SCHRIJVERS, d,0 nee,
en die weinig VERDIENDEN
ZONDAGSBLAD
CONSTRUCTIES VAN
ONMENSELIJKE SCHOONHEID
Cultureel
TUSSCHENSPELEN
venster
Mozart's «Cosi tan tutte» en
Granados' Goyescas
vYcmlel
van Camus
SkMllh1tnrPleet ,ekSt'
Vierluik
d-"d- jsss1 sr» H^i
Desillusie
ZATERDAG 19 APRIL 1938
Plastic-.dingen" in museum Boymans
Van onze kunstredacteur
Toen vorig jaar dat grote „ding" onthuld werd voor de Rot
terdamse Bijenkorf, sprak iedereen er over. Er werd gescholden,
werd quasi-diepzinnig over gedaan, er werd wat om ge
in veel sterkere mate laat zien. in held en die rust niet meer geven,
het spelen met schaduwen die omdat ie geheel is opgenomen in
door de natuur gegeven zijn. En
waarom wordt deze „kunst" dan de mechanische sleur van alleda,.
i hoogtepunt in onze tijd ge- omdat ze geboren is uit weten
schappelijke constructie en niet
maakt? Waarom moeten
constructies gaan bewon-
uit e
telijke gemoeds-
i op veel nuttiger wijze toe- t°estand. De schoonheid
i passen? Was het niet De Genestet bo's constructies is --&J
ni| de oplossing voor de nieuwe conceptie, de structuur van de die smeekte: „Geef ons natuur
staan. „De organische structuur in de plantenwereld verschafte
Ga-
boom. Toen mij dat duidelijk was geworden,
de gehele sculptuur op natuurlijke wijze eruit op'
Naum Gabo zelf. En nu staat het er, men loopt er langs zonder
er op te letten, men is al gewend aan deze boom uit staal.
„Rotterdam is nu eenmaal erg vooruitstrevend" zegt men „en dit
zal later misschien wel z'n waarde krijgen". Het is de verzuchting
van de door allerlei nieuwigheden al murw gemaakte mens.
lijke schoonheid.
Naum Gabo is nu weer terug in ke voorstelling verstaat. Het
Rotterdam en heeft zijn intrek turalisme komt ook uit in het
genomen in Museum Boymans. doen van de natuurlijke
Niet minder dan 22 wan zijn con- zonder meer, in het spannen
structies heeft hij meegebracht en - -
dan nog wat schilderijen, tekenin
gen en houtgravures Natuurlijk
niet zo groot als de Bijenkorfcon
structie Het zijn veel kleinere
werkstukken, meestal van plastic,
een materiaal waarmee Gabo
echt kind van onze tijd al is hij
dan al 68 jaar bijzonder graag
werkt, zoals hij ons vertelde. En
we hebben echt met bewondering
naar de vele sierlijke voorwerpen
gekeken. De glazige doorzichtig
heid. de verrassende vormen, de
soms bijna geraffineerde verstren
gelingen der lijnen, het spiraal
achtig weefsel en de bewegende
schakeringen als men een voor
werp ronddraait, het is alles van
een geheel aparte bekoring.
Soms denkt men aan fossielen of
koralen, aan de schone vormen
van door de natuur gemaakte ste
nen Soms aan een heel fijn kant
werk of een vogel in de vlucht.
Het is alles zo rank, zo sierlijk
gebogen, zo wisselend van aspec
ten ook bij verandering der scha
duwen. Eigenlijk veel mooier dan
die enorme kolos bij de Bijenkorf
in Rotterdam.
Kunstvaardigheid
kunst of kunstnijverheid?
