeschriften ge
geven zijn" dit ..zoals" kan
en mag toch niet betekenen, dat
(naast allerlei waardeloze en
aanvechtbare stellingen) óók de
fundamenten der kerk in de be
lijdenis te vinden zijn.
Wij zouden dergelijke veronder
stellingen zelfs niet willen en mo
gen opperen, als de historie ons
op dit punt niet zulk een diep wan
trouwen had bezorgd. Doch liever
dan ons daaraan over te geven,
willen wij iets anders doen: onze
blijdschap uitspreken over wat
wèl gezegd is en onze hoop uit-
K reken, dat hetgeen de Synode
jkbaar als richting heeft willen
aanwijzen de koers mag worden,
waarin wij niet alleen deze syno
de. maar de kerk zelf zien bewe
gen.
Want het la eigenlijk l»
dat hetgeen de synode
Herv. kerk met zo grote be
kwaamheid als haar positie onder
woorden w;et te brengen ons
steeds dringender zou nopen ons
op het aortgaande afzonderlijke
bestaan van onze kerk te bezin
nen. wanneer zich in de onver
zwakte zin van deze woorden ook
de feitelijke stand van zaken In
de Hervormde kerk met redelijke
duidelijkheid zou weerspiegelen.
tflegen.
lljdenlageschrlften, anderzijds een
leervrljheid moet worden voorko
men, die de fundamenten der
kerk aantast, zoals die In de Hei
lige Schrift en ln de samenvat-
Conferentie van gereformeerden
(Van een onzer verslaggevers)
QP de tweede dag van de conferentie
van gereformeerden op Woudscho-
ten heeft de discussie zich bewogen
om een inleiding van prof. mr. W. F.
de Gaay Fortman over „de wereld van
heden en de verwachting van het
koninkrijk Gods". De hoogleraar her
innerde er aan, dat de kerk door de
eeuwen heen gezeten heeft met de
vraag of deze wereld een verloren of
een verloste wereld was. In de prak
tik leerde de kerk vaak het eerste
ftieid zv tie mensen zoet met een u
tel op de eeuwigheid.
Deze versmalling van het 1
komt men b.v. tegen in het overig-
toch zo zegenrijke réveil en ook in
lerlei christelijke liederen. Met de aar
de valt niets meer te beginnen, het gaat
om de hemel.
Maar deze gedachte is niet bijbels.
Want daaruit blijkt, dat Jezus Christus
niet in de wereld kwam om haar te
oordelen msar om haar te verlossen.
Ook hier moet men de wereld niet al
leen zien als een geografische groot
heid. Er wordt tevens mee bedoeld: net
hele wereldleven. Ook in haar instellin
gen moet de werefd voor Christus ge
wonnen worden. Daar vertillen we ons
aan, maar dat moet ook, zei prof. Fort-
De Inzet der wereldverlossing be
gint op Golgotha. Daarna wordt de
wereld ontsloten, wordt het sociale
vraagstuk aangepakt, krijgt
vrouw de plaats die haar toekomt,
ontplooien zich wetenschap en c,ul-
tuur. Men ziet hoe het evangelie re-
//ET was gisteren weer een bijzon
dere dag voor de Vrije Univer
siteit. Vier promoties waren ge
arrangeerd. Twee van deze vier
doctorandi ontvingen het praedicaat
cum laude. Niet minder trok de aan
dacht de bevordering uan de heer
J. Ho/er. die onlang, d, 68-jarige a"e" Ho'«. "J1 mevr H.
n- u-i." Mumck-Hofer, arts te Leeuwarden
leeftijd mocht bereiken. De be lang- drs w Hofer aldaar.
stelling van het auditorium was telkens Prof dr j Watering de promotor,
groot Zo deed deze dag ook dienst vond ket egn aangename taak dr
om de band met de V.U. te versterken. -
hoofdstad waren velen tegenwoordig.
Ds. C. van der Woude was degene
die de ingenomenheid van het Friese
volk vertolkte, gevolgd door oppositie
van de heren drs A. Anema, prof. dr.
K. Fokkema en prof. dr. H. R. Wijn
gaarden Paranymfen waren twee kin
deren van drs. Hofer. nl. mevr. H. de
Ds. Johan Langman
overleden
Hofer als eerste te mogen complimen
teren. Dr. Hofer is negen dagen geleden
66 jaar geworden.
