BOUDE WIJN
orótcaanóe
WACHTEN
INWOLFHEZE
OP KOPERS
AMERIKANEN
TALENWONDERS
ZONDAGS
BLAD
ZATERDAG 19 APRIL 1958
euitif Cciftsrtic UToiirant
Htmoedelijk aan ondervoeding
tordm toegeschreven. En ja, al
i, een ezel dan ook niet veel-
risend, met een lege maag wordt
uk een langoor kregel. Zoiets
Kim/ in Wolfheze echter beslist
ooit voor. daarvoor hou ik
Zeg niet zo gauw: „Wat ben je een ezel"
Piet van den Berg
een unieke
importeur
What is in a name Wanneer deze vraag gesteld
wordt met betrekking tot een ezel, zal men zelden een
antwoord ontvangen dat positief uitvalt. Nee, de langoor
staat er bij de meeste mensen nu niet bepaald gunstig
op. En toch verdient hij allerminst, dat zijn naam altijd
maar weer aan negatieve gedachten gekoppeld wordt.
Want een ezel is lief, zachtaardig, voorzichtig, sober
in zijn verlangens en wat al niet meer dat onze goed
keuring wegdragen moet. Leest u maar wat een van de
weinige kenners in ons land er allemaal van wist te
vertellen.
In de herfst van het vorige jaar waren er dagelijks honderden, die hier halt
hielden, hetzij met de auto, hetzij met de scooter of brommer, of met de fiets.
Want uit diverse publikaties had men vernomen, dat de ponyfokker en -handelaar
Piet van den Berg, die op nummer 40 woont, zomaar 31 wilde ezels had gekocht,
die kort tevoren in de bergen van Corsica waren gevangen.
Van den Berg grinnikt een beetje, wanneer we ze tot normale proporties terug
hem de vraag voorleggen, wat er van al die wilde Je brengen, want tal van ezels
beesten terecht gekomen is. „Wild? Wild?", zegt „i;?"ankelljk m"' slecht
hij lachend, „ze waren helemaal niet wild. Hoe e Fit
komen die verhalen toch allemaal in de wereld?" CZeiWOrST
En nadat uw fotograaf en verslaggever in de Wordt de veestapel van een
zonnige huiskamer van mevrouw Van den Berg Corsicaanse boer te groot, dan
een kopje thee krijgen voorgezet, stapt er in alle verkoopt hij een aantal langoren
gemoedsrust via de keukendeur al zo'n vierbenige aan rondtrekkende handelaren, die
Corsicaan binnen. Hij draagt slechts daarom een "ït f fs
touwtje om de hals, omdat hij nu eenmaal geen brengen en afleveren aan de
onderscheid weet tussen een hooiruif en een bran- abattoirs- Het vlees wordt erg
dende kachel.
zijn geen
En|
Als een Nederlander Amerika bezoekt, spreekt hij
ïgel^ Wanneer een Duitser in de straten van New
York loopt, vraagt hij de weg in het Engels. Komt
een Fransman in de States, dan zal hij Engels-met-
een-zwaar-accent spreken. Slechts in een zeldzaam
zal één van die Europeanen iemand ontmoeten,
die zijn landstaal spreekt in de Verenigde Staten,
lezoekt de Amerikaan evenwel een Europees land,
in kan hij met zijn Amerikaans-Engels overal terecht.
Amerikanen zijn niet in
aat ook maar één vreemde
lal te spreken. Dat geldt
et alleen voor de Yankee
toerist, maar ook voor de le
de diplomatieke dienst.
Vijftig procent van alle diplo-
naten, die hun land in den
/reemde vertegenwoordigen
ïen zich niet in de taal
het land, waar zij vertoe-
verstaanbaar maken.
