Jlicume £cihsrl)e GTourmil
Hernieuwd verzet tegen Parijs
Premier wijst eis van Algiers
resoluut van de hand
KOSTER IS IN STAKING
'z Generaal De Gaulles plannen voorbarig
Vorderingen bij overleg
over topconferentie
V.S. willen technisch gesprek
op 1 juli laten beginnen
Explosie in
oliefabriek
Plan van Engeland en V.S.
tot vergroting welvaart
Maandag einde
havenstaking
Sow jet-leiders
naar Egypte
Tornado eiste
elf doden
De kerkklok zwijgt in Swichum, want de
mm
1.1
111-
WOENSDAG 11 JUNI 1958
BUREAUS: Steensiraat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen-
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ADVERTENTIES: 0-20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936.
Hoofdredacteur: Dr. B. DIEMEB
CHRISTELIJK'NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stanhttstirtj is ahrMrorn
myo o*"' tegfjenspoct"
Negenendertigste jaargang no. 11281
Straaljager
in brand
Zie pagina 5
GENERAAL MASSU
communiqué.
Concentratie van
Turkse troepen?
Vannacht en vanmorgen is het op Cy
prus weer tot relletjes gekomen. De poli
tie, die ingreep bij gevechten tussen Griek
se en Turkse Cyprioten, schoot twee
Griekse Cyprioten neer, die gewond in een
ziekenhuis moesten worden opgenomen.
Volgens Griekse bladen worden Turkse
troepen samengetrokken aan de kust van
Anatolië, het gebied in Klein-Azië dat
tegenover Cyprus ligt
Turkije heeft gisteren Engeland ervan
beschuldigd dat het heeft nagelaten de
Turkssprekende bewoners van het eiland
te beschermen tegen de aanvallen van de
Griekssprekende bevolking.
DE PLANNEN, die premier De Gaullc heeft opgesteld om zo snel moge
lijk een oplossing te vinden voor het Algerijnse probleem, zijn fel
aangevallen door het Algerijnse comité voor openbaar welzijn. De Gaulle
wil nog deze zomer gemeenteraadsverkiezingen in het Noordafrikaanse
gebiedsdeel laten houden, doch het comité voor openbaar welzijn noemt
dit voornemen „voorbarig en gevaarlijk".
Na een bespreking van het comité werd. gisteren een communiqué ge
zonden aan de regering-De Gaulle. Het was goedgekeurd door generaal
Massu, doch generaal Salan hield zich er blijkbaar buiten. Het comité
verzekert generaal De Gaulle, dat het hem persoonlijk steunt, maar dat
er in Parijs een „werkelijke regering van openbaar welzijn moet worden
gevormd".
comité verklaarde gisteren echter dat het
geen enkel compromis kan aanvaarden
ten aanzien van de doeleinden, die het bij
de oprichting heeft gezworen te ve
zenlijken. Bij de oprichting werd
klaard dat de volkssoevereiniteit berust
bij de comité's voor openbaar welzijn.
Een ander punt dat door het comité in
Algiers is besproken, is dat van de vol
ledige Integratie der Algerijnen. In het
communiqué wordt dan ook aangedrongen
op ingrijpende wijzigingen in het bestuur
van Algerije, om alle slagbomen tussen dit
gebied en het Franse moederland weg te
nemen. Het comité eist afschaffing van
alle douanevoorschriften en bepalingen
inzake visa, en de instelling van een ge
meenschappelijke munt voor beide gebie-
Met andere woorden, de „rebellen" vai
Algiers blijven erop hameren dat de oudi
gezichten uit het kabinet-De Gaulle moe
ten verdwUnen en dat er een soort één-
partybestuur moet komen voor het gehele
land. „Alleen een echte regering
openbaar welzyn onder leiding vai
Gaulle kan zich doeltreffend verzetten
tegen het communistische komplot,
wordt gesteund door alle verraders in het
moederland", zo besluit het communiqué.
