CHRISfFLIJK
M
Verbazingwekkende groei
van de vakbeweging
Van Bileam. zijn ezel
en van de pers
Idenburg en Colijn en de
Indonesische beweging
Een wonrd voor vandaag
Kanttekening
De christelijke krant
en haar geluid
de christelijke pers haar
niet in farizeïsme doen ver
vallen"' Ziedaar een vraag waar
op tijdens de bijeenkomst van
christenen werkzaam aan de
pers, te Bossey gehouden, de
heer Paul Eberhard. de direc
teur van het bekende Franse
blad „L'Illustré Protestant", een
antwoord heeft pogen te geven.
De bijeenkomst werd, zoals
reeds door ons gemeld, gehou
den op uitnodiging van de
Wereldraad van Kerken.
king dat ook de christelijke krant
met tal van ..toevalligheden" te
rekenen heeft. Reeds daarom is
er voor haar geen aanleiding de
nouding aan te nemen van de fa-
rizeeer. zoals wij die kennen uit
Lucas 18. Evenals de niet-christe-
lijke krant is ook de christelijke
vaak op compromissen aangewe-
»en christenjour-
an. zich aan de
vandaag te ont
trekken. Soms lijkt het bijzonder
verleidelijk, er het zwijgen toe
te doen over de aardse zaken en
de lezers alleen bezig te houden
met dingen. recntstreeks de
eeuwigheid betreffende.
Is het ook niet zo. aldus wordt
haar wel voorgehouden, dat men
Gode de dingen moet laten die
Gods zijn en de keizer de dingen
die des keizers zijn? Daarom stelt
men wel dat een christelijke krant
zich niet moet inlaten met de po
litiek. Zij zou zich hoogstens moe-
.en beperken tot een parafrasering
van de decaloog en van deze we
reld alleen moeten zeggen dat zij
slecht is.
Dit laatste, aldus de Franse
spreker, zou neerkomen zowel op
farizeïsme als op een caricatuur
van profetie. Het zou zijn de hou
ding van wie Jezus voorleidden
voor Kajaphas doch zelf het recht
huis niet binnen wilden gaan (Jo
hannes 18:28). Ook de profetie
mag zich niet beperken tot het le
ven na dit leven.
Het gaat
nalist ook n
problematiek t
te kiezen.
Solidair in de tijd zal zij van het
Woord van God moeten getuigen.
Zal zij in haar profetische werk
zover moeten gaan dat zij harten
wondt en zelfs sluit? De een ver
langt dat de christelijke pers zich
op vrome wijze uiten zal. De an
dere dat zij terwille van de onver
schilligen afstand nee/nt van de
taal die op de kansel gebruikelijk
is. Haar wordt aangeraden het
kerkelijk conformisme te bestrij
den, maar ook om voorzichtig en
barmhartig te zijn.
Er kan een punt komen waarop
de christelijke pers zich meer laat
gezeggen door de wijze waarop zij
wordt aanvaard dan door de taak
die zij werkelijk heeft. Redactie
en directie kunnen bij het bepalen
van het beleid hun eigen overwe
gingen hebben.
Zo kan de christelijke pers er
toe komen haar profetische taak
aan de omstandigheden aan te
possen op een manier welke de fa
rizeeërs van pas zou kunnen ko
men. die Immers ook Jezus ver
maanden zijn discipelen te be
straffen (Lucas 19:30).
De spreker was van oordeel dat
de pers zonder terughoudendheid
deze neiging tot toegeven, onder
het voorwendsel van wijsheid en
barmhartigheid, behoort af te wij
zer. Het mag ons niet gaan om
zelfverdediging.
W/AT Is. concreet gezegd, de weg
die de christelijke pers heeft
te gaan. haar sware en enige taa*-
In de wereld? Ia zij ..profetisch"?
Ongetwijfeld, waaronder men dan
heeft te verstaan dat een christe
lijk blad midden in de actualiteit
van het leven getuigenis aflegt
van het Woord van God.
Daarom kan men een christelijk
blad ook niet omschrijven als een
oDjectleve kroniek. De gebeurte
nissen waarvan zij melding maakt
hebben een achtergrond in het
kruis van Christus. In die gebeur
tenissen worden de wonden van
Golgotha zowel als de beloften van
de opstanding openbaar. Ook wan
neer het christelijke blad een on
partijdig er. waarachtig getuige is.
is het tegelijk subjectief, want het
plaatst wat het ziet tegen het
perspectief van de eeuwigheid
De heer Eberhard bracht in d:t
verband het gesprek op de geschie
denis van Bileam met zijn «cl.
Van de pers wordt vaak verlangd
dat z:J vanuit haar geestelijke
autoriteit menselijke spreuken uit.
Maar dit zou betekenen een zich
aanpassen aan het conformisme.