De professor hoopte dat dr. Voter ook
in zijn tegenwoordige werkkring weten
schappelijk bij zal blijven. Nederland
zal hem daarvoor dankbaar zijn.
Laatste der promovendi eveneens in
de faculteit der letteren was drs. D.
Kuyper Fzn.. leraar aan het Chr. Ly
ceum Zuidvliet te 's-Gravenhage. Zijn
proefschrift |jad tot titel. ,,Een kritische
behandeling van moeilijke punten bij
de oud-Christelijke latijnse dichter Dra-
contius" onder de naam ..Varia Dracon-
tiana". Met hem traden in gedachten-
wisseling de heren dr. A. Schippers te
Voorburg en de professoren dr. G J. de
Vries en dr. G. J. D. Aalders H. Wz.
Paranymfen waren dr. A. P. Muys en
ds. P. Kuijper Jr te Zeist. De promotie
geschiedde cum laude.
-in .O, Pro'- dr. A. Slioo, de promotor, ge-
ingman. oud Europa o.m. aan de universiteit* te Ba-1 w>*fde van de wetenschappelijke naam
de Vrije Universiteit Dr Seer- va® dr' *uy?er_d,^ he? predlcaat ten
Jaar i* ln De
telt der letteren en wijsbegeerte, was
drs. Calvin G. Seerveld. een geboren
Amerikaan, die vloeiend Hollands sprak.
Het onderwerp van zijn dissertatie was:
..De vroegere esthetische theorieën en
literaire kritiek van Benedetto Croce".
Vijf opponenten bestreden hem. nl. de
heren drs. H. R. Rookmaker. prof. dr.
K. J. Popma uit Utrecht, alsmede de
professoren dr. M. C. Smit. dr. G. Kui
per en dr. G. J. de Vries.
De rector-magnificus deelde mede. dat
de Senaat had besloten dr. Seerveld te
ren met het cum laude.
De promotor, prof. dr. D. H. Th Vol
lenhoven. wees op de grote wetenschap
pelijke waarde van het proefschrift. Zijn
brede opleiding had dr. Seerveld te dan-
aan de universiteit in Michigan; in
In de ouderdom van 87 jai
Lier overleden ds. Johan Lai
lid der Tweede Kamer der Staten Gene- zei
real voor de c.h.u.
Ds. Langman was Jarenlang tot aan zijn College ln Miss. Ü'S A.
emeritaat voorganger van de Ned Herv. n.
Kr'k ,n„Dr,£'". .Li'.* •-»-
laïaatate u harid<lde nl- ov«r d« lijfrenteclausule
veld wordt docent aan het Belhaven
hield hij zijn interesse
gingsleven in deze plaats. De laatate ja
ren werd zijn geheugen echter minder.
De ter aardebestelling zal plaats heb
ben op dinsdag 15 juli om 2 30 uur op
de begraafplaats van Dalfsen O.
Volgens een rapport dat vorige week op
de 48ste wereldconferentie an de Ze
vende Dags Adventisten openhaar werd
Rmaakt, heeft het aantal leden slch In
laatate tien jaar verdubbeld. Het
bedraagt nu 1.102.910. In 1000 waa bet
78.000.
Adpertenttg
R Geslaagd dank sl|...
€S3 Hilversum
Dit proefschrift had mr. L. Zijp. chef
van de afdeling juridische zaken bij-de
Amsterdamse MaatachappiJ voor Le
vensverzekering. geschreven, Mr. Zijp
had zich te verweren tegen de oppositie
van de heren mr. J. J. Scbokking
mr. dr. P Adriaanse. mr. Th. A. I
steeg en prof. Gerbrandy. Als paranym
fen deden dienst de broers van de pro
movendus. mr. J. W. H. Zijp te Delft
■sn drs. W. L Zijp te Amsterdam.
