PPfS:
1^)
I
Inkffl;
f Ij
fv-
MAURICE ROELSNTS
GAASEEEK
m
Stroomgebied,
Cultureel
venster
PIANOMUZIEK VAN SCHUBERT,
SCHUMANN, BRAHMS en GRANADOS
'&1
VLUCHT
t
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 7 JUNI 1958
Architect
kunstenaar van de eenvoud en het ongekunstelde
OOK de Utrechtse
architect Riet
veld heeft thans zijn
tentoonstelling ge
kregen, een tentoon
stelling eenvoudig en bescheiden van opzet en aankleding, die
echter een verrassend licht werpt op een ontwikkelingsperiode
in de Nederlandse bouwkunst, die eigenlijk niet voldoende wordt
begrepen.
Wanneer men Rietveld ziet als een eenzame figuur te midden
van de strijd der kunstopvattingen, waarvan de grote meerder
heid der architecten geen notitie nam, omdat zijn werk meer als
curiositeit dan als kunst werd beschouwd, dan dringt zich
onwillekeurig een vergelijking op met Le Corbusier, die ook dit
jaar zeventig is geworden en van wie wij ook een tentoonstelling
hebben beschreven.
Le Corbusier echter is de tem-
peramentvolle strijder, de proleet meubel
van een nieuwe gedachte,
spreekt en schrijft en zich
meest thuis voelt, waar slagen
vallen en gegeven worden,
man van de wereldstad e
de gehele wereld.
Rietveld is de eenvoudige werk
man. de zwijgzame kunstenaar delijker dan
met de handen, die meer dan een
halve eeuw in zijn stille werk
plaats in Utrecht heeft gewerkt,
die even dankbaar was voor een
kleine
te en
acht. met eigen hand meubels 1
maken, waarvoor een ander de
aanwijzingen heeft gegeven.
Dit landhui
gelegen iu
bound n
in Den Dolderideaal
Woningbouw
negental kleine zaaltjes van het
Centraal Museum in de Agnieten-
straat te Utrecht. Er is veel te
zien. Rietveld staat bekend als
een architect, die betrekkelijk
weinig gebouwd heeft, maar toch
hoog in aanzien staat en geëerbie
digd wordt.
Wij kennen van hem feitelijk Dit blijkt uit de blokken woning
alleen maar enkele woonhuizen wetwoningen in de wijk Hoogra-
in Utrecht, in Breda en in Den ven te Utrecht, waar Rietveld ge-
Haag en nog enkele andere plaat- tracht heeft op grond van zijn er-
sen. Maar wat wij op deze ten- varingen in de landhuisbouw, ook
toonstelling zien. openbaart ons voor de gezinnen met geringe
eerst ten volle de betekenis van draagkracht verbeteringen te be-
Rietveld als baanbrekend kun- reiken in de hygiënische voorzie-
stenaar. ningen. in de woningplattegron-
it v. Doeltreffendheid. doelmatig- den en in de stedebouwkundige
aienen, en mei jiei ^eid. standaardisatie, sociaal be- groeperingen, met name in de
"°r" wustzijn. mechanisatie, industria- recreatie- en speelgelegenheden.
het belang van werken Bij dit laatste komen wij bij
ren. zegt de catalogus. En zijn stedebouwkundige studie vap
ijst erop. dat de mogelijk- het kanaleneiland te Utrecht, ge
heid tot experimenteren bij klei- maakt met cursisten van de Aka-
objecten, zoals Rietveld bij demie voor Bouwkunst te Amstcr-
eur heeft gebouwd, als b.v. dam. waar Rietveld heeft willen
landhuizen, veel groter is dan bij meten, wat men zou kunnen be-
meer omvangrijke projecten, reiken, als men alle formele en
Juist de bij de kleine werken ge- financiële moeilijkheden negert.
het wordt
materiaal
lardigd.