De Gaulle reageerde onmiddeliyk. Een
woordvoerder van zijn regering verklaar
de dat de premier zUn plannen vastbera
den ten uitvoer zal brengen.
In Parijs acht men de aanval vac
Algerijnse comité de gevaarlijkste a«
die De Gaulle sinds zijn investituur als
premier te verduren heeft gehad. De
val wordt niet alleen gezien als een pro
test tegen de gang van zaken in de hoofd
stad. maar ook tegen de poging van De
Gaulle om hen uit de feitelijke bestuurs
macht te ontzetten. Tijdens zijn bezoek
aan Algiers heeft de premier het comité
duidelijk gemaakt, dat het zich nu van hi
politieke terrein moet terugtrekken. Hi
JN MOSKOU zijn enkele vorderingen gemaakt bij het overleg over een
H topconferentie tussen de Russische minister van buitenlandse zaken.
Gromyko, en de drie westerse ambassadeurs. Namens premier Macmillan,
die op het ogenblik in Washington besprekingen voert met president
Eisenhower, heeft de Engelse vice-premier Richard Butler dit gisteren
in het Lagerhuis meegedeeld. Butler kon echter niet zeggen, welke datum
de topconferentie zou kunnen beginnen, want hierover was men het in
Moskou juist niet eens geworden.
Een winstpunt by het vooroverleg is,
dat Rusland er mee ingestemd heeft, dat
de topconferentie „vertrouwelijk" moet
zyn.
In het westelijke kamp bestaat echter
ook nog geen overeenstemming over de
topconferentie. De minister van buiten
landse zaken van Amerika, Foster Dulles,
deelde gisteren mee dat tussen de V.S.
en West-Duitsland sprake is van een
klein meningsverschil over het plaatsen
van de Duitse hereniging op de agenda.
Amerika is nameiyk van mening, dat de
afspraken, die op de vorige topconferen
tie in Genève zijn gemaakt niet gene
geerd mogen worden.
In Bonn is men evenwel van mening,
dat ook zonder de Duitse hereniging toe
nadering tot Rusland mogelpk is.
Kern],
Droeven
President Eisenhower heeft de Russi
sche premier Ohroesjtsjef. Inmiddels
voorgesteld, dat reeds op 1 juli in Genève
de technische besprekingen zullen be
ginnen over de methoden om toezicht te
houden op een eventueel verbod van
kernproeven. De president stelde verder
voor, dat gezien de ingewikkeldheid van
het onderwerp de besprekingen iets lan
ger zouden duren dan drie of vier we
ken zoals Chroesjtsjef wilde-
Het Westen zal bU de onderhande
lingen over het staken van de proeven
met kernwapens eisen, dat er ook in-
spectieposten in communistisch China
worden opgericht. Minister Dulles, die
dit op zijn wekelijkse persconferentie
meedeelde, wilde het staken van de kern
proeven geen ontwapening noemen. MeD
kan immers de kernwapenvoorraden uit
breiden zonder dat men enig idee heeft
van de gevolgen van het eventuele ge
bruik van deze wapens.
Daarom is het zo bclangryk. dat men
het eens wordt over een inspectiesysteem
om verrassende aanvallen te voorkomen.
En van niet minder belang is de staking
van de produktie van spiytbaar mate
riaal voor oorlogsdoeleinden.
Engels plan
Tydens het defensiedebat ln het Lager
huis heeft de Engelse minister van de
fensie. Sandys, de suggestie gedaan het
ontwapeningsprobleem in één keer op te
lossen. Hij opperde het plan een wereld
omvattend veiligheidsorgaan in het le
ven te roepen onder auspiciën van de
Verenigde Naties. Dit orgaan, dat onder
meer zou moeten bestaan uit politietroe-
pen van de Ver. Naties zou niet alleen
controle moeten uitoefenen op het nale
ven van de ontwapeningsbepalingen,
maar ook de taak krijgen op te treden in
geval van agressie.
Hei veiligheidsorgaan zou onbeperkte
toegang moeten hebben tot ieder gebied
iver alle inlichtingen moeten be
schikken.