In de middaguren kwam aan de orde
het proefschrift van de heer drs. Jac:
Hofer, directeur van de stichting voor
school- en beroepskeuze te Leeuwarden
De dissertatie over een „proeve van een
typologie van de jeugd van 12 tot 20 Jaar
in de Friese wouden (de WAlden), ver
geleken met die in de Friese Weide
streek" had de dankbare aandacht der
volle verdiende. De hoogleraar had hem
reeds 36 Jaren geleden een examen af
genomen. In zijn dissertatie is bijna al
les nieuw. Het Is filologische arbeid van
de eerste rang. Prof. Slioo eindigde mei
een latijnse toespraak.
f RECTIFICATIE
Door een misverstand is een fout ge
slopen in ons verslag van de vergade
ring die de Chr. Psychologische Centra
le voor School en Beroep t
Utrecht hield. Het C.P.C. verzoekt
mee te delen dat er geen sprake is
van enige concurrentie van het Chr. Pe
dagogisch Studiecentrum op het gebied
van de beroepskeuzevoorlichting. De sa
menwerking tussen de Centrale en het
Studiecentrum is integendeel bijzonder
goed: men overweegt zelfs diverse
werkzaamheden te coördineren. De kri
tiek die de voorzitter, de heer A. J.
Schreuder, uitte, had alleen betrekking
op de activiteiten van de Stichting Con
tactcentrum Bedrijfsleven Onderwijs.
laten uitgaan, waarin aan de gemeen
ten gevraagd is of de leden ook persoon
lijk leven uit de verwachting vai
koninkrijk van Jezus Christus.
Slechts enkelingen beantwoorden deze
vraag bevestigend, maar velen weten er
geen raad mee. Zij hebben genoegen ge
nomen met het leven zoals het is. n
waarin de verwachting van het rijk
per meespreekt. Men weet zich te
nig burger van het rijk der hemelen,
met welk rijk Paulus (volgens prof. Slo-
temaker de Bruïne) het leven op aarde
volutionair werkt (dus niet „anti-re
volutionair", zoals de spreker op
merkte).
Dit is eenvoudig uitvoering van de bedoelt,
zendingsopdracht. De kerk verschijnt
overal, maar daarmee is niet ge
zegd dat het leven een idylle wordt. ia mci RUIlulRrijn Vone wmw ukk
Want ook de demonen komen los. Wat^wij^ta'^er^ontakrljk^ler^^rrrcl
wel, ten valt onder de bepaling „totdat'
Onze verwachting, aldus prof. Fort
man, ligt ln Openbaring 22 15. Daar
is het koninkrijk volle werkelijkheid.
Het koninkrijk van God
maar het wordt nog aangevochten.
Juist dit aangevochten worden
het koninkrijk maakt de verwachting
van dat rijk in zijn onbestreden heer
schappij zo belangrijk. De kerk ont
moet de demonen, maar zij weet raad
met lijden, onrecht, armoede, gebrek
en dood. Zij wordt getroost in de
tenschap dat Jezus Heer is en dat Hij
het rijk bestuurt.
Intussen Ls het niet zo eenvoudig
om als christen elke dag te leven uit
de verwachting, nu de Heer talmt met
de belofte, naar het lijkt. Velen heb
ben hun verwachting ingeruild voor
het beschutte leven van vandaag. Dat
is ook de reden waarom het socialis
me zijn élan verloren heeft. Men roept'
niet meer. om .de heilstaat zoals v
ger. maar aanvaardt de opgelapte
reld van vandaag.
Leeft u er uit
Prof. De Gaay Fortman vertelde dat
de deputaten voor onderzoek
stand van het geestelijk leven in de ge
reformeerde kerken een enquête hebben
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Aangenomen naar Voorburg
P. A Elderenbosch) J. F. Wagener te
Zoutelande.
Bedankt voor Oude Tonge S. Meijer te
Hoog Blokland; voor Vecre: W. J. Gun
ning. voorh. pred. in Indonesië.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Leerdam: D. Bouwknecht
te Wolthaarsdijk.
Aangenomen naar Leiden (5e pred.
pi.) J. H. de Boer te Middelburg, die
bedankte voor Groningen West (vac. dr.
L. v.d Zanden); naar Heerhugowaard
R. de Boer, kand. te Rotterdam Z., die
bedankte voor Dirkshoorn.. Lollum. Me-
dum en Neede; naar Voorburg J. M.
Vlijm, voorh. pred. te Semarang.
Beroepbaarstelling: J. D. B. v. d. Meu-
len, kand. te Amsterdam, zal met ingang
van 17 augustus a.s. beroepbaar zijn.
Adres: Amsteldijk 124II te Amsterdam.
EV. LUTHERSE KERK
Drietal te Leeuwarden A. Mierop te
Doetinchem, M. J. Heijbroek te Utrecht
en dr. C. H. Linöijer te Rotterdam.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen te Veenendaal J. van Haa-
ren, kar\d. te Moerkapelle.