Om te schrikken
Omdat dit voor een wereld
macht als die der United States
nogal cijfers zijn om van te
schrikken, zijn er de laatste
maanden stemmen opgegaan
daarin verbetering te bren
gen. Het bekende blad ,,New
York Times" heeft dit gebrek
aan talenkennis al fel en spot-
het daglicht gesteld en
vooraanstaande geleerden bre
ien zich het hoofd over een
manier, om in dit gebrek ver
betering te brengen. Wat voor-
pijnlijk is voor de doorsnee-
Amerikaan is het feit, dat de
Russische kinderen reeds op
de lagere school verplicht zijn
extra-taal te leren. De
meeste kiezen Duits.
Vanzelfsprekend
Door Amerikanen (en ook
de Engelsen) wordt het als
vanzelfsprekend gezien, dat,
zij ook komen, iri hun
eigen taal het woord wordt ge
voerd. James B. Conant, een
van de leidende figuren uit de
Amerikaanse wetenschapswe
reld maakt zich daarover zor-
Hoger salaris
Mogelijke verbetering ziet
professor Conant als er wat
meer geld voor het onderwijs
zou worden uitgetrokken en
wanneer de onderwijskrachten
eens een wat beter salaris zou
den krijgen. Want dat schijnt
in Amerika maar heel droevig
gesteld te zijn. „Vijftig procent
salarisverhoging", vindt pro
fessor Conant een bittere nood-
Onderbewustzijn
En terwijl de hooggeleer
de professor Conant zijn kruis
tocht voor beter onderwijs door
Amerika maakt, komt het be
richt uit de Verenigde Staten,
dat daar nu de nieuwste recla
me-slagzin is: „Leer tijdens
uw slaap". Duizenden hebben
zich al gemeld om op deze
uiterst gemakkelijke manier
hun kenms te verrijken. Het
gaat nl. zo: via een naast het
bed draaiende grammofoon
wordt de te leren stof aan het
onderbewustzijn toegediend.
De leiding van een Amerikaan
se gevangenis heeft reeds spe
ciale platen besteld. Door ver
maningen in het onderbewust
zijn der gevangenen te prenten,
denkt de directie deugdzame
hen te maken.
:ht
1
Conant -
L« overtuigd, dat op de scholen
Jfl het on erwijs in één of meer
vreemde talen moet worden ge
simuleerd. Leerlingen en
ouders moeten van de noodzaak
worden overtuigd.
Onderwijsvernieuwing
Professor Conant, houder
doctorsbullen en 41
maal eredoctor, is in de States
met nderwijsvernieuwing be
zig. Op 60-jarige leeftijd leer
de hij zelf nog Duits via een
bandrecorder, toen hij ambas
sadeur in de Bondsrepubliek
werd. Tijdens die ambtsperio
de hield hij driehonderd rede
voeringen, allemaal in het
Duits.
Hij heeft nu kris-kras door
de Verenigde Staten gereisd
om de problemen van het on
derwijs te onderzoeken. Hij
noemt het gebrek aan talenon
derwijs het belangrijkste en
maakt zich voorts zorgen over
de zeer matige belangstel
mig van de Amerikaanse jeugd
[Voor de wetenschappelijke vak
ken.
Lust ontbreekt
Uniek in Nederland
„Hebt u die nog
De
het vj
daar welis
de Corsica
soms vijf.
