mre Nagy en Pal Maleter
ter dood gebracht
IF
ïlicumc £rihsrt|c GTourunl
i
Twee Amerikaanse fabrieken
werken aan ruimteschip
Na een geheim proces in Boedapest
Algerije nu geheel door
militairen bestuurd
KOELKASTEN
KONINGIN OP DE EXPO
Papoea's willen soldaat
worden, maar
'n TIP VAN BOOTZ
- HNSDAG 17 JUNI 1958
BUREAUS: Steenstraat 37.
Directie. Redactie, Abonnementen-
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ADVERTENTIES: 020 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening S8936.
>ofdredxeteurOr E. DIE MEE
CHRIST ELIJKJIATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
0$tanhMstirt) is ahHfam
myo b«rt ia legfjrnspoef"
Negenendertigste jaargang no. 11286
Militair strafrecht
op de helling,
Zie pagina 4
URE NAGY en Pal Maleter, de twee grote mannen van de Hongaarse
revolutie, zijn als „verraders" ter dood gebracht. Nagy, die tijdens de
eselijke strijd in november 1956 het premierschap op zich nam en kolo-
J Maleter, door zijn dapper verzet tegen de Russische tanks „de held van
edapest" genoemd, hebben voor het volksgerechtshof van Boedapest
weigerd de felle aanklachten die tegen hen waren ingediend te beken-
in, maar zo zei radio-Boedapest vanmorgen onder de druk van
t bewijsmateriaal, hebben zij ten slotte een gedeeltelijke bekentenis af-
legd. En dat was voldoende. Waar en wanneer zij zijn terechtgesteld,
lakte de radio niet bekend, doch het is vrijwel zeker dat beide mannen
het vuurpeloton zijn verschenen. Tegelijk met hen vielen twee van
a voornaamste medewerkers tijdens de revolutie: Miklós Gimes en
ef Szilagy.
)e terechtstelling is officieel be-
idgemaakt door het Hongaarse
listerie van justitie. Het heeft de
echting geheim gehouden en
st na de terechtstelling daarover
g nieuws losgelaten. In de korte
■klaring die het ministerie dan
slotte uitgaf wordt gezegd dat
college van het volkstribunaal
ïft bevonden dat Nagy en zijn
indlangers" door hun revisionis-
burgerlijk-nationalistische
itieke opvattingen logischerwijze
Br een bondgenootschap met de
•reactionaire imperialistische
ichten van de bourgeoisie waren
egleden en daardoor het volks-
nocratische stelsel, de Hongaarse
rkende bevolking en hun socialis-
he vaderland hadden verraden.
berichten over de manier waarop de
gaarse regering zich van haar vroe-
tegenstanders heeft ontdaan is overal
Ie vrije wereld met verontwaardiging
■angen. De leider van de Hongaars#
^Jgranten in de Verenigde Staten wil
week naar Londen gaan voor een
lerhoud met premier Macmillan. Hij
met hem spreken over de vraag wat
t worden gedaan naar aanleiding van
i gebeurde. Hij is ervan overtuigd dal
fer terechtstellingen zullen volgen
Vrijgeleide
pire Nagy werd gearresteerd toen hij
en het einde van de opstand „onder
jgeleide" de Zuidslavische ambassade
Siet. Op zondag vier november 1956,
n de Russische tanks werden ingescha-
d bij de straatgevechten, zochten d»
«nier en enkele van zijn naaste mede-
fkers hun toevlucht in de ambassade
Russen gaven hen een vrijgeleide om
gebouw te verlaten, een vrijgeleide
onmiddellijk werd geschonden. Nagv
zijn volgelingen werden op transpor»
let naar Roemenië.
lp dat ogenblik was kolonel Maleter al
arrest. Na de heldhaftige strijd om de
lankazerne, boden de Russen hem aan.
onderhandelen over het terugtrekken
I de Russische troepen. Nagy ging
de functie van minister van defensio
het kabinet-Nagy naar de bezetters
werd gevangen genomen
de voor-.
bracht, zijn Miklós Gimes, indertijd diplo
matiek redacteur van Szabad Nep (hel
orgaan van de Hongaarse communistisch#
partij) en correspondent van dit blad in
Parijs, en Josef Szilagy,
journalist.
