Marshall-plan'
voor
onderontwikkelde landen
Zuid-Slavië zal
executies
tegen
protesteren
Jliettttre gei&sctfe(üimrnnt
{uiten van russische
Europa nog steeds
niet echt veilig
hongarije beschuldigt v.s.
Arbeider spaarde duizenden
bijeen voor tentoonstelling
j
ii
Om de vrije wereld te redden
Ambassade ingegooid
PATRIAE SER
VISE IBEP
Uitbreiding woningbouw
overal tot stilstand
ITERDAG 21 JUNI 1958
BUREAUS Sieensiraat 37
Directie. Redactie. Abonnementen- e
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ADVERTENTIES: 0-20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936.
CHRIST ELIJ K-IS AT ION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.Sim
inhMstirb is q
d (prt in tegfit
heMfum
tci^cnspoci"
Negenendertigste jaargang no. 11290
Sherman Adams
NIET
achter de schermen
Zie pagina 5
Franc officieel
gedevalueerd
Parijs.
sdert 10 augustus 1957 moest men in
tikrijk bij aankoop van deziezen een
lag van 20 procent boven de officiële
ongeveer 350 francs per dollar
Ter vereenvoudiging van de
•Ihandel heeft de Franse minister
besloten deze feitelijke
te erkennen. Bij de vaststel
de koers zal voortaan direct
ng worden gehouden met deze toe-
zodat de koers 420 per dollar wordt
e Parijse goudmarkt sloeg gisteren
i records. Het succes der staatslening
ftreft alle verwachtingen.
h»
DE AMERIKAANSE REGERING bereidt een nieuw programma voor
het verlenen van hulp aan het buitenland voor, dat voor de vrije
wereld vermoedelijk even belangrijk zal zijn als het plan-Marshall tien
jaar geleden was. Bij de uitvoering van dit plan zullen Engeland en West-
Duitsland, die de tweede en derde industriële mogendheid van de vrije
wereld zijn, als economische partners optreden. Het nieuwe plan beoogt
in de eerste plaats een hulp aan de onderontwikkelde landen, die ii
communistische invloedssfeer dreigen te geraken. De andere landen
de vrije wereld zullen slechts indirect van het hulpprogramma profiteren.
De bijzonderheden van het nieuwe
plan zijn door het Amerikaanse
weekblad Business Week onthuld.
De Engelse premier, Harold Mac-
millan, de Westduitse president
Theodor Heuss en de Westduitse
minister van economische zaken,
prof. dr. L. Erhard, hebben onlangs
een bezoek aan Washington ge
bracht en daar de uitwerking van
het nieuwe „Marshall-plan" voor de
onderontwikkelde gebieden bespro
ken.
Felle demonstratie in Bonn
nde
(Van onze correspondent)
BONN. zaterdagmorgen
Srontwaardigde Hongaarse vluch-
die in Bonn demonstreer-
tegen de terechtstelling van
y en Maleter, hebben gisteren
metuiten van de Russische ambas-
3CA ingegooid. De Westduitse poli-
Jftond machteloos tegenover deze
zg van verontwaardiging. Ook
.jndere delen van West-Duitsland
stj| gisteren demonstraties gehou-
op| demonstratie in Bonn was tevoren
^kondigd en de politie had er toe-
ming voor gegeven. Er waren uit-
*ide voorzorgsmaatregelen genomen
c'a4ptocht van de Hongaarse vluchte-
erMi naar de ambassade verliep zeer
Maar geheel onverwacht, toen zij
het gebouw waren aangekomen,
""jen de demonstranten stenen uit hun
de verblufte politie ook maar
kunnen doen waren er al een
ia ruiten ingekegeld. De grote ra-
met veel lawaai op do
Russen, ga naar huis!",
de demonstranten. Hierna werd
~~tig het Hongaarse volkslied gezon-
^HTen slotte maakte de politie een
aan de demonstratie. Een aantal
gAten raakte hierbij gewond.
ambassade-gebouw met de ge-
He ramen is gedurende de nacht
bewaakt. Misschien dat vandaag
jazenmaker wordt gevonden om de
i te maken. Maar dat zal niet mee-
i, want in de meeste Westduitse
bedrijven wordt zaterdags niet
!kt.
Keulen verzamelden zich enkele
|rden studenten op de Walraff-platz
igen de terechtstellingen te protes-
In München hielden de studenten
kille omgang.