Een hevige ontploffing bij de Verenigds
Oliefabrieken te Zwijndreöht een be
drijf van Unilever heeft gisteravond
een geweldige ravage aangericht, maar
gelukkig slechts één licht gewonde ge
ëist. De ontploffing had plaats in het
vüftien meter hoge gebouw, waar de
aardextractie gevestigd 16. Hier wordt
oliehoudende aarde gewassen met ben
zine, waarna de olie door destillatie
wordt afgescheiden.
Een van de vier met aarde gevulde
ketels ontplofte, waarechUnlij-k doordat
op het terrein benzinedamp hing en
een vonkje uit een compressor is over
geslagen. De voormuur van het gebouw
stortte in, het dak vloog weg en een
enorme steekvlam veroorzaakte een ge
vaarlijke brand: de ontplofte ketel brand
de onmiddellijk als een lier.
De bedryfebrandiweer en de ZwUn-
drechtse brandweer, die met groot mate
rieel waren uitgerukt, bestreden het vuur
zier nevelspuiten en zes slangen. Om
streeks half negen was de brand vrij
wel bedwongen, maar met de nablu6Bing
was nog de gehele nacht gemoeid. Men
kon voorkomen, dat de andere ketels ont
ploften en dat het vuur de in de nabij
heid gelegen kelder, waar een enorme
hoeveelheid benzine was opgeslagen, be
reikte.
In het bedrijf zelf en in enkele 6traten
in de omgeving werd veel glasschade
•eroorzaakt.
Gaulle verkondigde politiek van volledige
gelijkstelling van Europeanen en mo
hammedanen voor de wet, maar hy heeft
die plannen nog niet verder uitgewerkt
en het wegnemen van alle bestuuriyke
slagbomen zou een ingrijpende wyziging
zyn in de huidige toestand.
Versterkingen
In Algiers zyn berichten uit Parys ont
vangen, dat binnenkort tachtig duizend
man versterkingen naar Algerije worden
gezonden. Men meent dat het Franse leger
hierdoor in staat zal zyn in deze uiterst
moeilyke periode krachtig op te treden
tegen de Algerynse opstandelingen.
Door het samentrekken van grote een
heden Franse troepen in het grensgebied
met Tunesië, om de grens af te sluiten,
zyn de troepen in het binnenland aanzien-
lyk verzwakt.
Het Franse ministerie van finan
ciën heeft gisteren bekendgemaakt,
dat de regering in het begin van de
volgende week een nieuwe staats
lening zal uitschrijven.
Deze zomer reeds
raket naar maan?
TN AUGUSTUS zal de Amerikaan-
se luchtmacht een projectiel naar
de maan schieten, zo heeft luitenant-
generaal S. E. Anderson, directeur
van de afdeling onderzoek en ont
wikkeling van de luchtmacht giste-
ren bekendgemaakt.
Hij zei, dat het projectiel niet met instru
menten zal worden uitgerust. Het zal
worden voortgestuwd door drietrapsra
ketten. waarvan de krachtbronnen by d*
start gewijzigde Thorraketten zullen zyn.
De maanraket zal er twee en een halve
dag over doen. De afstand is 445.000 km
Zelfs indien de raketten de maan missen,
zo zei generaal Anderson, dan zullen z«
nog interessante wetenschappelyke satel
lieten worden. Het 4s de bedoeling, dat
de proef in september en oktober zal
worden herhaald.
Maar de hoogste autoriteit op het gebied
van de ruimtevaart in Washington ont*
kende al spoedig, dat er reeds een
definitieve beslissing zou zijn genomen
"ITERRUIMING van de wereldhan-
del en vergroting van de wel
vaart zijn de onderwerpen, die gis
teren bij de Brits-Amerikaanse be
sprekingen in Washington ter sprake
kwamen.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Foster Dulles, heeft
op zijn persconferentie verklaard,
dat de Britse premier Macmillan en
hij het erover eens waren, dat een
nieuw initiatief op economisch ge
bied thans van het grootste belang is.
