Jlieutue £ritod)c GTou rant 'ODEND VUUR OP TANKER Algerijnen binnen een maand ter stembus juidhollandse kust wordt versterkt Water en vooral eisten zware verkeer tol Na rampzalige botsing bij de Hoek: Vier mannen omgekomen Griekse regering vraagt bijeenkomst NAVO-raad na onlusten op Cyprus losten geraamd jp 83 miljoen Dit weekeinde elf doden Stevenson wil opnieuw soort Marshall-plan ]i| MAANDAG 9 JUNI 1938 BUREAUS: Steenstraat 37. Directie. Redactie. Abonnementen- t Advertentie-afdeling Tel. 31441. ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter. Familieberichten 0.18 per millimeter. (Bij contract belangrijke korting.) Postrekening 58936. CURISTELIJK-NA TIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „^tanhwstirti is ührlfoett myn in tegtjenzpoet" Negenendertigste jaargang no. 11279 Geen wijziging KIESSTELSEL Zie pagina 5 Op de bres voor de Euroklok J^OALS een aansteker aangaat, zaterdagmiddag om twee uur op de Nieuwe Waterweg bij de Hoed het Noorse tankschip Artemis (10.945 brt) bij een botsing met een andere Noor in brand gevlogen. Kapitein Gunnar Gouslaa liet onmid dellijk het anker neer, zodat het schip keerde en de wind geen vat op de vlam men zouden kunnen krijgen. Zijn moeite was tevergeefs. Terwijl tal van beman ningsleden met loods Dirk de Vries uit Vlaardingen overboord sprongen, ont stond een grote vuurzee. De juist pas serende m.s. Heiloo draaide bij en nam 22 opvarenden over. De reddingboot Presi dent Jan Leis maakte drie keer een tocht naar het schip en haalde zes opvarenden van boord. Op de Waterweg werd on middellijk eenrichtingsverkeer ingesteld en later alle verkeer stopgezet. Terwijl brandweren uit Rotterdam en Hoek van Holland de strijd aanbonden met het vuur, welke strijd 12 uren zou duren, werden de kapitein en twee bemanningsleden in het Haagse ziekenhuis aan de Zuddwal opgenomen. Hier bezweek Hofmeester Johansen aan zijn verwondingen. Na mid dernacht werd het gruwelijke vermoeden van vermissing van twee matrozen en de dekjongen zekerheid. De ramp heeft vier doden gekost. Eerst zondagmorgen konden de laatste vlammen geblust wor- (Zie ook pagina 5.) koningin onthult monument van haar moeder Koningin Juliana zal zaterdagmiddag Gel een het eerste n ument onthullen, it in ons land voor prinses Wilhelmina opgericht. Het gedenkteken is ontwor- n en vervaardigd door de Limburgse eldihouwer Peter Roovers uit Heyen. |t wil de welvaart van Geleen door de lukkige samenwerking van beleid, land. Uw en mijnbouw tot uitdrukking bren- E. Deze zijn uitgebec'd in de gestalte prinses Wilhelmina, een landbouwer t een mijm >rker Het monument, dat uit een bassin an ven meter doorsnee bestaat, waarop een |f meter hoge sokkel i6 geplaatst be- ndt zich op de markt te Geleen. Het is tot stand gekomen door de samen- trking van gemeente, provincie, de Ijnen en de burgerij Starkweather ter lood veroordeeld De negentienjarige Charles Starkwea- vaner die verleden maand schuldig is be nden aan elf moorden, die hij pleegde 138.79gezelschap van een veertienjarig meis dat hij had gedwongen hem te ver tellen, is zaterdag door een rechter in Amerikaanse stad Lincoln ter dood en,roordeeld. Dc instelling vi zal het mogelijk i tallen miljoenen ir n een Euroklok naken, dat tien- enscn in Europa i zullen kunnen genieten. Het kost vrijwel niets en iedereen ook de boer heeft er voordeel van. Dat zei zaterdag prof. mr. dr. G. van den Bergh op de oprichtingsvergadering van de Vereniging voor klokhervorming in Amsterdam. Het voorlopig comité, dat zaterdag is omgezet In een be stuur. heeft reeds 100 sympathie betuigingen ontvangen. Het plan van het bestuur is contact te zoe ken in het buitenland. De hoop is vooral gevestigd op het Europese parlement in Straatsburg. Een boekje in vier talen, waarin hel begrip Euroklok uiteen wordt