P Parijs
demonstratie van Hongaarse
.itelingen in Parijs verliep rus-
was een stille, maar indruk-
- lende stoet, die optrok naar de
de Triomph. Zwaargewapende
Ie bewaakte op dat ogenblik
longaarse legatie,
het graf van de onbekende soldaat
:unti de Hongaren een krans, waarna
'elebngaarse en Franse volkslied wer-
o d
Moskou
ssade met stenen en eieren be-
I. Het was een protest tegen de
1 vjstratie, die dinsdag in Kopenha-
oor de Russische ambassade werd
58936
het nummer van onze postreke-
ig. Als u daarop vóór 1 juli het
innementsgeld voor het 3e kwar-
II 1958 a 7.50 overschrijft, dan
Irkomt u dat er bij u een kwi-
Itie wordt aangeboden en heit is
hakkelijk voor onze administra-
lt u er vooral op letten dat het
rte adres, waar de krant be-
Rd wordt, op het strookje wordt
ïeld?
betaling kan ook geschieden
ons loket: Steen9traat 37.
voorbaat vriendelijk dank voor
medewerking.
DE ADMINISTRATIE
gehouden. Bereden politie herstelde pas
na drie uur de orde.
Op de muren van het gebouw kladder
den de Russen in het Russisch en het
Engels de woorden: „Weg met de Deen
se marionetten". Door de gebroken rui
ten wierp men borden met opschriften
als: „Weg met de Deense fascisten".
Legatie in Dublin tot
ambassade verheven
De regering van het koninkrijk der
Nederlanden en de regering van Ierland
hebben in gemeenschappelijk overleg be
sloten htm wederzijdse gezantschappen te
Dublin en te 's-Gravenhage te verheffen
tot de rang van ambassade.
Deskundigen hebben de opdracht ge
kregen het plan in alle details uit te
werken. Het zal vermoedelijk nog wel
enige tijd duren voor het plan inderdaad
uitgevoerd kan worden.
Het doel
Het onmiddellijke doel van het nieuwe
plan is de vrije wereld te behoeden voor
een economische instorting.
De regeringen van de Verenigde Sta
ten, Engeland en West-Duitsland zien
namelijk verder dan de onmiddellijke
economische vraagstukken en hebben
plan opgesteld met 't oog op een verbit
terde economische strijd, die zich tussen
Oost en West schijnt te ontwikkelen.
Een belangrijk onderdeel van het plan
is dan ook de hulpbronnen van de Ver
enigde Staten en de vrije wereld te coör
dineren tegen hetgeen Rusland op het
gebied van de handel en de hulpverle
ning doet.
Business Week noemt de volgende vijf
punten van het nieuwe plan, dat waar
schijnlijk in september zal worden aan
gekondigd:
1. Aan de Wereldbank en het Interna
tionale Monetaire Fonds worden
nieuwe middelen verstrekt en nieuw»
verantwoordelijkheden gegeven.
2. De activiteiten van de Export-Import
Bank en het Fonds voor Ontwikke
lingsgebieden, twee instellingen van
de Amerikaanse regering, worden
nauwer gecoördineerd met die van d»
Wereldbank en het International»
Monetaire Fonds;
3. Aan de Wereldbank wordt een nieuw»
ontwikkelingsorganisatie verbonden
4. De middelen van het Amerikaans»
Fonds voor ontwikkelingslenihgen
worden vergroot, zodat de Verenigde
Staten leningen tegen lage rente in
de valuta van het hulpontvangend»
land kunnen verstrekken;
5. Amerika zal op korte termijn hulp
verlenen aan die landen, die primair»
produkten leveren, maar te kampen
hebben met de daling van de prijzen
van hun produkten.
GEORGE C. MARSHALL
.een groot voorbeeld
Overste Fens waarschuwt:
„Er bestaat nog geen werkelijke
veiligheid voor Europa", waar
schuwt de Nederlandse overste J. J.
Fens in een rapport dat hij opstelde
voor de commissie van defensie
kwesties en bewapening der West-
europese Unie.
De leden van de unie zullen on
middellijk maatregelen moeten ne-
De ZUIDSLAVISCHE REGERING is van plan bij Hongarije te protes
teren tegen de terechtstelling van oud-premier Nagy en kolonel
Maleter. De Zuidslavïsche ambassadeur in Boedapest is reeds naar Bel
grado gereisd om mee te helpen aan het opstellen van een protestnota.
De communistische Hongaarse regering
heeft op haar beurt gemeend te moeten
protesteren tegen de verklaringen
president Eisenhower van Amerika
ster Dulles. In deze verklaringen
werd, zoals bekend, felle kritiek geleverd
op de executie van de Hongaarse
zetshelden.
