Duitse vergoeding voor geleden schade ILFORD ROLFILM Zal comité Nazischade iets kunnen bereiken? Feest iii Reutte: kerk werd geopend ■n Geef vader een Gillette Op korte termijn wet op landbouwonderwijs Bij beoordeling Duitsers moet men zich losmaken van vaste vooroordelen Geen fusie van Oranjebonden Gelijkenis van de nakomelingschap s VRIJDAG 6 JUNI 1958 Honderdduizenden Nederlanders in spanning (Vai speciale verslaggever) ZIJN ER AANWIJZINGEN, die de veronderstelling wettigen dat de actie te ondernemen door het „bemiddelingsbureau schadevergoeding slachtoffers nazi- regime" kans op slagen heeft? Het antwoord op die vraag wordt door honderd duizenden in den lande met spanning tegemoet gezien. De heer H. W. Schippers, accountant te Rijswyk. die als financieel deskundige in het bureau zitting heeft, verklaarde ons: „WU zün er zeker van. Een deel van de Duitse wet, die deze materie regelt, is echter nog niet afgekondigd Binnenkort komen de Duitse advocaten, die onze belangen behartigen, naar Nederland en dan zal de pers volledig worden in gelicht." Een geheel tegenovergestelde mening heeft de heer K. R. van Staal te Heemstede, algemeen adviseur van de Nederlandse vereniging van ex-politieke ge vangenen (uit de bezettingstijd). „Onmogelijk", verklaarde hij, „dit vraagstuk behoort tot de punten van de Nederlands-Duitse besprekingen, en tot op heden is er nog geen regeling vastgesteld". Men herinnerf zich het bericht, dat bij velen hoop heeft gewekt. Het be middelingsbureau, waarvan ds. R Joh de Boer, Hervormd oud-legerpredikant. thans te Vaasscn-Heerde. directeur is en waaraan naast de heer Schippers, mr A. J. Fokker uit Den Haag als juridisch adviseur is verbonden, heeft kortgeleden bekend gemaakt, dat het gereed is om namens enige honderdduizenden Neder landers schadevergoeding en smartegeld voor aangedaan leed en materieel ver lies onder het naziregiem te vorderen Het heeft met het advocatenkantoor van dr. Peterjuergen Schumacher te München, expert op het gebied van schadevergoedingen een contract geslo- 1en voor het behandelen van alle Neder landse schadeclaims. Nederlandse eisers, aldus het bureau, rullen alleen een inschrijfgeld van 15. maar geen voorschotten voor het behan delen van de zaken in Duitland behoe ven te betalen. Dit inschrijfgeld wordt gebruikt voor het samenstellen van dossier, bestaande uit standaardformulie ren, vertaling van de eisen, die in het Nederlands kunnen worden gesteld, en het fotocopiëren van bewijsstukken. Mrt het Dudtse advocatenbureau is ge contracteerd, zo heeft het bureau doen weten, dat tien procent der toegewezen schadebedragen als honorarium wordt uitbetaald. Dit om te voorkomen dat, zo als re<*ds is geschied, tot de helft der uit gekeerd» schadebedragen door de behan delende Kfyscvten wordt geëist. En voorts is bekend gemaakt, dat voor elke schade claim direct een vrije marken rekening bij de Zuidduitse bank wordt geopend, zodat schadevergoedingen rechtstreeks zullen kunnen worden uitbetaald. Duitse wet Tot zover de mededelingen van hel bureau. De vraag is nu of het bureau in r(jn verwachtingen niet te optimistisch is en honderdduizenden ..i/lii maakt met een dode mus", zoals de heer Van Staal het uitdrukte. Belangrijk is in dit geval het standpunt van de Duitse Bondsrege ring. Onze correspondent in Bonn telefo neerde ons het volgende: „Bij het Bundesentschadigungsgesetz kunnen slechts die slachtoffers van het naziregiem voor een schadeloosstelling in aanmerking komen, die 2 of in Duitsland woonachtig waren, waarbij nog gestreden wordt over de vraag of een gedwongen verblijf in een concentratiekamp kan worden ge lijkgesteld met vrije permanente do- I micilie, 2 volgens de Conventie van Genève van 28 juld 1951 statenloze vluchtelingen zijn en van geen