Met andere woorden: geen op-
de siering. geen gebruik van oude.
an vermoeide motieven, maar eer-
I,ikheid, In leen enkel kunste-
spreekt deze eerlijkheid dui- voorkeu'r h„(t ,cbou„.d. als b
Rietveld, de
voudige, die geen compromis kent
maar rustig zijn weg gaat en on
danks zijn zeventig jaren nog mid
den in het leven - -
vonden constructieve en ruimtelij- om
iris legen- ke verworvenheden kunnen in ten
grotere werken hun toepassing een
Baanbrekend
Er Is één overeenkomst. Le
Corbusier heeft van rijn vader
land. Zwitserland, nog
nooit een opdracht ont
vangen en In Parijs,
waar hij na al tiental
len jaren woont, nooit
lets gebouwd als een
nachtasyl voor het Le
ger des Hells. Rietveld,
de Utrechtenaar, heeft
in opdracht van de ge
meente niets anders ge
bouwd dan een tijde
lijke. houten fietsen
stalling.
Oude vormen
bouwkunst,
evenals de meubel
kunst en andere kun
sten. volledig in oude
vormen verstard. Na de
Biedermeiertijd. om
streeks 1820—1830. was
er geen stijl meer ge
weest met een eigen ge
zicht. In de loop van
de vorige eeuw hebben
wij de neo-gothick ge
kend. die ons land met
tientallen Rooms Katno-
beke kerken heeft ..ver
rijkt".
Rietveldtentoonstelling.
In de wijk Hoogra<
ontwierp Rietveld
oing-wetuoningen
i te Utrecht
hoogbouw.
tiek 4
de
Ipi «j* pn7"!ifj"
"JSi'XT"
1»
Twee bronnen
van rust
en
des te beter de levensbehoef-
iimtelijke ordening van
stuk stad te kunnen be
studeren.
Rietveld heeft ook belangrijk
werk op het gebied van de utili
teitsbouw op zijn naam staan, zo
als de Julianahal van de Jaar
beurs en de Weverij de Ploeg te
Bergeijk. En ten slotte mogen wij
ook zijn werk in het buitenland
noemen: het Nederlands pavil
joen op de Biennale 1954 te Ve
netië, de tentoonstelling ..Asi es
Olanda" 1952 te Mexico--City en
de stijl-tentoonstelling in het^Mu-
de perskamer voor het Unesco- ^YANNEER MEN in de benauwende drukte van de EXPO-stad
gebouw te Parijs en het nog niet een ogenblik soelaas zoekt, kan men niet beter doen dan
gebouwde woonhuis Oberlin te vja e Anderlechtse Poort Brussel te verletten en de weg te volgen
Ohio U.S.A. naar het kasteel Gaasbeek, tegenwoordig als museum ingericht, l)
Nieuwe wegen Het weidse landschap dat uw blik op een steeds breder golfslag
HIETVELD heeft niet zelf het weg draagt, geeft ruimte en rust; de wijdten en diepten van deze
initiatief tot deze tentoonstel- streek ziin nog zoals vier eeuwen geleden de oudste Bruegel ze
ling genomen. Anderen hebben zag en op j,et ^oefc bracht.
dat gedaan, maar zij hebben hem k j- -u
bereid gevonden, ze zelf in te Wellicht lopen we nu op de plaats, waar op die aprildag in 1567
richten. Daardoor weten zij. dat prins Willem van Oranje zijn paard van draf in galop bracht, om
het beste wat hij ons le zeggen des te sneller het kasteel en zijn eigenzinnige slotheer, de graaf
heeft, hier ook werkelijk gezegd van Egmond die maar geen Spaans gevaar wilde zien, achter zich
te laten. Want waarlijk. Gaasbeek zou een bedevaartsplaats moeten
ADIEU
De Vlaamse dichter Gaston
Burssens (geb. 1896) is in het
dagelijks leven industrieel. Hij
heeft, behalve gedichten, ook
essays en korte verhalen ge
schreven. Burssens is zeer be
vriend geweest met Paul van
Ostayen, die grote invloed op
hem heeft gehad. In 1933 ver
scheen Burssens' studie Paul
van Ostayen, zoals hij was en
is. Vernuftigheid en speelse
geest domineren in Burssens'
werk. waardoor hij een omstre
den figuur wordt genoemd,
want het poëtische gehalte van
zijn verzen treedt niet altijd
duidelijk aan den dag.
