Ilicumc piltsdje (Ttfurant
Ned. bouwbedrijven onder
toezicht van
de regering
INDONESISCHE CHEF-STAF BEPAALT:
Djakarta: Papoea's
nu staatsburgers
Koningin als
mijnwerker
Kremlin geeft
Tito uitleg
BEZOEK MACMILLAN AAN
PARIJS GROOT SUCCES
Middenstand fel gekant
tegen lioger PTT-tarief
Kingsford Smith geëerd
op Schiphol-expositie
Plastic zakje
van de ANWB
Arrestant twee
keer ontsnapt
GRACIA EN RAINIER
LUNCHTEN IN VEERE
Alaska 49-stp
staat in L.S.
China gebelgd
over afbreken
besprekingen
Zag gezagvoerder KLM-toestel
derde Explorer vergaan?
II
DINSDAG 1 JULI 1938
BUREAUS: Steenstraat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen- t
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936.
CHRISTEL!JK-NATIONAAL DAGBLAU
Voor Leiden en Omstreken
Negenendertigste jaargang no. 11298
„^lanhttstidj is abfMmtt
myo in trijijcnsppfi"
WEINIG zien
VEEL te zien
Zie pagina 4
'NE INDONESISCHE REGERING heeft bij decreet alle Nederlandse
aannemingsbedrijven onder regeringstoezicht geplaatst. Er is een
entrale commissie in het leven geroepen, die toezicht moet houden op de
ïaatschappijen en die te zijner tijd nieuwe directeuren of directieleden
loet benoemen in de leiding van de Nederlandse bedrijven. Het is niet
ekend hoeveel firma's onder het decreet vallen. Alle eigendommen van
e betreffende bedrijven staan eveneens onder regeringstoezicht. Het
ecreet heeft een terugwerkende kracht tot 25 juni en werd ondertekend
oor de chef-staf van het leger, generaal-majoor Nasution.
Nederlandse zakenkringen zijn van mening, dat nu een wettelijke vorm
s gegeven aan een toestand, die in feite al heeft bestaan sedert in decem-
>er van het vorige jaar de bekende maatregelen tegen de Nederlandse
ndernemingen werden afgekondigd.
Het toezicht over de uitvoering
an het decreet is opgedragen aar
minister van openbare werken.
>e employees en directies van de
annemingsbedrijven dienen alle
ers die door of namens de minister
oor openbare werken worden ge-
Koningin Elizabeth van Enge
land had zich gisteren in een
mijnwerkerskostuum gestoken,
om een kolenmijn bij Kirkcaldy
in Schotland van binnen te be
kijken. De Koningin bracht een
half uur in de mijngangen door.
Voor het paviljoen op Schiphol staat
de oude Fokker, waarmee Kingsford
Smith en Van DUk triomfen hebben
gevierd. Uit de aard der zaak had de
ambassadeur van Australië, de heer
Mcclure Smith, die de tentoonstelling
over Kingsford Smith opende, veel
belangstelling voor het oude toestel.
geven, op te volgen. De kosten voor
het beheer zullen door de Neder
landse firma's worden gedragen.
Talrijke particuliere en overheidspro
jecten worden door Nederlandse firma's
uitgevoerd. Ook enige Indonesische firma's
op dit terrein worden geleld eu gefinan
cierd door Nederlanders.
Subandrio, de Indonesische minister
van buitenlandse zaken, heeft vanmorgen
verklaard dat de regering inlichtingen
inwint over het Nederlandse plan om
troepenversterkingen te zenden naar
Nederlands Nieuw-Guinea, voor de aan
passing van de beveiliging van dat gebied
aan de nieuwe verhoudingen en tech
nische ontwikkeling. De Indonesische
minister deelde mee, dat zijn regering
van dit voornemen reeds op de hoogte
was en nu op een geschikt moment zal
reageren.
Australië zal het Nederlandse voorbeeld
niet volgen. De Australische minister van
defensie. Cramer, deelde vandaag mee.
dta na de bekendmaking van het Neder
landse voornemen, geen besprekingen
zijn gehouden over uitbreiding van het
Australische militaire apparaat
De minister zei dat de Australische
strijdkrachten in oostelijk Nieuw-Guinea
het „Pacific Island regiment" en de vrij
willige reserve omvat. In het Pacific Is
land regiment doen 700 Papoea's dienst.
ondeT leiding van offcieren van do
Australische landmacht. Zij zijn geconcen
treerd in de belangrijkste centra. Voorts
is er een in Australië zelf opgeleide een
heid, die gereed staat om snel te worden
ingezet wanneer dat nodig mocht zijn.
