1
CHRISTELIJK
■N
Gemengde jeugdvereniging
zestiende eeuw bekend
m
Kweekschool geen basis
voor de universiteit
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Werk van CJMVwordt
krachtig gesteund
De kerk zij solidair met de
„instrumentale mens"
Man, Zoutelande - 2 linkerhanden - vertt met qemak en CETALAC
Vryers ende vrysters
Ds. H J. van Heerden zijn ru
briek Bondtpraat van De Jonge
man. het blad van het voormali
ge CJMVf wij nemen de kans
nog waar, het blad verdwijnt in
teptember. in zijn 98ste jaar
gang):
\LS curiosum wil ik jullie dit
z» keer iets uit de historie door
geven. Wij menen wel eens. dst
de chr ngelingsvereniging zoals
die in het midden van de vorige
eeuw ls onUlaan. in ons land het
eerste teken van jeugdwerk ls ge
weest. Dat is ln vele opzichten
waar en niet zonder grond mogen
we ons Verbond zien als de oud
ste jeugdorganisatie op onze va
derlandse bodem.
Overigens is dat niet een feit
om al te veel nadruk op te leg
gen. Je mag het mijnentwege zien
als een eer. Doch dan niet als een
eer. die ons doet stoffen op een
eeroied vaardig verleden doch
veeleer, die ons stimuleert om
met jong élan m het heden te
staan en de toekomst tegen te
treaen.
Want ..ouderdom" kan inzon
derheid voor een stuk jeugdwerk
een groot gevaar betekenen, nl.
dat van verstarring, van te-ster-
ke-gebondenheid aan wat niet
meer leeft, aan wat louter-traditio-
neel geworden ls, het verleden
kan ook ballast zijn. het kan het
vinden van eigen-tijdse vormen in
de weg staan. Het kan. Maar het
hoeft niet. Het doet mij deugd om
nu hier, dan daar in ons werk al
lerlei frisse initiatieven te ontdek
ken. Het gaat er daarbij altijd om.
dat men met het badwater niet
ook het kind wegwerpt. Of met
andere woorden, aat men in nieu
we vormen en gestalten toch de
eigenlijke inhoud van ons werk
weet te bewaren en de bedoeling
te raken.
TK moet nu Ijlings terug naar het
A uitgangspunt van deze Bonds-
praet. Jullie zoudt anders terecht
vragen: Waar blllft-ie nou met
dat historisch curiosum.
Wel. het is niet waar. dat er on
der de jeugd van ons volk nooit
iets gaande geweest zou zijn voor
de 19e eeuw. Het is ook niet waar.
dat pas sinds de nieuwe kerkorde
de Hervormde Kerk zich met de
jeugd bezig houdt.
Eén en ander blijkt nl. uit het
geen verhandeld is op de (provin
ciale) Synode van Eaam op 2 juni
1586. Aan het slot van de acta van
deze vergadering staat het volgen
de te lezen (ik hoop, dat je met
de oud-Nederlandse spelling niet
te veel moeite zult hebben):
..Art. 34. Wort gevraacht. hoe
men doen zal In die taamencompet#
vrysters om haar te oeffan«n int par-
Uculler in Codes woert met leeen.
uytlegftn, vreegen over te etellen en-
da aingen Wort geantwoert. alzoo
Iroote desordre ln vele plaatsen
aer uyt gevolge dat het aUchte-
lycker waere dieselfde gans te on
derla tan. doch In plaats», daar dia
tot noch toa sonder opspraecke met
stichting# onderhouden is, zu^en dia
dlenaeren derzelfder gemeynten
vooralen dat dia Jongelieden geen#
vergaerderlngen aanstellen sonder
byw escn eeiüger ouderlingen".
overduidelijk:
s. het ia toen begonnen met
..gemengd werk"; het waren
..vrijer» en vrijsters", die in één
vergadering bij elkaar kwamen.
Daar lag dus toen al een praelu-
dium van wat nu tot fusie geleid
heeft.
b. het programma was van ze
kere eenzijdigheid niet vrij te plei
ten.
voigc? i blijkbaar uit de band; er
vloeide uit deze samenkomsten
..groote desordre" voort. Je zou
eigenlijk wel eens willen weten,
wat er precies aan de hand ls ge
weest Een soort rock-'n-roll jeugd
van de 16c eeuw'
De kerk moest er ln elk geval
niet veel van hebben en er moes
ten. waar het toch voortging
vond. ouderlingen bij zijn.
..jeugdouderllng
louter een figuur
dus ook niet
samenkomsten zich ontwikkel
den tot een kerkje naast de kerk.
een soort conventikel.
Zo besloot dan de synode van
Alkmaar, die het volgende jaar
(1315 mei 15871 gehouden werd.
aan deze vergadering -een einde
In de acta dezer synode staat
daarover geschreven.
