Meuwo £ditsrt|e (fourcml Verloven werden ingetrokken Salan - tussen twee - nog grote man in twee vuren.' Algerije Amerikaanse tanks voor Libanon Pflimlins eerste daad in „noodtoestand Hamsterwoede breekt los Sukarno: Met de rebellen praten wij nooit... Nieuwe kritiek op voorstellen van Amerika W oningbouwprogramma iii 1957 overschreden Nieuwe opzet voor de naamlijst van telefoonbezitters Musketier zet reis voort •mm Balastore !i! !fl! ZATERDAG 17 MEI 1958 r BUREAUS: Steenstraat 37 Directie. Redactie, Abonnementen- Advertentie-afdeling Tel. 31441. ADVERTENTIES: 0-20 per millimeter. Familieberichten 0.18 per millimeter. (Bij contract belangrijke korting.) Postrekening 58936. CHRIST ELlJK-NATlON AAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken Negenendertigste jaargang no. 11261 „Stouhttstirii is ghebUvm tnyo o«rl in HET ENIGE MEER BOUWEN MEER BOUWEN MEER BOUWEN Zie pagina 7 9? PARIJS, zaterdagmorgen. TAE FRANSE NATIONALE VERGADERING heeft vanmorgen vroeg een wet aangenomen waarbij aan de regering-Pflimlin le bevoegdheid wordt gegeven gedurende de periode van de noodtoestand negentig dagen die samenvalt met het toeristenseizoen bij decreet censuur in te voeren, gedwongen verblijfplaat sen aan te wijzen, huiszoekingen te laten houden, open bare samenkomsten te verbieden, openbare gelegen- hed entesluiten, buitenlanders uit het land te zetten en TTET IS VOOR PFLIMLIN een tegenslag dat het er nu werkelijk naar -*-A gaat uitzien dat generaal Salan de regering niet steunt. Generaal Salan, zo werd door de militaire junta in Algiers verklaard, heeft de vol ledige uitvoerende macht en steunt het streven van De Gaulle om de macht in het moederland over te nemen. Er zijn zelfs berichten dat Salan voor Algerije een uit burgers en militairen bestaand kabinet heeft gevormd. al huisvrouwen in de rij voor de kruidenierswinkels om zo veel moge lijk artikelen te hamsteren, die naar hun mening wel eens schaars konden worden als de crisistoestand ernstiger wordt. Zij kochten vooral suiker, kofjie, rijst, zeep en spaghetti. mohammedanen in een stoet van meer dan anderhalve kilometer lengte de Kasbjah hebben verlaten om hun trouw aan Frankrijk te betuigen. De menigte juichte De Gaulle toe en eiste schreeuwend dal hij de macht zou overnemen. Het comité voor openbare veiligheid in Algiers, dat onder leiding staat va parachutisten-generaal Massu, trekt zich van de noodtoestand blijkbaar bitter nig aan. Het zond een telegram aan sident Coty en aan de voorzitter va Nationale Vergadering, waarin nogmaals de eis werd gesteld dat een „regering va: openbare veiligheid" onder leiding- va: De Gaulle zou worden gevormd. Wan neer hiertoe niet wordt overgegaan, al dus het telegram, zou het tot bloedver gieten. ellende en wanhoop kunnen ko- Waar schuwing Regeringsfunctionarissen in Parijs be schouwen dit als een waarschuwing, dal men niet moet rekenen op een geruisloze ineenstorting van de beweging in Alge rije en dat men de noodvolmachten niei tegen de aanhangers van De Gaulle moei gebruiken. Premier Pflimlin zei trouwens vanmorgen vroeg: „Zij die menen dat de onderhavige wet tegen generaal De Gaulle is gericht, vergissen zich". Pflimlin voegde er aan toe dat hij persoonlijk niet geloofde dat gene raal De Gaulle van plan was een aanval op de republikeinse instellin gen te doen, „maar de generaal zou ons een reusachtige dienst bewijzen door op dit punt eeri nadere verdui delijking te geven". De premier zei verder in de Senaat dat „zekere generaals" in Algerije mis schien in goed vertrouwen hebben ge handeld om bloedvergieten te voorko men en dat men zich een oordeel daar- Ongeveer 36.000 gewapende politieman nen en afdelingen oproerpolitie patrouil leren door de stad om de orde te hand haven en te beletten dat belangrijke pun ten worden bezet door sympathlserenden met het Algerijnse comité voor openbare veiligheid. Het land wordt bedreigd door stakingen van de linkerzijde, om generaal De Gaulle te beletten de macht over te nemen en van de rechterzijde door poli tieke manoeuvres en opstootjes om hem dit juist mogelijk te maken. Premier Pflimlin is er inmiddels in ge