moeten afwachten. De gemid
delde prijs blijkt ongeveer 500
te zijn, wat met eens veel is als
men in aanmerking neemt welk
een lijdensweg moest worden ge
volgd alvorens de beéfcten in Ne
derland arriveerden. Want eerst,
moest de veearts op Corsica er
aan te pas komen om ze te keu
ren en ze een preparaat in de
ogen te druppelen tegen besmet
telijke ziekten. Daarna was de
linste inspanning kost wel tussenkomst van Corsica's burge-
de vrije na- tocht mogelijk
aar hebben toch veel- eindelijk die 31 beesten voor
i eigenaar. Dat zijn 2500 naar de Italiaanse kust wa-
ase boeren, die er ren verscheept bleek daar eigen-
ook wel tiental- lijk
heel erg bang van de kwade
droes, een ziekte, die vergeleken
kan worden met pest en met na
me door de houders van paarden
zeer wordt gevreesd. Maar de
koppen begonnen gelukkig niet te
zwellen en de ogen gingen niet
uitpuilen, zodat men met een ge
rust geweten de invoer der ezels
kon laten plaats hebben. En on
danks de grote klimaatverschillen
bleven de beesten ook later in
len op na houden om behulpzaam weten hoe zulk een
te zijn bij de landarbeid en het transport verder
vervoer van de gewassen. Is er moest worden be-
géén werk aan de winkel, dan vracht. Dank zij de
worden de beesten de bergen in- tussenkomst van
gejaagd, omdat ze zelf hun kost een Nederlands
maar moeten opscharrelen. Trou- meisje, dat destijds
wens, waar zou men ze anders te Ede bekendheid
ook moeten laten? De Corsicaan- kreeg als heideko-
se boer is zo arm. dat hij amper ningin en nu in
voor zichzelf en zijn gezin een Rome voor de film
dak boven het hoofd heeft. Zijn werkzaam is, slaag
woning is niets meer dan een ver- de men erin alle
vallen hut, zodat er van een hok ezels mèt de vereis-
of een schuur voor de ezels nim- te papieren in een
mer sprake kan zijn. Eén enkele reusachtige goede-
ezel wordt doorgaans in de buurt renwagon te krij-
van de woning vastgehouden, om- een waarna de reis
dat de vrouw die soms nodig
heeft om er boodschappen mee
gaan doen. Door aan een vooi
en een achterpoot een ketting 1
bevestigen heeft men te allen tij
de de beschikking over een ver
voermiddel.
Geen halve maatregelen grote^moeiiyw^-
witserland.
Frankrijk en België
een aanvang nemen
Men zal zich nu afvragen, hoe
de boeren al die andere ezels uit
elkaar weten te houden, wanneer
ze maar zoader meer het berg
land ingestuurd worden. Ook wat
dat betreft neemt men geen hal
ve maatregelen. De ene boer knipt
bij zijn ezels de punt van het rech
teroor af, de andere boer geeft de
voorkeur aan het linkeroor, een
derde knipt een spleet
i kwaï
alle ezels
dagen toch allemaal
heelhuids in Venlo
aan. Bij het inladen
in Italië was volop
hooi langs de wan
den van de spoor
wagon gedepo
neerd, men had de
beesten volop laten
ander vindt twee of drinken en ook onderweg zorgdci
drie spleten veel
meelevende treinbeambten dat de
o ok" d i e "a 1 s* "h e r k'e'nn In g s te - langoren niet verkommerden.
:n prikken in de neusvleu
gels.gAl deze merktekens liet Van
der» Berg ons zien om aan te to
nen. dat hij toch heus geen wilde
ezels had geïmporteerd- Wel had
hij de hoeven der beesten geducht
onderhanden moeten nemer
deze tot kolossale klompen
uitgegroeid. Hij had er aan 1
ten hakken, snijder» en veilen,
Heel veel soesa was er nog aan
de Nederlandse grens, waar elke
twee uur ambtenaren van de Al
gemene Inspectiedienst van de
Veeartsenijkundige Dienst op
nieuw in de ogen moesten druppe
len, om er toch vooral maar ze
ker van te zijn, dat men geen
binnenliet. Want men is
i ezel daar sin in heeft i
it hij zal geen kopje br(
i brandende kachels. Vandi
fc' hij gerusi
■n. Alleen
die halster
i de kamer^\
left hij geen
Wolfheze in prima conditie. De
ganse winter liepen ze afwisselend
binnen en buiten en zelfs van hoes
ten viel niets te bekennen. „Maar
ze hebben het hier ook goed",
voegt Van den Berg er met eni
ge trots aan toe.