De christelijke pers heeft een
andere bes taan a grond dan de niet-
chrtatelijke Zij mag ook geen alt-
drukking geven aan de gevoelens
ZMa ..^yrwl'ïins en van «clfver-
heerlljklng zoals de leier dat
wenst. Het lezen van een christe-
t het geweten prik-
UJke krant
ÜL'Ü s het lezen van d* Bl>
hi# moet de letn de
dood en
bel dit doet.
keuze voorhouden
leven.
lijke pers hun werk vinden. Want
de redacteuren zullen de eersten
moeten zijn om afstand te nemen
van persoonlijke meningen en nei-
Singen, willen zij zich laten leiden
oor de Heilige Geest.
DIT zoeken naar de waarheid is
van gevaren omgeven. De groot
ste moeil.jkhe:d is wel ons onver
mogen om eigen zwakheden te er
kennen. Ons wantrouwen in ons
zelf kan niet groot genoeg zijn wan
neer het erom gaat aan de gena
de van God uitdrukking te geven.
Toch mag ons dit niet verhinde
ren ons op deze weg te begeven.
Hoevelen hebben niet in be
scheidenheid. tegenover de eisen
die God stelt, een lijst opgemaakt
van hun onvolkomenheden? Velen
zijn er niet minder om profeten
geworden. Ze zijn het geworden
doordat zij. ophoudende met
steeds op eigen zwakheid te zien.
hebben aanvaard alleen een werk
tuig te zijn van de wil van God.
Men moet hier wel spreken van
het wonder van het geloof. Want
op dit gebied zijn er geen regels.
Wij kunnen ons zelf niet als pro
feet uitgeven. Maar wij mogen
ook niet ongehoorzaam zijn aan
het bevel van God.
Heel ons farizeisme ligt volgens
de heer Eberhard in de wanhopi
ge weigering om in gehoorzaam
heid te aanvaarden dat de chris
telijke pers een ander geluid moet
laten horen in het concert van wie
de openbare mening vormen.
Wij zijn verlegen met onze
plicht tot een breuk met alle con
formisme. En vaak bereiken wij
ook slechts een fractie van de
vrijheid die God ons wil doen
uitroepen. Hoe gelukkig, aldus be
sloot de Franse spreker, was dan
Bileam. wiens ezel hem ervoor
bewaarde te vallen in de ver
blindheid der farizeeërs!
4
Verslag C.N.V. over 1956-1957
Aan confessionele kant
toeneming het sterkst
IN tien jaar tijds is het percentage georganiseerde werknemers in
Nederland toegenomen van 30 tot 41 Van 1 januari 1947
tot 1 januari 1957 steeg het ledental van de Nederlandse vakbe
weging in haar geheel van 791.213 tot 1.334.564. Een vergroting
met bijna 70 Daarbij moet aangetekend worden, dat in 1947
de na-oorlogse toeloop naar de vakbeweging in grote lijnen was af
gesloten. Het ledental van 791.000 was maar weinig lager dan dat
van 1 januari 1940 (798.300 leden). In de afgelopen tien jaar is
de Nederlandse vakbeweging dus op een verbazingwekkende wijze
gegroeid.
Tot deze conclusie komt het C.N.V. in zijn verslag over de
jaren 1956 en 1957.
Van Nelle bestellen
BEROEPINGSWERK
Alleen over 1956 nam het leden
tal van de vakbeweging nog met
76.600 toe. Per 1 januari 1957 was
7 procent van de onzelfstandige
beroepsbevolking georganiseerd bij
het C.N.V., 13 procent bij de K.A.B.
en 15 procent bij het N.V.V. De
resterende 6 procent behoorde tot
vakverenigingen, die niet aan
gesloten zijn bij deze drie centrales.
De groei van de vakbeweging in
bovengenoemde periode was groter
dan de toeneming van de onzelf
standige beroepsbevolking.
De bonden, die niet bij een vakcentra
le zijn aangesloten en slechts een bepaal
de categorie van werknemers organi
seren, de zogenaamde categorale bon
den, komen 'oomamelijk voor onder het
Adv. personeel in overheidsdienst. Ddt per-
soneel is nog voor bijna 60 pet. in c
gorale bonden georganiseerd.
vrnrDr voorts een sterkere stijging In ledental
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK te constateren dan bij de nlet-confesslo-
Be roepen te Boven-Hardinxveld: J. van „ele organisaties. Van het totaal aantal
PV j I® f wen' ue Itoez.): K. georganiseerde werknemers ontwikkel-
A»n»»nnm»ifan!iïr m h v.» de het Percentage confessioneel georga-
TL rw, - Mijdrecht: M G niseerden (C.N.V. en K.A.B.) zich In de
J %:„naar Vitar" 'aren 1954 tot 1956 als v0,g,: 50,9 pct"
f'T. lunffrnttZ h Van pljn 515 Pe'- en 52,4 pct. Voor de nlct-con-
J Tmsha te Neie nL'?USP- T fesslonele organisaties waren deze per-
j utt.MïrNeede J p«-
Bedankt voor Nijland Fr.: Ph. Stout- pct- u t
jesdijk te Lobith Het ledental van de bij het C.N.V. aan-
GEREFORMEERDE KERKEN gesloten organisaties steeg van 206.300
Beroepen te Meeden (Gr. bij accl.): per 1 januari 1956 tot 218.600 per 31 de-
kand. R. de Boer te Rotterdam-Zuid! cember 1957. Een winst van ruim 12.000
te Groningen-Zuid (vak, dr. L. Praams- leden, waarop de 1700 leden van de af-
mai: J. M. Vlaming te Gouda; te Nieuw- gevoerde Ned. Chr. Werknemersorgani-
lande: J. Ytsman, laatselijk vrij evang. satie in Indonesië al in mindering zijn
predikant te Bussuum; te Maassluis gebracht.