enkele andere in9tan- BATA SANDALEN HEBBEN EEN WERELDNAAM) r omdat Bal» sandalen i|i«rsterk zijn. omdat Bata sandalen juiste oithopedischo tholtesteun hebben. m 20-22 5.50 m. 23-26 6.50 m. 27-30 7.50 m 31-35 8.50 m 36-38 9.50 Bata kindersandalen... onbe twist de beste voor uw kindi Lening Chr. Geref. Kerk Iiilversum-Oost De Zuidhollandse Bank opent de ln- •ohrijving op 180.000 5WU 30 jarige obli gaties van 1000 en 500 der Christelij ke Gereformeerde Kerk van Hilvereum- Oost a lOO'/s coupons per 1/1 en 1/7, stor ting 1 juni a.s.; aflossing door uitloting in mei van 1959 t/m 1968 jaarlijks 4000 I960 t/m 1978 6000. 1979 t'm 1988 f 8000 «een versterkte aflossing voor 1968 Op brengst dient voor gedeeltelijke financie ring ener nieuwe keric aan de Kleine Drift met 550 zitplaatsen. Deze zal niet •arden bezwaard, belast of vervreemd. tie schadeloosstelling of steun ont vangen, en slachtoffers werden van experimen ten. op mensen verricht. „In enkele uitzonderingsgevallen is het ook degene, die kan bewijzen dat zijn be zittingen (bijv. meubilair) naar Duitsland werden getransporteerd, mogelijk om een vordering in te stellen, waarbij het even wel hoogst twijfelachtig is of die zal wor den toegekend De kwestie van de ver goeding aan slachtoffers van het nazi- regiem vormt een onderdeel van de Ne derlands-Duitse besprekingen, die nu al meer dan een jaar duren. Nederland tracht een speciale regeling te treffen, maar het bevindt zich overigens in gezel schap van meer door de Duitsers bezette landen, die alle soortgelijke eisen hebben gesteld, waarbij zelfs Zwitserland zich heeft aangesloten. Duitsland staat op hei standpunt, dat dit een multilaterale kwestie Is. die een aparte regeling mei Nederland niet toelaat" Het departement van buitenlandse za ken. waartoe we ons eveneens om inlich tingen hebben gewend, had geen behoef te aan commentaar op de activiteiten vat het bureau „nazischade" Van bevoegdi zijde wees men er ons echter op, dat de mogelijkheden tot het indienen van scha devergoedingseisen zijn vervat in de Staatscourant van 3 februari 1958. Voor een aantal gevallen is de aanmeldings termijn intussen reeds gesloten Er zijn een aantal groepen, waarvoor de aanmel dingstermijn loopt tot 31 december. Voorts viel er uit het gesprek met tot oordelen bevoegde autoriteiten de mening te be luisteren, dat men het niet de gewoont* vindt, dat ongevraagd tussenpersonen worden ingeschakeld, al stond men o gens op het standpunt, dat het een ieder vrij staat van de officiële mogelijkheden gebruik te maken of contact te zoeken met organisaties, die zijn belangen wi behartigen. Intussen biyft de vraag: is het „bemid delingsbureau schadevergoeding slacht offers naziregicm" in zijn verwachtingen te optimistisch en dreigen honderddni: den Nederlanders daarvan dc dupe te worden? De Nederlandse vereniging var ex-politieke gevangenen (uit dc bezet tingstijd) heeft tegen de voorstelling var zaken door „nazischade" een protest la ten horen. Het is tc hopen, dat op korte termijn van officiële zijde een nadere klaring komt over dc mogelijkheden, die het bureau heeft, opdat worde voorko men, dat verwachtingen worden gewekt, die beslist niet in vervulling kunnen gi Vreugdeschoten uit museumkanon Vijftig Nederlanders aanwezig bij internationale plechtigheid IN REUTTE (Tirol) is dezer dagen de nieuwe kerk van de Evangelische Gemeinde in gebruik genomen als 45ste protestantse kerk die na de oorlog in Oostenrijk is gebouwd. Dat is een teken van de rijke zegen welke de Evangelische minderheidskerk in dit Rooms-katholieke land mag ondervinden een zegen die ook tot uitdrukking komt in de aanwas van 100.000 leden na de oorlog. t was een internationaal kerkelijk feest. Voor de bouw van de kerk in Reutte hebben christenen uit verschillende