„Art. 12. 1. Oft het niet noodlicn
en sy. tot wechnemtnge aller confu-
sien ende ongescfuckthelden. oordre
te stellen op die groote tsamenenn.
sten der jongenlulden, welckc met
eer. gebeth begonnen ende met een
danckaegginze besloot en worden en
de tn derwel-ken aenlgen te*t der
h echnfftuir by tor--
geenszins sullen tcegelae-
t welk door een ander hand
schrift dezer Acta wordt medege
deeld. dat namelijk deze jongelie
den ..tot in de nacht te samen blij
ven. eer sij scheiden".
De kerk schijnt in dezen niet te
vergeefs gearbeid te hebben. De
ze verenigingen zijn verdwenen.
In de synodale acta wordt er al
thans niet meer over gesproken en
van elders zijn zij ook niet bekend
Dat kerkje-spelen is trouwens
ook later in de geschiedenis wel
voorgekomen Nu wijlen dr. J. H.
Gunning J.H.zn vertelt ergens, dat
hn m een van zijn gemeenten
kreeg Gunning uit de mond
de voorzitter te horen:
't moet me van het hart
af. dominee, toen ik je zo hoorde
spreken werd ik zó bepaald bij
het psalmwoord: ..ik ben verstan
diger dan al mijn leraars", dat
er thans ln mijn ziel maar één
bede la: ..Och, Here, open toch de
ogen van Je knecht, dat hij zijn
boze wegen moge inzien"." En in
het gebed aan het eind van de
vergadering kreeg Gunning met
de moderne burgemeester, de on
gelovige dokter en nog een paar
inwoners bedektelijk doch venij
nig een veeg uit de pan
Gelukkig hebben dergelijke din
gen. voor zover ik weet, tot de uit
zonderingen behoord.
Hoogleraren pedagogiek en psychologie:
IF
Beroepbaarstelling: vie. J. D. Wuister.
rnllnmiinm tlim t," de" ceslaasde kandidaten Donrenskade 52. Leiden.
I_x>110quiuni autiuin Het lijkt de adressanten oniuist. aan d» Beroepen te BrieUe: J. W. Valkenburg,
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Aangenomen naar Hansweert ftoez.):
ic. J. Bronsgeest te 's-Gravenhage.
Bedankt voor Kockengen: J. J. Poort,
reserve-legerpredikant te Tilburg; voor
Ouderkerk aan den IJssel: J. T. Door
nenbal te Oene; voor Goedereede: kand.
H. Zethof te Putten.
voor sommigen
i de Statcn-Generaal
opleiding, van welker resultaat nog zo voorheen emigrantenpredikant, thans te
einig bekend is. het toegangrecbl tot
riiversitaire examens te verbinden.
Zij geven vervolgens antwoord op de
of het programma der kweek-
ren kenbaar gemaakt tegen de door mi- juist voor de studies der pedagogiek
nister Cal» voorgestelde regeling, waar-1 der_ psychologie-
bij volledig bevoegde onderwijzers (der-
de leerklng van de kweekschool) u~
De wetenschappelijke studie der pe-
be-l dagogiek stelt problemen van een an-
sfttera van de oude hoofdakte toegang dere orde dan haar praktische beoefe-
zouden krijgen tot de universitaire ex»- nlng waarvoor de kweekschool opleidt,
mens in de pedagogiek en psychologie.: Ernstig moet worden betwijfeld of
Een algemene en voorbehoudloze toe-j deze onderwijzers over voldoende ken-
latlng van deze volledig bevoegde
derwijzers tot de universitaire
achten xlj ongewenst.
bevinden, die
piet vrucht een academische studie In
de belde genoemde vakken zouden kun
nen volbrengen.
beroemde
geneesmiddelen
in f tablet
doen wonderen!
Bij pijn, griep ol „landerig" ge»o«l zorgl tta takal
labiel del U wetr m.t pla,.., U„ wtA kunt do.nl
Daarom stellen zij voor, volledig be
voegde onderwijzers te beschouwen als
..bijzondere gevallen" in de zin van art.
133 der hogeronderwUswet. ongeacht
hun leeftijd en zonder dat zij voor de
daarvoor bestemde commissie hoeven te
verschijnen. Dit houdt in dat zij op de
zelfde voet zullen worden behandeld als
de andere „bijzondere gevallen" en dus
na een met goed gevolg afgelegd collo
quium doctum tot de universitaire
examens kunnen worden toegelaten.
Door deze maatregel, zo menen de
hoogleraren, zouden de universiteiten
een garantie hebben, dat slechts die
genen worden toegelaten, die met re
delijke kans op succes de universitaire
studie aanvangen. Aan degenen, die
zich aanmelden zonder voldoende voor
bereiding, worden latere teleurstellin
gen gespaard. Op het niveau van het
onderricht in de kweekscholen zal een
gunstige invloed worden uitgeoefend.