De Amerikaanse zaakgelastigde
Boedapest, James W. ë'ratt, kreeg gis
teren officieel te horen dat deze verkla
ringen een inmenging betekenen in de
Hongaarse binnenlandse aangelegenhe-
len. Het antwoord van Pratt luidde-
.Sommige zaken zijn te belangrijk om
:r geen commentaar op te leveren."
Zuid-Slavië zal in zijn protestnota Hon
garije vooral van woordbreuk beschul
digen. In 1956 was immers overeengeko-
dat Nagy en zijn medewerkers, die
asiel hadden gekregen in de Zuidslavï
sche ambassade, naar huis zouden gaan
als vrije mensen en dat zij niet ter ver
antwoording zouden worden gcroepeu
oor hun daden.
Zodra zij echter het Zuidslavische ge
bouw hadden verlaten, werden zij door
de Russen gearresteerd en naar Roem<
Kasteel van Faust
in de Betuwe
Het kasteel Waardenburg in
de Betuwe wordt in de volks
mond De Stomp genoemd.
Boeiende, griezelige verhalen
gaan rondom deze oude burcht.
Hier immers zou doctor Faust
hebben gewoond, die zijn ziel
aan de duivel verkocht. Oude
mensen beweren dat men nog
lange tijd bovenaan de toren
bloedsporen gevonden heeft,
nadat de duivel Faust door
een raam in de kasteeltoren
naar buiten getrokken had.
Het slot was de laatste jaren
erg vervallen, maar nu heeft
men besloten het gebouw te
restaureren. Oud-burgemees
ter A. F. van Goelst Meyer
hoopt er dan te gaan wonen.
nië overgebracht. Zuid-Slavië heeft reeds
eerder een krachtig protest bij Honga
rije en Rusland ingediend, maar zonder
enig resultaat.
Het proces
Over de executie van Nagy en zijn
medewerkers beginnen thans enkel»
feiten door te druppelen. De Hongaarse
openbare aanklager, dr. Geza Szenasi,
heeft meegedeeld, dat het proces tegen
Nagy en Maleter uit oogpunt van staats
belang achter gesloten deuren is ge
voerd. „We hebben dat gedaan," zei hij,
„om te verhinderen, dat de westerse
landen zich met het proces zouden inla
ten en onrust zouden zaaien."
„Voldongen feiten," beweerde de Hon
gaarse openbare aanklager, „hebben een
kalmerende uitwerking op de bevolking."
Nagy en de zijnen hebben hun éigen
verdediger mogen kiezen, deelde Szen-
nasi verder mee. Een verzoek om gratie
was afgewezen. Het proces, dat twaalf
dagen duurde, is kort geleden in het ge
bouw van het hooggerechtshof in Boe
dapest gevoerd. Nagy en zijn medewer
kers hebben geweigerd te bekénnen.
De openbare aanklager veronderstelde,
dat in de toekomst geen grote processen
meer zullen volgen.
Het besluit de verzetshelden terecht te
stellen moet de laatste weken genomen
zijn. Hoogstwaarschijnlijk, nadat duide
lijk was geworden, dat er geen kans
meer was op een verzoening
Slavië. Omstreeks 10 juni heeft het cen
trale comité van de Hongaarse partij
vergaderd, nadat de leiders waren te
ruggekeerd van besprekingen in Moskou.
De vonnissen zijn vermoedelijk het
weekeinde of maandagmorgen voltrok
ken. Pal Maleter is hoogstwaarschijnlijk
gefusilleerd. Nagy en zijn twee mede
werkers zijn opgehangen.
©lAs^r
Voor tien jaren onafgebroken urjj-
willige dienst bij Nationale Reserve,
Ret. Grensbewaking, Marechaussee-
reserve, Luchtwachtdienst, Politie,
noodwacht of noodwajchtstaf, zal da
regering in september een medaille
uitgeven. Deze heeft een middellijn
van 3Vx cm en is van lichtbrons ver
vaardigd. De inscriptie luidt: „Het va
derland dienenis vrijheid".
aan de uitbreiding van de wo
ningbouw in 1957 een einde ge
komen. Rusland en West-Duitsland
stonden het afgelopen jaar boven
aan met een produktie van ongeveer
tien woningen per duizend inwoners
Onmiddellijk daarna kwamen Ne
derland, Noorwegen en Zweden met
ongeveer acht a negen woningen per
duizend inwoners.