Of zijn het alleen maar knap uit
gedachte vormprincipes, met een
wiskundige wetenschappelijkheid
in elkaar gezet? Wat wil Gabo met
al die constructies? En wat wil
Museum Boymans er mee om ze
ten toon te stellen?
het beeld van en waarheid weer". Hij mocht het
zei de maker 5an °.f-.de l""1"00" «edoeld heb- En wie zijn kleine schilde-
zei ae maner beR( dlt woord ,s ook van toepas-
sing op kunstgebied. rijen bekijkt zal tot de ont-
Geheimtalen dekking komen, dat Gabo als
schilder zelfs de materie niet
De wereld gonst van kunstrich-
tingen die evenzoveie geheimtalen beheerst. Een ronddraaiend
zijn. En de mensheid hunkert schilderijtje mag dan een
steeds meer naar een vakantie nieuwigheidje zijn, het is
in Gods wondermooie natuur aan waardeloOS als kunstschep
ping. Laten we toch voor-
het Gardameer, in Tirol of in de
schaduwrijke rust van het Zwarte
woud. D. kou,, kon dl. «hoon- zlchtIS z«n "}et het adoreren
van wat zich als bijzonder
aandient op kunstgebied.
Het „beeld" voor de Bijen-
korf zal ons voor eeuwen be-
g 1 lachelijk maken bij ons na
ijl geslacht.
Maar de uitgevers profiteren altijd
„Kijk vrouw, daar komt De Roos van D ekema aan", zei
de schrijver Jacob van Lennep, terwijl hij voor het raam stond.
Het was zijn uitgever, in een prachtige equipage met schimmelt
Met deze anekdote begon de schrijver W. G. van de Hulst (7!
en nog zeer vitaal!) zijn causerie over „Ervaringen met uitgevers"'
op de laatst gehouden bijeenkomst van de sectie Letterkunde van
de Bond van Christelijke Kunstenaars. Hij vertelde nog veel meer
wetenswaardigheden, waarbij Da Costa, die aan de uitgevers een
aparte hemel toedacht, natuurlijk niet werd vergeten.
Minder bekend is, dat Frederik van Eeden voor zijn „Kleine
Johannes" honderd, en Kievit voor zijn ,,Dik Trom" slechts vijftig
gulden kreeg. En dat er ook vandaag nog, laten we maar zeggen
komische gevallen voorkomen, blijkt wel uit de mededeling van
een jonge protestantse dichteres, aan wie haar uitgever in alle
ernst gevraagd had: „Moet u er van leven?" (Stel u voor
dat een auteur deze vraag aan zijn uitgever zou durven stellen!)
dat
niettemin op enkele essentiële
ken moet acht geven. Daartoe
behoren zeker het vastleggen van
de verschijningsdatum van een
boek, een behoorlijke regeling bij
eventuele herdruk en wat het ho-
als auteur toch komt, dat, terwijl iedereen
die met het boek te maken heelt
er de laatste eeuw op vooruit
gegaan, alleen de schrijver
achtergebleven.
In de vorige eeuw kon een
betreft, het toepassen auteur als Hendrik Consciensce
het royalty-principe, waarbij °P een jaarlijks inkomen van
22.000 rekenen. Kom daar nu
eens om. Tussen de drukker tn
alle uitgevers zijn zo vooruit- boekverzorger, de zetter, de bin-
ziend als de uitgever van Selma der en de boekhandelaar, die aj.
Lagerlöff, die. toen de schrijfster len doorgaans bijzonder goed ge-
i bedrag van vijfhonderd kro
nen vroeg er tienduizend van
maakte, met de conditie dat hij
elk volgend manuscript van deze
schrijfster als eerste zou mogen
lezen, waarna zij volkomen vrij
i kunnen beslissen.
organlseerd zijn.
Afkopen
s daarom goed. dat de
lang
van Christelijke Kunstenaars, die
ook reeds vele auteurs van kin.