UNIE VAN BAPT. GEMEENTEN
Beroepen te Vrieschejoo H. Ploeger te
Tiende gereformeerde
predikant in Limburg
De gereformeerde kerk van Tree-
hoek, die ruim 1100 zielen telt, zal met
steun van de partikuliere synode van
Noord-Brabant en Limburg overgaan
tot het beroepen van een tweede pre
dikant daarmeede wordt dan in Lim
burg de tiende gereformeerde predi
kantsplaats gevestigd. In 1940 waren
er nog maar vUf.
Dan Piatt terug
naar Amerika
Dan Piatt, de leider van de Naviga
tors" in Europa, die het geestelijk na-
zorgwerk opbouwen in de samenkomsten
van Billy Graham en andere grote
sabfjeenkomsten en de leden van de ker
ken willen helpen om persoonlijk ln het
geestelijk werk verantwoordelijkheid te
gaan dragen, gaat terug naar Amerika.
De heer Piatt zal officieel toetreden tot
het team van Billy Graham om voor zijn
campagnes het plaatselijk nazorgwerk op
te gaan leiden.
Piatt zal vervangen worden door Doug
Sparks, die op Formosa in de afgelopen
jaren een enorme correspondentiecursus
heeft opgebouwd voor pasbekeerde Chi
nezen. Deze cursus is een soort catechi
satie op papier en het aantal deelnemers
loopt in de honderdduizend. Ook heeft
Mj onder de Mau Mau's van Kenya
nazorgwerk opgebouwd.
De heer Piatt vertrekt binen enkele
weken om in Charlotte. N. Carolina zijn
werk te beginAen. De Graham campagne
Zending in Madras mag
O O
scholen niet sfeunen
De regering van de staat Madras i
India heeft de protestantse en rooms
katholieke onderwijsinstellingen verbo
den financiële steun uit het buitenland
te aanvaarden, omdat dit strijdig
zijn met de eer van het ïand.
Ofschoon het verbod geldt voor
bijzondere onderwijsinstellingen, worden
vooral zendingsscholen erdoor getroffen.
De regering zou deze maatregelen heb
ben genomen, omdat de zending gelde
lijke hulp' gevraagd omdat de be
volking Van Madras veel te arm zoi
zijn. Dit, aldus de regeringsautoriteiten,
is schadelijk voor de eer van het land.
:en commentaar op deze rege
ringsmaatregel schrijft het in het En
gels geredigeerde blad New Leader te
Madras, dat net verbod een onderdeel
is van de „niet verklaarde koude oor
log tegen het onderwijs". Het blad
wijst erop, dat het blijkbaar niet tegen
de eer van het land is, dat de regering
alle mogelijke moeite doet om zelf hulp
Advertentie
Naast ruime kei
moderne kleine piano's
HOUTMAN -
mooie collectie
SCHIEDAM.
Lambeth luisterde naar Luther
Voor het eerst in de geschiedenis slechts de kleine gemeenten, die vech-
van de Lambeth conferenties van an-1 tend hun hoofd boven water moeten
glicaanse bisschoppen, heeft een Lu- houden, ruggesteun zal geven, maar
therse bisschop het woord gevoerd ook de grote impuls zal zijn om in de
tot lijn collega's in de Engelse en sociale en politieke wereld iets nieuws
Episcopaalse kerken. Dr. Dibelius te scheppen. Dit nieuwe moet alle
legde nadruk op de belangrijke func- atheïstische pogingen om de wereld
van de wereldwijde gemeenschap d'J
n het oecumenische christendom,
sprak zijn hoop uit dat zij niet I
De kanonnen van.
De beslissingen over de toekomst
Europa, vervolgde bisschop Dibelius,
moeten niet in een aantal gevechtshan.