Met zijn ..afscheid", de verzen
bundel Adieu, is het eigenlijk net
zo gesteld. Het zijn 24 verzen, elk
een bladzijde groot en gewijd aan
telkens weer een andere figuur uit
de letterkundige wereld, behalve
'net eerste gedicht, dat aan de
dichter zelf is opgedragen, en het
laatste, gewijd aan zijn vrouw
Yvette. De waarde van deze poë
zie lijkt mij twijfelachtig: dichter
lijke inspiratie is ten slotte iets
anders dan geestigheid, die op
vernuft teruggaat. Burssens' kwa
liteiten komen het beste uit in de
Verantwoording aan het slot, een
stukje badinerend proza van een
bladzij of tien. waarin hij achter
het mom van luchtigheid en licht
zinnigheid mediteert over de zin
van het leven en over de dood.
Het boekje is een uitgave van A.
A. M. Stols, 's-Gravenhage.
C. R.
Maurice Roelants, 19
december 1895 geboren te
Gent, werkzaam geweest
als onderwijzer, ambte
naar en journalist.
Voornaamste werk:
„Komen en gaan" (1927).
„Alles komt terecht"
(1937).
„Gebed om een goed ein
de" (1944).
ijn kasteel Gaasbeek aai
■e Franse filmactrice. dv
i de in ons land verbodei
i „Tijl Uilenspiegel".
Poëz
„Het
turen^van*zij'n hand zijn zeldzaam" voor elke Nederlander die zijn historie liefheeft: zie de door-
Zijn werk dringt zich
Lodewijkstijlen. die niets eigens
hadden, maar werkten met vol
komen verouderde en uitge
leefde begrippen en vormen.
Ook d« zogenaamde Jugendstil,
hoe verdienstelijk ook bedoeld,
heeft ons ten slotte niets eigens
gebracht.
Terug
WIJ moesten terug i
we uitgave van de bloemlezing
„Stroomgebied" bij Uitg. Mij.
Holland te Amsterdam doen
ei kleur.
so overal werd gewacht op de
man. die deze weer zou zien en
ontdekken. Zulk een man was in
ona land Rietveld, die als jongen
In de werkplaat* van iljr vader
het handwerk grondig heeft ge- verschijnen. Het is een keur uit
leerd en reeds op zijn twaalfde de poëzie van de oa-oorlogse
Jaar een eenvoudige houten stoel dichtergeneratie, waarvan thans
uitgebreide druk is
verschenen. Met deze verzame-
de ling heeft Ad den Besten geen
lllen voor
staan, doch dichters van „veler
lei pluimage" gekozen, daarbij
wel artistieke maatstaven aan-
op de tentoonstelling staan, doen ir£reiMi.
zó ons wat wonderlijk aan. Wij
zijn geneigd om te glimlachen om
de kinderstoel of de stoel van
ronde stokken of het beukenhou
ten dressoirtje. die wi;
niet meer zo maken
zijn de eerste symptomen
ccn beweging, die in 1917
zou krijgen in ..De Stijl",
blad onder redactie
Doesburg, waartoe
staande jonge kunstenaars toetra
den. Eén van deze ~j fiti
BLOEMLEZING POEZIE
Mede onder invloed HPBMHi
Utrechtse architect Klaarhamer h„n..]d. richting
zien wij hem dan voortgaan met bePaalde ricnung
zijn eerste vernieuwingspogingen.
Hij maakt meubelen uit planken
en latjes, eenvoudig zoals de hout
handel deze levert. Zoals zij
Graft. Hella Haasse. Max de Jong.
Gerrit Kouwenaar, Lucebert,
Christine Meyling. Hanny Michae-
lis. Adr. Morrien Nel Noordzij,
Ankie Peypers. Michel v. d. Plas.
Sonja Prins, J. W. Schulte Nord-
holt. Koos Schuur. Simon Vinken
oog, Bert Voeten. Ellen Warmond,
Eldert Willems en Jan Wit. Een
zeer interessante verzameling,
prachtig uitgegeven op 280 pagi
na's met korte levensschetsen van
de dichters.
joet het zoeken,
heeft minister Witte bij de ope
ning van de tentoonstelling ge
zegd. Maar gelukkig is het door
de jaren heen g -zocht.
Wij zijn dankbaar, dat thans de
gelegenheid is aangegrepen om
dit werk. waarvan veel ondanks
zoeken moeilijk toegankelijk is.
op een overzichtelijke wijze in de
openbaarheid te brengen.