Het lager onderwijs kan ervan ver
zekerd zijn. dat aan de capabelen de
mogelijkheid tot universitaire studie
wordt geboden
De hoogleraren hebben begrip voor
's ministers streven, het aanzien van
het lager onderwijs te verhogen door
volledig bevoegde onderwijzers tot de
universitaire studie toe te laten, maar
hebben tegen de door hem voorgestelde
regeling de volgende bezwaren.
Kweekschool eindonderwijs
De kweekschool, zo menen zij. Is tot
In haar kern opleiding voor het onder
wijzersambt en moet dit zijn. ZIJ heeft
een eigen doel: het bijbrengen van pe
dagogische en didactische vaardighe
den. ZIJ biedt ln wezen geen voorberei
dend onderwijs, maar eindonderwijs.
Het ia onjuist een schooltype, dat krach
tens zijn aard niet op wetenschappelijk
onderwijs Is gericht, geschikt te maken
ala voorstadium der universiteit.
Bovendien is de derde leerkring als op
leiding nog zeer Jong. Er zal nog gerui
me tijd moeten verlopen eer deze nieu
we opleiding geconsolideerd is. eer er
voor het gehele land een zekere unifor
miteit tot stand is gekomen, zowel wat
betreft de in het desbetreffende K B go-
stelde normen als ook met betrekking tot
der moderne talen beschikken
de universitaire eisen te kunnen vol
uien doen. Aan hun wiskundige opleiding heb
ben zij niet voldoende om het onderwijs
in de statistiek, dat ook aan studenten
in de pedagogiek moet worden gege
ven, te kunnen volgen. Hun kennis van
een aantal andere vakken, op gymna
sium of h.b.s. onderwezen, d.w.z. de
breedheid hunner kennis, is onvoldoen
de.
Nog veel klemmender bezwaren gel
den volgens de hoogleraren met betrek
king tot de studie in de psychologie
Weliswaar hebben de abituriënten enig
onderwijs in dit vak genoten, maar dit
vormt nauwelijks een voorbereiding tot
of zelfs maar een aanknopingspunt voor
de wetenschappelijke studie en beoefe
ning van de psychologie. Verder zijn in
het examenprogramma van de studie
der psychologie vakken als physiologie
en statistiek verplicht. Gezien het pro
gramma der kweekschool valt niet te
verwachten, dat haar abituriënten kun
nen voldoen aan de eisen van wiskun
dige. biologische en natuurkundige ken
nis. die voor deze vakken worden ge
steld.
Faculteiten overbelast
Grote bezwaren schuilen volgens de
hoogleraren ln het toelaten van onvol
doende voorbereide personen lot de uni
versitaire studie. Deze zijn zowel van
persoonlijke als van maatschappelijke
aard. Met grote nadruk wordt er ln het
adres op gewezen, dat de huidige outil
lage der pedagogische en psychologische
universitaire onleldlneen al-, reeds ge
heel onvoldoende moet worden geken
schetst om de nu aanwezige studenten
naar behoren op te lelden. Wanneer nog
nieuwe categorieën van studenten tot de
studie In deze vakken worden aange
moedigd. zou de nu reeds onhoudbare
toestand nog verergeren.
Het adres ls ondertekend door de volgende
Amerongen.
GEREFORMEERDE KERKEN
roepen te Gorredijk, te Nieuw-Ven-
en te Leeuwarden-West (derde pre
dikantsplaats): J. Ytsma. voorh. predi
kant bij de vrije evangelische gemeente
te Bussum; te Wieringen: W. A. Lende
rink te Gees; te Rotterdam (studenten-
predikant): A. Troost te Kootwjjk.
CHRISTELIJKE GEREF. KERKEN
Beroepen te Werkendam: J. Keunlng
e Barendrecht; te Zaandam: W. H.
ema te Eindhoven.
BAPTISTENGEMEENTEN
Bedankt voor Musselkanaal: Ph. I
leman te Sneek.
Ds. M. "Stadig 50
jaar predikant
gedenkt zaterdag dat hij voor v:
jaar tot predikant werd bevestigd.
Ds Stadig werd in 1881 geboren te
Britsum. Hij bezocht het gereformeerd
gymnasium te Amsterdam en studeerde
theologie aan de Vrije Universiteit al
daar. In augustus 1908 werd hij door
zijn vader ds. C Stadig, toen predikant
te Den Helder, in het ambt bevestigd te
Reeuwijk, welke gemeente hij in 1914
verwisselde voor die te Ezinge. Daar
heeft ds. Stadig gestaan tot aan zijn
emeritaat in 1952. Daarna is hij tot
1954 werkzaam geweest als hulppredi
ker te Olst. Ds. Stadig woont thans te
Bilthoven.