de zuidkust niet beklommen kon worden. Daarom j deUngen^ aan het front wordenuitgestre
Het- is een soort autobiografie, die Prediker in zijn bc
van zichzelf geeft. Niet in de geest van: toen werd
dit en twee jaar later kreeg ik die positiehij was tenslc
koning en veel hoger kan een mens niet komen! Daat
wist Prediker van zichzelf, dat hij buitengewoon wijs to
Dat moet hij zo af en toe eens duidelijk zeggenopdat de le
het niet zal vergeten. Maar hij zal ook dit wel als een vo
van ijdelheid in het ganse ijdele leven hebben beschow
Nu die autobiografie: Prediker vertelt, dat hij zichzelf op
proef heeft gesteld, o.m. door zich in het goede te verlustig
Het resultaat„Ook dit is ijdelh'eid. Van het lachen mc
ik zeggen: het is dwaas; en van de vreugde: wat werkt
uit?" Het goede leven ijdelheid Is dat werkelijk
Het is vaak een lange weg om daar achter te komen. M
het is niet het laatste woord. Het goede leven is n.l. all
en werkelijk goed mèt God, maar dan ook alléén. Predi
stelt het vast in de vorm van een vraag, die tegelijk
antwoord is: „Want wie kan eten en kan iets genieten bui
Hem?" Verkijk u niet op het goede leven, maar zoek het
God!
STRAKS DOCTOR TILANUS
JJET besluit van de senaat der Vrije heeft zich voltrokken dat de C.H,|
Universiteit, genomen op voor- alle op haar gedane aanvallen ti
stel van de juridische faculteit, om spijt, in en met haar eigen karakt
aan de heer H. W. Tilanus het ere- behouden is gebleven,
doctoraat in de rechtsgeleerdheid te Is de heer Tilanus zeer belang!
verlenen, zal allerwege met voldoe- geweest voor de C.H.U., niet mini
ning ter kennis worden genomen. geldt dit heel ons parlementaire
De verdiensten van de heer Tilanus ven. Het is voor een land van i
wettigen deze onderscheiding alles- zonderlijke waarde wanneer
zins. Deze week, bij de viering van ter bevestiging van de democri
het gouden jubileum der Christelijk- sche instellingen, onder zijn in\vone|
Historische Unie, is er ruimschoots figuren treft als hij.
gelegenheid geweest de betekenis van Dat het de Vrije Universiteit ls
straks doctor Tilanus voor zijn poli- hem dit eredoctoraat verleent
tieke organisatie, maar niet minder zowel hem als haar. Zij is de pro^
voor heel het politieke leven in ons stantse universiteit in ons la
land, te schetsen. het is haar oprecht streven, zi
Zelf hebben wij daarbij doen uitko- als zodanig te betonen. Als
men, hoezeer de C.H.U. zich laat lel- schappelijke instelling kan zij bovei
den door de overweging dat zij aan dien de onbevangenheid handhav(
heel ons volk ten nutte heeft te zijn. die voorwaarde is voor wetenschap
Zij. doet het zozeer dat zij de neiging pelijke studie en voor wetenschapp»)
heeft aan eigen partijorganisatie mo- lijke waardering tevens en die op a
gelijk wat weinig aandacht te be- dere levensterreinen wol eens
steden. minder gemakkelijk schijnt.
Welnu, van deze belangrijke poli- In doctor Tilanus gaat de Vrije Uifp
tieke beweging ls de heer Tilanus versiteit ook eren de grote nazarÉ
de typische representant. Zijn vrien- van De Savornin Lohman. Zegg«P
delijke gemoedelijkheid is kenmer- wij teveel wanneer wij beweren atji
kend voor karaktertrekken van de ook onder wie de Vrije University!?'
Unie. Maar laat men zich niet ver- nastaan de gebeurtenissen, destijd
gissen: vriendelijkheid mag van de rondom deze grote man. nog altij
heer Tilanus een voorname eigen- diep worden betreurd?
schap zijn, zij is niet zijn enige. De heer Tilanus krijgt het eredoctU
Daarnaast ls er zijn vasthoudend- raat uiteraard om eigen verdienstetei
heid, zijn zich-gedreven-weten door Zij zijn er groot genoeg voor. Daan
zijn overtuiging. denken wij ook aan zijn betekp*.
Niet het minst is iit laatste geble- voor het onderwijs. Dat de verlep'»l
ken in de moeilijke tijd na de be- ervan bovendien de gelegenheid b'e
vrijding. Verscheidenen bulten de de gedachten ln eerbied terug te lej
Unie hadden haar ten dode opge- den naar De Savornin Lohman
schreven. Men had niet gerekend met e*n wef bij uitstek gelukkige omstap
de trouw van duizenden en nog eens digheld.
duizenden. Men had al evenmin ge
rekend met het doorzettingsvermo- De verlening van dit eredoctoraa i
gen van de heer Tilanus. En zijn zal zijn een daad, de nieuwe doctön
houding vond weerklank. en tevens de Vrije Universiteit
Vriendelijk en vasthoudend tegelijk instelling van hoger onderwijs
heeft hij zich betoond en het voor nader als protestants-christelijke unl
buitenstaanders merkwaardige feit versiteit waardig.