(vak. H Vollenhoven): D. H. Borgers te De groei over deze twee jaar wordt in het
Nieuwerkcrk a.d. IJssel; te Alphen aan C.N.V.-verslag ..bemoedigend, maar toch
den Rijn (3e pred pi.): E. J. Oomkes te niet tot voldaanheid stemmend" ge-
Schiedam. noemd. Het aantal werknemers, dat in
Aangenomen naar Sorong (Nieuw Gui- de christelijke vakbeweging georgarri-
nea - Ev Chr. Kerk): S. S. van Dijk te seerd zou kunnen aijn is veel groter. Nog
Witmarsum. twaalf christelijke vakorganisaties, met
GEREF. KERKEN OND. ART. 31 in totaal bijna 23.000 leden, waren eind
Beroepen te Deventer: G. Zomer te 1957 rrog niet bij het C.N.V. aangesloten.
Bunschoten Spakenbrug En nu het verbondswerk van het
CHRISTELIJKE GEREF. KERKEN C.N.V Het aantal bezoldigde bestuur-
Twectal tc Schiedam: M. Vlietstra te ders van het CNV. steeg van 160 tot
Eemdijk en G de Vries te Zeist: te i7d I
Zaandam: G Bilkes te Amsterdam-Zuid
dr W H. Velema te Eindhoven; te Er-
melo: N. de Jong te Katwijk aar. Zee
en J Keuning te Barendrecht; te Bun
schoten: T Bricnen te Mussel en J. J.
Rebel te Murmerwoude
VRIJE EVANG. GEMEENTEN
Bedankt voor I
te Oude Bildtzljl.
markt en de Euratom.
Deze nogal gevarieerde opsomming
van enkele C.N.V.-activiteiten is
slechts een kleine greep uit de hon
derden werkzaamheden, die in het
450 pagina's tellende verslag worden
opgesomd. Een kleine greep, die juist
door zijn gevarieerdheid een beeld
geeft van de enorme omvang van
het werk. dat het gehele sociaal-
economische terrein in al zijn gecom
pliceerdheid niet alleen nationaal
maar ook internationaal omvat.
De beambten
Speciaal noemen we nog. dat de be-
drijfstaksgewijze organisatie van de
christelijke vakbeweging met een flin
ke stap vooruitging. De christelijk
georganiseerde beambten in de me
taalsector, in de'textiel-, rayon- en
kledingindustrie en in de voedings- en
genotmiddel-nsector gingen uit de
Christelijke Beambtenbond naar be-
drijfsbonden over. In samenwerking
met de christelijke werkgeversorgani
saties werden de eerste stappen gezet
?P weg naar een Prot. Chr. Be-
jaardenbond.
Er kwam een vrouwenwerkgroep tot
stand als adviserend en uitvoerend
orgaan voor de arbeid van en voor
de vrouwen van leden, maar tevens
als adviesorgaan, voor de algemene
problematiek vair vrouwen en meis
jes in het bedrijfsleven. Ook plaatse
lijke vrou vt iclubs werden opgericht.
De onderwijscommissie heeft uitvoerige
studie gemaakt van een eventuele in
stelling van een christelijke landelijke
vereniging voor het gehele leerlingen
wezen.
Aan het scholings- en vormingswerk kon
nog meer aandacht worden besteed
door de aanstelling van de heer Tj.
Pel als vormingsdeider. De kader-
school bego haar ierde cursus, daar
naast bestaan de streekcursussen. de
vierdaagse vervolgcursussen, de
studieclubs en ie schriftelijke en mon
delinge cursussen.
In samenwerking met het Verbond van
Christelijke Woningbouwverenigingen
vier industriële werkgeversverbonden
vrij spel op economisch terrein. Boven
dien gaat het sociaal overleg in de stich
ting ook steeds meer teloor. De eigen
lijke vraagstukken van automatisering,
publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie,
conjunctuurinzinking etc. komen
aan de orde. In plaats van het c
leg te bevorderen is de stichting een
sta-in-de-weg geworden.
Verheugend wordt het genoemd, dat
de werkgevers zich bereid hebben ver
klaard tot het houden van besprekin-
Activiteiten
leven, waarin werkgevers en werkne
mers over daarvoor ln aanmerking ko
mende economische en sociale vraag
stukken van gedachten kunnen wisse
len.
Bij dit overleg zal een onderzoek In
gesteld moeten worden naar de oorza
ken van de trage groei van de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie in het
industriële leven.