slaagd de positie van zijn kabinet te ver sterken door er drie socialisten aan toe te voegen. De ervaren politicus Jules Moch is minister van binnenlandse zaken geworden ter vervanging van Maurice Faure, die de portefeuille van Europese zaken heeft gekregen. Verder is Albert Glazier benoemd tot minister van voor lichting en Max Lejeune tot minister Generaal Ely De leider van de socialisten. Guy Mollet. die, zoals gemeld, de functie van vice- premier heeft aanvaard, maakte gister avond bekend wat hü in de National» Vergadering aan het adres van generaa De Gaulle heeft opgemerkt. Hü zei van d« generaal antwoord tc venvachten op d» volgende vragen: 1. De generaal moet verklaren dat de huidige Franse regering wettig is. 2. Hij moet de militaire leiders, die het bevel van de president van de repu bliek niet hebben opgevolgd, veroor- 3. Hij moet doen uitkomen dat, wan neer hij zich bereid verklaart het be roep van het land te beantwoorden, dit wil zeggen dat hij, wanneer de pre sident van de republiek een beroep op hem doet, voor de Nationale Vergade ring zal verschijnen met een program ma en dat hij zich terug zal trekken wanneer hü niet de investituur ont- Franse zegslieden in Algerüe deeldeD vanmorgen mee, dat gisteravond 20.000 Protest in Berlijn Heffing van tol in strijd met afspraak Michaël Pervoechin, de Russische am bassadeur in Oost-Berlijn, heeft gistereD een protestbrief ontvangen van zijn Ame rikaanse, Engelse en Franse ambtgenoot in Bonn. De drie westelijke ambassadeurs protesteren in hun brief tegen de tol, die wordt geheven voor het gebruik van de binnenwateren in Oost-Duitsland. Deze heffing heeft het vervoer te water naar West-Duitsland al büna twee weken lamgelegd en wordt bovendien in stxüd met de afspraak geacht. Intussen zijn in Oost-Berlijn gisteren besprekingen begonnen over de tolheffing tussen Oost- en Westduitse regeringsdes- kundlgen. De regering In Bonn heeft de toezegging gedaan, dat zij bij afschaffing van de tol bereid is de schade te ver goeden. die zou kunnen zijn veroorzaakl door de bouw van een stuwdam in de Elbe R.D.M. bestudeert kernenergie Op de aandeelhoudersvergadering van de Rotterdamsche Droogdokmij. deelde ir K. van der Pols namens de directie mede dat de N.V. enige projecten in studie heeft voor toepassing van kernenergie namelük elektriciteitsproduktie in kern centrales en voortstuwing van oorlogs bodems en koopvaardijschepen. Dit ge schiedt in samenwerking met andere be dreven. BU de R.D.M. werden reeds on derdelen vervaardigd voor Petten. Do jaarstukken werden goedgekeurd. Dividendvoorstel Nonius Commissarissen van de N.V. Nonius te Delft, instrumentenfabriek, zullen 23 mei aan aandeelhouders 10 (v. j. 10) pet divi dend op gewone aandelen voorstellen. andere drastische maatregelen te nemen voor het be houd der Vierde Franse Republiek. Zelfs de communis ten stemden voor deze wet. Alleen uiterst rechts stemde tegen. Gesterkt door deze krachtige steun in de rug is premier Pflimlin onmiddellijk overgegaan tot het men van krachtige maatregelen. De verloven van alle militairen zijn ingetrokken en de troepen zijn in de kazernes geconsigneerd. Dit geldt ook voor de eenheden die in West-Duitsland zijn gelegerd. Verder zijn twee luchtmacht-generaals, die behoren tot het comité chefs van staven, gearresteerd. over dus moest voorbehouden. „Ik heb geen enkele beschuldiging tegen een van de militaire leiders uitgebracht en ik hoop dat generaal Salan, die het opper bevel in Algerye voert, van plan is niel alleen Frankrijk maar ook de instellin gen van de republiek te verdedigen", al dus de premier. Pflimlin droeg er klaarblijkelijk zorg voor afstand te houden van beweringen van communisten en sommige socialis ten en radicalen dat generaal De Gaulle een opstandeling is en onder één hoedje speelt met de beweging in Algerüe. Vroeg generaal Ely ontslag? Ondertussen Is in Parü's het „mysterii van de generaals" onopgelost gebleven De militaire correspondent van de con servatieve Figaro meldde dat generaal Paul Ely, de chef van de generale staf, aan president Coty zü'n ontslag had aangeboden, maar dat de president