lan- :eld bijeengebracht, vooral bij het op- n van de muzikale familie Engel. di« ook in Nederland bij herhaling volle zalen •ok. Aan hoge masten voor de kerk wap- erden dan ook de vlaggen van vers lende nationaliteiten, waaronder de derlandse driekleur. Het feest begon met de aankomst de Evangelische bisschop van Wenen, die verwelkomd werd door een groep kinderen met Pfarrer Fries en zijn vrouw aan hel hoofd. Predikanten uit de wijde omtrek in in ambtsgewaad aan het feest deel Met de Bijbel, het Avondmaalstel en de Doopschaal vooruitgedragen, kwam een kerkelijke stoet voor de kerkdeur aan Onder het uitspreken van de zegenspreuk opende Pfarrer Fries de deur. Vreugde schoten klonken uit een middeleeuws mu seumkanon zoiets zal In Nederland bij en kerkelijke plechtigheid wel nooit zijn •oorgekomen! De kerk koi lang niet allen I Voor het gebouw stonden honderden via luidsprekers mee te luisteren. Meer dan ijftig Nederlanders waren er. een gezel schap van de Ned. Chr. Relsvereniging Bisschop dr. May hield de feestpredi katie uit II Cor 13. waarbij hij ontroerd voren bracht hoe door het wondere van de Heilige Geest de kerk In Reutte gebouwd kon worden, en hoe de Oostenrijkse protestanten werden gehol- -en door hun geloofsgenoten uit Duisland n Nederland Op de kerkdienst volgde de eigen lijke opening van de kerk. Het Neder landse comité Steun aan de Evange lische kerk in Tirol was vertegen woordigd door de voorzitter en de secretaris Deze laatste was een van de sprekers, die werden afgewisseld door spel van de Engelklnder. De Ne derlanders zongen de Evangelische Gemeinde Psalm 134 toe Namens het comité werd een reproductie »an een schilderij van Plfter Brueghel (D» irediklng van Johannes de Dopen en >en "nveloppe met Inhoud aangebo den Verder waren er giften van de Ned Chr Reisverenlging en de Lu therse gemeente van Amsterdam Ds A .T Allan, Luthers predikant in I Heerlen, schonk namens zijn gemeen- I te immers eveneens een kleine pro testantse gemeenschap in een roomse omgeving de altaarkleden Ook werd de klok ingewijd onder het uitspreken van een zegenspreuk; deze klok was geschonken door de plaatselijke me- taalfabriek scheerapparaat, met 2 Blauwe Gillette mesjes, verpakt in een fleurige plastic sigarettenkoker. Hij heeft er jaren plezier van en hij voelt zich elke dag schoon en fris als hij zich scheert met water, zeep en Blauwe Gillette. (Van onze sociaal-economische redactie) Op korte termijn zal een ontwerp- vestigingsbesluit voor de landbouw aan de Sociaal-economische raad ter advisering worden voorgelegd. Daar het voorbereidende werk van de commissie is afgesloten kan ook spoedig een wetsvoorstel worden verwacht tot wettelijke regeling van het landbouwonderwijs en inpassing hiervan in de wet op het voortgezet onderwijs. Nog voor de Tweede Kamér op zomer reces gaat zullen bij de Kamer voorstel len aanhangig worden gemaakt om te ko men tot bedrijfsvergrotlng In de land bouw en om het voortbestaan van t« kleine bedrijven tegen te gaan De stich ting Landbouwgronden zal hierbij den Ingeschakeld. De kwestie 6taat op het ogenblik op de agenda van de minis terraad. Ruilverkaveling moet niet uitsluitend gezien worden als een middel tot grond verbetering, want dit zou ln een tijd overprodu-ktie in de agrarische sector vreemd aandoen. Het gaat om het repa reren van maatschappelijke defecten. plannen tot verbetering van een gehele streek, de grondverbetering le hiervan slechts een onderdeel. Voor deze gebie den zullen aanzienlijke offers gebracht moeten worden De pachtregehng 16 gemakkelijker ge worden wat betreft de gebruiksduur van de grond. De prijsvorming speciaal voor de gebouwen is echter nog niet opgelost Deze zaak is in de emotionele 6feer ge trokken. maar een oplossing mag toch verwacht worden