Het C.N.V. vraagt zich af, of hiermee
gepoogd word de boot van de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie nog af
te houden, of moet deze concessie ge
zien worden als een roeibootje, dat par
tijen naar het grote schip van de pu-
blle' rhtelljke bedrijfsorganisatie zal
brengen. Men heeft de indruk, dat de
voorzitters van de vier Industriële werk
geversverbonden het eerste bedoelen,
maar over de „achterban" tast men in
het onzekere.
Hoger personeel
Wat betreft de moeilijkheden die zich
afspelen rond de vertegenwoordiging
van het hoger personeel in p.b.-orga-
nen, ziet het C.N.V. een reden zich op
deze materie nader te beraden. Het
C.N.V. is voor vrijheid van organisatie
en tevens voor instelling van p.b.-orga
nen. Het is tevens van oordeel, dat be-
drijfslichamen gedragen moeten worden
door representatieve vrije organisaties
van werkgevers en werknemers. Het
hoger personeel behoort tot de werkne
mers en willen deze werknemers mee
doen aan de p.b.o., dan zullen zij or
ganisaties moeten vormen, die niet al
leen een zetel vragen in het bestuur,
doch die ook in staat zijn de p.b.o. me
de tot ontwikkeling te brengen.
Ondernemingsraden
Reeds enige tijd doen er zich moei
lijkheden voor bij verkiezingen voor de
samenstelling van de ondernemingsra
den. Vooral in de metaal- en in de elec-
trotechnische industrie. Bij de desbetref
fende bedrijfscommissie is een aantal
reglementen ter goedkeuring ingediend,
waarin onvoldoende waarborgen zijn
geschapen voor een redelijke vertegen
woordiging van de richtingen in de vak
beweging. De aangelegenheid werd aan
de S.E.R, voorgelegd. Alle leden van de
S.E.R.-commissie ondernemingsraden
waren van oordeel, dat een onderne
mingsraad eerst dan de gewenste sa
menstelling heeft, indien niet alleen de
bedrijfsafdelingen maar ook de geestelij
ke maatschappelijke stromingen verte
genwoordigd zijn. De commissie was
echter verdeeld over de vraag of uit
beleidsoverwegingen goedkeuring aan
een reglement mag worden onthouden.
__DHet C.N.V. keurt het uitsluitend aan
kwam het C.N.V tot de vorming van j dacht schenken aan de verschillende be-
een Technische Staf in het kader vandrijfsinstclllngen in de onderneming, met
de Stichting Bezitsspreiding. ten dien-| miskenning van de levensbeschouwe-
ste van de leden, die gebruik willeni lijke richtingen, af. Dit leidt tot
maken van het K.B. Bevordering
"tgen Woningbezit.
>hr
Behalve deze weergave van een aan
tal van de belangrijkste activiteiten van
het Verbond, verdient ook de mening van
I het vakverbond inzake enige belangrij-
juridisch advies gegevi
ulol„ Het aantel, dat de Stichting van de Arbeid niet kan
Bussum W. dr Goede 'christ,ujkt boerenbonden steen met MiJ»en voortbejUjn. De Stichting hrrft
tien tot 357. Binnen de lertn, non de «"T
christelijke vakbeweging verschijnen jictiu
Adv. 35 periodieken. Het C.N.V. is ver- en h<
tegenwoordigd in 141 instellingen en I
commissies.
De Christelijke Sociale Jeugdorga--
Van Nelle bestellen
Onderwijsbenoemingen
gaat daarbij dus nog steeds
tieve scheiding uit tussen het sociale
het economische. Daardoor hebben de
Van Nelle bestellen Adv.
eenzijdlgv. samenstelling
dernemingsraad. De rechten van
minderheden komen in verdrukking,
ln strijd Is met het democratisch
kiczingssysteem. De christelijke vakbe
weging zou ln bepaalde Industriële be
drijven onvoldoende bij het werk van
de ondernemingsraad betrokken wor
den. Naar de mening van het C.N.V. Is
er een goede ho»p, dat, gelet op het
standpunt van de C.E.R. en de her
nieuwde samenwerking tussen de vak-
centralen, de grootste moeilijkheden ach
ter de rug zijn.
Van Nelle bestellen
Adv.
Benoemd lol nnderwlj.eree aan de Wdrkemie J'Wd
school met de Bijbel. Brasserkade te algemeen vormende en 18 speciale
Delft: mejuffrouw D. G. J. Vogel te clubs. Het algemeen sociaal fonds
Schoonebeck; aan de chr nat. school :e Draagt Elkanders Lasten gaf meer dan
mejuffrouw C. Wieles_aldaar aan MOMO vit voor hulp aan bijna 6000
de Prins W Uemschool te Delft: mejuf-
t-uw F KleinveH te Delft: a.n do
chr school te Zuidlaren: mejuffrouw H
Hoekstra te Assen; aan de chr. school
Mathenesserdijk te Rotterdam: mejuf-
frouw S. Steenbrink te Rotterdam.
Benoemd tot onderwijzer aan de Dr.