ge zet en dat verschijnt In het onlangs door prof. v. d. Bergh ontworpen „vierllngdruk" (wat een aanzien lijke papierbcsparing betekent) zal aan de Euroleden ter hand wor den gesteld. De heer G. M. Neder- horst zal in Straatsburg de Instel ling van de Euroklok bepleiten. Het boekje zal door het druksys teem van de tekst In vier talen even dik zijn als het reeds verschenen Nederlandse boekje met een en kele tekst. In Zuid-Slavië meer dan 100 arrestaties De razzia onder personen die van sym pathie voor Rusland worden verdacht, duurt, volgens niet-officlële berichten uit Belgrado, nog steeds voort in Zuid-Sla vië. Meer dan honderd mensen zouden zijn gearresteerd, onder wie Duako Erklc, een voormalig plaatsvervangend leider van de Kroatische communistische partij. Ook Vladimir Dapcevic, een broer van de minister voor verkeer en verbindin gen, zou zijn aangehouden RELLETJES tussen het Griekse en het Turkse bevolkingsdeel van Cyprus hebben nieuwe span ning op het door de Britten beheerde eiland veroorzaakt. Het afgelopen weekeinde was een der onrustigste voor de burgerbevolking en kostte haar vier mensenlevens. In de zuidelijke plaats Larnaca lieten gisteravond twee Griekse Cyprioten het leven in een treffen met Turken. Zaterdag waren ook reeds twee mensen om het le ven gekomen en in totaal raakte hier een zeventigtal personen gewond. Ook in Fa- magusta was het onrustig: hier moesten een Griek en een Turk naar een zieken huis overgebracht worden. Eveneens uit Nicosia en Paphos werden ongeregeld heden gemeld. Zes gemaskerde mannen verstoorden in Xeros een bruiloftspartij en openden het vuur op de gasten, van wie een ernstig en twee licht gewond werden. In de vier eerstgenoemde plaatsen werd een avondklok ingesteld. Op het gehele eiland bezetten Britse troepen sleutelpo sities om op alles voorbereid te zijn. De Griekse regering kondigde gisteren aan om een spoedige zitting van de N.A. V.O.-raAd te Parijs te zullen vragen „in verband met de nieuwe daden van vanda lisme. die onderdeel zijn van een Turks plan om de Britse regering te beïnvloeden nu men een verklaring van haar over de toekomst van Cyprus verwacht". Griekenland wil de N.A.V.O. ook waar schuwen voor „de weerslag die de Turkse acties op de verhouding tussen beide lan den zouden kunnen hebben". Men deelde voorts mede Engeland, Amerika en de V.N. van de ernst der toestand op de hoogte te hebben gesteld en de Griekse Ambas sadeur in Turkije, die momenteel in Athe ne vertoeft, in het land te houden. In de Turkse stad Istanbul dreven gis teren soldaten met behulp van pantser wagens een menigte betogers uiteen, die in de richting van de Britse en Griekse consulaten marcheerde. Voordien had men TTET FRANSE KABINET heeft zaterdag besloten, dat 5 oktober deS volksstemming over de grondwetswijziging gehouden zal worden. Twee dagen daarna kan de Nationale Vergadering dan weer bijeenko men. Een ander belangrijk besluit van het kabinet was, dat binnen een maand in Algerije gemeenteraadsverkiezingen zullen worden gehouden. Generaal Salan is verder benoemd tot gedelegeerde van de regering in Algerije. Hij zal worden bijgestaan door een burgerlijke administrateur, die de rang van secretaris-generaal krijgt. Vandaag vergadert het kabinet om deze besluiten officieel te bekrachtigen. Het kabinet heeft In grote lijnen het plan van premier De Gaulle voor een in tegratie van de Europese en Algerijnse bevolking in Algerije goedgekeurd. Ook ging men er mee akkoord, dat een Alge rijnse mohammedaan in het Franse kabi net zal worden opgenomen Op 18 juni zullen in Frankrijk massale demonstraties worden gehouden voor de eenheid. Achttien juni is de verjaardag van de verklaring van De Gaulle in 1940 voor de Engelse radio, dat Frankrijk wel een veldslag, maar niet de oorlog had verloren. (Van onze