Inmiddeels heeft het Indonesische
parlement vandaag een wetsontwerp
op het staatsburgerschap goedge
keurd, waarin de bevolking van
Nederlands Nieuw-Guinea als Indo
nesisch staatsburger wordt be
schouwd. Voorts wordt in het wets
ontwerp bepaald, dat personen die
naar het buitenland zijn gevlucht
omdat zij bij de opstand betrokken
waren, van het staatsburgerschap
vervallen zullen worden verklaard.
De goedkeuring van dit artikel is
echter uitgesteld op verzoek van een
lid van de Nahdatul Ulama.
De sterke islamletische Masjumi-partij
ontevreden over de recente kabinetswijzi
gingen in Djakarta, heeft vandaag eer
verklaring uitgegeven, waarin zij' nog
maals verklaard, dat de regering-Djuands
ongrondwettig is. Ook a<-;u de Masjum
het opstandelingenverbond in Midden-
Sumatra en Noord-Celebes in strijd
de grondwet. Zij pleit voor het isoleren
van de communistische partij en vi
van de regering een uitleg over de wijzi
gingen in bet kabinet.
Rusland heeft een grote lening aa
Zuid-Slavië moeten uitstellen om te vol
doen aan de plannen van premier Chroesj-
tsjef voor een nieuwe enorme uitbreiding
van de Russische chemische industrie, zo
heeft het Kremlin vandaag bckendgc-
In de nota's, gewisseld tussen de beide
landen en vandaag gepubliceerd ia de
Prawda, ontkent de Sowjetunde de be
schuldiging van de Zuidslavische rege
ring dat Rusland de leningsovereenkom
sten geannuleerd heeft. In tegendeel werd
voorgesteld, de leningen uit te stellen
tot 1962, aldus de nota's. De Russische
regering stelt nu voor de termijn te
wijzigen in 1962 tot '69.
Oost-Duit9land heeft gisteren even de
Ideologie naar het tweede plan gedrongen
en zijn handelsakkoord voor 1958 met
Zuid-Slavië ten bedrage van 190 miljoen
gulden verhoogd tot 260 miljoen.
Ook mr. Luns ontmoette De Gaulle
standsvakcentralen hebben in
een brief aan de minister van ver
keer en waterstaat hun ernstige be
zwaren uitgesproken tegen de
gekondigde verhoging van de tele
foontarieven door de P.T.T. Dit is
de derde verhoging bij het staats
bedrijf in zeer korte tijd.
De maatregel, zegt de brief, zal bij de
leden een slechte indruk maken. Ingevolge
het prijsstabilisatiebeleid kan het bedrijfs
leven in het algemeen geen gestegen loon
kosten doorberekenen. Loonsverhogingen
kunnen slechts worden toegestaan, als dit
niet prijsverhogend werken.
Bovendien lijkt de noodzaak voor deze
tariefsverhoging bij de PTT niet aanwezig.
De opbrengsten van de tariefsverhogingen
Roemrijke daden
met de Old Bus
DE AUSTRALISCHE ambassadeur
in Den Haag, H. Mcclure Smith
heeft gisteren op Schiphol de ten
toonstelling „Kingsford Smith" ge
opend. die gedurende de maanden
juli en augustus in het paviljoen van
de luchthaven wordt gehouden.
De tentoonstelling over deze grote
Australische luchtvaartpionier is gemaakt
door de portier van het stationsgebouw
van het vliegveld in Sydney Austin E
Burne, die er 25 jaar aan heeft gewerkt,
een arbeid van 85.000 man-uren.
Op de show is onder meer eep schaal
model van de Southern Cross, de drie-
motorige Fokker F7B, waarin Kingsford
Smith zijn beroemde prestatie verrichtte
en waarin hij samen met de K.L.M.-vlie-
ger Van Dijk de oceaanvlucht maakte
Verder zijn er allerlei foto's, schilderijen,
kaarten, gedenkboeken en dergelijke
waarmee de geschiedenis van de Southern
Cross, van Fokker en van de grote pionier
zelf wordt getekend. De opbrengst van
de tentoonstelling is bestemd voor he»
Prinses Beatrix-poliofonds.