Laat ik .er m°gen bijvoegen dat derboeken onder haar leden teil, l«l
na me, iedere uitgever het bui- Prnstiv a a at bezighouden i
■1 u v aergoenen onaer na
uitgever het bui- ïich ernstlg gaat
eens niet ke Hella Twijnstra Ls bovendien,
staat niet meer", van Akke tot ontsporing leidt - bestaat Sis'1 dU/hen^S^mït^ïs e™
niet meer. overwinning wordt gezien, maar
als lafheid.
Dit moge dan zo zijn. de novelle Dit is natuurlijk „understate-
schildert ons juist dit 'Uruquanah ment". Van Eerbeek mo-
dan voor de fictieve hoofd- beerde het halthouden
n voorbij moge zijn als hij van zijn a5n. de
grens van het verbodene
zijn ervaringen te boek stelt, voor door hem te laten den_
bef- ken: ik ben te orthodox,
ituurgevoelens, zoals al- Hij laat het religieuze
•veile „Uruquanah be- een liefde die
et meer", van Akke
Hella Twijnstra (uitg. Arbei
derspers), waarvan de titel
ontleend aan een gedicht van
J. B. Charles,, is zó goed, dat
men bijna van een klein mees
terwerkje zou willen spreken.
En dat voor een debuut! Maar de lezer gaat deze wereld
bij meesterwerk denkt men a
tenkansje heeft zulk
terwerk te krijgen aangeboden.
Het royalty-percentage zal dus ir
de meeste gevallen wel afhangen ander
i het feit of de auteur reeds
bekendheid geniet en het risico
dat de uitgever neemt.
DE discussie over „Auteur en
Uitgever" zit blijkbaar
de lucht. Ook het
met het vraagstuk of
name in de protestants-christelij
ke sector, nog niet het een en
ider om verbetering roept.
Het komt bijvoorbeeld nog
aar al te vaak voor dat uitge-
bepaald bedrag
bestuur
gerijpte techniek en de leen de jonge mens die kan bele- motief dus nog
het
waarde van dit frisse en jeug
dige relaas van een eerste, .gro
te en onvervulbare liefde is &en Werther
juist het niet-gerijpte, het nog
niet uitgegroeide, nog niet uitge
balanceerde van de levenskijk.
open. Men wordt herinnerd bewustzijn van zijn held
meespelen. Niets daar-
Goethes Das Lelden des Jun- ya„ {V de jonge schrijf_
dat vergeten ster. wier debuut wij
J. K.
beek: Gesloten Grenzen,
soortgelijk thema.
'.nvoudigde spelling, de.
poëzie herkennen
gesproken. En in zijn werk raakt
hij de kunst ook niet aan. Het
constructivisme van Naum Gabo Nu. 0aa' het c
ondergang
kunstvaardigheid.
ruimte en beweging, over dl'. ,s een
sferisehc thema's en clrkelvor- voor de vi
mige reliëfs, over lineaire con- Kenners
structies en spiralen. Maar hij deze titel: ze is van P. C. Boutens' vroegen.
heeft met geen woord over kmwt laatste dichtbundel, waarvan de
in 1942
- 1 derde druk, Boutens zal teruggrijpen
"beelden- onlangs uitgekomen in de serie
de kunst, omdat het noch heel- Het Nieuwe Voorhout van de
Is. Hoogstens uitgever L. J. C. Boucher te
's-Gravenhage.