Tijdens hetzelfde proces werden Zoltan
Tildy, president van Hongarije van 1946-
'48, Ferenc Donat, Ferenc Janos en Miklós
Vasarhei veroordeeld tot gevangenisstraf
fen van vijf tot twaalf jaar. Sandor
Kopaczi kreeg levenslang. Verder is alleen
bekendgemaakt dat geen beroep tegen do
straffen mogelijk is.
Tweemaal premier
Imre Nagy is tweemaal premier van
Hongarije geweest Voor de eerste keer
van 1953 tot 1954. toen hij de nadruk legde
op de produktle van verbruiksgoederen,
terwijl zijn voorgangers altijd voorrang
verleenden aan de zware industrie. Nagy-»
nieuwe koers viel samen met de ontwik
keling in Rusland, waar Malenkof premier
was. Toen Malenkof echter werd wegge
zonden, moest Nagy zijn voorbeeld vol
gen Hij werd opgevolgd door de „ijzeren
man" Rakosi. Hij werd tegelijkertijd uit
alle partijfuncties ontheven.
Enkele jaren hebben Imre Nagy (links) en Pal Maleter doorgebracht
in gevangenschap. Van tijd tot tijd deden geruchten de ronde over pro
cessen die tegen hen zouden worden gevoerd. Het bleef bij geruchten en
het werkelijke proces bleef geheim. Tezamen met andere leiders van
de revolutie werden zij ter dood veroordeeld en terechtgesteld.
TNOOR de benoeming van parachutls-
ten-generaal Jacques Massu tot pre
fect van het departement Algiers, is de
overneming van het burgerlijk bestuur
door Franse militairen in geheel Algerije
een feit geworden. Generaal Allard. de
bevelhebber van het in Algiers gestatio
neerde legerkorps, zou vandaag worden
geïnstalleerd als super-prefect van het
gebied Midden-Algerjje, dat vier depar-
Het ging (en gaat nog) fel toe in
Ithene. In het weekeinde heeft een
s |roep van omstreeks duizend studen-
S en een hartstochtelijke demonstratie
IJ phouden, niettegenstaande het uit-
levaardigde verbod. Met vlaggen en
tuzeh trok men door de straten en
ten de politie ingreep, werden de
I. ipe nten bekogeld met brandende, tn
tetroleum gedrenkte lompen. De stu-
tenten eisen voor Cgprus zelfbeschik
kingsrecht.
A. ZWART
HOOIGRACHT 18
Meer K.L.M.-vluchten
op Singapore en
Canberra
De Nederlandse minister van buiten
landse zaken, mr. J. M. A. H. Luns is
thans in Londen. Hij zal onder meer met
zijn Britse ambtgenoot Selwyn Lloyd
spreken over de mogelijke uitbreiding
In Britse kringen in Den Haag twij
felde men aan een goed resultaat inzake
de K.L.M.-kwestie. Zij menen, dat het
aantal passagiers en de hoeveelheid vracht
niet voldoende een opvoering van het
aantal K.L.M.-vluchten naar Singapore en
Canberra waarborgen En tenslotte, zo
zeggen de Britten, de B.O.A. en de B.O.
A.C zijn voor onze regering net zo be
langrijk als de K.L.M. dat is voor de Ne
derlandse regering
Nu Massu prefect van Algiers is ge
worden, zijn alle twaalf burgerlijke pre
fecten vervangen door militairen in de
rang van brigade-generaal. De super-
prefect heeft een rang. die men kan ver
gelijken met een Nederlandse luitenant-
generaal.
Deze bestuurswisseling vormt een
derdeel van de plannen waartoe generaal
Raoul Salan, de Franse opperbevelhebber
in Algerije, door premier De Gaulle 1»
gemachtigd. Alle generaals blijven hun
militaire functie uitvoeren doch zullen
bijgestaan door burgerfunctionarissen
enige uren per dag aan hun bestuurs
taak wijden.
Een woordvoerder voor generaal Salan
heeft medegedeeld, dat de generaal d#
reorganisatie van zijn militaire en bur
gerlijke staven heeft beëindigd, doch dat
de nieuwe organisatie nog door de rege
ring in Parijs moet worden goedgekeurd
Voorts is de 18de juni tot vrije dag ver
klaard, om de gehele bevolking van Al
gerije gelegenheid te geven deel te nemen
aan demonstraties. Op deze dag wordt d#
oproep herdacht die generaal De Gaull#
tijdens de laatste wereldoorlog deed
de Fransen aan te sporen hun ve
tegen nazi-Duitsland voort te zetten.