De Australische ambassadeur consta
teerde dat de prestaties van Kingsford
Smith met zijn Nederlands vliegtuig een
band hebben gelegd tussen Australië en
Nederland. Austin Burne. de schepper
van de expositie, vond dat Nederland
zeer veel bijgedragen heeft aan de fan
tastische prestaties van Kingford Smith
met de „Old bus" zoals de F 7B werd
genoemd. De directeur van Schiphol,
U. F. M. Dellaert, haalde herinneringen
op aan de tijd, waarin Kingsford Smith
op Schiphol vertoefde en hem een stukje
van de vleugel van de Southern Cross
ten geschenke gaf, toen het toestel in
Amsterdam moest worden nagekeken. D*
heer Dellaert toonde het aanwezige ge
zelschap zijn waardevol geworden sou
per 1 november 1957 v::: t namelijk ge
heel toegevoegd aan de extra-reserve, die
sinds 1955 reeds 40 miljoen gulden be
draagt. Het batig saldo van deze tariefs
verhoging zal daar ook wel aan ten goede
komen.
Indien zich stijgingen van de arbeids
kosten voordoen, is het beter, deze
Interne maatregelen op te vangen,
klein- en middenbedrijf moet meestal
intensief gebruik van de diensten var
PTT maken en kan zich daarin moeilijk
beperken.
De bonden verzoeken de minister
ook, het daarheen te leiden, dat de tariefs
verhogingen per 1 juli van dit jaar geei
doorgang zullen vinden
Schillen niet in hoecl
van uw vrouw, maar in
In de strfjd tegen verontreiniging van df
natuur door het recreatiezoekende pu
blick sluit dc ANWB thans bij iedere
door zijn leden aangevraagde reisroute
een plastic zakje In, waarop de bekende
„prikstok-plaat" is afgebeeld met de
slogan: „Dat hoort in een vuilnis
vat".
Op een bijgesloten kaartje schrjjft de
ANWB: „Als u straks, op uw vakantie,
hier of in het buitenland, gezellig in de
vrjje natuur heeft zitten pick-nicken. zit
ook u ongetwijfeld weer met het pro
bleem: Waar laat ik na dit aangenaam
verpozen de schillen en de dozen, zon
der de eigenaar van dit bos te grieven
„Er is natuurlijk altijd de theoretische
mogelijkheid, om er uw broekzak of de
hoed van uw vrouw mee op te vullen,
maar er zijn toch waarlijk fraaiere en
hygiënischer oplossingen".
„Een dergelijke oplossing hoopt de ANWB
gevonden te hebben in bijgaande plastic
zak, die bovendien het voordeel heeft,
dat zjj vele malen te gebruiken is".
„Wjj wensen u een prettige vakantie," zo
besluit de ANWB de bijgaande bood
Langzaam maar seker trekt een
ploeg van drie tractoren door het
wijde polderland van Oostelijk
Flevoland: de greppels trekkend,
nodig voor de afwatering. Per uur
vordert men vier kilometer
millan van Engeland aan de
Franse premier De Gaulle is, zo
zei men gisteravond in Parijs, een
schitterend diplomatiek succes ge
worden. De besprekingen tussen de
twee premiers hebben alle twijfel
weggenomen, die nog kon bestaan
over de trouw van De Gaulle aan de
N.A.V.O. Premier Macmillan zei zelf
over de besprekingen, dat hij zich
geen enkele dergelijke conferentie
tussen Frankrijk en Engeland kon
herinneren, die zo geslaagd was.
Het belangrijkste van de conferentie
is wel. dat Macmillan er geen bezwaar
tegen heeft gemaakt, dat Frankrijk lid
wordt van de zogenaamde „atoomclub"
De Engelse premier zou achter de aspi
raties van Frankrijk staan een atoom-
mogendheid te worden.