Ornament Vestdijk schreef destijds over
Tusschenspelen een artikel onder
En dan kan .zo'n stuk plastic de titel Herwonnen Meesterschap
met zijn sierlijk lijnenspel een be- en p,.ees verscheidene van de in
een ldeineVrLdmtef hlfe™ el£ "f ^omer-ie verzen
aan onze zin voor orde en ritme als behorend tot Boutens beste
tegemoet komen, als zelfstandig dichtwerken. Het boekje is keu-
kunstwerk heeft het geen waarde, rig uitgegeven: een voorbeeld
omdat het in feite alleen maar van voorname soberheid. Welk
alleen maar wat een veTSChil overigens vertoont
o. m een ruirnfe. y,eCieU,l' "Jr'"d-e
Dat al die constructies een eigen taalbehandeling (kenmerken die
leven hebben of een gedachte uit- karakteristiek zijn voor de late
drukken, ontgaat ons. En^ dat is romantieje en het romantische
Marsman, Slauerhoff compromis, het huwelijk
Nijhoff de meeste aandacht jonge dominee met Hesje,
geslaagd compromis mag n
verbroken; de
t zich de verzonken stad uit Charles auteurs realiseren zich onvoldoen- UIiei vaieil. scnr„Isier „een
met hem en zijn werk opnieuw gedicht, hier het symbool van de dat daarmede literair dramati- bem geloofwaardig gemaakt Ook
verwant zal gevoelen. Het leven de korte nauwelijks beleden sche mogelijkheden worden prijs- beeldend en stilistisch heeft dit
hier bespreken! En toch
zeggen wij als gelovige
lezers: Chris is bewaard.
De terughouding inzake
het religieuze element is
Bij Werther eindigt de ongeluk- hier tot het uiterste doorgetrok-
kige liefde in zelfmoord, bij Van ken. Is het toevallig dat deze jon-
Eerbeek in resignatie en een 8en Chris heet?
meesterlijk beschreven afscheid. Nog één opmerki„g. Vrouwen
In de moderne literatuur worden slagen zelden in het creëren van
verhoudingen uiterst gemakkelijk echte mannefiguren. Maar Chris
aangegaan en weer verbroken; de js twintig jaar en in de liefde nog
De schrijfster heeft
i Letterkun-
van de Vereniging v
digen heeft onlangs
bijeenkomst belegd
haar leden in staat te stellen
kelijke ervaringen uit te wi
len. met het uiteindelijke doel te uitgei
komen tot het ontwerpen
„model-contract".
een manuscript „afkopen". Als
het boek goed blijkt te gaan
soms druk op druk beleeft, k
de auteur met lede ogen
toezien dat alle baten
toevallen aan de uitgever
en hij zelf met lege han-
den blijft ?taan.
Veel beter is dan ook
de reeds genoemde roy
alty-basis, waarbij
auteur deelt in de op
brengst van elk verkocht
exemplaar, ook bii her-
druk. l.
Zowel in de Vereni-
ging van Letterkundi-
gen als in de 6ectiè Let
terkunde van de Bond
van Christelijke Kunste-
hebben ervaren auteurs et
speciale hun collega's op attent gemaaty
ten einde dat het zaak is in elk contract
bepaling op te nemen dat. indiil
het boek uitverkocht raakt en <h
na een zekere termijn!
tegen blijkt het boek t«L
herdrukken, de auteur dan het!
de poëzie immers blijven
beweging „en wat er geweest
zal er zijn."
C. R.
liefde tussen de ongelukkig ge-
trouwde, jonge vrouw en de tui
nierende theologische student
werkje belangrijke kwaliteiten,
flicten meer zijn verdwijnt de Een rijke belofte en een verheu-
eigenlijke dramatiek. Het mooie gende aanwinst!
eerlijke in de novelle
ring op i
alles een neo-clossictsmej met die
nabootsen van wat er in natuur op Rinpm k u
duizendvoudige wijze en veel
schoner aan vormen wordt ge- Hetn O^mamereerde van
geven Het is het puurste natura- van Boutens poezie blijft
gesproken in de vergadering)
deze vereniging, zoals
al jaren (tot nu toe te
wordt gedokterd aan het instellen
van een „leeszegel", waardoor
C. RIJNSDORP de auteurs eindelijk i
mee profiteren van de baten der
talloze uitleenbibliotheken.