Rietveld heeft geen
richting Ln dc architec-
tuur gesticht. Er is geer.
..Utrechtse school". Er is
alleen maar een kunste-
-naar. die werkt en ex
perimenteert, die zoekt
naar het zuivere beginsel
en de zuivere uitbeel
ding daarvan.
Maar juist daardoor
heeft h|j nieuwe wegen
geopend voor hen. die
na hem komen. En daar
door is de Rietveldten
toonstelling, van 10 mei
tot 10 augustus, een waarde
volle bron van inspiratie voor
illen, voor wie bouwkunst en in
terieurkunst niet is het nadoen
van wat anderen doen. maar wat
Een 0ud genoemd heeft ,,hct zoeken
van zuivere vormen voor zuiver
gestelde behoeften."
luchte namen op de lijst van de heren van Gaasbeek: de grav
van Leuven, van Hoorn, van Egmont, van Renesse de Lailaing.
Daarna het Italiaanse geslacht Arconati Visconti.
weest van een wegkwijnende
bleekte: hoge adel, vervreemd
van volk en land.
Nu is dat dan anders, de tegen
woordige slotvoogd, de schrijver geheel van de melkweg kwam.
Er steeg een geur
bedauwd stof
en gras. Ergens blafte
met schorre keel een
hond. De aarde scheen
soms te zwellen van
een trage ademhaling.
Misschien moet men
bezeerd zijn geweest tot king
in het merg van het gedrukt: een gelukkig
been, om bij een soort
droefgeestigheid het ge-
deze rijke verzameling
Prof. dr. ir. H. G. v. BEUSEKOM.
Maurice Roelants. is wel een
edel-man ja stellig, zijn werk en
persoon getuigen van voornaam
heid en geest maar een blozend
uiterlijk dat geen argeloos be
schouwer terug zal voeren naar
zijn geboortejaar 1895, verraadt
een leven dat steeds terugkeert
tot de herstellende kracht van de
natuur, zoals hij het ook een van
voornaamheid en levendig
heid, dat de gebruikelijke doodse
sfeer en dodelijke overladenheid
heeft verdreven.
Eenmaal in zijn werkvertrek
(Alles gezeten wisselen de rookwolken
van zijn sigaar en de woorden
die zich tot haastige zinnen rijen,
elkaar in hoog tempo af: wel-
overwogen spreekt hij. maar toch
Voordat ik de gelegenneid krijg <nel. alsof de gedachten gegrepen
not te ontdekken van
de aarde en de nacht
te verstaan."
komt terecht).
Voornaam en levendig
zyn letterkundig werk te
spreken, leidt Maurice Roelants
mij met jeugdige haast door de
zalen en gangen van het kasteel.
Duidelijk is het stempel van zijn
persoonlijkheid op de rangschik-
Rietveld.
Parallel
Deze ..stijlbeweging", die pa
rallel loopt met het werk van
het ..Bauhaus" in Dessau, waar
aan de namen van de thans in
de Verenigde Staten werkende
architecten Walter Gropius
rbonden
heeft in ons land geleid tot het
functionalisme in de architec
tuur cn in de kunst van het in
terieur.
Hier wordt gestreefd
vormgeving, die in overeenstem
ming is met het doel. waarvoor
De samensteller zelf zegt er van
In zijn voorwoord: „Ze is bedoeld
als een overzichts-bloemlezing van
al lang hetgeen aan poëzie werd gepubli-
Maar z0 ceerd door de dichters, die na 1945
aan het woord kwamen of hun
eigen toon vonden.
Ik bracht er die dichters in sa
men, wier werk mij ooëtisch in
meerdere of mindere mate de
moeite waard voorkwam, daarbij
VIA NAALD
ÉN PtAAÏ
i Theo
IyiE zo de con
certprogram
ma's van de grote
orkesten eens be-
kijkt of de pro
mijn eigen intenties in poeticis gramma's van de verschillende
zoveel mogelijk ten achter stellend /esfiuals, col zien dat er ten
niettemin mijn eigen ideeën
moderne poëzie en wat als zoda
nig mag gelden een rol speelden,
is vanzelfsprekend"
Met deze toelichting kan men
moeilijk meer kritiek gaan ui
steed wordt aan de piano. Piano
solisten zijn het meest populair
bij de concertbezoeker, hetgeen
wellicht te verklaren valt uit het
'eit. dat vrijwel alle concert
bezoekers een piano thuis hebben.