correspondent.) IET hoogheemraadschap Delfland heeft. Dlannen ontworoen ter heeft plannen ontworpen ter (rsterking van de zee- en rivier- Bterkeringen. In het kader van de ïltawerken hebben deze plannen n zo grote urgentie, dat „Delfland" t het ontwerpen daarvan is over gaan, omdat de rijkswaterstaat ch reeds voor een zware taak staat. kosten van de uitvoering der zee lterkering worden geraamd op 33 lljoen. die verbonden aan het ver erken van de rivierwaterkeringen tjoiulwill SCHUIMRUBBERBE op 49,75 miljoen gulden. Het rapport dat over de plannen is opgesteld, komt tot de volgende conclusies: 1. Tegen de hyperstorm met een hoogste stand van 5 meter -f N.A.P te Hoek van Holland kan met aanvaardbar* middelen voor het achterland een rede lijke beveiliging worden verkregen. D« bebouwing op de zeewering blijft daar bij aan beschadiging of vernieling bloot gesteld. Te Scheveningen zijn voorzieningen noodzakelijk over ongeveer 750 meter lengte vóór de Keizerstraat, aa schutsluis tussen de Binnenhaven e Verversingskanaal, aan de oevers dit kanaal en aan de zeesluis. Voorts zal een nieuwe tweede waterkering moeten worden gemaakt in het Verver singskanaal. Tussen Kijkduin en Terheyde zal het duin plaatselijk moeten worden ver zwaard tot overal het aangegeven mi nimum profiel is verkregen. Uitgaande van de zienswijze, dat zo min mogelijk cultuurgrond en bouwter rein aan zijn huidige bestemming mag worden onttrokken, zal voor Terheyde Arendsduin een duinverdediging moe ten worden aangebracht, terwijl voorts het duinlichaam over gedeelten zal moeten worden verzwaard. 5. Naast deze maatregelen zal niet alleen voortdurend zorgvuldig moeten worden gewaakt tegen verlaging van de gron den in de kuststrook ter breedte van 300 meter landinwaarts van de rijks- strandpalenlijn. maar tevens ophoging van deze kuststrook tot het minimum profiel moeten worden nagestreefd. Door de maatregelen wordt het gehele gebied tussen Spaarndammerdijk. het Am sterdam-Rijnkanaal en de Hollandsche IJssel beschermd. De veiligheid van het centrum van Nederland is hier dus in het geding Ter versterking van de rivierwaterke ring zullen diverse werken moeten wor den verricht in Schiedam, Vlaardingen, Maassluis en Hoek van Holland. Verrassing Het besluit, dat binnen een maand plaatselijke verkiezingen in Algerije zullen worden gehouden, betekende een grote verrassing. Vorige regerin gen hebben immers steeds gesteld, dat pas verkiezingen konden worden gehouden als de omstandigheden dit zouden toestaan. Uit Algiers wordt gemeld, da<t het co mité voor openbaar welzijn zich zater dag onvoorwaardelijk en zonder reserve r het gezag van generaal Salan heeft geplaatst. De verschillende officie ren zullen lid blijven van het comité, maar zich niet met politiek inlaten. Inmiddete heeft het Algerijnse natio nale bevrijdingsfront laten weten, dat de opstandelingen in Kairo ln de komende dagen een nieuwe aanval zullen Inzetten en dat zij de strijd tegen de Fransen met de grootst mogelijke kracht zullen voe ren. Deze aanval, die een nieuw offen sief betekent .zal het antwoord zijn op de nieuwe politiek van premier De H.M. de Koningin was zaterdagmid dag aanwezig op de vergadering van „het Kon. Ned. Aardrijkskundig Ge nootschap. Zij is op de foto in gesprek met prof. dr. E. A. Vening Meiness. Prins Bernhard Beatrix en Irene einde ln Wenen de prinsessen r*- tol geëist: ettelijke personen hebben het afgelopen weekeinde het leven gelaten. Zondagmiddag zijn te H a 11 e- merbroek op de onbewaakte overweg twee zusjes, de zeventien jarige fabrieksarbeidster Gerrigje Wolf en de vijfjarige Willempje, die bij haar achterop op fiets zat, door de trein van Zwolle naar Amers foort gegrepen. Zij waren op slag dood. Op de Nieuwe Hemweg te Amiter- d a m is een motorrijder met grote snel heid