Het gaat om vergoe dingen voor het beschikbaar stellen doelmatige, rationeel bruikbare gebou- Het agrarische afzetprobleem 6pitst zich vooral toe op de overproduktie van de melk. Dit is een internationaal pro bleem. dat alleen door internationaal Onbekende scooterrijder dood in sloot gevonden De waarnemend brigade-commandant der koninklijke marechaussee te Breda heeft meegedeeld, dat gisteren in een sloot lang6 de rijksweg Breda-Etten een scooterbestuurder is gevonden, die ken nelijk een aanrijding heeft gehad en aan zijn verwondingen is overleden. Het pols horloge van het slachtoffer stond stil om 07 12 uur Aangezien er geen getuigen van dit ongeluk bekend zijn, verzoekt de com mandant ieder die inlichtingen kan geven, zich met hem of met de politie in zijn of haar woon- of verblijfplaats in verbinding te stellen. overleg en met internationale maatrege len opgelost moet worden Door middel van marktordening zal echter alleen iets tot stand kunnen komen, wanneer de landbouworganisaties met de overheid samenwerken De organisaties moeten bij de bedrijfe- genoten inzicht aankweken. Een minis ter kan zonder medewerking van de or ganisaties weinig uitrichten. Deze opmerkingen met betrekking tot de actuele landbouwproblematiek maakte gisteren minister Vondeling In zijn rede op de jubileumvergadering van de Chris telijke Boeren- en Tuindersbond te Utrecht. Wat betreft het aantal boerenzoons dat landbouwonderwijs volgt wilde de mi nister niet te optimistisch zijn, want bij vroeg zich af, of hieronder ook allerlei landbouwcursussen begrepen dienen te worden. Door de moderne verkeersmid delen zal hel waarschijnlijk mogelijk zijn tot fusie van tien lagere landbouwscho len over te gaan, wat een besparing zal betekenen. De minister Is van mening dat de toekomstige landbouwer aan be> paalde vakbekwaamheidseisen zal moe ten voldoen. PRESIDENT HEUSS IN AMERIKA T\E WESTDU1TSE bondspresident, dr. Theodor Heuss, die een be zoek aan de Verenigde Staten brengt, heeft in een gezamenlijke vergadering van het Amerikaanse Congres verzekerd, dat er geen vrees behoeft te bestaan dat door de economische bloei in de Bonds republiek ook imperialistische nei gingen de kop zullen opsteken. Hij drong erop aan, dat men zich bij de beoordeling van het Duitse volk zou losmaken van de gangbare gemeen plaatsen. De President zei. dat het beeld het Duitse volk door toedoen van Hitier in Amerikaanse ogen was vertekend- Hij verzekerde cok. dat de Duitsers op grond Op de tweede dag van het congres, dat door de Federatie van Oranjevereni gingen ln Nederland in Dordrecht is ge houden, ls een eventuele fusie met de Christelijke bond van Oranjeverenigin gen in Nederland ter sprake gekomen Tijdens de rondvraag werd gevrsagd. of het niet mogelijk zou zijn een fusie met de Christelijke bond aan te gaan Van de zijde van het bestuur werd geant woord. dat men de christelijke bond taler ver al eens benaderd heeft, maar dat ïn fusie toen werd afgewezen. Verschillende congressisten spraken - hun verontwaardiging over uit, dat i eommige gemeenten zelfs van Oranje feesten nog een vermakelijkheidsbelas ting wordt geheven. Het bestuur zegde toe aandrang op deze gemeenten te tul len uitoefenen om aan deze toestand eeD einde te maken. Algemeen werd de klachi gehoord, dat de Oranjeprogramma's van tot jaar te weinig afwisseling bie- en te conservatief zijn. De bespra kingen resulteerden in het besluit om de bezetting van het bureau programma-uit wisseling te versterken. Kind geëlektrocuteerd In het Friese dorp Exmorra is gisteren het driejarige jongetje Jacobus Reitema, zoontje van een veehouder, door elek trische stroom gedood. Het kind speelde in de stallen en duwde een ijzeren staaf en stopcontact, waardoor het werd geëlektrocuteerd. van de traditie