«cusna» nnverschillig of er wel of niet,
niettemin persoonlijke keuze goed of slecht op gespeeld wordt.
- J1-het algemeen Een piano is een vertrouwd instru-
géweest, die
JV.
Voorjaarsnacht
Woest ademen
de gebloesemde bomen
heftig bewogen
door de stormwind
in de voorjaarsnacht.
Flarden bloesem
in tere kleuren
zweven mxj
in wolken tegemoet.
Ik sta
in de maanverlichte
voorjaarsnacht
en ruik
de overweldigende geuren
van appelbloesem.
zeker kunnen bewonderen, doch ment en dp meeste mensen willen
een die ook wel eens een leemte op- alleen maar iets horen, waarmee
levert, o.a. Ido Keekstra en Frank vertrouwd zijn.
Daen. die we toch missen in het
geheel.
Dat Ad den 3esten met de ou
dere debutant Cor Stutvoet opent.
is begrijpelijk, want zijn werk is
inderdaad representatief voor het element voorop staat,
moderne gevoel in de dichtkunst, pianomuziek
Verder is er o.a. werk opgenomen schaar^
van Hans Andreus. Ad den Bes-
Korte verhalen
van Ab Visser
De grammofoonmaatschappijer
hebben dan ook een vrij groot re
pertoire pianomuziek gemaakt
waarbij natuurlijk het zakelijke
t. Moderne
betrekkelijk
Beethoven-sonates.
Chopin-preludes. Schubert-in-
promptu's, etc. zijn er volop. Veel arc|o del Pucyo.
nieuwe pianoplaten komen er plaat A 00339 L
echter niet uit. daar het repertoi
re nog voldoende vol zit
verkoop. Bovend
uit de uitgevoerde werken,
kleine plaatjes verkopen n
lijk veel gemakkelijker. Begrij
pelijk. ze kosten minder en je be
hoeft niet 20 a 25
of Chopin te luisteren.
In de serie „De Boekvink
(literatuur in miniatuur) van
uitgever,j De Arbeiderspers te
Amsterdam is als nieuw deeltje
verschenen ..De oostgnnger
en andere verhalen van Ab Vis
ser. Het zvn zeven korte verha- kozen
Ien. nl. „De oos'.ganger". „De Schumann. Brahms
vluchteling". „De verloofden", *pana
„Een spelletje domino". „De
Granados zelf was een uitnemend
orden vaak pianist, net als zijn Spaanse col-
45-toeren- iega Albeniz. Laatstgenoemde
keuze echter was een meer onrustige
Die figuur, hetgeen zowel aan zijn
spel als aan zijn composities was
te merken. Granados heeft een
grotere beheersing. heeft meer
kalmte en overleg en dat maakt
langspeel- den en nergens naar het goedkope
effect gezocht. Ook de opname i"=
Schubert. Beethoven zijn werk ook zo nobel.
OOR DIT KEER heb ik drie dat ik onlangs in deze rubriek hier kunnen spreken
CCHUBERT heeft zich op piano-
O gebied onderscheiden
kleine vormen en wie die -ueine
werkjes hoort, zal begrijpen da:
Schubert de „meester van het
lied" is genoemd. Vooral zijn zes
..Moments musicaux" Opus 94 zijn price:
verrukkelijke liederen zonder
woorden, muzikale stemminger
alleen geboren uit de
■al. Eigenlijk
verheerlijking, zeer romantisch,
waarbij de dichter Friedrich Heb
bel met zijn verzen de
Schumann inspireerde.
DECCA heeft de ..Moments mu
sicaux" van Schubert en de ..VVald-
szenen" van Schumann op één
plaat doen opnemen in een vertol
king door de Duitse pianist Wil
helm Backhaus. (30 cm. langspeel
plaat LXT 5413). Men kan zich in
denken dat deze in 1884 geboren
Duitse pianist, de romantiek van
Schubert en Schumann bijzonder
goed aanvoelt, zonder het roman
tische al te sentimenteel te ma
ken. Het is spel van de hoogste
perfectie, waarbij alleen de plaat
een heel klein beetje ruis heeft.
tamelijk virtuoos karak-
En dan bedoel ik nog niet
zijn uiterst zware beide Pia-
ook zijn klei-
moeten worden voordat het
laat is. voordat de mogelijkheid
ze te uiten hem ontnomen is.