In Denemarken heeft men blijk
baar voor dit vraagstuk
gerechtigd zal zijn zijn werk
een andere uitgever aan te bie-
toe tevergeefs» den-
VIA NAALD
ÉN PLAAT
Het is toch al te vreemd dat,
zouden als het een uitgever, om welke
redenen dan ook, niet zint een
boek te herdrukken, de auteur
dan maar lijdelijk moet toezien
i oplossing gevonden. Elk dat zijn
zich denken kan, hindernis
ook al keert Gabo zich fel tegen lezer, die hier ten slotte toch
de naturalistische kunst. Hij is er vorm van retoriek vermoedt.
i"chhtk WjV"der Toc,h de.™j
naturalistische kunst alleen maar Brutere Leopold, de belnnonjkste
„COSI FAN TUTTE"
zo zijn ze allemaal,
betekent dat. Het is de
titel en het Leitmotiv
van Mozarfs geniale
'de'hedendaagse oP«r« bnffa setoorden, poKooid in 1790
was verknocht aa
lusische muziek
tragiek dezer
de oude Anda-
i dc adel en de
geheel
i bepaalde natuurlij- figuren van de periode 1
IM
geprojecteerd in Granados' kunst.
Wie van deze Spaanse mu
ziek houdt, zal een wereld van
ij schoonheid bij het luisteren zien
ge bezwaar, want zelden zal men als men dat van een ech°ê
runen riti utitr ivtitn uun homogeen ^amer^De^va^solisten 5pa"^a j^d kan verwacl?ten En
op dit gebied beslist niet genieten. Het Wiener Staatsopern- JachteEaa3!"6 va? ^n'^Lbheme
eenkennig, al vermaande hij dan vaak zijn vrouw Konstanze voor chor en de Wiener Symphoniker h™,
haar lichtzinnigheid. En Da Ponte, die priester was. had zich het geven het alles nog meer waarde. £f trira if mulal rl"
een mis{e' ?ne P'?re"iilj" ™ne4?0nP^hts!fn b®seerd op de suite van 6 piano
ten gemaakt. °°°s v®rPaKi en voorzien van een stukken die Granados in 1911
op het terrein der
dramatische muziek nog slechts gevolgd door „Die Zauberflöte" en
clemenza di Tito". En hoe zijn ze nu allemaal? zult ge vragen.
Ontrouw in de liefde, is het antwoord van Mozart en van zijn
tekstschrijver Lorenzo da Ponte. Wie zouden het beter weten dan homogeen
juist deze twee figuren. Mozart |t|
motto van de Vehetiaan dier dagen (,,'s ochtends een misje,
's middags een gokje, 's avonds een meisjezo eigen gemaakt,
dat hij om allerlei amoureuze schandaaltjes
in Venetië de stad werd uitgezet.
roemde roman van Albert Ca
mus. L' Etranger, daterend var
1942, in de Nederlandse verta
ling
kelijk gemaakt. Men weet dat
Camus met dit boek zich voor
aan in de rij van de Franse
Adriaan Morriën als schrijvers heeft geplaatst en dat
deze voortreffelijke, korte, in de
ik vorm geschreven maar niet- kénend het spel
temin strak gehouden roman
uitdrukking geeft aan Camus'
levensgevoel: de absurditeit van
alles.
De opera „Cosi fan tutte" ver
telt van een zekere Don Alfonso,
die met zijn twee vrienden, de
officieren Ferrando en Guglielmo,
een weddenschap aangaat, dat
hun verloofden, Dorabella en Fior-
diligi, niet trouw zijn.
zend ducaten wordei
op de standvastigheid
meisjes. En dan begint het spel.