EEN VRAAG BIJ EEN BOEK
]4ET is met genoegen dat wij hier uitsluitend te leven uit de geestelijw-1
de verschijning melden van een ke schatten die aan de kerk ge
boek van dr. W. A. Visser 't Hooft, schonken zijn; zij kunnen niet meet
de bekende secretaris-generaal van rekenen op de hulp van natio
de Wereldraad van Kerken: „De nale traditie of politieke macht;
vernieuwing van de kerk" (uitgave h®t vinden van de ware vernieu
Boekencentrum N.V., 's-Gravenha- wing door de prediking van hef
Evangelie wordt onder het commu
nisme een kwestie van erop of er-y'
D«ke
beklir
Jullie
„Die motortorpedoboot deed een van de eilanden
benoorden Rhodoi aan welk weet ik niet Daar
hebben ze een kalk geatolen. zeilden ermee door
de Turkze wateren, kwamen een Duitse patrouille
boot tegen en vernietigden die." Andrea zweeg even
terwille van het effect. „Ik was toen met mijn vis
sersboot nog geen halve mijl van hen vandaan."
Turzig boog zich naar voren. „En hoe hebben ze
zo'n grote boot dan wel kunnen vernietigen?" Het
wat merkwaardig dat hij «an het feit zelf niet twij
felde.
„Ze deden alsof ze onschuldige vissers waren, net
ala ik. Ik was juist door die patrouilleboot aange
houden. gevisiteerd en weer vrijgelaten", zei Andrea
deugdzaam. „Enfin jullie patrouilleboot kwam langs
zij hun oude kaïk. vlak ernaaat. Opeens werd er
van beide kanten geachoten Er vlogen twee bussen
door de lucht... in de machinekamer van jullie
boot. dacht ik. Poef!" Dramatisch hief Andrea de
handen op. „En weg was de patrouilleboot
„We vroegen ons al af... zei Turztg zacht. „Ga
▼erder."
„Wat bedoelt u. luitenant"" Maar Turzigs ogen
werden plotseling nauwe spleten en Andrea ging
haastig verder.
„Hun tolk werd ln dat gevecht gfdood. Met een
handigheidje kwamen ze erachter dat tk Engels
kan spreken., ik heb jaren op Cyprus gewoond, ziet
u. en toen hebben zc mij ontvoerd en m'n zoons
met de boot laten wegvaren
„Waar hebben die lui een tolk voor nodig1" vroeg
Turzig wantrouwig. „Er zijn Britse officieren ge
noeg die Grieks spreken."
„Daar kom tk dadelijk op", zei Andrea ongedul
dig „Hoe kan ik nou m'n verhaal doen als u me
telkens tn de rede valt? Waar was lk ook alweer"
O, Ja. Ze dwongen me langszij te komen toen hun
machine het opgaf Ik weet niet wat er toen ge
beurde. want ze hielden mt benedendeks. waar ik
da machine moest repareren, en toen begonnen ze
ta zuipen 't Is eenvoudig niet U geloven, luite
nant Turzig. dat kerels met zo n gevaarlijke op-
AllSTAM
kan ontwerpen voor alle volkeren
i laiiuen. imoi uc j 7 l.en' Euiopa staat nu voor de vraag.
vonden iemand, die de expeditie kon I •■Zal ons geloof m de komende tien jaren
besloten ze juist die kust
den er zelfs niet van dromen dat die beklommen
kon worden of dat een expeditie
juist daar zou landen. Maaf de geallieerden waag
den het en ze vonden iemand, die de expeditie kon - -
leiden. Hij kon geen Grieks spreken, maar dat hj®™'ïrden tot het bezit van een kleine
kwam er niet op aan. want ze wilden in de I groep, diezichin een atheïstische wereld
eerste plaats iemand hebben, die kon klimmen
daarom pikten ze de grootste alpinist uit, die
wereld rondloopt. Andrea wachtte andermaal .,rnrs. aa„n„Aa„
ogrnbkk opdat aijn woorden meer indruk aonden ^h»P„»»rtt_«ev»nden
maken en wees toen dramatisch naar Mallory. „En
dit is de man die ze uitkozen, luitenant Turzig! U
bent zelf alpinist en u moet hem dus kennen.
de opbouw
n we uitgevaren.