A Kuyperschool te Haarlem: H. A.
Huitzing te Hilversum; aan de chi
de
Het C.N.V. neemt deel
werkzaamheden van het Internatio
naal Christelijk Vakverbond cn de
Prot.-Chr. Arbeidersinternationale.
Zowel t'ia de Sociaal-Economische
Raad en het Comité Monnet als via
Rijswijk'"r'T'Mookte Koudum: ^et TC V het C.N.V. betrokken b\j
artsluis: W.
Dinsdag promoveert de
heer B. J. Brouwer
Van Nelle bestellen
Van Nelle bestellen
In de Kleine Zaal van het Concert-
gebouw Is vanmiddag de heer B. J.
Adv Brouwer gepromoveerd tot doctor ln de
i hen heen.
KORTE INHOID: Kellh Mallory. voor de oorlog één
van werelds meest vermaarde alpinisten, heeft een
uitgelezen en In karakter uiteenlopend "fT
gekregen voor wat de gevaarlijkste tocht nit zün
carrière gaat worden: het onschadelijk maken van de
kanonnen »an Navaren». Dit eiland wordt In de tweede
wereldoorlog door de Duitsers beheerst en ligt voor
de Turkse kust. De kanonnen houden een evacuatie
tegen van het niet ver verwijderde eiland Kheros.
waar enkele duizenden Britten als het ware In de val
altten. Mallory en zijn mannen moeten, hoe dan ook.
de kanonnen vernietigen In het geheim i|jn *e uit
Cairo naar dit gebied gekomen, per vliegtuig, per
vissersboot. Bij de bijna onmogelijke beklimming van
de zuidelijke stelle roUen Is de jonge Stevens gew
geraakt en met de DulUe vijand loerend
vormt hel veraorgen van de gewonde
hebben na vele moeilijkheden een nat. koud hol bereikt,
waar ze plannen maken om verder te gaan.
51
Stevens zweeg. Het hoofd was hem op de borst
Sezonken en zijn gezicht was nu onzichtbaar. Zelden
ad hij zich zo gelukkig, zo in vrede met zichzelf
gevoeld. Hij hod begrepen dat hij voor mannen als
Andrea en Mallory nieu verborgen kon houden,
maar nooit geweten dat dit er volstrekt niet op aan
kwam Hij voelde dat hij wat moest zeggen, maar
hij wist n;et wat en hij was zo dodelijk vermoeid.
In zijn hart wist hij dat Andrea de waarheid
sprak, maar niet de gehele waarheid; doch hij was
te vermoeid om zich daarin te verdiepen en er ver
der over te praten.
Lawaaiig schraapte Miller z'n keel.
.En nou niet meer praten, meneer." zei hij re-
•oiuut ..U moet nu gaan liggen en gaan slapen
Stevens keek eerat hem en toen Mallory vra-
f"/k Zou maar doen wat hij zegt Andy." adviseer-
dr'Mallory hem met een glimlach ,,Hij is je chi
rurg en je medisch adviseur. Hij heeft je been be
handeld.
De kanonnen van
letteren en wijsbegeerte door in het
openbaar zijn proefschrift te verdedigen,
dat handelt over de houding van Iden
burg en Colijn tegenover de Indonesische
beweging. De heer Brouwer, geboren te
Dordrecht, woonachtig te Leiden, en
leraar aan het christelijk lyceum te
Alphen aan den Rijn, heeft zijn dissertatie
geschreven onder leiding van prof. dr.
H. Smitskamp.
avmne
r AllSTAIR MACLEAN
,.0, dat wist ik niet. Dank je. Dusty. Was 't
was 't erg moeilijk?"
Miller maakte een onverschillig gebaar
..Niet voor iemand met mijn ervaring, 'n Dood
gewone breuk." loog hij glashard. ,.'k Had 't bijna
een van de anderen laten opknappen... Help hem
even. zodat ie kan gaan liggen. Andrea." Hij keek
naar Mallory en maakte een gebaar met het hoofd.
„Chef-
Toen de twee mannen buiten stonden, draaiden
ze de rug naar de wind.
..We moeten een vuur hebben voor die jongen,
en droge kleren." zei Miller dringend. ..Zijn pols
is ongeveer 140 en zijn temperatuur 41.6 Hij heeft
zware koorts en hij gaat voortdurend achteruit."
..Weet ik. weet ik," zei Mallory bezorgd ..En er
is geen kans dat we op deze berg brandstof vin
der. Laten we naar binnengaan en 's kijken hoeveel
droge kleren we met ons allen bij elkaar kunnen
brengen."