een elementair bestand deel vormen van wat men de westerse wereld pleegt te noemen. Iets geheel nieuws in de geschiedenis noemde hij het feit. dat de Amerikaanse burger vóór 1045 een hoge belasting moest betalen voor de vernietiging van de Duitse staat, maar nè dat jaar voor de redding van het Duitse volk. Hij zag de hereniging niet alleen al6 een Duits verlangen, maar als een voorwaarde voor de gezondma king van geheel Europa. Von Brentano Minister Dulles heeft met *Un Duitse collega von Brentano. die Heuss op x(jn officiële reis vergezelt, besprekingen ge voerd. Z(j verklaarden daarna, dat de kwestie van de Duitse hereniging niet van bespreking op een eventuele top conferentie tussen Oost en West altge sloten dient te tUn. Men gelooft, dat beide staatslieden ook gesproken hebben over de legeringskoe ten voor de Amerikaanse troepen in West-Duitsland De Amerikanen zouden willen dat Bonn voor het half Jaar dat 30 april afliep 77 min dollar betaalt. Het State Department zou voorts bezig zijn aan een regeling, waarbij de eige naars van in beslag genomen Duitse be zittingen schadeloos worden gesteld. Al eerder heeft president Elsenhower het Congres om 100 miljoen dollar daarvoor verzocht Na regeling van alle eisen van Amerikaanse burgers zouden volgens de overwogen plannen alle Duitse eisen tot 10.000 dollar volledig en de hogere naar evenredigheid worden vergoed. HET UVEN IBbowU^ H" Lit Oslo komt het eerste visverhaal IER IS DAN het eerste echte visver haal. Van de opening van het vissei- zoen af hebben wé er al op gewacht. Toen het drie dagen daarna nog niet tot ons was gekomen, z(jn we voorzichtig links cn rechts gaan informeren cn hebben zo langs onze neus weg gevraagd: „Vangen jullie ze wel?", in dc hoop, dat de urmen w(jd open zouden gaan cn dat wc zouden horen: „Je cal het niet willen geloven, maar van zukke". Maar die verhalen z|jn al een week lang uitgebleven. Als u het ons vraagt: het is tot op heden niet veel. Geen snoeken, die nauwelijks waren te over meesteren, geen brasem waar het vet uitliep, geen baarsen waar de bele buurt naar kwam kijken, nee, alleen wat ongelukkige witvis, ondermaats en krengerig. Jawel meneer, een enkele bliek waarvan niets viel af te kjjken. Nee, het ia niet veel. De grote kanjers cUn nog te traag, te lusteloos, tc onemotioneel, te lui, niet byterig ge noeg, ze willen niet zo. scheepsbevrachter uit Rotterdam. De heer Snelleman heeft op de eerste dag vakantie al „visgeschledenis" gemaakt door tegen alle regelen der kunst woon met zijn blote handen een koolvis van 112 cm uit zee te balen en aan land te brengen. Geschiedenis Daarom Ls dit bericht, dat we uit Oslo krijgen toegezonden, een verkwikking, een opwekking om vol te houden en de moed niet te vlug le laten zakken. Hoofdpersoon is de heer David Snelleman. oud 36 jaar en vertegenwoordiger van een Noorse Vraag niet zó maar een film vraag 's werelds Druk Toch is hot zo •cheidenheid Maar ook al is het velei '••'billen op volgende geilachtei f dat dc nakontelir altijd op dc ouder» gelijkt. Uit d. individu dat dezelfde ntwikkelt sirh dui uitgroeien. Ware het ook maar één keet voorgekomen, dat het ei van een kip eon gam had opgeleverd, of dat nit de tarwekorrel een eik wai opgeschoten h*' zo" *ek«r niet geheim gehouden zijn. Zó sijn w(j gewend de soorten al- standvastige grootheden te zien. elkaar gelijk zijn. De planten, gewonnen ■lil hei zand van dezelfde bloem, jongen uil dezelfde worp, kinderen van het zelfde ouderpaar, verionen altijd meei of minder belangrijke verschillen, die niet direct in het oog behoeven te springen, maar die er desondanks toch Voor een deel kunnen dergelijke ver schillen verklaard worden als gevolg van uitwendige omstandigheden, want geen twee individuen sullen ooit ondei precie» dezelfde