Men zoekt nu naar nieuwe mogelijk
heden om de internationale handel
te vergroten.
Daarmee wil men de toevloeiing van
investeringen naar de in economisch op
zicht minder ontwikkelde landen bevor
deren en de economische gezondheid van
de niet-communistische wereld verbete-
Dulles zei, dat dit echter geen vraag
stuk is, dat door één of twee landen kan
orden opgelost. Hij acht het noodza
kelijk, dat van vele zijden nieuwe initia-
n komen en in dit verband noemde
hij de O.E.E.S., het Internationale ir
lire fonds en de Wereldbank.
Eerste voorstel
Amerika zal alle voorstellen, die van
verantwoordelijke zijde afkomstig zijn,
in overweging nemen. Er is reeds een
voorstel binnengekomen van de presi
dent van de wereldbank, Eugene Black,
dat de stichting van een nieuw interna
tionaal fonds inhoudt. Hieruit zouden
onderontwikkelde landen langlopende
leningen kunnen krijgen op gemakkelijke
voorwaarden.
Volgens woordvoerders van het State
departement zou Macmillan geïnteres
seerd zyn in de vorming van een den
gelyk fonds, ter grootte van een miljard
dollar. Dit zou dan leningen moeten ver
strekken aan landen, die te arm zyn om
aan normale leningsvoorwaarden te vol-
Onderminister C. Douglas Dillon heeft
suggesties gedaan, om ook de reserves
van het internationale monetaire fonds
te vergroten, ter versteviging van de
wereldeconomieën. Over de twee voor
stellen zei Dulles, dat de tyd voor een
vergroting van het leenvermogen van de
wereldbank en het internationale mone
taire fonds rijp schynt te worden.
Hy verwacht, .dat beide instellingen
voor het einde van dit jaar overleg zul
len plegen over de vergroting van hun
geldmiddelen.
De meeste Londense havenarbeiders zyn
vanmorgen alkkoord gegaan met het besluit
van de vakbondleiders, om maandag het
werft te hervatten. De stakers hebben al*
voorwaarde gestéld, dat de niet-ingeschre
ven havenarbeiders, die tydens de staking
te werk zijn gesteld, weer worden ontsla
gen.
In Londen werd verwacht dat nog in d*
loop van vandaag zou worden bekendge
maakt of de staking maandag inderdaad
geheel zal zijn afgelopen.
De president van de Sowjetunte, Woro-
sjilof, en premier Chroesjtsjef zullen ln
oktober een bezoek brengen aan Kairo.
Aldus meldt het Egyptische weekblad
Akher Saa. President Nasser heeft de bei
de Russische leiders uitgenodigd tydens
zyn recente bezoek aan Moskou
Dit is een klein gedeelte van
de honderdduizenden demon
stranten die zich op een plein
i Istanboel hadden verzameld
n te protesteren tegen de
Britse politiek op Cyprus. In
grote aantallen droegen de be
togers voor hét grootste deel
studenten vlaggen en span
doeken met zich mee.
De stad El Dorado in de Amerikaanse
staat Kansas is gisteren getroffen door
een hevige wervelstorm, die volgens de
laatste berichten zeker elf mensen het
leven heeft gekost. Er werden 150 huizen
vernield of beschadigd. De autoriteiten
hebben de noodtoestand afgekondigd.
Ned. Hervormde kerk in het
Friese dorpje Swichum bij Leeuwar
den staakt! Sinds 12 mei, de con
tractdatum, kijkt hij niet meer om
naar de kerkklok, die nu stilstaat,
naar het gras op het kerkhofje, dat
hoog is opgeschoten, en naar het on
kruid, dat daar welig tiert!
Al deze dingen waaraan Sinnema 2t
jaar lang veel zorg heeft besteed, laat
u rusten. Hij werkt op het land even
als de andere boeren, maar de klok waar
schuwt hem niet meer, dat hei tyd is voor
het melken.