Lief en zachtmoedig
Een ezel is veel te lief en
zachtmoedig om hem slecht te
behandelen. „Ik heb ook al cir-
cuslieden en zigeuners bij me ge
had om er een paar van me te
kopen. maar voor dergelijke
transacties voel ik bitter weinig.
Zelfs heb ik er nog niet een ver
kocht als werkezel, al heb ik er
3 dat
be
hulpzaam zijn. Veel aardiger
het echter, wanneer een gepensio
neerde mijnheer er een aanschaft
om er mee over de grond te rol
len. Want rollen doen ze graag,
waarna ze plotseling overeind
kunnen veren om de grappigste
capriolen te maken.
Wat de kost betreft zijn ze he
lemaal niet veeleisend. Bij win
terdag, als het koud is. hebben
ze vaak dagen achtereen geen be
hoefte aan drinkwater, terwijl ze
van stro alleen wel in het leven
kurmen blijven Maar natuurlijk
lusten ze liever hooi en houden
ze veel van bieten en wortelen.
Ook koolbladeren e.d. accepteren
ze altijd in dankbaarheid. Merk
waardig is evenwel, dat ofschoon
ze wat hun voedsel betreft verre
van kieskeurig zijn, zij weigeren
te drinken wanneer er een paar
takjes of iets van dien aard in de
watertak drijven. Pas als men
zulke ongerechtigheden verwij
derd heeft zeggen ze „prosit".
Een ezel heeft nog meer eigen
schappen, die hem voor huisdier
zo geschikt maken. Hij kan nl
wel honderd jaar worden, teger
een paard slechts 25 of 30 jaar
De ezels, waarover Van den Berg
op het ogenblik beschikt, variëren
in leeftijd van 2 tot 8 jaar. Slechts
zij, die goede kenners zijn van
het gebit, zijn in staat de onder-
dom van een ezel vrij nauwkeu
rig vast te stellen. Met dat al
zou men kunnen zeggen dat wie
een ezel koopt iets koopt voor het
leven, hoewel natuurlijk lang niet
alle ezels de eerbiedwaardige ou
derdom van een eeuw bereiken.
Behalve als lastdier en trekdier
was de ezel. in de vorige eeuw
zelfs nog, een nuttig beest voor
zieke mensen, speciaal dan voor
kleine kinderen, die dreigden te
sterven. En al is de medische
wetenschap sindsdien met grote
sprongen vooruitgegaan, dit neemt
niet weg. dat de ezelinncmelk
nog altijd als van grote waar
de moet worden beshouwd.
Gaarne zou Van den Berg dan
ook zien. dat in de toekomst aan
die melk weer eens wat meer
aandacht werd besteed. Goed
koop is ze niet, daar zo'n beest
als het na een dracht var» 12
maanden een jong geworpen
heeft, maar hooguit vier liter per
dag produceert, terwijl het elke
tien minuten moet worden ge
molken. Vandaar dat vroeger een
ezelhouder niet met de melk
r/aar zijn klanten ging, doch het
dier zélf meenam om het op de
stoep van de klant te kunnen
melken.
Bij deftige families in Den Haag
en andere steden kon men dan
ook zo'r» tafreeltje herhaaldelijk
aanschouwen. Meestal volstond
men met een glas per keer en de
resultaten waren dikwijls opzien
barend.
Andere wervelkolom
En op deze wijze voortgaand
schijnt Van den Berg niet over
zijn ezels uitgepraat te kunnen
komen. „Een ezel heeft een ezels
gang". zo vervolgt hij en op
nieuw licht hij een tipje op van
de sluier, die voor de meeste
mensen over dat merkwaardige
beest blijft hangen. „Daarom is
hij zo uitnemend geschikt voor
transporten in berg- of heuvelach
tig landschap. Hij kan klimmen
en dalen zonder dat hem dat bij
zondere inspanning kost. En dat
komt. omdat hij een heel andere
wervelkolom heeft dan een paard
of een koe. Een ezel heeft een
kettingring, d.w.z. dat de wervels
in elkaar grijpen op de manier,
waarop wij onze wijsvingers in
elkaar kunnen haken. Zodoende
laat de wervelkolom allerlei draai-
bewegingen toe, waartegen een
paard onmogelijk opgewassen
zou zijn. Voorts kan eer» ezel door
zijn grote maag een hele dag
werken, zonder gevoederd te wor
den. wanneer hij zich 's ochtends
maar behoorlijk tegoed heeft kun
nen doen- Een paard daarente
gen moet in de loop van de dag
af en toe wat worden toegestopt
anders gaan zijn werkprestaties
snel achteruit.