Het is alles wel heel wonderlijk: als er één hoek op
wereld is, dat de mens op zijn plaats zet en hem leert
vooral niets te verbeelden, dan is het de Bijbel. Maar in d
zelfde Bijbel komt David deze merkwaardige verklaring c
leggen: „Toch hebt Gij, God, de mens bijna goddelijk gemaai
en hem met heerlijkheid en luister gekroond". Wat een co
trast met dat andere woord, dat eraan voorafgaat: „Wat
de mens, dat Gij, God, hem gedenkt?" Wonderlijk is cU
maar ook tot grote vreuge stemmend! De mens ziet zich
de stralenbundel van de Bijbel van twee kanten: als de <r
vallige, de opstandeling, die geen rust en geen duur heeft
omdat hij de weg terug heeft gebarricadeerd. Maar ook als i
kroon van Gods schepping, met een onvervalste vrijbrief, <l
bijna goddelijk. Dat „bijna" is beslissend, maar dat „goddelijll
blijft óók en niet minder beslist staan! En adeldom verplidi
tot dienst aan de Gever van de adelbrief, ls er één boé
op de wereld, dat méér licht werpt op het wezen van q
mens, van u en van mij?
ZORGELIJKE ONTWIKKELING
dam), prof dr H J M M rortmann (NIJme-
Sen) prof dr H A Hutte (Groningen), prof
r J Kotiwer (Groningen), prof dr M J
Langeveld (Utrecht), prof
(Utrecht), prof dr F J J
D de Groot (Am
trecht). prof dr II Nieuwenhuis (Gronin-
i), prof dr N Perquln (Utrecht), prof dr
Th Snijders (Groningen), prof dr St Stras-
(Nijmegen), prof dr H R Wijngaarden
Zorg
voor vluchtelingen
Niet tevergeefs hebben w\j in april jl. een beroep gedaan op christelijke
gezinnen, zich aan te melden voor steun aan het vluchtelingenwerk van het
CJMV. Er hebben zich zoveel gezinnen aangemeld om een jongen of meisje
uit een der V/estduitse vluchtelingenkampen voor een lange vakantie op te
nemen, dat men nu teveel adressen kreeg. Teveel.... omdat de financiën
niet toelaten dat meer dan 250 kinderen naar Nederland worden gehaald.
Intussen is de dankbaarheid voor zoveel medewerking groot, want 250 j geriijkte middenstandskerk slechts
betekent tweemaal zoveel als in vorige jaren! Ook financieel is het werk bescheiden klankbodem gevonden.
gesteund en het CJMV verheugt zich daar hartelijk over. Helaas is het geld mens. die verlengstuk van de ma
voor de reizen eigenlijk nog niet helemaal bij elkaar, maar kinderen teleur- dSrigïn"*ni«t
Hervormde evangelisten op g.g.
Van
i onzer redacteuren
de moderne maatschappij, een referaat
Conferentie op
Woudschoten
De kerk. aldus de heer Broeren. heeft
een boodschap in een antichristelijke
maatschappij. Indien zij die boodschap
wil brengen moet zij terugkeren tot
haar oorspronkelijke tfiakonische
(dienst-)taak: niet als doel in zichzelf,
maar om de ere Gods. om Christus' wil.
Nu heeft de kerk in het verleden veels
zins verstek laten gaan: Talma, Kuy-
per Sintemaker hebben tn de verbur-
Inwendige zending op gerefor-
v_n conferentie op Woudschoten.
geopend, vanmiddag kon ds. H. G. Abma
het besprokene noemen_wü hier het referaat van
uit Slikkerveer, kandidaat tot de
Drie dagen bracht de hervormde bond
meerde grondslag zijn evangelister
Maandagmiddag werd de c<
uit Monster haar «luiten. V;
de heer D. Bi
De opvatting van „zaken zijn zaken
ala absoluut en algemeen beginsel. wÊttM
door de Paus. tn een toespraak tot leden j München
ven de Italiaanse organisatie vi
delsagenten. als strijdig met de christe- worden afgehaald
l(jke beginselen van de hand gewezen, hef kamp
PHiSWiPH de machine
stellen wil het CJMV niet doen. Mocht u er net zo over denken, noteert u
dan nog even het gironummer van het Verbond, dat is: 51500, ten name van
het Chr. Jongemannen Verbond, Amsterdam.
Op zaterdag 12 juli a.s. zullen de transporten kinderen uit Stuttgart,
Hamburg per trein of bus in Amersfoort aankomen.
Ongeveer 190 kinderen zullen dan direct door hun tijdelijke pleegouders
cengen gaan eerst, om wat te acclimatiseren
Leusden. Op 22 augustus gaan de kinderen weer
huis.