niet had meegedeeld of hü dit ontslag al dan niet had aanvaard. De minister van fensie. Pierre de Chcvigne, deelde de tionale Vergadering gisteren mee dat geen ontslagaanvrage van generaal Ely ontvangen had. De buitenlandse militairen, vooral Amerikanen, afkomstig uit West-Duits land, die gewoon zün hun vrije dagen in Parys door te brengen, hebben de waar schuwing gekregen zich op de achter grond te houden. De Amerikaanse sol daten mogen zich in Parijs slechts in burger vertonen. Twee veelbesproken generaals: links generaal Salan, die het be wind in Algerije in handen ge nomen heeft, en rechts de ont slagen generaal Ely, chef van de generale staf. Canadese premier dankt Koningin De premier van Canada John Diefen- baker heeft vrijdag koningin Juliana de hulde van Ottawa gebracht voor het aan deel dat de Nederlandse landsvrouwe heeft gehad bü de totstandkoming van het tulpenfestival. Premier Diefenbaker bracht in herinne ring dat koningin Juliana jaren geleden bloembollen had geschonken ter ver fraaiing van één der grote boulevards in Ottawa. Deze gift is inmiddels uitge groeid tot een jaarlijks bloembollenfesti val dat op zyn beurt geleid heeft tot een grootscheepse toepassing van bloembol len in de stad Ottawa. Premier Diefen baker zei dat thans een miljoen tulpen i een miljoen narcissen de stad sieren De bollengift van de Koningin was destijds bedoeld als blijk van dankbaar heid voor de gastvrijheid die de konink lijke familie in de wereldoorlog in Canada heeft ondervonden. Java wordt reeds overstroomd door Sow jet-technici en instructeurs PRESIDENT SUKARNO van Indo nesië heeft op een massabijeen komst tegen buitenlandse inmenging te Modjokerto verklaard, dat de In donesische regering met het oog op het aandeel van de buitenlanders niet bereid is met de rebellen te onder handelen. „Het enige, dat wij willen, is de opstand neerslaan", zei hij. Radio Menado heeft gemeld, dat Dja karta een aanbod van TsjechoslowakU» heeft ontvangen om technici beschikbaar te stellen voor de exploratie en exploi tatie van uraniumlagcn in Indonesië- De zelfde bron zei ook, dat met name Java reeds wordt overstroomd door technici instructeurs uit het Sowjet-blok. Vargas, de Phliippünse minister a landsverdediging, heeft gezegd, dat n door Djakarta's onbeheerste taal t.i zün land en door het onverholen dreigen de veiligheid van de Philippü: Ernstig en gespannen is de sfeer in de Franse nationale vergadering. Een beeld van gisteravond. In de regeringsbank op de eerste rij Mollet, M. Faure en René Pléven, op de tweede rij Mutter, De Chévigny en Bacon. TAE VERENIGDE STATEN zijn van plan binnenkort tanks te zenden aan de pro-westerse regering van Libanon. De tanks zullen deel uitmaken van een bescheiden programma voor militaire hulpverlening aan het land, zo verklaarde gisteren een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken in Washington. Volgens de zegsman zullen tanks en andere, lichtere militaire uitrusting worden geleverd. Libanon heeft dezer dagen een dringend verzoek gedaan om tanks, geweren, mitrailleurs, traangasbommen en gasmaskers, ten einde het hoofd te kunnen bieden aan de ongeregeldheden. Amerika heeft in de loop van de week al een aanzien lijke hoeveelheid uitrustingsstukken voor de Libanese politie geleverd. De regeringstroepen zjfn volgens do laatste berichten de toestand in het r den en midden van Libanon grotendeels meester, doch er werden nieuwe scher mutselingen gemeld In het zuiden van 't land. In Sidon moest een nachtelük uit gaansverbod worden afgekondigd, nadat twee Amerikaanse olietankwagens door betogers In brand waren gestoken en zich nog meer onlusten dreigden voor te doen. Gisteravond ldet de regering in een radioboodschap weten dat zü haar heili ge taak jegens het land niet zal opgeven De schu'.d van de terreur en de opstand werd toegeschreven aan de Verenigde een verklaring voor radio-Moskou hebben de Russen gisteren nogmaals hun voorwaarden voor een oplossing va ontwapeningsvraagstuk bekend gemaakt Deze zün o.m. afwüzing van het gebruik van kernwapens door de grote mogend heden en vestiging van een atoomvrije zone in