In het communiqué, dat de staatslieden
na hun gesprek hebben uitgegeven,
klaren ztj het volkomen eens te zijn
Nadat hij op heterdaad betrapt wa
bij het stelen van kabelmateriaal uit
een opslagplaats van de Venlose ge
meentebedrijven en door de politie wa»
aangehouden, heeft de 24-jarige M. J
uit Venlo toch nog kans gezien te on
snappen, toen men hem uit dc politit
auto naar het politiebureau wilde ove
brengen. Bij het uitstappen wist hij zich
los te rukken. Bij de achtervolging
waarbij een vijftal schoten werden ge
lost kreeg de politie de voortvluch
tige opnieuw in de kraag, maar door
zich snel van zijn jasje te ontdoen
kwam X. weer los en ditmaal met meer
succes. Hij is tot nog toe onvindbaar
gebleven.
je Veere heeft gisteren hoog
bezoek gehad. Prins Rainier en prin
ses Gracia van Monaco, die deze
dagen de Wereldtentoonstelling be
zoeken, waren Brussel even uitge
broken voor een autotocht, die hen
in Zeeland bracht. Het Monegaskisch
vorstelijk paar maakte een rit over
Walcheren en lunchte in het oude
en exclusieve restaurant De Camp-
veerse Toren te Veere.
Het was op een van de (nog) vrije veren,
die de verbinding VlissingenBreskens
onderhoudt, dat de vorstelijke toeristen
werden ontdekt. Een automobilist las op
een voor hem de pont oprijdende blauwe
stationcar de woorden „Prince of Monaco'
en attendeerde het pontpersoneel op het
vorstelijk paar. Onmiddellijk kreeg de
stationcar een goede plaats op het voorste
deel van de pont, evenals de volgauto.
Ook in Veere werd al gauw bekend, dat
het charmante paar zich in de vestingstad
ophield en minimum van tijd leek heel
het stadje op de been te zijn. Men zag de
Prinses, gekleed in een geel ballontoiletje
en grote zomerse hoed aan de arm va
Prins na de lunch het oude restaurant
verlaten om de tocht over Walcheren
Die lunch werd gebruikt temidden
andere gasten en bestond uit gerookte
paling, kreeft en nassi goreng, geheel
la carte. Een twaalfjarige meisje stoorde
het paar geenszins, toen zij het restaurant
binnenstapte en prinses Gracia een hand
je mocht geven. De prinses begreep welis
waar niet dat het meisje om haar hand
tekening kwam vragen, maar knikte toch
vriendelijk toen het meisje vertelde
prentbriefkaart naar Monaco te hebben
gezonden bij de geboorte van prins Albert
Verheugd over de ontmoeting huppelde
het meisje ten slotte weer naar buiten,
naar haar zenuwachtig wachtende vrien
dinnetjes.
Het paar tekende het gastenboek en
vervolgde de tocht, die de gehele middag
de zeer belangrijke noodzaak van da
verdediging van de vrije wereld.
Over de vrijhandelszone moeten de
premiers het echter nog niet eens gewor
den zijn. De Gaulle heeft Macmillan
duidelijk gemaak'.. dat Frankrijk op
grond van zijn bijzonder belangrijke
binnenlandse problemen op agrarisch en
industrieel terrein zeer voorzichtig te
werk moet gaan.
Minister Luns
Ook de Nederlandse minister van
buitenlandse zaken, mr. J. M. A. H.
Luns, heeft gisteren een bezoek ge
bracht aan premier De Gaulle. Hij
sprak een half uur met de generaal
en zei later zeer tevreden te zijn over
het onderhoud. De Nederlandse am
bassadeur in Parijs, mr. J. W. Beijen
nam aan het gesprek deel.
In het algemeen heeft minister Luna
met De Gaulle gesproken over proble
men met een multilateraal karakter en
in het byzonder over de gemeenschap
pelijke markt en de eventuele vorming
van een vrijhandelszone. Verder ging het
gesprek over de N.A.V.O. en ook het Al
gerijnse probleem kwam ter sprake.
De Amerikaanse Senaat heeft gisteren
lijn goedkeuring gehecht aan het wets
voorstel om Alaska te maken tot de 49ste
staat van de Verenigde Staten. Het ont
werp moet nn alleen nog door de Presi
dent worden ondertekend.
Alaska zal de eerste nieuwe staat zijn
sinds de toelating van Arizona en Nieuw
Mexico in 1912 Hot gebied heeft een
oppervlakte, gelijk aan een vijfde deel
van de 48 staten. In 1867 werd Alaska
voor 7.200.000 dollar van da Russen gs-
kocht.
Peking heeft geëist dat de Verenigde
Staten binnen twee weken de Amerl-
kaans-Chinese besprekingen in Genèv#
ten hervatten door binnen die termijn
gevolmachtigde afgezant met de rang
ambassadeur aan te wijzen. Zo niet.
dan zal communistisch-China de onder
handelingen als door Amerika afgebroken
beschouwen.