PLASTICVERF
van Ceta-Bever
telijk
door de kerk gesteund.
Intussen behoort die Industriële
massamens tot het verleden. De zich
nog verzettende mens is gedegradeerd
tot een instrument van de ..machten"
(Paulus hij is in het huidige maat
schappelijke bestel ontmenselijkt. De
ze ..instrumentale mens" is van een
persoon geworden tot een functionaris,
en men vindt hem in alle kringen
evenzeer. Hij functioneert in een on
persoonlijk, dictatoriaal geregeerde ge
meenschap. aan beide zijden van het
ijzeren gordijn.
In het Oosten leeft hij onder de dic-
grijpen
58
Andrea wist dat ze het verlias van hun officier «nel
te boven zouden komen er waren geen betere,
tastere vechters in Europa dan de skitroepen der
Jaaers om dan op hem al te gaan hem te
e doden aLs dat menselijkerwijs mogelijk
as de reden waarom Andrea eerst hun
officier had gedood: want deze zou misschien «een
lacht op hem hebben gemaakt, doch de moeite
hebben genomen de reden van deze onuitgelokte
flankaarval te zoeken
Instinctief dook Andrea Ineen, toen plotseling een
salvo automatisch geweervuur verraderlijke ricochets
van dc rotsen voor hem neer deed slaan Hij had
dit verwacht Het was de klassieke aanvalsmethode
van de infanterie: naar voren onder dekkingsvuur,
neervallen. Je kameraden dekken en dan self weer
naar voren hollen. Snel drukte Andrea een nieuwe
houder met patronen in xljn mauaer. liet zich val
len en kroop centimeter voor centimeter voorzich
tig achter de rij lage rotsen, die zich een mete«- of
twmtig rechts van hem uitstrekte hij had zijn
positie zorgvuldig gekozen en daar ophield Aan
het einde v»n de rij trok hij zijn capuchon zo ver
mogelijk over zijn gezicht en keek voorxichtig om
de laatste rota heen
Een hevig salvo sloeg op de rotsen die htj zo Juist
had verlaten en zes soldaten drie van elk uit
einde van de linie kwamen uit dekking, holden
moeizaam en struikelend langs de helling en wler-
En zich toen weer in de sneeuw. Langs de hel-
g Ze waren in tegenovergestelde richtingen
gerend! Andrea liet het hoofd zakken en wreef met
de rug van een grote hand langs zijn stoppelige
kin Lastig, verdraaid lastig' De sluwe vossen van
het VO.B. waagden zich niet aan een frootaanval.
Ze rekten hun linie naar beide kanten uit en vorm
den nu een grote halve cirkel Voor hemzelf zag dat
er niet zo beet uit, maar hij had zich daar nog wel
uit kunnen redden een reed orgvuldig door hem
onderzochte ontanapplrgsgeul liep achter hem
de berg op. Haar hij had niet
De kanonnen van
r AllSTAIB MACIEAN
wat nu
Serineiljk ging'gebeursn:' het westelijke einde
t cirkel sou over het hol trekken, watr xlja
Andres drsaide zich op zijn rug en keek naar de
avondlucht. Het werd nu steeds donkerder door de
naderende sneeuwwolken en ook begon het daglicht
zwakker te worden. Hij draaide zich weer om. keek
over de machtige, ronde rug van de K os tos en
tuurde naar de weinige verspreide rotsen en ondie
pe kuilen, die de gladde ronding van de helling am
per verstoorden. Vlug wierp hij een blik om de rots
toen de geweren var. de W.G.B. opnieuw kraakten,
zag dezelfde omsingelende beweging en wachtte niet
langer. Blindelings langs de helling omlaag vurend,
kwam hij ln gebukte houding overeind en smeet
zich als het ware van achter zijn dekking naar vo
ren. Vinger aan de trekker, zich wild afzettend in
de bevroren sneeuw, rende hij naar de dichtstbij
zijnde rots, wel veertig meter van hem vandaan.
Nog vijfendertig meter, nog dertig twintig
en nog altijd werd er geen schot gelost. Een mis
stap. een struikeling over een onder de sneeuw ver
borgen steen. maar met katachtige bewegingen
herstelde hij zich. Nog tien meter en nóg leefde
hij. als door een wonder beschermd. Toen dook hij
naar de beschutting achter de rots en kwakte op
zijn borst en buik neer, zodat zijn ribben kraak
ten en de lucht uit zijn longen werd geperst.
Naar adem snakkend sloeg hij het magazijn
open. laadde zijn geweer, riskeerde een haastige blik
over de rots en vloog opnieuw overeind, alles bin
nen tien seconden. Blindelings schoot hij de dwara
voor het lichaam gehouden mauser leeg. want hij
riallsme. In het Westen ls htj gevan
gen In de godsdienst van de welstand,
die zich bijzonder geopenbaard heeft ln
de loonparagraaf van de collectieve
beldsovereenkomst.