omstandigheden op groeien. Maar daarmee zijn de verschil len, waardoor individuen zich van el knar onderscheiden, slechts voor een ge ring percentage begrijpelijk gemaakt verlieten, dat ten belangrijk dee'. van onderscheiden milie juist ee merk kunnen sen bepaalde ij" typische den herkennei die in dezelfde fa ■enschappelijk ken Als kenmerk va. Zijn 9. of klei zelfde w sijn blijkt later op pree».. lopen. We rallen die twe met elkaar verwisselen, weer andere kenmerken, 'wee individuen zich van elkaar onde scheiden. Maar in ieder geval zijn w er ons toch van bewust, dat dit (en dei zeljjke) kenmerk'en) niet aan nitwei dige omstandigheden moeten worden to. .-esehreven. doeh dal we de oorzaa1 .iervan moeten zoeken in de levend tolgende keer. Nadruk «erbodun. En zo is hel gegaan. Hij bezocht vrien den In Stavanger en die vrienden haalden hem over met hem een paar nurtjea to gaan vissen. En terwyi by rustig in een baai, in de buurt van Stavanger, stond te hengelen zagen zyn vrienden plotse ling een grote koolvis, zwemmend In do richting van de rots, waarop de heer Snel leman een plaats had gezocht. Die koolvia had niet veel trek In het aaa van do Nederlander en zwom weg. Toen by kort daarop weer vericbeen, dook de heer door. Op 1 januari had deze expeditie naar Nieuw-Gultiea moeten vertrekken, maar er i« een kink ln de kabel ge komen, omdat de regering de toegezeg de subsidie heeft ingetrokken in ver band met de bestedingsbeperking. Miljoi •en Het genootschap cn de Treub-maat- schappij hadden voor deze wetenschappe lijke tocht de stichting „Nicuw-Guinea Expeditie" in het leven geroepen en de stichting stelt nu alle pogingen in het werk om toch dc gelden bijeen te krijgen, omdat zij de, vooral ln deze tijd, zo be langrijke exploiratietocht toch wil laten doorgaan. De totale kosten van de uitrus ting waren geschat op rond een miljoen gulden. Of dat bedrag er zal komen U een grote vraag, want ook ln het bedrijfs leven laat de bestedingsbeperking zich Elf „We wenden echter krachtige pogingen aan om voor deze nationale zaak ateun te krygen van het Nederlandse volk", xel prof. Van Baren. In de 85 Jaar. dat het genootschap bestaat, heeft het medewer king verleend aan de altrusting vsn elf. waaronder wetenschappelijk seer belang rijke. expedities. Het genootschap heeft zeven maal dc gouden-Planelus-medallls uitgereikt, die In 1013 werd Ingesteld sla erkenning voor wetenschappeiyke presta ties In het byzonder op het gebied van de aardrijkskundige wetenschappen. In 1957 werd de medaille overhandigd aan prof. dr. Ir. F. A. Venlng Meiness. Film Dit lukte niet. Onder grote hilariteit van zijn vrienden moest de Nederlander het dier laten glippen. Hij klom aan wal en ging zich verkleden. Terwyi hij daarmee nog bezig was liet de kool vis. die er. naar onze mening, gewoon eer spelletje van maakte rich voor de derds maal zien. Dit was de Nederlander veel Voor de tweede maal ging hij te water en nu kreeg hij de koolvis stevig te pakken HU wierp hem op het droge hy hem ging wegen bleek het een knaap van maar liefst tien kilo tc zijn Om het verhaal in Holland met bewijzen te kunnen staven is de vangst gefilmd. o komt dus het eerste grote visver haal uit Oslo. Waar blijven de verhalen van de Nederlandse plar-sen? Teleurstelling Hel Koninklijk Nederlands Aardrijks kundig Genootschap, dat dezer dagen 85 jaar bestaat, heeft tn het Jubileum jaar een grote teleurstelling moeten incasseren, heeft de voorzitter, prof. dr F. A. van Baren verteld. De vee! belo vend# expeditie, die het met da Treub- maatschappij sou organiseren, gaat niet| ZWGRV6R Willem II Prince Sluit U aan bij zijn reed» talrijk fevo^. Rook 'm p rl nee-haarIfjkl Is lijiif hsb 'I jssr

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1958 | | pagina 5