De besprekingen op ambassadeursniveau
begonnen in augustus 1955 te Genève. Na
de 73ste conferentie, die in december j.l.
gehouden werd, deelden de Chinezen mee
dat Alexis Johnson, de Amerikaanse am
bassadeur in Tsjechoslowakije, had mee
gedeeld, dat hij zich als vertegenwoordiger
van de V.S. terugtrok, omdat hij tot een
andere post was geroepen.
Het doel van de conferenties was de vrij
lating te verkrygen van ongeveer veertig
Amerikanen. Dat is geschied, maar by het
zoeken naar een oplossing voor andere
kwesties stuitte men steeds op bijkans on
overkomelijke moeiiykheden.
Het Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken heeft gisteren reeds meege
deeld, dat het niet van plan is zich te
onderwerpen aan het „ultimatum van
twee weken", zoals dat door de Chinezen
werd gesteld.
Ook weerschip
HET HEEFT er alle schijn van,
dat gezagvoerder J. P. Krouwel
van de KLM-Super Constellation
PH-LKL, Desiderius Erasmus, de
spectaculaire laatste ogenblikken
van de Explorer-lil, de jongste
Amerikaanse kunstmaan heeft ge
zien. Gisteravond kwam hij met zijn
toestel uit New York op Schiphol
aan, waar hij zijn relaas vertelde.
Hy was vrydagavond precies op tyd van
Shannon in Ierland naar New York ver
trokken, half elf. Het weer was, op
10.000 voet hoogte, prachtig. Het ge
beurde drie uur na vertrek, toen tweeds
bestuurder C. den Hoedt hem de juist»
positie kwam meedelen. De gezagvoer
der van een toestel is namelijk ver
plicht zich op een Oceaanvlucht na elke
vyf graden te melden by het daarvoor
aangegeven radiostation.
op
oceaan zag een
lichtschijnsel
Op 52 graden noorderbreedte en 35 gra
den westerlengte zagen beiden plots»
ling een vunge bol. die aanvankeiyk
de grootte bad van Vernis en van rechts
naar links kwam. Hy ging stijgend voor
het toestel langs. Daarna daalde de
Explorer of de meteoor of wat het dan
ook was. onder een hoek van 110 gra
den. Het licht werd steeds helderder
wit. Er was een korte staart, die ook
helder licht gaf. Een gegeven moment
had het verschynsel de grootte van
ongeveer een vyfde van de maan. Toen
spatte het uiteen in drie stukken.
Gezagvoerder Krouwel had daarna een
telegram samengesteld van dc volgende
Inhoud: Zeer helder licht waargenomen,
dat zich met enorme snelheid door het
luchtruim voortbewoog, van NN'W naar
ZZO. Uit elkaar gespat in drie delen.
Grootte ongeveer een vijfde van de
Het radiostation, dat deze boodschap ont
ving, gaf haar door aan New York. die
weer het Smithsonian Observatory in
Cambridge (Mass.) op de hoogte bracht
De gezagvoerder heeft ook nog het
weerschip C opgeroepen, waar men het
verschynsel ook. zy het zwakker, had
opgemerkt.
De heer Krouwel kon In New York geen
bevestiging krygen van zyn vermoeden,
dat hy het vergaan van de Explorer
III had gezien. Wél staat vast, dat dit
satellietje in de nacht van vrydag op
zaterdag omstreeks dezelfde tyd i
zijn verbrand ln de atmosfeer.
Plaatselijk onweer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Perioden met zonneschyn,
maar ook plaatselijk enkels
onweersbuien. Zwakke lot
matige wind, In hoofdzaak
oostelijk Warm. maar later
tn het tulden van het land
enige afkoeling.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
i beslag r
Onderweg ontmoette i
nog een Zeeuwse schone, die weJ
handtekening wist te bemachtigen en
filmploeg van Polygoon-Profilü, dde toe
vallig op Walcheren aan het werk was.
Via Middelburg en Vlissingen en Breskens
gmg het tegen de avond ten slotte i
richting Brussel, waar het bezoek aan de
Expo werd voortgezet.
Bij het zwemmen in de Berkel zyn
gisteren ter hoogte van de stuw te War
len (gem Warnsveld) de 12-jarige Fcr
die en de 14-jarige Gonnie Palsenberg.
de enige kinderen van de hee
vrouw Palsenberg te Warlen, verdron
ken. Zy konden goed
ONO
wiixhtil
«todMil