De minnaars verschijnen onher
kenbaar vermomd ten tonele om
hun meisjes op de proef te stel
len. Natuurlijk zijn de paren
kruiselings verwisseld. Het kamer-
Despina speelt koel bere-
ingezet
i Alfonso i
Meesterwerken der
Ned. letteren
W. L. M. E. van Leeuwen en
F. G A. Stemvers hebben onder
de titel „Meesterwerken der Ned.
letterkunde" bij J. B. Wolters te
Groningen een bloemlezing uitge-
geven van een 12-tal bekende en a°aen-
voor de eindexamens gevraagde
voortbrengselen van de letterkun
de uit de middeleeuwen, de 17e
eeuw, de 18e eeuw en de 19e
eeuw Het zijn „Karei ende Ele-
gast". „Van den vos Reinaerde"
De ontmaskering komt, daarmee
ook de verzoening. Maar er blijft
iets achter van een twijfel. Hier
is niet de alles opofferende trouw
van een Leonore uit Beethovens
..Fidelio". De levensfilosofie in
de „Cosi fan tutte" is heel anders,
ligt meer in het vlak van Voltai
re's „Candida", al is ze dan min
der pessimistisch.
uuuc... -~~r HR Men zou deze Mozart-opera be
de guillotine veroordeeld wordt, slist onrecht doen dit alles alleen
Dit alles gaat als het ware buiten ^69SST i«w— -™-i
hem om. hij wordt schuldig meer
door de loop der gebeurteni
Een jonge r
ten, verliest
een vriendin
standigheden
tan. Meursault gehe-
zijn moeder, vindt
m komt onder de in-
samenloop van om-
DE liefde is heel vaak, of eigen
lijk wel meestal, het onderwerp
van een opera. Ook van de ope
ra „Goyescas" die de Spaan
se componist Enrique Granados
1867-1916) kort voor rijn tragi, ™*rkTen
sche dood schreef. Deze ope:
kreeg op 28 januari 1916 haar
reldpremière in New York
de Metropolitan Opera. Ter gele
genheid van deze opvoering orga
niseerde de president der Ver.
Staten in het Witte Huis te
Washington een receptie. waar
voor hij Granados vroeg tijdens
deze receptie enkele pianostukken
plaat uitgebracht
voering die niet beter het wezen
dezer Spaanse muziek zou kun
nen doen uitkomen. Het Nat. Or
kest van Spanje en de Madrid
Singers staan o.l.v. de onlangs
dirigent Ataulfo Ar-
uian iHin naar we 8enta. terwijl als solisten optre-
n New Vork WH den Consuelo Rubio (sopraan) als
- - 3 Rosario. Ana Maria Iriarte (so
praan) als Pepa. Gines Torrano
(tenor) als Fernando en Manuel
Ausensi (bariton) als Paquiro.
(30 cm. langspeelplaat LXT 5338).
Kan men van deze Spanjaarden
anders verwachten dan een ras-
te"''mSen -««*•« 4»" Sp..
Granados en aij.1 vrouw de boot f E"
terug naar Europa en waren ze
aangewezen op een latere boot,
die tot Folkestone ging. Daar
scheepten zij zich in op de vracht- j'e f.~
boot „Sussex" die op 24 maart 4r»»l™;„Yerd.r"'.t. «f"»
1916 door een torpedo van een
Duitse onderzeeër werd getrof-
ulu.vgv..": "CL"ak--CORN BASOSKI
muziek? En dan die prachti
ge stemmen, die alle het echte
Spaanse timbre, hebben behouden.
Een plaat die ik èn om de mu-
ht- z'e3c om de uitvoering vaak zal
draaien. Verdriet, gratie en fijne
dichterlijkheid zijn hier wonder-
L»ui»c uuueiïeew wciu euui. schoon vermengd en tot uit
ten, bij welke ramp de componist dnjkking gebracht,
rdronken, twee
bestuur van de Vereniging
Letterkundigen pakt die za-
weer moedig aan. En geluk-
maar, want niet voor niets
Ton Neelissen heeft voor de Uit
geverij J. H. Gottmer, Haarlem en
Antwerpen, een alleraardigste ge
dachte uitgewerkt. Er is namelijk
verschenen een eerste „Vierluik",
aangekondigd als „een galerij van
eigentijdse noord- en zuid-Neder
landse dichters en dichteressen
die, in telkens vier door hun on
derwerp verbonden boekjes, een
prozastukje schrijven over the
ma's die hun bevallen en eigen
aardig zijn." Men krijgt dus tel
kens een essaytje van een bekend
diohter, een vers van deze dich
ter over het door hem gekozen on
derwerp. welk gedicht door Ton
Neelissen is uitgezocht en vervol
gens een bloemlezinkje van verzen
van nu en vroeger volgens de keu
ze van de samenstellende dichter.