Deze mens verkeert met zijn 1
bruiksmaterialisme in de bestaansangst
voor rampen, omdat deze hem de kans,
ontnemen kunnen zijn groeiende le
venshonger uit te leven. Kenmerkend is
volgens de heer Broeren o.m. een diep
geworteld wantrouwen jegens alles dat
..meerdere" heet, jegens de kerk. Ten
diepste is alles terug te brengen tot af
val i
i de God des levens.
had enkel ogen voor de vlakke, maar verraderlijke
sneeuwlaag voor zijn voeten en voor de door stenen
omringde kuil, zo onmogelijk ver voor hem uit.
Toen was de mauser leeggeschoten en nutteloos in
zijn handen, had beneden hem Iedere jager het vuur
geopend er. floten de kogels over zijn hoofd of ver
blindden hem met opdwarrelende sneeuw wan
neer ze van de harde grond ricochetteerden. Maar
de schemering daalde nu al over de bergen. Andrea
was slechts een schim een voortijlende schim te
gen een wazige achtergrond terwijl het toch al
moeilijk is omhoog schietend een doel te treffen.
Nochtans werd het vuur van de vijand steeds ac-
curater en dichter on hem geconcentreerd en hij
wachtte dan ook niet langer. Onzichtbare handen
schenen heftig aan de plooien van zijn ,-neeuwkle-
riine te rukkep en hij ameet zich i
kroop de laatste tien
Languit op zijn rug liggend, haalde Andrea een
«talen spiegel uit zijn bor.-tzak en hield die nieuws
gierig omhoog Aanvankelijk kon hij niets zien,
want beneden hem was het donkerder geworden en
de spiegel was door de warmte van zijn lichaam be
slagen Maar toen veegde de kille lucht het metaal
schoor cn zag hij hoe twee. drie en daarna wel zes
jagers uit hun dekking kwamen en onhandig recht te
gen de helling op renden. En twee hunner waren
van de rechter vleugel van de linie gekomen! Ze
zouden dus niet over het hol «truikelen. -Andrea liet
de spiegel zakken en met een zucht van verlichting
ontspande hij z'n ledematen Een glimlach trok
rimpeltjes om zijn ogen. HIJ keek omhoog, knipper
de toen de eerate lichte sneeuwvlokken op zijn oog
leden smolten en glimlachte opnieuw. Bijna lui laad
de hij z'n mauser
..Chef" klonk klagend Miller» stem.
,,Ja? Wat is er?" Mallory sloeg wat sneeuw van
zijn gezicht en van de kraag van zijn sneeuwkle-
ding en tuurde in de witte schemering voor zich.
..Chef. toen u nog op school was. hebt u toen ook
wel gelezen van lui die in een sneeuwstorm ver
dwaald waren en dagenlang als maar In esn krin
getje rondliepen?"
(Wordt vervolgd.)
De kerk
Hoe functioneert de kerk in dit alles?
Allereerst moet zij zich bezinnen op
haar mensbeschouwing. Teveel
heeft invloed de onbijbelse schelding
van lichaam en ziel ide laatste dan ge-
isoleerd en in een wereldvreemde be
trekking op God). Daartegenover stelde
de heer Broeren wat wij met prof. Wa
terink maar zullen samenvatten als de
eenheid des levens.
De kerk zal de instrumentale
moeten zien als haar naaste, ..die onder
moordenaarshanden gevallen
de kerk hem vrijmaken van de techni
sche, sociologische en ideologische
..machten" dan moet zij zich als Chris
tus solidair met hem voor God weten
Haar boodschap, haar dienst zal zij
daarom binnen het bereik van deze
mens moeten brengen. Ze zal moeten
zeggen dat zij medezondares is en zich
niet hooghartig tot genezing moge
niét meer ee
troostend doch schimmig hiernamaals
De kerk zal moeten uitgaan tot de
reld. al zal zij de wereld niet binnen
mogen halen. ZIJ vormt een eigen le
vensstijl, wars van onchristelijke eng-
hartigheid èn van even onchristelijke
ruimhartigheid.
Met dc spiegel van de zelfkritiek
steeds bij de hand presenteert de kerk
eld Christus
de gemeen
schap der heiligen en het christelijks
Geloven zonder kerk
Doordat een van de referenten var
maandag, de heer A. van Scherpenzeel.
verhinderd was. heeft op de eerste dag
alleen gesproken de heer Z H de Groot
uit Amsterdam over de betekenis v
het huisbezoek voor de inschakeling
igang is van wezenlijk belang
vuur ntri dienen van God, al zulle
altijd wel zijn die menen te kunnei. a-
loven zonder kerk. Maar ln die kerk
eert men God. en leert men van en
over Hem. In de geregelde kerkgang
is gegeven de gemeenschap en de orde
in de dienst van God. welke beide ele
menten onmisbaar zijn. De christen
heeft hier verantwoordelijkheid voor de
ander: mensenwerk mag een schakel
zijn in de keten van Gods genade.