..Integendeel, ik geloof Je." Turzig knikte lang
zaam. als wist hij er heel wat meer van. „Ik geloof
Ja werkelijk."
„Werkelijk?" Andrea slaagde erin teleurgesteld
te kijken. „Nou goed. we raakten ln een zware storm.
De boot werd gekraakt op de zuidkust van dit eiland
en toen klommen we
„Halt'" Heftig richtte Turzig zich op en wantrou
wen glinsterde in zijn ogen. „Ik had je bijna ge
loofd! Ik geloofde Je omdat we meer weten dan Je
denkt en omdat je tot dusverre de waarheid sprak
Je bent slim. dikzak, maar niet zo slim als je
denkt Je vergeet één ding of misschien wist je
dat niet. Wij zijn van het Württembergische Gebirgs-
bataillon. wij kénnen bergen, makker! Beter dan al
le andere legers ter wereld. Zelf kom ik uit Prui
sen. maar ik heb letterlijk alles beklommen wat
de moeite van het beklimmen waard is. in de Zwit
serse zowel als in de Transsylvanlsche Alpen. En lk
zeg je dat de zuidkust niet beklommen kan worden
Dat is onmogelijk!"
„Misschien dat het voor u onmogelijk ia." Andrea
schudde droefgeestig het hoofd. „Als u niet oppast
zullen die geallieerden het nog van Jullie winnen
Zij zyn slim. luitenant Turzig.
„Wat bedoel je?" vroeg Turzig kortaf
„lk bedoel dit; ze wiaten dat jullie dachten dat
i Mallory. Keith Mallory uit Nieuw
[d door de klik i
woord is niet afhankelijk
isen. „Want God leidt de gang van
de geschiedenis naar zijn souvereine wil.
Wij die Christus toe -behoren zijn in de
geschiedenis Gods medearbeiders."
De toespraak van dr. Dibelius waarin
BBPBBMBBi l°eP zo sterk de nadruk werd gelegd op de
deed Turzig een paar stappen naar voren en stak noodzakelyicheid van een nauwer contact
de lantaarn bijna in Mallory s gezicht Bijna tien tussen de Europese kerken, had zeer
seconden lang staarde hij naar het afgewende, ver
trokken gelaat van de Nieuwzeelander en liet toen i caanse bisschoppeu.
de arm zakken zodat de lichtbundel een verblindend reeds de bisschop
witte vlek-i—l
Een scherpe uitroep, gevolgd door de kl
nee de batterij-lantaarn werd aangestoken,
zijn voeten tekende. Wel -
knikkend verwerkte Turzig dit alles lang
zaam.
„Natuurlijk!
Mallory"
mompelde hij- „Mallory.. Keith
Natuurlijk ken ik die. Er is geen soldaat
Abteilung die hem niet kent." Hij schudde
het hoofd. „Ik had hem moeten herkennen on
middellijk moeten herkennen." Een tijdje stond hij
met gebogen hoofd doelloos met de punt van zijn
rechtervoet in de sneeuw te prikken en keek toen
plotseling op. „Voor de oorlog ja zelfs nog tij
dens de oorlog zou ik er trots op zijn geweest u te
kennen, blij zijn geweest kennis met u te maken,
maar niet hier niet nu. Nóóit meer! Ik wilde bij
alles wat me dierbaar is dat ze een ander hadden
gestuurd Hij aarzelde een ogenblik, scheen verder
te willen spreken bedacht zich toen en wendde
zich op vermoeide toon tot Andrea „Mijn excuses,
dikzak Je hebt werkelijk de waarheid gesproken
Ga verder." (Wordt vervolgd./
zeker de instemming van de 300 angli-
bisschoppen. Voor hij sprak had
ML Je bisscnop van Sheffield zijn
keer j vreugde er over uit gesproken dat dr.
Dibelius niet slechts als een kerkelijk
leider van de luthersen, maar ook als
één van de voorzitters van de Wereld
raad-aan de conference deelnam.
Advertentie
Kinderkopjes
Babyderm Haarwater (Haar-
groei-tonic) legt reeds in de jeugd de
basis voor een gezonde haargroei.
Flocoi» IVO Voor longe Mjd 'o.r.lk.nd.