De opstand van 1956 was het gevolg van
de terugkeer naar de oude politiek. In de
maanden die aan het wapengeweld voor
afgingen eisten de Hongaarse intellec
tuelen en vooral de schrijvers, dat Nagy
weer aan de macht zou komen. Hij werd
slechts tien dagen premier
In 1895 werd Imre Nagy uit een arme
calvinistische boerenfamilie geboren. Hij
vocht in het Oostenrijks-Hongaarse leger
en werd door de Russen gevangen geno
men en naar Siberië gebracht. Tijdens do
Bolsjewistische revolutie streed hij als
vrijwilliger aan de zijde der revolutio
nairen. Hij werd Sowjet-burger en lid van
de partij. Hij studeerde in Moskou land
bouwwetenschappen. In 1945 keerde hij
voorgoed naar zijn land terug.
Maleter kreeg eveneens in Rus
land zijn opleiding. Als jong, zeer
begaafd officier en fel communist
kreeg hij zijn lessen van de Sowjets.
Hij behoorde tot de mensen die ge
knipt waren om in Hongarije de
Russische boodschap te verkondi
gen. Hij werd hun felste bestrijder.
Dr. J. J. R. Schmal
geen gedeputeerde
meer
Mr. dr. J. J. R. SCchmal heeft be
sloten in verband met andere
drukke werkzaamheden zich niet
r herkiesbaar te stellen als lid
het college van Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland. Van 1937
af heeft dr. Schmal zitting in het
dagelijks bestuur van de provincie
gehad, waarbij hij zich als een zeer
deskundig regent deed kennen.
Dr. Schmal, dde zoals bekend ook deel
uitmaakt van de Ohr. Hist. Tweede Ka
merfractie, blijft echter wel lid van de
Zuid hol landse Provinciale Statein, zodat
hij udt dóen hoofde toch de belangen van
ons gewest zal blijven dienen.
De uitslag van de laatste Provinciale
Statenverkiezingen in aanmerking nemen
de, kon worden aangenomen, dat de poli
tieke samenstelling vat» het oollegc van
Ged. Staten geen wijziging zal ondergaan
Dit betekent dtis, dat twee P.v.d.A.-leden,
één A.R., één C.H., één K.V.P. en één
V.V.D.-liid in het college van Ged. Staten
gekozen zullen worden.
Het is nog niet bekend wie door de Chr.
Hist. Statenfractie als opvouger voor dr
Schmal zal worden voorgedragen. De C
H. Statenclub moet nog een fractiever
gadering houden, waar deze opvolging
ter sprake zal komen.
Hoewel hieromtrent nog geen zekerheid
bestaat, lijkt het ons niet onmogelijk, dat
men de voorzitter van de Chr. Hist
statenfractie zal benaderen om zich even
tueel verkiesbaar te stellen.
Of hij zich bereid zal verklaren om zit
ting in het college van Ged. Staten te ne
men. moet uiteraard worden afgewacht.
Bondsrepubliek biedt
haar
excuses aan
West-Duitsland heeft Griekenland zijn
excuses aangeboden voor de publikatie
van een foto van prinses Sophia, de oud
ste dochter van koning Paul. in een West
duits weekblad (Revue) De prinses stond
afgebeeld met de zoon van een rijke
scheepseigenaar, terwijl er in het onder
schrift op werd gezinspeeld, dat koningin
Frederika tracht haar dochter rijk uit
te huwelijken.
Uitvoer steeg en
invoer daalde
De invoer bedroeg in mei f 1160 (vorige
maand 1144, vorig jaar 1478) miljoen, de
uitvoer f 1011 (vjti. 912, v.j 997) min., al
dus het centraal bureau voor de statistiek
Terwijl de invoer in verhouding met vorig
jaar 22 procent daalde, steeg de uitvoer
1 procent. Het dekkingspercentage steeg
20 punten. Het invoersaldo was over de
eerste 5 maanden f 773 (v.j. 2031) min., het
gemiddelde dekkingspercentage 86 (70). De
invoer over 5 maanden was d. 5622 (6749)
min., een daling van 17 pet, uitvoer
f 4849 (4719) min., een stijging van 3 pet.