tegen een tegemoetkomende auto gebotst. De man, de 23-jarige matroos eerste klasse T. W. Bodt, gelegerd ln Den Helder en wonende te Velp, was op slag dood. Hij had maar één hand aan het stuur en heeft vermoedelijk een onver wachte zwenking naar links gemaakt. Doordat een huurauto slipte en tegen een boom reed, is zaterdagavond de 26- jarige heer P. Swinkels, die naast de bestuurder zat, te Someren om het leven gekomen. De bestuurder, de 23- jarige heer F. Noijens uit Helmond, werd uit de wagen tegen een wielrijdster ge slingerd: beiden kwamen gewond in een 6loot terecht. De derde inzittende van de wagen, de 24-jarige bakker F. Vo6se uit Someren. werd zwaar gewond naar het ziekenhuis van Helmond gebracht. Op de Rijswijkseweg in Den Haag is zaterdag de elfjarige H van Rljs6el uit Rijswijk met zijn fiets in de tramrails geslipt en tegen een voorbijrijdende auto gevallen. Aan zijn verwondingen is hij 's avonds ln het ziekenhuis overleden. Bijzonder tragisch was het ongeluk, dat het zesjarig meisje W. van der Heijden voor haar ouderlijk huls te Nieuw- poort overkwam. Zij was aan het touw tjespringen. toen het touw om de por- tlerkruk van een voorbijrijdende bestel auto van een bodedienst sloeg, waardoor het meisje onder een der achterwielen werd getrokken en op slag werd gpdood De bestuurder van de wagen was haar De zestigjarige E. Claessen is te Te el e n, toen hij per auto van zijn w plaats Venlo naar Roermond reed. t het trottoir opgereden en tegen uur gebotst. Hij was op slag dood. Te Chris Ichurch in Nieuw-Zee- land ls op twintigjarige leeftijd de Neder lander J. de Keyzer overleden aan de ge volgen van de verwondingen, hem bij verkeersongeluk overkomen. Hij oktober 1957 van Delft naar Nieuw-Zee- land geëmigreerd; hij studeerde aa technische faculteit van de universiteit van Chrlstchurch. Zaterdagavond is de 23-jarige ongehuw de scooterberijder J. Hofman uit Schaes berg te H e e r 1 e n om het leven gekomen, toen hij een personenwagen links wilde passeren, die juist een andere wagen voorrang wilde verlenen. Deze andere wagen, een bestelauto' sleepte de heer Hofman ongeveer twintig meter me* was op slag dood. In het kanaal van Gent naar Terneu- zen ls zaterdagmiddag de zestienjarige jongen Terry Fripp te Sluiskil tijdens het zwemmen verdronken. Zijn vriend, die evenmin als hij de zwemkunst ten volle machtig was, deed nog een vergeef se poging hem te redden. HELIKOPTER tot landen gedwongen Tj^EN Amerikaans hefschroefvlieg- -*-i tuig met acht officieren en een onderofficier aan boord is zaterdag in Oost-Duitsland tot landen ge dwongen. Dit gebeurde nabij Karl- Marx-stadt, het vroegere Chemnitz, dat ongeveer 76 kilometer van de zonegrens afligt. Alle negen inzitten den zijn gearresteerd. Het is nog niet bekend, of zij zich in Russische of Oostduitse handen bevinden. Onmiddellijk na het voorval heeft het Oostduitse ministerie van buitenland se zaken een nota naar Washington ge zonden. om te protesteren tegen de schending van het Oostduitse lucht ruim. De helikopter, van het type H 19. behoorde bij de derde gepantserde di visie in Frankfort en was op weg vat Frankfort naar het militaire oefenter rein te Grafenwöhr. In Frankfort meent men. dat het toestel navigatiemoeilijkheden had, waardoor het uit de koers raakte en boven Oost- duits grondgebied kwam. De Amerikanen hebben de Russische af gevaardigde bij het veiligheidscentrum voor de luchtvaart van de vier mo gendheden gevraagd, zijn medewerking «e willen verlenen bij het vrijlaten van de Amerikanen. Tomas president van Portugal Admiraal Americo Tomas, de rege ringskandidaat, ls gisteren met een zeer grote meerderheid gekozen tot president van Portugal, als opvolger van generaal Hlginio Craveiro Lopes. Tomas (63) ic sedert 1944 minister van marine in de regering van premier