Vanmorgen vond een gezamenlijk ge
sprek plaats over het geloofsleven.
TN spanning volgt de vrije wereld als Polens grote man van het t|
de ontwikkelingen in het commu- neel te doen verdwijnen. Want i
nistische blok. Die spanning is ver- zullen weten dat het zonder mei
klaarbaar, want het is meer dan aan de kant schuiven van de popi
een broedertwist die daar aan de laire Gomulka een storm van
gang is. Niet meer of minder dan ontwaardiging in Polen, ook ondt
de soliditeit van het communistische de niet-communisten, zal verost
bolwerk is in het geding. De strijd zaken. Men mag aannemen dat t
om de macht binnen de muren van liever geen herhaling van het Hoi
het Kremlin is in een accuut stadium gaarse drama wensen al mag me
gekomen. De gebeurtenissen moeten aan de andere kant er beslist nit
naar alle waarschijnlijkheid vooral op speculeren dat zij, terwille vi
de Russische premier en partljse- de eenheid van het communistisch
rretaris Chroesjtsjef hebben overrom- blok, van geweld in Polen zulle
peld. Alles wijst erop dat zijn in- terugschrikken. Zuidslavië ligt voe
vloed aan banden is gelegd door de hen heel wat moeilijker. De drt
harde stalinistische kern die, on- die zij op Tito kunnen uitoefene
danks Chroesjtsjefs manipulaties, niet zal hevig kunnen zijn, maar hit
is verdwenen. Of hij, door zijn enor- zullen zij zich wel tienmaal bedei "I
me laveerkunst en geraffineerdheid ken alvorens van de wapens gebrul J
in het uitbuiten van tegen hem ge- te maken om hem tot de stallnh
richte aanvallen en op hem uitge-^ tische rede te brengen,
brachte kritiek, ook nu kans zal zien*
zich staande te houden, is een vraag, De conclusie voor de vrije werel J
waarop nu nog geen antwoord kan is simpel: het Westen late zich nli
worden gegeven. verleiden tot concessies, ook niet h-p
Uit de ontwikkeling, zoals die zich het voorbereiden van een eventuellj
op dit ogenblik aftekent, zijn enkele topconferentie. De gisting In hi
conclusies te trekken welke èn voor kamp van de tegenstander achtetu)
het communistische blok èn voor het IJzeren en het bamboe gordijdei
de vrije wereld van het grootste be- is momenteel zó groot, dat het betide
lang zijn. Wat het eerste betreft: is voorshands de gedachte aan zulde
de Poolse lente schijnt straks voor- een topconferentie geheel los te ü0f
bij te zijn: Gomulka. de dappere ten. De chicanes der Sowjets bij d)op
Poolse partijleider, die tot heden voorbereidingen, de executies
vrij zelfstandig zijn weg kon gaan, Hongarije, de aanvallen op Tlto e?<lu
zal, nu hij de executies ln Hongarije de ontwikkeling ln het Kremlj.
heeft veroordeeld, door het stallnls- zelf zijn evenzovele argumenten ot
tische Kremlin worden aangepakt, geen enkel risico te nemen en erve113
Hoe dat zal gebeuren dient te wor- uit te gaan dat nu meer dan oo|an
den afgewacht. de wereldvrede het best won! r
Wellicht heeft het Kremlin al een gediend met een zo sterk mogelijk^
weg gevonden om hem geruisloos verdediging van het Westen. gar
DE HUWENDE ONDERWIJZERES
B
ij meerderheid heeft dus gisteren Bij aanstelling en ontslag van ondeL
i de Tweede Kamer zich uitge- wijzers en onderwijzeressen handel,
sproken tegen een bepaling in het gemeentebestuur als werkgevefc
onze onderwijswetgeving dat een
derwijzeres bij het openbaar onder
wijs bij haar huwelijk door het ge-
Mogen wij straks van de liber4
afgevaardigden een soortgelijk voottei
stel verwachten voor heel het maalvai
meentebestuur kan worden ontsla- schappelijk leven? We zouden de gevel
gen. zichten van de liberale werkgever!10'
Natuurlijk heeft ondanks het achter- wel eens willen zien. We worde^
wege blijven van zulk een bepaling weer eens ln onze vrijheid beknó 1
onderwijs het recht daartoe is en het hier een kwestie betreft waai
blijft bij het schoolbestuur. voor men wel een algemene reg(*™
Onder de meerderheid van de Kamer- kan stellen, doch tegelijk een reg^
leden waren er blijkbaar velen van die ruimte laat voor uitzonderingen^
oordeel dat het gemeentebestuur in Als regel zal een huwende „wer^,
zulk een bepaling een aansporing neemster" zelf haar ontslag nemcE
zou kunnen zien om de huwende
derwijzeres zonder meer te ontslaan.