JT'oningin Juliana en prins Bernhard
ondernamen gisteren en vandaag
op de Wereldtentoonstelling te Brussel
of eigenlijk maar in één dap, taant gis-
een reis-om-de-wereld-in-tweedagen.
teren bezichtigden H.M. en Z.K.H. al
leen de Nederlandse inzending.
Met een handkus had Z.M. Koning
Boudewijn onze Vorstin bij aankomst
op het vliegveld Meisbroek begroet,
terwijl prins Bernhard het vliegtuig
Met groot enthousiasme bezichtigden
de vorstelijke personen vele Neder
landse »fand». En met de vertedering
van alle bezoekers aaide ook de Ko
ningin de „meest geaaide geit ter we-
reld". die voor deze gelegenheid met
een oranje strik was getooid. De geit
trok zich er weinig van aan
gramma werd op verzoek van de Ko
ningin afgeweken voor een bezoek aan
de tentoonstelling „Het gelaat van
Christus in de kunst". Hierna was hei
Amerikaanse paviljoen aan de beurt.
In de in het gebouw ondergebrachte
kinderbewaarplaats bleef een groep
kleuters kinderen van het Ameri
kaanse Expo-personeel rustip knut
selen toen onze Vorstin lanps hen
wandelde en zichtbaar genoot van het
charmante tafreeltje.
De eersten
Vanmorgen
waren Koningin en
bezoekers aan de Expo.
Nop voor de hekken voor de duizenden
open gingen, suisden de auto's van het
Belgische hof naar binnen. Het eerste
bezoek gold het paviljoen der Pro
testantse kerken. Het dochtertje van
ds. P. Fagel bood rode rozen aan. De
Koningin trotseerde voor de ingang de
stromende regen. Uitvoerig liet de t
koningin zich vervolgens inlichten,
Direct hierna volgde een bezoek aan
het paviljoen van het Vaticaan. De
Pauselijke nuntis. Mgr. Fornl, ontvinp
het Koninklijk Paar, dat veel belang
stelling toonde voor de door Nederland
verzorgde exposities gewijd aan op- i. 41
voedinp en onderwijs. Van het pro-
Bijzonder stijlvol was de ontvanpst
in het Britse paviljoen.
Langer dan het protocol toeliet ver
bleef het Vorstenpaar in dc weten
schappelijke afdeling van deze Britse
manifestatie. Koningin Juliana, die
hier geconfronteerd werd met het
werk van Engeland op nucleair ge
bied, bracht sir John Balgour in ver
legenheid met een groot aantal vragen.
Hij betrok enkele wetenschappelijke
medewerkers in het gesprek.
Het ochtendprogramma werd beslo
ten met een bezichtiging van het Duit
se paviljoen.
De plannen van minister Staf
zijn nog niet klaar
1~)E VERKLARING van minister Ir. C-
Staf, dat de regering dc oprichting
van Papoeabataljons in Nederlands
Nieuw-Gulnea overweegt en het uittrek
sel uit het rapport der parlementaire
missie, verklarend dat de eigen bevol
king van Nleuw-Gulnea met spoed dient
te worden betrokken In de verdediging
van eigen grond, schijnen kennelijk bij
de Papoeabevolking van Hoilandia de
misvatting te hebben teweeggebracht,
dat er daadwerkelijk reeds iets in de
maak sou zijn, aldus meldt „En hier is
het nieuws".
Tientallen Papoea-6. jongen en ouderen
kwamen zich de laatste dagen melden
bij het hoofd van het plaatselijk be
stuur en het residentiekantoor, met de
mededeling, dat zij zich voor het te vor
men Papoeabataljon wilden opgeven. Dit
aantal was op 7 juni reeds ongeveer 350
en velen staan nog te wachten
Hoe snel een gerucht de ronde kan
Voor prototype
150 min. dollar
uitgetrokken
DE AMERIKAANSE luchtmacht
heeft contracten getekend met
twee Amerikaanse vliegtuigfabrie
ken (Martin en Boeing) voor de
bouw van een ruimteschip, dat men
sen zal kunnen vervoeren.
Dit vaartuig, dat de naam Dyna-Soer
krijgt, zal als 'n raket worden gelanceerd,
als een kunstmaan om de aarde draaien
en als vliegtuig op de aarde terugkeren
Het prototype zal ongeveer 150 miljoen
dollar kosten. Het projectiel zal een snel
heid van ongeveer 26.000 km/u weten te
bereiken.