dr. Antonio Salazar, die al sedert 1926 aan het bewind is De tegenkandidaat, generaal Humberto Delgado, de directeur-generaal van de burgerlijke luchtvaart, erkende al vroeg ln de avond zijn nederlaag. Hij zed, dat cr bij de verkiezingen ge knoeid was. „De verkiezingen hebben slechts bewezen, dat ln Portugal tegen I Salazar niemand kan winnen, zomin als vroeger iemand kon winnen tegen Hitler I of Muasolini," zei hij. er in een massale bijeenkomst verdeling van Cyprus in een Turks en een Grieks deel geëist. Moord op Turken Vanmorgen moest in Nicosia opnieuw een uitgaansverbod worden afgekondigd, na onlusten die volgden op het neerschie ten van een Turkse Cyprioot en zijn echt genote. Zij werden vanmorgen, volgens een Turkse woordvoerder, neergeschoten door een groep Griekse Cyprioten, die aan hun deur klopten en om water vroegen. Voorts ls Cyprus vandaag getroffen door een staking van 24 uur, die is ge organiseerd door het Cypriotisch verbond van vakverenigingen, uit protest tegen do gewelddaden die zijn gepleegd tegen da Grieken, Adlai Stevenson, de voormalige demo cratische kandidaat voor het Amerikaanse presidentschap, heeft gisteren aange drongen op meer hulp van de Verenigde Staten aan Frankrijk, om dit land te hel pen de huidige crisis ie boven te komen. Stevenson stelde tijdens een rede in de Michlgan-univeraltelt voor. een soort Marshall-plan op te stellen voor de eco nomische problemen van de vrije wereld. Frankrijk zou, aldus Stevenson, in de eerstvolgende zes maanden schipbreuk kunnen lijden op de economische rotsen. „Wij kunnen helpen dit te voorkomen. Wij kunnen Frankrijk ook helpen bij het opstellen van een verstandig stelsel van economische vooruitgang voor Noord-Afrika en daardoor rust. voor uitgang en vrede bevorderen in een ge bied dat zo uiterst gewichtig ls voor onze veiligheid en zo kwetsbaar voor het Arabische nationalisme en de com munistische invloed". Wat wij willen, zei Stevenson, is een coöperatieve alliantie, en ik hoop dat wij onze regering en ons volk met Frankrijk in deze crisis zullen samen werken en het steun zullen bieden Het is ook een crisis voor elke vrije demo cratische regering. Stevenson zei, dat de vrije wereld staat voor een Russisch handelsoffensief, dat de oude internationale handel die zich verspreidde over de gehele wereld en zichzelf regelde en het oude stel sel van investeringen, dat men in Ame rika als vanzelfsprekend heeft be schouwd. tot het uiterste in het nauw kan drijven. „De vrije landen moeten zich verenigen om middelen te vinden voor het doen functioneren van een zloh uitbreidend wereldhandelstelsel. Ik geloof dat wij moeten voorstellen een commissie van experts in te stellen, die is te vergelij ken met de groep die in 1947 de grond slag legde voor het Mar9hall-plan". al- dua Stevenson. Deze commissie zou zich moeten bezighouden met de gemeen schappelijke problemen op het gebied van de wereldhandel. In principe akkoord over pilotensalaris De directie van de KLM heeft zich in principe bereid verklaard, de vliegers een salarisverhoging van 4 te geven. Indien ook over andere detailpunten over eenstemming wordt bereikt, zal de vlis- gers samen een bedrag van f 600.000 wor den uitgekeerd als achterstallige salaris verhoging over de afgelopen 21 maanden, de periode waarin is onderhandeld. VERANDERLIJKE BEWOLKING De Bilt verwacht tot mor genavond: Veranderlijke be wolking met plaatselijk enke le buien. Weinig verandering Iti temperatuur. Aanvankelijk weinig wind, later swakka tot matige wind uit noorde lijke richtingen (opgemaakt ta 11.15 uur). Zon en maan. Zon 4.21—20.96. Maan op 1.06. onder 13.50. Op 17 juni nzn. HET WEER IN EUROPA Rapporten hedenmorgen 7 uur Berlijn |--»nJdori Münch en ril rich llil

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1958 | | pagina 1