Waar een ezel dus zóveel
goede kwaliteiten bezit behoeft
Van den Berg zich waarlijk
niet in te spannen om ze aan
de man te brengen. Vandaag
staat er een dame voor zijn
neus, die voor haar kleinkind
een ezeltje wil kopen, morgen
is het een heer een archi
tect nog wel die voor zijn
eigen plezier zo'n langoor ver
langt en overmorgen duikt er
weer een andere gegadigde op,
die eveneens zijn zinnen op een
ezel heeft gezet. Voor 200 a
300 kan men steaks al een
veulen van vier maanden krij
gen. Maar wie niet wachten
kan tot hij groot en sterk is
moet, als al opgemerkt, onge
veer het dubbele betalen. Ze
zijn dat geld dan echter ook
lubbel en dwars waard. Onbe
grijpelijk dus eigenlijk, dat de
nens zo lichtvaardig van „ezel"
gewaagt, wanneer hij bij zijn
medemens een tekort aan be
grip meent te moeten constate
ren I
Poriret van een vorst:
KONING DER BELGEN
I „Technische vooruitgang alleen is niet voldoende. Een geestelijke
ontwikkeling moet daar gelijke tred mee houden en wij moeten
bezield zijn van de wil om samen óp te bouwen." Dit zijn de slot-
woorden uit de toespraak, waarmee koning Boudewijn van België
deze week in Brussel de wereldtentoonstelling opende. Tussen dat
ogenblik en de julimaand van 1950 liggen zeven jaren. Toen trad
verlegen jongen plotseling in de openbaarheid. De jonge prins
Boudewijn van België keerde aan de zijde van zijn vader naar
Brussel terug.
Een nauwelijks
twintigjarige raakte fW
verzeild in een poli- Ie I
tiek tumult, werd en-
kele maanden later ||jHI
staatshoofd, toen zijn
vader in het landsbe- S
lang afstand deed van
zijn koninklijke be-
voegdheden en kreeg
nitief de zware taak H
het koningschap H
op de tengere schou-
Leopold III terugtrad H
ten behoeve van
oudste zoon. In het H
land onzer Zuiderbu- H
was een eind ge- H
komen aan een il
rige politieke periode.
En nu. zeven jaar
zal koning Bou- I
dewijn van België. viA
volwassen geworden jJK JDalk
Hi gerijpt door de er- pi
varing, gedurende en-
kele maanden gastheer i-" jHjuHjHHM
zijn van de wereld. Wti AÊÊAj.
De hoofdstad van zijn VWw.