De Dyna-Soar zal voor allerlei doel
einden kunnen dienen: als ruimte-agent
voor de verzameling van strategisch be
langrijke gegevens tijdens de vlucht door
de ruimte, terwijl bovendien wapens ge
dropt kunnen worden op van tevoren
vastgestelde doelen. De Dyna-Soar zal van
tijd tot tijd ook op geringere hoogte kun-
In de luchtmachtbegroting van he< op
1 juli beginnende begrotingsjaar ie vijf
miljoen dollar uitgetrokken voor de
research en ontwikkeling van he« ruimte
schip. Reeds jaren geeft men geld uit
voor een voorlopig onderzoek naar de
mogelijkheid om de centrifugale kracht
van het ruimteschip te benutten bij hei
airkelen om de aarde.
De Dyna-Soar zal zo ontworpen wor
den. dat de piloot met het schip naar de
zwaardere luchtlagen van de atmosfeer
terug zal kunnen glijden met behoud van
voldoende snelheid om weer in de ruimte
terug te kunnen keren na zijn waarne
mingen uitgevoerd te hebben of zijn
aanval gedaan.
Aan het Dyna-Soarproject zal de Natio
nale Adviesraad voor Aeronauitica als
gelijke met de luchtmacht leiding geven.
Beide werken er al zeven jaar aan.
doen. bewees wel het feit, dat ook par
ticuliere werkgevers om inlichtingen
verzochten, aangezien de bij hen in
dienst zijnde Papoea's verlof vroegen
zich te melden.
Alle gegadigden zijn genoteerd, natuur
lijk onder mededeling, dat er nog niet»
vast staat.
Coaltiieplannen
van Eyskens
mislukten
De Belgische kabinetsformateur, Eys
kens, heeft vandaag een onderhoud ge
had met de leider van de liberalen. Des-
teinay, aangezien zijn pogingen om
een alkkoord met de socialisten te komen
zijn mislukt. Het bestuur van de Belgische
socialistische partij verklaarde gisteren
dat de voorstellen van Eyskens om
coalitieregering van christen-democraten
en socialisten te vormen onaanvaardbaar
zijn.
NEGENTIEN DODEN
BIJ VLIEGRAMP
Nabij Ourltiba in Zuld-Brazilië ls gis
teren een Braziliaans vliegtuig met 23
passagiers en vijf bemanningsleden neer
gestort. Hierbij kwamen negentien men
sen om het leven, onder wie de Brazili
aanse oud-minister van justitie Leobcrto
Leal en de gouverneur van de staat San
ta Catarina, Jorge Lacerda.
Er was eens een schipper uit Blerik
Die zei: „In Groot-Mokum, daar mee
Uit die goede stad
Komt 't Heerlijkste nat.
En wel „TIP van BOOTZ", daarbij zw
'WE LIMERICKS INZENDEN AAN H BOOT;
Hr. A D., A dam, i
1 Lil. Boots' Oude Genevi
Voorbij....
Tussen een hogedrukgebled boven
West-Europa en een ander sterk in om
vang toegenomen hogedrukgebied fen
zuidwesten van Ierland begonnen de ba
rometers te dalen. Het lagedrukgebied
strekte zich vanmorgen van Midden*
Frankrijk over België en Nederland naar
Noorwegen uit. Er kwamen hierin nog
geen belangrijke onweersverschijnselcn
voor. Om het hogedrukgebied op de oce
aan dat zich over de Britse eilanden uit
breidt. stroomt aanzienlijk koelere lucht
in de richting van de Noordzee. De voor
ste begrenzing naderde vanmorgen da
Nederlandse kust. Het koufront zal voor
morgenochtend het gehele land gepas
seerd zijn. waardoor er een einde komt
aan de korte periode met warm zomer
weer. De temperaturen, dia gisteren tot
27 graden opliepen, zullen waarschijnlijk
7 tot 10 graden lager worden. Een en an
der zal met enkele buien gepaard gaan,
maar in de loop van de dag neemt de be
wolking weer af. De wind komt in da
Noordwesthoek.
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Veranderlijke bewolking met
plaatselijk enkele regen- of
onweersbuien. Zwakke tot
matige wind tussen noord en
noordwest. Vooral In het
binnenland aanzienlijk lagere
temperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
1.1
Londen
Part)»
tfi!
5?*#
wirxfcal
ozo
VNO