Hij lichtte het zeildoek op en ging de schuil
plaats binnen. Stevens was nog wakker: Brown en
Andrea stonden naast Mallory. Miller vlak achter
hem
..Vannacht blijven we hier", deelde Mallory me
de ..Laten we t ons dus zo gemakkelijk mogelijk
maken. We moeten ans wel ~KUiserea". ning Lij
verder, „dat we een beetje te dicht bij de kust zijn d'e dissertatie komen wij nog te-
om ons v„hg le kunnen achten, maar die Duitsers ru«, "«lals op de promotie - de se
hebben er geen notie van dat we op dit eiland latsrilting hegir.t om halt vier - maai
zijn en ze kunnen ona van de ku.t af in geen ge- «e.v;,n lt,s door u" de «Ift
val zien. Laten we er dus ons gemak van nemen." I tlen stellingen
..Chef Miller had het woord genomen, maar i Kuypers vergelijking van de relatie Ne-
zweeg meteen weer. Mallory keek hem verrast aan| derland-Indië met de verhouding var
en bemerkte toen dat hij. Brown cn Stevens naarvoogd en pupil as oorspronkelijk al-
elkaar keken, met eerst onzekerheid, daarna twij-l leen bedoeld als een zedelijke aanma
fel en ten slotte een begin van ellendig begrijpen nmg aan het adres van zijn landgeno-
in de ogen. Plotseling trof een ernstige bezorgdheid. ten en niet als een situatietekening of
de zekerheid dat er iets mis was gegaan Mallory een historisch gegeven
als een vuistslag.
..Wat is er aan de hand?" vroeg hij op scherpe
toon. ..Vertel op!"
..We hebben beroerd nieuws voor u. chef", zei
Miller voorzichtig. „We hadden 't u meteen moeten
zeggen, "t Zal zo zijn geweest dat de een dacht dat
de ander het u wel zou vertellen.. Weet u nog
die schildwacht, die u en Andrea over de muur
hebben gezet?"
Mallory knikte ernstig; hij wist nu wel wat er
komen ging.
„Hij is boven op dat rif gevallen, een meter of
zeven, acht van de rotswand vandaan", ging Miller
verder ..Ik geloof niet dat er veel van hem over
was. maar wat er nog was. zat klem tussen-twee
rotsen. Muurvast."
„Ik begrijp 't. mompelde Mallory. „Ik heb me
de hele nacht al afgevraagd hoe jij onder je rub-
_"t bent geworden."
Men mag in de huidige Indonesische
moeilijkheden geen bevestiging zien
van de juistheid van Colijns voorspel
ling. dat de Indonesische eenheid na
het verkrij^m der onafhankelijkheid
een fata morgana zou blijken te zijn.
De visie n 3roen van Prinsterer op
de internationale verwikkelingen om
streeks 1865 getuigt van een grote
vooringenomen' tid tegen Napoleon de
Derde.
Langendijk heeft in zijn beschrijving
van de laatste fase van de school
strijd (1900-1920) te weinig aandacht ge
schonken aan de in rechtse kringen
bestaande bedenkingen tegen eer
ledige financiële gelijkstelling
vier "keer heb ik" V geprobeerd, chef", zei Mil- n- ^0^£-nd*Trw,ij 1
Ier kalm. „De anderen hielden me aan een touw." HijD?°y?*®erd e ^opma (K. J;
haalde de schouders op. „Ik kreeg de kans
niet wat te doen. Die golven gooiden me voortdu
rend terug."
„Over drie. vier uur is het licht", mompelde Mal
lory. „Over vier uur weten ze dat wij op dit eiland
zijn. Ze zullen die schildwacht zien zodra het licht
is en een boot sturen om hem or te halen." i_
„Maakt dat veel uit. kapitein?" vroeg StevensEe" christelijke politieke partij heeft ook
tot taak haar leden en kiezers voort-
Wordt vervolgd.) I durend te wijzen op hun verplichtin-
snel aan. dat de veelheid
ten en natiën voortvloeit uit de crea-
tuurlijke veelvormigheid en dus als
zodanig beantwoordt aan de normen,
die God voor de culturele ontwikkeling
aan het menselijk geslacht heeft ge
steld.
z
„Gij wilt mij wel spoedig als christen laten optreden|ei
Dat krijgt Paulus te horen van koning Agrippa, die h|e
mag uit Paulus' woorden in Handelingen zesentwintig tot jeo
koning worden geconcludeerd niet ver is van het Koninjta
rijk Gods. Maar de definitieve stap is niet gedaan. Voor ifet
laatste beslissing is koning Agrippa teruggedeinsd. Was hik
nieuwsgierigheid, die hem kennis deed nemen van de leqtn
die Paulus verkondigde? Was het de onrust in eigen hart, rii V
hem deed zoeken naar een houvast? O] was die op 1
merking aan het adres van Paulus camouflage, niet voor nier
onderdanen willen weten, dat ook hij, de koning, in Christfoe
was gaan geloven? Wie zal het zeggen: Paulus heeft peraaijeb
God zal de oogst eenmaal binnenhalen. Of Agrippa erbij zis
zijn weet Hij alleen. Dit zijn Paulas' laatste woorden in
schitterende gehoorzaal van Caesaréa„Ik zou God wel u>i!l<£
bidden, dat èn spoedig èn voorgoed, niet alleen gij, maar of"
allen, die mij deden horen, ook zo werden als ik, uitgezondej
deze boeien!'
lie
PRIESTERSCHAP VAN DE PERS
Tn een aantal artikelen op deze
pagina (het laatste in ons nummer
van vandaag) hebben wij verslag
gedaan van een op het oecumenisch
instituut van de Wereldraad van
Kerken te Bossey gehouden confe
rentie van christenen werkzaam in
de pers.