Dit blijkt uit de cijfers, die het
tariaat van de economische commissi»
voor Europa der Verenigde Naties ln het
laatste k waria albulletan heeft gepubli-
In ons land en verder ln Denemarken.
Frankrijk, Italië, Zweden en de meest»
Oosteu ropes e landen bleef de woning
bouw echter toenemen; in de andere
die de beroemde Australische
piloot Sir Charles Kingsford Smith
maakte met de al niet minder be
kende driemotorige Fokkermachino
„Southern Cross" voort in de her
innering van velen. Op dezelfde
plaats, waar het vliegtuig bijna der
tig jaar geleden tot stilstand kwam.
zal in een paviljoen op Schip
hol maandag 30 juni een aan de
luchtvaartpionier gewijde tentoon
stelling worden geopend, die uniek
is in de gehele wereld.
Het is namelijk het levenswerk van een
56-jarige Australische arbeider, Austin
Byrne, een vrijgezel, die er zijn levens
werk van heeft gemaakt, een historisch»
collectie materiaal over het leven van
Kingsford Smith bijeen te brengen. D»
Expositie over
Kingsford Smith
collectie is per schip naar ons land go-
bracht. De opbrengst van de expositie zal
voor een liefdadig doel worden bestemd
Dertig jaar lang heeft de heer Byrne
ieder jaar een tot twee mille van zijD
salaris weten over te sparen en daarvan
koper, marmer en aluminium gekocht
Geheel alleen maakte hij daarvan een
volmaakt model van de Southern Cros»
en diverse andere produkten. Zo staat er
ook een globe met een middellijn van één
meter, waarop hij met ln zilver gevatt»
diamanten alle routes over de aardbol
heeft uitgestippeld, die Kingsford Smitb
gevlogen heeft
Luchtvaartenthousiasten kunnen op de
tentoonstelling een oneindig aantal ge
schriften, foto's en modellen over Smith
aantreffen, van zijn eerste tot zijn laatste
vlucht toe. Die laatste was ln 1934. Smith
probeerde een nieuwe recordvlucht van
Londen naar Melbourne in een éémmoto-
rige Lockheed Altair en stortte ermee ln
de Golf van Bengalen. Behalve enkele
sporen van zijn machine is er nooit meer
iets van hem teruggevonden.
Hoe lang de heer Byrne hier zal blijven,
ts nog niet bekend. Voor de reis hoeft hij
jaren gespaard en als hij zal zijn terug
gekeerd, zal alles op zijn. „Maar dat is nu
eenmaal mijn hobby", zegt hij, „en ln
Australië verdien ik genoeg om spoedig
weer wat in mijn zak te hebben".
Als idealist gelooft hü met x(jn werk
Australië. Amerika en Nederland dichter
bU elkaar te brengen; Australië, omdat
Smith een Australiër was, Nederland, om
dat het de Fokkermachine maakte en
Amerika, omdat Kingsford Smith de Ame
rikaanse nationaliteit verkreeg.
Westeuropese landen trad een stagnatie
ln, terwijl in Spanje, Zwitserland
West-Duitsland de produktie daalde.
Naar het aantal vergunningen
nieuwbouw gerekend bestaat er in Noor
wegen, Zweden en Italië nog een zekere
expansie en voor de meeste andere West
europese landen een dading. Wie let op
het verbruik van bouwmaterialen
betere maatstaf, volgens de commissie
zie* voor bijna alle landen een stijging,
vooral in de Oosteuropese. Een duidelijk»
terugval ziet men slechts in Finland. En
geland en West-Duitsland.
Djakarta hoopt op
Menado's val
Djakarta verwachtte gisteravond elk
ogenblik de bekendmaking van de ver
overing van Menado. aldus seint ANP
Waarnemers waren over het algemeen
van mening, dat ..regeringsstrijdkrachten
thans misschien de buitenwijken van do
stad hebben bereikt, doch dat de offi
ciële bekendmaking mogelijk wordt uit
gesteld door do gebrekkige verbin
dingen".
Het legerhoofdkwartier deelde mede.
dat op 18 juni Air Midi was bezet, hal
verwege de weg van het bruggenhoofd
der regeringstroepen te Kema naar Me
nado. 20 km oo6t dezer stad. „Men meent
dat andere afdelingen, die het vliegveld
Mapanget. 15 km benoorden de stad. vier
dagen geleden bezet hadden, ook gesta
dig gevorderd zijn" De legerwoordvoer-
■ste Rudi Pirngadle. verklaarde,
dat twee pelotons van de opstandelingen
zich bij de regeringstroepen hadden ge
voegd. Andere afdelingen van de op
standelingen trokken zich ln wanorde te-
worden vervolgd door de winnen
de regeringstroepen".