Waarom Sinneroa niet meer het köster-
schap waarneemt? Wel omdat hy meent
dat hij wat meer moet verdienen en dat
de kerkvoogdy ook wel eens zijn hui*
kon opknappen. Maar de kerkvoogden
hebben daar een zwaar hoofd in en daar
had je het: Sinnema ging in staking! „Nou
ja, staking, dat is een groot woord", zegt
hy zelf, ik wil best, maar niet meer voor
f 150 per jaar. Ik vind dat Je in deze tyd
wel wat meer mag vragen. Ik denk aan
een f 300 per jaar.
Omstreeks de kerstdagen vorig jaar
bracht hy de kerkvoogdij van zyn idee
op de hoogte. Tegelijk met de opmerking
dat zyn huis, dat hy van de kerkvoogdij
huurt, ook wel eens een goede beurt zou
kunnen hebben. Ik wil wel meer dan f 5
huur betalen.
De kerkvoogd F. de Boer geeft toe dat
f 150 per jaar loon ln deze tyden weinig
Is. „Dat weten we best", aldus luidt zijn
oordeel, „maar f 5 huur voor het huis en
een boerderijtje, dat Sinnema van da
kerkvoogdy pacht, is ook niks".
Dat moet Sinnema bedenken. Het con
flict is echter nog niet opgelost, hoewel
geen der beide partyen van plan is deze
zaak tot het uiterst toe op de spits te drij
ven. In Swichum is men gemoedelyk.
Anderen werken inlassen om het kerk
hof weer in behoorlijke staat te brengen.
Onder hen bevindt zich ds. W. J. Four-
nier. HU woont in Goutum en bedient ook
dc gemeente te Swichum. „Met het con
flict heb ik niets te maken", zegt hü.
„maar deze rommel hier moet toch acn
de kant." Daarom heeft hy de schoffel
ter hand genomen en werkt hij mee.
Midden op hel Haagse Malieveld stond gisteren een straaljager, door de „enkels"
gezakt, gestrand op de neus. Dat vliegtuig vormde het centrum van de lucht
machtdemonstratie op dc leger-luchtmachtdag van gisteren. (Zie ook pagina 5).
Prins Bomhard, minister Staf en vele hoge militaire autoriteiten bezochten deze
demonstraties van land- en luchtmacht. Links naast de Prins de voorzitter van
dc organiserende vereniging Ons Belang, sergeant-majoor J. Roetman...
De lucht rond de straaljager trilde van de benzine- en olledamp, opstijgend
uit de plassen van honderden liters, die op en rond de „jet" waren uitgestort.
Een kort commandoMet vlammenwerpers werd de straaljager in brand
geschoten
Loeiend met de sirenes daverden twee schuimbluswagens van de luchtmacht-
crashploeg op de verongelukte vogel toe. Reeds voor de wagèns stilstonden,
braakten de schuimkanonnen op de cabine schuim. Binnen twee minuten waren
rook en vlammen weg
En dit was gisteren de werkelijkheid op vrijwel hetzelfde moment. BU Har-
derwUk moest een sportvliegtuigje op de verkeersweg Zwolle-Amersfoort een
noodlanding maken. In een planUoen kwam het kistje tot stilstand. Dc piloot
werd licht gewond.
RUSTIG KEER
y—De Bilt verwacht tot mor-
genavond
Perioden met zonneschUn
'jff/f/19. cn op de meeste plaatsten
Idroog weer. Weinig wind.
Vannacht In het noordoosten
van het land een kleine kans
op nachtvorst. Morgen overdag over het
algemeen Iets hogere temperaturen dan
indaag. (Opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Donderdag 12 jund: zon op 4.20 uur,
onder 20.59 uur; Maan op 1.50 uur, onder
15.56 uur. Op 17 juni Nieuwe Maan.
Koningin Juliana en prins Bomhard
hebben het volgende rondoleantietele-
aan mevrouw B. J. van Zubphen-
Greger gezonden: „Ontvangt u onze Inni
ge deelneming bij het overiyden van uw
echtgenoot".
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Brussel
p«U»
Rome
Ajseclo
Alrler»