midden-Europa. In de uitzending, die afkomstig was van het Russische ministerie van buiten landse zaken, werd ook weer kritiek uit geoefend op het Amerikaanse voorstel inzake inspectie van het Noordpoolge bied. De Russen verklaarden zich bereid ver de radicale oplossing van d< ontwapeningsproblemen te onderhande len. Wat men echter met een radicale op lossing bedoelt werd niet gezegd. Wel werden de westerse mogendheden gewaarschuwd, niet hun eigen voor waarden op te dringen. Arabische republiek. De grens met Syrië is al twee jaar lang een bron van terro- opstand, aldus de verklaring In Beiroet maakte men twee dagen ge leden honderd geweren buit met Egyp tische kentekenen. Van offioiële züde in Beiroet is gisteren bekend gemaakt dat de ongeregeldheden week naar schatting i leven hebben gekost zün gewond. de afgelopen L 77 i i het Nasser Kort na zijn terugkeer uit Ruslanxi heeft president Nasser van de Verenigde Arabische republiek een rede gehouden, waarin hü verklaart dat de Verenigde Arabische republiek Libanon zal steunen eer dat land onder druk van andere mogendheden wordt geplaatst of wordt aangevallen. De beschuldiging dat zijn epubliek voor de wanordelijkheden aan sprakelijk zou zijn, noemde Nasser ab surd. „Deze beschuldiging I* geuit om de moeilijkheden in Libanon een ander dan alleen maar een binnenlands aspect te geuen en om buitenlandse regeringen aanleiding te verschaffen, in te grü- aldus de President. Ruim f 300 min meer produktie -erband met de enorme toeneming van telefoonabonnementen jaarlüks komen •uim 70.000 nieuwe aansluitingen bü gezien de niet büster ovcrzichtclyk» situatie die thans de vele kleine telefoon- lüsten geven, stelt men bü het hoofdbe- - van de PTT thans een nieuwe lan- dclüke telefoongids samen. Deze gids zal uit vier of vüf delen bc- aan en van alle 850.000 abonnees Id Nederland een korte vermelding van i en adres bevatten, t nu toe bestond in Nederland een landelijke naamlijst van twee delen. Dit is echter ontoereikend gebleken. Naast deze naamlüst zijn er vijf districtsgidsen Nieuwe landelijke PTT-naamlijst en drie gidsen van de plaabselüke tele foondiensten van Den Haag, Rotterdam en Amsterdam. Er zün In ons land dertien telefoondistricten en in de loop van 1959 zulen er aan de bestaande vüf districts gidsen nog acht worden toegevoegd. Da plaatselüke gidsen van de drie grote ste den blüven gehandhaafd. Alle andere kleine gidsen, van dorpen zullen verdwünen. Om de grote iandelüke naamlüst han teerbaar te houden, zal men er naar stre ven de aanduidingen van de abonneee zo kort mogelük te houden. Tevens za) men dun papier gebruiken. Het hangi van de beslissing of de gidsen van Deo Haag, Rotterdam en Amsterdam In da naamlüst geïncorporeerd zullen worden af. of de naamlüst uit vier of vüf delen zal bestaan. Binnenkort zullen de abonnees aange schreven worden door de PTT. om eeD zo kort mogelüke naam- en adresaandui ding op te geven. Het eerste deel van da naamlyst zal in begin 1959 uitkomen. ilksbuisvesting en bouwnüverheid over de bouwactiviteit In 1957 blükt dal aan bouwwerken ƒ2595 miljoen verwerkt, ongeacht de werken door RÜkswaterstaat uitgevoerd, de militaire werken, kleine werkjes met een bouw som van 2000 en minder, enz. De raming op het bouwprogramma voo: 1957 werd met 303 miljoen, zijnde 13 pet overschreden. Uitsluitend aan gebouwen werd 2320 miljoen verwerkt. De raming van 2000 miljoen werd aldus met ruim 16 pel overschreden In de woningbouw werd het programma Het 384 ton metende Nederlandse vrachtschip Musketier, dat donderdag avond bü Padstow (Zuldwest-Engeland) hulp vroeg, omdat de lading was gaaD schuiven, was gisteravond weer In staat reis te vervolgen. Het schip, dat op gegeven ogenblik een slagzij van 25 graden maakte, is met steenkool op weg Ugracombe in het Engelse graaf schap Devonshire. van 1100 miljoen met ruim 27 pet. over schreden, doordat er in werkelijkheid voor ruim 300 miljoen meer werd ge produceerd. Hieruit blükt, dat de bouwbedrüvigheid zich ln het verslagjaar meer op de wo ningbouw heeft geconcentreerd. Immers slechts rond 25 miljoen van de totale overschrüding van het