Nadere berichten van het legerhoofd-
kwartier te Djakarta verklaren, dat de
opstandelingen geheel omsingeld zijn en.
dat hét hun onmogelijk is gemaakt naar
»n over land te ontkomen Ook
wordt een landing van regeringstroepen
gemeld bij Malalsoeng bij Kema, waardoor
de uitweg voor de opstandelingen u af
gesneden. De regeringstroepen zouden nu
van het bruggehoofd oprukken naar het
laatste steunpunt van de opstandelingen.
men om een werkelijke veiligheid
te scheppen, ook al zouden daartoe
onpopulaire besluiten moeten wor
den genomen. Die leden zijn: Bel
gië, Frankrijk, Nederland, Italië,
Luxemburg, West-Duitsland en En
geland.
In centraal-Europa, zo betoogt de heer
Fen6, kan de NA.V.O. 6lechts vijftien
divisies 6tellen tegenover vijftig zes
tig van de potentiële vijand, die voorts
de onmiddellijke beschikking (zonder
een mobilisatie dus) heeft over 5.000
vliegtuigen en 300 vliegvelden. Dit l»
ongeveer drie keer 't aantal dat West-
Europa kan opbrengen.
Volgens het rapport moet centraaJ-Europa
kunnen beschikken over dertig volle
dige divisies, met een behoorlijk aantal
tactisch© kernwapens. Geen enkel»
6taat mag het recht hebben ballistisch»
raketten voor middelgrote afstand t»
weigeren, daar alle hun bescherming
aanvaarden.
Het rapport verwijst naar d» Britse el»
van 1957, dat zijn produktie aan kern
wapens wordt beschouwd als een deel
van zijn bijdrage aan de defensie van
het Weeten. Als deze zienswijze juist
is, aldus het rapport, is het van essen
tieel belang dat zowel de technische
kennis die voor de produktie van dez»
wapens vereist ls als de bevoegdheid
om over het gebruik ervan te beslissen,
wordt gedeeld door alle leden.
Als dat niet geöeurt kan het bezit van
kernwapens door Engeland niet ten vol
le als een bijdrage aan de westelijk»
verdediging worden beschouwd en i»
er niets det Frankrijk, Italië of een
ander land verhindert deze wapens ook
te gaan ontwikkelen.
Het rapport van de heer Fens zal worden
voorgelegd aan de assemblee van d»
Westeuropese unie, di» tussen twee en
vijf Juli in Parijs vergadert.
Ver. Glasfabr. Dlvfdendvoorstel 10
(10) procent.
Fraacati. Verkopen ln 1957 iets lager,
oorzaak bij onroerend goed; winst f 18.449,
dividendvooratel 6 (6) pet: kap. f 250.00a
K.8.G. Op 25 juni te New York emlssi»
van 47 min. dollar-lening.
Langste dagen
niet zomers
(Van onze weerkundige medewerker.)
Vandaag en ook morgen zal de zon het
langst boven de horizon staan en om pre
cies te zijn hedenavond om 22.58 min. be
reikt de zon haar hoogste punt. Helaas is
het weer dit weekeinde verre van zomers
als gevolg van enkele depressies, die van
Engeland over de Noordzee en onze om
geving naar het zuid-oosten trekken. Da
regen die hierbij valt is met name op da
Zuidhollandse eilanden, waar het in juni
tot dusver nog bijzonder droog was, zeer
welkom. Van de oceaan nadert een hoge-
drukgebied, zodat wij voor zondag enkela
opklaringen verwachten. Maar de tempa-
is niet in overeenstemming met da
langste dag. want 15 16 gr. C. kunnen
wij nog niet zomers noemen.
De Bilt verwacht tot mor
genavond:
Zwaar bewolkt met plaat
selijk enige regen, maar ook
opklaringen. Zwakke lot
matige wind uit uiteenlopen
de richtingen. Weinig veran
dering In temperatuur. (Op-
11.15 uur).
ZON EN MAAN
Zondag: zon op 4.19 uur, onder 21.04 uur
laan op 10.28 uur, onder 23.43 uur.
Maandag: Zon op 4.20 uur, onder 210
ut; maandag op 11.45 uur. onder
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
M
half bew.
half bew
half bew.
ilH