Op deze wijze heeft Maurits Mok
het kind behandeld. Adriaan Mor
riën de vrouw, Gabriël Smit de
liefde en Guillaume van der Graft
het huwelijk. Natuurlijk komt deze
uitgave neer op een opnieuw en
weer eens anders rangschikken en
serveren van reeds lang bekende
en op andere wijze soms al meer
malen gebundelde gedichten; de
waarde ligt en moet liggen m.
i. in de inleidende opstelletjes,
wanneer die op het peil kunnen
worden gehouden dat de onderha
vige bundeltjes vertonen, dan kan
deze serie te midden der vele
andere een eigen plaats
ïrsrechten bevroren
blijven, terwijl een andere uitge
ver misschien nog goede moge
lijkheden tot exploitatie ziet. Bij
voorbeeld in een pocket-reeks.
Organisatie
TYIT artikeltje is niet geschreven
Lf omdat de situatie voor de pro
testants-christelijke auteurs zo
bijzonder ongunstig zou zijn. lil
el
egge
gende el. Maar zoals er nog
altijd schrijvers zijn die onoor
deelkundig de markt voor hun
collega's bederven, zo zijn er ook
nog altijd uitgevers die er nog
weinig begrip voor hebben dat
het auteursrecht een in wezen on
vervreemdbaar bezit is van de
auteur, die alleen een deel van
dat auteursrecht, dat is de ex
ploitatie van het werk, (tij
delijk) kan overdragen aan een
uitgever.
Al wie op dit terrein moeilijk
heden heeft en voorlichting
wenst kan zich thans wenden
tot de Bond van Christelijke
Kunstenaars, Sectie Letterkunde.
Deze Bond heeft onlangs een
commissie van bijstand benoemd
met een rechtskundig adviseur.
Het secretariaat van de sectie
Letterkunde is gevestigd bij de
heer J. W. Ooms. Waldeck Pyr-
montlaan 16, Soestdijk. Wellicht
zal het onze lezers reeds bekend
zijn dat de Bond van Christe
lijke Kunstenaars is aangesloten
bij het Christelijk Nationaal
Vakverbond.
P. J. R1SSEEUVI
oppervlakkig spel
en. Mozart heeft hier heel
psychologisch getekend.
e«i Stich-Randall als Fiordiligi
éotart's opera „Cosi fan tutte",
compleet is uitgebracht door
Philips
In zijn „Goyescas" schildert
Granados het Madrid uit de tijd
van de schilder Goya (17461828).
voldoet. Het gaat om de liefde tussen t
Hooft,
a Von-
„Lanseloot
marken", Granida" van
„Gijsbrecht van Amstel" vai
del. ..De wiskunstenaars' van
Picter Langendijk, „Burgervrija
ge" van Justus van Effen, „Mar
co" van Staring. ..Jan, Jannetje en
hun jongste kind" van Potgieter.