Wij mogen echter aannemen dat een
Het is aan de huwende onderwijz^u
haar aanstaande man oam
uit te maken of zij voorkeur zullcru
het mag en wat het niet mag, ook de werkkring. Maar ook dan ligt f
wanneer dit niet nog eens nadrukke- beslissing bij de werkgever, ligt
lijk in de wet ls opgenomen. huwende onderwijzeressen en lij
raressen de beslissing bij de schoof
De liberalen kwamen met een vreemd besturen en bij de gemeenteb^
voorstel op de proppen. Zij wilden in sturen,
de wet opgenomen zien dat het hu
welijk van een onderwijzeres op zich-
zelf geen reden mag zijn om haar te worden na onderling overleg
ontslaan. Een vreemd voorstel, om- kennisneming van elkanders ove#*
dat het getuigt van weinig eerbied wegingen. Juist bij aanwezigheid vif°
voor de gemeentelijke autonomie. de algemene regel is dit ook mogelijf*
DE JONGE ANTILLEN
£)E Staten van de Nederlandse An
tillen hebben een opzienbaren-
Waarbij komt dat Nederland reetke
lange tijd kan bogen op een demftic
de motie aangenomen. Zij geeft uit- cratisch staatsbestel ook hier is
drukking aan ontevredenheid die er overigens niet altijd van een leie#"
met betrekking tot enkele kwesties dakje gegaan
bij de Antillen bestaat.
Dat er moeilijkheden zijn was be
kend. Weliswaar mogen wij aanne
men dat èn Nederland èn de Antil-
tillen nog iets hebben van de
stulmigheid kan onder omstandlghe
den verkwikkend zijn, zij moet tocfo
rijksregeling aangingen. Echter, het
moest wel uitgesloten geacht worden Beslissend is de eensgezindheid
dat er nu ook geen problemen
zouden rijzen.
di£
moeilijkheden ten spijt, Nederlan
de Antillen verbindt. Zij biedt dr
Daar is de kwestie van de onderlin- beste garantie voor de oplossing de*'
ge verhoudingen. Wat zijn de be
voegdheden van
Waar begint e
nomie?
geschillen. Zij geeft ook de zeker
heid dat beider overwegingen weF
derzijds ernstig sullen worden gentf1
Grijze doctor theologiae
promoveerde opnieuw
In de reeks promoties aan de Univer
siteit van Amsterdam heeft vanmiddag
een opmerkelijke plechtigheid plaatsge
vonden. In de aula van deze gemeente
lijke instelling promoveerde de bijna 75-
jarige emerituspredikant en doctor in
de theologie K. F. Proost, thans woonach
tig te Blaricum. tot doctor ln de letteren
en wijsbegeerte op een proefschrift over
het leven en het werk van de in 1936
overleden letterkundige Frans DoenenJr.
Promotor was prof. dr N A. Donkersloot.
Karei Fredenk Proost, geboren te
Geervliet in 1883. werd in 1912 predikant
van de Hervormde gemeente van Oter-
leek (N.H.). Daarna stond hij ln Dermpt
In 1914 promoveerde hij aan de Rijksuni
versiteit te Leiden tot doctor in de theo
logie op een dissertatie over de Bergrede.
In 19'"
1917 werd hij predikant te Zwolle. J. Jurjens te Harderwijk.
HU bleef dit tot 1930. toen hem eervrf"
ontslag werd verleend in verband ma
zijn benoeming tot directeur van de ver
eniging „Ons Huis" te Rotterdam. Den
functie vervulde dr. Proost tot het oofl
logsjaar 1940. Toen aanvaardde hij ander1
maal het predikambt en stond gedurendf
de oorlogsjaren in Hem en Venhuizea
Na 1945 verkreeg hü emeritaat. HU heef
vele publicaties op zyn naam staan, onda
het driedelig werk „De Bijbel in dt.
-"J1fiHen^
Benoemd tot onderw|jierea aan de Da*
coataachool te Rotterdam: mejuffrouw .7
Bijkerk te Haag; aan de v.g.l.o.-school
YVezep; mejuffrouw L. van Egteren 'w,
Nunspeet; aan de chr. nat school te Twet
de Exloërmond: mejuffrouw T. Bosklojr
per te Nieuw-Weerdinge: aan de Kuvpe#
school te Maassluis: mejuffrouw D H. W*
de Snayer te Vlaardlngen; aan de chse
nat. school te Hardenberg: mejuffrou^