Wij hopen dat ook onze lezer uit
deze verslagen de overtuiging heeft
gekregen dat deze conferentie niet
van belang was ontbloot. De jach
tigheid van het werk aan de pers
kan niet doen voorbijzien aan de
wenselijkheid dat christenjournalis
ten elkaar zo nu en dan over hun
problemen treffen; de wenselijkheid
wordt integendeel door de jachtig
heid nog geaccentueerd.
Voor een Nederlandse christenjour
nalist is het nuttig om kennis te ne
men van de omstandigheden waar
onder elders zijn collega heeft te
werken. Aan de andere kant kan het
voor een christenjournalist elders
waardevol zijn om op de hoogte te
komen van de situatie in ons land;
onze indruk is dat men over de
grenzen van ons land van de situa
tie ten onzent vaak nog niet anders
dan een caricaturale voorstelling
heeft.
De conferentie bleek voor het be
lang van een christelijke pers een
open oog te hebben. Hoe kan het
ook anders bij wie zelf een christe
lijke journalistiek trachten te "be
oefenen? De vraag naar de moge
lijkheid van een christelijke pers is
hier en daar wel eens gerezen, maar
voor wie zelf de journalistiek in
christelijke geest wenst te beoefe
nen kan het nog nauwelijks een
vraag zijn. Het kan dan nog alleen
gaan om de feitelijke realisering
(veelal een vraag van financiën
en van het werven van een mini
maal noodzakelijke lezerskring) en
nader om de wijze van realisering.
Wie als Nederlands journalist van
de situatie elders kennis neemt
mag dankbaar zijn voor de omstan
digheden zoals deze in ons land be
staan, omstandigheden overigens
die ons alleen maar nog meerdere
en nog grotere verplichtingen opleg
gen.
In Duitsland spreekt de splijting
tussen Oost en West een geducht
bijna zouden wij zeggen: een be
slissend woord mee. Velen zien
in deze splijting een reden temeer
om als christen elke automatische
conformatie te vermijden met dat
gene wat groepen en partijen
ook christelijke voorstaan. De
christenjournalist ziet het daar als
zijn roeping en taak, een zo groot
mogelijke zelfstandigheid te bewa
ren. Dat de praktijk des levens hem
voor grote problemen stelt, laat
zich bevroeden.
In Frankrijk is de christelijke pers
naar haar inhoud alleszins gezag
hebbend, maar de feitelijke moge
lijkheden zijn er.beperkt. Dit heeft
onder meer tot gevolg gehad dat in
dat land bijzondere aandacht wordt
gegeven .aan de profetische, wil
men: de getuigende taak van de
christelijke pers. Daarin ligt haar
kracht en men mag met voldoening
constateren dat juist in dit opzicht
haar betekenis groot ls.
De situatie ten onzent is onze lezer
bekend. De Nederlandse christen
heid is in het bezit van een behoor
lijk breed ontwikkelde christelijke
dagbladpers. Deze christelijke dag
bladpers is bezig dezelfde groei
door te maken die een zo groot
deel van de Nederlandse dagblad
pers bezig is door te maken en die
reeds ver is gevorderd en in ver
scheidene gevallen zelfs reeds is
voltooid.
Het is een zelfstandigheid die uiter
aard de band aan een diepere le
vensovertuiging en levensbeschou
wing allerminst onmogelijk maakt.
Integendeel, naar onze overtuiging
is ln wezen elke krant levensbe
schouwelijk werkzaam.
Zij wil, daarin belangrijke takfn
voor de lezer waarnemende, de pet
zer een dagelijkse kijk geven op hon
wereldgebeuren; zij wil zich davik
bij bovendien richten tot de lezfee
in heel zijn belangstellingssfeer, (£33
de lezer in zijn totaliteit, wil me^n
tot de lezer als mens. _g|
Wij mogen dankbaar zijn dat er
ons land eën christelijke dagblaj
pers is. Haar zwakheden zijn 01
bekend, maar kennisneming van
situatie elders heeft ons bevestijon
in onze overtuiging dat men ook vjnn
zuinig op haar mag zijn. Het ba
gemakkelijk, haar tekort te doeiat
moeilijker is het, haar daarna in L
noodzakelijke positie te herstel!?
Het ontbreekt ons niet aan respO
voor die christenjournalisten d|eri
ook ten onzent bulten de christelF
ke pers hun functie trachten te v«pr.
richten in christelijke zin. Wij zo(rij<
den niet gaarne beweren dat hn I
pogingen zonder vrucht blij vc»]ee
Van hun hand treffen wij meermi, j
len beschouwingen aan die wij
gaarne in onze krant zouden hei
ben gezien.