Ik denk nu opeens aan zo even,
toen ik de schoonheid van zijn
omgeving roemde en hij, haast
ondanks zichzelf, terloops op
merkte: „Hoe lang zal dit nog
duren?"
Want wel is Roelants in zekere
zin optimist, weet hij schoonheid
en geluk te genieten, gunt hij.
letterlijk en figuurlijk „goede
wijn zijn krans", maar dat alles
heeft een ondertoon van wee
moed en ernst. Niet voor niets
wordt Pascal door hem steeds
gelezen en herlezen. Nooit heeft
het adjectief „bitter-zoet" mij zo
getroffen als in zijn werk; het
hoort bij hem, al overwint steeds
de zoetheid van het leven:
„Mijn Heer, laat mij een
stond ontredderd zijn, maar
niet in deze erfenis berusten.
de'cómponist Leven en dood, zij wonen beide
ten wel, dat er zoveel dingen zijn
die naar beneden trekken, maar
we hebben toch te worstelen. Bij
ieder is bederf, maar er blijft de
mogelijkheid een bad te nemen en
fris weer op te staan.
Stellig doelt Roelants hiermee
op de reinigende kracht van het
geloof, waarvan ook zijn romans
spreken. Evenwel alleen voor de
goede verstaander, want hij is geen
dogmatisch schrijver, zijn boeken
worden niet kunstmatig opgebouwd
vanuit een te voren ingenomen
stelling, maar groeien vanuit een
levende kern.
Terecht constateerde Albert Wes-
terlinck dat hij als schrijver zijn
Christendom niet als wapen in de
hand draagt. „Het Christendom
verschijnt in de wereld van Roe
lants als een orde-scheppende
kracht en als bron van wijsheid.
Doch bovendien als een mysterie
Zo schenkt Maurice Roelants een
nog kostbaarder rust dan zijn be
toverend kasteel.
M. BEINEMA
1) Het Staatsdor
oktober ieder
Brussel-Den Haag.
mij. Laat mij de dood niet
koesteren. Gun mij»dat ik hem
dagelijks overwin. En als mijn
uur gekomen is om het hoofd
eindelijk neer te leggen, dat
hij mij niet als bondgenoot ont
zield mag achterlaten. Gij weet
wel dat hij toeslaan mag en mij
elk uur verraden. Maar geef
dat ik het leven nooit verraad."
(Gebed om een goed einde).
Inderdaad. steeds overwint
toch in zijn werk het leven.
Daarom denkt en bestaat deze
mens ook in termen van natuur
en leven. Als ik vraag of hij zijn
romans die in een uniforme
reeks herdrukt worden') na zo-
zeel jaai ongewijzigd kan laten
verschijnen, of er niet de neiging
is tot omwerken en herzien, her-
de oere werken voor piano Ook dus
zijn „Sechs Stücke" Opus 118 (In-
A gr. t„ f kl.
kl. I
„Men kan de verdorde twügen
wegsnijden, maar het is onmoge
lijk er ren jonge boom van te ma
ken Ik heb het verlangen de uiter
lijke onvolkomenheden weg te
issen, zinnen te wijzigen.
Rallndp in a kl t '»cii, turnen tc wijzigen, i
Ballade lux niet de a|gemene structuur."
Levende kern
pianoplaten
erken vaD Schubert.
Granados
Als we Granados tot de late ro
mantici rekenen hij leefde
besprak in de opera-
salonmu-
1867—1917 dan kan men dus zijn opera heeft hij
Decca. Granados is tot de muziek het woord. Het
geïnspireerd geworden door het
werk van de grote Spaanse schil
der Goya (1746 tot 1828)
Romanze
Op. 76 no. 2. zijn In-
zo Op. 116 no. 6 zijn Inter
mezzo Op. 119 no. 2. zijn Inter
mezzo Op. 117 no. 1 en zijn Rhap-
sodie Op. 79 no. 1. werken die
Wilhelm Backhaus voor DECCA stelling als criticus.