land herbergt in de
gigantische Expo een symbool van
de voortschrijding van het mense
lijk kunnen. Vrijwel alle landen
der wereld zijn in het land van
koning Boudewijn vertegenwoor
digd. De Belgen hebben vertrou
wen in hun jonge vorst. Ze we
ten, dat hij een uitstekend gastheer
Koningin Astrid
Op 7 september van 1930 kon
van het slot Stuyvenberg bij Brus
sel de door geheel België met
blijdschap ontvangen tijding wor
den gegeven, dat een prins was
K^*>oren: Boudewijn Albert Karei
^V>pold Axel Marie Gustave. De
jonge Hertog van Brabant, want
zo was zijn titel, groeide op, zor
geloos onder de hoede van zijn
charmante moeder Astrid. De on
bezorgdheid duurde slechts enkele
jaren. Eerst verongelukte zijn
grootvader, koning Albert (in 1934)
en op een augustusdag van 1935
keerde een koning in rouw naar
het paleis te Laken terug. Hij
zag zijn beide kinderen in de
paleistuin spelen. Josephine-Char
lotte cn Boudewijn. De jonge
prins Albert kraaide op de schoot
van een nurse. Koning Leopold
kon de moed niet opbrengen zijn
kinderen zelf het verschrikkelijke
nieuws te vertellen. Een hofdame
bracht de treurige boodschap aan
de kinderen: „Moeder moet ergens
blijven, voor heel lang.voor al
tijd". Josephine-Charlotte begreep
wist wat het betekende. Hun
der, koningin Astrid zou nooit te
rugkeren. Zij was verongelukt bij
het Zwitserse Kuessnacht.
Nieuw verdriet
De Duitse inval bracht nieuw
verdriet. Zijn vader werd op het
palcis te Laken een gevangene en
i eindelijk de oorlog voorbij
werd koning Leopold tot
twistappel der Belgische politieke
partijen.
Zonnig was de jeugd van koning
Boudewijn daarom zeker niet. Wel
iswaar kreeg hij in de tweede
vrouw van zijn vader, de prinses»
van Rethy, een hartelijke stiefmoe
der, die, voorzover dat mogelijk
was. de plaats van hun moeder
Astrid in de harten der kinderen
ging innemen.
Tè vroeg
Na zijn studietijd, die vrijwel
samenviel met de ballingschap van
koning Leopold in Zwitserland,
kwam voor de jonge prins tè vroeg
het koningschap. Boudewijn trad
weinig op de voorgrond en dat
leverde ook hem vaak de kritiek
op van de anti-monarchale socia
listen en liberalen. Maar zijn reis
naar de Congo in 1955 bleek de
jonge vorst zelfstandig te hebben
gemaakt
Privé
De vijfde koning der Belgen is
een slanke, ernstige jonge man. Hij
is zachtmoedig en zeker niet vrij
moedig. Hij is in de openbaarheid
wat schuw, maar er is ook een
Boudewijn, die graag lacht, die een
rap en gezellig gesprek kan voe
ren, even gemakkelijk in het Frans
als in het Vlaams. Hij is intelligent
cn heeft grote belangstelling voor
de techniek. Voor hetgeen de Expo
op dit gebied te bieden heeft, zal
de koning zeker zyn bijzondere
interesse tonen.
In het Park
Elke morgen vertrekt hij naar
zijn werkverblijf in het Park te
Brussel. Daar worden de staats
zaken afgedaan. En in de vrije tijd,
die hem overblijft, verkeert koning
Boudewijn in de kring van zijn
familie. Hij rijdt met zijn broer
Albert in een snelle rode sport
wagen. biljart (uitstekend) met zijn
vader, kijkt naar diens reisfilms of
naar de televisie. Hij geeft de voor
keur aan de beslotenheid van de
eigen kring. Wellicht omdat h'j
buiten die kring zo vaak heeft
blootgestaan aan de wrede kritiek,
die ontstond door de hetze van
politieke tegenstanders.
WAAR eenmaal gevaarlijke roofdieren angst verspreidden en waar nog geen
twintig jaar geleden soldaten bij duizenden uit de lucht vielen (de Air-
bornesl), daar langs die grote autoweg van Ede naar de Gelderse hoofdstad,
ligt op slechts luttele kilometers voor Arnhem het dromerige Wolfheze wat
wolvenbos betekent. De wolven zijn er al lang. niet meer, de pijnlijke herinne
ringen aan 1944 zijn eveneens uitgewist, maar de lieflijke bos- en landweggetjes,
waarvan er één de naam Duitse Kampweg heeft, bleven. En op die Duitse
Kampweg, voor een alleraardigst landhuis met een rieten dak, hielden we deze
week halt.