Babyderm Kinder-Shampoo:
Geen traantjes meer, niet scherp voor
snd »oor ±60 wasilng*«i.
n Apoth. en Oregliteriian.
ge). Het is een verzameling van le
zingen, over dit belangrijke onder
werp in 1955 gehouden te Oxford.
Respect dwingt het af, dat dr. Vis
ser 't Hooft, die zichzelf noemt kerk er inderdaad scherp ojbe
„rondtrekkend secretaris van de toe te zier da* ziJ z»ch niet door dtve
oecumenische beweging" en van wereld gevangen laat nemen, OveJw
wiens arbeid als zodanig men zich rigens betwijfelen wij of een „bond*1®
nauwelijks een voorstelling' maken genootschap" reeds met „gevang®
kan, bovendien ln staat is gebleken &en genomen worden" gelijkge-e
tot deze diepgaande studie. steld mag worden, ja of tussen de(w;
ze beide niet nog tal van mog«jze'
Wij mogen in deze studie wel een lijkheden liggen.
resultaat zien van enerzijds gefun- Hiermee komen wij dan aan onztVi
deerde theologische kennis en voor- vraag. Dat de kerk zich niet wenslhc
al ook een leven bij de bijbel zelf, te laten vereenzelvigen met we'1"
en van aan de andere kant een da- reldse machten, achten,wij volko'h(
gelijks contact met de kerk, zoals men juist en een waarschuwing'le
zij zich met grote rijkdom aan hier is bepaald niet misplaatst."
verscheidenheid in de wereld open- Maar is hier niet even goed een
baart. waarschuwing op haar plaats tegen ec
De vernieuwing van de kerk zo een generalisering van wat dan welL
heeft dr. Visser 't Hooft zijn lezin- onder „wereldse machten" wordt
gen genoemd, en men kan bevroe- verstaan?
den wat hij hieronder verstaat: De lezer begrijpt wel wat we be- i
het belangrijke streven van de doelen. We denken aan zekere; or- J
kerk om weer kerk te zijn, onbe- ganisatievormen van christenen,
vangen staande in de wereld juist bijvoorbeeld op politiek of sociaal
wijl zij zich gebonden weet aan gebied. Zijn zij „wereldse mach- G
het Woord van God en daarom tot ten"? Wij begrijpen dat de kerk
een wezenlijke kracht in de wereld. zich ook met deze organisatlevor-
Men beschouwe het als een vrucht men n'et mag vereenzelvigen en
van de aandacht waarmee wij het dat de kerk ook ten overstaan van,
boek van dr. Visser 't Hooft heb- deze organisatievormen haar zelf
ben gelezen, wanneer wij opmerken standigheid en haar onbevangen-
dat het bij ons ook een enkele heid volkomen zal dienen te bewa-
vraag heeft opgeroepen. Wij laten ren.
haar hier volgen. Iets anders is of de kerk hier de-
De schrijver laat een waarschuwing zelfde distantie, hetzelfde isolement,!
uitgaan dat de kerken zich niet zal hebben te beoefenen als met
gevangen moeten laten nemen door al,e andere verschijningen die zich
de wereld. Hieronder verstaat hij hier en op andere gebieden kunnen
dat zij bewust of onbewust een voordoen.
bondgenootschap aangaan met we- Onderscheiden, niet maar scheiden,
reldse machten en daar zozeer in zal de kerk moeten doen. Er
verstrikt raken dat die bondgenoot- "ggen tussen het aangaan van
schappen de vrijheid van de kerken een bondgenootschap en het zich
belemmeren of in gevaar brengen, gevangen laten nemen gelukkig
Zo kan een keten ontstaan die de nog mogelijkheden en een kerk die
kerk aan de wereld bindt. op gelukkige wijze aan het euvel
Waar er zulke bondgenootschap- van de vereenzelviging ontkomen
pen bestaan, vrage de kerk zich is zal niet willen vallen in de fout
af of zij zich daarvan niet moet van de generalisering. Ook het on-
bevrilden. Het Woord Gods zelf is derscheiden zal een bewijs zijn van
een bevrijdend woord. de vrijheid waarin zij staat.
Zo kon het ook wel eens het geval Onze vraag is of dr. Visser 't Hooft
zijn dat het communisme aan de bij zi.in belangrijke opmerkingen
bevrijding van de kerk meewerkt, over de plaats van de kerk ln de
Het communistische systeem lm- wereld ook niet op dit facet had
mers dwingt de kerken, geheel en dienen te komen.