„Fantasio" van de Genestet en
„Vorstenschool" van Multatuli
Bij deze werken hebben de
menstellers coupures aangebr
en de weggelaten gedeelten door
korte samenvattende
onder dc invloed van de hitte dan heeft achter de sfeer van de ope- ónder leiding van Rudolf Moralt majo en een maja, die tot
door de wil om iemand te doden, ra buffa (komische opera) iets js Mozart's „Cosi fan tutte" tot Spaanse adel behoorden, r
Natuurlijk wordt dit door de offi- van een levenswijsheid en levens- een schalks en een levenswijs toch doordrongen zijn var
niet begrepen en ernst gelegd. De twee minnende stuk geworden, waarbij elke fi- volksziel. Rosario (i
de
guur prachtig getypeerd werd.
zonder al te veel accenten, (drie
langspeelplaten A 00417-
zelfs de goedgezinde en welme- paartjes zijn als marionetten
nende priester, die hem in zijn de handen van Don Alfonso
laatste uren moet bijstaan, staat zijn trouwe helpster Despina. En
voor een raadsel van menselijk die ontrouw in de liefde is bij 19 L).
gedrag. Ofschoon het geval na- Fiordiligi en Dorabella maar niet De sopranen Teresa Stich-Ran-
tuurlijk geconstrueerd is, is dit zo een uiting van heel oppervlakkig dall (Fiordiligi). Ira Malaniuk en hij daagt zijn tegenstander tot
meesterlijk gedaan dat de lezer beminnen, maar heeft diepere (Dorabella) en Graziella Sciutti een duel uit. Een nachtegaal
moet erkennen etst inderdaad, oorzaken. (Despina). de tenor Waldemar voorvoelt de slechte afloop en zet
naar de mens bez,en en buiten Kmentt (Ferrando». de bariton een nachtelijk klaaglied in. be-
nsebracht bet geloof gerekend, het leven "I7EN vertolking van deze opera Walter Berry (Guglielmo) en de antwoord door Rosario. Als Don
oon annpct van ahsii"J:'-r J-
Paguiro, die ver-
Pepa, uitgenodigd
t. De geliefde van
Rosario, Don Fernando (majo)
voelt zich hierdoor wat beledigd
Kuric •miicuvaiicuuc cu verbin-
heid gedaan Door de verklaring moet blij-
van vele woorden en uitdrukking heid èn
en dr enigszins begrijpelijke spel
ling is het een waardevolle bun-
het middelbaar en gym-
lasiaal onderwijs geworden. (383 Franse tradi
m de woorden bas Deszö Emster (Don Alfonso) Fernando dodelijk gewond raakt
Mozart-expert zijn ideaal voor deze partijen op eindigt de opera in een serenade,
moraal op te prof. Bernhard Paumgartner te de plaat. Er wordt zangkunst waarbij de geest van de gestorve-
stellcn, volgens welke men trouw gebruiken, een „ingetogen nobles- van grote schoonheid en leven- ne de wanhopige Rosario in
èn aan de schoon- se" hebben, daar „het streven digheid gegeven, ondanks het ve- haar tuin toezingt,
de verdrukten.. „Ne naar maat en evenwicht, naar be- ie parlando dat deze opera eist.
pas être responsible du mal. perking van alle overbodige luid- Vooral de Stem van Ira Malaniuk W7EL een iets tragischer geval van
foigner. comprendre telle est le ruchtigheid. in de partituur tast- is subliem. terwijl Graziella VV liefdesverdriet dan in de „Cosi
morale" In Camus zet zich de baar tot uiting komt". PHILIPS Sciutti haar rol uitzonderlijk gaaf fan tutte" van Mozart. Granados
bis., ing. /«.TC).
de. e en klassieke stijl.
Ira Malaniuk als Dorabella in de
opera „Cosi fan tutte" t an Mozart,
uelk werk voor Philips werd uit
gevoerd oJ.v, Rudolf Moralt.
De vage einders
voorheen gehuld in grijze mist
van ver verleden
en getooid in diepe treurigheid
van een eeuwige weemoed
en een bruisend onvervuld verlangen
staan in de gloed
van d' ondergaande zon
De verte zwijgt. Vol deemoed
wordt het hoofd gebogen
in aanvaarding van een zware
niet t' ontkomen slag.
De wind glijdt even
door de kale takken van de bomen.
Dan valt de nacht
als in een stille snik.
Anneke Geluk.