:elde (30 cm. langspeelplaat twee bundels ..Schrjjv
kerseboom". „Van goede stand &prek;en van enkele platen met
ANNEKE GELUK
I nf>
Vbl2)-
„De seance". Het zijn eigen
lijk heel gewone vertellingen,
maar zo subtiel en zo beeldend
neergezet, dat ze
nkta BtlrfrjM literatuur rijn ge
worden. Een goede verzame
ling van goede verhalen. (78
mantische pianomuziek. En
dan maar gelijk met laatstge
noemde Spaanse componist, die
even zovele eigenlijk Enrique Granados y
Campina heette, te beginnen: Phi
lips bracht van hem
tragische kleine
liefdesgeschiedenis verteld. De heeft
pianowerken had Granados 7 jaar
;erder gemaakt dan zijn gelijk
namige opera, waarbij alle moge
lijkheden
LXT 5308». Deze korte stukken
i programmamuziek. zijn werkelijk niet eenvoudig, doch Gevraagd naar zijn voorkeur
Backhaus beheerst alle technische de literatuur, dwarrelen de nam
Schumann, die zich ook in de moeilijkheden en geeft een fantas- door de kamer, alsof hij bang
"nmw>n tische vertolking van al die stuk-
zikale
zijn benut. Bijzonder fijnzinnige roept verschillende aspecten
on x, zijn „Waldszenen" Opus fcem die Brahms toch doen ken-
82 wél een bepaald programma
ten grondslag gelegd. Deze bun
del van 9 korte pianostukken, op
gedragen aan Annette Prcuszer
door slechts de één te t
ander te kort te doen: Marnix Gij-
sen, Richard Minne, Louis Paul
Raymond Brulez, Johan
Backhaus heeft de Brahms- Daisne. Hugo Claus
sfeer volmaakt aangevoeld e
om zijn deze vertolkingen z
devol voor allen, die zelf Br?
..Go:
de serie muziek, door Èduardo del Pueyo het bosleven op: jagers. BHV|WP
stukken onder de titel meesterlijk vertolkt op deze Phi- bloemen. vogels. zonbeschenen spelen oTwiïlèn gaan spelen'
vertolking door lipsplaat. Deze pianist heeft alles landschappen, jachthoorns. ---
- - nobele uitdrukking gehou- Het is alles van een stille nat
meester-pianist Edu-
CORN. BASOSKI.
Er blijft echter een toetssteen:
..het leven niet verraden". We spre
ken over Claus' ..De koele min
naar": „Dat is een wereld waarin
men niet leven kan in slijm ver
keert. naar zuurstof hapt We we-
lllllllllllllllllllllllllllllll
en bezinning
De in 1883 geboren dichter
H. \V'. J. M. Keuls is een van i
de tamelijk veel juristen, die
tevens literator zijn. Hij is
kortgeleden 75 jaar geworden
en bij die gelegenheid is er in
de goedkope Ooievaar-serie bij
Bert Bakker Daamen N.V. Den
Haag een keuze uit zijn werk
verschenen, voorafgegaan door
een korte inleiding van de dich
ter zelf en een essay van Paul
Rodenko. Dit uitgaafje is bij
zonder geslaagd. Rodenko
schrijft ditmaal eenvoudig en
helder en ook wat de dichter
zelf te zeggen heeft is belang
voor een bespiegelende geest tei
als Keuls is het kwatrijn een vri
zeer geschikte vorm om zijn gees- mé
telijke verworvenheden in mee te ge:
delen. En nu hij de jaren van (jj,
het bezonken oordeel bereikt
heeft, kristalliseren zijn levens-
ervaringen zich in de korte, vier-
egelige strofe op zeer pregnante®e'
wijze, zoals b.v. in het ene kwa-
trijn. dat de plaatsruimte ons toe-mÉ
«taat te citeren: d
Het hart weeft steeds aan Jjp1
een onzichtbaar kleed, JJ'
De draden zijn gemaakt
van vreugd en (eedȣer
Patroon en kleuren wiss'len 038
als seizoenen
Het hart weet zelf: nooit aor
komt het kleed gereed.