gebouwenprogram ma (nieuwbouw) komt voor rekening van alle andere sectoren tezamen. De produktie was in 1957 (in totaal ge raamd op 4 miljard) büzonder hoog, vooral in de woningbouw. Bü de be- drüfsgebouwen voor de industrie was van uitbreiding ten opzichte van het vorige jaar geen sprake. De sector scholen toonde ditmaal belangrüke uitbreiding vergeleken vorige jaren. Ook bij ziekenhuizen de produktie hoger dan ln 1956 Wordt verbouw uitgezonderd, in welke sector ten opzichte van 1956 belangrük werd verwerkt, dan bleef de produktie in alle overige sectoren beneden die van 1956. al zün de verschillen relatief niet groot. De Indonesische minister van bui tenlandse zaken, Subandrlo, heeft in een onderhoud met de Russische am bassadeur en de Chinese zaakgelastig de meegedeeld, dat hü de verklarin gen van de regeringen van beide lan den over de „buitenlandse Inmenging in hei Indonesische conflict" op prijs stelt. Van militaire züde werd in Djakarta gedreigd, dat Indonesië ds militaire uitrusting, -die het gekregen heeft uit landen achter het üzeren gordijn, zal gebruiken, indien de bui tenlandse Inmenging in de opstand op Noord-Celebes aanhoudt. Men zal ook de uitrusting der luchtmacht aan passen aan die van het Sowjet-blok. De strijd gevoerd, meldt Djakarta luchtbombarde menten door haar vliegtuigen op Djailolo en Morotai, waar enkele vaartuigen tot zinken zouden zij-n gebracht. Volgens te Djakarta uit Padang ontvan gen berichten, zouden Sjafruddin en Djambek de guerilla-strijdkraohten der opstandelingen op Sumatra leiden, op de hellingen van de Merapi, ten zuidoosten van Boekit Tinggi. Een nog belangrijke groep opstandelin gen zou zich in de buurt van het meer van Singkarak bevinden, ten zuiden van de Merapi, -waar een voormalige overste van het Indonesische leger twee compag nieën tot zün beschikking zou hebben. De voormalige Indonesische premier Harahap zou de organisator zün van de opstand te Batoe Sangkar, de laatste plaats van enige betekenis, die nog in handen van de opstandelingen is. Dja karta vertrouwt, dat de guerilla op Su matra binnen niet al te lange tüd zal zün onderdrukt. De verliezen van de regeringstroepen zouden sedert de invasie bü Padang slechts 11 doden en 70 gewonden (zes zwaar) zün geweest. Onrust te Padang Volgens door A.N.P. te Djakarta ont vangen berichten is een maand na de landing der regeringstroepen de helft van de 200.000 zielen grote bevolking van Pasang teruggekeerd. Indonesische jour nalisten horen 's nachts nog steeds ge weerschoten en ontploffingen van hand granaten van kleine groepen opstandelin gen die trachten binnen te sluipen en van regeringstroepen in de omgeving, die op ruimingen uitvoeren. Het leven wordt overigens geleidelijk weer normaal. Vele winkels zijn weer open en het spoorweg verkeer met Boekit Tinggi is hervat Minder koud met enige regen (Van onze weerkundige medewerker) QOK IN ONS LAND veroorzaakte de een depressie die gisteren ten in on» land naar Duitsland is getrokken, langdurige regen en een harde noordwestelijke wind. Plaatselijk viel er 20 tot 30 mm neerslag: hier in het westen 12 fot 17 mm. De depressie werd vandaag gevolgd door een sterke rug van hoge- luchtdruk waarin zonnige perioden voor kwamen en de wind verder afnam. Zon dag zijn iets hogere temperaturen te ver wachten, want onder inuloed van een volgende storing draait de wind naar uidwest tot zuid. Wel zal er zondag nog •en regenfront passeren, maar daarna verwachten wi) opnieuw opklaringen. Het onbestendige karakter van het weer duurt dus nog voort. Maar fris en koel en vol comfort hebt u het thuis met Verspreide opklaringen. Aan- vankelijk enige regen of motregen. Morgen overdag verspreide opklaringen. Over 't algemeen iets hogere tem peraturen. Matige tot krach tige zuidwestclüke wind. (Opgemaakt om 11.15 uurJ ZON EN MAAN Zondag 18 mei: zon op 4.43. onder 20 31; taan op 4.44, onder 20.13. Maandag 19 mei: zon op 4.41, onder 20.32; laan op 5.20, onder 21.13. 18 mei nieuwe maan. HET WEER FN EUROPA Rapporten hedenmorgen 7 uur Priokfon MOocher £Qrich Oeoère

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1958 | | pagina 1