Echter, hun arbeid draagt toch nlfor
slechts een persoonlijk karakt#n
doch ook een incidenteel. Naast h(o°
komen anderen aan het woord *aa
meestal met hetzelfde recht
een andere levensbeschouwing vooold
staan. De verdiensten van deeu]
ambtsbroeders ten spijt mag mL.(
van een christelijke krant nog iefee
anders en iets meer verwachteu
Behoort in een christelijke krant f
profetie door te spreken? Ongetwf"1
feld. Een christen moet getuif®1
zijn, moet ook van zijn overtuigift
getuigen, moet getuigen van de vtfsc
lossing die ook voor de wereld trci
verworven. Als een christen in »t
algemeen dit reeds moet en tnMre
doen, hoeveel te meer een christc^ n
journalist, wiens levenstaak k
mers juist ligt in de publicite
Juist ook met het oog op de na
ving van deze profetische roepi 'n
is het van zo groot gewicht dat
christelijke pers op haar zelfsta Üz
digheid prat gaat. pnl
Aan de christelijke pers ontzeggijn
wij de profetische roeping niet. Daast
naast mag men haar stellig ieLw
van een koninklijke taak toekenne
wanneer zij te strijden heeft vo j
de overtuiging waarvan zij uitga p
en waardoor zij zich bezield mo j
weten; iets van een koninklijke ta#°
wanneer zij de strijd heeft aan en:
binden met wie van een andepor
overtuiging zijn en deze evenzetsti
menen te moeten uitdragen- d
Evenwel, willen wij nog even lfcn
deze woordenkeus blijven, dan zi%,ai
wij in het werk ten onzr-it van^i
christenjournalist, in het bijzond
werkzaam bij de christelijke kraf8
toch vooral gaarne iets van ar
priester, een priester in een leide®1"
de en tegelijk dienende functie.
De mens van vandaag kan naren
welijks zonder krant: een krant d) I
allerlei voor hem waarneemt waaënd
toe hij zelf niet in de gelegenhoot
is; een krant die hem op zijn gai:
J bel
door het leven van alledag
leidt en aan wie hij zich, voor zi£'
informatie, zijn Inlichting, zijn vo?
lichting en zelfs voor de vormrfrt'
van zijn mening, in zo belangrijf sl
mate heeft toevertrouwd. ftie
Meer dan elders mogelijk kon xflUa
is ten onzent de christelijke krafic
van de lezer de dagelijkse vriei»
De positie van de christelijke p.
in Frankrijk heeft ertoe geleid 1
haar roeping daar 1
profetische is en men hoort weï 0
rechte waardering te hebben vo
de wijze waarop onze ambtsbrn
ders aan deze roeping gevolg
ven. Een christelijk dagblad lijldat
daar niet wel mogelijk. 1
Ten onzent kent de lezer de chrisl»te
lijke dagbladpers wèl. Moge zij fc,,
de gelegenheid gesteld worden, iar
aan haar profetische èn aan haï
koninklijke èn vooral ook aan haf?{
priesterlijke functie al meer diepfe
en breedte te geven. 'en
Van Nelle bestellen
Het is onverantwoord het eerste gedeel
te van artikel 1 in het antirevolutio
naire eginsel- en algemeen staatkun
dig program te handhaven. (Dit duidt
op de bekende zinsnede: De Anti-
Revolutionai. e of Chri"telijk-Histori-
sche richting vertegenwoordigt, voor
zoveel ons land aangaat, dc grondtoon
van ons '-olkskarakter, gelijk dit, door
Oranje geleid, onder Invloed der Her
vorming omstreeks 1572, zijn stempel
ontving).
Het „Trouw aan de Koningin" in de of
ficierseed houdt geen politieke keuze
voor de Oranje-monarchie in.
De vijfjarige h.b.s.-B-opleiding is in
haar tegenwoordige vorm niet goed
meer in overeenstemming te brenj
met het doel van het christelijk
wijs.
X"
Geref. zendingsarbeidery
kwamen met verlof
Dezer dagen zijn enkele gereforr
zendingsarbeiders met verlof in 1
land aangekomen. Dokter C. van
raven, die werkte in het ziekenhti
te Blora op Midden-Java, is met zijn
"n °P de Oldebarncveldt gerepatrie—
Met de Oranje, die vrijdag in AmstS
dam aankwam, arriveerde ds. M.
der Werff met zijn gezin Hij wL.—
als missionair predikant in Bondo KJ
op West-Soemba en hoopt na zijn v
weer te kunnen terugkeren. Zijn
is: Van Hoornstraat 51. Hilversum
Pet vliegtuig arriveerde prof. dBe
J. Verkuyl, die na een periode v.
meer dan vier Jaar werken in Djaket
met verlof kwam om zich bij zijn gei
M-riï0iegej" d^' ,a] enige maanden
Nederland vertoeft. Zijn adres is- Let
5E5S»1 10 Bedhoevedorp. Tel.
Van Nelle bestellen I Adv. I vaarden
2968—3809.
Prof. Verkuyl zal door een Knie-bl
»re voorlopig niet in de gelegenheid z
spreek- of preekbeurten te
1 L